hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần đầu tư bất động sản hà nội

1

B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o




KHÓA LUN TT NGHIP




 TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TP HP
CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN
PHM XÂY LP TI CÔNG TY C PHN U T
BT NG SN HÀ NI




SINH VIÊN THC HIN : PHM TH HNG HOAN
MÃ SINH VIÊN : A10862
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH – K TOÁN


HÀ NI - 2011

2

B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o



KHÓA LUN TT NGHIP


 TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TP HP
CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN
PHM XÂY LP TI CÔNG TY C PHN U T
BT NG SN HÀ NI





Ging viên hng dn : Th.s Nguyn Thanh Huyn
Sinh viên thc hin : Phm Th Hng Hoan
Mã sinh viên : A10862
Chuyên ngành : Tài chính – k toán



HÀ NI – 2011
Thang Long University Library

3

LI CM N
Li đu tiên, em xin gi li cám n sâu sc nht ti cô giáo Ths. Nguyn Thanh Huyn,
ngi đã trc tip hng dn em trong sut quá trình thc hin khóa lun tt nghip.
Nh có s ch bo và hng dn tn tình ca cô, em đã tìm ra đc nhng đim thiu
sót ca mình trong quá trình thc hin, giúp em có th kp thi sa cha đ hoàn thành
khóa lun mt cách tt nht.
Em xin gi li cm n ti ban lãnh đo trng i hc Thng Long, các thy cô
giáo trong t b môn Kinh t trng i hc Thng Long đã to điu kin cho em
đc thc hin khóa lun và giúp đ em hoàn thành đ tài ca mình.
Em cng xin cám n các cô chú và các anh ch cán b nhân viên công tác ti
Phòng Tài chính – K toán, công ty C phn đu t bt đng sn Hà Ni đã quan tâm
và tn tình giúp đ, cung cp tài liu thc t cho em đ em có th hoàn thành khóa
lun ca mình.
Xin gi li cm n đn gia đình và bn bè đã đng viên, khích l em trong sut
quá trình thc hin khóa lun.


Sinh viên
Phm Th Hng Hoan

4

DANH MC CÁC THUT NG VIT TT
Ký hi
u vit tt

N

i dung vit t
t

BHXH Bo him xã hi
BHYT Bo him y t
BHTN Bo him tht nghip
CCDC Công c dng c
CPNC Chi phí nhân công
CPNVLTT Chi phí nguyên vt liu trc tip
CPSDMTC Chi phí s dng máy thi công
CPSX Chi phí sn xt
CT Công trình
DDCK D dang cui k
DDK D dang đu k
GTGT Giá tr gia tng
HMCT Hng mc công trình
KPC Kinh phí công đoàn
MTC Máy thi công
NCTT Nhân công trc tip
NLTT Nguyên liu trc tip
NVLTT Nguyên vt liu trc tip
SXC Sn xut chung
SXKD Sn xut kinh doanh
SDMTC S dng máy thí công
SPXL Sn phm xây lp
TK Tài khon
TS Tài sn
TSC Tài sn c đnh
XNXL Xí nghip xây lp

Thang Long University Library

5

MC LC
LI M U
CHNG 1:LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI
PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TRONG DOANH
NGHIP XÂY LP 1
1.1. c đim hot đng kinh doanh ca ngành xây dng c bn và sn phm xây
lp 1
1.1.1. c đim sn phm xây lp 1
1.1.2. c đim t chc k toán trong doanh nghip xây lp 3
1.2. Vai trò và nhim v t chc hch toán k toán chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm trong doanh nghip xây lp 4
1.2.1. Vai trò t chc hch toán k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
xây lp 4
1.2.2. Nhim v t chc hch toán k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm xây lp 5
1.3. Chi phí sn xut và giá thành sn phm trong doanh nghip xây lp 5
1.3.1. Chi phí sn xut và phân loi chi phí sn xut trong doanh nghip xây lp 5
1.3.1.1 Chi phí sn xut 5
1.3.1.2. Phân loi chi phí xây lp 6
1.3.2. Giá thành sn phm xây lp và phân loi sn phm xây lp 10
1.3.2.1. Giá thành sn phm xây lp 10
1.3.2.2. Phân loi giá thành sn phm xây lp 10
1.4. Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm trong doanh nghip
xây lp 12
1.5. Công tác k toán tp hp chi phí sn xut trong doanh nghip xây lp 13
1.5.1. i tng và phng pháp tp hp chi phí sn xut 13

1.5.1.1. i tng tp hp chi phí sn xut 13
1.5.1.2. Phng pháp tp hp chi phí sn xut 13
1.5.2. T chc hch toán chi phí sn xut 14
1.5.2.1 Tài khon s dng 14
1.5.2.2. Trình t hch toán tng hp chi phí sn xut 17
1.5.3. Hch toán tng hp chi phí sn xut đ tính giá thành sn phm xây lp 29
1.5.3.1. Hch toán tng hp chi phí sn xut 29
1.5.3.2. Phng pháp đánh giá sn phm xây lp d dang cui k 30
1.5.4. i tng và phng pháp tính giá thành sn phm xây lp 31
1.5.4.1. i tng và k tính giá thành sn phm xây lp 31
1.5.4.2. Phng pháp tính giá thành và th tính giá thành sn phm xây lp 32
1.6. c đim t chc hch toán theo phng thc khoán gn trong xây lp 35
1.6.1. Hch toán ti đn v giao khoán 35
1.6.2. Hch toán ti đn v nhn khoán 37
1.7. Công tác t chc s k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành
sn phm 38
1.7.1. Hình thc s k toán Nht ký – S cái 39
1.7.2. Hình thc s k toán “Nht ký chung” 40
1.7.3. Hình thc s k toán “Chng t ghi s” 41
1.7.4. Hình thc “Nht ký chng t” 42
1.7.5. Hình thc k toán trên máy vi tính 43

6

CHNG 2:THC TRNG CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI PHÍ SN
XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM XÂY LP TI CÔNG TY C
PHN U T BT NG SN HÀ NI 45
2.1. Tng quan v Công ty C phn u t Bt đng sn Hà Ni 45
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin 45
2.1.1.1. Quá trình hình thành và phát trin 45

2.1.1.2. Thành tích đt đc 46
2.1.2. c đim t chc sn xut kinh doanh 47
2.1.2.1. c đim v lnh vc kinh doanh 47
2.1.2.2. c đim v quy trình công ngh 48
2.1.3. c đim t chc b máy qun lý 49
2.1.4. c đim t chc công tác k toán 52
2.1.4.1. T chc b máy k toán: 52
2.1.4.2. Hình thc s k toán: 54
2.1.4.3. Các chính sách, ch đ k toán áp dng: 55
2.2. Thc trng công tác k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn phm xây
lp ti Công ty C phn u t Bt đng sn Hà Ni 55
2.2.1. c đim chi phí sn xut và giá thành sn phm xây lp 55
2.2.1.1. Hình thc giao khoán và vic lp d toán 55
2.2.1.2. Tài khon s dng 57
2.2.1.3. T chc mã hóa ban đu 58
2.2.2. T chc k toán chi phí sn xut 59
2.2.2.1. i tng k toán tp hp chi phí sn xut: 59
2.2.2.2. K toán chi phí nguyên liu, vt liu trc tip 61
2.2.2.3. K toán chi phí nhân công trc tip 71
2.2.2.4. K toán chi phí s dng máy thi công 78
2.2.2.5. K toán chi phí sn xut chung 81
2.2.2.6. K toán tp hp chi phí sn xut 104
2.2.3. Tính giá thành sn phm xây lp ti Công ty C phn u t Bt đng sn
Hà Ni 107
2.2.3.1. i tng tính giá thành và k tính giá thành 107
2.2.3.2. Kim kê, đánh giá sn phm d dang cui k 107
2.2.3.3. Tính giá thành sn phm xây lp ti Công ty C phn u t Bt đng sn
Hà Ni 107
CHNG 3
:MT S GII PHÁP NHM HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN

TP HP CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM XÂY LP TI
CÔNG TY C PHN U T BT NG SN HÀ NI 111
3.1. Ý ngha và yêu cu ca vic hoàn thin công tác k toán tp hp chi phí sn
xut và tính giá thành sn phm xây lp. 111
3.2. Nhn xét và đánh giá khái quát công tác tp hp chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm xây lp ti công ty C phn đu t bt đng sn Hà Ni 113
3.2.1. Nhn xét chung 113
3.2.2. u đim 113
3.2.3. Nhc đim 115
3.3. Mt s ý kin nhm hoàn thin công tác tp hp chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm ti công ty C phn đu t bt đng sn Hà Ni. 117
3.3.1. Chi phí nguyên vt liu 117
Thang Long University Library

7

3.3.2. Phát trin ngun nhân lc, gim chi phí nhân công 119
3.3.3. T chc vn dng h thng tài khon k toán phù hp 120
3.3.4. Hch toán đúng khon mc CPSDMTC 121
3.3.5. Hoàn thin quy trình luân chuyn chng t 122
3.3.6. Thc hin thng nht k k toán 123
KT LUN 124

8

DANH MC S 
S đ 1.1: S đ k toán tp hp chi phí nguyên vy liu trc tip 19
S đ 1.2: S đ k toán chi phí nhân công trc tip 20
S đ 1.3: S đ k toán chi phí s dng máy thi công (Doanh nghip có đi máy thi
công riêng và phân cp qun lý, t chc k toán riêng) 21

S đ 1.4: K toán chi phí s dng máy thi công (Trng hp công ty t chc đi
MTC riêng bit, phân cp qun lý và thc hin cung cp dch v máy ln nhau gia
các b phn) 22
S đ 1.5: K toán tp hp chi phí s dng MTC (Trng hp công ty t chc đi
MTC riêng bit, phân cp qun lý và thc hin bán lao v ln nhau gia các b phn
trong ni b) 22
S đ 1.6: K toán tp hp chi phí s dng máy thi công (Trng hp không t chc
đi MTC riêng bit hoc t chc đi MTC riêng bit nhng không t chc k toán
riêng cho đi) 23
S đ 1.7: Công tác k toán tp hp chi phí s dng máy thi công (Trng hp doanh
nghip thuê ngoài ca máy thi công) 24
S đ 1.8: K toán tp hp chi phí sn xut chung 26
S đ 1.9: K toán thit hi trong sn xut ti doanh nghip xây lp (Trng hp
thit hi phá đi làm li do đn v xây lp gây ra hoc do ch đu t yêu cu và chu
bi thng) 28
S đ 1.10: K toán thit hi trong doanh nghip xây lp (trng hp thit hi do
ngng sn xut) 29
S đ 1.11: K toán tng hp chi phí sn xut ti doanh nghip xây lp 30
S đ 1.12: K toán ti đn v giao khoán khi đn v nhn khoán không t chc b
máy k toán riêng 36
S đ 1.13: S đ k toán ti đn v giao khoán khi đn v nhn khoán có t chc b
máy k toán riêng và đc phân cp qun lý tài chính 36
S đ 1.14: K toán phng thc khoán gn ti đn v nhn khoán (n v nhn
khoán không hch toán kt qu riêng) 37
S đ 1.15: K toán theo phng thc khoán gn ti đn v nhn khoán (n v nhn
khoán hch toán kt qu riêng) 37
S đ 1.16: T chc s theo hình thc “Nht ký – S cái” 39
S đ 1.17: T chc s theo hình thc “Nht ký chung” 40
S đ 1.18: T chc s theo hình thc “Chng t ghi s” 41
S đ 1.19: T chc s theo hình thc “Nht ký chng t” 42

S đ 1.20: T chc s theo hình thc “K toán trên máy vi tính” 43
S đ 2.1: Quy trình thi công xây lp Công ty C phn đu t bt đng sn Hà Ni 48
S đ 2.2: S đ b máy t chc Công ty 49
S đ 2.3: S đ b máy k toán ti Công ty CPT Bt đng sn Hà Ni 52
S đ 2.4: Trình t ghi s k toán trên máy vi tính 54

Thang Long University Library

9

DANH MC BNG BIU
Biu 1.1: Mu th tính giá thành sn phm xây lp nh sau: 35
Biu 2.1: bng kt qu hot đng kinh doanh ca Công ty 3 nm gn đây 46
Biu 2.2: Hp đng khoán gn xây lp chi xí nghip trc tip thi công 57
Biu 2.3: Bng tng hp kinh phí thm d toán 60
Biu 2.4: Giy đ ngh tm ng 62
Biu 2.5: Phiu chi 63
Biu 2.6: Hóa đn GTGT mua nguyên vt liu 64
Biu 2.7: Phiu nhp kho 65
Biu 2.8: Phiu xut kho 66
Biu 2.9: Bng kê chng t mua vt t 67
Biu 2.10: Bng Tng hp thanh toán hóa đn GTGT mua NVL 68
Biu 2.11: S chi tit TK 6211 nm 2009 (trích) 69
Biu 2.12 : S cái TK 621 nm 2009 (trích) 70
Biu 2.13: Biên bn xác nhn khi lng công vic hoàn thành 72
Biu 2.14: Bng chm công nhân công trc tip thi công 73
Biu 2.15: Bng thanh toán lng nhân công trc tip thi công 73
Biu 2.16: Bng tng hp tin lng công nhân trc tip thi công 74
Biu 2.17: S chi tit TK 622 nm 2009 76
Biu 2.18: S cái TK 622 nm 2009 77

Biu 2.19: Nht ký hot đng máy phc v (trích) 79
Biu 2.20: Hóa đn giá tr gia tng thuê máy thi công 80
Biu 2.21: Bng tng hp chi phí s dng máy thi công thuê ngoài 81
Biu 2.22: Bng thanh toán lng nhân viên khi biên ch tháng 9 84
Biu 2.23: Bng trích các khon theo lng ca nhân viên khi biên ch 85
Biu 2.24: Báo cáo sn lng ca Xí nghip xây dng s 6 tháng 9/2009 (trích) 86
Biu 2.25: Trích Bng phân b tin lng tháng 9 nm 2009 ca nhân viên khi
biên ch 87
Biu 2.26: Trích Bng phân b các khon trích theo lng tháng 9 nm 2009 ca nhân
khi biên ch nm 2009 87
Biu 2.27: Bng tng hp lng và các khon trích theo lng nhân viên khi biên
ch nm 2009 88
Biu 2.28: Bng thanh toán lng nhân viên gián tip ph trách công trình tháng 9
nm 2009 89
Biu 2.29: Bng tng hp thanh toán lng nhân viên gián tip ph trách công trình
nm 2009 89
Biu 2.30 S chi tit TK 6271 nm 2009 91
Biu 2.31 Hóa đn GTGT chi phí CCDC dùng cho xí nghip tháng 9 92
Biu 2.32: Bng tng hp thanh toán hóa đn GTGT mua CCDC nm 2009 93
Biu 2.33: S chi tit TK 6273 nm 2009 94
Biu 2.34: Bng khu hao tài sn c đnh ti xí nghip xây dng s 6 tháng 9
nm 2009 95
Biu 2.35: Bng phân b chi phí khu hao tài sn nm 2009 96
Biu 2.36: S chi tit TK 6274 nm 2009 98
Biu 2.37: Hóa đn GTGT CP mua ngoài dùng cho xí nghip tháng 9 99
Biu 2.38: Bng tng hp hóa đn chi phí dch v mua ngoài nm 2009 100

10

Biu 2.39: S chi tit TK 6278 nm 2009 101

Biu 2.40: Bng tng hp chi phí sn xut chung nm 2009 102
Biu 2.41: S cái TK 627 nm 2009 103
Biu 2.42: Bng tng hp chi phí sn xut nm 2009 104
Biu 2.43: S chi tit TK 154 nm 2009 105
Biu 2.44: S cái TK154 nm 2009 106
Biu 2.45: Th tính giá thành sn phm xây lp hoàn thành 108
Biu 2.46: S Nht Ký chung 109
Biu 3.1: Phiu xut kho vt liu mua ngoài xut dùng trc tip 119
Biu 3.2: Th tính giá thành sn phm xây lp 122

Thang Long University Library

11

LI M U
Trong bi cnh Công nghip hóa – Hin đi hóa đt nc và xu hng hi nhp
toàn cu, vic đu t phát trin kinh t - xã hi, h tng k thut  các ngành, các vùng
đang tr thành mi quan tâm hàng đu. Xây dng c bn gi v trí quan trng trong s
đu t phát trin này. Xây dng c bn là ngành sn xut vt cht quan trng mang
tính cht công nghip nhm to ra c s vt cht cho nn kinh t quc dân. iu đó
không ch có ý ngha làm cho khi lng công vic ca ngành xây dng c bn tng
lên mà song song vi nó là s vn đu t cng không ngng gia tng. Vn đ đt ra là
phi có bin pháp đ qun lý và s dng vn hiu qu, nhm tit kim chi phí và h
giá thành, khc phc tình trng tht thoát vn trong điu kin thi công xây lp.
Chuyn sang nn kinh t th trng, các doanh nghip đc ch đng trong
hot đng SXKD, t trang tri đc chi phí b ra và kinh doanh có lãi. Công tác k
toán vi chc nng cung cp thông tin cho các đi tng khác nhau đ ra đc quyt
đnh phù hp vi yêu cu qun lý ca tng đi tng ngày càng gi vai trò quan trng
trong t chc qun lý SXKD. c bit đi vi các doanh nghip xây lp, t chc công
tác k toán nói chung, k toán tp hp CPSX và tính giá thành sn phm nói riêng

nhm theo dõi và qun lý CPSX chính xác, hiu qu, đm bo tính đúng, tính đ giá
thành sn phm xây lp có ý ngha rt ln trong công tác qun lý chi phí - giá thành.
Chính vì vy, đ có th cnh tranh trên th trng, công tác k toán tp hp
CPSX và tính giá thành sn phm xây lp là phn không th thiu đc đi vi các
doanh nghip xây lp khi thc hin ch đ k toán, hn na nó có ý ngha to ln và chi
phi cht lng công tác k toán trong toàn doanh nghip.
Trong bi cnh cnh tranh ngày càng gay gt và s khan him ca các ngun lc,
Công ty C phn đu t bt đng sn Hà Ni - Doanh nghip thành viên thuc Tng
Công ty đu t và phát trin nhà Hà Ni (HANDICO) đã đc bit chú ý ti công tác
qun lý sn xut, qun lý CPSX nhm tit kim chi phí và h giá thành sn phm xây
lp, tng li nhun và kh nng cnh tranh. B máy k toán trong Công ty đã qun lý
cht ch CPSX, cung cp kp thi các thông tin cn thit theo yêu cu qun lý kinh t
ca Công ty, Nhà nc và các cp có thm quyn. Tuy nhiên công tác tp hp CPSX
và tính giá thành sn phm xây lp ca Công ty còn bc l mt s bt cp, làm gim
hiu qu công tác qun lý chi phí và h giá thành.
Xut phát t vai trò ca k toán CPSX và tính giá thành sn phm xây lp trong
doanh nghip, qua thi gian thc tp, tìm hiu ti Công ty C phn đu t bt đng sn
Hà Ni, di s hng dn ca cô giáo Th.s Nguyn Thanh Huyn cùng s ch bo

12

ca các cán b phòng Tài chính - K toán Công ty, em đã hoàn thành khóa lun tt
nghip vi đ tài:
“Hoàn thin công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm xây lp ti Công ty C phn đu t bt đng sn Hà Ni”
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc tài liu tham kho thì bài khóa lun
gm 3 chng vi ni dung nh sau:
Chng 1: Lý lun chung v công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính
giá thành sn phm trong doanh nghip xây lp
Chng 2: Thc trng công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá

thành sn phm xây lp ti Công ty C phn đu t bt đng sn Hà Ni.
Chng 3: Mt s gii pháp nhm hoàn thin công tác k toán tp hp chi phí
sn xut và tính giá thành sn phm xây lp ti Công ty C phn đu t bt đng sn
Hà Ni.
Em xin chân thành cm n cô giáo Th.s Nguyn Thanh Huyn, Ban lãnh đo
và cán b Phòng Tài chính K toán Công ty C phn đu t bt đng sn Hà Ni đã
hng dn, to điu kin giúp em hoàn thành bài khóa lun này.
Thang Long University Library

1

CHNG 1:
LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI PHÍ SN XUT
VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TRONG DOANH NGHIP XÂY LP
1.1. c đim hot đng kinh doanh ca ngành xây dng c bn và sn phm xây lp
1.1.1. c đim sn phm xây lp
Xây dng là ngành sn xut vt cht góp phn to nên c s vt cht k thut ca
nn kinh t. Hot đng ca ngành xây dng là hot đng hình thành nn nng lc sn
xut cho các ngành, các lnh vc khác nhau trong nn kinh t. Nói mt cách c th hn
sn xut xây dng bao gm các hot đng: xây dng mi, m rng, khôi phc, ci to
li, hay hin đi hóa các công trình hin có thuc mi lnh vc trong nn kinh t quc
dân (nh công trình giao thông thy li, các khu công nghip, các công trình quc
phòng, các công trình dân dng khác).
Xí nghip xây lp (XNXL) là đn v kinh t c s, là ni trc tip SXKD, gm
mt tp th lao đng nht đnh có nhim v s dng các t liu lao đng và đi tng
lao đng đ sn xut ra các sn phm xây lp phc v cho nhu cu tái sn xut cho nn
kinh t.
Ngành xây dng là ngành sn xut đc lp có nhng đim đc thù v mt kinh t,
t chc qun lý và k thut chi phi trc tip vic t chc công tác k toán nói chung
và t chc k toán CPSX và tính giá thành sn phm nói riêng. S chi phi này th

đc th hin nh sau:
- Sn phm xây lp mang tính cht riêng l:
Sn phm sn xut xây lp không có sn phm nào ging sn phm nào, mi sn
phm có yêu cu v mt thit k m thut, kt cu, hình thc, đa đim xây dng khác
nhau. Chính vì vy, mi SPXL đu có yêu cu v t chc qun lý, t chc thi công và
bin pháp thi công phù hp vi đc đim ca tng công trình c th, có nh vy vic
sn xut thi công mi mang li hiu qu cao và đm bo cho sn xut đc liên tc.
Do sn phm có tính đn chic và đc sn xut theo đn đt hàng nên chi phí
b vào sn xut thi công cng hoàn toàn khác nhau gia các công trình, ngay c khi
công trình thi công theo các thit k mu nhng đc xây dng  nhng đa đim khác
nhau vi các điu kin thi công khác nhau thì CPSX cng khác nhau.
Vic tp hp các CPSX, tính giá thành và xác đnh kt qu thi công xây lp cng
đc tính cho tng SPXL riêng bit, sn xut xây lp đc thc hin theo đn đt
hàng ca khách hàng nên ít phát sinh chi phí trong quá trình lu thông.

2

- Sn phm xây dng c bn xây dng c bncó giá tr ln, khi lng công trình ln,
thi gian thi công tng đi dài.
Các công trình xây dng c bn thng có thi gian thi công rt dài. Trong thi
gian sn xut thi công xây dng cha to ra sn phm cho xã hi nhng li s dng
nhiu vt t, nhân lc ca xã hi. Do đó khi lp k hoch xây dng c bn cn cân
nhc, thn trng nêu rõ các yêu cu v vt t, tin vn, nhân công. Vic qun lý theo
dõi quá trình sn xut thi công phi cht ch, đm bo s dng vn tit kim, bo đm
cht lng thi công công trình.
Do thi gian thi công tng đi dài nên kì tính giá thng không xác đnh hàng
tháng nh trong sn xut công nghip mà đc xác đnh theo thi đim thi công công
trình, hng mc công trình hoàn thành hay thc hin bàn giao thanh toán theo giai
đon quy c tùy thuc vào kt cu đc đim k thut và kh nng v vn ca đn v
xây lp. Vic xác đnh đúng đn đi tng tính giá thành s góp phn to ln trong vic

qun lý sn xut thi công và s dng đng vn đt hiu qu cao nht.
- Thi gian s dng sn phm xây lp tng đi dài
Các công trình xây dng c bn thng có thi gian s dng dài nên mi sai lm
trong quá trình thi công thng khó sa cha phi phá đi làm li gây lãng phí và có th
s đ li hu qu nghiêm trng khó khc phc. Do đc đim này mà trong quá trình thi
công cn phi thng xuyên kim tra giám sát cht lng công trình.
- Sn phm xây dng c bn đc s dng ti ch, đa đim xây dng luôn thay đi
theo đa bàn thi công
Khi chn đa đim xây dng phi điu tra nghiên cu kho sát tht k v điu
kin kinh t, đa cht, thy vn, kt hp các yêu cu v phát trin kinh t, vn hóa, xã
hi trc mt cng nh lâu dài. Chính vì th cn nghiên cu các điu kin v ngun
cung cp nguyên vt liu, ngun lc lao đng, ngun tiêu th sn phm và đm bo
điu kin thun li khi công trình đi vào hot đng SXKD sau này.
Khi mt công trình xây dng c bn hoàn thành, phát sinh các chi phí nh điu
đng công nhân, máy móc thi công, chi phí v xây dng các công trình tm thi cho
công nhân và cho máy móc thi công khi chuyn đn mt công trình khác.
Cng do đc đim này mà các đn v xây lp thng s dng lc lng lao đng
thuê ngoài ti ch, ni thi công công trình, đ gim bt các chi phí di di.
- Sn xut xây dng c bn thng đc din ra ngoài tri chu tác đng trc tip bi
điu kin môi trng, thiên nhiên, thi tit và do đó vic thi công xây lp  mt mc
đ nào đó mang tính cht thi v.
Thang Long University Library

3

Do đc đim này, trong quá trình thi công cn t chc qun lý lao đng, vt t
cht ch đm bo thi công nhanh đúng tin đ khi điu kin môi trng thi tit thun
li. Trong điu kin thi tit không thun li nh hng đn cht lng thi công, có
th s phát sinh các khi lng công trình phi phá đi làm li và các thin hi phát sinh
do ngng sn xut, doanh nghip cn có k hoch điu đ cho phù hp nhm tit kim

chi phí h giá thành.
1.1.2. c đim t chc k toán trong doanh nghip xây lp
Nhng đc đim hot đng kinh doanh, đc đim sn phm, đc đim t chc
sn xut và qun lý ngành phn nào chi phi công tác k toán trong các doanh nghip
xây lp dn đn nhng khác bit nht đnh th hin ch yu  ni dung, phng pháp,
trình t hch toán CPSX, phân loi chi phí c cu giá thành xây lp.
Theo khon mc giá thành, CPSX  đn v xây lp bao gm 4 khon mc sau:
- Chi phí nguyên vt liu trc tip
- Chi phí nhân công trc tip
- Chi phí s dng máy thi công (đây là khon mc chi phí ch phát sinh trong hot
đng sn xut ca đn v xây lp)
- Chi phí sn xut chung
i tng hch toán chi phí có th là hng mc công trình, các giai đon công
vic ca hng mc công trình hoc nhóm các hng mc công trình…
i tng tính giá thành là các hng mc công trình đã hoàn thành, các giai đon
công vic đã hoàn thành, khi lng xây lp đã hoàn thành. T đó xác đnh phng
pháp tính giá thành thích hp: phng pháp trc tip, phng pháp tng cng chi phí,
phng pháp h s, t l…
D toán đc lp theo tng khon mc chi phí nên CPSX cng đc phân loi
theo chi phí NVL trc tip, chi phí nhân công trc tip, chi phí s dng máy thi công,
chi phí sn xut chung đ so sánh gia d toán và thc t.
Cn c vào đc đim, tính cht, s lng , chng loi vt t , hàng hóa và yêu
cu qun lý mà các Doanh nghip xây lp thng áp dng phng pháp kê khai
thng xuyên đ hch toán hàng tn kho. Phng pháp kê khai thng xuyên là
phng pháp theo dõi và phn ánh thng xuyên, liên tc, có h thng tình hình nhp,
xut, tn vt t, hàng hoá trên s k toán. Do vic thi công xây lp din ra ti công
trng, vt t gm nhiu chng loi, giá tr ln nên đòi hi phi có s kim kê, giám
sát và qun lý cht ch tránh lãng phí, tht thoát, vt đnh mc.

4

1.2. Vai trò và nhim v t chc hch toán k toán chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm trong doanh nghip xây lp
1.2.1. Vai trò t chc hch toán k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
xây lp
T chc k toán CPSX chính xác, hp lý và tính đúng, tính đ giá thành công
trình xây lp có ý ngha rt ln trong công tác qun lý chi phí, giá thành công trình xây
dng, trong vic kim tra tính hp pháp, hp l ca chi phí phát sinh  doanh nghip
nói chung và  các t đi xây dng nói riêng.
Vi chc nng là ghi chép, tính toán, phn ánh và giám đc thng xuyên liên
tc s bin đng ca vt t, tài sn, tin vn, k toán s dng thc đo hin vt và
thc đo giá tr đ qun lý chi phí. Thông qua s liu do k toán tp hp chi phí, tính
giá thành, ngi qun lý doanh nghip bit đc chi phí và giá thành thc t ca tng
công trình, hng mc công trình trong quá trình SXKD. Qua đó, nhà qun tr có bin
pháp h giá thành, đa ra nhng quyt đnh phù hp vi hot đng SXKD ca doanh
nghip. H giá thành sn phm mà vn đm bo cht lng là điu kin quan trng đ
doanh nghip kinh doanh trên th trng.
Vic phân tích đúng đn kt qu hot đng SXKD ch có th da trên giá thành
phm sn xut chính xác. V phn giá thành thì tính giá thành li chu nh hng ca
kt qu tng hp CPSX xây lp. Do vy, t chc tt công tác k toán CPSX và tính giá
thành sn phm xây lp đ xác đnh ni dung, phm vi chi phí cu thành trong giá
thành cng nh lng giá tr các yu t chi phí đã dch chuyn vào sn phm hoàn
thành là yêu cu rt cn thit đi vi các doanh nghip nói chung và doanh nghip xây
lp nói riêng.
Tính đúng, tính đ giá thành sn phm là tin đ đ xác đnh kt qu hot đng
kinh doanh ca doanh nghip, tránh tình trng lãi gi, l tht nh mt s nm trc
đây. Do chuyn t nn kinh t k hoch hóa tp trung sang nn kinh t th trng, các
doanh nghip đc ch đng hot đng SXKD theo phng hng riêng và phi t
chu trách nhim v kt qu kinh doanh ca mình.  có th cnh tranh đc trên th
trng, công tác k toán CPSX và tính giá thành sn phm xây lp còn phi thc hin

đng theo nhng quy lut khách quan.
Nh vy, k toán CPSX và tính giá thành sn phm xây lp là không th thiu
đc đi vi các doanh nghip xây lp khi thc hin ch đ k toán, hn na là nó có
ý ngha to ln và chi phi cht lng công tác k toán trong toàn doanh nghip.
Thang Long University Library

5

1.2.2. Nhim v t chc hch toán k toán chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm xây lp
Do đc thù ca ngành xây dng c bn và ca sn phm xây dng nên vic qun
lý v đu t xây dng rt khó khn phc tp, trong đó tit kim CPSX, h giá thành
sn phm là mt trong nhng mi quan tâm hàng đu, là nhim v ht sc quan trng
ca doanh nghip. Do đó nhim v đt ra cho k toán CPSX và tính giá thành SPXL
là:
- Xác đnh đi tng tp hp CPSX và đi tng tính giá thành sn phm
phù hp vi t chc sn xut  doanh nghip.
- Phn ánh đy đ, kp thi toàn b CPSX thc t phát sinh.
- Kim tra tình hình thc hin các đnh mc chi phí vt t, chi phí nhân
công, chi phí s dng máy thi công và các chi phí d toán khác, phát hin
kp thi khon chênh lch so vi đnh mc, các khon thit hi, mt mát,
h hng… trong thi công công trình đ đ xut bin pháp ngn chn kp
thi.
- Tính giá thành SPXL chính xác, kp thi theo tng khon mc.
- Kim tra vic thc hin k hoch giá thành ca doanh nghip theo tng
công trình, hng mc công trình, tng loi sn phm lao v, vch ra kh
nng và các bin pháp h giá thành mt cách hp lý và có hin qu.
- nh k kim kê và đánh giá khi lng xây lp d dang theo nguyên tc
quy đnh.
- ánh giá đúng đn kt qu hot đng SXKD  tng công trình, hng mc

công trình, tng t đi thi công… trong tng thi k nht đnh kp thi lp
báo cáo v CPSX, tính giá thành công trình xây lp, cung cp chính xác
kp thi các thông tin hu dng v CPSX và giá thành sn phm phc v
yêu cu qun lý ca lãnh đo doanh nghip.
1.3. Chi phí sn xut và giá thành sn phm trong doanh nghip xây lp
1.3.1. Chi phí sn xut và phân loi chi phí sn xut trong doanh nghip xây lp
1.3.1.1 Chi phí sn xut
Chi phí SXKD là mt phm trù kinh t quan trng gn lin vi sn xut và lu
thông hàng hóa. ó là nhng hao phí lao đng xã hi đc biu hin bng tin trong
quá trình hot đng kinh doanh. Chi phí ca doanh nghip là tt c nhng chi phí phát
sinh gn lin vi doanh nghip trong quá trình hình thành, tn ti và hot đng SXKD.

6

Trong các doanh nghip xây lp quá trình sn xut đc tin hành đúng chc
nng ch yu ca quá trình sn xut nói chung. ó là quá trình kt hp ca ba yu t
c bn: t liu lao đng (nhà xng, máy móc thit b, TSC…), đi tng lao đng
(nguyên liu, vt liu, nhiên liu…) và sc lao đng ca con ngi (sc lao đng trc
tip và gián tip). Quá trình s dng các yu t c bn trong sn xut cng đng thi là
quá trình doanh nghip phi chi ra nhng CPSX tng ng chi phí khu haoTSC, chi
phí NVL, và trong nn kinh t th trng các yu t trên đc biu hin bng tin.
Vy CPSX xây lp là biu hin bng tin toàn b hao phí v lao đng sng và lao
đng vt hóa mà doanh nghip đã b ra đ tin hành các hot đng sn xut và xây lp
trong mt thi kì nht đnh.
Tuy nhiên trong quá trình xây lp doanh nghip phát sinh rt nhiu khon chi phí
ngoài hot đng sn xut xây lp. Theo ch đ k toán hin hành, ch nhng chi phí
phát sinh liên quan đn quá trình sn xut xây lp nhm to ra SPXL mi đc coi là
CPSX xây lp.
1.3.1.2. Phân loi chi phí xây lp
Trong doanh nghip xây dng, CPSX bao gm nhiu loi khác nhau v c ni

dung, tính cht, công dng, vai trò, v trí nên yêu cu qun lý ca tng loi chi phí
cng khác nhau.
Vic xác đnh CPSX phát sinh nhm đn vic đt đc mc tiêu cui cùng là
doanh thu, li nhun. Tuy nhiên, chi phí đc phân loi da trên nhiu gc đ (góc
nhìn) khác nhau và vic phân loi chi phí không nm ngoài mc đích phc v nhu cu
qun tr doanh nghip.
Phân loi CPSX là vic sp xp chi phí theo tng loi, tng nhóm khác nhau theo
nhng đc trng nht đnh. Mt s cách phân loi ch yu đc s dng ph bin
trong hch toán CPSX trên góc đn k toán tài chính.
- Phân loi chi phí sn xut theo yu t chi phí
Theo cách phân loi này, mi loi CPSX mang mt ni dung kinh t riêng, ngoài
ra không phân bit chi phí đó phát sinh  lnh vc hot đng sn xut nào,  đâu và
mc đích hay tác dng ca chi phí nh th nào.
Ta có th phân loi nh sau:
 Chi phí nguyên vt liu: Là toàn b chi phí v các loi NVL, ph tùng thay th,
vt liu thit b xây dng c bn mà doanh nghip đã s dng trong quá trình
sn xut sn phm.
Thang Long University Library

7

 Chi phí nhân công: Là toàn b tin công, tin lng phi tr, các khon trích
BHXH, BHYT, KPC, BHTN ca công nhân sn xut trong doanh nghip.
 Chi phí công c, dng c: Là phn giá tr hao mòn ca các loi công c, dng
c trong quá trình sn xut xây lp.
 Chi phí khu hao TSC: Là toàn b s khu hao TSC s dng đc trích chi
phí vào hot đng sn xut xây lp ca doanh nghip.
 Chi phí dch v mua ngoài: Là toàn b s tin mà doanh nghip phi tr v các
dch v bên ngoài s dng vào quá trình xây lp ca doanh nghip nh tin
đin, tin nc, đin thoi…

 Chi phí khác bng tin: Là toàn b các khon chi phí phát sinh trong quá trình
sn xut xây lp  doanh nghip ngoài các yu t trên và đc thanh toán bng
tin.
Vic phân loi chi phí theo ni dung kinh t ch rõ quá trình hot đng xây lp
doanh nghip phi phân b ra các loi chi phí gì, nó là c s đ k toán tp hp CPSX
theo yu t, phc v vic lp bng thuyt minh báo cáo tài chính, là c s đ phân tích,
kim tra d toán CPSX và lp k hoch cung ng vt t, là c s đ tính mc tiêu hao
vt cht và thu nhp quc dân.
- Phân loi chi phí sn xut theo khon mc tính giá thành
Theo cách phân loi này thì các khon mc chi phí có cùng mc đích và công
dng thì đc xp vào cùng khon mc chi phí trong giá thành sn phm. Theo quy
đnh hin hành giá thành ca sn phm xây lp bao gm các khon mc chi phí sau :
 Chi phí nguyên vt liu trc tip : bao gm các chi phí vt liu chính, vt liu
ph, vt kt cu, giá tr thit b kèm theo vt kin trúc cn thit tham gia cu
thành thc th sn phm xây lp. c đim ca nguyên vt liu trc tip là
chuyn ht giá tr mt ln vào sn phm sau khi tham gia vào quá trình sn xut
và thay đi hình thái vt cht ban đu.
 Chi phí nhân công trc tip : là chi phí v tin công, tin lng, các khon ph
cp cao tính cht lng ca nhân công trc tip xây lp cn thit đ hoàn chnh
sn phm xây lp, khon mc này không bao gm các khon trích BHXH,
BHYT, KPC, BHTN tính trên tin lng ca công nhân trc tip sn xut sn
phm xây lp và chi phí tin lng nhân viên qun lý đi, nhân viên điu khin
máy thi công.
 Chi phí s dng máy thi công : là toàn b chi phí s dng xe, máy thi công
phc v trc tip cho hot đng sn xut công trình.

8

Chi phí s dng máy thi công gm hai chi phí là chi phí thng xuyên và chi phí
tm thi.

 Chi phí thng xuyên: gm các chi phí xy ra hàng ngày mt cách
thng xuyên cho quá trình s dng máy thi công nh chi phí v nhiên liu,
du m, các chi phí vt liu ph khác; tin lng ca công nhân điu khin và
công nhân phc v máy thi công; khu hao TSC là xe máy thi công; các chi
phí v thuê máy, chi phí sa cha thng xuyên xe máy thi công.
 Chi phí tm thi: là nhng chi phí phát sinh mt ln có liên quan đn
vic xây lp, tháo, vn chuyn, di chuyn máy và các khon chi phí v nhng
công trình tm phc v cho vic s dng máy thi công nh lán che  công
trng, b đ máy  khu vc thi công.
Các chi phí thng xuyên đc tính trc tip mt ln vào chi phí s dng máy thi
công trong kì còn chi phí tm thi không hch toán mt ln vào chi phí s dng máy
thi công mà đc phân b dn theo thi gian s dng các công trình tm hoc theo
thi gian thi công trên công trng. Chi phí tm thi cng có th đc tin hành trích
trc vào chi phí s dng máy thi công. Khi s dng xong công trình tm, s chênh
lch gia chi phí thc t phát sinh vi chi phí trích trc đc x lý theo quy đnh.
Chi phí s dng máy thi công không bao gm khon trích BHXH, BHYT,
KPC, BHTN theo t l quy đnh trên tin lng ca công nhân điu kin máy thi
công- khon này đc tính vào chi phí sn xut chung. Chi phí s dng máy thi công
cng không bao gm các khon sau: lng công nhân vn chuyn, phân phi vt liu
cho máy; vt liu là đi tng ch bin ca máy, các chi phí xy ra trong quá trình
máy ngng sn xut, các chi phí lp đt ln đu cho máy móc thi công, chi phí s dng
máy móc thit b khác và các chi phí có tính cht qun lý, phc v chung.
Trng hp doanh nghip thi công toàn bng th công hoc thi công toàn bng
máy, các chi phí phát sinh không đa vào khon mc chi phí s dng máy thi công mà
đc tp hp vào các khon mc chi phí NVL trc tip, chi phí nhân công trc tip,
chi phí sn xut chung.
 Chi phí sn xut chung: là các CPSX ca đi, công trng xây dng gm:
lng nhân viên qun lý đi xây dng, các khon trích theo tin lng theo t l
quy đnh ca nhân viên qun lý đi và công nhân trc tip xây lp, công nhân
s dng máy thi công, chi phí khu hao TSC dùng chung cho hot đng ca

đi, chi phí vt liu, chi phí CCDC và các chi phí khác phát sinh trong kì liên
quan đn hot đng ca đi.
Thang Long University Library

9

- Phân loi chi phí sn xut theo phng pháp tp hp chi phí sn xut vào các đi
tng chu chi phí
Theo cách phân loi này, toàn b CPSX đc chia thành hai loi:
 Chi phí trc tip: Là các CPSX quan h trc tip vi tng đi tng chu chi
phí (tng loi sn phm đc sn xut, tng công vic đc thc hin…). Các
chi phí này đc k toán cn c trc tip vào các chng t phn ánh chúng đ
tp hp trc tip cho tng đi tng liên quan.
 Chi phí gián tip: Là nhng CPSX liên quan đn nhiu đi tng chu chi phí,
chúng cn đc tin hành phân b cho các đi tng chu chi phí theo tiêu thc
phân b thích hp.
Cách phân loi này có tác dng trong vic xác đnh phng pháp k toán tp hp
và phân b CPSX cho các đi tng tp hp chi phí mt cách hp lý.
- Phân loi chi phí theo mi quan h gia chi phí sn xut và khi lng lao v sn
phm hoàn thành
Theo cách này chi phí đc phân loi theo cách ng x ca chi phí hay là xem
xét s bin đng ca chi phí khi mc đ hot đng thay đi. Chi phí đc phân thành
ba loi:
 Bin phí: Là nhng khon chi phí có quan h t l thun vi khi lng công
vic hoàn thành, thng bao gm: chi phí nguyên vt liu, chi phí nhân công,
chi phí bao bì,… Bin phí trên mi đn v sn phm luôn là mt mc n đnh.
 nh phí: Là nhng khon chi phí c đnh khi khi lng công vic hoàn thành
thay đi. Tuy nhiên, nu tính trên mt đn v sn phm thì đnh phí li bin đi.
nh phí thng bao gm: chi phí khu hao TSC s dng chung, tin lng
nhân viên, cán b qun lý,…

 Hn hp phí: Là loi chi phí mà bn thân nó gm các yu t bin phí và đnh
phí.  mc đ hot đng cn bn, chi phí hn hp th hin các đc đim ca
đnh phí, quá mc đó nó li th hin đc tính ca bin phí. Hn hp phí thng
gm: chi phí sn xut chung, chi phí bán hàng, chi phí qun lý doanh nghip…
Cách phân loi trên giúp doanh nghip có c s đ lp k hoch, kim tra chi phí,
xác đnh đim hòa vn, phân tích tình hình tit kim chi phí, tìm ra phng hng
nâng cao cht lng và h giá thành sn phm.

10

1.3.2. Giá thành sn phm xây lp và phân loi sn phm xây lp
1.3.2.1. Giá thành sn phm xây lp
Khái nim: Giá thành sn phm trong đn v xây lp là toàn b chi phí bng tin
đ hoàn thành khi lng.
Giá thành có 2 chc nng ch yu là bù đp CPSX và lp giá tiêu th sn phm
xây lp. S tin thu đc t vic tiêu th sn phm s bù đp phn chi phí mà doanh
nghip đã b ra đ sn xut sn phm đó. Tuy nhiên, s bù đp các yu t chi phí đu
vào mi ch là đáp ng yêu cu ca tái sn xut gin đn. Trong khi đó mc đích chính
ca c ch th trng là tái sn xut m rng tc là giá tiêu th hàng hóa sau khi bù
đp chi phí đu vào vn phi bo đm có lãi. Do đó, vic qun lý, hch toán công tác
giá thành sao cho va hp lý, chính xác va bo đm vch ra phng hng h thp
giá thành sn phm có vai trò vô cùng quan trng.
1.3.2.2. Phân loi giá thành sn phm xây lp
Có rt nhiu cách phân loi giá thành sn phm. Tùy theo tiêu chí la chn mà
giá thành sn phm có th đc phân loi thành các trng hp sau :
- Phân loi theo thi đim tính và ngun s liu tính giá thành
Theo cách phân loi này thì chi phí đc chia thành giá thành d toán, giá thành
k hoch, giá thành đnh mc và giá thành thc t.
 Giá thành d toán: là ch tiêu giá thành đc xây dng trên c s thit k k
thut đã đc duyt, các đnh mc kinh t k thut do Nhà nc quy đnh, tính

theo đn giá tng hp cho tng khu vc thi công và phân tích đnh mc
Cn c vào giá tr d toán, ta có th xác đnh đc giá thành ca sn phm xây
lp theo công thc :
Giá tr d toán sn
phm xây lp
=

Giá thành d toán sn
phm xây lp
+ Lãi đnh mc
Trong đó:

Lãi đnh mc trong xây dng c bn đc Nhà nc quy đnh trong tng thi kì
Giá thành d toán đc xây dng và tn ti trong mt thi gian nht đnh, nó
đc xác đnh trong nhng điu kin trung bình v sn xut thi công, v t chc qun
lý, v hao phí lao đng vt t… cho tng loi công trình hoc công vic nht đnh. Giá
thành d toán có tính cht c đnh tng đi và mang tính cht xã hi.
 Giá thành k hoch: giá thành k hoch đc xác đnh trc khi bc vào kinh
doanh trên c s giá thành thc t k trc và các đnh mc, các d toán chi phí
Thang Long University Library

11

ca k k hoch. Ch tiêu này đc xác lp trên c s giá thành d toán gn lin
vi điu kin c th, nng lc thc t ca tng doanh nghip trong mt thi k
nht đnh.
Giá thành k
hoch sn phm
xây lp
=

Giá thành d
toán sn phm
xây lp

Mc h giá
thành d
toán
±
Chênh lch
đnh mc
Giá thành k hoch là cn c đ so sánh, phân tích tình hình thc hin k hoch
giá thành, là mc tiêu phn đu h giá thành ca doanh nghip.
 Giá thành đnh mc: Cng nh giá thành k hoch, giá thành đnh mc cng
đc xác đnh trc khi bt đu sn xut sn phm. Giá thành đnh mc đc
xây dng trên c s các đnh mc v chi phí hin hành ti tng thi đim nht
đnh trong k k hoch (thng là ngày đu tháng) nên giá thành đnh mc luôn
thay đi phù hp vi s thay đi các đnh mc chi phí đt đc trong quá trình
thc hin k hoch giá thành.
 Giá thành thc t: là ch tiêu đc xác đnh sau khi kt thúc quá trình sn xut
sn phm da trên c s chi phí thc t phát sinh trong quá trình sn xut sn
phm.
Các phân loi này có tác dng trong vic qun lý và giám sát chi phí, xác đnh
đc các nguyên nhân vt đinh mc chi phí trong kì hch toán. T đó, điu chnh k
hoch hoc đnh mc chi phí cho phù hp.
- Phân loi theo phm vi phát sinh chi phí
Theo phm vi phát sinh chi phí, ch tiêu giá thành đc chia thành giá thành sn
xut và giá thành tiêu th.
 Giá thành sn xut: là ch tiêu phn ánh tt c nhng chi phí phát sinh liên quan
đn vic sn xut, ch to sn phm trong phm vi phân xng sn xut.
i vi các đn v xây lp giá thành sn phm gm chi phí nguyên vt liu,

chi phí nhân công, chi phí máy thi công, chi phí sn xut chung.
 Giá thành tiêu th: (hay còn gi là giá thành toàn b) là ch tiêu phn ánh toàn
b các khon chi phí phát sinh liên quan đn vic sn xut, tiêu th sn
phm. Giá thành tiêu th đc tính theo công thc :
Giá thành toàn b
ca sn phm
=
Giá thành sn xut
ca sn phm
+
Chi phí bán
hàng
+

Chi phí qun lý
doanh nghip
Cách phân loi này có tác dng giúp cho nhà qun lý bit đc kt qu kinh
doanh ca tng sn phm. Tuy nhiên, do nhng hn ch nht đnh khi la chn tiêu

12

thc phân b chi phí bán hàng và chi phí qun lý doanh nghip cho tng sn phm nên
cách phân loi này ch còn mang ý ngha hc thut, nghiên cu.
1.4. Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm trong doanh nghip
xây lp
V mt bn cht, CPSX và giá thành sn phm xây lp là biu hin ca quá trình
SXKD. Chúng ging nhau v cht vì đu biu hin bng tin nhng hao phí v lao
đng sng và lao đng vt hóa mà doanh nghip đã b ra đ thi công xây lp các công
trình, hng mc công trình, nhng khác nhau v mt lng:
 CPSX ch tính nhng chi phí phát sinh trong mt thi k nht đnh (tháng, quý,

nm) còn giá thành sn phm bao gm nhng CPSX có liên quan đn khi
lng sn phm hoàn thành trong k mà không xét đn nó đc chi ra vào thi
k nào. Trong giá thành sn phm sn xut ra có th bao gm c nhng chi phí
đã cho ra trong k trc (hoc trong nhiu k trc) đng thi CPSX chi ra
trong k này li nm trong giá thành sn phm ca k sau.
 CPSX và giá thành sn phm xây lp thng nht v mt lng trong trng
hp: i tng tp hp CPSX và đi tng tính giá thành là công trình, hng
mc công trình đc hoàn thành trong k tính giá thành hoc giá tr khi lng
xây lp d dang đu k và cui k bng nhau.
Nh vy là có s khác nhau song gia giá thành sn phm và chi phí xây lp có
mi quan h mt thit vi nhau, trong đó tài liu hch toán chi phí xây lp là c s đ
tính giá thành sn phm xây lp. Nu nh xác đnh vic tính giá thành sn phm xây
lp là công tác ch yu trong hch toán k toán thì chi phí xây lp có tác dng quyt
đnh đn s chính xác ca giá thành sn phm xây lp.
Mi quan h gia CPSX và giá thành sn phm đc th hiên qua s đ
Chi phí xây lp d dang đu k Chi phí xây lp phát sinh trong k
Giá thành sn phm xây lp Chi phí xây lp d dang cui k

Thang Long University Library

13

1.5. Công tác k toán tp hp chi phí sn xut trong doanh nghip xây lp
1.5.1. i tng và phng pháp tp hp chi phí sn xut
1.5.1.1. i tng tp hp chi phí sn xut
i tng tp hp CPSX xây lp là phm vi gii hn CPSX xây lp cn đc
tp hp nhm đáp ng yêu cu kim tra giám sát chi phí và yêu cu tính giá thành.
Trong công tác hch toán CPSX thì vic xác đnh đi tng hch toán CPSX
là ni dung c bn nht. Xác đnh đúng đn đi tng tp hp CPSX phù hp vi
hot đng, đc đim ca tng công trình thi công và đáp ng đc yêu cu qun lý

ca doanh nghip mi to điu kin tt nht đ t chc công vic k toán tp hp
CPSX. Vic xác đnh đi tng hch toán CPSX trong doanh nghip xây lp cn
phi da vào nhng đc đim sau :
- c đim t chc thi công ca doanh nghip
- Quy trình công ngh k thut sn xut ra sn phm xây lp
- a đim phát sinh chi phí, mc đích công dng ca chi phí
- Yêu cu v trình đ qun lý ca doanh nghip
- n v tính giá thành áp dng trong doanh nghip
Trong sn xut xây lp, do đc đim sn phm có tính đn chic nên đi
tng hch toán CPSX thng là theo đn đt hàng hoc cng có th đó là mt
hng mc công trình, mt b phn ca mt hng mc công trình, nhóm hng mc
công tình, mt ngôi nhà trong dãy nhà…
1.5.1.2. Phng pháp tp hp chi phí sn xut
Phng pháp k toán tp hp CPSX là phng pháp s dng đ tp hp và phân
loi chi phí theo khon mc chi phí trong gii hn ca mi đi tng k toán chi phí.
Trong các doanh nghip xây lp ch yu dùng các phng pháp tp hp chi phí sau :
- Phng pháp ghi trc tip: Áp dng trong trng hp các CPSX có quan h trc
tip vi tng đi tng tp hp chi phí riêng bit. Phng pháp ghi trc tip đòi
hi phi t chc vic ghi chép ban đu (chng t gc) theo tng đi tng, trên c
s đó, k toán tp hp s liu t các chng t gc theo tng đi tng liên quan và
ghi trc tip và tài khon cp 1, cp 2 hoc chi tit theo tng đi tng. Phng
pháp ghi trc tip đm bo vic tp hp CPSX theo tng đi tng chi phí vi mc
đ chính xác cao.
- Phng pháp phân b gián tip: Áp dng trong trng hp CPSX phát sinh có liên
quan vi nhiu đi tng tp hp CPSX mà không th t chc vic ghi chép ban
đu riêng r tng đi tng đc. Phng pháp này đòi hi phi ghi chéo ban đu