MỘT SỐ TIÊU CHÍ THỂ HIỆN DẠY
VÀ HỌC TÍCH CỰC TRONG MÔN
KHOA HỌC, LỊCH SỬ VÀ ĐỊA LÍ
(Phần 1.2 Đề cương- Trang 3)
Nhóm 1
Dạy và học tích cực trong môn Khoa học, Lịch sử, Địa
lí được thể hiện qua 5 tiêu chí sau:
1. Học sinh được làm việc trực tiếp với đối tượng học tập.
2. Học sinh được đặt câu hỏi, nêu thắc mắc, tìm các thông
tin để tự giải đáp hoặc được giải đáp thắc mắc.
3. Học sinh được làm việc hợp tác với các bạn trong nhóm,
trong lớp.
4. Học sinh có khả năng vận dụng những kiến thức, kĩ năng
đã học để nhận thức vấn đề mới.
5. Học sinh được tạo điều kiện để trình bày những thông tin
mà bản thân và các bạn trong nhóm đã phát hiện, thu thập
được trong quá trình học tập.
1. Học sinh được làm việc trực tiếp với đối tượng học tập.
Ví dụ: Dạy bài “Con người cần gì để sống” – chủ đề Con người và
sức khỏe (Khoa học lớp 4)
Cho học sinh làm việc với tranh ảnh, trả lời câu hỏi của giáo viên:
Như mọi sinh vật khác con người cần gì để duy trì sự sống của mình?
Con người cần phải ăn uống Con người cần có không khí để thở
Hơn hẳn những sinh vật khác, cuộc sống của con người còn
cần những gì?
Con người cần có gia đình Con người cần được đi học
Con người cần có bạn bè Con người cần được vui chơi
Để sống và phát triển con người cần:
•
Những điều kiện vật chất như: Không khí, thức ăn, nước
uống, quần áo, các đồ dùng trong gia đình, các phương tiện đi
lại….
•
Những điều kiện tinh thần, văn hóa, xã hội như: Tình cảm gia
đình, bạn bè, làng xóm, các phương tiện học tập, vui chơi, giải
trí….
Hoặc cho học sinh tiến hành hoạt động nhịn thở trong
khoảng thời gian nhất định để trả lời câu hỏi:
“Con người có cần không khí để sống không?”
2. Học sinh được đặt câu hỏi, nêu thắc mắc, tìm các
thông tin để tự giải đáp hoặc được giải đáp thắc mắc.
•
Khi học sinh đặt câu hỏi, giáo viên có thể giải đáp trực tiếp,
gợi ý cho học sinh tự giải đáp hoặc cho các bạn khác giải đáp.
•
Phải tạo điều kiện cho học sinh được nêu ý kiến, những thắc
mắc của mình.
•
Các kiến thức sẽ nhanh chóng ghi sâu nếu học sinh tự tìm tòi,
phát hiện một cách chủ động.
3. Học sinh được làm việc hợp tác với các bạn trong nhóm,
trong lớp.
•
Thảo luận là hoạt động cần thiết trong dạy học tích cực. Ý kiến
của mỗi cá nhân kết hợp lại sẽ có giá trị hơn rất nhiều.
•
Khi làm việc nhóm sẽ có sự tương tác giữa các em. Phải tạo
cơ hội cho học sinh trình bày ý kiến của mình, lắng nghe các
góp ý của bạn khác, qua đó học hỏi ưu điểm và hạn chế khuyết
điểm cho nhau.
•
Học sinh có thể phát huy những kĩ năng tư duy như: phân
tích, tổng hợp, đánh giá, giúp nâng cao năng lực cá nhân như:
nói, giải thích, tranh luận,…
4. Học sinh có khả năng vận dụng những kiến thức, kĩ
năng đã học để nhận thức vấn đề mới.
•
Sau mỗi tiết dạy, giáo viên phải đúc kết cho học sinh những
kiến thức, kĩ năng, thái độ cơ bản.
•
Ví dụ: Sau khi học bài “ Con người cần gì để sống?”.
Giáo viên cần hình thành cho học sinh ý thức bảo vệ và giữ gìn
môi trường sống xung quanh, tiết kiệm điện, nước, biết yêu
thương, giúp đỡ mọi người
5. Học sinh được tạo điều kiện để trình bày những thông
tin mà bản thân và các bạn trong nhóm đã phát hiện, thu
thập được trong quá trình học tập.
•
Hoạt động nhóm chỉ đạt hiệu quả khi học sinh được trình bày
kết quả của nhóm.
•
Thông qua đó, giáo viên mới có căn cứ nhận xét đánh giá kết
quả thảo luận, cung cấp, điều chỉnh những kiến thức mới cho
học sinh tiếp thu.