sáng kiến kinh nghiem lồng ghép trò chơi dân gian vào môn thể dục lớp 4

SÁNG KIỀN KINH NGHIỆM
I /Tên đề tài:
MỘT SỐ BIỆN PHÁP LỒNG GHÉP TRÒ CHƠI DÂN GIAN VÀO
MÔN THỂ DỤC TIỂU HỌC LỚP 4.
PHẦN II : ĐẶT VẤN ĐỀ
I.Lý do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết, hoạt động chủ đạo của học sinh tiểu học trong môn
thể dục chính là hoạt động và vui chơi. Học sinh không chỉ cần được
chăm sóc sức khoẻ, được học tập, mà quan trọng nhất học sinh cần phải
được thoả mãn nhu cầu vui chơi. Xuất phát từ vai trò quan trọng của hoạt
động vui chơi đối với học sinh và nhu cầu hưởng thụ hoạt động này, tôi
thấy việc tổ chức xen kẻ cho các em chơi các trò chơi dân gian trong giờ
học là một việc làm cần thiết và rất có ý nghĩa.
Ngày nay, xã hội phát triển các em nhanh chóng tiếp cận được mọi thông
tin.Do vậy mà sự lựa chọn trò chơi của các em cũng khá là phong phú.Từ
trên phim ảnh, trên internet, trên báo đài, điện thoại Vô hình chung các
em không nhận biết được đâu là xấu - tốt.Vì vậy mà có tình trạng học
sinh bỏ học chơi game, đánh nhau vì xem phim bạo lực thậm chí có cả
giết người chỉ vì vài chục ngàn chơi điện tử.Vậy thì làm thế nào để các
em trách xa điều đó mà lựa chọn những trò chơi bổ ích hơn?Tôi nhận
thấy rằng tuy trò chơi dân gian đã xưa cũ, nhưng dễ chơi, vui nhộn, phù
hợp với lứa tuổi học sinh đồng thời giáo dục cho các em tình yêu quê
hương gia đình, bản sắc dân tộc.Qua đó các em hiểu được ý nghĩa lời ru
của mẹ, câu chuyện cổ tích của bà, những cuộc vui của các trò chơi dân
gian ở quê nhà, sân trường, những ngày lễ tết cổ truyền đầm ấm, vui tươi
và thành kính trong gia đình , họ hàng , xóm phố đều để lại dấu ấn
sâu đậm trong tâm khảm tuổi thơ.
Chính vì vậy, trò chơi dân gian rất cần thiết được lựa chọn, giới thiệu
trong nhà trường tuỳ theo lứa tuổi của học sinh. Đúng như PGS. TS
Nguyễn Văn Huy, giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam đã nói: “
Cuộc sống đối với trẻ em không thể thiếu những trò chơi. Trò chơi dân

gian không đơn thuần là một trò chơi của trẻ con mà nó chứa đựng cả
nền văn hoá dân tộc Việt Nam độc đáo và giàu bản sắc. Trò chơi dân
gian không chỉ chắp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triển tư duy,
sáng tạo, mà còn giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, quê
hương, đất nước. Ngày nay, các em ở một xã hội công nghiệp, chỉ quen
với máy móc và không có khoảng thời gian chơi cũng là một thiệt thòi.
Thiệt thòi hơn khi các em không được làm quen và chơi những trò chơi
dân gian của thiếu nhi ngày trước – đang ngày càng bị mai một và quên
lãng, không chỉ có ở các thành phố mà còn ở cả các vùng quê. Vì thế,
giúp các em hiểu và quay về nguồn với các trò chơi dân gian là một việc
làm cần thiết”.
Vì vậy, giáo viên cần tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi nói chung và
trò chơi dân gian nói riêng. Năm học 2008 – 2009, Bộ giáo dục và đào
tạo phát động phong trào: “ Xây dựng trường học thân thiện – Học sinh
tích cực” trong đó có nội dung đưa trò chơi dân gian vào trường học.
Nhưng làm thế nào để tổ chức được các trò chơi dân gian thực sự có hiệu
quả, lôi cuốn và hấp dẫn được trẻ là một bài toán khó với các giáo viên.
Là một giáo viên thể dục, tôi luôn trăn trở và tìm các biện pháp để tổ
chức giờ học một cách có hiệu quả nhất.Với những lí do trên tôi mạnh
dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp lồng ghép trò chơi dân gian vào môn
thể dục tiểu học lớp 4” nghiêm cứu và tìm hiểu để áp dụng rộng rãi trong
trường học.
II. Đối tượng phạm vi nghiên cứu :
Vì điều kiện hạn hẹp và cơ sở vật chất còn thiếu thốn nên đề tài áp dụng
thử nghiệm ở phạm vi 29 học sinh lớp 4.1 của trường để thí điểm hoàn
thành đề tài.
PHẦN III: CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Dựa trên cơ sở sách giáo khoa thể dục ,chuẩn kiến thức kĩ năng tiểu học
và trò chơi dân gian của trẻ em Việt Nam để đưa ra các thuật ngữ cần
thiết :

Giáo dục thể chất:là một quá trình giáo dục,quá trình truyền thụ và lĩnh
hội những tri thức thuộc lĩnh vực thể dục thể thao mà đặc trưng của nó
thể hiện ở việc giảng dạy các động tác nhằm hình thành và phát triển các
tố chất thể lực,hình hành các kĩ năng,kĩ xảo vận động của con người.
Thể dục :được hiểu theo hai nghĩa:
+ Thể dục được hiểu đồng nghĩa với giáo dục thể chất (GDTC).GDCT là
một mặt của giáo dục toàn diện đó là một hình thức giáo dục mà đặc điểm
nổi bật của nó được thể hiện ở quá trình dạy học vận động và phát triển
các tố chất thể lực trên cơ sở sử dụng các bài tập thể chất và phương pháp
GDTC.
+ Thể dục là một hệ thống phương tiện và phương pháp chuyên môn cơ
bản và quan trọng nhất của GDTC đó là hệ thống các bài tập thể chất đa
dạng được lựa chọn và sử dụng theo các phương pháp khoa học nhằm
phát triển hoàn thiện thể chất và nâng cao năng lực vận động của con
người.
+ Trò chơi dân gian ở Việt Nam, mãi cho tới thế kỉ XX mới được chú ý,
sưu tầm, nghiên cứu. Trước, nay đã có nhiều công trình được xuất bản.
Riêng ngành Giáo dục, trừ một số bài lẻ tẻ in trong các sách Mầm non,
sách giáo khoa Tiểu học, sách của NXB Kim Đồng thì hãy đang còn ít.Vì
vậy để định nghĩa được thế nào là trò chơi dân gian thì mỗi người đều có
nhận định riêng.Nhưng điều hiểu một cách nôm na là trò chơi dân gian có
từ xa xưa,nó mang một nét văn hóa truyền thống của quê hương ,đất nước
con người Việt Nam.
PHẦN IV:CƠ SỞ THỰC TIỄN
1.Thực trạng:
Thể dục là một môn học không được coi trọng đối với học sinh vì các em
nghĩ nó là môn phụ nên luôn luôn lơ là trong tập luyện.Nếu có tập luyện
chỉ là những giờ học it ỏi trên trường tùy vào năng khiếu của bản thân
mỗi học sinh.Có nhiều học sinh không thích hoạt động thì thể dục lại là
môn cực hình đối với bản thân do vậy thành tích thể dục của các em chưa

thể hoàn thành, may mắn lắm thì ráng được hoàn thành để khuyến
khích.Qua điều tra ban đầu tôi nắm được một số em có tâm lý không
thích học trong giờ thể dục vì nó không gây được hứng thú với các em
mà lại gò bó các em trong khuôn khổ quản lý của giáo viên thể
dục Điều này ảnh hưởng lớn đến chất lượng của môn thể dục trong tiểu
học.Chất lượng đầu năm Tôi tiếp quản từ lớp dưới lên là:
TSHS đầu năm HTT HT CHT
29 0 24 5
Điều này làm ảnh hưởng đến chất lượng chung của toàn trường.Do vậy,
Tôi luôn suy nghĩ để tìm ra nguyên nhân giúp học sinh học yêu thích và
có hứng thú trong giờ thể dục.Từ đó nâng cao kết quả học tập của các em.
2.Nguyên nhân:
Qua điều tra tìm hiểu tôi nắm được một số nguyên nhân chính dẫn đến
việc các em không ham thích giờ thể dục như sau:
Thứ nhất: Cơ sở vật chất nhà trường.
- Cơ sở vật chất của nhà trường còn thiếu thốn nhiều như không đủ dụng
cụ cho các em tập các môn như bóng, cầu, dây nhảy, bật xa, bật cao mà
quan trọng nhất là không có sân dành riêng cho các em tập thể dục điều
này gây cho các em sự chán nản và mệt mỏi vì nắng, mưa, và độ an
toàn không cao (vì là sân bê tông nên dễ ngã, dễ trầy sướt, làm giảm
thành tích trong tập luyện, ).
- Bên cạnh đó, ở Tiểu học không giống như cấp II, cấp III là giờ thể dục
học trái buổi với giờ học chính khóa mà là học xen kẻ vào các tiết toán,
văn, chính tả, trong buổi học điều này gây bất tiện cho học sinh trong
việc mặc đồ tập thể dục.Vừa bất tiện vừa làm cho học sinh ngại vận động
(vì đồng phục Tiểu học là học sinh nữ mặc váy), mà sau khi tập xong đổ
mồ hôi các em lại phải vào học tiếp các môn khác.Gây tâm lý thụ động
của học sinh trong giờ thể dục.
Thứ hai: Giáo viên
- Giáo viên đều đã đạt chuẩn về kiến thức và bên cạnh đó lại là giáo viên

trẻ, năng động và tâm huyết với nghề.Tuy nhiên, chưa có nhiều kinh
nghiệm trong việc hướng cho học sinh tự mình tập luyện trong giờ học
cũng như tạo được không khí vui nhộn, thi đua sôi nổi gây sự hứng thú và
tò mò cho học sinh (là hôm nay cô sẽ xây dựng tiết học như thế nào, trò
chơi ra sao )điều đó sẽ gây háo hức với mỗi học sinh và như thế tiết học
sẽ đạt hiệu quả cao.
- Chưa tạo được cho các em sự say mê, hứng thú trong môn học.
Thứ ba: Học sinh.
- Trong lớp còn một số học sinh rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin và không
thích tham gia vào các hoạt động tập thể.Khả năng chú ý có chủ định của
học sinh còn kém. Học sinh dễ dàng nhập cuộc chơi nhưng cũng nhanh
chóng tự rút ra khỏi trò chơi nếu nó không còn hứng thú nữa.
- Học sinh cũng không chú trọng, quan tâm đến quần áo, giày dép trong
giờ học thể dục ( nếu buổi học có tiết thể dục thì các em nữ có thể mặc
quần đồng phục thây vì mặc váy,các em nam có thể mặc đồng phục rộng,
thỏa mái hơn .Các em thay vì đi dép quai hậu có thể mang giày thể dục đi
học trong buổi đó vì mỗi tuần lớp có 2 tiết thể dục ).
- Học sinh cũng chưa nắm được kĩ thuật các bài tập thể dục tự chọn mà
chỉ là mô phỏng , bắt chước theo giáo viên hoặc thói quen hằng ngày của
các em.
Thứ tư: Chưa chú trọng đổi mới các trò chơi trong giờ học.
- Các trò chơi trong sách giáo khoa đã quen thuộc với các em học sinh
lớp 4 vì các em đã được học ở các lớp dưới.Nếu có trò chơi mới thì tới
tiết ôn tập lại lặp lại trò chơi đó,gây sự nhàm chán cho học sinh.
- Việc tổ chức các trò chơi cho học sinh đòi hỏi phải có sự linh hoạt và
tính sáng tạo cao.
-Mức độ khó hay dễ của các trò chơi không giống nhau. Có những trò
chơi vô cùng đơn giản nhưng cũng có những trò chơi phức tạp, đòi hỏi
người chơi phải tư duy trong quá trình chơi.
-Thời gian tổ chức cho học sinh chơi rất hạn hẹp vì một trò chơi không

thể diễn ra trong suốt cả một hoạt động học của học sinh mà nó chủ yếu
chỉ được lồng ghép và tích hợp vào các tiết học chính mà thôi.
PHẦN V: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
I. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN.
1. Chuẩn bị cơ sở vật chất tốt cho học sinh tập luyện
2. Giáo viên phải tự tìm tòi và nâng cao kinh nghiệm bản thân.
3.Sử dụng phương pháp phù hợp để đảm bảo tính vừa sức đối với học
sinh.
4.Giao nhiệm vụ cụ thể cho học sinh trong việc chuẩn bị dụng cụ và trang
phục trong giờ học thể dục.
5.Sử dụng tốt việc lồng ghép trò chơi dân gian vào các tiết học thể dục
nhất là các tiết ôn tập cho học sinh.
6. Tạo ra một môi trường thi đua giữa các tổ trong lớp, giữa cá nhân với
cá nhân.
7.Kết hợp giữa nhà trường, giáo viên, học sinh để giám sát, hướng dẫn,
khuyến khích các em cùng tiến bộ.
II. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1.Chuẩn bị về cơ sở vật chất tốt cho học sinh tập luyện:
- Các dụng cụ tập luyện: Bóng, dây nhảy, thảm, cầu đá,
Đây là yếu tố quan trọng quyết định đến thành quả của các em.Vì để học
tốt môn thể dục đòi hỏi bắt buộc phải có dụng cụ đi kèm với bài học.
Ví dụ như: học sinh học nhảy dây mà không có dây nhảy thì học sinh
không thể thực hiện được.
Do đó, nhà trường cùng với giáo viên hàng năm cần phải kiểm tra, lựa
chọn và loại bỏ những dụng cụ quá cũ, hư hỏng, để thây đổi cái mới phù
hợp hơn.
- Sân tập thể dục: Chúng ta chưa có sân riêng ( đặc thù ) dùng để tập thể
dục. Tuy nhiên, không vì vậy mà chúng ta bỏ bê, không quan tâm đến
việc học sinh học ở đâu cũng được.Mà là cần lựa chọn một địa điểm thích
hợp, thuận lợi cho học sinh.

Thường xuyên cải tạo sân tập thể dục cho các em, có bóng râm và luôn
luôn sạch sẽ, an toàn trong quá trình tập luyện.
2. Giáo viên phải tự tìm tòi và luôn nâng cao kinh nghiệm của bản
thân:
Bên cạnh trình độ chuyên môn cao còn chưa đủ, đòi hỏi người giáo viên
phải có kinh nghiệm đứng lớp tốt. Tạo cho các em sự say mê, hứng thú
trong môn học.
- Khi giáo viên thị phạm động tác cần phải chuẩn, chính xác, đúng, đẹp
điều đó giúp cho học sinh muốn mình đạt được như vậy sẽ bắt chước theo
và gây được sự hứng thú cho học sinh.Từ đó:
+ Giúp các em rèn luyện thân thể tốt, có sức khoẻ đảm bảo trong việc học
tập.
+ Dần dà các em mong muốn được học thể dục hơn.
- Sử dụng phương pháp phù hợp với lứa tuổi của các em đảm bảo tính
vừa sức, sự hấp dẫn hiểu biết và vốn kiến thức phong phú không phải là
một sớm một chiều mà ta có được điều đó cần phải tích lũy trong một quá
trình dài.
3.Sử dụng tốt việc lồng ghép trò chơi dân gian vào các tiết học thể
dục nhất là các tiết ôn tập cho học sinh:
1. Một số biện pháp lồng ghép trò chơi dân gian cho học sinh:
Từ những điều trên, tôi đã đề ra một số biện pháp cụ thể như sau:
1.1: Lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi của học sinh.
Kho tàng các trò chơi dân gian Việt Nam vô cùng phong phú và đa dạng
nhưng không phải trò chơi nào cũng phù hợp với lứa tuổi học sinh. Vì
thế, giáo viên nên có sự cân nhắc lựa chọn cho học sinh chơi các trò chơi
có luật chơi và cách chơi đơn giản, dễ nhớ, dễ hiểu. Mang âm hưởng của
địa phương, giúp cho các em có sự hiểu biết và thêm yêu nơi mình sinh
sống.
Ví dụ: Địa phương em chủ yếu làm ruộng lúa, ta có thể cho các em chơi
trò chơi: “ Chuồn chuồn” Khi hát bài đồng dao học sinh đưa tay theo bài

hát.Người chỉ huy đứng ở giữa cố tình đưa tay sai,học sinh nào nhìn chỉ
huy đưa theo sai so với bài hát thì sẽ bị phạt.
“Một con chuồn chuồn bay cao cao, hai con chuồn chuồn bay thấp thấp,
ba con chuồn chuồn bay qua bay lại, bốn con chuồn chuồn bay tới bay
lui, năm con chuồn chuồn ẻo qua ẻo lại, sáu con chuồn chuồn ngồi xuống
mà chơi chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng , bay vừa thì
râm ”
Lời ca vui nhộn ,nhí nhảnh hợp với lứa tuổi học sinh, đồng thời qua bài
ca học sinh học hỏi được kinh nghiệm dân gian về thời tiết.
Bên cạnh đó, trong lớp mỗi học sinh lại có cá tính ,độ mạnh dạn và có
mức độ nhận thức và khả năng chú ý có chủ định khác nhau. Chính vì
thế, các trò chơi cũng cần phải được lựa chọn cho phù hợp với tất cả các
thành viên trong lớp.
1.2: Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi, lời ca, địa điểm trước khi tổ chức cho
học sinh tham gia vào các trò chơi dân gian.
2.2.1: Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi cho các trò chơi dân gian:
Đồ dùng đồ chơi của các trò chơi dân gian cũng vô cùng đa dạng và
phong phú, mang tính đặc trưng và được thiết kế dựa vào cách chơi và
luật chơi của từng trò chơi. Mỗi trò chơi dân gian có một hoặc nhiều loại
đồ dùng đồ chơi tương ứng mà thiếu nó thì trò chơi không thể tiến hành
được.
Ví dụ như trò: “ Chơi chuyền” đòi hỏi phải có 10 que chuyền và một đồ
vật có dạng khối cầu như quả bóng, quả bưởi non…Trò chơi “ Ném còn”
không thể diễn ra nếu thiếu quả còn – đồ chơi truyền thống của trò chơi
đó. Hay đơn giản như trò chơi “ Bịt mắt bắt dê” cũng không thể được tổ
chức nếu không có dải vải hoặc dải khăn bịt mắt…
Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho học sinh chơi một trò chơi dân gian
nào đó, giáo viên cần tìm hiểu kỹ lưỡng về luật chơi, cách chơi cũng như
việc có hay không có đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi để từ đó có
thể chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần thiết cho trò chơi.

2.2.2: Dạy học sinh đọc thuộc lời ca ( đối với những trò chơi có lời đồng
dao ):
Một đặc điểm đặc trưng của trò chơi dân gian đó là khi chơi học sinh
không bao giờ chỉ hùng hục thực hiện các vận động của mình mà chúng
thường vừa chơi vừa hát hoặc đọc lời đồng dao nào đó. Các bài đồng dao
đó khiến cho không khí chơi vui vẻ, nhộn nhịp hơn. Ví dụ như: chơi “
Chi chi chành chành”, học sịnh hát “ Chi chi chành chành – Cái đanh
thổi lửa – Con ngựa đứt cương – ba vương ngũ đế…”. Hay như chơi “
Rải ranh” trẻ hát “ Rải ranh – Bẻ cành – Hái ngọn – Chọn đôi”. Cùng với
lời hát trong trẻo là bàn tay rải những viên sỏi một cách khéo léo, tung
viên cái lên, nhặt một hoặc hai viên con dưới đất, rồi lại giơ tay đỡ viên
cái vừa rơi xuống.
Trò chơi chỉ có thể được tổ chức khi học sinh đã thuộc lời đồng dao.
Chính vì vậy, tôi thường cho học sinh làm quen với lời đồng dao của các
trò chơi dân gian trước khi hướng dẫn học sinh chơi.Khi trẻ đã thuộc lời
đồng dao, tôi tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi tương ứng với lời đồng dao
đó. Vì thế, học sinh chơi rất hứng thú và tích cực tham gia chơi.
2.2.3: Chuẩn bị địa điểm để tổ chức trò chơi:
Mỗi trò chơi dân gian có một cách chơi và luật chơi khác nhau. Có những
trò chơi vận động mang tính tập thể rất cao, thường có số lượng người
tham gia chơi lớn và đòi hỏi địa điểm chơi phải có diện tích rộng như “
Kéo co”, “ Rồng rắn lên mây”, “ Thả đỉa ba ba”, “ Hoàng anh,hoàng
yến”…
Nhưng lại cũng có những trò chơi tĩnh, học sinh hay chơi theo các nhóm
nhỏ như “ Chi chi chành chành”, “ Tập tầm vông”, “Rải ranh”, “ Chuyền
thẻ”, “ Ô ăn quan”…
Chính vì vậy, giáo viên cần nắm vững cách chơi, luật chơi, đặc điểm của
từng trò chơi để từ đó lựa chọn địa điểm cho phù hợp trước khi tổ chức
cho trẻ chơi.
1.3: Tổ chức lồng ghép trò chơi phù hợp với tính chất của hoạt động

bài tập thể dục trong tiết học.
- Mỗi hoạt động của học sinh đều nhằm đạt được một mục đích nhất định.
*Với tiết học ôn lại đội hình đội ngũ: thì học sinh không hoạt động
nhiều,vì vậy chúng ta nên chọn các trò chơi mang tính vận động nhiều
nhằm rèn luyện và phát triển thể lực cho trẻ như: “Rồng rắn lên mây”
“con cóc là cậu ông trời”, “Bịt mắt bắt dê”, “ Nhảy dây”, “Nhảy lò cò”, “
Thả đỉa ba ba”, “nhảy lướt sóng”, “ù à ù ập” ,“trò chơi nhẩy ô”, “giung
giăng giung dẻ”, “ giành cờ chiến thắng”…Chúng ta có thể lồng ghép vào
đầu tiết học bằng trò chơi : “nhảy lò cò” để vừa gây hứng thú cho học
sinh vừa giúp học sinh khởi động cơ thể trước khi vào học.Sau đó cuối
tiết học tùy vào thời gian còn lại của tiết mà ta cho chơi các trò chơi còn
lại.
- Với tiết học nhẹ này thì lựa chọn các trò chơi vận động nhằm rèn luyện
thân thể khoẻ mạnh, hoạt bát và năng động. Nhiều trò chơi đòi hỏi học
sinh phải mạnh mẽ, nhanh chân, nhanh mắt, nhanh miệng. Sự vui chơi
giúp cho học sinh thêm khỏe mạnh và năng động.
Chẳng hạn:
+ Với trò chơi “ Rồng rắn lên mây”, khi học sinh hát xong câu cuối: “
Xin khúc đuôi – Tha hồ thày đuổi”, lập tức học sinh làm “ đuôi” ( đứng
sau cùng ) phải chạy thật nhanh, nếu không sẽ bị “ thầy” tóm lấy, sau đó
có thể bị thay người khác hoặc lại phải làm “ thầy” để đi đuổi những học
sinh khác.
*Với tiết học bài thể dục phát triển chung: Học sinh tập bài thể dục
phát triển chung mang mức độ hoạt động tương đối,vậy nên chúng ta đưa
những trò chơi mang mức độ vừa phải để cân bằng đủ độ hoạt động trong
ngày không nên quá sức đối với học sinh,như: “tập tầm vông”, “chi chi
chành chành”, “vuốt hạt nổ” , “chông đống chồng đe”, “xe lửa chui qua
hầm”, “xỉa cá mè” …Những trò chơi này luyện cho các em khả năng
phối hợp khéo léo các động tác tay, chân, đồng thời thông qua sự phối
hợp giữa các động tác và phần tiết tấu của lời ca giúp các em phát triển

những cảm nhận về tiết tấu trong âm nhạc
- Với các tiết học mang tính hoạt động nhiều hơn một tí thì ta cho học
sinh chơi các trò chơi mang tính tư duy như:
+ Lời đồng dao của trò chơi chuyền: “ Con ruồi có cánh – Đòn gánh có
mấu – Châu chấu có chân…” đã giúp học sinh nhận biết được đặc điểm
đặc trưng của một số con vật và đồ vật quen thuộc.
*Với phần bài học vận động của học sinh(đây là phần học mang tính
chất hoạt động nhiều): nên tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi tĩnh
nhằm cân bằng trạng thái hoạt động như: “Ô ăn quan”, “Tập tầm vông”,
“Rải ranh”, “Chơi chuyền”, “Chơi cờ”, “Vấn đáp”, “Đếm sao”, “ chuồn
chuồn” “nu na nu nống”, “chơi rải gianh”, “phụ đồng ếch”…
Ví dụ:
Bài 54 : Trong tiết học tự chọn : tâng cầu bằng đùi (ôn lại tiết học 53),
học sinh hoạt động đôi chân liên tục. Điều này sẽ làm cho học sinh mỏi
mệt mà ta lại cho trò chơi : “Dẫn bóng” vào sẽ làm học sinh nhàm chán
mà lại tăng độ vận động trong ngày của học sinh lên rất nhiều.Do đó, thay
vì trò chơi : “Dẫn bóng” ta đưa vào trò chơi “Đếm sao” .Trò chơi “Đếm
sao” này ta cho học sinh ngồi xuống thành vòng tròn(giúp học sinh nghỉ
ngơi).Một em nam và một em nữ ra nắm tay nhau đi vòng quanh vòng
tròn hát bài đồng dao: Ngắm ánh sao đêm đêm ta hỏi người, hồng xanh
hồng là hồng hồng xanh.Ngôi sao xanh chính là anh này (chỉ vào em học
sinh nam) ngôi sao hồng chính là chị kia(chỉ vào em nữ). Không có ngôi
sao nào là sao lẻ loi.Và hai học sinh vừa được chỉ tiếp tục trò chơi.Vừa
tạo được sự vui nhộn, vừa giúp cho học sinh xích lại gần nhau hơn, tạo ra
sự đoàn kết và có tính tập thể cao.
- Với các tiết học vận động căng thẳng nên chọn các trò chơi có giai điệu
và lời hát như các trò chơi: “ Tập tầm vông” , “ Hát chuyền sỏi”, “Đồng
dao chăn trâu xứ Quảng”…
- Đặc biệt khi tích hợp trò chơi dân gian trong hoạt động chung, giáo viên
cần lựa chọn trò chơi phù hợp với đặc điểm của từng tiết học.Từ đó giúp

học sinh hứng thú trong tiết học đồng thời lượng vận động cũng vừa phải
đối với học sinh.
Ngoài ra khi lựa chọn các trò chơi dân gian trong hoạt động chung, một
điều cần đặc biệt lưu ý đó là: phải lựa chọn trò chơi phù hợp với đề tài và
chủ điểm của bài dạy.
1.4: Tạo không khí vui vẻ và thi đua sôi nổi cho tất cả học sinh tham
gia vào trò chơi để nâng cao tiết học.Đồng thời khuyến khích học sinh
tập luyện ở nhà.
- Trong tiết học thể dục có xen kẻ nhiều trò chơi mới lạ và hấp dẫn bao
giờ học sinh cũng thích thú.Nắm được đặc điểm này tôi luôn luôn tạo ra
không khí vui vẻ và thi đua trong lớp, giúp học sinh hoàn thành nhanh bài
tập, đồng thời nâng cao kết quả học tập của từng học sinh.
- Khuyến khích học sinh về nhà tập thể dục (không nhất thiết là các bài
tập trên lớp).Điều đó giúp các em ham thích hoạt động và có sức khỏe
hơn, không ể oải trong giờ học thể dục.
Ví dụ như: Tôi khuyến khích các em về buổi sáng hoặc chiều có thể chơi
đá cầu, đánh cầu lông, chạy bộ, hay tham gia học các lớp võ sinh có tại
địa phương.Đó cũng chính là cách tập luyện ở nhà của mỗi học sinh.
- Kết hợp với nhà trường tổ chức thi các trò chơi dân gian trong các ngày
đầu tuần của tháng và các ngày lễ của trường như các trò chơi : “kéo co”,
“đổ nước vào chai” làm cho học sinh thêm yêu thích môn học hơn.
PHẦN VI. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Qua việc áp dụng một số kinh nghiệm của bản thân vào việc tổ chức cho
học sinh làm quen với các tiết học có lồng ghép trò chơi dân gian, tôi đã
thu được nhiều kết quả tốt:
-100% em rất hứng thú và yêu thích học thể dục.
-100% em được mở rộng kiến thức và có thêm rất nhiều hiểu biết về các
trò chơi dân gian, các phong tục truyền thống của dân tộc.
- Học sinh đã biết tự tổ chức chơi các trò chơi dân gian với các bạn trong
lớp.

-Qua việc thường xuyên được tham gia vào các trò chơi dân gian, nhận
thức và thể lực của các em trong lớp tôi được nâng cao rõ rệt. Học sinh
nhanh nhẹn, năng động, tự tin và hồn nhiên trong giao tiếp với mọi
người.
Qua học kì I tôi thu được kết quả như sau:
TSHS HTT HT CHT
SL TL SL TL SL TL
ĐN:29 0 0% 24 82% 5 18%
HKI :29 6 20,6% 23 70,3% 0 0%
-Trò chơi dân gian còn giúp các em trong lớp tôi thêm gắn bó với nhau,
nâng cao tinh thần đoàn kết và ý thức tập thể của học sinh.
PHẦN VII.KẾT LUẬN:
Qua việc nghiên cứu đề tài trên, tôi đã rút ra được một số bài học kinh
nghiệm sau:
-Trò chơi dân gian có tầm quan trọng rất lớn đối với sự phát triển ,sự ham
thích học thể dục của học sinh. Trò chơi dân gian vừa giúp học sinh thỏa
mãn nhu cầu vui chơi, vừa góp phần nâng cao nhận thức, phát triển các
giác quan, tăng cường thể lực cho học sinh, giúp học sinh trở thành
những người lao động tài giỏi trong tương lai.
-Những học sinh chơi một cách hăng hái, hoạt động nổi bật trong khi chơi
thường cũng chính là những đứa trẻ thông minh, tháo vát và biết tổ chức
trong cuộc sống.Đồng thời tiết học đó cũng sôi nổi và hào hứng hơn đối
với các em.
-Cần phải tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi dân gian để phát triển ở
học sinh tinh thần tập thể, biết nhường nhịn bạn bè, biết giao lưu, chia sẻ
kinh nghiệm của mình với bạn khác.Kéo các em lại gần hơn,biết giúp đỡ
nhau cùng tiến bộ trong môn học.
-Khi tổ chức trò chơi dân gian cho học sinh giáo viên cần tìm hiểu kỹ
cách chơi, luật chơi và chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần thiết để tiến hành
trò chơi.

Sau thời gian áp dụng phương pháp trên chúng tôi thấy rất thuận tiện
trong việc soạn giảng cũng như về thực tế nội dung tiết học đa số các em
có tiến bộ nhiều trong môn học, cụ thể là học sinh rất ham thích luyện
tập, thường trông đến tiết học thể dục, chất lượng tăng lên rõ rệt qua từng
giai đoạn, kể cả học sinh sức khoẻ yếu, khuyết tật, các em đã nắm kỹ nội
dung chương trình, tuy không đòi hỏi mức độ cao ở các em song cũng đủ
đảm bảo tốt về mặt sức khoẻ, tinh thần ý thức, tổ chức kỷ luật, là cơ sở để
các em bước vào lớp kế tiếp với bản lĩnh tự tin hơn, tiến xa hơn.
PHẦN VIII: ĐỀ NGHỊ
*Giáo viên thể dục:
- Giáo viên thể dục phải thường xuyên học tập, tự bồi dưỡng nâng cao
trình độ nghiệp vụ để đáp ứng yêu cầu của tiến trình giảng dạy, nâng cao
chất lượng dạy học của bộ môn, phải dự giờ trao đổi kinh nghiệm, tham
khảo các bài giảng mẫu để rút kinh nghiệm nâng cao nghiệp vụ sư
phạm.Giáo viên luôn tìm tòi những phương pháp dạy học phù hợp với
điều kiện thực tiễn, không áp đặt, không máy móc.Đồng thời tìm hiểu và
sưu tầm nhiều hơn nữa các trò chơi dân gian trong cả nước chứ không
hạn hẹp trong một vùng.Để chọn lọc và đưa vào giảng dạy phù hợp với
điều kiện của địa phương.
- Nhà trường thường xuyên tạo điều kiện cho giáo viên đi học các lớp bồi
dưỡng nâng cao nghiệp vụ sư phạm giáo dục thể chất.Khuyến khích,
động viên Giáo viên đưa trò chơi dân gian vào môn học, không những thể
dục mà các tiết hoạt động ngoài trời của học sinh.
* Về cơ sở vật chất:
Để đảm bảo công tác GDTC cho học sinh đòi hỏi phải tăng cường các
thiết bị dụng cụ phục vụ cho việc giảng dạy của thầy cô và của việc tập
luyện của trò theo hướng:
- Mỗi năm nhà trường phải mua sắn thêm một số thiết bị dụng cụ như:
mua thêm dây nhảy, bóng, cầu đá đã xuống cấp, không an toàn khi tập
luyện .

- Mỗi năm nhà trường cùng thầy cô, học sinh tự làm thêm một số thiết bị
dụng cụ như:cờ, hoa, sân bóng, góp phần làm giàu thêm cơ sở vật chất
của nhà trường phục vụ tốt cho công tác GDTC cho học sinh.
- Thường xuyên cải tạo và nâng cao các sân tập
- Tiến tới xây dựng nhà tập đa năng để đảm bảo tập luyện khi thời tiết
không thuận lợi.
PHẦN IX.TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1.Sách thể dục khối tiểu học do nhà xuất bản giáo dục.
2.Trò chơi dân gian của trẻ em Việt Nam do nhà xuất bản văn hóa – dân
tộc.
3.Trò chơi dân gian Việt Nam do Vũ Ngọc Khánh biên soạn của nhà xuất
bản giáo dục.
4.Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ em do nhà xuất
bản Kim Đồng thực hiện.
5.Và các tài liệu tham khảo khác trên báo và internet.
PHẦN X.MỤC LỤC:
I.Tên đề tài sáng kiến kinh nghiệm: 1
II.Đặt vấn đề: 2
1.Lí do chọn đề tài 2
2.Đối tượng nghiên cứu 3
III.Cơ sở lý luận: 3
IV.Cơ sở thực tiễn: 4
1.Thực trạng: 4
2.Nguyên nhân: 5
V.Nội dung nghiên cứu: 5
1.Các giải pháp thực hiện: 6
2.Biện pháp thực hiện: 6
VI.Kết quả nghiên cứu: 11
VII.Kết luận: 11
VIII.Đề nghị: 12

IX.Tài liệu tham khảo: 14