phương pháp nghiên cứu khoa học trong kinh doanh lý thuyết và ứng dụng

18 April 2012
1
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC TRONG KINH DOANH

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC TRONG KINH DOANH
Lý

thuyếtvàỨng

dụng
Lý

thuyếtvàỨng

dụng
Ph
Ph
ạ
ạ
m
m

Th
Th
à
à
nh
nh

Th
Th
á
á
i
i
Khoa
Khoa

Kinh
Kinh

t
t
ế
ế
,
,
Trư
Trư
ờ
ờ
ng
ng

Đ
Đ
ạ
ạ
i

i

H
H
ọ
ọ
c
c

Nha
Nha

Trang
Trang
Nha
Nha

Trang
Trang
, 2012
, 2012
R e s e a r c h M e t h o d
18 April 2012
2
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn

Đình

Thọ

(2011). Phương

pháp

nghiên

cứu

khoa

học

trong

kinh

doanh, Hà

Nội: NXB Lao động

Xã

hội.
2. Nguyễn

Đình

Thọ

& NguyễnThị

Mai Trang

(2009).
Nghiên

cứuthị

trường, Hà

Nội: NXB Lao động

Xã

hội.
3. Hoàng

Trọng

& Chu

NguyễnMộng

Ngọc

(2005). Phân

tích

dữ

liệu

nghiên

cứuvới

SPSS, TP.HCM: NXB
Thông

Kê.
4. Hoàng

Trọng

& Chu

NguyễnMộng

Ngọc

(2005).
Thống

kê

ứng

dụng

trong

kinh

tế

xã

hội, TP.HCM:
NXB Thông

Kê.
5. Phạm

Thành

Thái

(2009). Bài

giảng

Kinh

tế

lượng,
Khoa

Kinh

tế, trường

Đạihọc

Nha

Trang.
18 April 2012
3
NỘI DUNG CHÍNH
B
B
à
à
i 1.
i 1.
T
T
ổ
ổ
ng
ng

quan
quan

v
v

ề
ề

nghiên c
nghiên c
ứ
ứ
u
u

khoa
khoa

h
h
ọ
ọ
c
c
B
B
à
à
i
i
2
2
.
.
V

V
ấ
ấ
n đ
n đ
ề
ề
, m
, m
ụ
ụ
c tiêu, câu h
c tiêu, câu h
ỏ
ỏ
i v
i v
à
à

gi
gi
ả
ả

thi
thi
ế
ế
t nghiên c

t nghiên c
ứ
ứ
u
u
B
B
à
à
i
i
3
3
.
.
T
T
ó
ó
m
m

lư
lư
ợ
ợ
c
c

lý

lý

thuy
thuy
ế
ế
t
t
B
B
à
à
i
i
4
4
.
.
Nghiên
Nghiên

c
c
ứ
ứ
u
u

đ
đ

ị
ị
nh
nh

t
t
í
í
nh
nh
B
B
à
à
i
i
5
5
.
.
Đo
Đo

lư
lư
ờ
ờ
ng
ng

v
v
à
à

thu
thu

th
th
ậ
ậ
p
p

d
d
ữ
ữ

li
li
ệ
ệ
u
u

đ
đ

ị
ị
nh
nh

lư
lư
ợ
ợ
ng
ng
B
B
à
à
i
i
6
6
.
.
Ch
Ch
ọ
ọ
n
n

m
m

ẫ
ẫ
u
u

trong
trong

nghiên
nghiên

c
c
ứ
ứ
u
u

đ
đ
ị
ị
nh
nh

lư
lư
ợ
ợ
ng

ng
B
B
à
à
i
i
7
7
.
.
Phân
Phân

t
t
í
í
ch
ch

d
d
ữ
ữ

li
li
ệ
ệ

u
u

đ
đ
ị
ị
nh
nh

lư
lư
ợ
ợ
ng
ng
B
B
à
à
i
i

8.
8.
Tr
Tr
í
í
ch

ch

d
d
ẫ
ẫ
n
n

v
v
à
à

t
t
à
à
i
i

li
li
ệ
ệ
u
u

tham
tham

kh
kh
ả
ả
o
o
B
B
à
à
i
i
9
9
. Vi
. Vi
ế
ế
t b
t b
á
á
o c
o c
á
á
o nghiên c
o nghiên c
ứ

ứ
u
u
R e s e a r c h M e t h o d
18 April 2012
4
PHƯƠNG PH
PHƯƠNG PH
Á
Á
P NGHIÊN C
P NGHIÊN C
Ứ
Ứ
U
U
LECTURE 1
TỔNG QUAN VỀ

NGHIÊN
CỨU KHOA HỌC

LECTURE 1
TỔNG QUAN VỀ

NGHIÊN
CỨU KHOA HỌC
18 April 2012
5
NỘI DUNG CHÍNH

•

Nghiên

cứukhoahọclàgì?
•

Các

trường

phái

nghiên

cứukhoahọc
•

Lý

thuyếtkhoahọcvàNCKH
•

Quy

trình

nghiên

cứu

R e s e a r c h M e t h o d
18 April 2012
6
“Phóng

viên

giỏicóthểđóng

góp

thông

tin mớivàđôi

khi

quan

trọng

cho

kho

tàng

tri thức. Nhà

khoa

học

giỏicũng

có

thể

làm

điều

đó, nhưng

họ

làm

vậy

không

phảivìhọ

là

nhà

khoa

họcmàvìhọ

là

phóng

viên

giỏi”

(Dubin

1978, 16)
18 April 2012
7
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC LÀ

GÌ?
Nghiên

cứukhoahọclà

cách

thức

con ngườitìm

hiểusự

việcmộtcáchcó

hệ

thống

(Babbie

1986)
Chấpnhận
(Agreement reality)
Chấpnhận
(Agreement reality)
Nghiên

cứu
(Experiential reality)
Nghiên

cứu
(Experiential reality)
Để

hiểubiếtmộtsự

viêc, chúngtacó2
cách, đólà:

Để

hiểubiếtmộtsự

viêc, chúngtacó2
cách, đólà:
18 April 2012
8
PHÂN LOẠI NGHIÊN CỨU
NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG
(Giảiquyếtvấn

đề

cụ

thể

trong

kinh

doanh, mục

đích

hỗ

trợ

ra

quyết

định

KD)

NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG
(Giảiquyếtvấn

đề

cụ

thể

trong

kinh

doanh, mục

đích

hỗ

trợ

ra

quyết

định

KD)
NGHIÊN CỨU HÀN LÂM
(Mở

rộng

kho

tàng

tri thức

củakhoahọckinhdoanh,
mục

đích

là

xây

dựng

và

kiểm

định

lý

thuyếtKH)

NGHIÊN CỨU HÀN LÂM
(Mở

rộng

kho

tàng

tri thức

củakhoahọckinhdoanh,
mục

đích

là

xây

dựng

và

kiểm

định

lý

thuyếtKH)
NCKH có

thể

chia

thành

hai

dạng

cơ

bản
(
Dựavàomục

đích

sử

dụng

kếtquả

nghiên

cứu)
NCKH có

thể

chia

thành

hai

dạng

cơ

bản
(
Dựavàomục

đích

sử

dụng

kếtquả

nghiên

cứu)
18 April 2012
9
CÁC TRƯỜNG PHÁI NCKH
Quytrìnhsuydiễnvàquynạp
Giả

thuyếtTổng

quát

hóa
Lý

thuyết
Quan

sát
Suy

diễn
Quy

nạp
Vấn

đề

nghiên

cứu
Suy

diễnvàqui nạp: vòng

Wallace
18 April 2012
10
Qui trình

suy

diễn: T→R
Khe

hổng

nghiên

cứu
Lý

thuyết/mô

hình, giả

thuyết
Thiếtkế

nghiên

cứu
Thựchiện

nghiên

cứu
Kếtquả: Chấpnhận/từ

chối
?
Phương pháp
Phương pháp luận
R
T
Lý

thuyết/thựctế
(Nguồn: Nguyễn

Đình

Thọ, 2011)
18 April 2012
11

Qui trình

qui nạp: R→T
Khe

hổng

nghiên

cứu
Thiếtkế

nghiên

cứu
Thựchiện

nghiên

cứu
Kếtquả: Mô

hình/giả

thuyết
R
?
Phương pháp
Phương pháp luận
Lý

thuyết/thựctế
T
(Nguồn: Nguyễn

Đình

Thọ, 2011)
18 April 2012
12
Định

tính, định

lượng

và

hỗnhợp
Định

tính:

Xây

dựng

lý

thuyếtkhoahọc

Định

lượng:

Kiểm

định

lý

thuyếtkhoahọc
Hỗnhợp

(Mixed methodology):

Phối

hợp

định

tính

và

định

lượng

–

Xây

dựng

và

kiểm

định

lý

thuyếtkhoahọc
CÁC TRƯỜNG PHÁI NCKH
18 April 2012
13
Lý

thuyếtkhoahọc
•

Định

nghĩa:
Là

mộttậpnhững

khái

niệm, định

nghĩavàgiả

thuyết

trình

bày

có

hệ

thống

thông

qua các

mối

quan

hệ

giữa

các

khái

niệm, nhằmmục

đích

giải

thích

và

dự

báo

các

hiệntượng

khoa

học

(Kerlinger

1986: 9)
18 April 2012
14

Thành

phầncủalýthuyếtkhoahọc
Giả

thuyết

I
Khả năng tổng quát hóa
Giớihạn:

Giả

thuyếtvề

giá

trị, thời

gian

và

không

gian
Giả

thuyết

IIGiả

thuyết

III
Khái

niệm
B
Khái

niệm
A
Khái

niệm
C
18 April 2012
15
Phương

pháp

luận

NCKH
QUY NẠP
Định

tính

Xây

dựng
Quá

trình
(process
theorizing)
SUY DIỄN
Định

lượng
Kiểm

định
Phương

sai
(variance
theorizing)
HỖN HỢP
Định

tính/định

lượng
Xây

dựng/kiểm

định
Quá

trình/phương

sai
LÝ THUYẾT
KHOA HỌC
18 April 2012
16
Giả

thuyết, khái

niệmvàđolường
Giả

thuyết
lý

thuyết
Giả

thuyết
kiểm

định
Khái

niệm

nghiên

cứu
Khái

niệm

nghiên

cứu
Biến

quan

sát Biến

quan

sát
18 April 2012
17
QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU
Xác

định

vấn

đề

nghiên

cứu
Câu

hỏi

nghiên

cứu
Thiếtkế

nghiên

cứu
Lý

thuyết, mô

hình, biếnsố, giả

thuyết, chọnmẫu,
phương

pháp

và

công

cụ

thu

thập, phân

tích

dữ

liệu
Thu thậpvàphântíchdữ

liệu
Báo

cáo

kếtquả

nghiên

cứu
Mục

tiêu

nghiên

cứu(tổng

quát, cụ

thể)
Đề

cương

nghiên

cứu
(proposal)
18 April 2012
18
THẢO LUẬN
1. Theo anh, chị

thì

ở

Việt

Nam nên

làm

nghiên

cứu

hàn

lâm

hay nghiên

cứu

ứng

dụng

trong

lĩnh

vựckinhtế

và

quảntrị

kinh

doanh?
2. Để

đẩymạnh

hoạt

động

nghiên

cứukhoa

học

trong

sinh

viên

ngành

QTKD thì

cần

trang

bị

cho

sv

những

gì?
3. Bài

tậpvề

nhà:

Hình

thành

ý tưởng

1-

2 đề

tài

nghiên

cứumàanh, chị

quan

tâm.
4/18/2012 1

LECTURE 2
VẤN ĐỀ

NGHIÊN CỨU
Phạm

Thành

Thái
Khoa

Kinh

tế, Trường ĐH Nha

Trang
4/18/2012 2
Nội

dung chính
 Xác định vấn đề nghiên cứu
 Ý tưởng, vấn đề, mục tiêu, câu
hỏivàgiả thuyết nghiên cứu
 Thực hành – Thảoluận
2
4/18/2012 3
1. Xác

định

vấn

đề

nghiên

cứu

(Research Problem)
 Ðể tiến hành một đề tài nghiên cứu, cầnphải
xác định mộtvấn đề cụ thể mà nghiên cứu
củabạntập trung vào.
 Các bướctiếp theo trong nghiên cứusẽ thay
đổitùythuộcvàovấn đề mà bạnlựachọn.
3
4/18/2012 4
1. Xác

định

vấn

đề

nghiên

cứu

(Research Problem)
 Vấn đề nghiên cứu đượcxácđịnh từđâu?

Trong

kinh

doanh, vấn

đề

nghiên

cứu

đượcxácđịnh

từ

hai

nguồn

chính:
+ Từ

lý

thuyết
+ Từ

thị

trường
4
4/18/2012 5
 Cụ thể:
+ Từ

những

hạnchế

hoặcnhucầutiếptục

phát

triểncủanhững

nghiên

cứutrước.
+ Những

hạnchế

của

lý

thuyếthiệncó.
+ Kinh

nghiệmhoặc

quan

sát

thựctế

củanhà

nghiên

cứu.
+ Các

vấn

đề

quảnlýcần

đưa

ra

chính

sách/ quyết

định.

+ Theo đơn

đặthàng/ yêucầu/ gợiý.
1. Xác

định

vấn

đề

nghiên

cứu

(Research Problem)
4/18/2012 6
Các

tiêu

chí

củamột

đề

tài

tốt

 Quan trọng/ có ý nghĩavề lý thuyếthay thựctiễn
(significance).
 Nghiên cứu được (researchable): quan sát / mô tả /
giảithích/ dự báo.
 Phù hợpvới nhà nghiên cứu (adequacy):
+ Về

trình

độ

/ kỹ

năng

/ kinh

nghiệm
+ Về

nguồnlựcvàđiềukiệnthựchiệnnghiêncứu.
4/18/2012 7
2. Ý tưởng, vấn

đề, mục

tiêu, câu

hỏivàgiả

thuyết

nghiên

cứu
Ý tưởng

nghiên

cứu
Vấn

đề

nghiên

cứu
Mục

tiêu

nghiên

cứu
Câu

hỏi

nghiên

cứu
QUY NẠP – ĐỊNH TÍNH
Thiếtkế

nghiên

cứu
Mục tiêu nghiên cứu
SUY DIỄN – ĐỊNH LƯỢNG
Cơ

sở

lý

thuyết
Mô

hình, giả

thuyết
Thiếtkế

nghiên

cứu