giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của công ty tnhh&tm minh ngọc

B GIÁO DCăÀOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o



KHÓA LUN TT NGHIP

 TÀI:
GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU S
DNG VN CA CÔNG TY TNHH SX&TM
MINH NGC




Giáo viên hng dn : Th.s Phan Hu Minh
Sinh viên thc hin : Trn Th Lan Anh
Mã sinh viên : A16370
Chuyên ngành : Tài chính ậ ngân hàng





HÀ NI ậ 2013
LI CM N

Trong quá trình hoàn thành khóa lunătôiăđưănhnăđc rt nhiu s tr giúp
cngănhăđng viên t phía thy cô, Công ty bè,ăngi thân.
Trc tiên tôi xin gi li cmănăchânăthànhăđnăgiáoăviênăhng dn – Thcăsă

Phan Hu Minh.ăCôă đưădc ht tâm sc, tn tình ch bo,ă hng dn giúp tôi hoàn
thành bài lunăvnănày
Tôiăcngăxinăgi cmănăđn các thy c giáoăđưăging dy tôi tiătrngăi
hcăThngăLong.ăThyăcôăđưătruynăđt cho tôi nhng kin thcăcăbn trên nhiuălnhă
vcăđc bitălàălnhăvc tài chính – ngânăhàngăđ tôiăcóăđc nn tngăđ có th hoàn
thànhăđc bài lunăvn.
Tôi xin gi li cmănăđn các bác, các cô, các chú và các anh ch trong phòng
tài chính k toán TNHH sx&tm Minh Ngcăđưătoăđiu kin thun liăcngănhănhit
tìnhăgiúpăđ và cung cp các s liu,ăthôngătinăđ thc hin bài lunăvnănày.
Cui cùng tôi xin cmănăgiaăđìnhăđưăluônăbênăcnh và toăđiu kin cho tôi
thc hin bài lunăvn.ăCmănănhng ngi Công ty đưăluônăchiaăs,ăđng viên và
giúpăđ tôi trong quá trình làm lunăvn.

Thang Long University Library
MC LC

CHNG 1: C S LÍ LUN V HIU QU S DNG VN TRONG
DOANH NGHIP 1
1.1 C s lý lun v vn kinh doanh và vai trò ca vn kinh doanh 1
1.1.1 Khái nim vn kinh doanh 1
1.1.2c trng c bn ca vn 2
1.1.3 Phân loi vn 2
1.1.3.1ăCnăc theo thi gian 3
1.1.3.2 Cn c vào ngun hình thành ca vn 3
1.1.3.3 Cn c vào vai trò và tính cht luân chuyn vn 3
1.1.4 Vai trò ca vn đi vi các doanh nghip 4
1.2 H thng khái nim v hiu qu s dng vn ti doanh nghip 5
1.2.1 C cu phân b vn trong doanh nghip 5
1.2.1.1 Khái nim c cu vn ca doanh nghip 5
1.2.1.2 Nhng yu t nh hng đn s la chn c cu vn 6

1.2.1.3 Các chin lc qun lý vn trong doanh nghip 6
1.2.1.4 Mc đích phân tích s bin đng và tình hình phân b vn ca doanh nghip 9
1.2.1.5 Ni dung phân tích s bin đng và c cu phân b vn ca doanh nghip 9
1.2.2 Khái nim chung và ý ngha v hiu qu và phân tích hiu qu s dng vn
9
1.2.2.1 Khái nim hiu qu s dng vn 9
1.2.2.2 Khái nim phân tích hiu qu s dng vn 10
1.2.2.3 Ý ngha ca vic nâng cao hiu qu s dng vn ca doanh nghip 11
1.3 Mt s ch tiêu ch yu đánh giá hiu qu qun lý và s dng vn 11
1.3.1 Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn nói chung 11
1.3.1.1 Hiu sut s dng vn 11
1.3.1.2 Sut hao phí vn 11
1.3.1.3 T l doanh li trên tng vn 12
1.3.2 Qun lý và s dng vn c đnh 12
1.3.2.1 Hiu sut s dng vn c đnh 12
1.3.2.2 Sut hao phí vn c đnh 12
1.3.2.3 T l doanh li trên vn c đnh 12
1.3.2.4 Mc khu hao hàng nm ca tài sn c đnh 12
1.3.3 Qun lý và s dng vn lu đng 15
1.3.3.1 Hiu sut s dng vn lu đng 15
1.3.3.2 Sut hao phí vn lu đng 15
1.3.3.3 T l doanh li trên vn lu đng 15
1.3.3.4 Qun lý tin mt 15
1.3.3.5 Qun lý khon phi thu 17
1.3.3.6 Qun lý hàng tn kho 18
1.3.4 Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn vay 23
1.3.5 Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn ch s hu 23
1.3.5.1 T sut sinh li ca vn ch s hu 23
1.3.5.2 Phân tích mi quan h gia hiu qu s dng vn ch s hu vi đòn by
tài chính 24

1.3.6 Các ch tiêu phn ánh kh nng thanh toán 24
1.3.6.1 Kh nng thanh toán tng quát 25
1.3.6.2 Kh nng thanh toán ngn hn 25
1.3.6.3 Kh nng thanh toán nhanh 25
1.3.6.4 Kh nng thanh toán tc thi 25
1.3.7 Ch tiêu phn ánh s đc lp tài chính 26
1.4 Các nhân t nh hng đn hiu qu s dng vn ca doanh nghip 26
1.4.1 Nhóm nhân t khách quan 26
1.4.2 Nhóm nhân t ch quan 27
CHNG 2: ÁNH GIÁ THC TRNG HIU QU S DNG VN CA
CÔNG TY TNHH SX&TM MINH NGC 28
2.1 Tng quan v Công ty TNHH sx&tm Minh Ngc 28
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin ca Công ty 28
2.1.2 Khái quát v ngành ngh kinh doanh thép 29
2.1.3 C cu t chc ca Công ty 30
2.1.3.1 Giám đc 31
2.1.3.2 Phó giám đc 31
2.1.3.3 Phòng kinh doanh 32
2.1.3.4 Phòng tài chính, k toán 32
2.1.3.5 Phòng marketing 32
2.1.3.6 Phòng hành chính 32
2.1.3.7 Giám đc nhà máy 33
2.1.3.8 Các t đi 33
2.2 Tình hình tài chính và kt qu hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty
nm 2010 ậ 2012 35
2.2.1 Tình hình tài chính ca Công ty nm 2010 – 2012 35
2.2.2 Kt qu hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty nm 2010 - 2012 36
2.2.2.1 T sut sinh li trên doanh thu 37
2.2.2.2 T sut sinh li trên tng tài sn 37
Thang Long University Library

2.2.2.3 T sut sinh li trên vn ch s hu 38
2.3 Thc trng qun lý tài sn và ngun vn ca Công ty nhng nm gn đơy 38
2.3.1 C cu tài sn ca Công ty nm 2010 – 2012 38
2.3.1.1 C cu tài sn 38
2.3.1.2 Kt cu chi tit trong tài sn ngn hn 40
2.3.1.3 Kt cu chi tit trong tài sn dài hn 42
2.3.2 C cu ngun vn ca Công ty nm 2010 – 2012 43
2.3.2.1 N phi tr 44
2.3.2.2 Vn ch s hu 45
2.3.2 Chin lc qun lý tài sn – ngun vn ca Công ty TNHH sx&tm Minh
Ngc 46
2.3.2.1 Chin lc qun lý tài sn 46
2.3.2.2 Chin lc qun lý ngun vn 46
2.3.2.3 Chin lc qun lý tài sn - ngun vn 46
2.4 ánh giá hiu qu qun lí và s dng vn ti Công ty thông qua mt s ch tiêu 47
2.4.1 ánh giá hiu qu s dng vn nói chung 47
2.4.2 ánh giá hiu qu s dng vn c đnh 49
2.4.3 ánh giá hiu qu s dng vn lu đng 51
2.4.3.1 ánh giá hiu qu s dng vn lu đng thông qua mt vài ch tiêu ch yu . 51
2.4.3.2 ánh giá hiu qu qun lý tin 53
2.4.3.3 ánh giá hiu qu qun lý các khon phi thu 54
2.4.3.4 ánh giá hiu qu qun lý hàng tn kho 57
2.4.4 ánh giá hiu qu s dng vn vay 58
2.4.5 ánh giá hiu qu s dng vn ch s hu 59
2.4.6 ánh giá kh nng thanh toán ca doanh nghip 60
2.4.7 ánh giá s đc lp tài chính 63
2.5 ánh giá chung v hiu qu trong công tác qun lý và s dng vn ca
Công ty TNHH sx&tm Minh Ngc trong thi gian va qua 64
2.5.1 u đim và nhng thành tích trong qun lý và s dng vn ca Công ty
Minh Ngc trong thi gian va qua 64

2.5.2 Nhng mt hn ch cn khc phc trong công tác qun lý và s dng vn
ca Công ty Minh Ngc trong thi gian va qua 65
CHNG 3: CÁC GII PHÁP NHM NÂNG CÂO HIU QU S DNG
VN TI CÔNG TY TNHH SX&TM MINH NGC 67
3.1 Mc tiêu, phng hng phát trin và đnh hng qun lý vn ca Công ty 67
3.1.1 Mc tiêu phát trin ca Công ty 67
3.1.2 Phng hng phát trin ca Công ty trong thi gian ti 67
3.1.3 nh hng v qun lý vn 68
3.2 Gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn ca Công ty TNHH sx&tm Minh Ngc . 69
3.2.1 Gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn c đnh 69
3.2.2 Gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn lu đng 72
3.2.2.1 Xác đnh nhu cu vn lu đng 72
3.2.2.2 Nâng cao hiu qu qun lý tin và các khon tng đng tin 72
3.2.2.3 Nâng cao hiu qu qun lý khon phi thu khách hàng 74
3.2.2.4 Nâng cao hiu qu qun lý hàng tn kho 76
3.2.3 Gii pháp cho nâng cao tim lc tài chính 77
3.2.4 Mt s gii pháp khác 78
3.2.4.1 Chin lc qun lý vn 78
3.2.4.2 Gim chi phí giá vn hàng bán 78
3.2.4.3 Áp dng công ngh k thut tiên tin trong qun lý và sn xut 79
3.2.4.4 Nâng cao cht lng ngun nhân lc 80
3.3 Mt s kin ngh vi nhƠ nc 80
KT LUN 81
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT

Ký hiu vit tt Tên đy đ
Sx&tm Sn xutăvàăthngămi
TNHH Trách nhim hu hn
TSC Tài sn c đnh

TSDH Tài sn dài hn
TSNH Tài sn ngn hn
VCSH Vn ch s hu
VDH Vn dài hn
VNH Vn ngn hn



DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: Bngăcânăđi k toán caăCôngătyănmă2009ă– 2012 35
Bng 2.2: Kt qu hotăđng kinh doanh caăCôngătyănmă2010ă– 2012 36
Bng 2.3: Ch tiêuăđánhăgiáăkháiăquátăhiu qu kinh doanh 36
Bng 2.4: Căcu giá tr tài sn caăCôngătyănmă2010ă- 2012 38
Bng 2.5: Căcu t trng tài sn caăCôngătyănmă2010ă– 2012 38
Bng 2.6: Chi tit tài sn ngn hn caăCôngătyănmă2010ă– 2012 40
Bng 2.7: Chi tit tài sn dài hn caăCôngătyănmă2010ă– 2012 42
Bng 2.8: Chi tit ngun vn ca Công ty Minh NgcăSteelănmă2010ă– 2012 43
Bngă2.9:ă TălănătrênăVCSH 44
Bng 2.10: Chi tit n phi tr caăCôngătyănmă2010ă– 2102 44
Bng 2.11: Căcu t trng tài sn caăCôngătyănmă2010ă– 2012 46
Bng 2.12: Căcu vn theo thi gian ca Công ty Minh NgcăSteelănmă2010ă– 2012 46
Bng 2.13: Mt s ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu s dng vn nói chung caăCôngătyănmă
2010 – 2012 47
Bng 2.14: Mt s ch tiêuă đánhăgiáăhiu qu s dng vn c đnh ca Công ty
nmă2010ă– 2012 49
Bng 2.15: Mt s ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu s dng vnăluăđng ca Công ty
nmă2010ă– 2012 51
Bng 2.16 : T trng tin và các khonătngăđngătin trên vnăluăđng 54
Bng 2.17: Phân tích kt cu các khon phiăthuănmă2010ă- 2012 54
Bng 2.18: Các ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu qun lý các khon phi thu 56

Bng 2.19: Phân tích h s vòng quay hàng tn kho 58
Bng 2.20: Hiu qu s dng vn vay 58
Bng 2.21: Hiu qu vn ch s hu 59
Bng 2.22: Mt s ch tiêuăđánhăgiáăkh nngăthanhătoán ca doanh nghipănmă
2010 - 2012 60
Bngă2.23:ă Săđcălpătàiăchính 63
Thang Long University Library
DANH MC BIU 


Biuăđ 2.1: Căcu t trng tài sn ngn hn ca Công ty 41
Biuăđ 2.2: Căcu tng ngun vn ca Công ty Minh NgcăSteelăgiaiăđon 2010
– 2012 43
Biuăđ 2.3: Hiu qu s dng vn nói chung 47
Biuăđ 2.4: Kh nngăthanhătoánăca Công ty 61

DANH MC HÌNH V, S 
Hình 1.1: Môăhìnhăchinălcăqunălýămaoăhim 7
Hình 1.2: Mô hình chinălc qun lý thn trng 8
Hình 1.3: Mô hình chinălc qun lý dung hòa 9
Hình 1.4: Các nhóm hàng tn kho phân b theo biuăđ Pareto 19
Hình 1.5: Mô hình EOQ 20
Hình 2.1: Mô hình chinălc qun lý tài sn – ngun vn ca Công ty 46
Săđ 2.1: Căcu t chc ca Công ty TNHH sx&tm Minh Ngc 31
LI M U
1. Lý do nghiên cu
Trong nn kinh t th trng,ăđ tin hành hotăđng sn xut kinh doanh các
doanh nghip cn phi có các yu t căbnăđóălà: Scălaoăđng,ăđiătngălaoăđng và
tăliuălaoăđng.ă cóăđc các yu t nàyăđòiăhi doanh nghip phi ng ra mt s
vn nhtăđnh phù hp viăquyămôăcngănh điu kin kinh doanh. Vn là yu t không

th thiu trong quá trình sn xutăkinhădoanh,ăđng thi cùng là yu t quan trng nht
đi vi s tngătrng ca nn kinh t.ăi vi mi doanh nghip, vnălàăđiu kinăđ
đi mi thit b, công ngh,ătngăquyămôăsn xut và nâng cao kh nngăcnh tranh ca
các doanh nghip. Vn kinh doanh không ch là điu kin tiên quytăđi vi s raăđi
ca mt doanh nghip mà nó còn là mt trong nhng yu t gi vai trò quytăđnh trong
quá trình hotăđng và phát trin ca doanh nghip. Vì vy,ătrongăcăch th trng,
doanh nghip mun tn ti và phát trin phi quanătâmăđn vnăđ to lp vn,ăvàăkhiăđưă
to lpăđc vn ri thì vicăkhóăhnăna là phiălàmăsaoăđ qun lý và s dng nó mt
cách hiu qu nht, mang li li nhun cao nht cho doanh nghip.
Trên thc t, các doanh nghip Vit Nam còn có nhiu yu kém trong công tác
qun lý và s dng ngun vn. Tn ti tình trng s dng vn mt cách lãng phí, hiu
qu sn xut kinh doanh thp, chi phí vn cao mà vnăkhôngăđt hiu qu tt. Chính vì
vy mà li nhunăthuăđc t hotăđng sn xutăkinhădoanhăchaăcao.
Bàiătoánăđt ra cho tt c các doanh nghip hin nay là tìm kim ngun tài tr t
đâuăđ có chi phí s dng hp lý nhtăvàăsauăđóălàăphi s dng nhngăđng vn y
nhăth nàoăăđ đemăli hiu qu tiăđa.
Nm btăđc tm quan trng ca vnăđ, da trên nhng kin thcăđc hc
tiătrngăi hcăThngăLong,ăkt hp vi thc t sau khi tìm hiu v Công ty TNHH
sx&tm Minh Ngc,ătôiăđưăđiăsâuăđ nghiên cuăđ tài:ă“Gii pháp nâng cao hiu qu s
dng vn ca Công ty TNHH sx&tm Minh Ngc”ălàmăkhóaălun tt nghip ca mình.
2. i tng và phm vi nghiên cu ca đ tài
iătng nghiên cu:ăCăs lý lun v qun lý vn và hiu qu s dng vn
Phm vi nghiên cu:ăánhăgiáăthc trng hiu qu s dng và qun lý vn ti
Công ty TNHH sx&tm Minh Ngcăgiaiăđon t nmă2010ăđnănmă2012,ănhmăđaăraă
mt s bin pháp giúp nâng cao hiu qu qun lý và s dng vn ti Công ty.
3. Phng pháp nghiên cu
Phngăphápănghiênă cu ch yu trong khóa lunălàăphngăphápă thng kê,
phân tích, so sánh, tng hp, khái quát da trên căs các s liuăđc cung cp và
tình hình thc t ti Công ty. Ngoài ra con so sánh vi các s liu trung bình ca
ngànhăđc cung cp  mt s website.

Thang Long University Library
4. Kt cu ca khóa lun
Khóa lun tt nghip gmăcóă3ăchng:
CHNG 1: C S Lệ LUN V HIU QU S DNG VN
TRONG DOANH NGHIP
CHNG 2: ÁNH GIÁ THC TRNG HIU QU S DNG
VN CA CÔNG TY TNHH SX&TM MINH NGC
CHNG 3: CÁC GII PHÁP NHM NỂNG CỂO HIU QU S
DNG VN TI CÔNG TY TNHH SX&TM MINH NGC


HàăNi,ăngàyă27ăthángă10ănmă2013
Sinh viên





TrnăThăLanăAnh

1
CHNG 1: C S Lệ LUN V HIU QU S DNG VN
TRONG DOANH NGHIP

1.1 C s lý lun v vn kinh doanh và vai trò ca vn kinh doanh
1.1.1 Khái nim vn kinh doanh
Khi mt doanh nghipăđc thành lp,ăđ tin hành các hotăđng sn xut kinh
doanh thì doanh nghipăđóăcn có mtălng vn nhtăđnh. Vi s vn này thì doanh
nghip s đuătămuaăsm các loi tài sn thit b cn thit cho hotăđng sn xut kinh
doanh, chi cho các chin dch qun cáo và tr lngăchoăngiălaoăđng…ăNhăvy

vn là tinăđ vng chc,ălàăđiu kin tiên quytăđ btăđu quá trình sn xut kinh
doanh. Vn kinh doanh giúp doanh nghip hotăđng liên tc và có hiu qu. Nhngă
đ cóăđcăđiuănàyăđòiăhi các doanh nghip phi có nhn thcăđúngăđn v vn. óă
là tinăđ cho vic qun lí s dng vn mt cách có hiu qu vàăđemăli li nhun cho
doanh nghip.  có th đápăng cho các hotăđng sn xut kinh doanh ca mình mt
cách tt nhtăđòiăhi doanh nghip phi có mtălng vn nhtăđnh và phù hp vi
quy mô ca doanh nghip. iuăđóăgiúpădoanhănghip không b thiu ht ngun vn
đ đuătăcngănhăngun vn ca doanh nghip không quá tha thãi làm mtăđiăchiă
phíăcăhi caăđng vn.
Vn là mt phmătrùăđcăxemăxét,ăđánhăgiáătheoănhiuăđnhăngha,ăquan nim
khác nhau tùy thuc vào tng mcăđích,ăphngădin nghiên cu ca miăngi. Trên
quanăđim ca mt nhà nhà kinh t ta có th đnhănghaăv vn kinh doanh mt cách
kháiăquátănhăsau:ă
Vn kinh doanh là biu hin bng tin, là giá tr ca tài sn mà doanh nghip
đangănm gi. Trong nn kinh t th trng, vnăđc quan nim là toàn b giá tr ng
raăbanăđu và trong các quá trình sn sut tip theo ca doanh nghip.
Vn ca doanh nghip tn tiădi nhiu hình thcăkhácănhauănhătin t, các
dng ca ci, ngun nhân lc,ătăliu sn xut…Nhngăxétăchoăcùngătaăcóăth hiu
rng vnăđc biu hin bng tin. Tin t đcăcoiălàăđim xutăphát,ăđc ngăraăđ
chuyn hóa thành các yu t ca quá trình sn xut kinh doanh nhm to ra nhiu sn
phm hàng hóa làmătngăgiáătr. Nhngăkhôngăphi lúc nào tinăcngăđc coi là vn,
ví d nhăkhiătin ch đc s dngăđ mua sn phm phc v cho nhu cu sinh hot
ca cá nhân và xã hi. Khi và ch khi hi t baăđiu kin sau thì tin miăđc xem là
ngun vn ca doanh nghip:
- Tin phiăđi din cho mtălng hàng hóa nhtăđnh, nói cách khác tin phi
đcăđm bo bng mtălng hàng hóa có thc.
- Tin phiăđc tích t và tp hpăđn mtălng nhtăđnh, bi nu không có
đ tin thì doanh nghip không th tin hành sn xut, kinh doanh.
Thang Long University Library

2
- Tin phiăđc s dng nhm mcăđíchăsinhăli. Mtălng tin ln không
đc vnăđngăquayăvòngăđ giaătngăgiáătr thì ch là nhngăđng tin cht. Không
nhng th giá tr ca tin còn b gim theo thi gian nuăkhôngăđc quay vòngăđuătă
do lm phát.
1.1.2 c trng c bn ca vn
Vn phi gn lin vi ch s hu nhtăđnh. Cóănghaălàăvn ca doanh nghip
thuc quyn s hu ca doanh nghipăđó. Doanh nghip có quyn s dng ngun vn
kinh doanh vào bt c hotăđng sn xut kinh doanh nào ca mình. Tuy nhiên, vn
đc quan nimănhămt loiăhàngăhóaăđc bit, có th mua bán quyn s dng vn
trên th trng.
Vn phiăđi din cho mtălng tài sn nhtăđnhăđc biu hin bng giá tr
ca tài sn huăhìnhănhămáyămóc,ăthit b, sn phm…ăvàătàiăsnăvôăhìnhănhăthngă
hiu, uy tín, bng phát minh, sáng ch…ăca doanh nghip.
Vn phiăđc tích t và tpătrungăđn mtălng nhtăđnhăđ đ btăđu mt
hotăđng sn xut kinh doanh mà doanh nghipăđưăcóănhng k hoch và tính toán
trc.ăTrc khi hotăđng sn xutăkinhădoanhăđc din ra, doanh nghipăđưăphi có
k hoch, chinălc c th v chi phí, doanh thu d kin cho tng d án nhm gim
thiu ri ro cho doanh nghip.ăNhăvy doanh nghip s bitătrcăđcălng vn cn
đuătăvào d ánălàăbaoănhiêu,ăvàăkhiăcóăđ lng vnăđóăthìădoanhănghip mi có th
bt tay vào thc hin d án.
Mc tiêu li nhun là mc tiêu cui cùng mà bt c doanh nghipă nàoă cngă
hng ti. Không doanh nghip nào munămìnhălàmănăb thua l. Vn phi vn đng
sinh liăđtăđc mc tiêu kinh doanh ca doanh nghip. Khi b vnăraăđuătăvàoămt
d án hotăđng sn xut kinh doanh nào doanh nghip luôn phi cân nhc k càng xem
nó có mang li li nhun cho doanh nghip hay không, và li nhunăđóălàăbaoănhiêu.
Vn có giá tr v mt thi gian. Lm phát chính là tác nhân toănênăđcăđim
này ca vn. Cngălàămtăđng vnănhngăgiáătr ca nó  hai thiăđim khác nhau là
khác nhau. Mtăđng vn  hin ti có th muaăđc mt thit b phc v cho hot
đng sn xut kinh doanh. Vn là thit b đóănhngăvàoăthiăđim ca mtănmăsauăthìă

mtăđng vnăchaăchcăđưămuaăđc nó. iu này rtăcóăýănghaăkhiăb vnăđuătăvàă
tính hiu qu caă đng vn. Doanh nghip luôn phiă chúă ýă đnă điu này. Doanh
nghip phi bit nhìn xa trông rng,ăđánhăgiáăđc tình hình kinh t trongătngălaiă
thông qua nhng binăđng kinh t đangădin ra  hin ti vì nó nhăhng rt lnăđn
kt qu sn xut kinh doanh và li nhun ca doanh nghip.
1.1.3 Phân loi vn
Vn kinh doanh có th đc xem xét và phân loi theo các tiêu thc khác nhau.
Trong kinh doanh vnăđc phân loi mtăcáchărõăràngăđ doanh nghip có th theo

3
dõi và s dng vn mt cách hiu qu nht. Phân loi vn giúp Công ty nmăđc tình
hìnhăcngănhăcăcu ca ngun vn hin ti t đóăđaăraănhngăđiu chnh phù hp
và s dng vn mtă cáchă đúngă đn và hiu qu gim thiu chi phí vn cho doanh
nghip. Sauăđâyălàămt s tiêu thc thông dngăđ phân loi vn kinh doanh:
1.1.3.1 Cn c theo thi gian
Phân loi theo thi gian thì vnăđc chia làm hai loiăđóălà:ăVn ngn hn và
vn dài hn.
- Vn ngn hn: Là các khon vn có thi gian chim dng ngn nh hnă1ă
nmăbaoăgm: Vn vay ngn hn t các t chc tín dng, n phi tr nhà cung cp,
kháchăhàngăthanhătoánătrc, n phi tr công nhân viên, thu phi np…
- Vn dài hn: Là các khon vn có thi gian chim dng dài lnăhnă1ănmă
bao gm: Vn ch s hu, vn vay dài hn t các t chc tín dng…
Vn ngn hn và vn dài hnăđu nm trên phn ngun vn trên bngăcânăđi
k toán.ăKhiătaăđemăngun vnănàyăđuătăđuătăvàoătàiăsn,ălúcăđóămi hình thành
nên tài sn. Thng thì vn dài hnă đuă tă vàoă tàiă sn c đnh, còn vn ngn hn
thngăđuătăvàoătàiăsn ngn hn.
1.1.3.2 Cn c vào ngun hình thành ca vn
Cnăc vào ngun hình thành ca vn thì vn đc chia làm 2 loi: Vn ch s
hu và n phi tr. Hình thc phân loi này giúp nhà qun tr nhn bit rõ trách nhim,
nghaăv ca doanh nghip vi tng khon vn khác nhau.

- Vn ch s hu: Là phn vn thuc quyn s hu ca doanh nghip, doanh
nghip cóăđyăđ các quyn chim hu, chi phiăvàăđnhăđot. vn ch s hu có th
đc hình thành t nhiu ngunăkhácănhauănh:ăVnăđuătăt ngânăsáchănhàănc,
vn do ch doanh nghip b ra, vn góp c phn, li nhunăchaăphânăphi…
- N phi tr : Là khon n phát sinh trong quá trình kinh doanh mà doanh
nghip có trách nhim phi thanh toán cho các tác nhân kinh t.ăóălàăs tin vn mà
doanh nghipăđiăvay,ăchim dng caăcácăđnăv, t chc,ăcáănhânănh:ăVn vay ca
ngânăhàngăthngămi, các t chc tài chính khác, vn vay thông qua phát hành trái
phiu, các khon n kháchăhàngăchaăthanhătoán.

1.1.3.3 Cn c vào vai trò và tính cht luân chuyn vn
Xét v vai trò và tính cht luân chuyn vn khi tham gia vào quá trình sn sut
kinh doanh có th phân thành hai loi: Vn c đnh và vnăluăđng.
- Vn c đnh: Là mt b phn ca vnăđuătăngătrc v tài sn c đnh mà
đcăđim ca nó là luân chuyn dn dn tng phn trong nhiu chu k sn xut và
hoàn thành mt vòng tun hoàn khi tài sn c đnh ht thi gian s dng.
Vn c đnh là s vnăđuătăngătrcăđ mua sm, xây dng các tài sn c
Thang Long University Library

4
đnh nên qui mô ca vn c đnh nhiu hay ít s quytăđnh quy mô ca tài sn c đnh
nhăhng rt lnăđnătrìnhăđ trang thit b k thut và công ngh,ănngălc sn xut
kinh doanh ca doanh nghip.ăSongăngc li nhngăđcăđim kinh t ca tài sn c
đnh trong quá trình s dng li có nhăhng quytăđnh, chi phiăđcăđim tun hoàn
và chu chuyn ca vn c đnh.
Vn c đnh tham gia vào nhiu chu k sn xut, kinh doanh vì tài sn c đnh
ca doanh nghipăthng có thi gian luân chuyn dài.
- Vn lu đng: Là s vn tin t ngă trcă đ đuă t,ă muaăsm tài snă luă
đng ca doanh nghip nhmă đm bo cho quá trình sn xut, kinh doanh ca ca
doanh nghipăđc tin hành liên tc. Tài snăluăđng bao gm tài snăluăđng sn

xut (bao gm các loi nguyên nhiên vt liu, ph tùng thay th, bán sn phm, sn
phm d dang…đangătrongăquáătrìnhăd tr hoc ch bin) và tài snăluăđngăluă
thông (bao gm các sn phm, thành phm ch tiêu th, các loi vn bng tin, các
khon vn trong thanh toán, các khon chi phí ch kt chuyn, chi phí tr trc…)
Vnăluăđng ch tham gia vào mt chu k sn xut và không gi nguyên hình
thái vt chtăbanăđu. Vì vy giá tr caănóăđc chuyn dch toàn b, mt ln vào giá tr
sn phm. Sau mi chu k tái sn xut, vnăluăđng hoàn thành mt vòng luân chuyn.
1.1.4 Vai trò ca vn đi vi các doanh nghip
V mt pháp lý: Vnă làă điu kin không th thiuă đ thành lp mt doanh
nghip và tin hành các hotăđng sn xutăkinhădoanh.ă doanh nghipăđcăphépă
thành lp, bao gi ch doanh nghipăcngăphiăđuătămt s vn nhtăđnh không nh
hnămc vnăphápăđnh. Vnăphápăđnh là mc vn ti thiu mà pháp lutăquyăđnh
đi vi mi ngành ngh.
V mt kinh t: Trong quá trình sn xut kinh doanh, vnăđóngăvaiătròăđm bo
cho hotăđng ca doanh nghipăđc tin hành thun li theo mcăđíchăđưăđnh. Nó là
mt trong bn yu t đuăvàoăcăbn ca sn xut. Quá trình sn xut kinh doanh ca
doanh nghipăđc đm bo khi hiăđ các yu t: Vn,ălaoăđng, tài nguyên và k
thut công ngh.ăNhngăxétăchoăcùngăthìăđiu kinăđu tiên và quytăđnh là vn. Khi
có vn, doanh nghip có th s dngăđ thuêălaoăđng, mua tài nguyên và công ngh.
Vì th, vnăđc coi là yu t quan trngăhàngăđu,ălàăđiu kin không th thiuăđ
tin hành sn xut, tái sn xut và m rng sn xut kinh doanh.
Vai trò ca vn ch có th đcăphátăhuyătrênăcăs thc hin các chcănngătàiă
chính. iuăđóăcóănghaălàătrênăcăs t ch v tài chính, doanh nghip phi s dng
hpălí,ăđúngămcăđng vn b ra. Phiălàmăsaoăđ vi s vn nhtăđnh có th thc
hinăđc nhiu vic mt cách hiu qu nht.


5
1.2 H thng khái nim v hiu qu s dng vn ti doanh nghip
1.2.1 C cu phân b vn trong doanh nghip

1.2.1.1 Khái nim c cu vn ca doanh nghip
Khi mt doanh nghipăđc thành lp thì mi hotăđng sn xut, kinh doanh
ca doanh nghipăđóă dinăraă đu phi s dngă đn vn. Mt doanh nghip tùy vào
tng thi kì có th s dng mt hay nhiu ngun vnăđ tài tr cho hotăđng sn xut,
kinh doanh. Có th dùng vn ngn hn hay dài hn, vn ch s hu hay vnăvay…nóă
tùy thuc vào các yu t nhă ngànhă ngh kinh doanh, kh nngă ca doanh nghip,
nhn thc ch quan ca ch doanh nghip bng cách vn dng các lý thuyt v căcu
vn, các tính toán ca ch doanh nghip.
Nhăvy, theo mt cách tngăquátăcăcu vn ca doanh nghip là miătngă
quan t l gia n và vn ch s hu, bao gm vn c phnăuăđưiăvàăvn c phn
thng trong tng s ngun vn ca Công ty.

T l n trên
VCSH
=
N phi tr
Vn ch s hu

Các đc trng c bn ca c cu vn ca doanh nghip:

Căcu vn ca doanh nghipăđc cu thành bi vn dài hn, năđnh,ăthng
xuyên trong doanh nghipăvìăcăcu vnăđc doanh nghip hochăđnh cho c mt k
hoc nhiu k và nó ph thuc vào nhiu yu t khác nhau ca doanh nghip. Vn
ngn hn có thi gian chim dng ngn, nh hnă mtănmăvìăvy mà loi vn này
thng không tham gia cuăthànhănênăcăcu vn ca doanh nghip. Còn vn dài hn
có thi gian chim dng ln, mt k hay nhiu k sn xutăkinhădoanhănênăđâyălàăs
vn ch yuăđcădùngăđ tài tr cho các quytăđnhăđuătădàiăhn.
Có rt nhiu yu t tácăđngăđnăcăcu vnănhăloi hình sn xut kinh doanh,
kh nngă t ch vn ca doanh nghip, chină lcă cngă nhă mc tiêu ca doanh
nghip…ădoăđóăkhôngăcóămtăcăcu vn tiăuăchoămi doanh nghip hay trong mi

chu kì sn xut kinh doanh vì ti mi chu k kinh doanh khác nhau thì doanh nghip s
có chinălcăcngănhămc tiêu khác nhau. Kh nngăt ch v vn ca doanh nghip
cngăkhácănhauă mi thiăđim. hotăđng sn xut kinh doanh ca doah nghip
đc tin hành thun liăvàăđt hiu qu cao thì doanh nghip cn có mtăcăcu vn
phù hp.Vi mtăcăcu vn hp lí cho tng thi k sn xut kinh doanh thì các hot
đng ca doanh nghip s din ra mt cách suôn s, gim thiu riăroăđng thi còn
gim thiuăđc chi phí. Th nên vic la chnăcăcu vn hp lý có nhăhng quan
trngăđn hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip.

Thang Long University Library

6
Căcu vn tiău cho mt doanh nghip làăcăcu vnăcânăđiăđc gia ri ro
và li nhunădoăđóătiăđaăhóaăđc giá c c phiu Công ty.ăCóănghaălàăchiăphíăs
dng vn thp nht,ăđng thiăkhiăđó,ăgiáăth trng ca c phiu ca doanh nghip
cngălàăcaoănht. Tuy nhiên doanh nghip rt khó có th đtăđcăđimăcăcu vn ti
uămàăch có th tin gn tiăđimăcăcu vn tiăuăđó.
1.2.1.2 Nhng yu t nh hng đn s la chn c cu vn
Căcu ngun vn ca doanh nghipăthngăthng ph thucăvàoăđcăđim
ca hotăđng kinh doanh, hình thc s hu vn,ăcăch qun lý và phân cp tài chính
trong các doanh nghip. Trong thc t các doanh nghipăkhácănhauăthìăcăcu ngun
vnăcngăkhácănhau.ăCăcu ngun vnătácăđngăđn ni dung phân tích hiu qu s
dng vnăcngănhăhiu qu kinh doanh ca doanh nghip.
Ri ro doanh nghip: Riăroăphátăsinhăđi vi tài sn ca Công ty ngay c khi
Công ty không s dng n. Công ty nào có ri ro doanh nghip càng ln thì càng h
thp t l n tiău.
Thu thu nhp Công ty: Do lãi vay là yu t chiăphíătrc thu nên s dng n
giúp Công ty tit kim thu.ăTuyănhiênăđiu này s khôngăcònăýănghaănaăđi vi
nhng Công ty nàoăđcăuăđưiăhayăvìălý doăgìăđóămàăthu sut thu thu nhp  mc
thp hoc bng 0.

S ch đng v tài chính: S dng n nhiu làm gimăđiăs ch đng v tài
chínhăđng thi làm xuăđiătìnhăhìnhăbngăcânăđi tài sn khin cho nhng nhà cung
cp vn ngn ngiăchoăvayăhayăđuătăvn vào Công ty.
Phong cách và thái đ ca ban qun lí Công ty: Mt s bană giámă đc thn
trngăhnănhngăngiăkhác,ădoăđóăítăs dng n hnătrongătng ngun vn ca Công
ty.
1.2.1.3 Các chin lc qun lý vn trong doanh nghip
Nguyên tc tài tr:ăHuyăđng ngun ngn hnăđ tài tr cho tài sn ngn hn,
huyăđng ngun dài hnăđ tài tr cho ngun dài hn.
Tài sn ngn hn, dài hn:
- Tài sn ngn hn: Tài sn ngn hn ca doanh nghip là nhng tài sn thuc
quyn s hu và qun lý ca doanh nghip, có thi gian s dng, luân chuyn thu hi
vn trong mt k kinh doanh hoc mtănm.ăTàiăsn ngn hn ca doanh nghip có th
tn tiădi hình thái tin t, hin vt (vtăt,ăhàngăhóa) di dngăđuătăngn hn và
các khon n phi thu.
- Tài sn dài hn: Bao gm tài sn c đnh, các khonăđuătătàiăchínhădàiăhn…
Ngun vn tài tr:
- Ngun tài tr ngn hn: Ngun tài tr ngn hn có thi hn hoàn tr di mt
nm.ăCông ty không phi tr lãi cho nhng ngun tài tr t khon n tíchălyăvàăcácă

7
hình thc tín dngăthngămi. Ngun tài tr ngn hn bao gm các khon n ngn
hn (n tíchălyăvàăcácăkhon vay ngn hn).
- Ngun tài tr dài hn: Ngun tài tr dài hn có thi hn hoàn tr lnăhnăhoc
bng mtănm.ăCông ty phi tr lãi cho tt c các khon n dài hn t hình thc vay
ngân hàng và phát hành trái phiu. Lãi sut các khon n dài hnăthngăcaoăhnăvayă
ngn hn. Ngun tài tr dài hn bao gm các khon n dài hn, vay dài hn, vn ch
s hu (vnăđiu l và li nhun không chia).
Các chin lc qun lý vn trong doanh nghip: Có ba cách thc qun lý vn
đóălà:ăChinălc qun lý mo him, chinălc qun lý thn trng và chinălc qun

lý dung hòa.
Chin lc qun lý mo him: Dùng mt phn ngun vn ngn hn tài tr cho
tài sn dài hn.ăKhiăđóătàiăsn ngn hn đc duy trì  mc thp,ătngăđngăviăđiu
đóălàătin, hàng tn kho, phi thu khách hàng  mc thp nên các khon chi phí v luă
kho, chi phí duy trì chính sách tín dngăvàăchiăphíăcăhiăđc gim tiăđaăkéoătheoăli
nhunăthuăđc s giaătng.ăTuyănhiênăli nhunăgiaătngăđngănghaăvi vic ri ro
cngătngătheoă(D tr hàng tn kho  mc thp có th dn ti tình trngăkhôngăđ
hàngăđ cung cp t đóălàmămt th phnăđng thi có khi còn mtăđiănhngăcăhi làm
năln…).ăBênăcnhăđó,ăkhiăCông ty s dng chinălc qun lý mo him thì ngun
vn ngn hn  mc cao. Chi phí ca ngun vn ngn hnăthng thpăhnă soăvi
ngun vn dài hnă nhngă Công ty s luôn phi chu áp lc v cic thanh toán các
khon n ngn hn vào mi k. Ri ro mà Công ty có th gp phiăđóălàăCông ty chaă
kp thu hi vnăđ hoàn tr các khon n ngn hnăkhiăđn hn.
Hình 1.1: Mô hình chin lc qun lý mao him












Chin lc qun lý thn trng: Dùng mt phn ngun vn dài hn tài tr cho
tài sn ngn hn. Chinălc này là s kt hp gia chính sách qun lý tài sn thn
TSNH

TSDH

VNH




VDH
Thang Long University Library

8
trng và qun lý ngun vn thn trng.ăKhiăđóătài sn ngn hn và n dài hn s  mc
cao. Chính sách này có tính an toàn cao vì Công ty s dng vn trong dài hn có mc
đ năđnhăcaoăđ tài tr cho nhng tài sn ngn hn có thi gian thu hi vn nhanh.
Các khon tài tr này có thi hn hoàn tr trong thi gian dài, vì vy mà Công ty
không phi chu áp lc v vnăđ tr n trong k đng thi Công ty có th có li nhun
và thu hiăđc vnătrc khi phi thanh toán cho các khon n nên nhng khon li
nhun và vnăđưăthuăhiăđc Công ty có th tip tcăđemătáiăđuăt.ăTuyănhiên,ăchiă
phí s dng vn ca ngun tài tr dài hn này liăcaoăhnăvàăCông ty cngăphi ghánh
chu thêm nhngăchiăphíăkhácănhăchiăphíăluăkho,ăchiăphíăcăhi do d tr lng ln
tin mt…làmăgim li nhunăthuăđc ca Công ty.
Hình 1.2: Mô hình chin lc qun lý thn trng

Chin lc qun lý dung hòa: Dùng ngun vn ngn hn tài tr cho tài sn
ngn hn, dùng ngun vn dài hn tài tr cho tài sn dài hn. âyălàăchinăđc coi là
nguyên tc ch đo áp dng trong chính sách qun lý vnăvìăkhiăđóăCông ty s dng
đúngăngun tài tr cho các loi tài sn. Nh đóăchiăphíăs gim mà vnăđm boăđc
tính an toàn cho Công ty, gim thiu các ri ro có th xy ra.

TSNH





TSDH

VNH



VDH

9
Hình 1.3: Mô hình chin lc qun lý dung hòa

1.2.1.4 Mc đích phân tích s bin đng và tình hình phân b vn ca doanh nghip
Phân tích s binăđng và tình hình phân b vnălàăđ đánhăgiáătìnhăhìnhătngă
gim vn, phân b vnănhăth nào t đóăđánhăgiáăvic s dng vn ca doanh nghip
có hp lý hay không?  riăđ ra các kin ngh đi vi công tác qun lý s dng vn
trong doanh nghip nhm giúp Công ty ngày mt phát trinăhn.
1.2.1.5 Ni dung phân tích s bin đng và c cu phân b vn ca doanh nghip
Phân tích s bin đng ca vn: Xem xét s binăđng ca tng tài sn (vn)ăcngă
nhătng loi tài sn thông qua vic so sánh gia cui kì viăđu kì c v s tuytăđi ln
s tngăđi ca tng s tài snăcngănhăchiătităđi vi tng loi tài sn.ăQuaăđóăthy
đc s binăđng v quyămôăkinhădoanh,ănngălc kinh doanh ca doanh nghip.
Phân tích c cu phân b vn: Xácăđnh t trng tng loi vn trong quy mô
chung,ăđng thi so sánh t trng tng loi tài sn (vn) gia cui kì viăđu kì.
Khi Phân tích cnă luă ýăđn tính cht và ngành ngh kinh doanh ca doanh
nghip,ăxemăxétătácăđng ca tng loi tài snăđn quá trình kinh doanh và hiu qu
kinhădoanhăđtăđc trong kì. Cóănhăvy miăđaăraăđc quytăđnh hp lí v vic
phân b vn cho tngăgiaiăđon, tng loi tài sn ca doanh nghip. Hochăđnh chính
sáchăc cu vnăcònăliênăquanăđn vicăđánhăđi gia li nhun và ri ro, vì s dng

nhiu n làmăgiaătngări ro Công ty,ănhngăt l n caoănóiăchungăđaăđn li nhun
kì vng cao.
1.2.2 Khái nim chung và ý ngha v hiu qu và phân tích hiu qu s dng vn
1.2.2.1 Khái nim hiu qu s dng vn
Trong bt kì mt hotăđng kinh doanh nào, doanh nghipăcngăluônăxácăđnh
mt mc tiêu rõ ràng và c gngă đtă đc mcă tiêuăđưă đ ra. Trong sn xut kinh

TSNH



TSDH

VNH



VDH
Thang Long University Library

10
doanh, ngun lc chính giúp doanh nghip thc hin các mcă tiêuăđưă xácăđnh ca
mình là vn. Nuătrìnhăđ qun lý và s dng vn ca doanh nghip ttăcóănghaălàă
doanh nghipăđtăđc mc tiêu vi chi phí b ra là thp nht. Bt k doanh nghip
nàoăcngăđuăquanătâmăđn hiu qu s dng vn. óălàănhânăt quytăđnh cho s tn
ti và phát trin ca mi doanh nghip.
Nhăvy hiu qu s dng vn ca doanh nghip là miătngăquanăgia kt
qu đtăđc theo mcătiêuăđưăxácăđnh trong mt thi k nhtăđnh vi s vn b ra
đ đtăđc kt qu đó.ăKt qu đtăđc theo mc tiêu càng cao vi chi phí càng thp
thì doanh nghipăđtăđc hiu qu s dng vnăcàngăcaoăvàăngc li, kt qu đt

đc thp so vi mcătiêuăđ ra mà li tiêu tn mtălng chi phí ln thì doanh nghip
đc coi là có hiu qu s dng vn thp.ăNhăvy, hiu qu s dng vn phn ánh
trìnhăđ qun lý và s dng vn kinh doanh ca doanh nghip trong vic tiăđaăhóaăli
ích, ti thiu hóa vn kinh doanh b ra và thi gian s dngănóătheoăcácăđiu kin v
ngun lcăxácăđnh phù hp vi mc tiêu kinh doanh.
Tuy nhiên, hiu qu s dng vn không ch th hinăđnăthun  kt qu kinh
doanh, mà nó còn th hin  nhiu mt ch tiêu v kinh t thanh toán, s vòng quay ca
vn.ă đánhăgiáămt cách toàn din v hiu qu s dng vnăcngănhăhiu qu hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghipăthìătaăđng thi phi xem xét nhng khó
khn,ăthun liăcngănhăcácăli th,ănguyăcătimănngăca doanh nghipătrongătngă
lai. Hiu qu s dng vn tht s tt khi doanh nghipăđtăđc mcătiêuăđ ra  hin
tiăđng thi không làm nhăhngăđn kt qu sn xutăkinhădoanhătrongătngălai,ă
màăhnăth na cn toăđc các li th cngănhăthiăcătt cho doanh nghip trong
tngălai.
Vicăđánhăgiáăhiu qu s dng vn ca doanh nghip ph thuc vào mc tiêu
ca doanh nghip qua các thi k. Mi thi k doanh nghip có các mc tiêu khác
nhau,ănhngămc tiêu cui cùng vn là hiu qu kinh t, là li nhun và s năđnhăđ
phát trin.
1.2.2.2 Khái nim phân tích hiu qu s dng vn
Phân tích hiu qu s dng vnăcóănghaălàăthôngăquaăcácăyu t, ch tiêuăđánhă
giá hiu qu s dng vn ca doanh nghipăđ đaăraăkt lun v hiu qu s dng vn
ca doanh nghip là cao hay thp,ăcóăđt ch tiêu doanh nghipăđưăđ ra hay không. S
dngăcácăphngăphápăphânătíchănhăthng kê, so sánh vi các k trcăđó xem có s
chênh lchă nhăth nào và s thayăđiăđóă theoăchiuăhng tt hay xu.ăng thi
phânătíchăđc nguyên nhân và các yu t đưătácăđngăđn hiu qu s dng vn ca
doanh nghip. Cuiăcùngăđaăraănhn xét và các giiăphápăđ khc phcăcácănhc
đimăvàăphngăhngăđ cng c vàăphátăhuyăcácăthànhătíchăđưăđtăđc nhm làm
tngăhiu qu s dng vn giúp Công ty ngày càng phát trin bn vngăhn. Vy làm

11

th nàoăđ có th s dng ngun vn doanh nghip mt cách hp lý và hiu qu nht?
Ngoài ra, vnăđ làm th nàoăđ nâng cao hiu qu s dng vn ti các doanh nghip
VităNamăđangălàăvnăđ bc xúc mà các nhà qun lý doanh nghip quan tâm.
1.2.2.3 Ý ngha ca vic nâng cao hiu qu s dng vn ca doanh nghip
ánhăgiáăchínhăxácăđc tình hình phát trin ca doanh nghipăđc bit là hiu
qu s dng vn ca doanh nghip. óălàăvic vô cùng quan trng và cn thit. T kt
qu đánhăgiáăđó,ădoanhănghip s thyăđc nhng thành tuăđưăđtăđc và nhng hn
ch còn tn ti. Giúp nhà qun tr nhn bităđcăđâuălàăđim mnh, li th đ tn dng
vàăphátăhuy,ăđâuălàăđim yuăđ khc phc.ăng thi doanh nghipăcònătránhăđc
nhng riăroătrongăthanhătoánăđm bo tính an toàn v tàiăchính.ăiu này nhăhng
tngăđi lnăđn uy tín ca doanh nghip,ăcóătácăđng trc tipăđn s tn ti và phát
trin ca doanh nghip. Vicăđánhăgiáămt cách chính xác hiu qu s dng vn s giúp
doanh nghipăđaăraăđc nhng giiăphápăđúngăđn, kp thi,ănângăcaoăđc hiu qu
s dng vn. Giúp doanh nghip gim thiu chi phí s dng vn, tiăđaăhóaăđc li ích
vàăđtăđc mc tiêu cui cùng ca doanh nghipăđóălàătiăđaăhóaăli nhun.
1.3 Mt s ch tiêu ch yu đánh giá hiu qu qun lý và s dng vn
1.3.1 Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn nói chung
Hiu qu s dng vn ca doanh nghipăđcăđánhăgiáăthôngăquaămt h thng
các ch tiêu.ă đánhăgiáădoanhănghip có hiu qu s dng vn tt hay không ta cn
cnăc vào các mc tiêu ca doanh nghip trong miăchuăkìăkinhădoanhănh:ăDoanhă
thu bán hàng, li nhun, th phn, nâng cao uy tín, chtălng phc v, duy trì s tn
ti, nă đnh ca doanh nghip…ánhă giáă hiu qu s dng vn giúp doanh nghip
nm btăđc tình hình thc t ca doanh nghip, thyăđc nhng tích cc và hn ch
trong công tác qun lí s dng vn. T đóăđaăraăcác bin pháp nhm nâng cao hiu
qu s dng vn
1.3.1.1 Hiu sut s dng vn
Vòng quay toàn b vn
trong k
=
Doanh thu thun trong k

vn bình quântrong k

Ch tiêu này phn ánh vn ca doanh nghip trong mt k quayăđc bao nhiêu
vòng. Qua ch tiêu này ta có th đánhăgiáăđc kh nngăs dng vn hay tài sn ca
doanh nghip th hin qua doanh thu thunăđc sinh ra t tài sn doanh nghipăđưă
đuăt.ăVòngăquayăcàngăln thì hiu qu càng cao.
1.3.1.2 Sut hao phí vn
Sut hao phí vn
trong k
=
Vn bình quân trong k
Doanh thu thun trong k

Thang Long University Library

12
Sut hao phí vn là ch tiêu nghchăđo ch tiêu hiu sut s dng vn, phn ánh
mtăđng doanh thu cn có bao nhiuăđng vn.
1.3.1.3 T l doanh li trên tng vn
T l doanh li trên
tng vn
=
Li nhun thun
Vn kinh doanh bình quân

T l doanh li trên tng vn là ch tiêuăđoălng mc sinh li caăđng vn.
Ch tiêu này còn th hin tính hiu qu ca quá trình t chc, qun lí hotăđng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip. Ch tiêu này cho bit bình quân c 1ăđng vn
đc s dng trong quá trình sn xut kinh doanh thì toăraăđcăbaoănhiêuăđng li
nhun.Ch tiêu này càng cao, càng biu hinăxuăhng tích cc, tc là doanh nghip

hotăđng có hiu qu cao.
1.3.2 Qun lý và s dng vn c đnh
1.3.2.1 Hiu sut s dng vn c đnh
Hiu sut s dng
vn c đnh
=
Doanh thu thun trong k
Vn c đnh bình quân trong k

âyălàăch tiêu phn ánh hiu qu s dng vn c đnh, nó giúp cho các nhà phân
tích bităđcăđu t mtăđng vn c đnh có th toăraăbaoănhiêuăđng doanh thu.
1.3.2.2 Sut hao phí vn c đnh
Sut hao phí
vn c đnh
=
Vn c đnh bình quân trong k
Doanh thu thun trong k

Làăđiălng nghchăđo ca ch tiêu hiu sut s dng vn c đnh. Ch tiêu
này phnăánhăđ to ra mtăđng doanh thu cn phi b vào sn xut bao nhiêuăđng
vn c đnh.
1.3.2.3 T l doanh li trên vn c đnh
T l doanh li trên
vn c đnh
=
Li nhun thun
Vn c đnh bình quân

Ch tiêu này phn nh kh nngăsinhăli ca vn c đnh. Ch tiêu này th hin
mtăđng vn c đnh b vào sn xutăđemăli baoănhiêuăđng li nhun. Kh nngă

sinh li ca vn c đnh càng cao thì hiu qu s dng vn càng tt
1.3.2.4 Mc khu hao hàng nm ca tài sn c đnh
Trong quá trình tham gia vào hotăđng sn xut kinh doanh, do chuătácăđng
ca nhiu nguyên nhân nhănhităđ, thiăgian,ăcngăđ s dng, tin b khoa hc
nên TSC b hao mòn dn. S hao mòn này có th chia thành hao mòn hu hình và

13
hao mòn vô hình. Haoămònăhuăhìnhălàăsăgimădnăvăgiáătrăsădngăvàătheoăđóăgiáă
trăcaă TSCă gimădn. Haoă mònă vôă hìnhă làă să gimă thună túyă vă mtă giáătră caă
TSCămàănguyênănhânăchăyuălàădoăsătinăbăcaăkhoaăhcăvàăcôngăngh. Do vy,
đ thu hi li giá tr caă TSCă doă s hao mòn trên, cn phi tin hành khu hao
TSC.ăKhuăhaoăTSCălàăs phân b dn giá tr TSCăvàoăgiáăthànhăsn phm nhm
tái sn xutăTSCăsauăkhiăht thi gian s dng.ă thc hin khuăhaoăTSC,ăngi
taăthng áp dng mt s phngăphápăch yu sau:
Phng pháp khu hao đng thng:
Theoăphngăphápănày,ămc khuăhaoăcăbnăhàngănmăcaăTSCălàăđu nhau
trong sut thi gian s dngăTSCăvàăđcăxácăđnhănhăsau:
T
NG
MK

Trongăđó:
MK : Mc khuăhaoăcăbnăbìnhăquânăhàngănmăcaăTSC
NG:ăNguyênăgiáăTSC
T: Thi gian s dngăTSC
T l khuăhaoăhàngănmă(TK)ăđcăxácăđnhănhăsau:ă
NG
MK
TK 
hoc

T
TK
1


- Nguyên giá TSC bao gm: Giá mua thc t phi tr (giáăghiătrênăhóaăđnătr
điăcácăkhon gim giá, chit khu mua hàng nu có), các chi phí vn chuyn, bc d,
lpăđt, chy th, các khonălưiăvayăđuătăchoăTSCăkhiăchaăbànăgiaoăvàăđaăvàoăs
dng, các khon thu và l phíătrc b (nu có).
- Thi gian s dng TSC: Là thi gian doanh nghip d kin s dngăTSC.ă
Nóăđcăxácăđnhăcnăc vào tui th k thut và tui th kinh t caăTSCăcóătínhă
đn s lc hu, li thi ca TSCădoăs tin b ca khoa hc và công ngh, mcăđíchă
s dng và hiu qu s dng.
Phngăphápăkhuăhaoănàyăcóăuăđim là vicătínhătoánăđnăgin, tng mc
khu hao caăTSCăđc phân b đuăđnătrongăcácănmăs dngăTSCăvàăkhôngă
gây ra s đt bin trong giá thành sn phmăhàngănm.ăNhngăphngăphápănàyăcóă
nhcăđim là trong nhiuătrng hp không thu hi vn kp thi do không tính ht
đc s hao mòn vô hình caăTSC.
Trong thc t,ăđ tính khu hao cho toàn b TSCăca doanh nghip,ăngi ta
thng xác đnh t l khu hao tng hp bình quân chung. Có nhiuăcáchăxácăđnh t
l khu hao tng hp bình quân ca doanh nghipănhngăcáchăxácăđnh thông dng
nhtălàătheoăphngăphápăbìnhăquânăgiaăquyn:
 



n
i
ii
TfTK

1
.

Thang Long University Library

14
Trongăđó:
f: t trng ca tng loi TSC
Ti : T l khu hao ca tng loiăTSC
i : LoiăTSC
Doăđó,ămc khu hao trong k ca doanh nghip (M) đc xácăđnh:
M =
Nguyên giá bình quân
TSCăphiătínhăkhuăhao
X
Tălăkhuăhaoătngăhp
bình quân chung

Phng pháp khu hao theo s ế gim dn:
Theoăphngăphápănàyăs tin khuăhaoăhàngănmăđcăxácăđnhănhăsau:
Mki = Gdi x Tkh
Trongăđó:
Mki: Mc khuăhaoăTSCănmăth i
Gdi: giá tr còn li caăTSCăđuănmăth i
Tkh: T l khu hao c đnhăhàngănmăcaăTSC
i: Th t caăcácănmăs dngăTSCă(ăiă=ă1,nă)
Tkh = Tk x Hs
Trongăđó:
Tk: T l khuăhaoătheoăphngăphápătuyn tính
Hs: H s điu chnh

H s điu chnhăđc s dng  cácăncănhăsau:
- H s 1,5ăđi viăTSCăcóăthi gian s dng t 3ăđnă4ănm
- H s 2,0ăđi viăTSCăcóăthi gian s dng t 5ăđnă6ănm
- H s 2,5ăđi viăTSCăcóăthi gian s dngătrênă6ănm

Phng pháp khu hao theo tng s:
Theoăphngăphápănày,ămc khuăhaoănmăđcăxácăđinhănhăsau:
Mkt = NG x Tkt
Trongăđó:
Mkt: s tin khuăhaoăTSCă nmăth t
NG:ăNguyênăgiáăTSC
Tkt: t l khuăhaoăTSCăcaănmăth t
T: Th t nmăs dngăTSC
Tkt =
SănmăsădngăcònăliăcaăTSCătheoăthătănmăsădng

Tngăsăcácăsănmăsădng cònăliăcaăTSCătínhătheoăthătă
nmăsădng