bài thứ tự kể trong văn tự sự

*Trắc nghiệm : Chọn đáp án đúng sau mỗi câu hỏi
1. Ngôi kể là gì ?
Kiểm tra bài cũ
A. Vị trí giao tiếp mà ng ời kể sử dụng để kể chuyện.
B. Vị trí xã hội của nhân vật trong tác phẩm.
C.Vị trí của nhân vật này khi đối thoại với nhân vật khác.
D. Vị trí nhân vật trong không gian và thời gian.
2. Khi kể theo ngôi thứ ba, ng ời kể giấu mình ,có thể kể linh
hoạt, tự do những gì diễn ra với nhân vật . Điều đó đúng hay
sai ?
A. Đúng B. Sai
3. Khi kể ở ngôi thứ nhất , ng ời kể trực tiếp kể những điều
mắt thấy , tai nghe và có thể trực tiếp phát biểu cảm t ởng, ý
nghĩ của mình . Điều đó đúng hay sai ?
A. Đúng B. SaiA
A
A

Trò chơi ô chữ
1
K ể3
2
1.Tổ hợp từ gồm 9 chữ cái : Ngôi kể của truyện Thạch
Sanh và Em bé thông minh ?
HN G T ứ BÔ AI
2.Một từ gồm 4 chữ cái: Ph ơng thức biểu đạt chính của
các truyện truyền thuyết và cổ tích đã học ?
ựST ự
3.Một từ có 2 chữ cái: Từ còn thiếu trong câu văn sau:
Văn tự sự chủ yếu là văn ng ời và việc.

h ứ
ựt
k ể
t
10

Thứ tự kể trong văn tự sự
Tiết 36
Nêu thứ tự các sự việc trong
truyện Ông lão đánh cá và
con cá vàng ?

1) Giới thiệu gia cảnh ông lão đánh cá.
2) Ông lão bắt đ ợc cá vàng, thả cá vàng, cá
vàng hứa đền ơn ông.
3) Ông lão về nhà kể cho vợ nghe, mụ vợ bắt
ông lão ra biển đòi cá vàng trả ơn.
4) Ông lão ra biển 5 lần , chỉ 4 lần cá đáp
ứng yêu cầu, lần thứ 5 cá không đáp ứng.
5) Cuối cùng, mụ trở về thân phận cũ bên cái
máng lợn sứt mẻ
Th t sự việc trong truyện Ông lão đánh cá và con cá
vàng
Hóy ch ra sự việc m
u , s vic chỉ nguyên
nhân, sự việc thuc diễn
biến , sự việc ch kết
quả ?
Nguyên nhân
Diễn biến

Kết quả
Các sự việc trong truyện đ ợc kể theo thứ tự nào ?
Thứ tự đó tạo nên hiệu quả nghệ thuật gì ?
Các sự việc đ ợc kể theo thứ tự tự nhiên (trình tự thời gian)
Việc gì xảy ra tr ớc kể tr ớc, việc gì xảy ra sau kể sau, cho đến
hết.
=> Th t k xuụi nhm nhn mnh lòng tham , sự bội bạc ngày
càng tăng của mụ vợ .ý nghĩa phê phán c thể hiện rõ.
S vic m u

Vậy thế nào là kể theo thứ tự tự nhiên
( kể xuôi ) ? Nêu hiệu quả của thứ tự kể xuôi ?
Tiết 36
Thứ tự kể trong văn tự sự
I. Tìm hiểu thứ tự kể trong văn tự sự
1) Văn bản 1: Ông lão đánh cá và con cá vàng
* Kể theo thứ tự tự nhiên (kể xuôi) là kể các sự việc liên tiếp
nhau, việc gì xảy ra tr ớc, kể tr ớc; việc gì xảy ra sau kể sau,
cho đến hết.
* Tác dụng : Làm cho ng ời đọc, ng ời nghe dễ theo dõi, dễ
nhớ, dễ hiểu, làm nổi bật ý nghĩa truyện.

Sn Tinh , Thy Tinh n cu hụn.
Tho lun : 2 phỳt
Câu 1: Sắp xếp các sự việc trong văn bản Sơn Tinh, Thủy
Tinh cho hợp lí ,bằng cách đánh số vào vòng tròn:

Hai bờn giao chin hng thỏng tri,cui cựng Thy Tinh thua, rỳt v.
Thy tinh n sau, tc gin dõng nc ỏnh Sn Tinh.
Hng nm Thy Tinh li dõng nc ỏnh Sn Tinh, nhng u thua.

Vua Hựng ra iu kin chn r.
Vua Hựng kộn r.
Sn Tinh n trc, c v.
Cõu 2: Vỡ sao cỏc truyn dõn gian( truyn thuyt, c tớch ) thng
k theo th t nhiờn ( k xuụi) ?

Sn Tinh , Thy Tinh n cu hụn.
Tho lun : 2 phỳt
* Vì truyện dân gian th ờng có cốt truyện đơn giản, các sự việc nối tiếp
nhau, các hành động th ờng lặp lại và tăng cấp => Đây là cách kể thích
hợp làm cho cốt truyện mạch lạc, sáng tỏ, dễ theo dõi.
Câu 1: Sắp xếp các sự việc trong văn bản Sơn Tinh, Thủy
Tinh cho hợp lí ,bằng cách đánh số vào vòng tròn:

Hai bờn giao chin hng thỏng tri,cui cựng Thy Tinh thua, rỳt v.
Thy tinh n sau, tc gin dõng nc ỏnh Sn Tinh.
7
Hng nm Thy Tinh li dõng nc ỏnh Sn Tinh, nhng u thua.
Vua Hựng ra iu kin chn r.
Vua Hựng kộn r.
Sn Tinh n trc, c v.
Cõu 2: Vỡ sao cỏc truyn dõn gian( truyn thuyt, c tớch ) thng
k theo th t nhiờn ( k xuụi) ?
1
2
3
4
5
6

Nêu thứ tự các sự việc trong văn bản 2
Nêu thứ tự các sự việc trong văn bản 2
/ SGK- 98 ?
/ SGK- 98 ?
1
1
) Ngỗ bị chó dại cắn phải tiêm thuốc
) Ngỗ bị chó dại cắn phải tiêm thuốc
trừ bệnh dại .
trừ bệnh dại .
2) Bị chó dại cắn Ngỗ kêu cứu nh ng
2) Bị chó dại cắn Ngỗ kêu cứu nh ng
không ai đến giúp.
không ai đến giúp.
3) Ngỗ mồ côi không có ng ời rèn cặp nên
3) Ngỗ mồ côi không có ng ời rèn cặp nên
lêu lổng, h hỏng bị mọi ng ời xa lánh.
lêu lổng, h hỏng bị mọi ng ời xa lánh.
4) Ngỗ đã tìm cách trêu chọc mọi ng ời,
4) Ngỗ đã tìm cách trêu chọc mọi ng ời,
làm họ mất lòng tin.
làm họ mất lòng tin.
5) Sự ái ngại của bà con hàng xóm tr ớc
5) Sự ái ngại của bà con hàng xóm tr ớc
bệnh tình của Ngỗ.
bệnh tình của Ngỗ.
Hậu quả Ngỗ phải
Hậu quả Ngỗ phải
gánh chịu trong
gánh chịu trong

hiện tại là gì?
hiện tại là gì?
Nguyên nhân
Nguyên nhân
nào dẫn tới hậu
nào dẫn tới hậu
quả đó ?
quả đó ?
Thứ tự kể của văn bản này có giống văn bản Ông lão
đánh cá và con cá vàng không? Vì sao?
Hậu quả
Nguyên nhân
* Thứ tự kể ng ợc: Bắt đầu kể từ hậu quả xấu => Ng ợc lên kể
nguyên nhân.(Kể không theo thứ tự thời gian, có sự đan xen
giữa hiện tại và quá khứ).

1)
1)


Ngỗ bị chó dại cắn phải tiêm
Ngỗ bị chó dại cắn phải tiêm
thuốc trừ bệnh dại .
thuốc trừ bệnh dại .
2) Bị chó dại cắn Ngỗ kêu cứu nh ng
2) Bị chó dại cắn Ngỗ kêu cứu nh ng
không ai đến giúp.
không ai đến giúp.
3) Ngỗ mồ côi không có ng ời rèn
3) Ngỗ mồ côi không có ng ời rèn

cặp nên lêu lổng, h hỏng bị mọi
cặp nên lêu lổng, h hỏng bị mọi
ng ời xa lánh.
ng ời xa lánh.
4) Ngỗ đã tìm cách trêu chọc mọi ng
4) Ngỗ đã tìm cách trêu chọc mọi ng
ời, làm họ mất lòng tin.
ời, làm họ mất lòng tin.
5) Sự ái ngại của bà con hàng xóm
5) Sự ái ngại của bà con hàng xóm
tr ớc bệnh tình của Ngỗ.
tr ớc bệnh tình của Ngỗ.
1
1
)
)


Ngỗ mồ côi không có ng ời rèn
Ngỗ mồ côi không có ng ời rèn
cặp nên lêu lổng, h hỏng bị mọi
cặp nên lêu lổng, h hỏng bị mọi
ng ời xa lánh.
ng ời xa lánh.
2)
2)
Ngỗ đã tìm cách trêu chọc mọi ng
Ngỗ đã tìm cách trêu chọc mọi ng
ời, làm họ mất lòng tin.
ời, làm họ mất lòng tin.

3
3
)
)
Bị chó dại cắn Ngỗ kêu cứu nh ng
Bị chó dại cắn Ngỗ kêu cứu nh ng
không ai đến giúp.
không ai đến giúp.
4)
4)
Ngỗ bị chó dại cắn phải tiêm
Ngỗ bị chó dại cắn phải tiêm
thuốc trừ bệnh dại .
thuốc trừ bệnh dại .
5)
5)
Sự ái ngại của bà con hàng xóm
Sự ái ngại của bà con hàng xóm
tr ớc bệnh tình của Ngỗ.
tr ớc bệnh tình của Ngỗ.
Có thể sắp xếp các sự việc
n y theo thứ tự xuôi
không? Nếu đ ợc em sẽ bắt
đầu từ sự việc nào và kết
thúc ở sự việc nào?
Th t k ngc
Th t k xuụi
Vỡ sao ngi k li
chn th t k ngc ?
Gi s bt ng, gõy chỳ

ý, th hin tỡnh cm

Vậy kể chuyện theo thứ tự ng ợc khỏc k xuụi th n o?
Kể theo thứ tự ng ợc có tác dụng nh thế nào ?
* Là cách kể đem kết quả hoặc sự việc hiện
tại kể ra tr ớc , sau đó kể bổ sung hoặc để
nhân vật nhớ lại kể tiếp các sự việc xảy ra tr
ớc đó.
* Tác dụng : gây bất ngờ,gây chú ý cho ng ời
đọc.
1) Ngỗ bị chó dại cắn phải tiêm thuốc trừ bệnh dại
1) Ngỗ bị chó dại cắn phải tiêm thuốc trừ bệnh dại
2) Bị chó dại cắn Ngỗ kêu cứu nh ng không ai đến giúp.
2) Bị chó dại cắn Ngỗ kêu cứu nh ng không ai đến giúp.
3) Ngỗ mồ côi không có ng ời rèn cặp nên trở thành lêu
3) Ngỗ mồ côi không có ng ời rèn cặp nên trở thành lêu
lổng, h hỏng bị mọi ng ời xa lánh.
lổng, h hỏng bị mọi ng ời xa lánh.
4) Ngỗ đã tìm cách trêu chọc mọi ng ời, làm họ mất lòng
4) Ngỗ đã tìm cách trêu chọc mọi ng ời, làm họ mất lòng
tin.
tin.
5) Sự ái ngại của bà con hàng xóm tr ớc bệnh tình của
5) Sự ái ngại của bà con hàng xóm tr ớc bệnh tình của
Ngỗ
Ngỗ
.
.
Yếu tố
hồi t

ởng
Yếu tố hồi t ởng:
+ c th hin qua cỏc cõu vn , t ng:
Ng m cụi cha m Một hôm

Có 2 thứ tự kể trong văn tự sự:
+ Kể theo thứ tự tự nhiên
( kể xuôi )
kể các sự việc liên tiếp nhau ,
việc gì xảy ra tr ớc kể tr ớc,
việc gì xảy ra sau kể sau,
cho đến hết.
=> Dễ theo dõi, dễ nhớ,
dễ hiểu.
+ Kể theo thứ tự ng ợc: đem
kết quả hoặc sự việc hiện tại
kể ra tr ớc, sau đó mới dùng
cách kể bổ sung hoặc để nhân
vật nhớ lại mà kể tiếp
các việc đã xảy ra tr ớc đó.
=> Gây bất ngờ, gây chú ý, thể
hiện tình cảm nhân vật.
*Ghi nhớ SGK/98

Cõu chuyn c k theo th t no, ngụi no ?
Yu t hi tng úng vai trũ th no trong cõu
chuyn?
*Thứ tự kể: Kể ng ợc ( theo dòng hồi t ởng)
*Truyện kể theo ngôi thứ nhất.
*Vai trò của yếu tố hồi t ởng:

- Là cơ sở cho việc kể ng ợc, xâu chuỗi các sự việc:
Hiện tại- quá khứ- hiện tại.
II. Luyện tập :
1, Bài tập 1 SGK/99:
Tóm tắt các sự việc chính:
1) Tôi và Liên là đôi bạn
thân.
2) Lúc đầu tôi ghét Liên.
3) Một lần va chạm tôi
đã hiểu Liên.
4) Chúng tôi tr thành bạn
thân.
* Yu t hi tng c th hin :
- Tụi nh nh in ln va chm u
tiờn vi Liờn.
- Hụm y tụi cựng m i ph

THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. TÌM HIỂU THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ:
II. LUYỆN TẬP:
Bài 2 SGK/99.
Đề văn: Kể câu chuyện lần đầu tiên em được đi chơi xa.
Em hãy tìm hiểu đề và lập dàn bài.
* Gợi ý:
- Lần đầu em được đi chơi xa trong trường hợp nào? Ai đưa
em đi?
- Nơi ấy là ở đâu? Về quê, ra thành phố hay đi tham quan nơi
nào?
- Em đã trông thấy gì trong chuyến đi ấy? Điều gì làm cho em
thích thú và nhớ mãi?

- Em ao ước những chuyến đi như thế nào?

Bài tập 2
Bài tập 2
:
:
Tìm hiểu đề
Tìm hiểu đề
và
và
lập dàn bài
lập dàn bài
cho đề sau:
cho đề sau:


Đề
Đề
:
:
Kể câu chuyện lần đầu tiên em đ ợc đi chơi xa
Kể câu chuyện lần đầu tiên em đ ợc đi chơi xa




I.Tìm hiểu đề:
I.Tìm hiểu đề:

1.Thể loại
1.Thể loại
: Tự sự (kể chuyện) đời th ờng.
: Tự sự (kể chuyện) đời th ờng.


2. Nội dung:
2. Nội dung:
Lần đầu đ ợc đi chơi xa.
Lần đầu đ ợc đi chơi xa.


3. Ngôi kể
3. Ngôi kể
: Ngôi thứ nhất
: Ngôi thứ nhất


4.Thứ tự kể
4.Thứ tự kể
: Kể xuôi (hoặc kể ng ợc)
: Kể xuôi (hoặc kể ng ợc)

Dàn bài:
1. Mở bài: Giới thiệu nhân vật và nêu sự việc
- Gii thiu chuyn i xa (trong trng hp no? i vi ai? i õu?)
2. Thân bài: Diễn biến câu chuyện
- Kể diễn biến (hành trình) cuộc đi chơi.
+ Chun b cho chuyn i
+ Trờn ng i

+ n ni (em ó thy gỡ? Lm gỡ? iu gỡ lm em thớch thỳ?)
* cần l u ý kể tỉ mỉ một sự việc đáng nhớ nhất.
3 Kết bài:Kết thúc câu chuyện
- Nêu ấn t ợng sau chuyến đi.
- Mong ớc của em

Thực hành: Viết phần mở bài:


Mùa hè,
Mùa hè,
tụi
tụi
đ ợc bố mẹ cho
đ ợc bố mẹ cho
đi chơi xa.
đi chơi xa.
i vi tụi, ú
i vi tụi, ú


l một chuyến
l một chuyến
i
i
đầy thú vị
đầy thú vị
- chuyến tham quan th nh
- chuyến tham quan th nh
ph

ph
l
l
t th mng
t th mng
.
.


Hụm
Hụm
nay
nay
c
c
nghỉ , dọn
nghỉ , dọn
dẹp nhà cửa , tình cờ
dẹp nhà cửa , tình cờ
tụi
tụi


tìm thấy con ốc mẹ mua
tìm thấy con ốc mẹ mua
cho ở Sầm Sơn mùa hè
cho ở Sầm Sơn mùa hè
năm tr ớc.
năm tr ớc.
á

á
p con ốc vào tai
p con ốc vào tai
t ởng nh đ ợc nghe tiếng
t ởng nh đ ợc nghe tiếng
sóng biển rì rào, lòng
sóng biển rì rào, lòng
tụi
tụi


bồi hồi
bồi hồi
nhớ lại
nhớ lại
chuyến đi
chuyến đi
chơi xa đầy thú vị đó.
chơi xa đầy thú vị đó.
* Kể xuôi : giới thiệu thời gian, địa
điểm, lí do đ ợc đi chơi xa.
* Kể ng ợc (hồi t ởng): T õm thanh,
hỡnh nh liờn quan ti chuyn i
trc ú gi cho em nhớ lại lần đi
chơi xa. n tng cm xỳc ca em
v chuyến đi lu lại ti bõy gi.
Tham kho cỏch vit sau:


* L u ý : ViÖc kÓ theo thø tù tù nhiªn ( kÓ xu«i) hay kÓ kh«ng theo thø

tù tù nhiªn( kÓ ng îc) lµ tïy theo nhu cÇu thÓ hiÖn néi dung cña ng êi
kÓ.
KÓ theo thø tù tù nhiªn
(KÓ xu«i)
KÓ kh«ng theo thø tù tù nhiªn
(KÓ ng îc)
Hai thứ tự kÓ
Sơ đồ bài học
Cách kể
Tác dụng
Cách kể
Tác dụng
Gây chú ý , tạo sự
bất ngờ
đem
kết quả, sự việc
hiện tại kể
trước
Tạo sự liền
mạch
Kể các sự việc
liên tiếp nhau
theo thứ tự tự
nhiên

- Học thuộc ghi nhớ SGK/98.
- Hoàn thành bài tập 2 SGK/99.
- Lập dàn ý các đề trong SGK
chuẩn bị cho bài viết số 2
H ớng dẫn học ở nhà:

C¶m ¬n c¸c thÇy c« vµ c¸c em !
Xin th©n ¸i chµo c¸c thÇy c« vµ c¸c em !