Tải bản đầy đủ (.pdf) (73 trang)

triển vọng và thách thức của việt nam trong việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài từ các quốc gia trong khối asean

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.54 MB, 73 trang )


i
LI C
c ht em xin gi ln toàn th Quý thy cô ca Hc vin
Chính sách và phát trin, Quý thy cô khoa K hoch phát trin dy d,
truyt cho em nhng kin thc quý báu trong sut bc và rèn luyn ti
ng. Em n Th u lng
dn giúp em hoàn thành tt khóa lun tt nghip.
Em xin gi l      o C   c ngoài- B K
hoo và chuyên viên phòng Xúc tio u kin
c thc tp tc tip xúc thc t và cung cp cho em nhiu tài
li hoàn thành bài khóa lun.
Vi vn kin thc còn hn hp và nguu có nhiu hn ch em không
tránh khi nhng thiu sót. Em rt mong nhc nhng ý ki
bình ca quý th là nhng kin thc quý giá giúp em hoàn thin kin
thc c



ii
L
n tt nghip này do em thc hic lp và không sao
i bt kì hình thc nào.
Em xin chu hoàn toàn trách nhim vi bài khóa lun tt nghip ca mình.

Hà N
Sinh viên thc hin


Nguyn Thái Hà


iii

DANH MC T VIT TT
AEC: Cng kinh t ASEAN
ASEAN: Hip hi các qu
BOT: Hình thng, vn hành, chuyn giao
BT: Hình thng, chuyn giao
BTO: Hình thng, chuyn giao, vn hành
EU: Cng kinh t châu Âu
c tic ngoài
GDP: Tng sn phm quc ni
IMF: Qu tin t th gii
LCF: Các d án tái tng, có cht thi thp
M&A: Hình thc mua bán sáp nhp
NEM: Hình th phn
OECD: T chc hp tác và phát trin kinh t
UNCTAD: Hi ngh Liên hip quc v i và Phát trin
c gia
WTO: T chi th gii


iv

LI C i
L ii
DANH MC T VIT TT iii
 vi
NH vii
M U vii
T CHUNG V FDI VÀ QUAN H VIT NAM-

ASEAN 4
1.1 c tic ngoài FDI 4
1.1.1 Khái nim 4
1.1.2 Các hình th 4
1.1.3 i vc tip nh 5
1.1.4 Các yu t n v 10
1.2 ng vng ca các dòng vn FDI trên th gii 13
ng chy sang các nn kinh t n và
chuyi ngày càng nhiu 13
n cung cnh 15
1.2.3 Hình tht gim mnh sau khng hong tài chính
toàn cu; hình th phn (NEM) ngày càng ph bin. 17
1.2.4 Mt s FDI có tính cht khu vc 18
1.3 ASEAN và li th thành viên ca ASEAN 20
1.3.1 ASEAN quá trình hình thành và phát trin 20
u t chc ca ASEAN 22
1.3.3 Quan h Vit Nam  ASEAN 23
N VNG VÀ THÁCH THC CA VIT NAM
TRONG THU HÚT FDI T ASEAN 25
c tip FDI ca ASEAN vào Vit Nam 25
1.1.1 Phân theo ngành 25
1.1.2 Phân theo hình th 27
 28
i tác 30
1.1.5  31

v
1.2 Trin vng và thách thc ca Vit Nam trong thi gian ti 33
1.2.1 Trin vng 33
1.2.2 Thách thc 47

KHUYN NGH CÁC GII PHÁP NHM THU HÚT FDI
T ASEAN VÀO VIT NAM 53
ng thu hút FDI t n mi 53
 53
1.1. 54
1.2 Mt s khuyn ngh 57
1.2.1 


g 57

 58


 58

 59

 59
y hong M&A 61
i hình th phn (NEM)
61
1.2.8 Hoàn thin chính sách v quyn s hu trí tu  ng các bin
pháp bo v, h tr  62
KT LUN 64
TÀI LIU THAM KHO 65



vi


Bng 2.1: FDI ca ASEAN vào Vit Nam theo phân ngành 25
Bng 2.2: FDI ca ASEAN vào Vit Nam theo hình thu t 27
Bng 2.3:FDI ca ASEAN vào Vii tác 30
Bng 2.4: Ngun vn FDI vào ASEAN 35
Bu t FDI ni kh 38
Bng 2.6: Tình hình thu hút FDI t ASEAN ca các quc gia thành viên 48
Bng 2.7: C cu kinh t ca mt s n 49

vii


Hình 1.1: Dòng vn FDI vào các nhóm nn kinh t trên th gin 1980-2010 14
Hình 2.1: C cu FDI ca ASEAN theo phân ngành 26
Hình 2.2: Các tnh, thành ph thu hút nhiu nht FDI ca ASEAN 28
Hình 2.3: FDI vào khu vn 1995-2011 34
Hình 2.4: FDI cc 37
Hình 2.5: GDP theo sc mua tng ca các n 43
u ngi ca các nn 2005-2012 . 44

1

LM U
1 Tính cp thit c tài
c t là mng có tính quy luu kin nn kinh t
th gin quc t hóa. Hu ht các quu thc hin
m ca nn kinh t ra th ng th gii và tin hành hc t. Các
qun cn y mnh hc t nhm thu hút vu
ng thi vic s dng có hiu qu các ngun vn t bên ngoài ngày
ng trong chic phát trin kinh t- xã hi ca các quc

gia. Theo nghiên cu ca các chuyên gia kinh t có th thy dòng v
ng chy nhi khu vc các nn kinh t mi ni  châu Á. Trong các
nn kinh t mp hi các qum
sáng trong thu hút FDI toàn cu.
T khi chính thc tr thành thành viên ca ASEAN 
ph nhc nhng li ích to li cho Vit Nam trên tt c
  c kinh t, chính tr  -xã hi. Là mt thành viên tích cc ca
ASEAN còn giúp Ving thu hút vn FDI ca các quc gia thành

ph  y kinh t Vit Nam phát tri   ng mnh m trong sut
nhi vic Hip hi các qu tr thành Cng
ng kinh t 015, s to nên mi cho các quc gia
ng th
n trin khai nghiên ca ASEAN
vào Vit Nam trong thi gian qua, phân tích nhng mc và nhng tr
ngi; bên cu nhng trin vng và thách thc Vit Nam s gp phi
trong thi gian t t y vic thu hút FDI ca các quc
a ASEAN nói chung vào Vit Nam;
góp phn thc hic ta tr thành mt quc gia Công nghip vào
 Trin vng và thách thc ca Vit Nam trong vic
c tic ngoài t các quc gia trong khi c
tôi ch nghiên cu.

2
2 Mc tiêu, phm vi, tình hình nghiên cu c
tài
a. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
- H thng hóa lý thuyt v  t Nam-
ASEAN.
- Phân tích trin vng và thách thc ca Vit Nam trong vi

FDI t các qua ASEAN t 
ra các gii pháp nhm thu hút các dòng v
b. Phạm vi nghiên cứu
 tài nghiên ca các quc gia thành viên ASEAN vào
Vi        nh t, qu     a
i tác vào ASEAN trong
n gn FDI ni khi và ngoi khi trong ASEAN.
c. Tình hình nghiên cứu
u nhà nghiên cu, sinh viên tìm hiu v a
các quc gia ASEAN vào Viu nghiên cu v vn
 trin vng và thách thc ca Vit Nam trong vic thu hút FDI c  c
 vào ASEAN.
Nhi c tài:
- H thng hóa lý thuyt v         t Nam-
ASEAN.
- Phân tích trin vng và thách thc ca Vit Nam trong vi
FDI t các qua ASEAN t 
ra các gii pháp nhm thu hút các dòng v
d. Phương pháp nghiên cứu.
- ng hp thng kê: Các tài lic bit là s liu thng kê
c tác gi thu thp t nhiu ngun khác nhau: tài li quc gia, tài liu
ca các ngành và các tài liu liên quan khác
- ng hp: S d phân tích các s
liu, tài liu thu th nh khoa hc,
lp ra các bi và tng hp l  nghiên cu n tài khoa hc.


3
Trong quá trình nghiên cu, tôi có s dng c ng và
 phân tích nhng mc và hn ch     Vit

Namng thi nghiên cu trin vng và thách thc trong thu hút FDI thi gian ti.
Nhng nh   c rút ra d  ng nghiên cu,
ng thi d lý thuyt chung và có tham kho các công trình nghiên cu
.
3 Ni dung nghiên c tài.
Ngoài phn m u và kt lu tài gm 3 phn:
Chương I: Lý thuyết chung về FDI và quan hệ Việt Nam-ASEAN.
Chương II: Triển vọng và thách thức của Việt Nam trong thu hút FDI từ
ASEAN.
Chương III: Khuyến nghị các giải pháp nhằm thu hút FDI từ ASEAN vào Việt
Nam.


4
C I: LÝ THUYT CHUNG V FDI VÀ QUAN H
VIT NAM-ASEAN
1.1 c tic ngoài FDI
1.1.1 Khái niệm
Khái nic tii nhiu t chc
và qu tín dng l tin t quc t IMF, T chc Hp tác và Phát trin
kinh t OECD, T chi th gii WTO và nhiu t chc khác.
T các khái nic các T ch hiu: FDI là hoạt động
đầu tư do các tổ chức kinh tế, cá nhân nước ngoài tự mình hoặc kết hợp với các tổ
chức kinh tế của các nước sở tại bỏ vốn bằng tiền hoặc tài sản vào một đối tượng
nhất định, dưới một hình thức đầu tư nhất định. Họ tự mình hoặc cùng chịu trách
nhiệm quản lý trực tiếp và điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như kết
quả kinh doanh căn cứ vào tỷ lệ nắm giữ quyền kiểm soát và sở hữu vốn.
1.1.2 Các hình thức đầu tư
1.1.2.1 Các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài nói chung
- Doanh nghip liên doanh

- Doanh nghip 100% vc ngoài
- Hng hp tác kinh doanh
- Hn giao
- Hng thuê mua
- Hng phân chia sn phm
- Khu ch xut, khu công nghip tc khu kinh t
- Khu mu dch t do
- Thành ph m
1.1.2.2 Các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam
Theo luc tic ngoài ti Vit Nam
- Hng hp tác kinh doanh: Là s hp tác gia Vit Nam vi i tác
c ngoài. Thông qua hng và gn vi s phân chia kt qu kinh doanh cho
m ti Vi
pháp nhân mi.
- Doanh nghip liên doanh: là doanh nghip có vc
thành lp trên hng liên doanh, các bên cùng nhau góp vn, cùng qun lí, cùng

5
kinh doanh và cùng phân chia kt qu kinh doanh ( li nhun hoc ri ro) và to
thành 1 pháp nhân mi.
- Doanh nghip 100% v c ngoài: Là nhng pháp nhân m c
thành lp ti nc s t v thành lp doanh nghip là ca nhà
ng thi h t qun lí hong ca doanh nghip theo lut
c s ti nhc li ích. Ngoài 3 hình thc trên còn có hng
xây dng kinh doanh chuyn giao (BTO,BOT,BT).
1.1.3 Vai trò đối với nước tiếp nhận đầu tư
1.1.3.1 Chuyển giao công nghệ
  chuy
vn bng tin mà còn chuyn c vn hin vt b, nguyên vt
liu ( hay còn gi là công ngh cng ) và v thut

công ngh, tri thc khoa hc, bí quyt quc tip cn th ng (hay
còn gi là công ngh mm). Thông qua hoc tic ngoài, quá
trình chuyn giao công ngh c thc hii nhanh chóng và thun tin
cho c 
Mt tr ngi ln nhng phát trin kinh t ca hu hc
 k thut, công ngh còn lc hu. Trong thi khoa hc
công ngh phát trin, vic t nghiên c phát trin khoa hc công ngh cho kp
v cc phát trin là ving nhanh
nh phát trin công ngh  sn xut cn hin
nay là phi bit tn dng nhng thành tu ca khoa hc tiên tin cc ngoài
thông qua chuyn giao công ngh. Tip nhn FDI là mc cho phép các
n ti khoa hc công ngh hii trên th
gii. Tuy nhiên, m hi thuc vào nhiu yu t
dù th n cc khi tip nhu
kin hin nay, trên th gii có nhiu công ty ca nhiu quc gia khác nhau có nhu
cc ngoài và thc hin chuyn giao công ngh c nào tip
nhn m sn xut hii, khoa
hc k thut tiên ti toàn di t hiu qu kinh t cao,
mc ch tp trung vào mt s c mà h c c li chính
s t có kh t tri lên  mt s c

6
ng c a v và quyn li kinh t ca h trên th gii
ng phát trihuyên môn hoá và liên
kt cht ch vi nhau, ph thuc ln nhau. Hong FDI là kt qu trc tip ca
quá trình trên. Nó tuân theo quy lut cng quc t.
Chuyn giao công ngh u tt yu ca s phát trin khoa hc k
thut. Bt k mt t chc nào mun thay th k thut công ngh mi
i nhng công ngh c thi nhng công ngh  c
nhip nhn. Và chính s lan tong thành tu khoa hc k thut ca

nhân loi t ng thun li cho s phát trin
nhanh chóng ca khoa hc k thut.
1.1.3.2 Chuyển giao vốn
i vi nhc lc h sn xut thc sn xut
c phát huy kèm v  vt cht k thut nghèo nàn thì vic tip thu
c mt ngun vn lu ht sc cn thit.  c này có nhiu tim
  sn xut còn thp kém,
 vt cht còn nghèo nàn, lc hu ki khai thác tiy.
c này ch có th thoát ra cái vòng lun qun ca s ng cách
 n sn xut, to ra mng kinh t cao và n
 thc hin phi cn nhiu v
u kin hin nay, khi mà trên th gii, mt s c nm trong tay mt khi
ng vn khng l và có nhu c c
n có th tranh th ngun vc ngoài vào vic phát trin
kinh t.
Ti nhin, vn FDI chim t l  trong tng vn
a toàn b nn kinh tt s c hoàn toàn da vào vu
c biu ca s phát trin kinh t 
trò ca vc ngoài trên tng sn phm quc dân (FDI/GDP)  mt s
c thc hin khá thành công chi
Braxin 11.1%, Columbia 15,8%, Venezuela 10%, Hông Kong 15,2%, Indonexia
10,9% Mt s c tích cc thu hút FDI có t l 
c bit Singapore 65,3 %.  c này thc s 
vai trò to li vi s phát trin kinh t. Và nu ch  vào tình hình thc ti

7
v s ng va toàn b nn kinh t thì có th ng FDI có ý
n s ng kinh t cc này.
T l FDI/GDP  Vit
khong 10%. Con s này chng t chúng ta khá thành công trong vic thu hút FDI

trong thi i nhic, con s t thp.
i vi nhc công nghip phát tric xut khu FDI
nhiu nhc tip nhn FDI nhiu nht hin nay, to nên
luu gia các quc c gia (
 cht.
Ngun vng quan trn s phát trin kinh t cc
này và chic phát trin cc bi vt cht k
thut ca nn kinh ty sn xung kinh t, m rng ngun thu
ca chính ph, góp phn gii quyt nn tht nghip và kim ch lm phát Tính
n vo nên tài sn c nh  c ngoài là 1410 t
USD, tiêu th cc ngoài 6100 t USD; to nên ngun thu t chi phí,
t, quyn có giá tr  c s ti là 41 t USD Ch tính riêng 100
ng tài sc ngoài khong 1400 t USD, tiêu th
khong 1500 t USD, s dng khong 12 triu lao ng
ta toàn b các TNCs.
Bên cu quan trng ci vi phát trin kinh t là vai trò ca
i vi ngun tit kim. V  n FDI có th khuyn tit
kic bii vc nh d dàng xy ra vì FDI
có th to thêm vic và to ra thu nh làm cho
ngun tit ki c s ti. Ngoài tic
ngoài tr nhng khon thu nhp mà nhng nhà cung cc thì
ng tích cn tit kim. Cùng vi thi
c ngoài có th t kic bng nhng
 ng các k hoch tr    vào các khon tit
kim.
t vai trò quan trng trong ving nhu cu v
ngoi t cc nhc thiu hi có
th c b sung bng ngun vn FDI.

8

Khi FDI chy vào mc, nó có th làm gim thâm ht cán cân vãng lai.
 làm trit tiêu khon thâm hc
c nhng khon xut khu ròng. Thêm na khi nhng li th ca nn
sn xuc ch , k thut sn xut
chúng làm nâng cao sc cnh tranh c làm
t khu, góp phn to ra ngoi t ci thii.
Vng phát trin quan h kinh t quc t
ng hp tác sn xut và liên kt kinh t gic trong khu vc và trên th
ging này xut phát t li ích quc gia, khi tham gia vào quá trình phân
ng quc t, mc s c li th ca mình và khai thác
c nhng th mnh ca các qu     phát trin nn kinh t ca
mình.
1.1.3.3 Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
Ngun thu FDI là ngun b sung quan tr n thc
hin công nghip hoá, hic. So vi toàn b vn
toàn xã hi, vn FDI  Trung Quc hin chim khong 25% và  Vit Nam 29%.
ng c
trin. Các nhà nghiên cng minh rng vn FDI chim t trng ngày
càng ln trong GDP thì t ng thc t ca GDP càng cao. Theo tính
toán ca các chuyên gia ngân hàng th gii, các d án FDI  Vi
tu tính c phn xây dt 10% GDP.
Thc t  ng kinh t        ng minh
rng, quc gia nào thc hin chic m ca kinh t vi bên ngoài, bit tranh th
và phát huy tác dng ca các nhân t bên ngoài, bin nó thành các nhân t bên trong
thì quc t ng c mi công nghip hoá (
ng minh thêm cho nhnh trên. Rõ ràng là ho
phn tích cng kinh t  nhn. Nó là tin
, là ch d khai thác nhng tin  tronc nhm phát trin
kinh t.
Mng kinh t  ng do nhân t 

 yu. Nh  ng s c s dng,

9
y có th  h giá s
ng mi ca mc.
1.1.3.4 Thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế
Vi chính sách thu hút FDI theo các ngành ngh ng hp lý, ngun
vn FDI s góp phn tích cc chuyn du kinh t ng công
nghip hoá, hii hoá. Chng hn, vp
c công nghip và  Vit Nam hin nay theo t l này khong 66%.
FDI là mt b phn quan trng ca hong kinh t i ngoi, thông qua 
các quc gia s tham gia ngày càng nhing quc
t hi nhp vào nn kinh té th gii và tham gia tích cc vào quá trình liên kt
gic trên th gii mi quc gia phu kinh t cho
phù hp vi s ng quc t. S dch chuyu kinh t ca mi
quc gia phù hp v phát trin chung trên th gii s tu kin thun
li cho hoc li thì chính FDI li góp phy nhanh quá
trình dch chuyn u kinh t bi vì :
- c tit hin nhic và
ngành ngh mi  c tip nh
- c tic ngoài giúp cho s phát tri k
thut công ngh  nhiêù ngành ngh kinh t, góp pht lao
ng   phn ca nó trong nn kinh t.
- Mt s c kích thích phát trin bc tic ngoài,
 có nhiu ngành b mai mn ch b xoá s.
u c tic ngoài góp ph vào ngun thu ca ngân sách
c thông qua vic np thu c c ngoài và tin thu t
vit Cùng vi vi n xut, nhp khu hàng hoá, FDI
còn giúp m rng th tng c c và quc t các d u có
n phi là hi nên khá

ph bin  nhin hin nay.
V mt xã h   c nhiu ch làm m  c mt s
 ng  c nhc trong các d án có
vc ngoài. Các d án FDI có yêu cu cao v chng ngung
 phát trin ca FDI  c s tt yêu cu khách quan phi

10
nâng cao cht ng v ngoi ng chuyên môn cng. Mt
khác, chính các ch n tích cc bi
 c s ti. Các d n thu hút mng lng,
góp phn gii quyt tình trng tht nghip. Chng hng lao
ng làm vic trc tip trong các d án FDI  Trung Quc là 16 trii và 
Vit Nam khon 22 vi. Tuy vy trong nghiên cn nghiên cu ti
vic vn FDI có th to nên s cnh tranh làm cho mt s doanh nghic
phi gim vic làm hoc khi các doanh nghi  c liên doanh v c
i gim b tiêu chun làm trong liên doanh.
1.1.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến vốn đầu tư FDI
1.1.4.1. Các nhân tố bên ngoài
a. Tình hình kinh tế chính trị thế giới
Suy thoái kinh t không nhng làm gic c
to nên tâm lý lo ngi không mun b tin ra khi túi và ch n khi tình hình
sáng sn kinh t có du hiu phc hi tr lng nh thì
lung v n phi k n mt v
quan trng na khi nhn tình hình kinh t . Gia kinh t và chính
tr có mi quan h hi nhau, nh chính tr to nên s an toàn cho vn
c li da vào vn c to nên sc mnh
chính trc bit, quc gia nào có v th ng quc t thì càng có li trong

b. Xu thế của dòng FDI trên thế giới
c ngoài trên th giu này không ch do

tâm lý mà th 
m bo to li nhun cao. Chính luc ngoài ln làm cho nn
kinh t phát trin p d
chính là li gii thiu hiu qu nht vi th gii.
c. Điều kiện kinh tế xã hội của nước đi đầu tư
Thc t cho thy nhc ngoài nhiu nht là nhc
có tim lc kinh t mnh nh  c Tây Âu là nhc
có nn kinh t phát trin cao và vm phn ln trong tng FDI th
git trong nhng nguyên nhân khing ngày càng thiên

11
lch c v p nh cn phát trin kinh t
không th i tình hình xã hi. Nhng bt nh  mt s c
      i gian g     ng
nghiêm trn tình hình kinh t a khu vc.
1.1.4.2. Nhân tố bên trong
a. Đặc điểm của thị trường bản địa
  ng ca th ng, sc mua c    ng yu t
n vc. Th m bo mt
doanh thu nh, lâu dài và có th là kh  m rn
 cu hàng hoá, th ng ba còn là ngun cung ngun nhân li vi các
c ngoài nhân công r là mc bii vi
c cn nhing, có khng sn xut ln. Tn dc
ngung r i nhu
cn. Th n nay có xu
th chuyng công ngh  ca
ngun nhân lt trong nhng yu t
 n cnh tranh vi nhau trong thu hút FDI.
b. Luật pháp và các chính sách khuyến khích đầu tư
 th thin mt cách rõ ràng nht v môi p dn

hay không. Lut pháp to nên s nh, tng thun li cho hong
kinh doanh và bo v quyn li c   u này ph thuc vào h
thn pháp lut và s   a qui vi vai trò c
 tng hp dn FDI các hn ch này d
b loi b.
    n nhng ni dung có liên quan
n: S m bo pháp lui vi tài sng cnh tranh lành
mnh; Quy ch pháp lut ca vic phân chia li nhun, quyn hi nhun
i vi các hình thc vng c th ca vc ngoài tc s ti; Các quy
nh v thu, các mc thu 
c. Cơ chế, chính sách về kinh tế

12
Mi chính sách kinh t li có n doanh nghip FDI và
nó phc sinh li cng ti hp dn cng
 nêu ra  t s chính sách:
- p: Chính sách này có ng ln các nhà
ng v xut khu. Bt k mt s n t l thu
n ngch xut nhp khng trc tin li
nhun c có vp còn ng
n k hoch sn xut kinh doanh ca các doanh nghip phi nhp khu máy móc
thit b t c ngoài.
- Chính sách tin tng vay vn t 
  y, h r    n t l lãi su     và kh 
chuyi cng tin ba, nhi ln cng tin có th khin nhà
n. Mt khác, cht nn kinh t lm phát
cao vì th rt nguy him, có th d v bt c lúc nào và h 
c k hoch kinh doanh vi s t giá cng tin ln.
- Chính sách thu   hp dn nht, các quc gia s
d u tit vc ngoài vào cho phù

hp vi các k hoc.
d. Quản lý Nhà nước
Bao gm các v  tc hành chính, qun lý hong ca doanh
nghip và qun lý kinh t 
- Th tc hành chính góp phn to nên u tiên c
c s ti. Nó bao gm mt lot các th tc trong và sau cp
gic ngoài thì hin nay lc cn ln nhi
vi ngun FDI chính là th tc hành chính, nht là  c phát trin, khin h
ngi ngn không mun b vn n  i vi tt c các hong
qun lý doanh nghic ngoài khác. Doanh nghic
hong trong m ng t do, vì vy h r n mo lut
mm do giúp h ng phó linh hot vi các din bin ca th ng. Tuy nhiên
cùng vi s linh hou s qun lý có hiu qu cc
i vi nn kinh t  to nên mng, nh và thun li nht
cho hong sn xut kinh doanh ca h.

13
e. Cơ sở hạ tầng
 h tng là nn tng t nhiên ca tt c các hot
ng sn xu   h tng là mt tng th các phn c 
thng giao thông vn ti, thông tin liên lc và phn m thng tài chính
ngân hàng, dch v k thut, công nghm c  h tng phc v sn
xut kc l h tng phc v sinh hong hc,
bnh vin. Kinh nghim cho thy, bao gi  h tc phát trin
ng b c nn kinh t. Nó có ng quyn hiu qu sn xut
kinh doanh, nht là   n tc chu chuyn v   t trong
nhng nguyên nhân khin cho FDI vào các quc gia phát trin bao gi m
t trng ln trong tng FDI trên th gii.

f. Khả năng chuyển đổi ngoại tệ và thu hồi vốn đầu tư

Yu t này rt i nó không ch n
vic chuyn li nhun v c mà nhiu doanh nghip phi vay vn hay mua máy
móc, nguyên vt liu t c ngoài. Ch mt s  trong vic chuyi
ti   c quy trình sn xut, thm chí có th p
n ch phá sn.
1.2 ng vng ca các dòng vn FDI trên th gii
Theo nghiên cu ca các chuyên gia kinh t ta thng vng
ca các dòng vn FDI trên th gim:
1.2.1 FDI có xu hướng chảy sang các nền kinh tế đang phát triển và chuyển đổi
ngày càng nhiều
 c phát trin tip nhn phn ln dòng FDI toàn cu nh 
th v  h tng hing kinh doanh thun li. Tuy nhiên, hin
nay, nhng yu t ng r và th ng quy mô ln ti các nn kinh
t  i ngày càng tr nên hp d i v  ng hong tài
chính toàn cn cho các nn kinh t i
ng trong nn kinh t th gii và là nhn chính ca
 kiii ci thin hiu qu và tìm
kim th ng. S hi phc kinh t nhanh chóng ca các nn kinh t 
trin ln nhng trong via các TNCs ln

14
nht th gii. Trong mt s ng hp, doanh thu t các nn kinh t n
i còn chim phn ln thu nhp ca các TNCs. Chính vì vy cu
trúc ca dòng v 
n và chuyi. K t n FDI vào các nn
kinh t mi ni và chuyt na (52%) dòng vn FDI toàn cu
c d báo s tip din
kinh t phát trin ngày càng kém hp dn so vi các khu vc khác. Bên cnh các
yu t v quy mô th ng lng kinh t, ngun
nhân ln cho các th i ngày

càng tr nên hp dc ngoài. Do vy, FDI vào các nn kinh t
này s không ch ng vào các ngành thâm dng và có giá tr 
thp nht trong chui giá tr ng vào các hoi mi
sáng to và thâm dng công ngh.
Hình 1.1: Dòng vn FDI vào các nhóm nn kinh t trên th gin 1980-2010

S dch chuyn ca dòng vn FDI sang các nn kinh t n và
chuyc th hin qua s i v các xp hc nh
theo ch s Inward FDI Performance Index ca UNCTAD, ch s ng khi
c nhc so vi quy mô nn kinh t (GDP). Ch s này
i vi nhóm các nn kinh t phát trin ch i m m mà  
l FDI mà mc nhc trong tng FDI toàn cu là ngang nhau), và xp

15
hng ca các nn kinh t n hu khng hong m so vn
c khng hong 2005-c li, ch s c
c ci thin so vn 2005-2007, và tt c u có ch s t
trên m.
1.2.2 FDI do các nước đang phát triển cung cấp đang tăng mạnh
Mc dù vn chim t trng nh ng vn FDI do các nn kinh t 
phát trin và chuyi cung c
mnh t 11.2% tng vn FDI toàn cu
 khu vc c châu M Latinh là nhng lc
chính cho s ng mnh ca dòng vn cung
cp. Dòng vn FDI t Hong Kong và Trung Quc k lc là 76 t USD
và 68 t ng ty ca Trung Quc tip tc tham gia tích
cc vào vic mua li tài sn  c ngoài trong nhiu ngành và ti nhic và
t Nht Bn v tng vc ngoài. Nh 
ng kinh t m n t châu M La Braxin, Chile,
ng các hong mua li  c bit là

tc phát tring hong.
c khai thác m ( du khí, khai thác kim loi và các hong
khai thác khác) chim mt phn quan trng trong t
c, , Hàn Quc và Malaixia là
nh    n. Mc dù n        trng ca
ngành khai khoáng hin vn không l trng ca ngành này trong dòng
vi Trung Quc, mc dù FDI vào ngành
khai thác chim khong 20% tng v   c ngoài ca Trung Quc hàng
ng vc khai thác cho ti cu
chim 16% tng vn FDI ca Trung Qung d án
cn nhiu vn nên mc dù s ng d ng vt
ln 2003-2010, ch có 560 v M&A và 500 d i ca
khu v n 65
t USD và 258 t USD ( ching 19% và 25% tng v
S a dòng vn FDI khu vc thúc
y bi nhu ci vi du, khí ga, và các loi nguyên liu khoáng

16
cht ti các nn kinh t c bit là Trung Quc và   h tr cho
ng kinh t và quá trình công nghi n ra nhanh
u ca c chính ph và các công ty ti nhng nn kinh t này
trong vim bo các ngun cung tài nguyên thiên nhiên nh trong dài hn,
trong bi cc an ninh
ng quu t y các công ty thuc s hc ti
các nn kinh t c ngoài. V 
c truyn th, du khí còn xut hin mt s u
 i, gm các công ty, t       c) và Reliance
Group ( ). FDI trong các ngành khai thác t n châu Á
 ng t  c giàu tài nguyên trên th gii, g  c giàu tài
nguyên khoáng sn Oxtraylia và Canada, các nn kinh t n và chuyn

i nhiu du m c nhiu tài nguyên
n Xahara châu Phi, châu M 
c ch to t khu v yu
c thc hii ,chim mt na tn FDI ca khu
vc ch to   chii 15% tng s ng
các v c ngoài. Phn ln vn FDI mà khu vc cung cp trong
nghành ch to thuc v n t,thép,và sn phm thép, mô tô, hóa cht và các sn
phm hóa cht. Là trung tâm sn xun t trên toàn cu, khu vc này là
ngun cung cp v     n t.Tm quan trng ca ngành
n t trong FDI do khu vc cung c phù hp vc cnh tranh quc
t ca các bit là các nhà ch to theo hp
ng,v thành lng ch chn sn xut ca chui giá tr
n t toàn cu.
FDI trong ngành ch to ca khu vc ch yu t     i
khi.Tuy nhiên do quá trình nâng cp ngành trong khu vc,chi phí sn xut  mt
s  i v chic ca mt s công
c ngoài ca khu v i.Mt s a
m sn xut mi ngoài khu v  t hi     
Latinh và vùng Caribe,mc dù mi tip nhn mt s ng vn nh  m
n.Trong nht s công ty t c ln trong khu

17
vc, , Hàn Quc tham gia vào vic
mua li các công ty tc phát trin nhm tìm kim các tài sn chic
 hic quyn,nhãn hiu và các kênh phân phi
M&A tc phát triy bi quá trình tái cu trúc ngành trong và
sau khng hong tài chính,cùng vi li nhun cao và vn cho vay ngân hàng di
dào  y FDI ca khu vc ch to.
FDI chc dch v m t trng rt cao,chim
khong 70% tng vn FDI ra c ngoài ca các công ty châu Á thông qua hình

thc M&A ca khu vi vi hình thi.Phn l
c dch v ca khu vng sn,khách sn và du
lch,vin thông ,vn ti và các dch v tài chính tc trong và ngoài khu vc.
Bên cnh s tri dy ca các nn kinh t i,t trng vn FDI toàn cu
do các nn kinh t phát trin cung cp ngày càng gim còn bt ngun t chính sách
thc bng ca chính ph các nn kinh t phát sau khng hong tài chính
toàn cng ca khng hong n công và nhng yu kém v v qun lý .
1.2.3 Hình thức đầu tư M&A sụt giảm mạnh sau khủng hoảng tài chính toàn
cầu; hình thức đầu tư phi cổ phần (NEM) ngày càng phổ biến.
u nht m
1000 t t gim mng
ca khng hong tài chính toàn cu, vi m st gim lu sao vi
hình th i. Giá tr các v M&A xuyên qu t gim ti 35%
nh nguyên nhân do hn ch v tài chính,
s st gim ca giá c phin s st gim giá tr
ca M&A. Giá c phiu cc phát trin trung bình gim t
2008. M st gim  các nn kinh t l m: ch s
S&P 500 ti M gim 41%, ch s DJ Euro Stoxx 50 gim 44%. Giá c phiu trong
ngành dch v tài chính cc phát trin st gim ti 60% và giá tr các v
M&A mua li xuyên quc gia gim 36%, mc dù s ng các v M&A mua li ch
gim 14%. Khng hon cho ving vn c phn và
vn vay n cho các giao dch M&A tr 
kh vay ca các ngân hàng gi u kin tín dng
c tht cht và phí bo him ri ro lãi sut cho khu vt tác

18
ng khác ca khng hong là khing tin m tài tr cho các hong
ca M&A gim mnh, troi là hong cp vn chính cho các hot
ng M&A xuyên quc
M&A có th  li trong nhi nu th ng chng khoán th gii

tip tc hi phc sau khng hong.
Theo kho sát ca UNCTAD và TNCs s tip tc s dng rng rãi hình thc
  phn truyn th   i trong nh i. Tuy nhiên các
 s da nhip các
i tác, liên minh hoc ký hng ph. Nhng hình thc này cho phép các công
ty có th chia s ri ro, gin dng các li th b sung bí quyt,
công ngh hay th phn theo sn phm và khu vc. Khy mc dù
khng hong tài chính toàn cng tiêu cn kh a các
i các hình th ph
không khin cho các TNCs ph thuc nhi
thc này chi phi mnh m  ch b sung ch không hoàn
toàn thay th cho các hình thn thng.
1.2.4 Một số FDI có tính chất khu vực
a) Xu hướng nâng cấp ngành tại khu vực châu Á và tác động dòng vốn FDI
nội vùng
Ti Châu Á quá trình nâng cn kt ni các
quc gia  nh phát trin khác nhau trong khu vc. Các nn kinh t phát
trich chuyn dn lên các hong có giá tr 
m c làng ging có nn kinh t kém phát tri
vào      ng trong khu vc thông qua vi  ng các
ngành sn xut da vào tài nguyên và thâm d ng. FDI có vai trò quan
trng trong quá trình này, tr  chuyn giao công ngh
chi th so sánh c cnh tranh.
FDI ni nhp kinh t quc t trong khu
vc, nht là vic hình thành các liên minh kinh t và các khu vc th ng t do.
M tn nht cho nhng khu vc Nam Á,
            t Bn trong
nha nhm dn t u nh

×