slide bài giảng môn sinh học 10 bài giảng về sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

SỞ GD & ĐT ĐIỆN BIÊN
TRUNG TÂM GDTX MƯỜNG ẢNG
Bài 30 - Tiết 32
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG TẾ BÀO CHỦ
(Chương trình Sinh học 10 - Hệ BTTHPT )
GIÁO VIÊN: TRẦN NGỌC SƠN
NGUYỄN THỊ BÌNH
Email:
Tháng 01/2014

MỤC TIÊU
- Trình bày được năm giai đoạn nhân lên của virut
trong tế bào chủ.
-
Phân biệt được chu trình sinh tan và chu trình tiềm
tan.
-
Nêu được mối quan hệ giữa chu trình sinh tan và
chu trình tiềm tan.
-
Giúp học sinh hiểu biết về HIV/AIDS và có các biện
pháp phòng ngừa HIV/AIDS từ đó có thái độ cư sử
đúng đắn với người bị nhiễm HIV.

NỘI DUNG BÀI HỌC
•
Mục 1: Giới thiệu bài mới.
•
Mục 2: Tiến trình bài dạy.
- Hoạt động 1: Tìm hiểu chu trình sinh tan.

- Hoạt động 2: Tìm hiểu chu trình tiềm tan.
- Hoạt động 3: Mối quan hệ giữa chu trình sinh tan và
tiềm tan.
- Hoạt động 4: Tìm hiểu về HIV/AIDS.
- Hoạt động 5: Luyện tập.
- Hoạt động 6: Hướng dẫn về nhà.


Bài 30 - Tiết 32
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT
TRONG TẾ BÀO CHỦ
(Chương trình Sinh học 10 )

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN
CỦA VIRUT

1. CHU TRÌNH SINH TAN

Hãy quan sát 2 đoạn băng sau và
cho biết:
Có thể chia chu trình nhân lên của
virut thành mấy giai đoạn ?
Đó là những giai đoạn nào ?

Chu trình nhân lên của virut
động vật

Chu trình nhân lên của phage

→ Chu trình nhân lên của virut gồm

5 giai đoạn:
1. Hấp phụ
2. Xâm nhập
3. Sinh tổng hợp
4. Lắp ráp
5. Giải phóng

GĐ1: SỰ HẤP PHỤ
Virut động vật
Phage
Trong giai đoạn hấp phụ, virut làm gì?
→ Virut bám một cách đặc hiệu lên thụ thể bề
mặt tế bào

GĐ1: SỰ HẤP PHỤ
Virut động vật
Phage
Virut có thể bám đặc hiệu lên loại tế bào
mà nó ký sinh là nhờ yếu tố gì ?
→ Nhờ có gai glycôprôtêin (virut động vật) và gai
đuôi (phage) có tác dụng kháng nguyên, tương
hợp với các thụ thể trên bề mặt tế bào
Gai
glyc«pr«tªin
Gai ®u«i

GĐ1: SỰ HẤP PHỤ
Virut động vật
Phage
Gai

glycôprôtêin
Gai ®u«i
Sự bám đặc hiệu của virut trên bề mặt tế bào có ý
nghĩa gì?
Mỗi loại virut chỉ có thể kí sinh trong một
loại tế bào nhất định

GĐ2: XÂM NHẬP
Virut động vật Phage
Quá trình xâm nhập của phage và của virut
động vật khác nhau như thế nào ?
Phage: Enzim lizôzim phá huỷ
thành tế bào để bơm axit nuclêic
vào tế bào chất, vỏ nằm bên ngoài.
VRĐV: Đưa cả nuclêôcapsit
vào tế bào chất, sau đó cởi vỏ
để giải phóng axit Nuclêic

GĐ3: SINH TỔNG HỢP
Trong giai đoạn này,
virut đã tổng hợp
những vật chất nào ?
Virut thực hiện quá
trình tổng hợp axit
nuclêic và prôtêin
của mình
Các nguyên liệu và enzim mà virut sử dụng
có nguồn gốc từ đâu?
Nguồn nguyên liệu và enzim: do tế bào
chủ cung cấp

GĐ4: LẮP RÁP
Giai đoạn này
diễn ra như thế
nào?
→ Lắp ráp axit nuclêic vào prôtêin vỏ để tạo thành
virut hoàn chỉnh.

GĐ 5: GIẢI PHÓNG
Trong giai đoạn
này, hoạt động của
virut như thế nào?
Virut phá vỡ tế
bào chủ để ồ ạt
chui ra ngoài.
Bằng cách nào virut có thể phá vỡ tế bào để
chui ra ngoài?
( Virut có hệ gen mã hoá enzim lizôzim làm tan
thành tế bào vật chủ)

2. CHU TRÌNH TIỀM TAN
Trong chu trình tiềm
tan, hoạt động của
virut diễn ra như thế
nào? có điểm gì sai
khác so với chu trình
sinh tan?
→ Virut gắn ADN của mình vào ADN của vật chủ
và nhân lên cùng với tế bào vật chủ

Chu trình sinh tan
Chu trình tiềm tan
Dựa vào hai đoạn phim trên, hãy cho biết:
Thế nào là chu trình sinh tan?
Thế nào là chu trình tiềm tan?
→ Khi virut
nhân lên mà
làm tan tế bào
thì gọi là chu
trình sinh tan
→ Khi ADN của virut gắn
xen vào NST của tế bào mà
tế bào vẫn sinh trưởng bình
thường thì gọi là chu trình
tiềm tan

3. MỐI QUAN HỆ GIỮA CHU TRÌNH SINH TAN VÀ
CHU TRÌNH TIỀM TAN
→ Khi cảm ứng( chiếu tia UV…), virut đang ở
trạng thái tiềm tan có thể chuyển thành trạng
thái sinh tan.


II. HIV/ AIDS

1. Khái niệm về HIV/ AIDS
Virut HIV là gì ?
HIV là virut gây suy giảm miễn
dịch ở người
Người bị nhiễm VR HIV

sẽ bị bệnh gì? Biểu hiện
lâm sàng của bệnh?
VR HIV gây nên bệnh
AIDS, với biểu hiện: Sốt kéo
dài, sút cân, tiêu chảy,viêm
da

1. Khái niệm về HIV/ AIDS
Tại sao ViRút HIV lại gây nên
bệnh AIDS với các biểu hiện
như vậy?
ViRút HIV gây nhiễm và phá huỷ
các tế bào của hệ thống miễn dịch
→ mất khả năng miễn dịch của
cơ thể (bệnh AIDS- hội chứng
suy giảm miễn dịch mắc phải ở
người)
→ các VSV khác lợi dụng cơ thể
bị suy giảm miễn dịch để tấn công
( VSV cơ hội)
→ Cơ thể dễ nhiễm bệnh (bệnh cơ
hội)