bai 44 sinh 10nc Su nhan len cua virut trong te bao chu

KIỂM TRA BÀI CŨ
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Trình bày khái niệm và cấu trúc của virut.
2. Virut có được coi là một cơ thể sinh vật
không? Vì sao?

Trong bài trước chúng ta đã thấy virut có cấu tạo
vô cùng đơn giản, chúng chỉ sống khi chui vào tế
bào chủ. Vậy hoạt động sống của chúng trong tế
bào chủ (xâm nhiễm, sinh sản,…) xảy ra như thế
nào?

Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta giải
đáp những thăc mắc trên.

Bài 44.
Bài 44.
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT
TRONG TẾ BÀO CHỦ
TRONG TẾ BÀO CHỦ

Bài 44.
Bài 44.
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG
SỰ NHÂN LÊN CỦA VIRUT TRONG
TẾ BÀO CHỦ
TẾ BÀO CHỦ
NỘI DUNG CHÍNH:
NỘI DUNG CHÍNH:

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
2. Virut ôn hoà và virut độc
2. Virut ôn hoà và virut độc

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
ADN
ĐẦU CAPSIT
Bao đuôi
Sợi đuôi
Lõi
đuôi
ĐUÔI
Gai
đuôi
CẤU TẠO CỦA PHAGƠ (PHAGE)
Phagơ có
cấo tạo như
thế nào?

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
Có thể chia
chu trình
nhân lên của
virus thành
mấy giai
đoạn ?
Đó là những
giai đoạn
nào ?
Hãy quan sát đoạn phim sau và cho biết:
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
Chu trình nhân lên của virut gồm 5 giai đoạn :
5- Phóng thích
4- Lắp ráp
3- Sinh tổng hợp
2- Xâm nhập
1- Hấp phụ
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ

1- Hấp phụ
Gai đuôi
(glicôprôtêin)
Hãy cho biết đặc điểm chính của giai
đoạn này?
Có sự liên kết đặc hiệu giữa
gai glicôprôtêin của virut với
thụ thể bề mặt của tế bào
chủ.
* Có loại virut chỉ hấp phụ lên
bề mặt của một loại tế bào vật
chủ.
Có loại virut có thể hấp phụ lên
bề mặt của một vài loài.
VD : Virut cúm lợn có thể lây
nhiễm cả lợn lẫn người.
* Để quá trình hấp phụ có hiệu quả cao môi trường thường
chứa nhiều các ion Ca
2+
, Mg
2+
.

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
2- Xâm nhập
Quá trình xâm nhập của virut được
thực hiện như thế nào?

Khi phagơ được hấp phụ lên
tế bào vi khuẩn ở điểm thụ
thể, thì đĩa gốc được cố định
tại điểm đó nhờ 6 sợi lông
đuôi.
Enzim lysozim (lizôzim) được
tiết ra phân giải peptiđôglycan
của thành tế bào, các ion Ca
2+

được giải phóng làm hoạt hoá
ATP ở phần đuôi làm bao đuôi
co lại đẩy bộ gen của phagơ
chui vào trong tế bào vật chủ.

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
3- Sinh tổng hợp
Trong giai đoạn này, virut đã tổng hợp
những thành phần nào? Tổng hợp
chúng bằng cách nào?
ADN
Capsome
(đuôi)
Sợi
đuôi
Đĩa
gốc

Bộ gen của phagơ điều
khiển bộ máy di truyền
của tế bào chủ tổng hợp
ADN, vỏ capsit và các
thành phần khác cho
riêng mình.

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
4- Lắp ráp
Diễn biến của giai đoạn này?
Vỏ capsit bao lấy lõi
ADN, các bộ phận khác
như đĩa gốc, đuôi gắn
lại với nhau tạo thành
phagơ mới.

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
1. Các giai đoạn xâm nhiễm và phát triển của phagơ
5- Phóng thích
Virut chui ra ngoài bằng cách nào?
Các phagơ mới được
tạo thành tiết ra lysozim
để phá vỡ thành tế bào
chủ chui ồ ạt ra bên
ngoài hoặc tạo thành 1

lỗ thủng trên vỏ tế bào
chui từ từ ra ngoài.

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
2. Virút ôn hoà và virút độc
2. Virút ôn hoà và virút độc
Chu trình sinh tan của Phagơ (VIRUT ĐỘC)
Quan sát
đoạn flash
sau:

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
2. Virút ôn hoà và virút độc
2. Virút ôn hoà và virút độc
Chu trình tiềm tan của Phagơ (VIRUT ÔN HOÀ)
Quan sát
đoạn flash
sau:

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN CỦA VIRUT
2. Virút ôn hoà và virút độc
2. Virút ôn hoà và virút độc
Từ 2 đoạn flash trên, hãy cho biết
thế nào là virut ôn hoà và virut
độc? Mối quan hệ giữa chúng.
- Virut độc: các virút phát triển làm tan tế bào chủ.
- Virut ôn hoà: các virut phát triển không làm tan tế bào,

tế bào vẫn sinh trưởng bình thường và tế bào này được
gọi là tế bào tiềm tan.
- Khi có một số tác động bên ngoài như tia tử ngoại có
thể chuyển virut ôn hoà thành virut độc làm tan tế bào.

Những hình ảnh trên mô tả về căn bệnh hiểm nghèo nào
ở người?
=> AIDS

Em hãy cho biết tác nhân và
nguồn gốc của bệnh AIDS?
•
Tác nhân: do virut HIV
•
Nguồn gốc: Con người bị lây nhiễm virus HIV từ những giống khỉ
dạng người cư trú tại Trung Phi, nhiều khả năng nhất là từ Shimpanze.
Tính đến ngày 28/11/2002 đã có tới 42 triệu người chết vì AIDS.

II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
HIV là gì?
HIV (Human Immunodeficiency
Virus ) là virut gây hội chứng
suy giảm miễn dịch mắc phải
(AIDS - Acquired Immune
Deficiency Syndrome) ở
người.

II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS

1. Phương thức lây truyền
1. Phương thức lây truyền
Quan sát hình và dựa
vào kiến thức đã học,
hãy nêu các phương
thức lây truyền HIV.
Qua đường máu Qua đường tình dục
Từ mẹ sang con

II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
1. Phương thức lây truyền
1. Phương thức lây truyền
- Qua đường máu: tiêm chích ma tuý, ghép nội tạng, truyền
máu…
- Qua đường tình dục.
- Từ mẹ sang thai nhi: qua nhau thai hay qua sữa mẹ.

II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
Hãy cho biết các đối
tượng nào dễ bị
nhiễm HIV?
Đối tượng bị nhiễm virut HIV: phần lớn thanh niên, các
đối tượng nghiện hút ma tuý, gái mại dâm,…
1. Phương thức lây truyền
1. Phương thức lây truyền

II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS

2. Các giai đoạn phát triển của hội chứng AIDS.
2. Các giai đoạn phát triển của hội chứng AIDS.
Quá trình xâm
nhập và nhân lên
của virut HIV khác
phagơ ở điểm
nào?
-
HIV:
+ Đưa cả virion chui
vào tế bào vật chủ rồi mới
cởi bỏ vỏ capsit.
+ Axit nuclêic của HIV
là ARN nên phải có enzim
phiên mã ngược, chuyển
ARN sang ADN của HIV
rồi mới xâm nhập vào
genom của têá bào chủ.
- Phagơ: chỉ có lõi axit
nuclêic chui vào tế bào
vật chủ.

II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
II. HIV VÀ HỘI CHỨNG AIDS
2. Các giai đoạn phát triển của hội chứng AIDS.
2. Các giai đoạn phát triển của hội chứng AIDS.
Qua kiến thức về chu trình nhân lên của phagơ hãy dự
đoán các giai đoạn phát triển của bệnh.

Giai đoạn

Thời gian kéo dài ặc điểm
Sơ nhiễm
Không triệu
chứng
Biểu hiện
triệu chứng
AIDS
Kéo dài 2 tuần
đến 3 tháng
Kéo dài 1
đến 10 nm
Tùy từng ng ời
có thể vài tháng
đến vài nm
Th ờng không biểu hiện
triệu chứng hoặc biểu
hiện nhẹ
Số l ợng tế bào Limpô
T4 giảm dần
Xuất hiện các bệnh cơ hội :
ỉa chảy, viêm da, viêm
đ ờng hô hấp, sốt cao
kéo dài,
II. HIV V HI CHNG AIDS
II. HIV V HI CHNG AIDS
2. Cỏc giai on phỏt trin ca hi chng AIDS.
2. Cỏc giai on phỏt trin ca hi chng AIDS.