MÔ HÌNH THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG DOANH NGHIỆP

Thương Mại Điện Tử
Tên Đề Tài : MÔ HÌNH THƯƠNG MẠI ĐIỆN
TỬ TRONG DOANH NGHIỆP
- Các Thành Viên Và bảng phân chia công việc :
Mã Số SV Họ và Tên Phân Công
1202907 Nguyễn Thị Phương Loại Hình Sản Phẩm
1202865 Phạm Thị Như Hiển Phương Thức Giao Dịch Của Doanh
Nghiệp
1203021 Nguyễn Minh Cảnh Các Bước Áp Dụng Thương Mại Điện Tử
Vào Doanh Nghiệp
Nhóm 6 Page 1
Thương Mại Điện Tử
Mục Lục
I. Loại Hình Sản Phẩm :
- Các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ hiện đang vượt lên trước các doanh nghiệp sản
xuất trong việc triển khai ứng dụng thương mại điện tử.
- Đặc biệt năng động là những công ty hoạt động trong lĩnh vực thương mại, du lịch,
dịch vụ công nghệ thông tin - truyền thông và vận tải giao nhận. Website của các công
ty này chiếm đến 82% số trang web có tính năng hỗ trợ giao dịch thương mại điện tử.
- Các sản phẩm dịch vụ cung cấp trên website khá đa dạng, và do không đòi hỏi khâu
vận chuyển, sẽ chiếm ưu thế lớn so với hàng hóa trong bài toán hiệu quả của doanh
nghiệp khi tiến hành triển khai thương mại điện tử.
- Có 2 loại hình sản phẩm là :
• Dịch Vụ.
• Hàng Hóa.
1) Dịch Vụ :
- Ngoài dịch vụ thông tin của các công ty công nghệ thông tin - truyền thông hay
dịch vụ đặt tour và phòng khách sạn do các công ty du lịch cung cấp và còn
Nhóm 6 Page 2
Thương Mại Điện Tử
chứng kiến sự nổi lên của một số dịch vụ trực tuyến mới do những doanh

nghiệp có tên tuổi triển khai.
2) Hàng Hóa :
- Theo kinh nghiệm của những doanh nghiệp đã triển khai thành công thương
mại điện tử để tiếp thị và bán hàng hóa, các mặt hàng hiện phổ biến và bán khá
chạy trên Internet là sách, đồ điện tử điện lạnh, thiết bị tin học, thiết bị chăm
sóc sức khỏe, quà tặng, mỹ phẩm, các sản phẩm độc đáo không phổ biến trên
thị trường.
II. Phương Thức Giao Dịch Của Doanh Nghiệp :
1) B2B ( Business to Business ) :
- Là mô hình kinh doanh thương mại điện tử trong đó giao dịch xảy ra trực tiếp
giữa các doanh nghiệp với nhau. Giao dịch của các công ty với nhau thường
được bắt đầu từ các giao tiếp điện tử, trong đó có giao tiếp qua các sàn giao
dịch điện tử.
- Mô hình này chiếm tới trên 80% doanh số Thương mại điện tử trên toàn cầu và
ngày càng trở nên phổ biến. Quả thực Internet đã thay đổi quan niệm về giao
thương truyền thống. Ngày nay, không chỉ có thể mua, bán mọi thứ qua Internet
mà còn chuyển đổi quy trình giao dịch qua kênh trực tuyến này.
- Nếu doanh nghiệp biết cách khai thác, tận dụng, Internet sẽ mang đến nguồn lợi
đáng kể cho doanh nghiệp. Vậy làm cách nào để sử dụng Internet một cách tối
ưu nhất, mà không phải chi trả một khoản chi phí quá lớn. Trả lời cho câu hỏi
này chính là sự ra đời và phát triển mạnh mẽ của các trang thương mại điện tử
B2B.
- Định nghĩa một cách ngắn gọn, sàn thương mại điện tử trực tuyến B2B là nơi
gặp gỡ trao đổi, giao thương giữa người mua, người bán thông qua Internet.Trở
thành thành viên của 1 site B2B sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí đồng
nghĩa với việc tăng doanh thu đầu vào
- Mô hình này đã giúp hỗ trợ rất nhiều cho các doanh nghiệp Việt nam trong việc
kinh doanh với các doanh nghiệp nước ngoài dựa trên các lợi ích mà nó đem
lại. Một trong những mô hình điển hình trên thế giới đã thành công trong hoạt
động theo mô hình B2B là Alibaba.com của Trung Quốc.

 Mô Hình B2B :
Nhóm 6 Page 3
Thương Mại Điện Tử
2) B2C (Business to Consumer) :
- Là mô hình thương mại giữa các doanh nghiệp và người tiêu dùng liên quan
đến việc khách hàng thu thập thông tin, mua các hàng hoá hữu hình (như sách,
các sản phẩm tiêu dùng ) hoặc sản phẩm thông tin hoặc hàng hoá về nguyên
liệu điện tử hoặc nội dung số hoá như phần mềm, sách điện tử và các thông tin,
nhận sản phẩm qua mạng điện tử.
Nhóm 6 Page 4
Thương Mại Điện Tử
- Mục tiêu cuối cùng của tiếp thị B2C là chuyển đổi người đi mua sắm thành
những người mua xông xáo và kiên định thật sự. Các công ty B2C sử dụng
nhiều hơn các hoạt động bán hàng như là phiếu giảm giá, sự trưng bày, các cửa
hàng (cả thật và internet) và những lời chào hàng để giành được thị trường mục
tiêu. Các chiến dịch tiếp thị B2C thì liên quan với sự giao dịch ngắn hơn về thời
gian và cần phải nắm bắt sự quan tâm của khách hàng ngay lập tức.
- Chiến dịch B2C thường cung cấp các chương trình khuyến mãi đặc biệt,
chương trình giảm giá hoặc các phiếu quà tặng có thể được sử dụng cả trên trực
tuyến và trong các cửa hàng.
- Một trong những công ty kinh doanh thành công trên thế giới theo mô hình này
là Amazon.com với việc kinh doanh bán lẻ qua mạng các sản phẩm như sách,
đồ chơi, đĩa nhạc, sản phẩm điện tử, phần mềm và các sản phẩm gia đình.
 Mô Hình B2C:
3) B2G (Business to Government):
- Thương mại điện tử giữa doanh nghiệp và chính phủ được hiểu chung là thương
mại giữa các doanh nghiệp và khối hành chính công. Nó bao hàm việc sử dụng
Internet cho mua bán công, thủ tục cấp phép và các hoạt động có liên quan tới
chính phủ.
- Hình thái này của thương mại có hai đặc tính: thứ nhất, khu vực hành chính

công có vai trò dẫn đầu trong việc thiết lập thương mại điện tử; thứ hai, người
Nhóm 6 Page 5
Thương Mại Điện Tử
ta cho rằng khu vực này có nhu cầu lớn nhất trong việc biến các hệ thống mua
bán trở nên hiệu quả hơn.
- Các chính sách mua bán trên mạng giúp tăng cường tính minh bạch của quá
trình mua hàng. Tuy nhiên, hiện nay kích cỡ của thị trường Thương mại điện tử
B2G như là một thành tố của tổng thương mại điện tử thì không đáng kể, khi
mà hệ thống mua bán của chính phủ còn chưa phát triển.
III. Các Bước Áp Dụng Thương Mại Điện Tử Vào Doanh Nghiệp :
- Các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam muốn áp dụng Thương mại điện tử vào
kinh doanh, cần tham khảo 5 bước sau.
- Trong đó, ba bước đầu rất cần thiết, hai bước sau tùy chọn, phụ thuộc vào nhu
cầu thực tế của doanh nghiệp và của khách hàng của doanh nghiệp. Các bước
đó là:
 Hiện diện trên mạng.
 Quảng bá website (e-marketing).
 Hỗ trợ khách hàng qua mạng.
 Thanh toán qua mạng.
 Đổi mới phương thức kinh doanh.
1) Hiện diện trên mạng :
- Bước đầu tiên để tham gia Thương Mại Điện Tử là ta phải xây dựng một
website cho doanh nghiệp của mình. Tùy theo đặc tính riêng của mỗi
doanh nghiệp, website này có thể từ rất đơn giản như là một vài trang web
tĩnh (tức thông tin trên trang web này không thường xuyên thay đổi) đến
phức tạp gồm các cơ sở dữ liệu và các trang web động (tức thông tin trên
trang web này thường xuyên thay đổi) cho phép tương tác với người sử
dụng.
- Nếu ta chỉ muốn quảng cáo thông tin trên web của mình, ta có thể xây
dựng vài trang, bao gồm: Trang chủ, trang giới thiệu về doanh nghiệp,

trang giới thiệu về sản phẩm hay dịch vụ, và nên có ít nhất một địa chỉ
email để người quan tâm có thể liên hệ mình dễ dàng. Các trang web của
ta nên được viết bằng ngôn ngữ chung của đối tượng khách hàng của
mình, hiện giờ thông dụng nhất là tiếng Anh. Nếu đối tượng khách hàng
của mình là người Nhật, ta cũng nên có một phiên bản tiếng Nhật song
song với bản tiếng Anh hay tiếng Việt. Sau đây là các bước để có được
một website cho doanh nghiệp của mình :
 Mua tên miền (domain): Có thể ở nhiều dạng như www.tenmien.com
hay www.tendoanhnghiep.com.vn hay ở các dạng khác. Khi mua tên
miền, có khả năng tên mình chọn đã bị mua, nên ta phải chọn tên khác,
hoặc phải thương lượng mua lại tên mình thích với giá cao. Ta có thể
kiểm tra tên miền mình muốn mua đã bị ai mua chưa tại
www.fiboweb.com.
Nhóm 6 Page 6
Thương Mại Điện Tử
 Mua dịch vụ lưu trữ trực tuyến (hosting) : Ta phải trả tiền cho dịch vụ
lưu trữ những trang web của mình trên một máy chủ nào đó để đảm bảo
rằng người ta có thể tải trang web của mình về máy tính của họ để đọc
vào bất kỳ lúc nào. Với nhu cầu của doanh nghiệp vừa và nhỏ, ta có thể
chỉ phải trả vài triệu đồng mỗi tháng cho dịch vụ này. Nếu website của
bạn phức tạp hơn, số lượng file và cơ sở dữ liệu “nặng” hơn, mình có thể
phải trả vài chục triệu mỗi tháng cho dịch vụ hosting này. Để website
hoạt động, nhất thiết ta phải thuê hosting.
 Viết nội dung cho các trang web: Ta có thể tự mình viết nội dung cho
các trang web của bạn, hoặc bạn có thể cung cấp các thông tin, hình ảnh
cho một dịch vụ để họ viết nội dung cho bạn bằng tiếng Việt, tiếng Anh
hay các ngôn ngữ khác. Lưu ý, nội dung cũng rất quan trọng trong việc
thu hút và giữ khách hàng. Nội dung phải được viết ngắn gọn, đầy đủ
thông tin cần thiết, cách hành văn phải chuẩn mực, đặc biệt là không
được sai văn phạm hay có lỗi chính tả. Hình ảnh phải rõ nét. Một trang

web có nội dung viết cẩu thả với nhiều lỗi đánh máy, cấu trúc không
đồng bộ sẽ gây ấn tượng xấu cho người đọc và gây phản tác dụng cho
doanh nghiệp của bạn.
 Thiết kế web: Sau khi có nội dung, bạn phải nhờ đội ngũ thiết kế web
để họ làm thành những trang web cho bạn. Đây là chi phí phát sinh một
lần, có thể vài chục đến vài trăm đô-la Mỹ, tùy theo độ phức tạp của hệ
thống web của bạn. Lưu ý, không nên dùng nhiều hình ảnh động trên
web của bạn vì như thế sẽ làm chậm tốc độ tải xuống máy tính của người
xem, dẫn đến họ bỏ đi vì không đủ kiên nhẫn chờ đợi. Lý tưởng nhất là
mỗi trang web của bạn không nặng hơn 100KB.
 Bảo trì web và cập nhật thông tin: Qua các bước trên là bạn đã có một
website cho doanh nghiệp của bạn rồi đấy! Tuy nhiên, công việc không
dừng ở đây. Bạn phải quan tâm đến việc cập nhật thông tin và bảo trì
web của bạn. Bảo trì bao gồm: thay đổi nhỏ trong thiết kế và trình bày,
tăng thêm nội dung, loại bỏ những nội dung đã không còn phù hợp nữa
v.v… Tất cả đều nhằm mục đích tạo ra sự mới mẻ để tránh gây cho
khách hàng sự nhàm chán. Lưu ý, không nên lạm dụng sự thay đổi mới
mẻ này, đặc biệt là tái bố trí các công cụ, các nút (button) lệnh vì sẽ gây
cảm giác lạ và không thân thuộc cho người xem, làm cho họ lúng túng
không biết cách tìm ra điều họ muốn một cách dễ dàng.
2) Quảng bá website trên mạng :
- Có được website cho doanh nghiệp của bạn rồi, bây giờ là lúc bạn phải quan
tâm đến việc làm sao mọi người biết được địa chỉ website của bạn. Chỉ xin nhấn
mạnh với các bạn rằng: hiện giờ khâu marketing (quảng bá hay tiếp thị) website
của các doanh nghiệp ở Việt Nam còn chưa được chú trọng. Có rất nhiều
website rất đẹp, xây dựng rất công phu, để rồi sau khi được online (trực tuyến),
trong nhiều tháng nhiều năm liền chỉ có vài trăm hay vài nghìn người vào xem.
Như vậy, hoàn toàn lãng phí chi phí và công sức xây dựng website.
Nhóm 6 Page 7
Thương Mại Điện Tử

- Thực hiện marketing cho website của bạn đòi hỏi công sức, sự kiên trì và kiến
thức. Bạn phải dành khá nhiều thời gian trong ngày, trong tuần để lên mạng
marketing cho website của mình. Nhưng không có nghĩa là bạn có thời gian lên
mạng marketing cho website của mình thì bạn sẽ thực hiện marketing có hiệu
quả.
- Do đó, cách tốt nhất dành cho doanh nghiệp vừa và nhỏ là hãy khoán công việc
này cho một dịch vụ xúc tiến Thương Mại Điện Tử bởi vì họ marketing chuyên
nghiệp hơn bạn và chi phí bạn bỏ ra sẽ ít hơn so với bạn tự marketing. Tùy theo
mức độ của dịch vụ, bạn có thể phải trả từ vài chục đến vài trăm đô-la Mỹ mỗi
tháng để thuê dịch vụ marketing website cho bạn. Bạn có thể tham khảo những
bài viết trong mục Marketing qua mạng để hiểu hơn về một số cách thức e-
marketing.
3) Hỗ trợ khách hàng qua mạng :
- Sau khi marketing ban đầu cho website của bạn (ban đầu có nghĩa là đợt ra
quân marketing đầu tiên ngay sau khi xây dựng xong website, và việc
marketing này là một việc phải thực hiện liên tục cho đến khi bạn không dùng
website của bạn nữa), bạn đã có một số người quan tâm gửi email hỏi về mặt
hàng, giá cả hay bất kỳ vấn đề nào.
- Không phải đợi đến lúc này mà bạn phải chuẩn bị cho khâu hỗ trợ khách hàng
từ trước. Bạn phải chuẩn bị sẵn các biểu mẫu báo giá, thông tin, những file
brochure quảng cáo để bất kỳ lúc nào khách hàng yêu cầu là bạn phải có thông
tin để gửi đi một cách nhanh nhất.
- Khách hàng sẽ có ấn tượng rất tốt đối với bạn nếu như họ vừa gửi email yêu cầu
thông tin cho bạn và chỉ trong một buổi hay một ngày là họ nhận được trả lời từ
bạn với đầy đủ thông tin họ cần? Nên lưu ý, trong email trả lời và trong các file
gửi đi, bạn đừng tự gây hại cho mình nếu như bạn cho phép các lỗi đánh máy,
lỗi văn phạm tồn tại.
- Đặc tính của Thương Mại Điện Tử là người mua và người bán không biết mặt
nhau, không thăm viếng được nhau, nên những yếu tố thể hiện tính chuyên
nghiệp của bạn nằm ở: tốc độ đáp ứng yêu cầu của khách hàng (trả lời email,

gửi hàng…), tính thẩm mỹ của tài liệu (brochure, catalogue), trình độ của doanh
nghiệp (thể hiện qua cung cách viết thư, trình độ văn hóa của người viết…).
Một khi đã có người quan tâm đến sản phẩm, dịch vụ, website của bạn, thì bạn
đừng nên bỏ lỡ cơ hội biến họ thành khách hàng thực sự.
4) Thanh toán qua mạng :
- Nếu bạn bán lẻ hàng hóa ra nước ngoài, chắc chắn bạn phải chấp nhận thanh
toán qua mạng. Nếu bạn bán sỉ qua mạng, có thể bạn cũng chưa nên triển khai
xử lý thanh toán qua mạng vì việc thanh toán qua mạng còn rất nhiều rủi ro
kèm theo, và trong bất kỳ trường hợp nào, thiệt thòi vẫn thuộc về người bán –
theo luật chơi của Thương mại điện tử trên thế giới.
- Muốn xây dựng được công cụ xử lý thanh toán qua mạng, bạn phải qua các
bước sau:
Nhóm 6 Page 8
Thương Mại Điện Tử
 Tìm một đối tác chuyên xử lý thanh toán qua thẻ tín dụng để thuê họ xử
lý mọi thanh toán qua mạng cho mình. Để làm như thế, bạn cần phải có
thẻ tín dụng để trả tiền dịch vụ cho họ. Bạn có thể mở tài khoản thanh
toán tiền ở ngân hàng để họ chuyển tiền về cho bạn. Chi phí của dịch vụ
này được tính như sau: phí cài đặt được tính một lần, và chi phí tính trên
mỗi đơn hàng. Bạn có thể tìm các đối tác như thế trên mạng, song, bạn
phải có kiến thức về Anh ngữ và về cách tìm kiếm thông tin trên mạng.
 Bạn phải thuê đội ngũ lập trình để họ xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ
cho việc tính tiền tự động cho cửa hàng trực tuyến của bạn. Quan trọng
hơn, việc lập trình này phải phù hợp với những giao thức, quy định của
nhà cung cấp dịch vụ xử lý thanh toán qua thẻ tín dụng nói trên thì hệ
thống mới hoạt động được.
5) Đổi mới phương thức kinh doanh :
- Khi bạn đã quyết tâm tận dụng thế mạnh của Thương Mại Điện Tử, bạn cũng
phải quyết tâm đổi mới để có thể thành công.
- Đổi mới ở đây liên quan đến:

 Đổi mới tư duy: một số quan niệm của thời đại mới - thời đại “e” và @ -
mà bạn cần phải nắm: tốc độ phục vụ, tính đặc trưng (differentiation)
trong môi trường cạnh tranh mãnh liệt, toàn cầu hóa (thị trường mở rộng
và đối thủ cạnh tranh cũng mở rộng). Tuy nhiên, những quan niệm kinh
doanh truyền thống như chất lượng hàng hóa, giá cả cạnh tranh vẫn luôn
luôn đúng. Bạn phải đảm bảo rằng sản phẩm và dịch vụ của bạn tốt, giá
cả cạnh tranh, uy tín trong kinh doanh thì Thương Mại Điện Tử mới giúp
bạn mở rộng thị trường và tăng đáng kể doanh thu. Nếu sản phẩm của
bạn không tốt, dịch vụ không tốt, bạn không giữ uy tín thì Thương Mại
Điện Tử cũng sẽ chẳng giúp gì được cho bạn.
 Đổi mới cung cách kinh doanh: người Việt Nam có thói quen không tôn
trọng thời gian, trong khi trong Thương Mại Điện Tử, yếu tố tốc độ phục
vụ rất quan trọng. Tôn trọng lời hứa cũng rất quan trọng để gầy dựng và
bảo vệ uy tín của doanh nghiệp. Đừng bao giờ xem nhẹ lời hứa, nếu bạn
hứa một điều gì dù nhỏ, bạn cũng phải cố gắng thực hiện. Nếu trong
trường hợp bất khả kháng, bạn không thể thực hiện đúng lời hứa, hãy
chủ động liên hệ với đối tác, nêu rõ lý do bạn không thực hiện được lời
hứa và đề nghị một giải pháp mới. Đừng bao giờ lẳng lặng “nuốt lời” và
chờ cho đối tác phải tìm cách liên hệ lại với bạn để nghe lời giải thích.
Nhóm 6 Page 9