Ký sinh trùng Enterovius vermicularis

Enterobius vermicularis(Linn, 1758)
Cánh

môi
Hình

thể
Hình

thể
9-12mm
2-5mm
Chu trình

phát

triển
2-4 tuần
Dịch

tễ

học
•

Bệnh

giun

kim

lây

lan

không

phụ

thuộc

vào

yếutố

khí

hậumàdo yếutố

vệ

sinh

cá

nhân

nên

bệnh

có

mặt

ở

khắpnơi, kể

cả

xứ

nóng

lẫnxứ

lạnh.
•

trẻ

em

có

tỷ

lệ

nhiễmcaohơnngườilớn.

•

Thành

thị

nhiễmcaohơn

ở

nông

thôn.
Dịch

tễ

học
•

Trứng

giun

kim

đề

kháng

rấtyếu

ở

ngoại

cảnh, trứng

dễ

chết

ở

nhiệt

độ

cao

hơn

36ºC và

nhiệt

độ

dưới

24ºC
Bệnh

học
•

Giun

kim

thường

không

gây

tổnthương

gì

đáng

kể

trong

suốtgđ

ký

sinh

trong

ruột.
Giun

kim

đilạcchỗ

gây

tổnthương

viêm

nơilạcchỗ.
•

Ngứahậu

môn

vào

ban đêm

là

triệu

chứng

quan

trọng

nhấtcủa

giun

kim.
•

Rốiloạn

tiêu

hoá
•

Rốiloạnthần

kinh:
Bệnh

học
•

Viêm

âm

đạo, vòi

trứng

do giun

kim

lạc

chỗ

gây

nên.
Chẩn

đoán
•

Lâm

sàng: ngứahậu

môn

ban đêm
•

Xét

nghiệm:phếthậumônbằng

băng

keo

trong

theo

pp Graham.
Trichinella spiralis(Owen, 1835)
•

Giun

trưởng

thành

có

kích

thướcnhỏ, khó

nhìn

thấybằng

mắtthường, giun

đực

dài

1,4-1,6x0,04mm, có

gai

sinh

dục

ở

phía

đuôi, giun

cái

dài

3-4x0,06mm

•

ấu

trùng

có

kích

thướckhoảng

80-160x5-

7µm lúc

mới

đẻ, ấu

trùng

giun

xoắncóthể

tạo

nang
Chu

trình

phát

triển
Dịch

tễ

học
•

Ngoài

người

ra, giun

xoắnlàloại

kst

có

thể

ký

sinh

trong

nhiều

loài

động

vật

khác

như

gấu, sóc, cáo, cừu, hảicẩu, heo,
chuột, chó, mèo. Các

động

vậtmáulạnh

có

thân

nhiệtdưới

37ºC có

miễndịch

tự

nhiên

vớig.xoắn
Dịch

tễ

học
•

Bệnh

có

thể

gây

thành

dịch

khi

tại

địa

phương

có

sẳnthúmắcbệnh

và

có

tập

quán

ănthịtsống.
•

ở

VN phát

hiện

ổ

dịch

năm

1967 ở

Tây

Bắc, 1970 ở

Mù

Căng

Chải, tỉnh

Nghĩalộ,
có

26 ngườibị

nhiễm

do ănthịt

heo

sống

chế

biến

thành

món

nem, 2/2002 tạixã

Hoài

Tở, huyệnTuần

Giáo, tỉnh

Lai Châu
Dịch

tễ

học
•

23 trong

số

200 khách

mờidựđám

cưới

bị

nhiễmkhiănmónlạp

làm

từ

thịt

heo

sống

bămnhỏ, ướp

gia

vị

và

nước

chua, 2
trường

hợptử

vong

IV. Bệnh

học
•

Tổnthương

do giun

trưởng

thành

gây

ra

ở

ruột

không

trầmtrọng, tổnthương

chủ

yếu

do at di

chuyển

và

hoá

nang

trong

cơ, phủ

tạng

cùng

với

phản

ứng

củakýchủ

vớicácchất

chuyển

hoá

và

độctố

của

at tiếtra. ở

cơ

tổnthương

thường

thấylàtìnhtrạng

viêm

cơ

cấp,
•

ở

cơ

thường

thấylàtìnhtrạng

viêm

cơ

cấp, phù

và

tẩm

nhuận BCĐN,BCTT, BC lympho

ở

cơ

và

phủ

tạng.
IV. Bệnh

học
•

Biểuhiện

lâm

sàng

tuỳ

thuộcvàosố

lượng

giun, nhiễmnhẹ

dưới10AT
giun/1gam cơ

bệnh

thường

không

có

triệu

chứng, nhiễm

trung

bình

50 –

500/ gam

cơ, nhiễmnặng

khi

số

lượng

lên

đến

1000
hoặchơn.
•

Biểuhiện

lâm

sàng

qua 3 thờikỳ:
–

Thờikỳ

giun

trưởng

thành

ký

sinh

trong

ruột:
biểuhiệnrốiloạn

tiêu

hoá, đau

bụng, tiêu

chảy

1-2 ngày.
IV. Bệnh

học
–

Thờikỳấu

trùng

di

chuyểntrongcơ: sốt

cao,
suy

nhược

nhanh, đau

ở

các

cơ, khớp. Nhai

khó, nuốt

khó, thở

khó, có

hiệntượng

phù

ở

mặt, mí

mắt.
–

Thờikỳấu

trùng

hoá

nang: ngườibệnh

suy

kiệt

nhiều, mặtbị

phù

nhiều, da

nổi

đớmxuất

huyết, ngứa.
•

Nếu

nhiễmnhẹ

bệnh

có

thể

giảmdần,
giảmsốt, hết

phù, nhưng

đau

có

thể

tồn

tại

lâu, nhiễmnặng

có

thể

tử

vong.
V. Chẩn

đoán
•

Chẩn

đoán

dựavàosốtcaokèmđau

cơ,
phù

mặt, tiêu

chảyvàbệnh

xảy

ra

hàng

loạt

cho

những

người

cùng

ăn

chung

1
bữa

ăncóthịtthúcònsống.
•

Xn

máu

BCTT tăng

cao

(50%) sau

20
ngày

bị

nhiễm. Sinh

thiếtcơ

thấyat g.xoắn

cuộn

thành

hình

lò

xo trong

nang. Có

thể

dùng

huyết

thanh

để

chẩn

đoán.
VII. Dự

phòng
•

Kiểm

soát

thịt

thú

nuôi

cũng

như

thịtthú

rừng

bởicơ

quan

thú

y, không

ănthịtkhi

chế

biếnchưachín.
Trichuris trichiura
Linnaeus, 1771; stiles, 1901
•

Hình

thể:
30-45mm
35-50mm
50-54 x 20-22mm
Chu trình

phát

triển
30-

45 ngày
Dịch

tễ

học
•

Bệnh

phổ

biếntrênkhắpthế

giới, đứng

thứ

3 sau

g. đũavàg. móc.
•

Trên

thế

giớicókhoảng

755 triệungườibị

nhiễm.
•

ở

một

vài

vùng

nhiệt

đớitỷ

lệ

nhiễm

lên

đến

80%.
•

ở

miềnbắctỷ

lệ

nhiễm

chung

là

52%,
miền

nam

3-5%
Bệnh

học
•

Nhiễm

ít: không

có

triệuchứng
•

Nhiễmkếthợp: tc

củalỵ

sẽ

xuấthiện
•

Nhiễmnặng:
–

Lỵ

do giun

tóc
–

Ngón

tay

dùi

trống
–

Tổnthương

thành

ruột
Chẩn

đoán
•

Chẩn

đoán

xác

định: xét

nghiệm

phân

tìm

trứng

giun

tóc, dùng

kỹ

thuậttập

trung

trứng.
•

Nếu

nhiễm

30.000 trứng/1gam phân

là

nhiễmnặng