Tại phòng cấp cứu có một bệnh nhân
nam 42t, đột ngột đau hông lưng (T) dữ
dội, đau quặn từng cơn, lan xuống vùng
bẹn cùng bên. Bạn sẽ làm gì?
13/11/15
TiẾP CẬN CƠN ĐAU
QuẶN THẬN
(ĐốI TƯợNG Y3)
BS PHAN THỊ XUÂN VIÊN
23/11/15
NỘI DUNG
1. ĐẶC ĐIỂM CƠN ĐAU QUẶN THẬN
2. CHẨN ĐOÁN NGUYÊN NHÂN
3. CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
33/11/15
Đại cương
CƠN ĐAU QUẶN THẬN
•
Cơn đau bụng cấp
•
Cấp cứu niệu khoa thường gặp
•
1% số bn nhập viện
•
Lứa tuổi thường gặp: 16 – 60 tuổi
43/11/15
Cơ chế gây đau
1. Tăng áp lực đột
ngột
2. Viêm, phù nề tại
chổ tắc nghẽn
3. Phản xạ tăng co
thắt niệu quản tại
chổ
3/11/155
LÂM SÀNG MỘT CƠN ĐAU QUẶN
THẬN ĐIỂN HÌNH
1. Hoàn cảnh khởi phát
2. Vị trí
3. Hướng lan
4. Cường độ
5. Tính chất
6. Tăng / giảm đau
7. Triệu chứng kèm theo
Xuất hiện đột ngột
Sau vận động nặng
Lợi tiểu
63/11/15
LÂM SÀNG
1. Hoàn cảnh khởi phát
2. Vị trí
3. Hướng lan
4. Cường độ
5. Tính chất
6. Tăng / giảm đau
7. Triệu chứng kèm theo
73/11/15
Cơn đau của thận / của niệu quản
83/11/15
LÂM SÀNG
1. Hoàn cảnh khởi phát
2. Vị trí
3. Hướng lan
4. Cường độ: dữ dội
5. Tính chất: đau quặn từng cơn
6. Tăng / giảm đau: thường không có tư thế
giảm đau
7. Triệu chứng kèm theo
93/11/15
LÂM SÀNG
1. Hoàn cảnh kp
2. Vị trí
3. Hướng lan
4. Cường độ
5. Tính chất
6. Tăng / giảm đau
7. Triệu chứng kèm
Rối loạn tiêu hóa
Rối loạn đi tiểu
Sốt
103/11/15
KHÁM
1. TỔNG QUÁT:
Bứt rứt, mặt tái xanh, vả mồ hôi
Sốt, vẻ mặt nhiễm trùng
2. BỤNG
Thường mềm, không đề kháng, hơi chướng
Các điểm đau
Chạm thận, bập bềnh thận, rung thận
113/11/15
Các điểm đau
Điểm sườn lưng
Điểm sườn sống
Điểm NQ trên
Điểm NQ giữa
Điểm NQ dưới
123/11/15
Các điểm đau
133/11/15
CẬN LÂM SÀNG
PT Nước tiểu
XN máu
CĐHA:
KUB
UIV
Siêu âm hệ niệu
Khác
Đạm
Đường
Cặn lắng
Vi khuẩn
Tinh thể
143/11/15
CẬN LÂM SÀNG
TPTNT
XN máu
CĐHA:
KUB
UIV
Siêu âm hệ niệu
Khác
CTM
Neutrophil
Amylase
…
153/11/15
CẬN LÂM SÀNG
TPTNT
XN máu
CĐHA:
KUB
UIV
Siêu âm hệ niệu
Khác
KUB:
Sỏi cản quang
Bóng thận
UIV:
Chẩn đoán chính xác vị
trí và mức độ tắc nghẽn
Đánh giá chức năng
từng thận riệng biệt.
163/11/15
SỎI NIỆU
173/11/15
CẬN LÂM SÀNG
Dễ thực hiện, độ tin
cậy cao, không xâm
lấn, ít tốn kém và sẵn
có
Chẩn đoán NN
Chẩn đoán thận ứ
nước
TPTNT
XN máu
CĐHA:
KUB
UIV
Siêu âm hệ niệu
Khác
183/11/15
193/11/15
NGUYÊN NHÂN
Không có triệu chứng nhiễm trùng:
1. Sỏi bít niệu quản
2. Máu cục bít niệu quản
3. U chèn ép niệu quản
4. Do động mạch bất thường kích thích
khúc nối (Grégoir)
203/11/15
Sỏi bít niệu quản
213/11/15
NGUYÊN NHÂN
Kèm hiện tượng nhiễm trùng
1. Viêm bể thận cấp tính
2. Thận mủ
3. Viêm quanh niệu quản
223/11/15
CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
233/11/15
CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
Các bệnh cảnh có thể
cần can thiệp ngoại
khoa
Viêm ruột thừa
Viêm tụy cấp
Tắc ruột
Bệnh lý đường mật
243/11/15
CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
Bệnh lý tử cung và phần
phụ
Thai ngoài tử cung
U nang buồng trứng
xoắn
Viêm phần phụ
….
253/11/15