ngộ độc thực phẩm-các bệnh truyền qua thực phẩm

NGỘ ĐỘC THỰC PHẨM
CÁC BỆNH TRUYỀN QUA THỰC PHẨM



• Từ 15- 27/09/2012, bạn có bao giờ bị:

Triệu chứng Có Không
Nôn
Buồn nôn
Tiêu chảy
Đau bụng
Đau quặn bụng
MỤC TIÊU
• Hiểu được khái niệm về ngộ độc thực phẩm
và bệnh truyền qua thực phẩm (BTQTP)
• Tầm quan trọng của BTQTP
• Trình bày được một số nguyên nhân
• Trình bày được một số BTQTP thường gặp
• Cách phòng chống
MỘT SỐ KHÁI NIỆM
• Thực phẩm
• Ngộ độc thực phẩm
• Nhiễm khuẩn thực phẩm
• Bệnh truyền qua thực phẩm



MỘT SỐ KHÁI NIỆM

Thực phẩm


MỘT SỐ KHÁI NIỆM

Ngộ độc thực phẩm
• Cấp tính, xãy ra đột ngột
• Thức ăn bị nhiễm vi khuẩn, độc tố của vi
khuẩn hay chứa các chất có tính độc
• Bệnh đột ngột, triệu chứng dạ dày, ruột
cấp tính: nôn mửa, tiêu chảy, mất nước…
kèm một số triệu chứng khác tùy nguyên
nhân


MỘT SỐ KHÁI NIỆM

Nhiễm khuẩn thực phẩm
Những hội chứng của một bệnh do sự
xuất hiện các tác nhân lây nhiễm vi sinh
vật có sẵn trong thực phẩm gây ra (vi
khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng ) mà
không có các độc tố được hình thành
trước đó
Bệnh lây qua thực phẩm là gì?
Bệnh lây qua thực phẩm là gì?
• “Food-borne disease” – là bệnh truyền qua việc tiêu thụ
các thực phẩm bị nhiễm bẩn (Tiêu chuẩn thực phẩm, Öc)
• “Food-borne illness” – là bệnh, thường nhiễm hoặc

nhiễm độc từ tự nhiên, gây ra bởi các tác nhân xâm nhập
vào cơ thể thông qua việc tiêu hóa thực phẩm (WHO,
2002).
• Bao hàm ngộ độc thực phẩm và nhiễm khuẩn thực phẩm
• Dùng từ “bệnh lây qua thực phẩm” (FBI)
Tại sao “FBI” lại quan trọng?
• Tác động đến sức khỏe (hằng năm):
– Thế giới: 1,5 tỉ trẻ em dưới 5 tuổi bị tiêu chảy, 3 triệu trẻ tử vong
– Mỹ : 76 triệu ca (trung bình 175 ca/1.000 dân) , 5.000 tử vong
– Öc: 4,2 triệu ca, trung bình mỗi ngày có 11.500 ca bệnh cấp tính
• Tác động đến hệ thống y tế (hằng năm):
– Mỹ : 325.000 ca nhập viện
– Öc: 18.000 ca nhập viện, 400.000 đến khám BS
• Kinh tế:
– Mỹ : chi phí cho mỗi ca NĐTP mất 1.531$
– Öc: chi phí cho mỗi ca NĐTP mất 1.679$ Öc

Việt Nam?
• 15/12/2011 (Cục Vệ sinh an toàn thực phẩm):
– 142 vụ ngộ độc
– 4.533 người mắc
– 25 trường hợp tử vong
• Nguyên nhân gây ngộ độc:
– Vi sinh vật (40 vụ - 28,1%)
– Do độc tố tự nhiên (38 vụ - 26,8%)
• Được ghi nhận tại 45/63 tỉnh, thành phố
Ngộ độc thực phẩm giảm cả về số vụ, số người mắc và tử vong -

Việt Nam?
Năm Số vụ Mắc (người) Chết (người)

2007 247 7.329 55
2008 205 7.828 61
2009 152 5.212 35
2010 175 5.664 51
2011 142 4.533 25
Tổng cộng 921 30.566 227
Tình hình dinh dưỡng Việt Nam 2009 – 2010 – Viện dinh dưỡng, UNICEF
Hệ thống giám sát bệnh truyền qua thực phẩm của Hoa Kz
(CDC)
(Foodnet surveillance – burden of illness pyramid)
Dân số tiếp
xúc
Cá thể bị bệnh
Cá thể tìm kiếm dịch vụ y tế
Bệnh phẩm thu thập được
Lab test xác định bệnh
nguyên
Những trường hợp cấy (+)
Được báo cáo hệ thống y tế
Tầm quan trọng
Thiệt hại cho cá nhân:
• Chi phí khám chữa bệnh, phục hồi sức khỏe
• Chi phí chăm sóc người bệnh
• Mất thu nhập do nghỉ làm
Thiệt hại cho cơ sở sản xuất:
• Chi phí thu hồi, lưu giữ TP, hủy TP
• Mất lợi nhuận do mất uy tín
• Công nhân thất nghiệp nếu nhà máy đóng cửa
Thiệt hại khác:
• Chi phí điều tra, phân tích, kiểm tra độc hại

• Giải quyết hậu quả
• Ảnh hưởng uy tín quốc tế: giảm lượng xuất nhập khẩu
Phân loại theo nguyên nhân:
• Do vi sinh vật
Vi khuẩn
Virus
Ký sinh trùng và động vật nguyên sinh
• Không do VSV
Hóa chất
Bản thân thức ăn chứa chất độc tự nhiên
Thức ăn bị biến chất
DO VI SINH VẬT
Dây chuyền nhiễm trùng
Dây chuyền nhiễm trùng
SỰ Ô NHIỄM THỰC PHẨM