Bài giảng môn thương mại điện tử Các hệ thống thanh toán điện tử

Các hệ thống thanh
toán điện tử
ThS. Phạm Đình Sắc

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI
DONG NAI UNIVERSITY OF TECHNOLOGY
Nội Dung

Các phương pháp thanh toán trong TMĐT

Xử lý giao dịch với thẻ tín dụng

Bảo mật với nghi thức SET

Ví tiền điện tử (E-Wallet)

Hệ thống tiền điện tử

Thẻ chip - Smart cards

Các hệ thống thanh toán thông dụng
2
Có cần thiết có thanh toán trên mạng để có
thể tiến hành E-commerce?

Thương mại điện tử là phải có thanh toán
qua mạng.

Không thể thanh toán qua mạng  không
thể áp dụng Thương mại điện tử?”.


Điều này không đúng. Thương mại điện tử
có nhiều mức độ.
3
Các cấp độ của E-commerce

Cấp độ 1 - hiện diện trên mạng: doanh
nghiệp có một website trên mạng chỉ là
cung cấp thông tin về DN và sản phẩm.

Cấp độ 2 – có website chuyên nghiệp:
website của doanh nghiệp có cấu trúc, có
bộ tìm kiếm để người xem có thể tìm kiếm
thông tin trên website một cách dễ dàng
và họ có thể liên lạc với doanh nghiệp một
cách thuận tiện nhất.
4
Các cấp độ của E-commerce

Cấp độ 3 - Chuẩn bị Thương mại điện tử:
doanh nghiệp bắt đầu triển khai bán hàng
hay dịch vụ qua mạng. Tuy nhiên, doanh
nghiệp chưa có hệ thống cơ sở dữ liệu nội
bộ để phục vụ các giao dịch trên mạng.

Cấp độ 4 – Áp dụng Thương mại điện tử :
website của doanh nghiệp liên kết trực
tiếp với dữ liệu trong mạng nội bộ của
doanh nghiệp, mọi hoạt động truyền
thông số, dữ liệu đã được tự động hóa.
5

Các cấp độ của E-commerce

Cấp độ 5 - Thương mại điện tử không dây:
doanh nghiệp áp dụng Thương mại điện tử
trên các thiết bị không dây như điện thoại
di động, palm v.v…

Cấp độ 6 - Cả thế giới trong một máy tính:
ở cấp độ này, chỉ với một thiết bị điện tử,
người ta có thể truy cập vào một nguồn
thông tin khổng lồ, mọi lúc, mọi nơi và mọi
loại thông tin.
6
Q & A
7

Các DN Việt Nam đang ở cấp độ nào?
Các yêu cầu trong thanh toán điện tử

Số lượng
•
Tiền không bị mất hay được tạo ra trong quá
trình giao dịch

Dễ trao đổi
•
Tiền và hàng hóa, dịch vụ

Không bị từ chối
•

Thừa nhận vai trò của e-cash trong giao dịch
mua bán,
•
Chữ ký điện tử
8
Giới thiệu các hệ thống thanh toán điện tử

Có 3 phương pháp thông dụng trong thực tế
•
Séc(Check), thẻ tín dụng (Credit card), và
Cash (tiền mặt)

Các phương thức thanh toán điện tử thông
dụng
•
Ví tiền điện tử (software wallets)
•
Thẻ thông minh (smart cards)
•
Thẻ tín dụng (có/nợ credit/debit cards)
9
Tiền điện tử - Electronic Cash

Giống như serial trên tiền giấy, số serial
của tiền điện tử là duy nhất. Mỗi "tờ" tiền
điện tử được phát hành bởi một ngân
hàng và được biểu diễn cho một lượng tiền
thật nào đó.
10
Thanh toán bằng E-cash

Merchant
Consumer
Bank
1
2
3
4
5
1. NSD mua e-cash tại ngân hàng
2. Ngân hàng gửi số hiệu e-cash
cho NSD
3. NSD trả tiền cho người bán
4. Người bán kiểm tra tình trạng
hởp lệ của e-cash với ngân hàng
phát hành
5. Ngân hàng xác nhận tình trạng e-
cash
6. Các bên tham gia hoàn thành
giao dịch : giao hàng, nhận tiền,
11
Cất giữ E-Cash

Hai phương pháp
•
On-line
•
Cá nhân không có quyền sở hữu
•
Xác thực dựa vào ngân hàng trực tuyến (nơi lưu
lại thông tin tài khoản tiền mặt khách hàng)

•
Off-line
•
Khách hàng cất tiền trên thẻ từ/ví tiền điện tử
•
Mã hóa nhằm chống trộm cắp, gian lận,
12
Ví tiền điện tử

Ví điện tử là một tài khoản điện tử. Nó
giống như "ví tiền" của bạn trên Internet và
đóng vai trò như 1 chiếc Ví tiền mặt trong
thanh toán trực tuyến, giúp bạn thực hiện
công việc thanh toán các khoản phí trên
internet.
13
Các loại thẻ thanh toán
Thẻ tín dụng (Credit Card)
Được sử dụng phổ biến nhất, theo đó người
chủ thẻ được phép sử dụng một hạn mức tín
dụng không phải trả lãi để mua sắm hàng hoá,
dịch vụ tại những cơ sở kinh doanh, khách sạn,
sân bay chấp nhận loại thẻ này.
14
Các loại thẻ thanh toán

Thẻ ghi nợ (Debit card): có quan hệ trực tiếp và
gắn liền với tài khoản tiền gửi. Loại thẻ này khi
được sử dụng để mua hàng hoá hay dịch vụ…
Thẻ ghi nợ còn hay được sử dụng để rút tiền

mặt tại máy rút tiền tự động.
15
Có hai loại thẻ ghi nợ cơ bản:
•
Thẻ online: là loại thẻ mà giá trị những
giao dịch được khấu trừ ngay lập tức
vào tài khoản chủ thẻ.
•
Thẻ offline: là loại thẻ mà giá trị những
giao dịch được khấu trừ vào tài khoản
chủ thẻ sau đó vài ngày.
16
CÁc loại thẻ thanh toán

Thẻ rút tiền mặt (Cash card) ATM: là loại
thẻ rút tiền mặt tại các máy rút tiền tự
động hoặc ở ngân hàng. Với chức năng
chuyên biệt chỉ dùng để rút tiền, yêu cầu
đặt ra đối với loại thẻ này là chủ thẻ phải
ký quỹ tiền gởi vào tài khoản ngân hàng
hoặc chủ thẻ được cấp tín dụng thấu chi
mới sử dụng được.
17
Thẻ chip - Smart Cards
•
Chứa thông tin nhiều hơn 100 lần so với
thẻ từ dùng mã vạch
•
Các thông tin được mã hóa, khác với thẻ
tín dụng: số hiệu tài khoản xuất hiện

ngay trên thẻ. Do vậy ngăn ngừa khả
năng đánh cắp thông tin tài khoản
18
Phân loại thẻ thanh toán
•
Thẻ trong nước: là thẻ được giới hạn
trong phạm vi một quốc gia, do vậy
đồng tiền giao dịch phải là đồng bản
tệ của nước đó.
•
Thẻ quốc tế: đây là loại thẻ được chấp
nhận trên toàn thế giới, sử dụng các
ngoại tệ mạnh để thanh toán.
19
Người Mua Trên Mạng

Trong thanh toán B2C qua mạng, đại đa số người
mua dùng thẻ tín dụng để thanh toán. Thẻ tín
dụng là loại thẻ Visa, Master có tính quốc tế, chủ
thẻ có thể dùng được trên toàn cầu.

Tên gọi là tín dụng vì chủ thẻ dùng trước tiền của
ngân hàng để chi trả, đến cuối tháng chủ thẻ mới
phải thanh toán lại cho ngân hàng.
20
Người Mua Trên Mạng

Trên thẻ có các thông số sau:
•
Hình chủ sở hữu thẻ (…)

•
Họ và tên chủ sở hữu thẻ
•
Số thẻ (Visa Electron và MasterCard đều có
16 chữ số)
•
Thời hạn của thẻ
•
Mặt sau thẻ có dòng số an toàn (security
code) tối thiểu là ba chữ số
•
Một số thông số khác cùng với các chip điện
tử hoặc vạch từ (magnetic stripe)
21
Người Mua Trên Mạng

Chủ thẻ cũng được cung cấp PIN Code
(Personal Information Number – Mã số
cá nhân) để khi rút tiền từ máy.

Trong thanh toán trực tuyến, chủ sở hữu
thẻ không cần quét thẻ cũng như không
cần cung cấp thông tin về PIN Code.
22
Q & A
23

Vậy làm sao để đảm bảo an toàn cho chủ
thẻ không bị người khác sử dụng trái
phép thẻ của mình?

Người Mua Trên Mạng

Những thông tin về thẻ tín dụng người mua phải
khai báo khi thực hiện việc mua qua mạng gồm:
•
Số thẻ (16 chữ số được in trên mặt trước thẻ)
•
Họ tên chủ sở hữu in trên thẻ
•
Thời hạn hết hạn của thẻ, cũng in trên mặt
trước thẻ
•
Mã số an toàn (security code) là ba chữ số cuối
cùng in trên mặt sau của thẻ. Thông số này
không bắt buộc phải cung cấp, tùy website có
yêu cầu hay không.
24
Người Mua Trên Mạng

Địa chỉ nhận hóa đơn thanh toán việc sử
dụng thẻ do ngân hàng gửi cho chủ thẻ.
Thông số này cũng không bắt buộc phải
cung cấp, tùy website có yêu cầu hay
không.

Hiện giao thức thanh toán qua mạng
được sử dụng là SET (Secure Electronic
Transaction – Giao dịch điện tử an toàn)
do Visa và Master Card phát triển năm
1996.

25