ai trò của người phụ nữ trong hộ gia đình nghề cá Nghệ An.PDF

VAI TRÒ CÙA
NGUÒI PHU NÙf
TRONG NÒ
GIÀ
DÌNH NGHÉ CÀ NGHÉ AN
DóTln MinhOi'fe
Khoa Dja Ly
Truimg
DHSP - DHQG
Ha
Nói
Trong
tbirc
tidn
a nude
la
bièn
nay,
niìng siiài lao
dóng xà boi con
Ibip,
Ibi
vai
Irò cùa
ngudi
pbii
nù
tnmg
nen san xuài xà bòi, cùng nhu trong
già
dình va cdng ddng rài \ón,

dii
ràng
ddi khi
nguiti
la khóng eóng khai
Ihìra
nhan
tbye
td này.
Trong khu
vite iighd
cà d
niri'tc
la
Ining
qua
trình
chuyen ddi sang kinb te
Ihj
truimg.
cbuydn
tu
nghd ci quy
mó nhi)
sang
nuhd
ca
qiiy
md
h'tn,

timg
bude tach
ra
Ihành
cdng nghiép
ea.
Ibi và'n
dd vi vai
trò
cua
ngiròi pini
nù trong
già cfinh
va cdng ddng, cùng
nhir
su tbay ddi vi
tbd cùa hg rit edn
dirge qiiaii
Lini,
de co
the
phàl irien
nghd ca
ben vimg
va dàm bào
pbal
trien ed
vd kinb
tdvà
xàbdi.

Nghién
cim
này cùa
chùiig lói dira Irèn
vice khdo
sii
eie eóng dóng nghd
eó.
cùa
Ibi
xà
eira
Ld, eie
buyèn
Nghi Lgc,
Qu>uh Lim
va Didn
Chiù.
Mae dù ed nhfmg dac didm ed
ti'nb ebài
dia
pbuong,
nbung cùng ed
ihe ihà'y dirge
nhfmg nel
chung
vd vai
Irò
cùa
pbii

nù trong
già
dình
vi cdng dóng nghd cà cùa
iiirdc
la ndi chung.
I. Vai trò kinb
léciia phii
nfr
tnmg
hg
già
dình
nghc
cà
Thirimg
ngudi ta bay càm nhin nìng trong hg
già
dinh nghd ci,
ngiriii pbii
nù boàn toàn
phu thuóc vào nguiti dàn
óiig.
Khi
ngircri
dàn óng ra kbói, thi nguiri phu nù
ebù
yeu là ebd nguiti
cbdng trd vi an toàn
va tióng noni

con cài.
Mot
Hong nhfmg bàn khoàn cùa eie cip
ebi'nh
quydn
d dja
pbiriJng
là
làm Ibc ii.io ile
ed the thu
bùi dirgc nhiéii
lao dóng nù
hitii.
Phin ti'cb
bang
dui'ti
day
giùp la hieu
rò bim
vai tri) kinb te cùa ngudi phu nù trong
già
dinh nghd ci.
Bang 1 : Nglie
cùa lao ddng
mi
trong hg
nghè
ed
Nghd nghiép
Biidn

ci
Chd bidn bài sin
Djcb vu
thiiy
san
Làm mudi
Trdng trgt, eban nudi
Dan va ludi
Ibué
Budn bin, djch
vii
ngoài
Ihuy
san
Can bd
dja
pbuong
Ndi trg
Khac
Tdng sd
Sd
lirgng
49
12
7
3
36
6
23
11

34
5
186
Phin tram tdng sd
26,3
6,5
3,8
1,6
19,4
3,2
12,4
5,9
18,3
2,6
1()(),()
Ngiión:
Kè'l qua
khdo sdt kinh tè- xd
ligi iighé
ed cùa
idc
già ndm
Ì997-I99S
31
Nghc nghiép khóng tao ra thu nhap
Lao dóng cùa
ngifdi
nói tra:
Trong danh
miie.

nói trg
dirge
eoi là nghc khóng tao ra thu nhap, so này ehidm
18,3%
So
luctng
này là
cao
bay thap, didu này
pbài
càn cir vào dac
irung
nghd nghiép cùa
già
dình. Dinh
bit ci ngoài bidn là nghd
vai
va, day riii ro va vi vay
ciré
ky hié'm
imcmg
hgp phu nù cùng ebóng
di dinh ci. Trong didu tra cùa chung tói duy nhat ed
mot
tmdng hgp phu nù di danh ci. Phin
Idn
tàu thuyén dinh ci cùa Nghè An là tàu thuydn dinh cà
nhó,
danh d trong
long

là ebfnb. Vi vày
ma
bg tbudng ra bidn vào quàng 3-4 già sang
va
vd vào quàng 4-5 gid cbiéu cùng ngày. Khi
duge boi nbùng ngudi dàn dng
thuòng
tra lìti ràng, nghd danh ci nang nhge
Idm,
sdng to, gid
Idn
phu nù khdng ebju ndi, va lai can ed nguiti
cham
lo vice nhà, trdng con, bàn ci khi thuydn vd, va
ludi eho thuydn nhà
va chiuìn
bi cho chuyen di. Neu nhu khdng mua gom cùa nbùng nhà kbàe
ma
ehi giài quydt eho
Ihuydn
cùa nhà thi nhfmg eóng vice nhu
Irén
duge coi là nói trg. Vay thi
nói trg d day boàn
loàn
khàc so vói nói
irò
d
ihành
phó.

Can bg phu nù d dia
phuitng
coi day là nbùng nguiti phu nù
ehira
ed vice làm. Thu nhap
lìr
nghd ci cùa ngudi chóng
Ihuimg
khóng cao, nói
Irg
khóng ed thu nhap, vi vay
ma
ed vice làm
eho thu
nbàp
là didu chi em
ludn
lo
Idng.
Trong
quali
ly tdi
eliinh:
Nguiti phu nfr tn)ng hg
già
dình nghd ca ndm rat virng tinh trang lai ebfnb cùa
già
dình,
bòi
vi

nguiti chóng sau khi di bien vd, kd cà trong
Iriritng
http hg ed bàn cà b ngoài khai, hg
deii
giao tidn cho va quàn ly.
Ngiriti
vg - ha chù khóng chi lo thu xep tidn cho eie nhu yé'u
pbfìm
trong nhà, eho chuyen an hoc cùa con cài, ma
con
lo cho vice dd dành mua sdm luc'ti, tu sita tàu
thuydn, mua nhién
liéii,
ihire phàni
cho chuyen di
hicii
Thiritng ihì
nguiti chóng chi ndm
mot
càch
"dai
euong"
kbà nàng
lai
chfnh cùa
già
dinh. Riti
llie,
ed
le

eàii
nói dàn gian "Chóng là cài
gid, vg là cài hom"
Ihat
dùng cho hg nghc cà.
Ngudi
vgkièm
soat
dirgc
tình hình lai chfnh
Irone già
dình nèn hg
co
vai
Irò
rat
Idn
trong
vice quydt dinh mua sdm, chi
liéu
trong
già
dình. Thiritng
ibi càc
khoàn nhó hg ly quyet djnh,
va
khodn
Idn Ibi
hai vg chóng, ed khi eó cà con trai
li'tn,

cùng bàn bae
quyel
dinh.
Nhir
vay, ed the
nói,
màe
dù d the phu
ihiióc,
nbung ngay cà nbùng
ngirìti
phu nù nói trg cùng dà
ci')
duge vj the
khi bình ddng trong hg nghc cà.
Cdc nghè
elio
thu nhdp:
Phó bidn h<tn cà là
buon
bàn cà - 26.39; so iriritng
hitp.
Do ph.in h'tn tàu thuydn di trong
ngày, pbuong
tièn irdp
dà.
doiig lanh
rài
haii
che, nen

ngiriti
phu nù phai lo bàn cà, tóm (nhat là
eà) that nhanh chóng,
de liành
cà hi
intn,
han che hi ép cip, ép già. Phàn h'tn trong so ho cùng
thiim già
vào mang ludi
ihii
gom
hai
san dd bàn eho càc dai ly, càc dàu nàu, lire là eie tu
tbuimg
eó vdn
Idn
bitn,
eó kbà nang tièu thu san pham d
ihi imitng
xa, eie thành phó
U'm
nhu
Ha
Nói
Ngày trong he thóng
lièu Ihii
san phàm này, chung lói dà
licp
xùc
vi'ti mot

so dai ly, dàu nàu
cùng là phu nfr.
Che
bien hai san. chù yen là làm
nude
mdm
va phiti
sà'y eà,
lóm,
mire
là
hoal
dóng thu
bùi
lao dóng nù
va
lao dóng
Ire
em didn hình
ó
eóng dóng nghd eà.
Day
cùng là eóng vice kbà nàng
nhge. Nguiti phu nù khóng chi lo cho san xuài ma ó
day,
hg
con
pbài lo eho eie vàn de ve sinb
mói
iruttnc.

%
1
Viéc làm djch vu thuy
san
(cung
ùng
dà, diu md, vàt tu thuy san) tbudng thu hùt eà bai vg
cbdng, nbung viéc cung ùng dà, diu md d Nghè An cùng do phu nù ndm là ebfnb. Nbùng phu nù
trong càc bó ngu din nghèo
con
làm nghd va ludi tbué. Cd nbùng trudng hgp, eie ed gài tré
tu
eie
vùng khic ddn cdng ddng nghd ci vi ludi tbué,
va
sau dd dà
làp già
dinh, tbye sy trd thành
thành
vién
cùa cdng ddng (eie bà tbudng ndi vui: "Cd i'y di dan ludi rdi bj ddng ludi ludn").
Viéc budn bin
ebay
cbg, làm càc djcb vu ngoài thuy
san
cùng là boat ddng
dàc
trung cùa
phu nù cdng ddng nghd ci (12,4% sd trudng hgp cùa nù
va

ehié'm 85%) sd ngudi làm budn bin,
djch vu ngoài thuy
san).
Càc boat dóng ndng nghiép, do dac didm cùa càc vùng nghd ci là tbidu dit làm ndng
nghiép,
nén
tàp tmng ebù yé'u vào eban nudi
(Ign,
gà)
va
cùng thu hùt tói
l9,4%o
lao ddng nù.
Nbùng khào sit cùa
ebùng
tdi eho
Ihiy,
phu nù Nghè An trong
già
dình nghd ci ludn tim
mgi cich dd ed
tbém
thu nhip eho
già
dinh. Ndu
trìr
sd ngudi ndi trg,
ibi
ty le này là
38%o lye

lugng
lao ddng cùa eóng ddng nghd eà.
2.
Càc
dir àn
làm tang thu nhap va nàng cao vi
thè nguìii
phu nfr nghé cà
a
Nghè An
Viéc tao ra viéc làm, tang tbém thu nbàp cho lao ddng nù d eie vùng nghd ci ludn là vin
dd thu hùt sy chù y cùa eie cip ebfnb quydn, doàn
thè va
càc td
el)ùc
qude te dang boat ddng tai
Viét
Nam. Boi vi, nd khdng ehi giùp cài thién tinh trang kinb te cùa ngu dàn, cài thién didu kién
kinh td - xà
bòi
cùa cdng ddng, phàl buy ngudn lue tai ebd,
ma
edn giùp viéc nàng cao vj tbd cùa
nguòi
phu nù trong
già
dình
va
cdng ddng, ddng thiti gdp phin vào cdng tic dàn sd, ke
boach

boi
già
dình do viéc tfeb hgp cdng tic DS-KHHGD vào càc dy àn
va
do ngudi phu nù
duge
xà
bdi boa han.
Ò nbùng vùng trgng didm
nghd-ci
cùa tinh nhu Didn Ngge, Didn Bfch
(Eìién
Chiù),
ed
eie
bdn ci cùa vjnh Dién
Cbàu,
tinh cùng vói
lUCN
dà md càc dy in cài tidn quy trình làm nude
mdm
va
nhin rdng quy md
san
xuit nude mdm. Nhu vày là eie nghd ebd bien tmydn thdng dà
duge quy boach lai, ddm bào phàl tridn quy md
lón
han, mdi trudng ve sinb han, thu hùt duge
gin 82 lao ddng tbudng
xuyén va bìmg tram

lao ddng mùa vu. Ngudi phu nù khdng ehi lo che
bidn
ma
edn lo toàn bg càc kbàu d diu vào (nguyén liéu, lao ddng)
va
dàu ra (bin d diu, ehit
lugng
san
pham ), vi vi the hg dà eó tic dóng ra khdi pham vi cùa cdng dóng noi bg sinb song.
Ò nhfmg
vting
ed tmydn thóng vd nudi
ihuy
san
va
ed didu kién ty nhién
thuàn Igi
nhu d Quynb
Bang
(Quynb Luu), lai ed càc dy in ve nudi thuy sin thim
canb
vi bàn
tbàm
eanh, ket hgp vdi
trdng rùng ngàp man de bào ve mdi trudng, thu hùt
150
lao ddng, trong dd ed 50 lao ddng nfr.
Didu rat càn nhin manh là thdng qua eie boat ddng cùa Dy in, mi Hdi phu nù dà ed tidng
ndi tfeb cyc han ddi vdi eie cip chfnh quydn
(ma

phàn
Idn
eie thành vién trong co ei'u chfnh
quydn lai là eie "bàc mày
ràu"),
vi day
là
mot
td
ebùc
quin ebùng rdng rài. Hdi phu nù co sd
tham già
tnre tié'p vào eie cdng tic tài ebfnb cùa dy in, tham muu vd viéc djnh
tiéu
ebuin ebo
eie bd
dirgc
vay vdn, lo vice thu hdi vdn
va lai bang
quy. Cùng thdng qua boat ddng cùa Hdi phu
nù,
ma
vai trd cùa Hdi doi vói ehj em duge khdng djnh rò han
vi
Hdi dà quan tim den nhfmg vin
dd thidt thin cùa phu nù d cdng dóng, boat ddng cùa Hdi gdp phin cài thién ddi sdng cùa phu nù
vi tré em, tic ddng den phàn
li'm
htm trong càc thành vién cùa bd
già

dình,
tu
dd tic
dipng
ddn
toàn bó cdng ddng.
(.xeni
tié'p
trang 43)
33