Hợp tác Hai hành lang, một vành đai kinh tế tác động đến quan hệ thương mại Việt - Trung

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ




TRỊNH THỊ TUYẾT MAI




HỢP TÁC “HAI HÀNH LANG, MỘT VÀNH ĐAI KINH TẾ”:
TÁC ĐỘNG ĐẾN QUAN HỆ THƢƠNG MẠI VIỆT-TRUNG






LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ ĐỐI NGOẠI






Hà Nội - 2012

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

TRỊNH THỊ TUYẾT MAI



HỢP TÁC “HAI HÀNH LANG, MỘT VÀNH ĐAI KINH TẾ”:
TÁC ĐỘNG ĐẾN QUAN HỆ THƢƠNG MẠI VIỆT-TRUNG


Chuyên ngành : Kinh tế thế giới & Quan hệ kinh tế quốc tế
Mã số: 60.31.07



LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ ĐỐI NGOẠI


NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. PHẠM THÁI QUỐC



Hà Nội - 2012

MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT i
DANH MỤC CÁC BẢNG ii
DANH MỤC CÁC HÌNH iii

MỞ ĐẦU 1
Chƣơng 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HÌNH THỨC HỢP TÁC
HÀNH LANG, VÀNH ĐAI KINH TẾ 7
1.1 Các khái niệm 7
 7

 10
1.2 Một số hành lang kinh tế, vành đai kinh tế của các quốc gia và khu
vực trên thế giới 13
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG HỢP TÁC “HAI HÀNH LANG, MỘT VÀNH ĐAI
KINH TẾ VIỆT - TRUNG” 19
2.1 Phạm vi địa lý của hai hành lang và một vành đai kinh tế Việt -
Trung 19
2.2 Những nhân tố thúc đẩy hợp tác “Hai hành lang, một vành đai
kinh tế Việt - Trung” 26
 26
 43
2.3 Nội dung của hợp tác “Hai hành lang, một vành đai kinh tế Việt -
Trung” 49
 49
2.3.2  50
 52
2.4 Các động thái chính thức 53
 54
 63

Chƣơng 3: TÁC ĐỘNG CỦA HỢP TÁC “HAI HÀNH LANG, MỘT VÀNH
ĐAI KINH TẾ” TỚI QUAN HỆ THƢƠNG MẠI VIỆT –TRUNG 71
3.1 Tổng quan quan hệ thƣơng mại Việt – Trung 71
3.2 Tác động của hợp tác “Hai hành lang, một vành đai” đến quan hệ

thƣơng mại Việt Trung 76
 76
 86
3.3 Nguyên nhân hợp tác chậm phát huy hiệu quả 94
Chƣơng 4: MỘT SỐ GỢI Ý VỀ GIẢI PHÁP NHẰM THÚC ĐẨY QUAN
HỆ THƢƠNG MẠI VIỆT – TRUNG THÔNG QUA HỢP TÁC “HAI HÀNH
LANG, MỘT VÀNH ĐAI KINH TẾ” 100
4.1 Cơ hội và thách thức đối với phát triển quan hệ thƣơng mại Việt -
Trung trong hợp tác “Hai hành lang, một vành đai kinh tế” 100
 100
 102
4.2 Các bài học cho hợp tác “Hai hành lang, một vành đai kinh tế” 103
4.3 Các giải pháp nhằm thúc đẩy quan hệ thƣơng mại Việt - Trung 106
 106
 112
KẾT LUẬN 116
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 118

i

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT
Ký hiệu
Nguyên nghĩa
1
ACFTA
 
2
ADB


3
APEC
 
4
ASEAN

5
BOT
  C
6
BT
 C
7
EHP
 
8
EU

9
EWEC

10
FDI

11
GATT

12
GDP
 

13
GMS
Mekong
14
IMF

15
MDC

16
ODA

17
USD

18
WTO

ii

DANH MỤC CÁC BẢNG
STT
Số hiệu
Tên bảng
Trang
1
.1
           

27

2
2


59
3

         
 2012
76
4

         
2005 -2010)
80
5


 

89

iii

DANH MỤC CÁC HÌNH
STT
Số hiệu
Tên bảng
Trang
1
 2.1
         
 Trung
19
2
 3.1


78
3
H 3.2


79


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài


 



- 

- 

- 

        :  

       




 




         

2

 Hợp tác “Hai hành lang, một vành đai
kinh tế”: Tác động đến quan hệ thƣơng mại Việt -Trung 
 
2. Tình hình nghiên cứu

              
 h -
 
1) Thƣơng mại Việt Nam – Trung Quốc 

 
- 

- 
2) Phát triển thƣơng mại trên hành lang kinh tế 
   

- - - 
-
         

3) 

- Nghiên cứu phát triển thƣơng mại khu vực hành lang kinh tế Hải
Phòng – Lào Cai – Côn Minh trong bối cảnh hình thành khu mậu dịch tự
do ASEAN – Trung Quốc,  

3

- Các giải pháp để Việt Nam khai thác tối đa những lợi ích thƣơng mại
từ chƣơng trình thu hoạch sớm trong khu vực mậu dịch tự do ASEAN – Trung
Quốc,  
- Định hƣớng chiến lƣợc phát triển quan hệ thƣơng mại Việt Nam –
Trung Quốc giai đoạn tới 2015,  


4) 
  

  
   


 
 
5) 
- Hai hành lang và một vành đai kinh tế - từ ý tƣởng đến hiện thực
 
- Vai trò của hành lang kinh tế Nam Ninh – Hà Nội – Hải Phòng 

 
- Quan hệ thƣơng mại Việt Nam - Trung Quốc: một chặng đƣờng
nhìn lại - 

- Cán cân thƣơng mại trong quan hệ Việt Nam - Trung Quốc giai
đoạn 2001 - 2006: Thực trạng và một số giải pháp điều chỉnh 
 .
4

- Quan hệ thƣơng mại giữa Việt Nam với hai tỉnh Vân Nam và
Quảng Tây (Trung Quốc) - Thực trạng và giải pháp 



 -  





t Trung.


3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
- Mục đích nghiên cứu : 
 

- Nhiệm vụ nghiên cứu :
+ 
-
+ L 
-.
+  
 Trung.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu        
 Trung.
5

- Phạm vi nghiên cứu:
  


 

 -Trung


5. Phƣơng pháp nghiên cứu

:
-  cho

 


- 
              


- 
- .
6. Những đóng góp mới của luận văn
- , 

 
6

- 

 
 
- 




-  


- 
 

7. Kết cấu của luận văn

 
   H

 
 Trung
 
   Trung.
 
- 

7

Chƣơng 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HÌNH THỨC HỢP TÁC HÀNH LANG,
VÀNH ĐAI KINH TẾ

1.1 Các khái niệm
1.1.1 Khái niệm Hành lang kinh tế và Vành đai kinh tế
Tr

L
Belarusinh EU); C

C

, khng
; c





         
       


 

 
8




Mekong : 


 

 







ang



gi



              

 
bao quanh -   
9


 


 
 
 


 
-  

 . C





 


 

-
- N
- 


10

1.1.2 Hành lang kinh tế, vành đai kinh tế và tác động lan tỏa tới phát triển
kinh tế



 


 




    







 

-  Mekong
: 



11







 [9].

: 1- T
c - T
- T

- T 

- H

  t

 . 


 -  






12






- 


- Tv


 
- h






  

   




13

1.2 Một số hành lang kinh tế, vành đai kinh tế của các quốc gia và khu
vực trên thế giới
Hành lang phát triển Maputo (MDC):
 

 (Mozambique) 

Mozambique 

 

            
















14

 



-  

- 

-        

- 


 
               

ozambique 


             



, Mozambique 
[5, tr.71].
Hành lang Tây Bắc Canađa:


15


 



           
  




n



ritish Columbia.





5, tr.74].
Hành lang Đông – Tây (EWEC):



 Mekong

16

- 
Mekong.
- 

- Mekong 
                

            

 


 
- 

 


 

 t 
[5, tr.66].
Tác động của các hành lang kinh tế kể trên:





17

 


 



 



quy  

, 



- 


Tuy nh  
  






18

              








  v 
      ,    , 
 