ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
TRẦN THỊ LAN PHƯƠNG
NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA
PHONG CÁCH LÃNH ĐẠO ĐẾN VIỆC XÂY DỰNG
VĂN HOÁ DOANH NGHIỆP TẠI VIỆT NAM
LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH
Hà Nội, 2010
Danh m
vit t
Danh m
Danh mục hình vẽ
LI M U 1
CHNG 1: 5
MT S V LÝ LUN CHUNG V NH HNG CA PHONG
CÁCH NGO TI VIC XÂY D
NGHIP 5
1.1. Khái nip 5
1.1.1. Khái niệm, tác dụng của văn hóa doanh nghiệp5
1.1.2 Khái niệm, đặc điểm của phong cách lãnh đạo. 11
1.2. nh hng ca phong cách n vic xây dp.
15
1.2.1 Những quá trình và cấu trúc hữu hình của doanh nghiệp. 16
1.2.2 Những giá trị được tuyên bố (gồm các chiến lược, mục tiêu, triết lý của doanh
nghiệp) 19
1.2.3 Những quan niệm chung ( những niềm tin, nhận thức, suy nghĩ và tình cảm
có tính vô thức, mặc nhiên được công nhận trong doanh nghiệp) 20
1.3. Kinh nghim xây dp ti mt s tc t. 22
1.3.1. Matsushita, ông chủ của vương quốc điện khí Nhật Bản26
1.3.2. Bí quyết thành công của Microsoft. 30
CHNG 2: 35
PHÂN TÍCH THC TRNG NH HNG CA PHONG CÁCH LÃNH
O TI VIC XÂY DP TI CÁC
DOANH NGHIP VIT NAM 35
2.1. Khái quát chung v mt s doanh nghic chn làm mu nghiên cu. 35
2.1.1 Tập đoàn dầu khí Việt Nam. 35
2.1.2 Công ty cô
̉
phần FPT. 39
2.1.3 Công ty ô tô Toyota Việt Nam. 42
ng cn vic xây dn
nghip ti các mu nghiên cu. 45
2.2.1. Tập đoàn dầu khí Việt Nam. 45
2.2.2. Tập đoàn FPT. 51
2.2.3. Công ty ô tô Toyota Việt Nam 57
2.3. Mt s nhn xét chung v các doanh nghio sát. 67
2.3.1. Tập đoàn dầu khí Việt Nam 67
2.3.2. Công ty cô
̉
phần FPT 68
2.3.3. Công ty ô tô Toyota Việt Nam 70
CHNG 3: 73
MT S GI Ý CHO VIC XÂY DP CHO
CÁC DOANH NGHIP VIT NAM 73
i vi các doanh nghip nói chung. 73
i vi các khi doanh nghip c th. 76
3.2.1. Đối với khối doanh nghiệp nhà nước. 76
3.2.2. Đối với khối doanh nghiệp tư nhân. 77
3.2.3. Đối với khối doanh nghiệp liên doanh 79
KT LUN 82
TÀI LIU THAM KHO 111
i
DANH MC CÁC CH VIT TT
FPT
GDP
ILO
T chng quc t
JIT
PDCA
PVN
R&D
STCo
TMV
TPS
TTEP
VEPA
VINASA
VTV
WTO
ii
S hiu hp
Tên hp
Trang
Hp 2.1
S mnh ci chiu vi
Ford
81
Hp 2.2
Nguyên tc dng ti T
tô Toyota
82
Hp 2.3
o Toyota
85
DANH MC HÌNH V
iii
S hiu hình
Tên hình
Trang
Hình 2.1
Mái nhà lý tng ca Toyota
80
1
LI M U
1. Tính cp thit c tài
Mc dù xut hi gii Vit Nam khái ni
hoá doanh nghip cùng nhng ng dng ca nó mi ch cn trong thi
gian gp Viu nhn thc rng thành
công ca doanh nghip có bn vng hay không ph thuc rt ln vào n
doanh nghia mình. Bên cnh vn, chin lc kinh doanh thì
sc mnh ca vn hoá doanh nghip ã bám sâu vào trong tng nhân viên, làm nên
s khác bit gia doanh nghip vi i th cnh tranh. Mt công ty xut sc có tm
nhìn rng ln, tham vng lâu dài phi xây dc mc thù,
ni tri và bn v nh hình, phát trin nhng chun mc ht
trách nhim thuc v o doanh nghip.
Tuy nhiên, thc t cho thy vn còn rt ít doanh nghip Vit Nam hiu chính
v vn ca
o doanh nghip trong vic xây dp ca
mình. Phn ln h cho rp ch ng x
ca nhng thành viên trong công ty và ch cn thuê m
dng là có th tp ca mình.
Vì vy, nghiên c tài: “Nghiên cứu ảnh hưởng của phong cách lãnh
đạo đến việc xây dựng văn hoá doanh nghiệp tại Việt Nam” là ht sc cn thit
nhm giúp các doanh nghim hoàn ch v
co trêng din lý lun , t ng chic xây dng,
phát trin mt n p thc s tr thành m
khí cnh tranh sc bén và hiu qu.
2. Tình hình nghiên cu
* Trong nươ
́
c
t s công trình nghiên cu trên phng din lý lun nhng vn
liên quan p ã c công b.
Về cơ sơ
̉
ly
́
luâ
̣
n cu
̉
a phong ca
́
ch la
̃
nh đa
̣
o, văn ho
́
a doanh nghiê
̣
p,
(
-
-2007; - -
2007;
-2008,
-2008,
-2007)
, ,
,
2
. Tuy nhiên,
. Nguyên
,
,
,
.
Về nghiên cư
́
u thư
̣
c tiê
̃
n , (
-1997; -
2005,
-2002;
-2008;
-2005)
,
,
* Ngoi nưc
, , ,
.
Barry Phegan-2006,
,
“To improve your company culture”.
Edgar H.
1992 “Organizational
culture and leadership”,
,
o.
Tuy nhiên, phn ln các công trình nghiên cu ó mi ch cp mt s vn
lý lun chung, khái nim chung, cha chú trn s ng ca phong
n vic xây d
mi liên h ác qua li ging nghiên cu này. Bên cnh ó, trên
thc t cha có công trình nào kho sát v vn xây dng vn hoá doanh nghip
ti các doanh nghip Vit Nam trong thi gian gn ây.
3. Mm v nghiên cu
* Mục đích nghiên cứu: làm rõ nh hng ca phong cách qun lý, mi
quan h gia phong cách ca ng
vi vic xây dng vn hoá doanh
nghip, t ó tìm ra gii pháp giúp các doanh nghip xây dng bn sc vn hoá, to
du n, li th cnh tranh trên th trng.
* Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Nghiên cu c s lý thuyt ca phong cách lãnh o, nhng vn lý
lun liên quan
và xây dng nn vn hoá doanh nghip.
- Kho sát thc t vic xây dng vn hoá doanh nghip ti mt s t chc
kinh doanh Vit Nam
3
- Nghiên cu kinh nghim xây dng vn hoá doanh nghip mt s tp
oàn, công ty mnh trên th gii rút ra bài hc kinh nghim cho Vit Nam.
4. ng và phm vi nghiên cu
- Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cu tác ng, nh hng ca phong cách
lãnh o n quá trình, hot ng xây d p các doanh
nghip Vit Nam
- Phạm vi nghiên cứu: Trong khuôn kh có hn ca lun vn, tác gi la
chn mt s doanh nghip in hình cho tng nhóm doanh nghip tiêu biu. C th:
+ Khi doanh nghip Nhà nc: Tp oàn du khí Vit Nam
+ Khi doanh nghip t nhân:
FPT
+ Khi doanh nghip liên doanh: Công ty ô tô Toyota Vit Nam
5. u
- Phương pháp nghiên cứu:
thc hin mc tiêu nghiên cu ca tài, tác gi s dng các phng
pháp c trng thng c s dng trong nghiên cu kinh t nh duy vt bin
chng lch s, phân tích, tng hp, th
- Nguồn dữ liệu sử dụng:các tài liu c công b ca các mu nghiên cu
nh các tp chí xut bn nh k và các loi sách báo, báo cáo tng kt, din vn hi
ngh
6. Nhi ca lu
- H thng hoá và hoàn thin mt s v lý lun chung v phong cách
p, làm rõ nh hng c
n vic xây dng vn hoá doanh nghip ti Vit Nam
- Mô t thc trng ng và mi quan h cn
vic xây dp ti các doanh nghip kho sát. T
cho vin ngh, gi ý cho các doanh nghip Vit Nam v vn
này.
- xut mt s gii pháp mang tính cht ch dn cho các doanh nghip Vit
Nam trong vic xây dng vn hoá doanh nghip
7. B cc ca lu
Ngoài phn li m u,
,
,
t lun, lu kt cu 3 ph
4
t s v lý lun chung v ng ca phong cách
o ti vic xây dp.
c trng ng co ti
vic xây dp ti các danh nghip Vit Nam.
t s gi ý vic xây dp cho các
doanh nghip Vit Nam.
5
1.1. Kh
1.1.1. Khái niệm, tác dụng của văn hóa doanh nghiệp.
1.1.1.1. Khái nip.
Trong nhc
s dng ph bin, v c nht tiêu chun khi
bàn v doanh nghip. Có th nói mi t chng giá tr c
a nó. Hu ht các t chu không t ý thc là phi c g to ra
môt nnh ca mt t chc to ra
mt cách vô thc, da trên nhng tiêu chun ca nhu
hay nhi sáng lp ra t ch
Trong mt doanh nghic bit là nhng doanh nghip quy mô ln, là mt
tp hp nhi khác nhau v c
nhn thc, quan h xã hi, vùng mi khác
nhau này to ra mng làm ving và phc tp, thm chí có nhng
c nhau. Bên ci s cnh tranh ngày càng gay gt ca nn
kinh t th ng toàn cu hóa buc các doanh nghi tn ti và
phát trin phi liên tc tìm tòi nhng cái mi, sáng ti cho phù hp vi
thc t. Làm th doanh nghip tr p hp, phát huy mi ngun lc
cch n to ra lu ting (tích cc
hay tiêu ci vi tt c các yu t ch quan, khách quan khác nhau, nhm gia
u ln giá tr ca tng ngun l, nhm góp phn vào s
phát trin bn vng ca doanh nghi i doanh nghip phi xây
dng và duy trì mt n ny s
a toàn th nhân viên vào vic mc tiêu chung ca t chc.
t nhiu khái ni
i Pháp v doanh nghip va và
nh “Văn hóa doanh nghiệp là tổng hợp các giá trị, các
biểu tượng, huyền thoại, nghi thức, các điều cấm kỵ, các quan điểm triết học, đạo đức
tạo thành nền móng sâu xa của doanh nghiệp”[7, tr.259]
a t ch ng quc t (International Labour
Organization- ILO): “Văn hóa doanh nghiệp là sự trộn lẫn đặc biệt các giá trị, các
tiêu chuẩn, thói quen và truyền thống, những thái độ ứng xử và lễ nghi mà toàn bộ
chúng là duy nhất đối với một tổ chức đã biết”[7, tr.259]
Ma khá ph bic chp nhn r
ca chuyên gia nghiên cu các t chc Edgar Schein: “Văn hóa doanh nghiệp là
6
tổng hợp những quan niệm chung mà các thành viên trong công ty học được trong
quá trình giải quyết các vấn đề nội bộ và xử lý các vấn đề với môi trường xung
quanh”[7, tr.259]
Liu: “Văn hóa doanh nghiệp là toàn bộ giá trị
tinh thần mang đặc trưng riêng biệt của doanh nghiệp có tác động tới tình cảm, lý
trí và hành vi của tất cả thành viên doanh nghiệp”
y có th nói “văn hóa doanh nghiệp là toàn bộ những nhân tố văn hóa
được doanh nghiệp chọn lọc, tạo ra, sử dụng và biểu hiện trong hoạt động kinh
doanh, tạo nên bản sắc kinh doanh của doanh nghiệp đó”[7, tr. 260]
c hiu là toàn b các quy tc ng
xn mng lt du n ti hành
, nim tin và quan h a là hình nh ca mt
doanh nghing.
p không ch gii hn trong ph
t chc hay trong cp quan h “văn hóa trong kinh doanh” và “kinh doanh có văn
hóa”p là mt ti
- p là mt h thng ca các giá tr do doanh nghip sáng
to và tích lu qua quá trình ho ng kinh doanh, trong mi quan h vi môi
ng và xã hi t nhiên ca mình.
- p là tng th các truyn thng, các cu trúc và bí quyt
kinh doanh xác lp quy tc ng x ca mt doanh nghip
- p là mc kinh doanh, quu hành,
phong cách ng x trong quan h vi tác và trong ni b doanh nghip
- p là nhng qui tc ng x bng
vô hình tr nh ca pháp lu c các ch th tham gia th
ng hiu và chp nhn
1.1.1.2. Vai trò ca vic xây dn hóa doanh nghii vi s sng
còn và phát trin ca doanh nghip.
a. Văn hóa doanh nghiệp góp phần xây dựng thương hiệu.
i vi bt k t chc nào, làm nên sc s
s. Và tinh thng lc, cách thc làm vic ca h phng trong
p. Mt khi doanh nghiu là
tr
bn vi mi theo
ng h tr u. Có th nói, không ai có th bo v mt công ty tt
bin nhân viên tr thành nhi bo
v danh ting hiu qu, công ty phi to ra m h tr và
khuyn khích hy h mi thy phi trung thành vi công ty, mi n lc
t hiu qu công vii ht,
trách nhic v o doanh nghip.
7
Theo các chuyên gia, m
thuc vào nhng hng ngày co và tt c nhân viên ca
hu là mt b phn không th thiu cp, th hin
uy tín, v th ca sn phm, ca doanh nghip, là tài sc xây dng, tích t mt
cách có ý thc trong quá trình phát trin ca doanh nghip. Thu là nim t
hào ca doanh nghip, to ra nim tin ci vi sn phm và dch
v mà doanh nghip cung ng. Các nhà kinh t cho r
hi u chính là yu t t ca doanh
nghip. Còn khách hàng s i b tin ra không ph mua sn phm mà là
ng thc nhng giá tr u ni ting ha
hn mang li cho khách hàng s tin cy thì ch u này phi
i a mt t chc, doanh nghi
yu t n to nên s khác bit c
Tuy nhiên, vic xây du không ch n là k hoch ca
o cp cao phng xuy
nhìn lo ca mình, kh ng làm vic có th
truynh tt nht ca m
hành x co là nn t xây dng mt nhip
h tr cho s phát trin ca mu.
Chng hn, ti tp ni b co cp
cao gu bn mu vi
mình th vi h y. Nu khách hàng hi mt món hàng
n tt món hàng thay vì ch ng ti ch và ch cho
hng kiu khuy này góp phn làm cho li ha mà
u Tesco cam kuan tâm
n bn dù là nhu nh nht nh nên có giá tr.
b. Văn hóa doanh nghiệp là nguồn lực tạo ra lợi thế cạnh tranh.
t sc quan trng, to nên li th cnh
tranh cho doanh nghin lc, là li th so sánh khi khách hàng
phi quynh la ch duy trì và phát trin mi
quan h khách hàng, tng cùng hp tác liên kt lâu dài và bn
vng. Li th cnh tranh ca doanh nghic xem xét trên các khía c
chng sn phm, chi phí, s linh hoc phn ng ca th ng, thi gian
c nhng li th này doanh nghip phi có nhng ngun lc
c, tài chính, công ngh, máy móc, nguyên vt li
vi n lc tài
chính, máy móc, nguyên vt lii th so sánh vi th cnh tranh
c khách hàng. Ngun nhân l quá trình chuyn
hóa các ngun lc khác thành sn phu ra, vì vng trong
vic quynh to ra nhng li th cng sn phm, thi gian
8
Có nhp cnh tranh mt cách
hiu qu do bi nó phù hp vi cu trúc ca doanh nghing
nên rt d thích nghi vi s i t ng bên ngoài. Do kh
ng cao nên ving hong ca mt s doanh nghip din ra ht sc
nhanh nhy, h bit nên sn xut cái gì và sn xut cho ai, tung sn phm ra th
ng vào thm nào là phù thp nht. Bên c luôn coi trng vic m
rng khách hàng, nm bt tâm lý và nhu cu tiêu dùng nên sn phm ra
i lp tn nhanh chóng. Vic ng dng khoa hc công ngh
giúp cho doanh nghip sn xut ra nhng sn phm có tính cnh tranh cao.
Tính hiu qu ca doanh nghip ph thuc rt ln vào yu t
ng mnh m, trc tin vic hình thành mc tiêu, chic và chính
sách, nó tng có tính cht chic cho bn thân doanh nghing
tho thun li cho vic thc hin thành công chia chn ca
doanh nghia doanh nghin
quyn tinh thn, tng cng
nên quan trp liên doanh, bi vì
có s kt hp gia các dân tc khác nhau.
Nht Bn là mt ví d n hình, s i khoa hc k thut nhanh chóng
o nên nhng sn phm vi chu và giá r u
t mình tnh gic mng ca k ng yên trên ngai vàng quá
lâu. Công ty Xerox Corp- t
ngt khám phá ra ri Nht có mt sn phm t có th bán l sn
phm vi giá th n ca Xerox. Lt các ông vua trong các
n tn lnh bu ý th v tính cnh tranh ca
hàng Nhi Nht và c th a các công ty Nht Bn.
* Văn hóa doanh nghiệp tạo nên sức mạnh nội lực.
n sc mnh ni lc riêng bit cho tng doanh nghip. Mc
tiêu cp là nhm xây dng mt phong cách qun tr hiu qu,
ng ca doanh nghip vào n np và xây dng mi quan h hp tác thân
thin gia các thành viên ca doanh nghip, làm cho doanh nghip tr thành mt
cng làm vic trên tinh thn hp tác,tin cy, gn bó và tin th dó
hình thành tâm lý chung và lòng tin vào s thành công ca doanh nghi
xây dng mt n nnh tin b trong t chm bo s phát
trin ca mi cá nhân trong doanh nghinh bao nhiêu, thì công
ty càng cn ít ch th, mnh l t chc, ch dn c th u l by
nhiêu. Các công ty xut su có mt h thng giá tr, mt bn sc riêng không ai
b cố gắng cung cấp cơ hội cho một sự phát triển nhanh
chónga hãng Intel; “Quản lý theo tinh thần chữ ái” c
“Phục vụ Tổ quốc thông qua buôn bán” ca Sam Sung.
* Thu hút nhân tài, tăng cường sự gắn bó của người lao động với doanh nghiệp.
9
Nhiu doanh nghip lng rng ch cn tr thu hút, gi
châa v ti thc s có
tác dn vi nó là mng làm vic tc hng thú,
nhân viên cm nhc bu không khí thân thii khnh mình.
Mt t chc xây dc mt nnh s quy t c s nht trí cao
gia các thành viên v nhng mc tiêu, nhim v, chi ch ra. S
nh to ra s liên kt, cng c lòng trung thành và s cam kt bn vng
vi t chc.
ghip có th thay th mt phc qun lý quan
n tr cp cao ra mi quynh và nhân viên phi
tuyi tuân theo, mi hong ca h u b kim soát cht ch) b
thc qun lý tp th i s tham gia ca mi thành viên. T
thn trách nhim, kh ch, to cm giác hài lòng, phn khi và s trung
thành ca nhân viên vi t chc. Mt t chc ch có th phát trin khi tt c mi
u hic h m gì, vai trò ca h
Vi nhng mc tiêu rt c th, h c sng trong mng t do cng hin,
chia s c ghi nht c c hiu rng, h là
thành phn khong th thiu ca công ty. H t mt xích trong mt chui dây
chuyng và nu mng hong, toàn b h th
phi ngng theo.
p là s kt tinh h thng giá tr ca doanh
nghi thành viên trong doanh nghip tha nhn và ng h, vì vy nó là
cht kt dính các thành viên trong doanh nghip li vi nhau. c
mp tích cc và lành mnh, coi trng các giá tr tinh thn,
i ta cm nhn thy mt bu không khí làm vic thân thin, chan hòa,
tinh th và hc hi lp
giúp nhân viên thc mng phát trin và bn cht ca công vic
h làm, to ra mi quan h tp gia các thành viên và mng làm vic
lành mnh. Vp là ngung lc to ln vi nhân viên, các nhân
viên s t có ý thc khi cm thy công vic h
ca h cao và h cm thc tôn trng. V m
nghip có vai trò quan trng giúp nhân viên cng c nit và trung
thành vi t chp to cho tt c mi trong công ty
cùng chung sc làm vit qua nhn th thách, nhng tình th khó
a công ty và h có th làm vic quên thi gian.
* Văn hóa doanh nghiệp tạo nên hiệu quả trong kinh doanh.
Hiu qu trong kinh doanh ch có th c khi có s tham gia tuyi
và có trách nhim ca tt c thành viên. Khi mt tp th có s cng tác toàn din
ca mi, mi ban ngành thì vic sn xut, kinh doanh s có nht
ng hàng hóa ti s tha mãn t
cho khách hàng.
10
nh bt buc vng dn h c
c làm gì khi có nhi
thành viên s ý thc và bing sao cho tt nht, ví d khi gng
hi th ct m, nhân viên marketing s báo
cáo li cng thi tìm cách khuyhàng hóa ca mình. Bng mi
c gng và sáng t p cn và th ng. H bit rng
h s phi chu trách nhim v danh ting và v trí sn phm ca công ty mình
Hiu qu c quynh bi s quan tâm ci lãnh o và
các kh c bit trong mt. Mt h thng
quy tc cng nhc, các chính sách qun lý không phù hp vi nguyn vng ca các
cá nhân s gây nên mt kt qu c li. Thc t cho thi nhiu doanh
nghip khi không tng làm vic tt s phi hng chu rt nhiu khó
n khai k hoch hong,ví d a công nhân, công
nhân làm vic cm chng hoc b sang làm cho công ty khác. T n hiu
qu kinh doanh gim sút và mt s doanh nghip phi thu nh hong ca mình.
* Văn hóa doanh nghiệp ảnh hưởng tới hoạch định chiến lược.
t doanh nghip có ng trc tin honh chic
phát trin ca doanh nghic chn lc thông tin thích hp (áp dng
kinh nghim, mô hình phù ht ra nhng tiêu chun theo giá tr ca t chc,
cung cp nhng tiêu chun, nguyên tc cho các hong. Honh chic
phát trin ca doanh nghip s giúp cho các thành viên thy ht vai trò ca h trong
t chc, cung cp nh quan tr các thành viên t chc hic môi
ng ca h và v trí ca doanh nghi
nghi có ng ti hiu qu thc hin chic ca t chc. Bi vì
mt vnh tc là tc mt s thng nht và tuân th i vi giá tr,
nim tin ca doanh nghip s quan tr thc hin thành công chin
c ca doanh nghip, góp phn quan trng to nên mt công thc thành công cho
các doanh nghip tng hi nhp.
c. Văn hóa doanh nghiệp tạo nên bản sắc của doanh nghiệp.
Có mt câu trit lý khá thú v rng: “Con người được tôn trọng không phải
do tồn tại mà bởi nhân cách. Một công ty dành được thiện cảm không phải do
quảng cáo mà nhờ bản sắc riêng” [7,tr.10]
ng t xây dng nn ta mình, làm nên
sc thái riêng ca mình là yu t u khu và v th ca mi
doanh nghip. Bn sc không ch là nhn thc và mong mun. Bn sc th hin
trong hành ng ca t chc, hành vi ca cá nhân. Nhân t quan trng bc nht
trong quá trình ra các quynh la chn các giá tr, trit lý và th hin chúng
ng là vai trò ca nho, nhng nhân cách then cht,
nhi v trí qun lý cp cao trong vic th hin s cam kt, s ch o sát
sao và s u trong vic thc hành các giá tr c.
11
Bn s c hình thành t vic cng c. Trong nhng
ng hng tìm cách gi gìn, bo v nhng giá tr
nh hành. H có th là nhng nhân vn hình rt thành
công v m và trách nhim
luôn tìm cách gi gìn và cng c bn sc thit lt lý
o s t quán.
Bn s c hình thành t s hòa nhp. Nhi lãnh
ng có phong cách dân ch, hòa nhp. H luôn chú ý lng nghe và tìm
ng. H t nu hòa, c vi nhng
hòa nhp.
Bn s i. S i v n thit
khi bên trong t chc xut hin nhi cn, ví d công ngh hay
qun lý. Nguyên nhân ca nhng s i này chính là s i v phong cách
o, v trit lý qun lý, v ng cu doanh
nghit lý, và phong cách
hóa thích ng.
i hi i khi mà
ranh gii hành chính quc gia h xóa b trong hi nhp quc t. Nhng
thành công ca doanh nghip có bn vng hay không là nh vào nn hóa doanh
nghip ra mình. Bên cnh vn, chic kinh doanh thì sc mnh
cng nhân viên, làm nên s khác bit vi
i th cnh tranh.
1.1.2 Khái niệm, đặc điểm của phong cách lãnh đạo.
1.1.2.1. Khái nio.
Có th o không ch i quyu t chc và
công ngh ca doanh nghii sáng to ra các bing, các ý thc
h, ngôn ng, nim tin, nghi l và huyn thoa doanh nghip. Qua quá trình
xây dng và qun lý doanh nghip, h ng và tính cách co s
c phn chio là mt nhân t rt
quan tri qun lý có th s dng trong vinh hình và phát tri
hóa doanh nghic quynh bi nhiu yu t
c chuyên môn, kinh nghit cu
t ch chc.
Nho- qun lý gii hin nay phi là nhi có cái nhìn
thc t v giá tr ca h i vi t chc mà h qun lý. H phi có mt phong cách
qun lý mo hp lý chính là phong cách mà i
o vc các nhu cu khác nhau cng, va phát
c sc mnh cá nhân và tp th ng trong hong sn xut,
12
kinh doanh. Có th kh nh r o s là mt yu t quan
trng trong nhng yu t làm nên s thành công ca mt doanh nghip.
Vậy phong cách lãnh đạo là gì?
t s m chung cnh
o là h thi
o s dng trong hong qun lý c n nhi
th o, chúng ta có th n
khái nio là h thc
o s d n nhi quyn.
T lý luc tin, khái nio thng
u th sau:
c coi là nhân t quan trng ci quo, nó gn lin vi
kio và ngh thuo, quo
không ch th hin v mt khoa hc và t cho, qun lý mà còn th hin tài
ng, ngh thuu khii khác co.
o là cách thc làm vic co. Phong cách lãnh
o là h thng các du hia hong và qun lý ca nhà lãnh o,
nh bm nhân cách ca h.
Nhìn chung nh cp và phn ánh khá rõ nhiu mt,
nhio. Tuy nhiên phn lnh
nhn mn mt ch quan, mt cá tính ca ch th o ch
ct kiu hong. Kiu ho
di nào còn ph thuc vào yu t ng xã h nh
ng ca h ng, ca n y, nói cách khác, phong cách
lãnh đạo là kiểu hoạt động đặc thù của người lãnh đạo được hình thành trên cơ sở
kết hợp chặt chẽ và tác qua lại biện chứng giữa yếu tố tâm lý chủ quan của người
lãnh đạo và yếu tố môi trường xã hội trong hệ thống quản lý.
Vì vi bt c hình tho vn luôn là yu t
quan trng, ng to ln hiu qu hong kinh doanh ca doanh nghip.
1.1.2.2. Phân loo.
n lý lâu nay vc xem là cu thành bi rt nhiu phong cách
o khác nhau bao gm: quyn, tng th, th
u khin, trc tip, y thác, t ngc t,
theo các nhà nghiên cu ch n là : lãnh đạo trực tiếp,
lãnh đạo dựa trên nền tảng của sự trao đổi, thảo luận và lãnh đạo ủy thác. Ba
phong cách này theo tiu bu bng ch cái D ( Directing, Discussing,
c g -Ds of
management style). Mi phong u có nhm tích cc và
hn ch nhnh, song chúng khác nhau mt s t
13
mnh lnh, cách thit lp mc tiêu, ra quynh, quá trình kim soát và s ghi
nhn kt qu.
* Phong cách lãnh đạo trực tiếp
Nhng nhà qung nói vi nhân viên rng h
ph nào và khi nào phi hoàn thành. H phân công vai trò và
gn trách nhim cho ti, thit lp các tiêu chun và d kin kt qu mà h
mong muc.
Cách thc giao tip vi nhân viên: Nhà qun lý nói, nhân viên lng nghe và
u ý kin cng nhng nhà qun lý có phong cách
dn chi tit, vì vy, nhân viên bit chính xác h phi làm
gì. Cách giao tip ca nhà qun lý là rõ ràng, ngn gn và xúc tích. Nhng gì màu
mè và kiu cách không phù hp vi h. Khi mun nhn thông tin phn hi t nhân
viên, h ng ch t mt câu hu cn ph
Thit lp mc tiêu: Nhà qun lý s ng thit lp các mc tiêu ngn hn vi
nhân viên. Khi mnh rõ ràng và thc nh, thì
i nhân viên bit rõ nhà qun lý mong ch u gì. Các mc tiêu và thi
hng li.
Cách thc ra quyng quynh phn ln nu
không mun nói là tt c mi vic t ln nh. Khi ny sinh v cn gii
quy la chn, ra quynh và trc ting dn
nhân viên nhng h cn phi thc hin.
Kim soát s thc hin và cung cp thông tin phn hi: Nhng nhà qun lý
ng thit lp khâu kim soát nh u khin quá trình thc hin công
vinh lnh ca h li gp tôi vào lúc 11
gi t nhng vio này
ng xuyên cung cp thôi dng dn c th v cách làm vic
th ci tin công vic t
S ng và ghi nhn công viu gì khin cho nhà o theo
phong cách trc tip cm thy h i quyn làm
ng dn ca hc rt tuyt v
nh hi hài lòng ca h i
vi nhân viên.
o trc tip rt thích hp khi có mt mnh lnh t cp trên
mô t nhng gì cn phi làm và ph o là
i ch huy thc hin nhim vc yêu cu. Phong cách
o nng hp các nhân viên còn hn ch v kinh
nghim hoc thiu nhng k n thi hoàn thành công vio
ng, kim soát nhng khâu quan
tr các nhân viên có th d dàng hoàn thành nhim v.
* Phong cách lãnh đạo dựa trên sự trao đổi, thảo luận.
14
Nho s dng tn dng th
tho lun các v v t câu hi, lng
nghe, cung cp thông tin phn hi, nhng gi nh v thách th
o khi cn thi m bo chc chn các ý kin
c tho lun cn k và bin thành mt cuc tranh lun thc s. H
t nhân t m bo cho các cuc tho lung và tt c mi
n.
Cách thc giao tip: Giao tip hai chiu là quy tc c o
thuc phong cách này. H o cho mc
nhi khác tho lun v ý kin ca mình. Nhà qun lý s dành rt nhiu thi
t câu hi và lng nghe.H cùng hi thoi vi nhân viên và chia s các ý
kin ct ra nhng câu hp trung vào v tho lun và v ra ý
ng ca mi nhân viên là cách thc giao tip ph bin nht ca h.
Thit lp mc tiêu: Sau khi tho lun cn k, mc tiêu s c thit lp. Tn
dng s tho lun ca nhi kt ni nhn thc ca tng
nhân viên riêng l c m ra là phong cách ca nhà qun lý này.
Ra quynh: Quynh ch cng tác và phi
hp ca nhân viên. C nhà qu ng, tích cc
trong vinh v la chn và ra quynh.
Kim soát vic thc hin và cung cp thông tin: Nhà qun lý và nhân viên
cùng kim soát quá trình thc hin và tho lun xem cn phi tin hành nhng hot
ng nào. Công vic s t kt qu tt nht khi c hai bên cùng ci m và có nhng
u chnh khi thy cn thit.
ng và ghi nho ghi nhn nhng thành
qu a các nhân viên trong cuc tho lun, xây dng cùng vi
i khác và gi m ra nhng mi.
o di và tho luc bit thích hp khi cn
câu tr li cho các v Mc tiêu cn cht
ng chúng ta cn trình thc hin công vic nên ti
ng kim soát và thông tin phn hi nào là
cn thi o lu ng có hiu qu khi nhân viên là nhng
i có chính kin riêng và t tin nói ra chính kin co s xác
nh nhng gì cn ph rang buc ca nhân viên
vi nhng gì s xy ra.
* Phong cách lãnh đạo ủy thác, giao phó
Nhng nhà qun lý s dng gii thích hoc có nhng
cam kt v các công vic cc thc hin và khi nào phi hoàn thành công vic
c làm vic thì toàn quyi nhân viên quynh, nhà lãnh
o ch n kt qu.
15
Cách thc giao tii vi nhng công vic cn thc hin, các giao tip có
th ch là mt chi n anh s phát biu mt bài di
n bù mi ca công ty trong bui hp ngày th u
ng hp khác li là hai chio lun nhng vic cn làm
trong k hoch tip th mà anh va xây dp trong nhng hp
này ch xem xét li nhng nhc thc hia nhng
cn tr trong quá trình thc hin.
Thit lp mc giao tip, mc tiêu có th c
o thit lp ngay hoc có th o lun vi nhân viên.
Tht bi trong s giao phó, y thác công vic có th do nhân viên không hiu nhà
o mong gì mình hoc không t tin vào chính s
mun gi ý cho vic thc hin k hoch, ch
i mun tôi thc hin k ho
Ra quynh: Quynh thc hin nhim v c chuyn cho nhân viên.
i nhân viên có quyn la chn nh c kt
qu o phi tránh tip tc duy trì s giao phó khi nhân viên
không mun t ra quynh mà tìm cách tr li quyn ra quynh cho nhà lãnh
o.
Kim soát quá trình thc hin và cung c o thuc
ng quynh cách thc kim soát công vic. S ln kim soát
ph thuc vào tính chca nhim v i thc hin nó. Cung cp thông
tin phn hi là trách nhim ca nhân viên. Vic gi o không ni gin
và mc bit khi k hoch b chu rt quan trng.
ng và ghi nhn kt qu: Nhà lãnh ng và ghi
nhn nhng ai chc kh c mc lp. Phong cách
o này rt thích hi hiu bit, có k ng lc
hoàn thành công vic. Bi vì, nhng nhân viên có kinh nghim s không cn mt
o nói rng h phi làm gì. H mun t do la chn cách thc thc hin
công vio có nhiu thi
dành cho vic thc hin các nhim v ng các tiêu chun,
sc và lên k hoch.
Mo khác nhau, song không nht thit mt nhà
o ch áp dng mt loo nhu
khin và giám sát công vic. Nó ch mang mi và nh
hoi tùy vào nhng hoàn cnh c th ca to.
.
Có th nói, xây dn ch là bài phát
biu hay khu hiu mang tính hình thc. Trc bit cn ti s cam
ku ca co trong doanh nghit,
16
o cu trong doanh nghip luôn là nguu vào
có ng mnh m i vóa doanh nghip, ch sau ng c
hóa dân tc. H chính là bi ng
chu ng t tác phong, c ch u vi mong
mup ca mình. Các doanh nghip muc hiu
qu kinh t-xã ho doanh nghip chng nhng phi
c nhng tuyên b công khai v nhng giá tr mà doanh nghip phi
ng ti mà các giá tr o cam kt thc hin bng vic
g mu và chuyn t ng xuyên, liên tc vào các ho ng ca
doanh nghip. Thc t này s to nim tin và hành vi noi theo cho nhân viên. Phong
o mang tri thu
ng ca chính o là kh
n nhi khác và buc h làm theo ý mun ca mình, t nguyn hay
bt bu lo ca mi ph thuc vào quyn lc h
lc khai thác, s dng chúng. Yu t quyt o ví d trí
chính thc trong h thng quyn lc ca t chc (tài lc chuyên môn và
c hoàn thành công vic (trí lc và mi quan h trong và
ngoài t chc (th lc ca nhng o càng ln, nh
ng ca h i vi vic hình thành và cng c bn s p
càng mp thì sc ép v qun lý ca ban
o s c gi s chia s ca cc quyn s
t biu hành và cn phi làm gì trong nhng tình hut
ng t chc mà mu tham gia chia s thc s c
không cn qun lý nn quan trng ca qun lý theo
à qun lý b
1.2.1 Những quá trình v cấu trúc hữu hình của doanh
nghiệp.
Bao gm tt c nhng hing và s vt mà mi có th nhìn, nghe
và cm thy khi tip xúc vi mt t chc có n
- Kin trúc, cách bài trí ca doanh nghip bao gm các yu t t bng,
cng, cây ci, quy, bàn gh, lng, các bc tranh, bt c
c s dng to cm giác thân quen vo môi
ng làm vic tt nht cho nhân viên. Kin trúc ch ng lch s v s hình
thành và phát trin ca t chc, tr thành bing và là ngôi nhà chung cho toàn
th nhân viên trong công ty, th hin rõ du n c u
doanh nghip. Phn ln nht hot trin mun gây n
i vi m i v s khác bit, thành công và sc mnh ca h bng
nhng công trình kic bi s. No theo phong cách
o trc tip, mi viu theo s ch o ti cao và duy nht ca ông ta thì
ngay c cách b c, bàn làm vic cu có 1
quy tc nhi vo theo phong cách y thác,
nhân viên có th tùy ý sp xp khu vc làm vic theo ý thích cá nhân, tt nhiên là
17
trong khuôn kh o nên sc sng, s ng,
khin s thích và kh a mc bc l.
- Công ngh, sn phm: Có th nói, nhn ph i ta nhi
Vit. Vy thì sn phm, dch v phát trin mc cao, tr u, nó
s là bing ln nht cu, xét v giá trt yu t ca
u này có công st ln co
doanh nghip trong vic to du. C th, cà phê Vit
c khá nhii tiêu dùng quc t ng t u cà phê
c bin, và l n lin vi tên tui
nhà doanh nghip tr
- u t chc, các phòng ban ca doanh nghip
- nh nguyên tc hong ca doanh nghip
- L nghi và l hng t c chun
b k ng gm các hong, s kic thc hin chính
thnh k hay bt thng nhm tht cht mi quan h ca t chc. Nhng nhà
o có th s dng nghi l i quan tr gii thiu v nhng
giá tr c t chc coi trc bi nhn mnh nhng giá tr
riêng ca doanh nghip, ti cho mi thành viên cùng chia s nhn thc v
nhng s kin tr ng nhng ti
din cho nim tin và cách thng cn tôn trng ca t chc. Các nghi l
gm các loi sau:
+ Nghi l chuyn giao: mhính là gii thiu các thành viên mi, b
nhim, ra m chc nghi l o mun to ra thun li cho
mi, vai trò mi, giúp nhân viên mi không quá b ng và e ngi trong
nhu tiên.
+ Nghi l cng c: là các l phát phng, mng c hình
thành bn s p và tôn thêm v th ca các thành viên. Tp
là mt minh chn hình v nghi l này, th còn
long trng t chc phong trng, vinh danh nhng cá nhân có thành tích xut sc và
dành 1 không gian khá trang trng ngay ti tin s . Có th ng
ca h b mt s ý kin ch
chng t bing ca ti nhp, n lc cng
hin ca nhân viên. Nó khin nhân viên cm thc tôn trc ghi nhn
công sc, tâm huyt mà h y toàn th tp
lc, c gng ht sc mình vì s phát trin chung.
+ Nghi l nhc nh: gm các hong sinh ho
hc. Ma nghi l u xã hc
tác nghip ca doanh nghip, gm các cuc hng k, ngày thành lp doanh
nghip, ngày gi t u ht các doanh nghiu t chc rt trng th l
k nim ngày thành lp doanh nghi giáo dc nhân viên s bit
18
c vi nhng th h ng doanh nghic
thành qu
- Các bing, logo, tài liu qung cáo ca doanh nghip: Mt công c
khác biu th p là bing. Các công trình kin
trúc, l nghi, giai thoi, khu hiu chng nha bing.
Bi thông qua nhng giá tr vt cht c th, hu hình, các biu mun
truyt nhng giá trm n bên trong cho nhi tip nhn theo
các cách thc khác nhau. Mt bing khác là logo hay mt tác phm sáng to
c thit k th hing v mt t chc, mt doanh nghip bng ngôn
ng ngh thut ph thông. Các logo, bing vt chng có sc mnh
rt lng s chú ý ci thy nó vào mt vài chi tim
nhn c th có th dic nhng giá tr ch o mà t chc, doanh nghip
mun to ng.
- Ngôn ng, khu hic, xe c, chc danh, cách biu l cm xúc,
ng thy ca các thành viên và các nhóm làm vic trong doanh nghip:
Mt dng bic s d gây ng n
p là ngôn ng. Thc t cho thy, khá nhio s
dng nhng câu ch c bit, khu hiu, ví von, n d hay mt sc thái ngôn t
truyn ti m th n nhân viên ca mình và nhi hu quan.
Khu hing rt ngn gn, hay s dng các ngôn t n, d nh. Khu
hiu là cách ding nht ca trit lý hong, kinh doanh ca mt doanh
nghip. Vì vy chúng cc liên h vi bn tuyên b s mnh ca doanh nghip
him n ca chúng. Bên ci cá nhân có phong cách
giao tip khác nhau, chính vì vy s ng rt ln hình nh và cách nhìn
nhn ca khách hàng, nhà cung ci vi doanh nghip. Vì vy xây dng mt
phong cách giao tip chun cho toàn th công nhân viên là mt tiêu chí vô cùng
quan trng trong vic xây du cho doanh nghip.
- Nhng câu chuyn và nhng huyn thoi v t chc: Giai tho ng
c thêu dt t các s kin có tht ca t chc mi thành viên chia s và
c nhc li vi các thành viên m là nhng câu chuyn, truyn thuyt,
giai thoi v và vinh quang ca doanh nghip, v nhân vt
anh hùng ca doanh nghip, nhi th i nghiu
c th hin rng ti t cho ti thm này, Ông
t trong nhng nhân vt có nhiu giai thoi nht, thm chí
ng ca ông và nhu khi nghic nhân viên ly làm
cm h c ha.
- và cung cách ng x ca các thành viên trong doanh nghip
nhn thy ngay trong ln tiu tiên,
nht là vi nhng yu t vt chng ph
m chung là chu ng nhiu ca tính cht công vic kinh
doanh cm cc bi
19
ng cu. H là nhi sáng lp, là nhân viên qun lý hoc
ng các b phn, hong ca h có nh ng rng to
ln ti hong ca mi thành viên. Chng hn tc ni ting ca Úc
Shaklee Corporation, không khí làm vic c mt ý chí sáng to không
ngng liên tc t ng thi là i sáng lp ca hãng.
c không mt mi vi mong mun sang ch ra các loi thuc
i. Tinh thn làm vic ca ông có sc lôi kéo rng rãi ti mi
thành viên cng chng sng cho khu hito
làm vic và phc v không ng
Mu hành hay bt k mt nhân viên nào tuân th thi gian làm
vic mt cách nghiêm túc s c khuyn khích và to ra các t
Nhng tc thuyt phi vi các nhân viên v vic gi
gic và tinh thn t giác làm vic. Tt ví d n hình, các cp
o c rt h ý thc rng làm lãnh
o ng thi trách nhim, h s phi n lng nhân viên ca
mình rt nhiu. Chính vì th có th nhn ra không khí làm vic rt kh
giác to hay không. Hoc ti Công ty TNHH Taixin Printing
Vina, mi Hàn Qu ng vi nhân
i Vit. Khi công vic cùng toàn th
ng các phòng ban, b phn xung cùng công nhân, kim tra
c, thm chí rt sn lòng vác nhng thùng hàng nng cho công nhân n. Hành
ng này cnp ti tt c mi
v mt ý thc cao trong trong công vic, s thc t và tinh thn trách nhiu
ng s nha bt k doanh nghip nào, to s
g ln nhau gia các thành viên trong công ty. Vi mong
mun xây dng mng
viên kp thi cán b công nhân viên ca mình, sn lòng ln
vng ca hng các b pht gn gi vi nhân viên,
công nhân ca mình, si nhng dp hiu, h. H
n tn nhà chúc m i công nhân mình qu u này
không phi c chào hi là
mt u bt buc ti công ty này, th hin s tôn tri vi cng
nghip, toàn th cán b u phi thc hin khi bu cuc hp hay
khi gp g, ông Ti là ngoi l. Vic t chc sinh nht,
trao thng hàng tháng hay chy th dc bun không nh to
a Công ty Taixin mà tn hình là T c ca
Công ty.
1.2.2 Những giá trị được tuyên bố (gồm các chiến lược, mục
tiêu, triết lý của doanh nghiệp)
Doanh nghinh, nguyên tc, trit lý, chic và mc
tiêu riêng, là kim ch nam cho hong ca toàn b c
doanh nghip công b rng giá tr c