Hoàn thiện hệ thông chất lượng đối với sản phẩm thuỷ sản xuất khẩu

1
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
LỜI MỞ ĐẦU
Năm 1986, nước Việt Nam ta đánh dấu một mốc lịch sử quan trọng trong việc
chuyển đổi nền kinh tế từ cơ chế tập trung ,bao cấp sang một nền kinh tế
mới,nền kinh tế theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa,có sự
quản lý vĩ mô của Nhà nước.Sau hơn 20 năm đổi mới,thực tiễn đã chỉ cho ta
thấy rằng,đây là một nền kinh tế tối ưu của Việt Nam hiện nay.
Sự chuyển đổi này đã mở ra nhiều thay đổi lớn trong nền kinh tế với sự
xuất hiện các loại hình doanh nghiệp mới năng động hơn,hiệu quả hơn.Quản
lý kinh tế đã thông thoáng hơn…Theo đó,các doanh nghiệp hoạt động sản
xuất kinh doanh được hoàn toàn tự chủ trong khuôn khổ luật pháp,tự quyết
định và tự chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động kinh doanh của mình.Hơn
thế nữa,các loại hình doanh nghiệp không còn hoạt động trong khuôn
khổ,phạm vi bó hẹp như trước đây,mà đã và đang từng bước tham gia hội
nhập vào nền kinh tế khu vực và thế giới.
Điều này sẽ tạo ra nhiều cơ hội,thuận lợi cho các doanh nghiệp nước ta
phát triển.Tuy nhiên,bên cạnh đó vẫn luôn còn những mặt trái của nó,đó là
những nguy cơ và thách thức mà các doanh nghiệp phải đối mặt.Chính vì
vậy,để quá trình hoạt động kinh doanh có hiệu quả,đem lại thành công cho
doanh nghiệp,đòi hỏi mỗi nhà quản trị khi hoạch định chiến lược không chỉ
chú trọng quan tâm đến môi trường nội bộ doanh nghiệp,môi trường
ngành,mà còn cần phải chú trọng đến môi trường nền kinh tế quốc dân,môi
trường quốc tế,hay nói cách khác là môi trường vĩ mô của doanh nghiệp.
Đề án này cũng nhằm mục đích phân tích và đánh giá từng nhân tố của môi
trường để chỉ ra vai trò quan trọng của môi trường vĩ mô. Đồng thời đưa ra
những phương pháp để có thể đánh giá chính xác,cụ thể hơn mức độ tác động
của chúng đối với doanh nghiệp.
I.NHỮNG KHÁI NIỆM CƠ BẢN.
SVTH: Nguyễn Thị Liên
1

2
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
Để có thể đánh giá và phân tích được môi trường vĩ mô,trước tiên ta cần phải
hiểu và nắm rõ được các khái niệm cơ bản sau đây:
Môi trường được hiểu một cách đơn giản như là một không gian hữu
hạn,bao quanh những sự vật,những yếu tố hay một quá trình hoạt động nào đó
như: môi trường khí,môi trường nước,môi trường văn hoá xã hội,môi trường
thể chế,môi trường sống,môi trường làm việc…Hay,có thể nói rằng,môi
trường là một tập hợp các yếu tố,những điều kiện tạo nên khung cảnh tồn tại
và phát triển của một chủ thể.
Môi trường kinh doanh của một doanh nghiệp là tổng hợp các yếu tố,các
điều kiện bên ngoài,có tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến hoạt động sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Môi trường kinh doanh của doanh nghiệp gồm có môi trường vĩ mô và môi
trường vi mô.Hay bao gồm môi trường kinh doanh quốc tế,môi trường kinh
doanh quốc gia,môi trường ngành và môi trường nội bộ doanh nghiệp.Môi
trường vi mô là môi trường hay những lực lượng có quan hệ trực tiếp với bản
thân công ty,doanh nghiệp và khả năng phục vụ khách hàng của nó,tức là
những người môi giới Marketing,các khách hàng,các đối thủ cạnh tranh và
công chúng trực tiếp.
Khác với môi trường vi mô,môi trường vĩ mô được hiểu là những lực
lượng trên bình diện xã hội,rộng lớn hơn,có ảnh hưởng đến môi trường vi
mô.Nó bao gồm các yếu tố như: chính trị và luật pháp,kinh tế,kỹ thuật công
nghệ,tự nhiên,văn hoá-xã hội.Ngoài ra cũng cần quan tâm đến môi trường
quốc tế trong phân tích và đánh giá môi trường vĩ mô.Môi trường kinh doanh
quốc tế và môi trường kinh doanh quốc gia có tác động và làm ảnh hưởng đến
môi trường kinh doanh ngành,môi trường kinh doanh nội bộ doanh
nghiệp.Nói cách khác,môi trường nội bộ doanh nghiệp,môi trường ngành nằm
trong môi trường quốc gia và môi trường quốc tế.
SVTH: Nguyễn Thị Liên

2
3
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
Phân tích môi trường kinh doanh chính là một quá trình mà cá nhà chiến
lược tiến hành kiểm tra xem xét các nhân tố môi trường khác nhau,có tác
động vào hoạt động của doanh nghiệp để xác định các thời cơ,cũng như nguy
cơ đối với doanh nghiệp.
Thời cơ được hiểu là cơ hội,tạo ra điều kiện thuận lợi cho các doanh
nghiệp trong việc đầu tư,phát triển sản xuất kinh doanh,chiếm lĩnh thị
trường,mở rộng thị phần,tăng doanh thu và hiệu quả kinh doanh trên thương
trường trong và ngoài nước.Còn nguy cơ được hiểu là thách thức,đe doạ gây
ra rủi ro và khó khăn cho các doanh nghiệp trong việc đầu tư,phát triển sản
xuất kinh doanh…Có thể thấy,thời cơ và nguy cơ là hai vấn đề,hai nhân tố
phát triển ngược chiều.Thời cơ càng phát triển thì nguy cơ càng giảm dần và
ngược lại.
Khi phân tích môi trường kinh doanh của doanh nghiệp cần phải xác định
được việc phải phân tích những vấn đề gì?.Để làm được điều này,phải có
thông tin,thu thập,phân tích và xử lý thông tin…Đồng thời,năng lực cần có
của một nhà quản lý cũng đóng một vai trò hết sức quan trong trong quá trình
phân tích này.
II.VAI TRÒ CỦA VIỆC PHÂN TÍCH &ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG VĨ
MÔ
Mục đích của việc phân tích và đánh giá môi trường vĩ mô là để xác định
đúng đắn các thời cơ,các nguy cơ trong môi trường bên ngoài.Từ đó,doanh
nghiệp có thể khia thác và phát huy các thời cơ,đồng thời tìm ra các giải pháp
SVTH: Nguyễn Thị Liên
3
4
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
hữu hiệu để hạn chế,ngăn ngừa và xoá bỏ nguy cơ,giúp cho các hoạt động

chiến lược của doanh nghiệp luôn luôn thích ứng với môi trương kinh
doanh.Đây được coi là một trong những cơ sở hay căn cứ để xác định mục
tiêu,định hướng và các biện pháp trong nội dung của mỗi chiến lược kinh
doanh.
Việc phân tích và đánh giá môi trường vĩ mô giúp cho doanh nghiệp hiểu
và biết rõ được những nhân tốt bên ngoài doanh nghiệp có ảnh hưởng và tác
động như thế nào?ở mức độ ra sao?Tác động tích cực hay tiêu cực?...đối với
quá trình hoạt động sản xuất của mình.Từ đó,đưa ra những chính sách phù
hợp,đúng đắn trong việc xây dựng và thực thi chiến lược kinh doanh.
Bên cạnh đó,nó còn giúp cho các nhà chiến lược lượng hoá được sự tác
động của các yếu tố môi trường kinh doanh và mức độ thích ứng của doanh
nghiệp trước những thay đổi của môi trường.
Mặt khác,nhờ có đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô đã giúp cho
doanh nghiệp xác định được vị thế của mình trên thương trường,biết được vị
trí mình đã đạt được đang ở mức nào.Cũng từ đó đưa ra được những quyết
định đúng đắn,để duy trì,củng cố và phát triển doanh nghiệp,tránh được
những quyết định sai lầm,thiếu căn cứ.
Các yếu tố trong môi trường kinh doanh của doanh nghiệp có tác động
không giống nhau đối với cùng một hoạt động sản xuất kinh doanh.Do
đó,việc phân tích và đánh giá chúng sẽ giúp cho doanh nghiệp sắp xếp được
thứ tự ưu tiên quan tâm,cũng như thứ tự các yếu tố cần phải dè chừng.Từ
đó,có những biện pháp,kế hoạch điều chỉnh hợp lý.Điều này giúp cho việc lập
chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp được thuận lợi và chính xác hơn
III.NỘI DUNG CỦA VIỆC PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ
A.PHÂN TÍCH,ĐÁNH GIÁ CÁC YẾU TỐ CỦA MÔI TRƯỜNG VĨ
MÔ
SVTH: Nguyễn Thị Liên
4
5
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô

Phần II đã chỉ cho ta thấy được tầm quan trọng của môi trường vĩ mô trong
việc xác định các thời cơ cũng như tìm ra nguy cơ đối với doanh nghiệp.Tuy
nhiên để có thể xác định được các thời cơ và nguy cơ đấy,các doanh nghiệp
cần phải biết rõ các nhân tố chủ yếu tạo thành môi trường vĩ mô,bao gồm:
nhân tố chính trị-luật pháp,nhân tố kinh tế,nhân tố kỹ thuật-công nghệ,nhân tố
tự nhiên,nhân tố văn hoá-xã hội,và nhân tố môi trường quốc tế.
1.Nhân tố chính trị và luật pháp
Việc phân tích nhân tố này là rất quan trọng,bởi lẽ nếu một đất nước mà có
tình hình chính trị không ổn định,sẽ gây ảnh hưởng xấu và rất lớn đến lực
lượng lao động,đến tình hình đầu tư của các đối tác nước ngoài….
Nhân tố chính trị và luật pháp của nhà nước luôn luôn được coi là những vấn
đề mang tích chất cơ sở,nền tảng cho việc xác định các nhân tố khác trong
môi trường kinh doanh của một của quốc gia.Các nhân tố này cũng tạo ra thời
cơ và gây ra nguy cơ đối với hoạt động chiến lược của các ngành kinh tế_kỹ
thuật và các doanh nghiệp thông qua các thành tố của nó,đó là sự ổn định về
chính trị,đường lối đổi mới,tạo lập các tập đoàn kinh tế,xây dựng các công
trình tầm cỡ quốc gia,hệ thống luật pháp và các chế độ,chính sách…
-Sự ổn định chính trị: điều này thể hiện rõ trong quan điểm đường lối chủ
trương nhất quán của Đảng và Nhà nước.Sự ổn định chính trị luôn luôn được
coi là cơ hội thuận lợi và hấp dẫn đối với hoạt động chiến lược của các nhà
Đầu tư,các nhà sản xuất,kinh doanh trong và ngoài nước.
-Đường lối quản lý kinh tế đổi mới: chủ trương thực hiện nền kinh tế mở,nền
kinh tế thị trường định hướng XHCN.Cho đến nay,thành tố này vẫn đã và
đang tạo ra nhiều cơ hội cho các ngành kinh tế kỹ thuật và cá doanh nghiệp ở
trong và ngoài nước được phép gặp gỡ,trao đổi,tham quan,tìm kiếm cơ hội
đầu tư hoặc tìm cách thiết lập các mối quan hệ hợp tác,liên kết liên doanh
SVTH: Nguyễn Thị Liên
5
6
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô

nhằm phát triển và mở rộng thị trường tiêu thụ,phát triển sản xuất kinh doanh
với hiệu quả cao
- Chủ trương tạo lập các tập đoàn kinh tế mạnh và xây dựng các công trình
tầm cỡ quốc gia.Thành tố này cho thấy,Nhà nước hay chính phủ là người tiêu
dùng hàng hoá lớn nhất,là thị trường rộng lớn,tạo ra các cơ hợi thuận lợi để
các ngành kinh tế-kỹ thuật,và các doanh nghiệp lớn đưa hàng hoá và dịch vụ
của mình vào thị trường này theo hướng chiến lược lâu dài.
-Hệ thống pháp luật và các chế độ chính sách như: hành lang phấp luật quy
định và các chi phối hoạt động của các doanh nghiệp trong suốt cả quá trình
hình thành,hoạt động thậm chí là ngay cả khi phá sản.Do đó,cần phải đánh giá
và phân tích được hệ thống luật pháp.Nó thể hiện rõ nhất thông qua các bộ
luật,nghị định,pháp lệnh để điều chỉnh hành vi kinh doanh của các doanh
nghiệp,buộc các doanh nghiệp phải đi đúng hướng và thực hiện trong quá
trình hình thành,điều chỉnh…và cả quá trình phá sản của doanh nghiệp.
Hệ thống pháp luật và các chính sách,chế độ cho thấy:Quốc hội,Nhà nước
đã,đang ban hành luật pháp,chế độ chính sách với tinh thần ngày càng đồng
bộ và hoàn hảo để tạo ra điều kiện thuận lợi cho việc ổn định phát triển kinh
tế-xã hội,phát triển sản xuất kinh doanh,bảo đảm quyền tự chủ trong sản xuất
kinh doanh của các ngành và các doanh nghiệp theo đúng luật pháp đã ban
hành.Ngoài ra,đây còn là điều kiện thiết yếu để thực hiện tốt nguyên tắc:Bình
đẳng tôn trọng lẫn nhau và các bên cùng có lợi trong kinh doanh”.
Cơ chế điều hành của Nhà nước cũng đóng một vai trò quan trọng tới hoạt
động kinh doanh của Doanh nghiệp.Nó trực tiếp quyết định đến tính hiệu lực
của luật pháp và các chính sách kinh tế của Nhà nước.Việc điều hành tốt sẽ là
điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển
Quốc hội và Nhà nước đã ban hành khá nhiều bộ luật,chủ yếu liên quan đến
sản xuất,kinh doanh,chẳng hạn như:Bộ luật về xuất nhập khẩu;luật đầu tư ;các
SVTH: Nguyễn Thị Liên
6
7

Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
sắc thuế; luật doanh nghiệp; luật cạnh tranh; luật tiết kiệm,chống lãng
phí,chống tham nhũng; luật lao động…
Bên cạnh những thời cơ,thì luật pháp,chế độ chính sách cũng có thể gây ra
nguy cơ,khó khăn cho hoạt động chiến lược của các ngành và các doanh
nghiệp nếu nội dung của chúng không kín kẽ,hoặc không phù hợp với điều
kiện thực tế.Do đó,việc thực hiện,cải tiến và đổi mới luật pháp,chế độ chính
sách là công việc có tính tất yếu.
2.Nhân tố kinh tế
Thực trạng của nền kinh tế và xu hướng phát triển của nó thông qua các
nhân tố kinh tế,có ảnh hưởng vô cùng to lớn đối với hoạt động chiến lược của
các ngành và các doanh nghiệp.
Các thành tố của nhân tố này phải tính đến đó là:Tốc độ tăng trưởng cảu nền
kinh tế; chính sách lãi ngân hàng; chính sách tiền tệ; tỷ lệ lạm phát,tỷ giá hối
đoái; tỷ lệ thất nghiệp…
-Tốc độ tăng trưởng hay suy giảm của nền kinh tế trong các giai đoạn hưng
thịnh hay phát triển,suy giảm hay suy thoái và phục hồi đều có ảnh hưởng đến
hoạt động chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp,cụ thể như sau:
• Nếu như nền kinh tế quốc dân(KTQD) đang ở giai đoạn hưng thịnh hay phát
triển thì nó sẽ tạo ra cơ hội thuận lợi cho các hoạt động chiến lược của các
ngành và các doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ hàng hoá
• Ngựơc lại, nếu như nền kinh tế đang ở vào giai đoạn suy thoái hay suy
giảm,thị nó sẽ gây ra nguy cơ cho hoạt động chiến lược của các ngành trong
việc sản xuất và tiêu thụ hàng hoá.
-Mức lãi suất hay tỷ lệ lãi suất ngân hàng cao hay thấp đều có ảnh hưởng
đến hoạt động chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp trong việc tạo
ra vốn và sử dụng vốn.Do đó,nếu mức lãi suet hay tỷ lệ lãi suất được coi là
hợp lý,sẽ tạo cơ hội ch oviệc huy động tiền gửi vào ngân hàng và cho các đối
SVTH: Nguyễn Thị Liên
7

8
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
tác vay mượn.Ngược lại,nếu nó bất hợp lý như quá cao hoặc quá thấp sẽ đều
gây ra nguy cơ trong việc huy động và cho vay vốn,và chắc chắn sẽ ảnh
hưởng đến hoạt động chiến lược cảu các ngành và các doanh nghiệp.
-Chính sách tiền tệ và tỷ giá hối đoái:Đây cũng là thành tố vừa tạo ra thời
cơ,vừa gây ra nguy cơ không chỉ làm tăng hay giảm giá trị của đồng tiền mà
còn ảnh hưởng đến hoạt động chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp.
-Tỷ lệ lạm phát tăng hay giảm cũng đều ảnh hưởng đến hoạt động chiến lược
của các ngành và các doanh nghiệp.Cụ thể là: nếu tỷ lệ lạm phát tăng làm giá
trị của đồng tiền bị suy giảm,ảnh hưởng xấu đến các hoạt động kinh tế,đến
việc tạo vốn và sử dụng vốn sản xuất kinh doanh.Ngược lại,nếu tỷ lệ lạm phát
giảm hoặc kiềm chế được lạm phát,sẽ đảm bảo được giá trị của đồng tiền,thúc
đẩy việc phát triển kinh tế và phát triển sản xuất kinh doanh.
Ngoài ra,tỷ lệ lạm phát tăng hay giảm còn ảnh hưởng đến việc tạo công ăn
việc làm cho người lao động,ảnh hưởng đến tình hình thất nghiệp
-Khủng hoảng thừa thiếu hàng hoá đều ảnh hưởng đến hoạt động chiến lược
cảu của các ngành và các doanh nghiệp,nó thể hiện ở hai mặt cụ thể là:Nếu
xuất hiện khủng hoảng thừa,dẫn đến hiện tượng cung lớn hơn cầu,hàng hoá ứ
đọng khó tiêu thụ,các doanh nghiệp đua nhau giảm giá.Điều này vừa gây thiệt
hại cho nền kinh tế,vừa thiệt hại cho các ngành và các doanh nghiệp trong
việc đình đốn,đình trệ sản xuất kinh doanh.Ngược lại,nếu xuất hiện khủng
hoảng thiếu,dẫn đến hiện tượng cung nhỏ hơn cầu,hàng hoá khan hiếm,các
doanh nghiệp đau nhau tăng giá,cũng gây thiệt hại,khó khăn cho phát triển và
phát triển sản xuất kinh doanh của nhiều ngành và nhiều doanh nghiệp.
3.Nhân tố kỹ thuật-công nghệ
Trong môi trường kinh doanh quốc gia,nhân tố kỹ thuật-công nghệ luôn giữ
vai trò trung tâm và có ảnh hưởng lớn,trực tiếp sâu sắc và toàn diện đến hoạt
động chiến lược của các ngành và các doanh nghiệp.Bên cạnh đó,nó còn là
SVTH: Nguyễn Thị Liên

8
9
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
nhân tố có tầm quan trọng đặc biệt đối với việc tạo ra lợi thế và khả năng cạnh
tranh của các đơn vị hoạt động trên thương trường.
-Nhờ có ứng dụng khoa học kỹ thuật ngày càng tiên tiến,các doanh nghiệp
càng có thể thực hiện chiến lược cảu doanh nghiệp mình một cách hiệu quả
hơn,khẳng định được vị thế của mình trên thương trường.Đồng thời,thông qua
đổi mới công nghệ,đổi mới khoa học công nghệ đã nâng cao trình độ quản lý
kỹ thuật cho doanh nghiệp
Cần phải nhận thức được rằng,khoa học công nghệ có tác động mạnh mẽ ở
mọi khía cạnh đối với doanh nghiệp
-Các loại công nghệ mới xuất hiện trên thương trường sẽ đồng thời cùng một
lúc vừa tạo ra thời cơ cho một số ngành này,doanh nghiệp này,nhưng lại vừa
gây ra nguy cơ cho một số ngành khác,doanh nghiệp khác.Bởi lẽ,để sủ dụng
được chúng,các doanh nghiệp phải có những điều kiện nhất định,không phải
cùng một công nghệ mà bất cứ ngành nào,doanh nghiệp nào cũng có thể áp
dụng và sử dụng tốt.Các doanh nghiệp cần phải biết lựa chọn công nghệ phù
hợp với doanh nghiệp.
-Mức độ ảnh hưởng của các tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ mới đối
với các ngành và các doanh nghiệp có sự khác nhau,chẳng hạn như :Đối với
nghàng công nghệ viễn thông,điện tử,hàng không có mức ảnh hưởng lớn hơn
so với các nghành sản xuất xi măng,chế biến kim loại và nghành dệt may.bởi
vì,công nghệ cử những nghành này có sự thay đổi nhanh hơn
-Sự ảnh hưởng của tiến bộ khoa học-kĩ thuật và công nghệ không chỉ đối với
các nghành sản xuất,mà còn tác động mạnh mẽ đến nghành thông tin-kinh
tế,xã hội,thị trường giá cả và thông tin trong quản trị chiến lược
-Thị trường công nghệ và chuyển giao công nghệ:Nói đến thị trường công
nghệ là nói đến sự biến đổi cung và cầu về công nghệ,nói đến việc mua bán
công nghệ hay còn gọi là chuyển giao công nghệ sự biến động này vừa tạo ra

SVTH: Nguyễn Thị Liên
9
10
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
thời cơ đối với những doanh nghiệp có dư nguồn lực,trình độ quản lý và tay
nghề,vừa gây ran guy cơ đối với doanh nghiệp mà không có đủ điều kiện thiết
yếu.
4. Nhân tố tự nhiên
Nhân tố này cũng ảnh hưởng khá lớn đến sản xuất-kinh doanh của các nghành
kinh tế-kĩ thuật và các doanh nghiệp thông qua các thành tố của nó như:thời
tiết,khí hậu,mưa gió,bão lụt,hạn hán,mùa vụ,môi trường sinh thái,các nguồn
tài nguyên thiên nhiên trên mặt đất,trong lòng đất,trên mặt biển,sông ngòi,và
trong lòng biển.
Môi trường sinh thái tốt hay xấu,ô nhiễm hay không ô nhiễm đều ảnh
hưởng tốt hay xấu đến hoạt động chiến lược của các nghành các doanh nghiệp
và đời sống văn hoá xã hội của con người.
Các loại tài nguyên thiên nhiên phong phú hay nghèo nàn,như các loại
mỏ than,thiếc,sắt,cao lanh,apatít,crôm,vàng…đều là những yếu tố vào,ảnh
hưởng trực tiếp đến sản xuất kinh doanh của các nghành và các doanh nghiệp
việc khai thác tài nguyên thiên nhiên bừa bãi,thiếu quy tắc sẽ dẫn đến tình
trạng lãnh phí tài nguyên,đồng thời cũng làm cho lượng thiếu hụt tài nguyên
thiên nhiên tăng lên.đây sẽ là 1 khó khăn đối với những nghành sản xuất có
đầu vào phụ thuộc lớn bởi tài nguyên thiên nhiên.việc thiếu này cũng làm cho
chi phí khai thác tăng lên,chi phí năng lượng tăng…Đều ảnh hưởng không
tốt.Chẳng hạn như nghành sản xuất mây tre đan …
Nhân tố tự nhiên,không chỉ có tài nguyên thiên nhiên các vấn đề thời tiết
khí hậu,địa hình…cũng ảnh hưởng không nhỏ đối hoạt động sản xuất của các
nghành doanh nghiệp,đặc biệt là những nghành có liên quan trực tiếp đéan tự
nhiên như nghành trồng hoa;nghành giầy dép;may mặc;chăn nuôi;trồng
trọt;lương thực;thực phẩm;giao thông vẩn tải;nghành sản xuất đồ hộp;mía

đường.
SVTH: Nguyễn Thị Liên
10
11
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
Mặc dù,nhân tốt tự nhiên có ảnh hưởng khá lớn đến hoạt động sản xuất
kinh doanh,nhưng nó cũng chỉ ảnh hưởng có giới hạn,bởi lẽ,ở những nước có
nền kinh tế phát triển,có công nghệ tiên tiến và hiện đại,thì những khó khăn
về tài nguyên cũng không gây cản trở con đường đi lên của doanh
nghiệp,thông qua giảI pháp khắc phục như:mua nguyên liệu thô về chế biến
mà vẫn đạt hiệu quả cao
5. Nhân tố văn hoá-xã hội
Nhân tố này tác động,gây ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất-kinh
doanh của doanh nghiệp.nó tạo ra cơ hội (hay thuận lợi) và gây ra nguy cơ
(khó khăn) cho hoạt động chiến lược của các nghành và các doanh nghiệp,do
đó,cần phải phân tích và đánh giá nhân tố văn hoá-xã hội.Sự tác động của
nhân tố này đối với hoạt động chiến lược thường được thể hiện qua các thành
tố của nó như:trình độ,dân trí,tỷ lệ kết hôn,tỷ lệ sinh đẻ,tỷ lệ tăng dân số,lối
sống,phong cách sống,chuẩn mực đạo đức,vui chơi,giải trí,sử dụng lao động
nữ,phong tục tập quán của các dân tộc,vấn đề tôn giáo và tín ngưỡng,tổ chức
của hiệp hội người tiêu dùng….
-Trình độ dân trí càng cao,thì đối với hoạt động chiến lược-sản xuất kinh
doanh càng lớn.bởi lẽ,nó ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ,thị hiếu,kiểu dáng,mẫu
mã,màu sắc của hàng hoá mà người tiêu dùng đòi hỏi.
-Tỷ lệ kết hôn và sinh đẻ,tỷ lệ tăng dân số hợp lí hay không hợp lý đều có
ảnh hưởng đén nhu cầu tiêu dùng hàng hoá trên thương trường và đều ảnh
hưởng đến hoạt động chiến lược sản xuất-kinh doanh của các đơn vị kinh tế.
-Lối sống,phong cách sống,chuẩn mực đạo đức,vui chơi ,giải trí,văn hoá
nghệ thuật.nếu như lành mạnh và phát triển theo hướng tiến bộ sẽ tạo ra tính
tích cực trong tiêu dùng hàng hoá.Ngược lại,nếu không lành mạnh sẽ gây ra

nhiều tiêu cực,tệ nạn xã hội,làm cản sự phát triển của sản xuất-kinh doanh.
SVTH: Nguyễn Thị Liên
11
12
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
-Vai trò của phụ nữ và sử dụng lao động nữ trong cách nghành các doanh
nghiệp.Ngày nay,ở nhiều quốc gia trên thế giới và đặc biệt là nước ta,người
phụ nữ có vai trò xứng đáng trong nền kinh tế-xã hội,có nghĩa vụ quyền lợi
ngang với nam giới.
-Trong các ngành kinh tế-kỹ thuật và các doanh nghiệp,có nhiều lĩnh vực,có
nhiều hoạt động rất cần lao động nữ.Thí dụ trong nghành hàng không,hoạt
động của các tiếp viên trên các chuyến bay cần nhiều lao động nữ ;trong
ngành du lịch,trong các nghành dệt kim,tỷ lệ nữ chiếm từ 60% đến70%
-Từ vấn đề này cho thấy,lao động nữ nằm trong nguồn lực của các nghành
và các doanh nghiệp.Vì vậy,trong quá trình xây dựng và thực hiện chiến lược
cần tính đến thành tố này.
-Phong tục tập quán của các dân tộc.Theo số liệu thống kê thì nước ta có tới
54 dân tộc là anh em.Mỗi dân tộc đều có phong tục tập quán riêng,sử dụng
hay tiêu dùng hành hoá theo phong cách sống của họ.Vì vậy,để đảm bảo thoả
mãn kịp thời nhu cầu hàng hoá cho mỗi dân tộc trong từng thời kì kế
hoạch,các nghành và các doanh nghiệp phải quan tâm và tính đến thành tố
này trong hoạt định chiến lược của mình.
-vấn đề tôn giáo và tín ngưỡng.Sự phát triển của các thành tố này cũng có liên
quan và ảnh hưởng đến sự hoạt động cảu các ngành và các doanh nghiệp.Nó
được thể hiện ở chỗ nhu cầu về hàng hoá cần được đáp ứng.Đối với hình thức
tôn giáo tín ngưỡng,ngoài những loại hàng hoá thông thường,thiết yếu còn
cần những laọi hàng hoá đặc thù như: vàng mã, các loại hương, các loại
nến,các laọi mõ,các loại chuông…Đó là những hàng hoá phục vụ cho tín
ngưỡng của họ.Do đó,trong quá trình hoạch định chiến lược sản xuất kinh
doanh của mình,các ngành và các doanh nghiệp cần phải tính đén và có một

mối quan tâm nhất định đến nhu cầu của thành tố này.
SVTH: Nguyễn Thị Liên
12
13
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
Ngoài việc đánh giá và phân tích 5 nhân tố trên,các ngành và các doanh
nghiệp cũng cần phải quan tâm đến một nhân tố đó là: môi trường quốc
tế.Nhân tố này cung có vai trò và ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình hoạch
định chiến lược,đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.Nội
dung cụ thể của nhân tố này được trình bày chi tiết trong mục 6 dưới đây:
6. Môi trường quốc tế
Môi trường kinh doanh quốc tế được hiểu là môi trường toàn cầu,môi trường
bên ngoài của doanh nghiệp.
Mục đích cảu việc phân tích và đánh giá môi trường này là xá định rõ ràng và
đúng đắn các thời cơ,các nguy cơ của từng nhân tố tạo thành môi trường ảnh
hưởng đến hoạt động chiến lược của doanh nghiệp.
Môi trường quốc tế là một môi trường bao trùm cả môi trường quốc gia,nó
cũng chịu tác động của các nhân tố như: chính trị thế giới; luật pháp và các
thông lệ quốc tế; kỹ thuật-công nghệ; và văn hoá xã hội.
*Nhân tố chính trị thế giới
Nhân tố này được thể hiện qua các thành tố như : chính trị,ngoại giao,quan
điểm đường lối chính trị quốc tế,xung đột về quan điểm chính trị giữa các
quốc gia…Tất cả những thành tố này sẽ làm nảy sinh các thời cơ và nguy cơ
trong môi trường cụ thể ở chỗ:
• Các thành tố về chính trị ,ngoại giao: được coi là dấu hiệu đầu tiên và có ảnh
hưởng lớn đến các hoạt động chiến lược của doanh nghiệp,đặc biệt là doanh
nghiệp xuất-nhập khẩu,chẳng hạn như: chính sách mở cửa,hoạt động ngoại
thương,hoạt động kinh doanh của các nền kinh tế…Mức độ ảnh hưởng cảu
nhân tố này lớn hay nhỏ,tạo ra thuận lợi( thời cơ) hay khó khăn( nguy cơ) đến
đâu tuỳ thuộc vào đường lối chính trị,ngoại giao mở rộng hay thu hẹp,đơn

giản hay phức tạp,cứng rắn hay mềm dẻo… của từng quốc gia trên thế giới.
• Thành tố về quan điểm chính trị của mỗi quốc gia trên thế giới
SVTH: Nguyễn Thị Liên
13
14
Đánh giá và phân tích môi trường vĩ mô
• Thành tố về sự xung đột quan điểm chính trị,dẫn đến chiến tranh
giữa các quốc gia
Như vậy,việc phân tích và đánh giá nhân tố chính trị thế giới đảm bảo,nắm bắt
kịp thời các thời cơ,ngăn ngừa đảy lùi các nguy cơ trong môi trường kinh
doanh quốc tế không phải là vấn đề đơn giản dễ dàng.Trái lại,nó gặp nhiều
khó khăn phức tạp bởi vì diễn biến và ảnh hưởng của chúng đối với các hoạt
động chiến lược của các quốc gia,của ngành kinh tế-kỹ thuật và các doanh
nghiệp có những nét khác biệt,cụ thể ở những điểm sau đây:
-Việt Nam ra nhập khối ASEAN đã và đang tạo ra các thời cơ cho các
doanh nghiệp về đầu tư,thâm nhập và phát triển thị trường; bán các yếu tố đầu
ra,mua các yếu tố đầu vào.Song,nó cũng đang gây ra nhiều thách thức,nguy
cơ,đặc biệt là chất lượng và giá cả hàng hoá,khả năng cạnh trạnh mà các
doanh nghiệp cảu ta đang phải đương đầu.Do đó phải cần có nhiều giải pháp
hữu hiệu để đối phó,giải quyết khó khăn.
-Tự do hoá thương mại trong khu vực và xoá bỏ hàng rào thuế quan vào
năm 2006,có thể sẽ là thời cơ cho một số nước trong khối ASEAN,nhưng đối
với nước ta thì đó lại là nguy cơ.Bởi lẽ,còn không ít doanh nghiệp đang trong
giai đoạn yếu kém về khả năng cạnh tranh.Hơn nữa,bản thân khối ASEAN
cũng phải đặt trong mối quan hệ với toàn cầu,đương đầu trong sự cạnh tranh
có tính thế giới giữa các khu vực và giữa các nước như:Khối EU,Bắc
Mỹ,Nhật Bản,Trung Quốc…
-Kể từ tháng 11/1998,Việt Nam đã là thành viên chính thức cả diễn đàn
hợp tác kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương,gọi tắt là APEC.Diễn đàn này hiện
đang chiếm 40% dân số thế giới,56% GDP và 46% tổng giá trị thương mại

thế giới.Đây là thời cơ cho các doanh nghiệp,các ngành kinh tế kỹ thuật và
nền kinh tế nước ta trong việc có thêm thị trường rộng lớn để mua các yếu tố
đầu vào và bán các yếu tố đầu ra mà chúng ta có tiềm năng.Song,để đặt được
SVTH: Nguyễn Thị Liên
14