Tải bản đầy đủ (.pdf) (109 trang)

Đổi mới hệ thống ngân hàng trong quá trình chuyển sang kinh tế thị trường ở Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (44.02 MB, 109 trang )

D Ạ I H Ọ C Q U O C G I A H A N O I
K H O A K INH T Ế
NGUYỄN THỊ KIM OANH
Ồi/ỈỆT mm
Chuyên ngành : KINH TK CHÍNH ỉ Kí
Mã so : 5 02 01
LUẬN VĂN THẠC sì KHOA HOC KINH TỄ
\<;\ (ù hướìví; ỉ).In k h o /, hoc
T S . D i n h Ợ ỉ ĩ d n g T y
lia nội. 2000
LỜI CAM ĐOAN
Tỏi xin cam đoan:
Các số liệu, tư liệu nêu trong luân văn đươc ních dán trunu ihực. co
xuất xứ rõ rànu.
Luận văn được hoàn ihành Irên co' sứ niihiên cứu khoa hoc và thực liền
mội cách nghiêm túc. độc lập cua tác giá.
Tác UI á
Nguyen Thi Kim Oanh
MỤC LỤC
PHẤN MÕ HẦU T nnm
(’HUC)N(; 1: Thực trạng của hệ thống ngán hàng Việt nam (lưới
tliòi bao cấp và tính lát yếu phải đổi mói 7
1.1. Sự vận hành của hệ thông ngán hàng ò Việt IÌCIIII giai (loan
1976- 1985 và hệ quả kinh té tương ứng 7
1.1.1. Đặc điỏin của hệ liìónu ngân hàng ViC'1 nam dưới lliùi kinh
lè hao cíip 7
1.1.2. Hoại đõnu ciìíi hê lliõng ngán liànu Việl nam o thoi kỳ
trước đoi mới X
1.1.2.1 Trong lình vưc IÍI
1
ilimg X


1.1.2.2 Tmng lình vực pliál hành và quán lý Ill'll ihỏiiịỊ liền lê I ]
1.1.2.3 Trong lình vực llianh loán Irony nước. 15
1.1.2.4 Irnnu linh Yưc (|iián ly ngoai hòi và (|ii;m hê llianli loán tin
dụn^ (|II(V lê. 1 5
1.2. lioi canh và línli ítil yen cùa việc (lói mới liệ thóììỊi ngan
lìùììỊi ở Việt nam. I (1
1.2.1. Những vân dỏ kinh lê- xã hòi hức xúc VÌIO giữa llúip ký so I ()
1.2.2. Nguyên nhan dẫn tiên lình Ininu hid nil CM a
11

11
kinh lô và
cú;i ngànl) Iiuan liìmu. I 7
1.2.3. Đổi moi hê ihonu Iiuan hànu (V Viêl nam là môl lấl veil. IX
( ’IllìơNt; 2: Đổi moi liộ lhónj» Iiị»âii haiiị» ỏ Việt n a m và Mining
vân (le (lang (lặl ra 2()
2.1. Vài nét khái qmíl Ví5 lo tnnlì cùa cong CHỌC đỏi moi hệ ihóiiỊ'
ngán hàng ò \ 'iệt nam. 2( >
2.1.1. Sự thí điêm mang linh klio'i đônu 2(1
2.1.2. Bước đôl phá V()'i su' ra đùi cua hệ ihônu Iiụân liànu hai c;‘ip. 2 I
2.2. Nội íhiiiiỊ rá kết quà quá trình doi mói lioạt (lọng cùa lìé
thòng Iiựàn hàmỉ ỏ \ iẹt nam. 23
2.2. 1. N lũrnị: llia y đối quan Ironu trong Niicin hàn LỊ Nhà nư('ic và
ánh liưứnu đôn lình hình kinh lê. 2 '
2 .2 .1. 1 Những lliay doi Ironii đicu hành cliín li s;ích lien lé 2 '
2.2.1.2 Nhiìnu lliay doi Imnu lioiil (.lông UNÍ
1
I
1
Sill hệ ihnnu nuaii

liànu YÌI ihè chê lài chinh 57
2.2.2. Sự dổi mới diễn ra Ironu hệ lliónụ liu án Ilium Ihưiúm IIKII
và lo chức I ill (Junu và nhừnu lác đóim luoim ứníi (\2
2.2.2.1 Nhận XÓI khái quái VC phạm vi Ml XII 1
1 1
f( V
11
LL pliál li icn LII;
1
hệ lliony ngan hàng llni'o'ne mại và lố chức lín dunu Ironu
(|iiá Irmli iloi moi.
2.2.2.2 Doi mơi cách lliức lioal cl()11 u Iroiiịi he lliông ngân li.mụ
ihương mại và lố chức lín dụng và các kêl quá lương ứnu
2.3. Túc dộng của công cuộc dối mói hệ thõng ngàn lìàng lói liên
kinh té vù nhùng rân dê càn tiếp lục tháo ị>õ
2.3.1. Những lác đũng lích cực đC
'11
dõng Ihái cliunu cu;t nen kinh

2.3.1.1 Góp phẩn đáy lùi va kiềm chế lạm pliál.
2.3.1.2 Cìóp phan ill úc ilấv líìnu uưứng kinh lê.
2.3.1.3 (lóp phấn điều chính co' call kinh lè vii llníc đáy quá l lì nil
công nghiệp lioá. hiên dai lioá đâl nước
2.3.2. Những lụm clic. khiêm klm yẽl chú yêu cùa hê lliỏng
liànu (V Vièt n;im hicn nay va các nguyÍMi Iihân lương ứim
2. V2.1 Sự hill cap c I li I N li ;>
11
hàng Nhà nước.
2. ^.2.2 NiũlìiP ván etc ndi cóm Iroiiu các nrán liànu lliưonu mai và
O • O c? o cr* .

lo cluív tin tiling
rilưONíỉ ĩ: IMiưoiiíí hlionJ4 và Ị4Ì;ii pháp liẽị) (ục cỉổi mới hộ
tlioiiỊ* n^ân Iiìiiij> ờ Việt IIỈIIII
3.1. liỏi canh kinli lé mói va phituiitỉ hướng pluíl í riếu hệ IhôiiỊỊ
ngán liaiiỊ' ừ \ iệl 11(1111
3.2. Mọt so quai! (liếm ràn (hn/c thum kliao trong qua Innlì (iép
tục đối mói liệ tlìóiìỊị ngán hung vù tỏ chúc till dụng.
J .J . Những giúi pháp chù xếu nhãm tiếp tục đoi mói hệ thong
ìiỊịáii lìùiìỊỉ 6 \'iệí Iiam.
3.3.1. Đôi với Nuàn liànp Nhà nước Yicl nam.
3.3.1.1 (ìiái phá [í và liu'onjj, hoàn lliiện lừng loại cỏnụ cụ diều liêì
3.3.1 .2 Nliữne uiai pháp liên quan đèn the clic lài chính YÌI lioại
đò nu t;iám sál
3.3.2. Đôi với Iiuàn hiiiiij. thương mai \'à to chức Un dLInLL
CT ỉr* CT . . ~
Í. v 2 .l Cỉiái pháp Ironu conu tác luiy dònu von và hoại (.Ioiil: Im
ilụim
3 .3 .2 .2 (ìia i pliap Cling eo v;i phai II ICII các nuan hàng lluro'nu 111cli
và lố chức líu tlIIIiịi
KI I I ,UẬN
DANII MIC I \I 1.11-1' 'I'll \M KII \().
nghiệm , những lổn đong cần phải giải (Ịuyốl và những uiái pháp cho vièc
liếp lục đổi mới và hoàn thiện loàn hộ hệ thông Ngiìn hàng ờ Viôl nam.
3. MỤC’ ĐÍCH VÀ NIIIỆM v ụ NCỈIIIKN CỨU:
Đồ tài này láp tiling nghiên cứu về sự vận hìinh của hè lliônu Iigiìn
hàng ớ Việt Nam Irong những năm 111 ực hiện đưừng lôi đoi mói uần đày:
trên cơ sứ đó, đề ra những giải pháp nhằm góp phấn tlníc đâ\ quá trình
liếp lục đổi mới và hoàn lliiện hệ 111 ống đó.
Đổ đ;il được mục đích Iron, luân văn có nhiệm vụ :
- Phil

11
tích đánh giá đường lôi. chính sách Ironu lìnli VƯC Iiuân hànu
ở V iệ l Nam (hời kỳ trước đổi mới và Irong c Ị11 á liin li đui mới. chi ra nlnìnu
két quả dại đư(<c, những lổn đong VÌI ill 111 hướng cùa chúnu l<Vi (lông thái
pliál Iriển chimị’ cùa nền kinh lê.
- Đề xuất phưonu hướng và mộl số giai pháp nhiìiTi liôp tuc iloi m ui,
lioììn thiện hệ lliốnịi ngàn hàng Việ l Nam
4. HỎI TH()N(Ì VÀ NIẠM VI NCliiKN (TV:
I J>ir< Vi góc (.lô kinl) lê chmli trị, đổ lài lập tru nu k!i;io CM'ru w sir will
dông, đối mới và phát triển cùa hệ thông ngân himjj, Việl Nam lionj: ill'. I
gian từ năm 1^76đcnnay
5. NIlfflMt; (’Ái M ỏi n'ỉA ĐỂ TÀI:
Trên co' sớ so sánh- đói chiêu \<vi thòi kỳ kê hoạch lì(KÍ lap liunu
Cịuan lie'll hao cấp, luân văn dưa ra sự phan tích cluì Irươni;, ilường lối v;i
chính sách Irong lình vực ngân hàng ớ Việl Nam llioi kỳ đối mới . đánh
ụiá những kốl quá đã đạt dược, phái hiện nlũrnụ kh<> khăn. IÔI1 đong cua
hệ thông Ii^àn hìinu Imnu tịuá trình dối mới và lác . anil lurùnu cua
ch lí
11
£ tới nền kinh tè. Trên cơ sứ đó, đề ra Iihừne uiài pháp C(í hàn nhâm
liếp lục dổi mới, hoàn thiện hệ ihỏng ngân hà nu ờ \ i ẽ t Nam.
6. l’lllí()N(; PHÁI* NÍỈIIIKN rưU:
Luận văn sử tiimu phưónu pháp đuy vậl biện duinu. plmonu plìíiỊ)
liny vậl lịch sử với nr cách là công cu nghiên cứu chu đao. n*M)ài r;i còn :-ir
iluiiu các pi liftin': pluip kliííc:
- Pliưonu pliiip loj’ ic kêI hóp với hù i sir
- Phươnu |’h;íp ihoiìii kì'
- 1’luriínụ pli:ip plum lull - '.rin;; hop
- Pliươnu pluíp đoi elm ’ll- so sanh.
5

nhà hoạch định chính sách trong việc lìin kiêm uiiii pháp để liêp luc đói
mới hệ thống ngán hàng ớ Việt Nam. Đây cũng chính là ly do dan cliiinu
lôi-lới việc lựa chọn đổ tài : " Đổi mới hệ ihóng ngân hìinu Irnnu quá Irình
chuyên sang kinh lê ill Ị trường ớ Việt nam " đổ thực hiên luân văn thạc sỳ.
2. TÌNII IIÌNII NGUIKN CỨU:
() lliừi kỳ Irưức đoi mới, hệ thông nuân hàng <’i Việl Nitni đã đưóc
đổ cập đốn vứi những nói (Jung khá d(<n gián, vì khi đó nó chì là lìô lliônụ
ngán hàng inól cap mang đầy đú đặc trưng cú;i “mô tip” ngán liàin: \ã hôi
chú nghía kiêu cũ. NÚI cách kliác. Irước I9S6, hệ ihông nuãn Ilium lí IIƯOV
la hoạt động llico co' chê qu;’m lý tilp trung thóne nliftl. chí đưoV COI như
môi cơ c I LI í I n phá l liànli và cáp phái lín đung cho ncn kinh tê llici) (. K‘
quyêl định vé n^án sách cùa Nlià nước:.
Nhưng, lừ kill Vic\ Nam chuyển sann kinli lé ỉ 1 ì Ị Iniv.'ng úio> ủinh
liifo'iiu xã hôi chú nụhĨM co su quái! ÍY cúa Nhà tiiAVi; và Ị hực hiện đưò'íie
lối m ớ cửa. I hì hoạt (lông cú; ì l:ộ Ỉiiỏỉiu n f :"i n ì ì < ì
11
LI Vicl n;im cũi 15.’ phai
cliuycn saiiL’ hạch !<>;m kiiìh (loanh Ví Vi nhữnti nuuycn lăc ni' >'| va \ «vi
nhiều nôi dung YÌI hìnii (iiức lio;it clóiii: khác ill ỉ < Ve - Chính vì v;iv, ìinl) Viíc
nyíìn hìtiiịi Việi Nítni li'onu lliòi kỳ đoi moi đã đưov nhiều nhà n^liiôn cmi
trong và nuoài nư(’ic lịiian lãm và eó rái nhiều vân dí' plnii hill) Ilian. i’TS
Lê Vinh Danh Iron u cuõn : " Chính siích liền lê v;i sư (lieu liêl vĩ mõ L
11
;I
Nuiin hàng I 'rung ương (’)' các nước lư bán phá í liiẽn" (lã nghiên UÍII kinh
nuhiòm điểu tiêl vì m ô cua m ôl sô nuân hàn 12 III 111 u irons’ <’j các nước có
” . • C r
1
O O ~
nền kinh tê phát tiiên cao nlnr ỉ loa Kỳ. Pháp. f)ức, Nhái B;in va

11, 111
Quốc; hay cuốn " Ngân hàng Việt Nam- Cịuá t lì nil \;iy dựnii VÌI pluíl liién”
của lập (lie lác giá hao gồm các nhà khoa hoc và diêu hành Ihưe lien cua
Nuân liànu Nhà nước, đã nuhiên cứu quá trình phál liiẽn và lulling llianh
của N}*àn hiuiii Viol Nam: cuốn " Nliữnu vàn đồ co' biin vổ liổn lê - Im
c? o . c? .
till
1112
và Iiuàn hànu Imnu hước đầu dổi mới (V Yict nam" của PĨ S Cao SI
. C
7
* c r c .
Kiêm, cìã đồ càp đèn các vân đổ. các gii’ii pháp co' híin và nliữiiL; !h;mh I|ii;'i
mà nền kinh lê nói chum; và hộ llinim ngán hàn Li nư('íc lí) < 1 ã (j:il lIưóc
liong Iiliửim Iiăin drill 1 hực hiện doi mói
M ạc ilìi 'à y . dõi YÓ'i lie lliỏng neàn hànn Vièt Nam Ironu liiíih
licp lu i’ ilổi mới \«m con làl nhiều \<m đô L'.'m phiii íìưoV ní.’lìi(
11
cứu. C iio
(.lèn na\\ nhìn vào íhiiv lò. hè i hôn li 11.1 ì 1 ÌIÌIIILL !)' \ icl N: Ì'I \'ÍU1 cliiía (ỈƯIÍC
đối
111
«.)! nin! oácM u'v'im h(>. clura piiii lityp \'('m ị hôn í: Ic (Ị
1
i< )■ lo. \;i t unụ
chưa hi>àii u >;• n tỉì:• ii un ' \ <>i liicii kicn \a liiVj lìicin Lii;i nên !:m h té -
hội V i01 nam Long qiiii !i!iih chuyên (ini. V hír.h M nil c,m licp lii.
nuhiôn cứu sáu vồ quá (tình doi mói của hệ ihiMijj. IIUÌHI hiiiiL! Yn/I M,im. 'ỉ
lừ i1(> lliày lõ nliữiiu cai đưụV. iiluìnu Cííi chưa iliriú/.
11111 r 11;: !\|| Ihh h ill]

4
nghiệm, những lổn đong cần phải giải (Ịuyêì và những uiái pháp cho vice
liêp lục đổi mới và hoàn thiện toàn hộ hệ thống Ne i'm hàng ừ Yiệl nam.
3. MỤC Đ Í m VÀ NIIIỆM v ụ NÍỈIIIKN CỨU:
Đồ lài này tập ti ling nghiên cứu về sự vận hành cua hè lliôiis; nuiìn
hang ớ Việl Nam Irong những năm thực hiện đường lối đoi moi (iiiv:
trên C(í sớ (tó, đề ra những giải pháp nhằm góp phần lliúc đ;ì\ tịiiá trình
tiếp lục đổi mới và hoàn thiện hệ lliống đó.
Đê điit đư(ỉc
1111.1
c đích trên, luân văn C(') nhiêm vụ :
- Phán tích đánh giá đường lõi. chính sách lionu lình Vưu Iiuân liàim
ớ Viêl Nam lliời kỹ trước đổi n 1 <)■ i và Ironụ t|uá trinh đoi inc'vi. chi ra Iihữnu
kêt quả đai đư(<c, IIlnìng lòn đong VÌI ánh luíiínu mil clnìnụ l<VI c1«'>nU lliái
phái liicn cliimu cùa nền kinh lô.
- f)ổ xnâl Ịiliưonu hướng và mũl sò’ oiiii nlifun liép tnc (loi men.
hoàn lliiện hê ll.ốn^, IIUÌUI h;i:iu Việí Nam
4. nỏ! TIÍONí; VÀ IMỈAM Ví NCSiiKN i 15:
Dưới góc dù kml) lê chinli (I'Ị, đẽ íài lập trunu kháo CHU \v sư y;iii
đông, dối mới và pliál liiên c lia lie lliòng Iìu;m liàn^ V iệl N;tm Im no llici
gian lìr năm I ')76 (ÌCII nay
5. NIỈỮNí; (’ái m ỏ i ('HA »>í I \I:
Trôn cơ sớ so sánli- đôi chiêu với (hoi kỳ kè lioiich ho;í lặp 1
1
IIn!’
t|IIÍI
11
liéu bao cấp, luận văn dưa ra sự phan lích chú Inrưnu, (/lưóng lối v;i
chính sách Ironu lình vực ngân hàng (’)' Việl Nam lilt vi kv đoi mó'i . díĩnii
uiá những kêl quá đã đat được, phát liicn nliừnụ khi' khăn, lon đụng cua

hệ thông n^iìn hàng Ironu quá Irình đui mới và tác đòng . anh hướng cua
chiínu t<Vi nền kinh tò. Tiên CƯ sứ đó. đề ra những uiái pháp C(i hiin nham
licp lục đổi mới, hoàn thiện hè Ihóng nuân hànu ớ \ iêl Nam.
6. p ỉii ỉo n í; p h á p N(;111!;n rƯU:
Luân v;ìn sử (.liinu phưónu pliáp duy \àt hiên clurii.u, pluinny plìiip
lin y vàl lu ll sir voi 11r each là CÔI1U cu iiLiiiién CƯU chu đao, I1ỊMKII i ;i CÒM ứ
tlimu các phơi>nu pli;í|) khác:
- Pliưúnu ]ih;íp lof’ic kêl h<VỊ) \ (>■ i lie'll sư
- Pliiioil'j. llh>!ì!_’ ko
- IMuriíim pli:íị) |>!i;uì lull - lull;: hop
- Pluivnu pluíp (.lỏi chiru- so Siinli.
7. KÍ. 1 ( All LÍẢN VAN:
Nuoài lòi mớ dấu, kêt luận vìì danh mục lài liêu tham kháo, nôi
dune chính của luân văn được cấu Iriíc ihành ha chương:
Chương 1: 111 ực trụng cúa hê thống nuáii ỉùinu Yiệi Nam dươi iỉìòl
hao cấp VÌI lính tất yếu phái đổi mới
Ơ 1 ươn Lĩ 2: Đối mới hê thốns: níiân hànu Vici Nam và nhữiie \'an dề
đa.m đai ra
Chương 3: Những giai pháp chú yêu nhiim liếp lục đói mới hộ
ihống nu rill hàng (V Viọi Nam
Chương 1
THỤC TRẠNG CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG VIỆT
NAM DƯỚI THỜI BAO CẤP VÀ TÍNH TẤT : ! PHÁĨ
Đ Ô I M Ớ I
Í.I. sự VẬN IIÀNỈI CHA ỉ ĩ ị; t h ỏ m ; n g â n ỉ i à v ; <) MI 1 N \M < ,'i.\ì
ĐOẠN 1976-1985 VÀ ỉ í *■-: QUẢ K1NỈI lĩ: ỉ l o m ; ỉ V .
1.1.1 Đặc ớiểm củá hệ thống ngân liàíig Việt Nam díiói iỉiòi kinh
í é hao cá p
Sắc lệnh số i 5/ SL do Chỏ tịch Hó Chí Minh ky im.r 6.5.1 () S 1 \õ
viêc thành ỉcip Ngán liànii Quốc uia Việi Nam và Sac Ịệnh sỏ i"/ SL Iiiiày

12.5.1951 cúa Chính Phú cho phép Nuân liànu óuô c uia Yiệí Nam Ịìhiú
hành loai ui ấy hạc 20 đồng và 50 đổnu đã đánh đâu sự ỈM đòi và hoai đôn*1
của Nuán hàn li Nhà nước Viêt Nam. Đón 21.1.1^60, N’uan hànu Quốc uia
<- c 1 . C? ọ ^ ir*
Viòt Nam lìươc dối lòn thành Nuỉìn hàng N1 là nước Việl Nam theo ThòiK
líf 'sô 20/ VP- Ti ỉ l’Ú;ì 'ỉ ong íiiám doc Ngân hin.u Nhí: nước Yiộl Na;,i cho
phù hop voi ilir
-11
pỈKÍỊỊ 1959 cùa nưức Yiộl Nam I3.ÌI1 ciìú í Vu,.: i i;.I. Dí)
những dãe đi ém và hoàn cánh cu íỉió về kii.il lê, xà hôi Ch:; nưức I.‘ '\,i>
nhữníi năm daw S.ÍÍI hon hình ỉ;'iỊ) lai, ĩ lủi dnr.í’ Chính l’ỉìú (.K ra Nuhi ÚMỈ)
o . I . . ĩ. c . .
sò 1 71/ ( V ÌỈL IV 2 6 . 10. 1961. lịìiY di nil N í^ in h à ; ì í_' N h à rinVv \ . ẹ i N’:im ill
co' quan cùa Hội UÔ11ÍJ, Chính Phú. Nuay sau khi mien Nam vir t Ỉ1HÍI đư' -V
giai pin>11 li, đáp ứníi yêu cẩu và nhiệm vu kinh lê , chínỉ. li
và Nhà nước, nui'iv 6.6.1975, Mội liỏng Clìínỉi phú Cách riKMiẹ i;:I.! Ihtii
CV>nt2 hoà miền Nam Viôt Nam đã ra Nuhi đinh số 04/ PCI - 75 Ihìtỉỉh
• o . C? . . * .ỉ
Niiân hàn li Quôc nia Vièt Nam. Theo Null Ị đinh n I\. Nuàii lìi nsị Q u rj ;jia
Vièl Nam ià có quan Trunu ưPVm của Ilội Jóim Chính PỉâU í Chinỉì Phu
(.'ách mụnụ lãm lliừi Cộ nu Iioà mi ồn Nam ). Đôn tỉìánu 7.1976, Vịội rúiiTi
clil'ov ihuiìu nhài VC phu'o'iì'4 diên nhà nước, liiii'ic Cõng li(?a Xã hói Ch ;
lìulùu Viôt Nam ra đời. theo đó Neàn hànu Quốc uia ờ mien Niiiìì J'jiic
hop nhài vào N^ãn hàỉiụ Nhà mfoc Vic! nam và l;i() thành mõi hộ ihôn.'
N ịii\n lùmu N nà Iiưúv d uy nhài của cả IHÍOC. 110 lliốn.u Nu Mil IiàriLi ì sha
nước Yicl Nam lliõnu nhàt lừ nuân hàm: Trung ươnu clôn ác ngân hi'inu
địa phương và đưov lo chức Cịiiiiỉi ly Ihco địa u 1 ()i iiani'1 chính: x^.'iii ĨÌÚ.IL'
Nhà nưoV Viôl Nam líóny liu so' lai ỉ íà Nôi. \I li linh, ihiinh j-hw C('> LỈU
nhanh nua 11 ỈIÌUÌU lrun‘4 l>ìm, các hu\'ẽn tỊUiiii co chi nỈKiiili 1,1! li; k')i' tiiìlì.
lliành ịiliò.

TnniK ho'11 l}(t Ihụp ky 'níức Ji'i moi. hc/ì írai /.' iiìá),^ A :■ ,
//(//;;> Nhà nước \ icỉ Ni un kỉ l ò n có sự phíìtỊ hi rí ;/;'(/// ;///:; líi
iiỊỊÔtì hủnạ thươiiịỊ mại. Đó là hự thong Hịịãìì hùììỊị một cáp: ( 111 (■<> mọi
Niịân hàniỊ Nhà nước đác quyên và thuộc sớ /líni nhà ỉiước. htmi lỉtuiạ Ví'7
đáy ăủ chức nâníỊ, nhiệm vụ của mội níỊáu lùui,íỉ ihco mô hình vù co' ( ÌÌC
kế hoạch ỈÌOÚ lập inuiíỊ bao cáp dưới sự C/Iián lý (hặl chữ vù irực licp ciiíi
Chính phú. Với cách thức lổ chức theo kieii kẽ hoacii hrn Ifip ỉai ;;: nìnr
vậy, hoai đôim của loàn bó hê Lhónu ngân hùnu YiỌl N am irưiVc tliói k\
dối mới đã rơi vào lr;mg thái lẫn lôn uiữa các chứi- n;ìnu kinh ùoiir.ỉi licn
lé, tín đụnu và quán lý nhà nước. giữa hoại đông lài chính voi limit tlí')nu
nuan hànu.
è ’ c
1.1.2 Iĩoạí (ión<í cua ĩỉệ th ố n g ỉỉiĩãn hànjí ĩôí N a m o ỉ hời kỳ
truóc đoi Iiỉói
L 1.2.1 T rong lình vực tín dụng
a. ìỉo ạ t d ộ n g q u ả n lý và h u y (ỉộn g r ó n :
Troiii: non kinh lê kê hoạch lioá lâp tnm u. xót về danli nuliìa. m:Ịc
tlù ngân hàng là Irunu làm tín đụnu. nhưnu thực chát ỉ;ii kl’.nng chú độn
'4
ckrợc tron ì; việc lạo nmiổn vốn. Lãi suãi ticl kiệm eiưcV an (lịnh rnộí cách
ước !ệ theo chú qw;m; và do vây, Ironu suốt mộl lliòi gian dài, lãi su;'!í ì Ki
kiòm ha 11 iìlnr chi là iãi sual âm:
Bàng 1.1 : So sánh ỉãi siKỉt íien <*iri liót kiẹm
và Ỉạỉìì pỉỉiií
i U()Ỉ1 VỊ. >i )
TI H )l GIAN
LẢI Sl:Ả í riiÌN GLii I ÍÍI ỉ Mũ; LẠM rí I M
c !!í • Nỉ 1 ! 1.::
KIỆM (% THÁNG ) *
(° 0


ỉ hí A N G ,
LAI s; .'ÁT - 1 \‘. !,'•
09. 02. 197.X
0,5
1.04
-0.5 4 '.; Ị
29. 05. 1981
0,66
5. SO
-5. i-4 *,<■ i
ro
DC
ro
2 0
7.()5
-5 72
i 25. 12. 19X4
ÌS]
5,40
-2 4(: f-f
23. OS. ! c)86
z í ì
ì 6,8(!
1 • 'w;; '■ ( 1'
- ì 1 .
V V ' '

04. 10. I‘JN(S s,()
20,30

-’2,30 ' (
1 (\ o.ỉ. 1

ỉ 2.0
.

-
li.2í;
H- im
LiìV lai Nư.tí c
:\o ỉìhal [roim L\úc kv \v.in
( N^uthì: Cliônu hun phái, lý ilniyc! \'à kinh ìiLiìiiệm. Tạ Ti.i N.\ 'd
'lliôim kè, iháim 4 năm 19‘)2 )
11 nil í ra nil lãi siiãl I ill'll ULíi tháp 111 in
I I I
lam
. M l . ' : ! . \ <
t li; :1
trái khác đã khiên cho kliônu the ill LI hút đưi»Y ti,‘lì ; ưi ;i;ni L11 i!;:
X
Co ihời gian Nhà nước đã phái dùne đón hiện phán hành chính Ci.vnu '-'hò.
bang cách trừ vào lưưng đổ hắt cán hô công nhãn viên Lilli iiêl kiệm hoặc
mua cónu Irái. Nuuồn vốn huy đôrm lừ tiền uứi Iron ì: d;m CƯ chiêm IV
o <-T
J
V. c -
lionu khóniỉ lon ( chí khoảnu 10%). chủ veil lai là \'òn nuắn ỈÌ.UĨ (cỉiióir Iv
trong 9Hr'í ứ L’iai đoạn 1976 - 19X0 ). Do VĨIV. đẽ’ cán dôi i'iii. c!:: \
.1
háo đám vốn cho khu vực kinh lé c;uôc doanh và kinh lò lụp ỉ hê li ùiHi;

theo kê hoạch, hàng IIăm Nhà nưóc đã phái sử ciụnu mõi khôi kro'nu
khúnu nhó vốn phát hành. Tại Môi nuhị uiám (1iV
1 1
u;"in lììinu Uvn vjih'v
llìáng 5 - 1 989, Chú tịch I lói đung Bỏ iriio'Mi: Đỗ Mirừi đfì phái Ci'mil báo
VC nhữnu vấn để b;ìl cáp (.lo: C'i'in khắc phục khuvOl diem ! ■ 'ĩ; i. i
1 1
:
1
11
1
■'
1
i
uian qua là do !ãi suál hâì h<íp lý Hìà mức huy ilõnu võn nì,;;:;
1(1
i iionu xì
liói Cịiiá ihíVp, cho nén dã phái |)!ì;il lùiiih đc c!u) YiìV. ihạm chí cu liii cho
vay mà kiinnsj, có nunõn làm cho !;un phái úìêni 1 ./mì 1,1 Mi:,: 1
■ 'ỉ at cả niiữnụ diếu này li à luôn đc doa khá n;";nu úap tín,ụ Ik
1
lìiál
cú;i nuãn liànu
b. l i o a i òộiỉịi c h o vay:
ỉ ỉ«>;••! tlũnu iíiì dưiiu cho vay iron ụ íỉiiíi ỉ.ỹ híto cãp ni;un: ĩ
1
:’!
1
!’ Imlì
chãi cap pliúl và lỉiior J’iln ciiăl với Iihữni; (ịiiy lỉiiilì vô i):tn lììúv Im <!;In''

và ụi:t l;iní_i
1. n m ứ c till li lint*. T h e o iló, C liii.il p!úi u iao !.;■<: !:’ức !iii iÌ!if!<:
cho Nuiìn Ịìàiiu I rung IÍI>n^ tiiCí) ké' iioacỉi. Nu;"m i n.iiu i:‘ VnL‘. iai
uiao hụ
11
inức lin dụnu cho c;íc li.ufui liỉmu liiil), Ihìiiih p!iõ: n' ; m iiìuií! líiili.
ihành Ị) hố lai ui ao han mức till dll nu xu ôn*; c;íe !!!;:■:; ì i«> f
1
; ’ UM.MI .
nu,í;i hàn Lĩ, C|iiận 111! vòn phán hố han m ứ c lín ihm>; cli > c;; d. >n vị Ị j lf !.'•
1Ỉ1CO kê hoaeh đươc cìuyCi. Nêu hull mức 1 rn ủi !!’.>.• i i 11 ủ i; i!,i Nile XI.ì
lànu han mức tái dunu lai phái IỈ1ƯC hiên tlieo chicII numl.;i \• >ỉ i.nnh tif
V. . . . ầ . . CT' .
ràV cứnu nhắc, ỉĩo.ii đôn Li của các ru: ân lù nu Imnu llìù'i i.\ n:.v hiu: r.;uf
khòm; có mộl biêu hiện nào inanu lính clii.il kinh doanh MI ihco tlún:.!
Iií^hi«Ị*p \ ụ Iiyâii hìinii dícỉi Ihực.
Mật khúc, co' chê lín dimu cùnu hoàn loàn hi ủòr.u !!)-'<> co' ÙÌL' ;
hoach ho,í mênh icnh: "ỉVòn co' só' các chi liêu phái tricn ki:;!. - - X.I lì. I
s.ìii Mi.ìi itti'iv nil liiiih. c;íc ùo’n vi kinh lô ir<>r.,ụ P.U'IIC ■ JJ.n ' ki’- ỉ; ;u.ii
s;in \u;V. V(Vi ciíc chi tiêu kê lìiKich clii li ôi dôn mức các L'ci •' CÌ1Í ÌÌ IMV.'I)
lin v liôp (.'111 đ a o ui;í m u n . hii 11 . kh;ic li li.íiiu. ^;In lun'nu. ú ‘ ;i:ùi iiiií. i('i
nliiiãn 1 ù' kê ho;K'h đt"). càn (tui \o'i Iilui C.KI \'õỉì ca.i ihicỉ .1 ■ íiiưc !,
hoạch, khoiin lliiõii ÌIIII nhu c;iu \'à SŨ \ .'mi mil i1'in \ i V. ì 111. ;. II
đ á p h a n !’ vòn s ác íi \ li \'õn ph.iì iiàr.ii (ih;:\ c!i;ii ìi III I '.ill •
i • . I •
111 f)ỏ NU rò'i. Bài phái bi ó'11 lại 1 lõi Ii'jiii Ntu;i:. . i I . :
Tap d i iìLiãii hàn ì: sù íi.S- Ỉ()S°
I
chuyên sang cho vay dài han cũng piián lứn là \õ n phút hành). C ac khoan
vốn đư<fc L'âV> và ch o vay Irong hạn m ứ c đều \(>i lãi suãt lliãp: lãi sihi! clìi)

vay thấp h(ín lãi suất liền gửi (lãi suál ám).
lỉáng 1.2: Tinh hình ỉaỉ suất cho vay cùa N«:ìiì hanií NhÌ! p.iióc
những Iiãm SO
1'ĨĨOI (ỈIAN Mứí' ĩ ÃI SI Á 1
Iíl’\ í)ON(i
;
! \1 Si \ í' ( )!< , \ \ ’i 1 ^ 1
Trước iũim i 9.S2
2X'; nám
< ) - 1 ,s f i i|:;ỉỉìu
*
Ị Ciiai doan 1 9S2- ỉ 9!S7 37' 1 năm 0 - V ; ĩ hány
Nám l<)87
27' < nf;m
1,5- 6.() r t ih;intn
Nỉìm
Ị C)r 1 ilítm
ỉ XV t - Th >;i tluiaiì
'
Null) !vy,9
7(i Iifini
2,! - 5f ;
{Nạnồn: hàm.’. Nhà iur<H_- Việt N;im. Vụ Chu đô Chinh sácìi)
Do C(í chó (|ii;in lý (ịiiá cứng lìỉiiĩc, Nhu UƯỨC đã gặp phai nh;i eãii
hái tán về tín liunu và n_uâti hàng cù nụ cho vay cãnu cu! vốn: vôiỉ đfì iì lai
liiun phái phái ỉ let nỉ 1 tiền 1-lc cho vay \ ã như í! lé hi ú;,\ him , ill! L'i.1
(ỉạm ph;i! liên tội và điểu nghịch iý là moi “cô L>;;nụ” đó h;Í!i ỉì!ìIr í.''":
lác ciiiii'j cìéii liiôu quá hoai đôr.u kinh doanh cúa các đi in \ i í \;i ci;;i
loàn hô non kinh lê lịiióc úãn.
Tmnu khi đo, 11lì dung cho vav Cií nụắi) ! 1;*n và dài ÌKIIÍ ùcii lãi;,ụ lc.il

nhanh chóng irony klni vực kinh lé quốc đoanli \ à sau đó !a kinh lé lặn
ihc (các sô liệu chi tièl xin xcm bá nu 1.3 Iran^ ! i
Dư nọ' cho vay lăn í; ỉẽn nhanh chónu. Sớ dĩ có lì nil trụng li ’). ;n<Vi
mãl là do sr.fl xuãt kinh doanh đifoV mo' rôỉiu. niiU cai: Yi'<n ,
khác ctm do việc die II chính uiá và chi so uhí ca lãng kó<> iiW t J-:j: ' i !i:'i>ìi!_'
lin ciunu lãnu \ à cũ nu còn do tín d li nu nụâii hr IU 1 . ■
cãp nãnu nề, Il'onu đó hao c;'ip iliav cho nụ;‘m sách Nhà n;."V' ^ hic1:1 ,\
iroim nil ion Nỉ lì 11 cỉiunu. Irong L';i ihiíi kỹ ba» > cãp. sự iu 11,1: i.lì
lưoii!’ Im CÌUÌU c.tị) cho Ill'll kinh lé liiưiúìu \ lii'! xa 1' >c đõ I;'|1 1 c;,.i iỉiii
11 il íl p Cịlli >c c |' i lì IK i i 1 ! ’, il n ì ' L 1 c 11 ca ù Si; i 11 cu i h < )■!] 1L lie (í 'ì ! I ]I )' I ỉì Ị : i -
i ‘>x.s. IK'U lóc ilõ iãntí '-'UỈI lỉm nháp (jiitV vliin dỉit .:ii:c U U!1': i'liii; 14' I
nálll. thì ilk till iáili; kỉ lõi Uí* !ín Jtliiu Vlíi >1 Ị! i i;: o '. .ị ;11.
vây. su' 111*;' .Viiu li:,) v;;v r ;J. i/;i:ì ;t ’! '• < '1 11 lii ( ]|'' ìi ìi
ràl nhiồii so \wi \ỳr.\). YY>IÌ nì:;ìr 1 s.ìdi chiiwn 'iìỉi ' I
líiCO kò iioacli. vì !Ìic phi!i sư úimu \un ii^.ìi; ịun .1 jMi.ih I ,I: ;.■■■ í 1 ■ • ‘.ì
phai hà nil Jt‘ CỈÌU \
V
i ìũ h.:ii ( XÓI \'0 líìúV ciiiii i I !
.
; 11 ì • 'I! I;:: ;: ■; i.
liảng 1.3: Mức £Ìa íãn« lổng (!ư no ỏ' những n;iin 80
KHU vụt KI Ni! TẾ
TỎNG DU N> -
CUỐI 19X5 SO
VÓI CI 'Ỏỉ i
1 oc Đo ỉ \\<ì
Bi nu ọt \N
ỉ ỉ Ả\( J N A A 1
TI TP< ■
ỈV.ỹ 'V ỉ

TONG 1)1' V •'
/- TÍU (huìịỊ cho vay von
11
”cm han:
1. Khu vực kinh 10’q HOC doanh
45 Kì ỉ ì
15 V )■. 3 <
94,6' r
2. Khu vưc kinh lé U'ìp llié 2H.3 lan
102.2 V
1 Ã (
> <
3. Khu vực kinh lé lư nhân, cá thố
3,9 lãn
30.2 1 ;
(ỉ.s r;
//- Tín ílụiìiị cho vay VÓIỈ (lài han:
1. Klni vực kinh 10 quỏc doanh
9,9 lẩn
M ,2
S6,3 <"<>
2. Khu vực kinh í ố lụp ihc 7,9 lấn
5 5 , 4 r - ■
i LI
3. Kim vực kinh lê ur nhân, cá liìé’ lan
35 ';
2,6
(Nạnồn: Tony iii'.'p lừ cuốn N^ãii hu llNlìà mrúv Yiệi Nam- Ọiiií íiìr.M \;iy
tliíiiỵ vù pliáí ii icii)
V ù i p hiA 'ÌÌU th ứ c h oỉit đ ỏ n u n h ư í rèn . lì'1. HIU í h ời k ỳ h a o Co') n ó i

chu m ’ hoai đónu tín dun e cùa n .u â n 1ÙU1 Li xél v e íiìưe chất Uiónu nhái ia
o . . . £ ? ■ « _ o . O I
hoat dô nu 1
1
n duniỊ í heo đúng nuiỉTa: núi cácii r.i-ác. khi Jó iìoụ Jỏii' I;n
tiling cún Nuàn iiànu Nhà niin'c Việt Nam như iii co' quan LÍii chính iiiu' hai
sau nuãii sách Nb;i mívVc, hôi ì canh vai trò :■-!] sử nhài địr.li còn áy r;i
nluìiiụ hiệu irnụ licii cực đến non kinh lố nói chung. Nỉnìiìu khiếm khuvêi
Irony hoai đònu lín dan'4 đã íio' thành nil'll tác I'.iì;ì;i làm d» • nc:: kiiùĩ lé
dán dan trớ nên trì Li ộ. sa sút và ụia iiinỵ íìiih tranu k.m r<h;'.t.
ỉ. 1.2.2 í roỉig ỉiali vực pítáỉ hàíih và quàn ìy iuu íiìôiỉạ ik'ù «ệ
Vồ mãi nmiyên lac, (V thòi kv Irưoc đoi mới. Ngân hìuiíi Nhà míó'c
Việt Nam co nhiệm vụ phái hàiih, cium línu và ki cm su;ít li-lì lộ cho nủii
kinh tê. Việc phái hành và cunu ứnu ÚCI1 cũnu lĩưóc ihưc !• I! U)U'1 ]■ '1-
liondi. tòn việc (Ịii.in lý lưu llìóiiu licn lô đưnv \cm như !.:I I’ ,1.1 l\ i
hoạch Iicn mãl
a - \ e Ỉioạỉ (ỈOHÍỈ CÌIHỊỈ ửiìíỊ lien cùa htìiìỊỉ A /,. ìu;i/( ílìời k V
(rước doi mói:
. Trong thời kỳ này, nêu xél về 111 ực chất ihì việc cunu ứnii licii
không dựa trên cơ sứ mức lăng trườnc kinh lù’ \à cũnẹ killing dựa liên
cum’- cầu vổ tiồn tê (hởi vì khône có kinh tố Ihi iriròTìu nén cĩiim kiiôuí:
c? • '
c >
. C-
thị trường liền lé). Việc cung ứnu iiổn đưưc Nu án h í'ỉ n u Nhà nưóv Yicl
nam thực hi CI1 Irên co' sớ xáy dưim kê hoa ch liền mặl va i-;ẽ noadi l;iì (Ju nu
và trên cư sứ mức iháin hụt ngán sách đươc Chinh plỉú phê ihivcl cànn vói
kê hoạch phái Iricn kinh tê quốc dán hà nu nãm và tro,IU kv kẽ iKKk’li. Noi
cu ihc h()'M, Ngân hàm; Nhà nước lúc đi') có nhiêm vu cuníi ỨIÌL’ li vì'II ihco
kế hoạch đã được Chính phú phô duyệt cho các địa phưíínu. các đivn vị

kinh lố và các cónu trình Xíìy ciưnu L'(i kill.
Trong thời kv nàv nhu cáu chi liêu cúíi im;ìn sách Nhà mrớc rãi lớn.
C? J - «
vì Việt Nam vừa trái Cilia chiên Intnh. Nên kinh lê bị tàn ị)há ràI nặnu lie.
đòi hói C h írh phú phái d ù lic-ti đó khôi phuc và X;I\■ ù rnu ùù\ IVƠIvù
chính điêu (ló đã dan đôn lạm phái chi phí đay. Mãi khác, xuàl nhai lừ
<|ii;m niêm sứ hữu X ũ hói chù nghĩa ỉ heo kiéu hao cAp. Iron^ liồa kinh lo
về cơ bail ch i lỏn I;ii hai hình thức sớ hữu là sỡ hủ lí ioàn dull và S(\ lũru lóp
lỉú\ do vậy Nhà III rức i;ần như phái hao cãp cho lilt cá rn>ii im!i viiV kiiili
lè, xfi hôi. Uôi \ < j. lioal đôntu sán xu Ml kinh ún.ir.h. Niià iìư'Vc (.lịnli Ki các
ké hoạrh san \iial, các chí liêu kinh ;C\ ct’iì‘1 cáp vốn. và ini 11 hu;': 11 lìonu
sán xu.lí phai hộp l;ii vào nu, ân sách . nhu CÍIII vòn líìnu í hỉ đã có nu Mil sách
cấp. Cơ chê quán lý này đã không llìc khuyên khích san xual phát íricn;
trong khi đó, nụãn sách Nhà niróv phái gánh chịu Cik: kIn>:’in !ÌÌ!KI ir> cúa
Ircn 8()'r đon vi kinh lê quốc doanh CÔI chí đc duy 1 rì hoạt đón ỉ.1 «. ÌI.I i;;ic
đón vị lKiy. Kè! 01 là là thâm hụt neãu sách 11 LÙIV cìmg lĩìiiy L-rv di) ỉ■■■ ■! chi
tiền m ã í hằn í; n ăm lăn‘4 lên nhaniì ehónu: "hôi chi íiụân sách DiV.n I 9!S i s 1 )
VOI n ã m 1 9 8 0 u â p 3 4 . 3 lầ n ; tro n u na n ă m từ Ỉ 9 K 2 - j 'X S4. i n ú v h ỏ i ( hi ii ■ .In
sách lã nu hình quàn 4 ,2'"r\ đốn 1985 mức hội chi iãnu ụ áp 22.S Ỉĩỉii su VÓI
nám ll)S4. Nu uốn bù đáp ihâm ìnit nịiân sách chú veil la đi vav. ciira văo
cr i . c? - - .
viên lr<>' nước nuoiìi và phái hành liền (thời kỳ IKIY Nhà nưức !úi:i DÍiii òii.' I
có chính sách v;iv vỏn trong dãn). Do vậ\\ kìioi liMng liêr, L/D j:: 1:1 L, :í
] ì 1 11 c LI ^ i. UI 1 i Lỉ. í 111 s i ì L h I Oil n o n IỊ Uíi í 1;] ỉ c li so \ ! M í . ỉ H H ỉ v-! 1 n í_ 11L ’ 1 - 111 ' I! ỉ ỉ 4
can cùa lưu thòm: lien lộ. 'I";nil Irạnu đi') khiên clio khối iu'.in.u lien L'li’iL:
línu (ăní: lên rfil nhanh, đôn Citôi lulm !9K5 so \ ưi lliôì íiárn !(-)S0 1; !,•:
3 5 lầ n, t r o n -Ị d () k h ô i lii'(Vnu t iề n tn ãl lư u h à n h ỉ .'i n 'MỊT 2<) I n . liu li::"!
lliâm hụl lì^.m sách b;uiu Ịm haiìh !uòn cliicm n'ỉỏt íi lúHì.y '.I.ÍI:^ ké li':
íốnii sò iiiMiop, bù ihiị' ÍỈÌÌUVÌ lull nu<'11 sác!i v:i cn \u hiriVnli i\ .;>;ì; ỉiMi
\'à h au C|ii;i :à J ẫ n đòn lìn h tra nu hun ph;it ÌICM iẽ iiuà\' t i.ii : I.C í

lụ'U clii lièl ;in XCIII h;inu 1.4 liaim i ^)
12
Bảng 1.4 : Co cáu nguồn bù đắp thám hụi ngán sách
( Đôn \
1
lính: ' )
N(;rÓN - NÁM
(IM . 1 N<;
81-85'
1986
1987
1 9 SS
1989


1
1: Phái hành liồn
30.6
64.45
6S.2 5S.7
47/) 1
1
2 .V a y và viên trơ nifn'c ngoài
65.7 35.50 21>Õ
3 1 .1
41.3
42.:
3.Vay Iron
<4
nước

3 .7
0 OS
'
2.3
i .6
_ J
( NíỊUổn: Báo cáo của Bô Tài chính năm 1994 )
Bat đau lừ năm 19X.\ do ỉihữnn hiứn đ('mu hái loi YC kiiili íc \a
chính (rị ớ Liên Xô và ứ các ỉurốv xĩi hỏi chủ nulna f)ônu A li. Việỉ Nam bị
cal ỉ’iám manh n^uùn viên li'(V lừ các nưvVc ỉì;V\'; khi đo J'Á'J K>ại ỉmu\’cỉ]
ỈT* . ì_ • • - •
vát !ié 11 (lau vào nlur sắ! then, drill hoa, máy móc Ihiốt hi Yiòi Nam bãi
. . I - ■
huóc phái nnia hoàn loàn VO! uiá cao. lain cho chi plií Siìii Ai i'll ỉ II!ì
( kim pỉìál chi phí ủây). N(U-Í1 lìànu Nhà Iiifov i;»; píliii ir. íiOỉì Cì(: Uic
xí n^hicp (.ịliv )C cioau.il có liên mua iliciiì !i\Mi\vn. iìhiiTi \ c:í iiOi; plìtic V!i
sán xuítl ( lam ị)!ì:íỉ licỉi !c)
Tác đónu maiif; lính cỏnu ỉuróny của lạm pỉúíl liên 10. hun jVi 1 LỈU
phỉ đây và của cáu nhan lô khác da chill đôn lạm pli;il lãnu ĩiVi Iiìức
sic u í.iiìì phái: í ừ {)^‘ ( năm I ()S2 lã nu len 747'V vào năm Ỉ(/X6. \ 7; ĩ iìcu
nhìn mói cách m ô í^h' >nLI Ui iháy đưừny. tổ r.u can A D hi dicii chiivên N<u;
. í c r J c? v_ • - - «
pliái AD ’, du'o’nu (tnm CUIIU AS a’Ị ell chiỉven Siinu trái AS’, ciiilii V >'i r.v.’i
L'Uiiij, lien lệ lănu can làm uiá cá tãnu mạnh lừ p ỉcn Ị’’
p *
ị .
Dưới ihời kinh iê hao cấp ở Việl Nam. Nhà míóv hoàn loàn ủiV
quyền Cịuán lý ngoại hôi và lận Irung lliônu nhâì mọi hoai ùộnu nà\ vào
Ngán hàng Nhà nước. Trong thời kỳ này, Vicl Nam đã uia nhập mộl sô tri
chức kinh lố quốc lố: thánu 5 năm 1977. Chính nhu (Ịiivêi đinh cho Nuãn

hàng Nhà nước Viêt Nam chính thức tham gia Ngtin liànu Đầu tư (ỊIMK lõ
(MIB ) và Nụán hàiit; Mọp lác kinh lé quốc tó ( MBES ): (h:ínu 6 nam
197K, Việl Nam gia nháp Mội đổng urơnu lr<í kinh lê của hô tlìónu \ã hói
chủ nghĩa. Việc gia nhập các lổ chức nàv đã ụiiip cho Nuãn hànu Nhà
nước Việl Nam có điều kiện thuận lọi hơn tronu việc mớ Ỉ'ỘI
1
U cỊiuin hè im
òunu . Nỉurnu xél xù lỉurc tế. do yêu cáu nìiập khâu vậl lu' kỹ iliuãl phục MI
cônu CL1ÔC xây đơnụ kinh lê iiLiày môl Kín. Irony khi kiiii IIUÍICỈI \iial khấu
chí báo cìám khoánu 25% so VÓI tốnụ kim npK'h Iih;ìp khâu. nC
'11
quan hê
cung- cẩu về ngo;ii lê luôn căng tlianu. V iệ c Nu;ìn lùmu Nil I I1ƯÓV Vièl
Nam m<v rộng tịiian hê hop lác trên Hull virc lien lệ, 1ÍM ciunu và lluiiìli toán
C|UÔC té với các nước \ã h«‘>i chú nelila và cá với các Iiưức khỏnu \ã
hôi chú Hi’hia cũnu kiiônỵ "iai toá đưóc nhữn.ụ k 1 ì<) khán Ii.uàv càiiu 1
Cho đìi khi Nu;‘in lùiiìí: NI:Ì
1
nước Viêt N;im «.1ĩi eo i• !
1
<’ mo' ròn li
he vav VU
11
và llianli toán VI) i các
111
rức xã hôi du; nuiììa và v;iv \ô I rác
11
ước tư bán chủ nuhìa ha TI i: các liình íhức tín (lung nhà nunc. I;n tiling
nqân h;mu: nlnrnu sự cãnu llìcinu vế cun;:- cấu nu<Nii !ộ YH
11

khúi’,:.: ỉiiáiii.
Đốn Iifim 1980. Viêt Nam đã tham gia ha lo chức lài chính lịiiòc Ir Ill'll líi
Quỹ liền tệ quôc lê (IMF), Ngân hàng íhé gió'i (WH) và Niiàn Ilium ; ill
í riếu châu A (ADB). Nhò' dó. Việl N;im dã đưưc càp líu dune liỗ tre' (.■!;<>
cán càn ihanh toán. Ill ê nlurnu. Irên tỉnrc lò. hoai cỉònu của Nu fill h>iM!’ Nliii
t- . • ■ o •. c~
nưó'c Viộí Nam với các lổ chức tài chính liền lệ này còn rãì nhiêu hạn LÌIÒ:
mậl khác, các hoai đônu Ironu quan lý nuoai hoi ó' giai đoan này CŨIH! chí
đừng lại (V việc vav vốn và thanh toán quốc lố mà chú yen lại la với Ictc
nước xã hội chú nulìĩa. Nhà nước độc quycn vổ nmuii hối và Ironụ nen
kinh lê lai khônu có Ihị li'irò'n‘4 nuoai lê. kcl quá la li Miá hối đoái khói:':
phái là li uiá dưa licn quan hệ cunu- cầu nunại lê mà cln’ ià lí giá d.' Niia
nư(Vc áp đ;ìl, cò định Ironu thoi uian dài. còn ụ cu II ÌÍI\ Cv) dưiv s,r
dung 111 Ill'll u khônụ co hiệu quá.
1.Z HỐI (’ẢNII \ À TÍNII r VI VKU r v \ \ li (’ DÔ ỉ MỎI ĩ IỊ I n(')N(. nc; \ \
iiảní; () \ lí:i N \M
1.2.1 Nliũnií \ ;ui fic kinh lc \n íiôi !)ức MỈC \ iì() Jíiíi':t íháp ky Sí)
ỉ làu I]uâ cu.; \'iC\' CỈI.V Irì (ju;í i,:u co' chó í.[UÍMI ị V láj'< l!'iI!)U IIIị;:;. !k i!
bao cấp Ironn loàn k*> ncn kinh lê noi chiuiL '. a liimil; nuìmỉì n‘J;in hàn:: lu II
riênu, cu liu là tioỉiu ho.ìl (,1ònu íIiì Junu. Ill'll!: hdíil j>!i;í[ iìimli
CII11'’ IÍ'11 u liCn lộ. Iroim hoai đ ộ n ‘4 thanh loán đà (l;m liên linh 1 r,In >: i I M
16
phái ngày càng gia tăng với tốc đô phi mã và kéo dài Iricn inicn. ciá CÍI
leo thang, đời sống nhân dán khó khăn, nền kinh lê quốc dan mái cân đôi
nghiêm trong: sán xuất sa sút. lưu lliông ách tãc. kinh lê Irì lie. Iir năm
1976 đốn năm 19X1, sán XLiât còng nghiệp lãn.ụ hình quân n;ìm 0.6% :
nóng nghiệp lãng 1,9% ; thương nuhiệp quốc doanh lăng (>.4r< . 'I Von ù kill
đó lạm phái £Ìa lăng vcíi lóc đô khủnu klìiốỊ): nếu lây uiá cá Iiíìni 1 ‘>7íS là
100 thì năm 19X1 là 313,4% : năm 1984 là 1.400 ; năm 19X5 ÌÌ
1

2.3'M) |l’
Quan Ì
1
Ộ kinh lê đỏi ngoại llùíi kv này khónụ đưov mó' mang. Cuôc
khủng hoáiiL kinh tố- xã hói nuàv cànu có dâu liiộu tnun Iron ụ và đanu
ván động nhanli đôn đính đicin cúa nó
Lĩnh vực liền lê. tín dung, nuán hàng cũng ờ ÍIOIIU tình Iranu Iiuày
càụg rối ren phức lạp, chức năng Irung tâm liền mậl cúa ngân hàng bị ihu
hẹp, ngân hàng không kiểm soái được khói lượng lien lệ tronu lưu Ihông.
Tín dung ngày Címụ mang nặng tính hao cấp, lương tiền măl (lo nu;ìn hĩing
phái hành đê hù đắp ngân sách ngày càn
<4
tăng. Chức nănu quán lý nhà
nước, chức năng lnrớng dẫn thanh loán trong nền kinh lô quốc dân cúa
Nụân hiing Nhà nước không thực hiên dược.
1.2.2 N ^uyèn nlián dần đốn íiiỉlỉ ír;iii” ỉ)âì ổn Ciỉa EỈOỈỈ kiỉih k ; vìì
ciia Iiịíànli Nịìán hàíỉ"
linh trạnu cực kỳ gay uãl nêu Irên cùa nến kinh lé CŨIÌU như CIKI
n^ành Nuàn hà nu Việt Nam từ giữa cho đốn cuối Ihỉìp ký Hí ì ixii lì1: II •'lì ỉ ừ
nliữny kluiyêl tụt rãi lớn ciKi co'chê quán lý hành chính 'úip li Mill: quan iic.1
hao cấp. Cơ chê này không liiừa nlìàíi 111 ị íi'U'0'ng, úo vậy hôn ìrom nổii
kinh lê khỏiH’ có thi Irườiiu liền lê. lố chức hoại đóm’ của hệ ihôiiiỊ, ngán
hànu cĩinu kliône iươnu thích với llỉônu iô lỊiiốc lê và líuy 1 uál cíui thi
o ■ c? ■ c CT . 1 l J .
trườn*’ Nu;iy lừ khi ra đời. Níiân Iiàn u Nhà nií(K' (V Vi ÔI nam íhiíi k\ !|-;i‘(V
C* cT* J c* o . _■
đổi mới cùng môl Iúc phái dam nhãn quá nhiêu cluíc nímu: \'ừu phá! h.inl).
vừa Irơc tiêp cho \ a \ \'ốn đôi với nền kinh tê quốc dán. vừa chill íiádi
nhiệm quan !y nhà IUIO'C về tiền tệ, tín dụnu và quan hệ llumh loiin. i 11V
dil'o'c ui;u) nhữnu chức nã nu chốnu chéo và cồnu kềnh như vay: nhưiiu xél

■ O *- *- *- *- ■ -
VC ill ực chài, ln>;il độim cùa N['án lùm ti lại lất đòn điêu. Irôn ihưc tè 11(1 chi
là cơ quan cấp phái lài chính, klìônu ihê va khônu Cíin tic 11 sir nãnu đnnụ.
linh hoai Iroim h.'K'h loán kinh iloiinh. iionu h<>;
1
1 lìònụ tin clụnu ciìny
mail1’ IKÌIIU lính hao Cíip: vùn lín duns’ đuoc cum: ứnu mõi Cíìdi hi đónu (!,ì
0 - 4- * • *- • ^ ‘ . . .
đun (.1011 dư nọ lãnu nhanlt. phá vỡ moi chi tiôu ké lioịic!) 1|U\'. Ii.im va liìin
(,) Đào l-)uv r ì
111
ÍJ Quá l lì
11
h hình thành coil duoim til lén ( N X11 o \'kl
Nam. NXB Chính li ị Quốc ui;», 1 là nội I‘)(U
17
cho tốc độ lãng tín dụng vượt xa tốc độ phái trien sail xua! và lưu tliônu
hàng hoa. Tỷ trọng vốn phát hành Imng nguốn vỏn tín June nuàv càim
lăng và trở 'hành nguồn vốn chủ yốu ( do Nhà nước vừa làm nhiêm vu
phát hành, vừa trực liép cho vay nên kinh tê C|!IÓC dap, ). N:-;ân lùiiiíi Nhìi
nưcíc- ngươi đai diên cho Chính phú/càrm nuày c.mu Irừ ncn hal lire li'onu
việc quán IV nuuổn VÓI).
Cho đCn cuối íháp kỷ HO. (/ Việt nam chưa hội 111 dll iiiuìnu đi cu
kiên cẩn lliict (lc liên hành hoai đôn” kinh doanh n>:án hànu v;i lịiún ly VI
mô nen kinh lố theo co' chế thị trường.
1.2.3 Đoi mói hệ thong ỉi"ân hàng ổ Việt nam hỉ r.iôí í ill yêu
Xuâi phái đi ốm kinh lê của Việt nam kill chuyên sauụ LO' chê iliị
trườn u là láì llifij). Đó là “hệ lỊiiả kép" cúa những cuộc chiên li anh kéo I.!;iị.
của những di sán lừ môi nền nóng nghiệp lạc hậu v;i co' ché quán ly 1 âỊ•»
Irung quan liêu hao cấp. YCmi cẩu dổi mới llico hưíínìỊ phiíl lỉiên kinh tò

hàng hoá nhiều thành phẩn, mớ lông quan hệ kinh lê đôi ngoai với c;íc
nước lién thê giới. khuyên khích các lổ chức nước ngoài đíìi! tư vàn Vie!
nam đã il.ll ra tỉòị lìói cấp hách phái (lói mới căn hií/1 và loàn diện hớ
l/ìôìiạ HỊịân ỉià/ìi'. Đó là XII lliố lál yốu và cữniỉ ÍÌI mói l!'<)]],!_! nỉnìnu liiẽìi
kiên

bán đố V iôl nam tlioál khói CLIÔC khủnu hoánu kinh lé- \<: hôi,
bước vào lliời kỳ cô nu nghiêp hoá, hiện đai ho;í và mớ rỏng khá n;i!i hỏi
Iihiìp kinh l ':. íịiiòc [ỏ.
Nu
; 111
hit liu Việt nam thòi kỳ Irưóv doi nJ<'yi là hệ íliôni: nụãn lùm”
môi c;ìp, việc quán lý licn tè và iiiK’cl ủóng lín dung hị Irói chãi bói cú c!r>
kê hoạch hoá tập IniiUi cứng nhác, chức nãn»i kill’ll doanh liền lẹ kh'HH’
cliiMV coi IrOiìụ, m à chú yêii chi ciUiiii lý kin h 10 íhônu qtia hc Ihoiu; ké
hoach liền mãí lon u hop và tín ilisns; tout; ỉ i< >’p - - - Xcỉ vó ùui>h MiJiTa. vùi)
thòi kỳ trước đổi mới. hộ ihônu nu án hàng (V Việl nam đư!!'c Lii'in V(Vị 1 ;
nhiều chức năng, như kiêm soát hap.ij, dõng liền đói vc'fi c;;c ho:it ti<">nụ
kiiili (è i hòn í.’ ÍUÌU hoại ciônu lín ùụnụ, quán ]ý lión nrìt ihanh túiín. qu.iii 1\
imáii sách nhà I1ƯÓV. lỊUiin !y nụoiii hôi và ihanli Until tín d 1111,11 tịuôe lé.
Nhinií', liên ihuv tẽ hộ liiônu nij,ân liànu mòi can đã thực hiện các chức
nniií’ do khoiiL! hiC‘11 qua. do khônụ thành côim (ronu quán ỉv lión lê.
Tronu một lliòi ui.ui (.lai, cluing la đã phai hành licn tỊUíi iiliicu đẽ l.im
n>’Uồn vòn tíii chum \à hĩi đăp thicu hụl im;ìn Siich. d;l lu\'C'l dõi i)o;t li. il
mạl, tách rời liền \(>i I III tỉuim, iluv I rì Cịiiá I; III I|ii;m niỌni (|ii;m lv liổi) U;
chi là quán lý licn mãl Và tronu CỊUÌUI IV. clninu III till thién \c hiện
pháp hành chính. íl coi ironu các liiỌn pliííp kinh lõ v;i c;ic L(Mi;! cu kinl) k'
vì mô nliư lãi suàl. II má ’I uy muôn dựa \iio h(i;u-|i lK'
1
) !ii;il lỉr

1
|:
1
,UÌ
ly và đò điCII hoà lien lộ. nliưng thực ra khon: l;io l;ip dưiíc C(í Mi Mill'1
IX
chắc Irong khi lổ chức thực hiện. I ỉậu quá là đã dẫn đốn lạm phái keo đài
và ngày càng Irầin trọng. Cóng tác huy động vốn tronu dãn dc cho vay.
huy động các tiềm năng vốn trong xã hội đê xây dưnu đất nước 1 à rãt lỊiian
trọng, đăc hiệt là tioim lình hình kinh lố đất nước khó khăn: nlnrnu tìiinu
liêc công tác đỏ đã không được coi trong. Hình thức huv đôiiu vón vfi cho
vay lại rất đơn điệu, chí coi trọng lín dụnu HiỊắn hạn mà rất ít quan làm
đôn tín dung Irung và dài han; mãi khác, lai hao cấp vỏn lín (.lunụ hãnu
việc cáp phát vón ngân sách cho các đ()'n \ Ị kinh ló. láy liẽn nhái hành làm
nguồn vốn, lấy vốn ngắn hạn đổ cho vay dài lụm và cho Yiiv đau tir \;i\
dựng cơ han Iỉoat đóng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam lỉiòi kỳ
Irưoc đổi mới llico những phương ihức lỗi lhò'1 và nguyên lãc cứnu nli.ic
đã gây ra những ánh hưứng rãi nặng nổ tới toàn hõ nen kinh lè.
Hệ lliống Ngân IiàiiịỊ inôl câp ờ Việi Nam íhói kv Irưoc đối mới đã
không 1 hố đáp ứnu đưưe yêu cẩu ổn định, phát trie’ll và cũnụ không thè
dáp ứng được yêu câu đổi mới kinh lê theo cơ chê Ihị Irườnq t1 inIỉ lnrứng
xã hói chú nghĩa. Vói lie ihông ngán hàny mõi câp này. Vièt Nam cũng
khôn<> llie hội nhập dưực với nền kinh lê thê giói và khu vực. Do đó, việc
đổi mới lie ihõíiu n'j,An hàng (V Việt Nam I!'(’)' íÌKinh môl vân đổ c;ìp hách,
mộl lâì you khách quan.
l!;
Chương 2
ĐỔI MỚI IIỆ TI-IỐNG NGÂN HẢNG Ờ VIỆT NAM VÀ
NIIỮNG VẤN ĐẾ ĐANG ĐẠT RA
2.1 VẢI NÉT KIỈÁI QUÁT VÊ LỔ TRÌMI Ci A ('0'Sa (T O C OÕI Mõ! í!í

h ỉ o n í ; n íỉản iiàní; ỏ Mỉ I NAM
2.1.1 Sự thí diem manỵ tính kiioi (IỘỈ1J»
Cóng cuộc (lối ìnứi hệ thnne nuâii hànu (V Việt Nam có thố (lơov
xem nhơ đã hắt drill lừ nám 19X6. Nhưng Inróv đo. Nuhị quyc! I lôi null ị
Ban chap hành Trung ương Đang l;in lh
1
V X ( klioií V) (lã đó ra plurúnu
lurứnỵ đoi mới ho;il đông nuân hìmu: "Chuyến nuinh hoại đóim CIM nuâii
hàng sang hạch lo;ín kinh lố và kinl) doanh \ã hôi chu nuhĩa". Đón Đai
hôi f)áiií.’, lần thứ VI vào lli.inu ỉ 2 I];ìm I 9K6. Iiong Báo cáo c ìiínii 1 ri Iiioí
l;m nữa pliươnu íiưiip.g đoi m<;'i hoai done Niiiin hìmg l;n tlifnv nhan 1 nLU 111:
“ Bên canh nhiệm vụ quái) lý lưu lliônu liên lê cùa Nu;m hàng Nhà nước,
Ciin x;ìy (.Ill'll}.’ 1)0 lliỏnu niNin ỉìànu chuyên mjiicp kinh (loanh líu liu II ụ \ à
đicli VII nuâii hìmu lioat đónu llico ché đ(') had) toán kinh ló ”. Phưiín:'
luíớntí lrên đưoc cu [hè hóa lliêm múi bước Iroiiu Nghị lịiivèl 1 ỉói Mijii
Ban Chấp har.h Ti'imij. II'O'IÌ
'4
Đán Lí lan lliứ il khoa VI “ kicn loàn N u; I i
1
lỉànu Nhà nước làm nhiệm vụ pỉiái hành và qu<in lý Nỉià nưnv \v lie'll lẹ.
1ÍI1 Jung. Phái triên các Ngân híinu chuvên nuliiệp là td diức kinỉi (loanh
lín dụny và dịch vụ nuân hànụ". Đố thử nghiệm, Iheo Ọuyél đinh >')/(),’)
ngày 25 tháng (í năm 1987. chi nhánh Nuân lùinu Nhà nước lliành phu í lo
Chí Minh đã đưóc phép ihí dièm cơ chè hạch toiin kinh lố. í inh (loanh \;i
hội chú n^hTa. Nlui'iiij, Irên thụv lê. hoại độim của Nuan hidiLi Nhà nưoV
llìanh phô ỉ lổ Chí Minh chưa ihưc sư chuvên sanu kinh diutnỉi \ó'i tư cách
pháp nhãn đầy đu. chưa hoai đòim theo đúnu Cííc null) ôi) lác cúa Ill'll
nyân hànu kinh doanh liền tê mà vần đưo'c bao c;ÌỊ> bói N ti i'll) liaiiụ í I imu
ươn*’. Đèn lliánu 7 năm [9K7. 'IV) nu Cỉiám đúc Nu;ìn hà liu Nhà nưóv Yiệi
Nam 1 h( >11!' nil ã t vói Uy ban nhàn d;ìn (hành pho I !õ Chí Minh quvôl cluiỉi

lliànli l.ìn M'j,àn ỈKÌI1U cố phan chill liên: Nu;ìn liàne CYmu lluíónu líianl: ph.)
I lồ Chí Minh. Đ.IV là nyàn hàn*j. C('í plum có hr cách phiíp nhan va liadi
loan kinh IC độc I.IỊ1. ia môi 11L’A11 Ilium clniNX'ii Iiuliicịi Ironu. l'.ẹ ihõiìL'
hìmt. ViỌI Nam, Inrc lỉiiKk' Nuãn 1 ẳ«uIi2 Nliii I1IÚV \ iệl N;i:n \,I l :\ hỉiii
n h à n dàn thành ịiliò 1 lõ Chí Miiili. Si'nu (Iu\ ilịnli hìc ilo LỈ)tr;i I;i() I I
tlưọv Iihừnu lien Jo <lc liiKl lap i!;iv du C.I.' !n<>i qu;iM iiỌ LLiI!'•'I -‘111 !I-: 1 ■
Nhà nước Vỉ\ nuàn hànu cố pii.ui: nụân Iiàiu ừ' Ịiliíin <■!;i. IV \\ lli.il
20
von, chưa được lái chiêt khâu mà mới chỉ lư han hành Uiê lè tín duim. lự
đặt ra các chế tài xứ lý
2.1.2 Bước đột phá với sự ra đòi cỉia hê thong 11 "«111 hàiìi* Iiai tap
Ngày 26 lining 3 năm 1988, Hôi dông Bô Inrớnu đã ban hành Nulii
định sô 53 với định hướng cơ bản “ chIIvốn hẳn hê ihốnu nuân hàng Scinu
hoạt đọng kinh doanh”. Nghi định này đã mở đườnụ cho linh \ưc iiuàn
hàng ở Việt nam với hàng loai cơ chế mo'!. ỉ)í’iì iliciniỉ 5 ỉuhìì /(M'<S, ÌIC
thống n^á/1 hùnX hai cáp (lược lùnỉi iliàỉih và hì!'('>(■ dim hoạt ilộììỊị lỉicn
thong lị’ kill'll lớ ilụ trường. Việc driị moi cơ ché hoai đi''nu nu.ui liànu
được Ihc hiên (V Illume nôi (June cơ Nin clơui đãv:
- Ngân lììmu Nhìi mrức đưoc kiên loàn lại \('i v;ii trò là o> quan cùa
I lói (lónu Bỏ Irưóiig dè llnrc hiện chức nfuig (|wún lý nhà nước VC til'll lõ.
lín dung; đồng llioi là 111 chức năng nuáìi hà nu cùa các Iii'im him”, I •<) Inicìi
nhiêm quán lý giúin sál hoại đônu kinh doanh C1KI hộ iIumh: lìUcìn liànu
Irong cá nước. Mill khác, cúc llic lệ clninu vC; Im citing. liổn rnãt. iỉianh
toán á|) tiling lliũiH’ Iili.i! Iroiìg loàn hê lliông ngán hàng cíìnu đưííc han
hành.
- Thành láp các ngân hàng kinh doanh. Các nụãn hiiiiu này đưííc
phái trie’ll từ các Iiịián hàni; chuyên nghiệp (Ngán Iiànu (Y>ne lliiPiiii;,
Ngân hàng Ngoai l hương, Ngàn hàng Nônu nghiêp và N^án hanu Đau lii'
và Phái liién). Nhữni; ngân hàng ni('íi này thưc hiện hacli loán kinh iè đ(V
lâp í rên cơ sớ các chi nhánh nuân hàng Nhà mrức lính, tliànli phũ. đặc khii

và ỏ' cấp huyện, thị xã. qiiỌn và vừa làm chức nâng quan lý Nhà nước. vừ;i
làm nhiệm vụ kinh doanh íicn tệ. Quan hệ chú yêu uiừa các nuán hàn,ụ
chuyên nghiệp voi Nuãn hànụ Nhà nirức là quan hộ vay vốn hoặc gửi VI
'11
có hoàn lrá, có lãi. Các nuân hàn ụ, chuyên milìiệp lự chịu Iráclì i.h'ciM \c
kèt qua kinh doanh của mình và thực hiện nụhni vu đui \ớ\ s;iií Ni 1.1
nước.
. N<-hi đinh 53 và cuc diên kinh lô moi lúc hũv gio' ùa I;u) ra ũ
1
< • i L'| í
cho sư đối rnó'ị khá cân bán và toil 11 diên 1'iiKỉi June Ngán hìinụ. Đítv là
mũi đôi phá mó' đàu uiai đoạn klìắc phục klúmg li di dán t';j ôn
dinh. Yêu cìu tĩối m<»i kinh 1C í heo lnrónu pii.il triẽn nciỉ ■'iìiì xu::ỉ hàn;:
hoá nhiêu ihàiih Ị)!
1
;
11
ì. mo' rõỉiu (jiian lie ki nil le đoi nụoại ui! I'll
1111
')'c Ui Vi ij
các iìưov kiuiyèn khích các U") clnrc nưov DiMÙi đau lư Vili) \ ki r ;Im tui
đặí ra đòi húi cáịi h.ich phái lao l;ip hành líinu nhiíp ly intVi (tô chii\'L'i) clui
môl cách vữiiii chăc lừ nuãn hànu môt call Siinu lie lliónu ỉiuán liimi: ỈUII
. ĩ_ • I -
cap. Dei ill), vào lliiíim 5 năm IWO. I lõi dniiu N 1
1
:t mrnv (1;1 lliõn^ qua \.I
còn11 hò hai pháp lcnli: Pháp lệnH VC Nu All hìiiiu Nliìi nư.iv VII 1’liiip k n h \
noãn iiànu. h(i'p lác xã lín tlụim và cônu [\
111

i chính.
2.1
Sự ra đời của hai pháp lệnh nói Ircn đã đánh dấu mót ui ai đoan phai
Iriên mo'i, một hư(ĩc liên quan Irong vổ plurơiiíi diện quàn lý nha niíoc đôi
vỏi hoạt dộng ngân hàng, tạo co' sứ pháp Ịý cho \ ICC chu veil lie lln'um
ngfln hàng mội câp sang hệ thông ngân hai cáp. Nhữnụ phiíp lênh đó hiróv
đáu đã đáp ứng đưưc yêu cáu của ho lliônu n^án liimu lioạl đòiiu li'Dii
'4
nC
' 11
kinh lê ihị trường đang hình ihành ớ nước ta vào đau tháp k\ '■)(). Nội viunu
của hai pliáp lênh quail Irong này đã phân hiét lõ rànu hoai tlônu CÚ.I
Ngân hàng Nhà nước và hoai đóne của các nuân himu lluro'im m;n và lo
chức líu dụng; đống Iho'i khắng đinh vị ,tlú* pháp lý cúa Nuân hànu Nhà
nước Việt Nam, theo đó Ngán hàng . Nhà nước Việt Nam là co' quail cùa
Hội đổng Bọ Irưỏng (nay là Chính phú), có chức Iiãnu quán lý nhà iuiVic
về hoại dộng tiền tê, lín dimi;, nuân hàng Ironu cá nước nhằm ('in định UM
trị của đổng licit, là
cơ quan duy nliáì phát hành đỏng lien cua nưoc CòI
1
U
hoà xã hội chủ nghía Việt nam.
Trong hai pháp lệnh nêu Iron còn có mól số nôi climu Cịiiítn Irons:
kh ác, như các nuân hàng Ihương inai, các lố chức tín ciunu. côny ly tài
chính lii các pháp nhân IkkiI đôn í; kinh doanh lien lình VƯC licn tê và canh
(ranh Ironu khuôn khổ pháp luậl.
Tính đôn CLIÔÌ iluinu 12 năm 1995, Irong hệ thônu nuán hanu Yicl
Nam đã hình lliành các lììnli thức lo chức kiêu moi. bao uỏm:
- Ngân hànu Tiling ương (Ngân liàng Nhà nước Việl n a m ) có tru sứ
chính lai I là nòi và 53 chi nhánh lại các lỉnh, thành phò.

- ] lọ ihônu n^ãn lùmụ ihưonu mại và côim ly lai chính. \ <Vi 4
hànu quốc (.loanh: 50 n^iìn liànu thương mại cố phẩn cú hi'iiiu liủin chi
nhánh lionu cá nưứe: 2 CÒM'’ iy lài chính Lổ phan; 4 nu;ill hànu liên
O ÍT' J I I_- o
doanh; 19 chi nhánh nuán hànỵ, nước ngoài và hê lliôim các (|I!Ỷ lín liụnu
nhàn dãn, hop lác xã I
111
dụm;. Nuoài ra. coil co 67 vãn phònu dill diện
nụàn liànu \’à cônu ty lài chính cua 21 quõc UUỈ hoai độnu tại nưúc la.
Cìãn liền \■ V1'i XII ihc quốc lê hoá. toàn Ciìii hoá vù sư lĩui niiii chình
sách kinh lố, hệ llìònu HLNÌn hùm: Việt nam LŨnu can nhanh chóng hũi
nhập và hãl kịn nil ỡm: íhôim lọ quốc tê. \ I the. hai phiíp lệnh vẽ ngan
hàn'’ điroV ban hành vào lliiínu 5 năm 1990 đa dưov sim điii \à lioìin iliK-n.
1
11
àl N(’àii lum1’ Nhà nưòc Vicl Nam \'à Luãl L’iic !<> chức Im lìụny đa điiỌL
Quốc hội thông Cịiia nyày 12 lliány, 12 nãm 1 (){)7 v;i ilưực Chu tịch IHÍÓV
Côn ° hoà xã hội chú HLihĩa Viêt n;im chính ỉ I lire cõuụ. bõ’ n U í' I \ 26 thárm
12 năm 1997. Nhữim sự kiện đó đánh ilau bước lien líil (|u;m Irnn.u Iron;:
quá trình đổi mới lie lliốim ngân hàng ờ \ 'Iệl nam. I l;n h<;> liiiil nìt\ dã lu.ll
Ịiliáp hoá hciạl độim cùa hệ ihônu nuãn liiinu V'ld nam tl)'> pliii hóp \Ó
1
diều kiện của nưiVu ta Iron ỉ: uiai đoan dll! veil đoi co' ché qiiiin l\ kmii le.
22
gop phân đám háo línl) (loiijL! ho Ironii viôc đoi moi m ó hình kinh k' (láp
ứng những yêu câu phái Iricii kinh 10 - xã hôi cua tlal nươe v;i hoi nliap
cua liệ thong Iiy.il11 Iiíiii^ ViCl nam vơi COI1U đoiiịi n*i;m hàn*! iho uii'1 \ ;I
khu vực .
2.2 NOI I)IỈN(Ỉ VÀ KÍ I (^l ỉ A (;i!/\ TRÌNH HÓI MOI IIOAT HONC ( I V III
TIIỐNCỈ NCỈẢN 11ÀN<; () Mi l NAM

2.2.1. Những íliay dổi (ỊIIỈII1 trọnj» ÍK)I1J» NịỊãii liànj» Nhà II1IOC và
ảnli hương <1(11 tìnli liìnli kinh le
Ọiiií 111 nil dối n H > i hệ llionu IIUỈII1 liiinu ớ V k i Nam lừ hè lliónu mui
câp m an g linh l;ip Irm m liên bill) CÌIỊ1, SÍIIIU lie iIhmil; liai c;i|t \;m
(tónj^ lliro C(f flu'* llii liư<>n('_’ (lưoV hiÍMi liiòii rõ IK'1 lum*: SII il<»i 111» * i \ i 111
và chức inìnu CIIÍI NuaII liiiiiu Nha ininV Việl \'i lu clniv n;mu moi
cúíi N ^á n 11; II1 u N h; t IIIIOV V iêl N am (liíoV k h; 111 LI (linli rõ l;u Oil'll I.
( 'hưóim I hũ I uạl Iiu;m liiinu 11)111 nhu Mill :
I Nu;m 1
1
<mJJ, N]Ia DiiiV ViỌl Nam là c<>(|ii;m cùa ( limlì phu \;i l;i
Nuaii liimu I n 111): Ir< mLĩ. CIIII IIƯOV ( OI1U lioil Xn lioi 1-lu’i nuhi;i \ iél min
2. N gán liànu Nliii IIIIOV 111 ực hiện chức IIÍIIIH t|ii;in ly nhà 11(11 Ve \v
liền lệ và lioạl IILNIII liìmg. là Iiuàn liìmụ plial liìmli lien. Iie;m liìmt’.
cIIíI c ác lổ cluiv Im ilim u \ ÌI DUitn liìmu liim tlicli \ II lien lè cho ( 'liínli plm
3. I loại dónu CIIỈI Nuiìn liìmu Nliíi IIƯÓC nliiini oil định uiá III (lóne
liền, góp phan hán đ;im ;m loàn hoai ilũne Dtíìii liimu và lie lliônu t‘í”u' l<’
chức tm dụng, llníc iliìy chái liièn kinh lê- xã hùi llico định hiiVinu \;i ln>i
chu nuhìa.
()u;i liìnli (lui mói (lk'1) i;i IV'II Ironu he llioni: Ne i'm liìiHLi Nli;i III Mil
Vicl nam sẽ đưoV phan IKỈ1 dll licl lid'n (fillin'! cl; I \ :
2.2.1.1 [Nliiniị’ 111:1 \ (loi (roll” (lieu li.mil chính Síícli lien to
(I. (Ill/ill sách III! (Iuiiìị:
Sif \u;il Ilk'll Ml It'll I;ii Ilia Im ilunu u;in lii‘11 Vói sir i;i tltii Nil |)||;||
liicu CIKI liàn e h( )ii YÌI lk '11 If. I 111 ilium la a í c c 111.1M he va\ null'll, sir (liui'j
\ ÒII Ian Iihau tliiil IIVII i m u u -11 la c lioim 11 a h;n> ụ nm till iln nu ill \<I\ \;i III!
tillin' elio \a\ . f);K' Iru'iiu Cl) hiin cua lie lliniiu (111 iltmu dni'L' 1|II\ (Hull lnii
linli ehill cùa co'clic c|Ui’m l\ kml) 10.
() l hời k V ImnV (I" I im >i. (It I .mil lull 111 u ui;i rii die í Ó In )JK I] li' >;i 1.11'
(I lin t’ hat) ciin . lie llit 'im u u iin liim i; m o l L iip I'd I ih ic m VII ill .n il m '.IN

clựiii’ \ à llnic il.iy lliưc liièi) ko lioach I.mil w. Limi: Iin.u \"II I 111 dull' pli.il
111 CM I ill dull1’ háo chim \ I 'II Silii \u;il k I nil ill '.111 li L 111' k 1111 Nik k I 111) U‘
1
1 III H
doanh, mớ rộng việc cho vay đối với kinh lố lập the đó’ phái liicn sán xuãt
theo kế hoạch của Nhà nước Chính vì vậy. Imng cả mộl liiừi uian dài.
tín dụng được phán hổ và cấp phát thônu qua ké hoạch lín ciune \.ì kẽ
hoạch liền mặt. Với cơ cho' quán lý như thố. lãi suáì ám Iron.ụ quan hc Im
dụng đã Irớ Ihành hiện tượng phố hiên và kéo (.lài. Xói VC lliưc chai. Illuti
động tín dung <J nưứe la ơ thời kỳ liưóc đổi mới hoàn loàn mane Iiãnu tính
chai hao cấp. Khi chuyển sanu kinh lé illi Irườnu có sự diều liêl cùa Nlù
mrưc và hệ thông nyán hànu môt cáp đưưc tách ra llùmh hc lhũn>: Tìu 111
hàng hai cáp, thì lie ihốim lín tiling phíii Inf tiùìiih đòn háy. là o'hi>: CII đè
kiềm chê và đáy lui lum pluít nham ill úc đáy nén kinh lê ph;íl Ii'k-n. Nuay
lũ' những nãm đau đối mới. Imnu Chiên lưực oil ilinli \;ì phái ii'k-n kinh lô-
x ã hôi (.lã c hỉ lõ “ CVú In lìê lliốnu Iiẹíin lù m y (lc !io;il (.Vun: Cl) hicw (Ịiiá.
tliưc sự Im' ihànli Irimu lâm tiền lệ. tín lìimu. lli;mh loan cíon.L' \;ii ln> nòm:
cốt Irén Ihi trườn.'.: vôn vii liến lé. Nuãn himv NÌIÍI IIƯÍỈV ỉiim chức Iii’um
• t . vT I ? V
quản lý nhà nước (Ini với moi hoại (ỈÓIILỈ. kinh doanh líu clụim. lien lô, luiií;
ứnu và (liêu h()*ĩ lưu (h
( >11
u tiên lê. on dinh >:ii‘ lii đôn u lien. CVic m*ân iicinu
O C T ' . . vT >_ ÍT' • -
thương mai iam LỈniv IKIII^ ilón vị kinh doanh ÌICII lẽ, tín tỉunu lìo;.l ilónu
Ihco nỵuycii l;ic lự chú lìii chính, chịu sự kiùni soái CIIII Nu-Iii hìiMu Nliii
111
rức về chê J(">. chính sáclì lien 1C-" (,)
Khi chuyên san;: C(/ chC' lliị trường, Ngân hàng Nhà mrức đã xo;í bo
việc cap 1 in dun ụ 111 c (> lênh và lliưc hiện triêl đc cliính sádì I'M Ml,it dm I'll

Trong hoai đônu líu (.lung, sư hiên dónu cùa lãi sin'll đưnv u;ìn VÓI Men
đône của chí sô lnro'1 eiá. Viêc lluiv hiên lãi suál lín (Jimp dirn'nt:
11)1
it mãi
. V. c
lao điều kiện đè các nuãn Ilium llnrơnu mại cliuycn sang phưúng lliức kin!)
doanh: mật khác, đã lạo ra nhiều hình thức ihu luìt VỐI1. (lén mặl tron ụ dán
cư ihônu qua liền uứi liõl kiệm, phái hành kỳ phiêu có mục đích Két CỊUÍI
là đã (hu hút đưov nuàv càn*: nhiều nuuõn vòn lien măl liìỉnu xã hòi. uóp
• » C? <_ • • o I
phần kliònu nhô vào việc kiềm chê và kiêm soái hun pliál.
() ihời kỳ d;ìu. Nuãiì hà 11 Lĩ, Nhà nước cln t{ 11 \ dinh lãi snál cho \;iy
lôi đa và mức lai NU.it liền mil lôi lliiêu; còn mức liĩi s LI i'll cụ iliù ill) L'iii
n*’ân hàng ihironu mại I|u\cl dinh. Mức tòi ihicu lãi siiãl líôn Í2ỬÌ C('i iiiL
ilu n 1’ làm clio c;íc 11 u A11 hìm u CO kliii năiiiz linh tlõnu tronu \ iêc lim lull licn
>’ứi nliicu hình lluiv h uy clùnu vòn NA Vi nln ìne k ỳ li;m khiic nil,-III đ.1 \ii.i!
hiõn: liõl kicni bill li: ctiHiu lien \ ’iól nain và Iiuoai lò: lict kiỌm CI) h;i(i
(• j;ị (ri ilioo vàn»’: k v p hiêu nuàii iiánu llnro'nu ir:.ii bá 11.ụ \ N f) \<| II.'J• >;• i lẹ.
N h ò ti(í lu\)'n" IKMI »:ứi IVKI lie lliôni: nuãii liìtní- ìlìii lui! tTtI'('V lỉa I;ni!' ỉ' II
,0 Chiòn lược oil tlịnỉi và pluil liicn kinh tô - \ã hội đcn II,i:;, N Sự
Ihạt- 1 là nội !lW I. Iran;: 2S
rất thing kể so với lliời kỳ hước đoi mới. Nêu só dư lien uứi lièì kiêm ứ
những năm 1986 - I9K8 chí đạt liên 2 nuhìn ty. thì đèn cuói năm 1 W đã
lãng lên lới 17 nghìn tỷ đổny,.
Tỷ Irọng lín dụng cho các ihành phán kinh lõ CÙI
1
U đưov mó' ròim
và thay đổi. Trong ihừi kỳ hao cáp, Ngân hànu Nhà nưov YiCi Nam là
ngan hàng của kinh lê quốc doanh í
1

Í
11
diinu nu i’m hàim Iãp Ininu t<’i ')()'
cho các xí nghiệp tịiiôe doanh, \{Y,< cho khu vực hop tác .xã và kliõnu cho
vav cá the). I ir khi thực hiên ilổi mói hoại đónu I'lLN'in hànu. co' cáu till
dung đã co sư liiiiy đối khá m nél lỉiCo chili'll Inrnni' iiõii ho:
lĩáií^ 2.1: Sự bicn (lộng cùa tý Iron” Im (liin<» íroiiịỉ lì ứa li.Ill
nhưiìỊ' nam 'X)
Đối 1UỌI1 ( ho vay 1990
1991
1992
! ‘>93
1
1 ‘)‘)5
Cho vay doanh nuhicp tịưôc
d( >anii
X1r;
XI' r
~ ■ “
65 rr
í
57r;
Chi) vay doanh nuhiệp ngoài
quốc ill tanh
1 ()%
ị(Vr
v r , MV (<
4.V.:;
(Nuuồn: Ngân liànu Nhà nơiíc ViỌl Nam- CỊIIÚ liìiili xâv (ỈƯIIU và pli.il uieii.
Nxh Chính Irị Quốc uia. 1995).

Q ua các sô liệu nêu 11'én có the nhàn 1 h;t\ !v (rọng ci:o vay đ»'ii VÓI
các (.loanh nghiệp I1!M>ÌIÌ quốc doanh lfmụ lèn khá iliiny ke \ỈI đi’) thinh !.I
độlm lực quan lionu kích thích các thành phẩn kinh lè nói chtmu và ó' khìi
vưc nuoài quốc (loanh 11()i ỉ iênu mứ !'ÔI1U quy mo (.1*111 lư, phai Inên di)
\uàl.
Đồnsi ihòi vói việc lliav uni C(< câu lín 11 Line. c;íc loại li inh YiìY nìưiiii
llico lliòi han cũnu 'tiên đ1*111 ụ và khác trưóc 1.11 ro: Ini'o'c cìav Í1IÌ t'iiiii: n■.ì 1
hạn chiêm lới (.>5', lổim dll' no'; nlnrnu khi ill ực hiúì d<'ii mói. ! . 11'.Mi;: 11: \
có sự liên b(> lion hail ( So liệu chi lic-l xcin ứ biiiiL’ 2 .2 trang 2r) )
Viìo í'iữa nliừiiL’ năm ()(), Nu;in hiUHj, Nhà nưóc c!;I chi đ;io viòc Uip
liuii1’ kliòi Itfo'n" 1
1
II đmm hiiiií: nam cl\i các chưónu li iiìl) kinh ló !lio> ciii
định cùa Chính phu. như dio vay lim mua lưoìi!: iliiiV. di*> \ .iy liii! Mill).
d i o v av chinh hill lú i Siiii \a hờ. d i o va y doi \;>-| (lo;mh ii'JiiO p oHi'j
chê’ biến hàm’ xual khấu và cho các diuoiụ: liinỉi kinh tẽ- \;t liõi ì liiic Liu
Nlià 11ƯỚC. cùa cúc bộ nuành và các dị a pliiivn;;. (Yuli 1.1111 na\ <.1.1 II I;k
liu 11° nliàl dinh Iri >11 u vi ộc kh II yen khi ch |ih;t I 111C II í 11111 11 . 1 i I III t I 'I ' I ' I •111
. ir* ■ *- *
kill! vuv nòng nuhicp và nont: llion.
25

×