Tải bản đầy đủ (.doc) (13 trang)

skkn MỘT SỐ GIẢI PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG NHẬN DẠNG ĐỂ VẼ BIỂU ĐỒ ĐỊA LÍ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (138.57 KB, 13 trang )

1
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

MỘT SỐ GIẢI PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG NHẬN DẠNG ĐỂ
VẼ BIỂU ĐỒ ĐỊA LÍ

I. PHẦN MỞ ĐẦU
Trong dạy học, việc tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh tự
tìm tịi kiến thức và cao hơn nữa là biết vận dụng vào thực tế, nhằm phát
huy tính tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh là một trong
những mục tiêu của dạy học tích cực và lấy học sinh làm trung tâm.
Thực hành kỹ năng Địa lí trong đó có kỹ năng vẽ biểu đồ là một yêu cầu
rất quan trọng của việc học tập mơn Địa lí.
Vì vậy, việc rèn luyện những kĩ năng địa lý là rất cần thiết cho việc
học tập đồng thời cũng chuẩn bị kĩ năng cho việc tiếp thu kiến thức ở các
lớp trên. Có rất nhiều kĩ năng cơ bản cần phải luyện cho học sinh trong
q trình dạy mơn Địa lý. Một trong những kỹ năng quan trọng đó là “Kĩ
năng vẽ biểu đồ”. Đây là kĩ năng rất cơ bản, cần thiết khi học Địa lý.
Bởi thông qua biểu đồ các em đã thể hiện được mối liên hệ giữa những
đối tượng địa lí đã học nó giúp học sinh có thể dựa vào biểu đồ nêu được
về đặc điểm của một đối tượng địa lí: Chính vì vậy, bản thân tôi là một
giáo viên giảng dạy bộ môn Địa lí, tơi rất quan tâm đến việc củng cố, rèn
luyện kỹ năng vẽ biểu đồ cho học sinh.
- Để giúp các em thực hiện kỹ năng này ngày càng tốt hơn.Trong
thực tế, đa số học sinh chưa thành thạo kĩ năng nhận biết dạng và vẽ
đúng biểu đồ, phần lớn học sinh lúng túng trong cách nhận dạng biểu
Giáo viên: Trần Văn Ly

Trường THCS Vĩnh Mỹ A



2
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

đồ. Với kinh nghiệm của bản thân tích luỹ được trong q trình giảng
dạy, tơi xin mạnh dạn trình bày sáng kiến kinh nghiệm về vấn đề:
“MỘT SỐ GIẢI PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNGNHẬN DẠNG ĐỂ
VẼ BIỂU ĐỒ ĐỊA LÍ ”
Trong sáng kiến kinh nghiệm này, tôi xin đưa ra một số phương
pháp giải quyết vấn đề cụ thể mà bản thân đã áp dụng thành công trong
việc giảng dạy trong những năm vừa qua.
II. PHẦN NỘI DUNG:
* Cơ sở khoa học:
Đối với nhà trường. Hiện nay cơ sở vật chất trang thiết bị của nhà
trường tương đối đầy đủ rất thuận lợi cho giáo viên khi lựa chọn và vận
dụng các phương pháp giảng dạy tích cực.
Đối với giáo viên: - Có đủ giáo viên, nhiệt tình trong giảng dạy, có
ý thức chấp hành kỉ luật tốt và quan trọng là nắm được phương pháp
giảng dạy, quan tâm đến việc phát huy tính tích cực, chủ động của học
sinh, có ý thức học hỏi đồng nghiệp thông qua các hoạt động dự giờ, rút
kinh nghiệm. Đặc biệt chú trọng đến đặc trưng của bộ mơn địa lí là sử
dụng bản đồ, biểu đồ để khai thác kiến thức
Đối với học sinh: Trong những năm gần đây, việc học mơn Địa lý
đó được nhiều học sinh cũng như gia đình quan tâm hơn như mua đủ các
phương tiện, đồ dùng để phục vụ đắc lực cho việc học tập như sách giáo
khoa, tập bản đồ, vở bài tập, sách tham khảo…

Giáo viên: Trần Văn Ly

Trường THCS Vĩnh Mỹ A



3
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

- Đa số học sinh đã làm quen với cách học mới, tích cực chủ động
hơn trong việc phát hiện kiến thức, có ý thức tự giác trong làm bài tập
chuẩn bị bài mới. Qua kiểm tra vở bài tập thấy phần lớn học sinh đó có
sự đầu tư thời gian cho việc làm bài tập, làm bài đầy đủ có chất lượng,
chịu khó tìm tòi những kiến thức thực tế khi giáo viên cầu. Và điều quan
trọng hơn cả là học sinh cũng đã làm quen với việc vẽ và nhận xét biểu
đồ. Tuy nhiên, việc học tập của học sinh vẫn cịn có một số tồn tại sau:
- Một số học sinh còn lười học, thiếu tính tích cực chủ động trong
học tập nên chưa nắm chắc được kiến thức.
- Một số học sinh lại khơng chịu khó trong việc làm bài ở nhà,
thậm chí các em cịn mượn vở bài tập của bạn để chép lại một cách thụ
động, trong khi ở vở bài tập của mình cũng đã có một số bài hưỡng dẫn
cách vẽ biểu đồ.
- Một số học sinh yếu kĩ năng xử lí số liệu từ tuyệt đối sang tương
đối để vẽ biểu đồ chưa thành thạo, kĩ năng vẽ chia tỉ lệ chưa chính xác.
- Nguyên nhân của thực trạng trên: Trường có quy mơ nhỏ, chỉ có
hai giáo viên dạy bộ mơn địa lí nên khó trao đổi về chuyên môn nghiệp
vụ. Giáo viên trong quá trình giảng dạy chưa thu hút được học sinh, cũng
nặng về truyền đạt kiến thức, rèn luyện tính tự giác, chủ động tích cực
cho học sinh chưa cao. Đa số học sinh có sự nhạy bén, thích nghi và
thích tìm hiểu cái mới đặc biệt là cách học mới. Học sinh của trường có
địa bàn phân bố rộng, đa số gia đình làm nơng nên thời gian đầu tư cho
việc học cũng hạn chế.
Giáo viên: Trần Văn Ly

Trường THCS Vĩnh Mỹ A



4
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

- Học sinh nhiều em cũng học lệch, khơng quan tâm đến mơn học
cịn tư tưởng xem môn địa là môn học phụ, là môn học thuộc nên không
chú trọng quan tâm đến việc tự rèn luyện kĩ năng vẽ biểu đồ cho mình.
Một bộ phận phụ huynh cịn quan niệm khơng cần đầu tư cho việc học
mơn địa. Chính vì vậy cần phải có một số giải pháp rèn luyện kĩ năng vẽ
biễu đồ.
Các loại biểu đồ rất phong phú, đa dạng. Mỗi loại biểu đồ lại có thể
được dùng để biểu hiện nhiều chủ đề khác nhau. Vì vậy, khi vẽ biểu đồ,
việc đầu tiên là phải đọc kĩ đề bài để tìm hiểu chủ đề thể hiện trên biểu
đồ mối tương quan về độ lớn giữa các đại lượng.
Biểu đồ kết hợp thường gồm một biểu đồ hình cột và một đường
biểu diễn, để thể hiện động lực phát triển và tương quan về độ lớn giữa
các đại lượng. Khi vẽ cần chú ý thể hiện rõ rệt nhất mối tương quan giữa
hai loại biểu đồ được vẽ kết hợp. Với loại biểu đồ này mức độ có phức
tạp hơn, trong các bài tập thực hành của SGK Địa lí 9 ít nói tới, xong
giáo viên cũng nên biết và giới thiệu cho học sinh để củng cố, nâng cao
kỹ năng vẽ biểu đồ cho các em.
Các bước cần tiến hành khi vẽ biểu đồ: Trước khi làm một bài tập
thực hành về vẽ biểu đồ, giáo viên cần hướng dẫn cho học sinh tiến hành
các thao tác, các bước, các công việc cụ thể để hoàn thành yêu cầu của
bài thực hành. Thông thường gồm 4 bước sau:
Bước 1: Nêu mục đích, yêu cầu của bài tập.
VD: Vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế nước ta.
Giáo viên: Trần Văn Ly


Trường THCS Vĩnh Mỹ A


5
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

Bước 2: Giáo viên hướng dẫn học sinh tiến hành các thao tác, các
bước, các công việc cụ thể tùy thuộc vào nội dung bài tập. VD: Phải xử
lý số liệu thích hợp trước khi vẽ biểu đồ, chọn biểu đồ thích hợp với
chuỗi số liệu, các yêu cầu cần thiết khi vẽ một dạng biểu đồ cụ thể.
Bước 3: Học sính thực hiện các công việc theo sự hướng dẫn của
giáo viên.
Bước 4: Tổng kết, đánh giá thực trạng việc rèn luyện kỹ năng vẽ
biểu đồ địa lý. Những thuận lợi khi rèn luyện kỹ năng vẽ biểu đồ cho học
sinh. Đa số học các tiết học thực hành về vẽ biểu đồ, học sinh đều có
hứng thú tham gia học tập tốt, bởi những giờ học này không nặng về
kiến thức lý thuyết, mà chủ yếu rèn luyện cho học sinh kỹ năng thực
hành. Thông qua những bài thực hành về vẽ biểu đồ học sinh sẽ thấy
được mối liên hệ giữa các sự vật, hiện tượng địa lí đã học, thấy được xu
hướng phát triển cũng như biết so sánh, phân tích đánh giá được sự phát
triển của các sự vật, hiện tượng địa lý đã học.
* Cơ sở thực tiễn:
Những số liệu, khi được thể hiện thành biểu đồ, bao giờ cũng có
tính trực quan làm cho học sinh tiếp thu tri thức được dễ dàng, tạo nên
hứng thú học tập. Trong dạy học Địa lí, việc yêu cầu học sinh vẽ biểu đồ
là một nội dung không thể thiếu được khi làm các bài tập và bài thực
hành. Có vẽ được biểu đồ thì các em hình thành được các kĩ năng, hiểu
rõ được được công dụng của từng loại biểu đồ và từ đó nắm vững cách
phân tích, khai thác những tri thức Địa lí.
Giáo viên: Trần Văn Ly


Trường THCS Vĩnh Mỹ A


6
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

Trong chương trình Địa lí lớp 9 thì số lượng biểu đồ, được đưa vào
với nội dung rất lớn. Mục đích là từ số liệu thống kê, biểu đồ học sinh
đưa ra được kiến thức cần lĩnh hội .Và phải từ bảng số liệu học sinh nhận
dạng được các loại biểu đồ và chọn dạng biểu đồ thích hợp để vẽ với nội
dung kiến thức.
Từ đó cũng ảnh hưởng nhiều tới thời gian hồn thành bài tập của
học sinh, bởi thông thường sau khi vẽ biểu đồ, học sinh còn phải nhận
xét, đánh giá các sự vật, hiện tượng địa lí từ biểu đồ đã vẽ. Nhiều em
chưa có ý thức chuẩn bị tốt các đồ dùng học tập chuản bị cho bài thực
hành như thước kẻ, bút chì, compa, hộp màu… cịn coi nhẹ yêu cầu của
bài thực hành nên cũng ảnh hưởng nhiều tới các bài tập về vẽ biểu đồ
như: hình vẽ chưa đẹp, vẽ chưa chuẩn xác.
* Thực trạng của học sinh trước khi học vẽ biểu đồ:
- Khi giáo viên hướng dẫn các bước tiến hành, một số học sinh vẫn
chưa chịu để ý, quan tâm dẫn đến các em lúng túng khi tiến hành các
thao tác:
Ví dụ cách xử lý số liệu hoặc cách chọn tỷ lệ.. .Thời gian một bài
thực hành có 45 phút: có rất nhiều các bước cần thực hiện, nhưng quan
trọng nhất là việc kiểm tra, đánh giá kết quả bài tập của học sinh. Tuy
vậy công việc nàythường được thực hiện sau khi học sinh đã hoàn thành
hết các yêu cầu của bài tập nên giáo viên bị hạn chế rất nhiều về thời
gian để sủa chữa uốn nắn cho các em nhất là học sinh yếu, làm cho biểu
đồ đã vẽ không đảm bảo độ chính xác.

Giáo viên: Trần Văn Ly

Trường THCS Vĩnh Mỹ A


7
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

- Học sinh kí hiệu khơng rõ ràng, hoặc nhầm lẫn các kí hiệu này
với kí hiệu khác cho nên yêu cầu đưa ra khi vẽ Biểu đồ là học sinh phải
lập luôn bảng chú giải ngay bên cạnh hoặc phía dưới biểu đồ đã vẽ.
- Một số học sinh khi vẽ biểu đồ cột cịn có sự nhầm lẫn giữa hai
trục dọc và ngang: trục dọc bị nghi các móc thời gian, trục ngang lạ nghi
đơn vị của đối tượng được thể hiện. Như vậy học sinh đã nhầm sang
dạng biểu đồ thanh bên cạnh các bài tập thực hành vẽ biểu đồ trên lớp
cịn có rất nhiều các bài tập thực hành vẽ biểu đồ ở nhà, nếu khơng có
biện pháp kiểm tra, đánh giá kịp thời thì nhiều em sẽ coi nhẹ việc thực
hiện các bài tập này, hoặc có những lỗi soi sót mắc phải của học sinh mà
mà giáo viên không kịp thời phát hiện ra để giúp các em sửa chữa.
Thực trạng về việc rèn luyện kĩ năng vẽ biểu đồ..Thông qua các
phương pháp quan sát, điều tra, nghiên cứu sản phẩm thực hành (kết quả
các bài kiểm tra vẽ biểu đồ) của các em học sinh, tôi thấy các em còn hay
mắc một số lỗi sau:
- Chia tỷ lệ chưa chính xác (ví dụ với biểu đồ hình tròn với số liệu
nhỏ 8% mà học sinh chia tới 1/4 hình trịn là chưa hợp lí).
- Hoặc với biểu đồ hình cột khoảng cách giữa các năm học sinh vẫn
chia khơng đều: kích thước của các cột to, nhỏ khác nhau làm cho hình
vẽ khơng đẹp.
Đây là 1 số lỗi thường gặp của học sinh khi tiến hành vẽ biểu đồ:
- Thiếu tên biểu đồ hoặc ghi tên không đúng và thiếu.


Giáo viên: Trần Văn Ly

Trường THCS Vĩnh Mỹ A


8
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

- Thiếu phần chú giải hoặc phần chú giải thường kẻ bằng tay và
viết tắt.
* Đối với biểu đồ hình trịn:
Chia tỉ lệ khơng đúng, số ghi trong biểu đồ không ngay ngắn, rõ
ràng và viết chữ vào trong biểu đồ.
* Đối với biểu đồ cột:
Vẽ hệ trục tọa độ không cân đối, thẩm mĩ, cột đầu tiên vẽ sát trục,
trên các cột không ghi giá trị, chia tỉ lệ năm trên trục ngang không chính
xác, thiếu dấu mũi tên và đơn vị trên hai đầu trục.
* Đối với biểu đồ đường- đồ thị:
- Vẽ hệ trục tọa độ không cân đối, thẩm mĩ; cột đầu tiên không vẽ
sát trục, chia tỉ lệ năm trên trục ngang khơng chính xác, thiếu dấu mũi
tên và đơn vị trên hai đầu trục.
* Đối với biểu đồ miền:
Vẽ khung hình chữ nhật khơng cân đối, thẩm mĩ; chia tỉ lệ năm trên
trục ngang khơng chính xác; thiếu dấu mũi tên và đơn vị trên hai đầu
trục.
Tóm lại trong các bài tập về vẽ biểu đồ người giáo viên phải thực
hiện tốt các bước hướng dẫn, người học sinh phải thực hiện tích cực chủ
động theo các bước của người thầy thì chắc chắn bài tập sẽ đạt kết quả
cao

* Kĩ năng nhận dạng biểu đồ:

Giáo viên: Trần Văn Ly

Trường THCS Vĩnh Mỹ A


9
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

Các loại biểu đồ rất phong phú và đa dạng. Mỗi loại biểu đồ lại có
thể được dùng để vẽ biểu hiện nhiều chủ thể khác nhau. Nếu đề ra yêu
cầu vẽ cụ thể biểu đồ gì thì chỉ cần đọc kỹ, gạch dưới để tránh lạc đề và
thực hiện đúng yêu cầu.
Đối với đề không ghi rõ yêu cầu cụ thể là vẽ biểu đồ gì mà chỉ u
cầu vẽ dạng thích hợp nhất thì cần phải phân tích đề thật kỹ trước khi
thực hiện. Đây là dạng đề khó nên học sinh muốn làm được cần có
phương pháp phân tích để nhận dạng thích hợp. Để nhận được dạng biểu
đồ học sinh cần đọc kỹ đề và dựa vào một số cụm từ gợi ý, một số yếu tố
cơ bản từ đề bài để xác định đúng dạng cần vẽ, cụ thể:
* Kĩ năng nhận dạng biểu đồ hình trịn:
- Thường dùng để biểu diễn cơ cấu thành phần của mọt tổng thể và
qui mơ của đối tượng cần trình bày. Chỉ được thực hiện khi giá trị tính
của các đại lượng được tính
bằng % và các giá trị thành phần cộng lại bằng 100%.
- Dấu hiệu nhận dạng loại biểu này là khi đề ra có cụm từ: Cơ cấu,
qui mơ, tỉ trọng, tỉ lệ.
* Kĩ năng nhận dạng biểu đồ hình cột:
- Dạng biểu đồ này sử dụng để chỉ khác biệt về qui mô khối lượng
của một hay một số đối tượng địa lý hoặc sử dụng để thực hiện tương

quan về độ lớn giữa các đại lượng.
- Dấu hiệu nhận dạng loại biểu này là khi đề ra có cụm từ: Tình
hình, so sánh, sản lượng, số lượng.

Giáo viên: Trần Văn Ly

Trường THCS Vĩnh Mỹ A


10
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

Ví dụ: Vẽ biểu đồ so sánh dân số, diện tích… của 1 số tỉnh (vùng,
nước) hoặc vẽ biểu đồ so sánh sản lượng (lúa, ngô, than…) của một số
địa phương qua một số năm.
* Kĩ năng nhận dạng biểu đồ đường - đồ thị:
- Đồ thị hay còn gọi là đường biểu diễn là dạng biểu đồ dùng để thể
hiện tiến trính phát triển, sự biến thiên của các đối tượng qua thời gian.
- Dấu hiệu nhận dạng loại biểu này là khi đề ra có cụm từ: Tốc độ
tăng trưởng, tốc độ phát triển, nhịp điệu phát triển, nhịp điệu tăng trưởng,
tình hình tăng trưởng, tình hình phát triển, quá trình tăng trưởng, quá
trình phát triển.
* Kĩ năng nhận dạng biểu đồ miền:
- Biểu đồ miền còn được gọi là biểu đồ diện. Loại biểu này thể hiện
được cả cơ cấu và động thái phát triển của các đối tượng. Toàn bộ biểu
đồ là 1 hình chữ nhật (hoặc hình vng), trong đó được chia thành các
miền khác nhau.
- Dấu hiệu nhận dạng loại biểu này là khi đề ra có cụm từ : Cơ cấu
và có nhiều mốc thời gian
III. KẾT LUẬN:

Với những phương pháp đã thực hiện nêu trên trong quá trình
giảng dạy Địa lý đã có sự tiến bộ như sau:
- Trong việc làm bài tập vẽ biểu đồ Địa lí, đa số học sinh đã xác
định và vẽ đúng u cầu của đề bài, biểu đồ có tính trực quan và tính
thẫm mĩ cao.

Giáo viên: Trần Văn Ly

Trường THCS Vĩnh Mỹ A


11
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

- Học sinh hứng thú hơn với mơn học Địa lí, đặc biệt với các bài
tập thực hành vẽ biểu đồ. Chất lượng bộ môn được nâng cao.
- Thông qua việc nhận dạng và vẽ biểu đồ Địa lí giúp giáo viên
kiểm tra được kiến thức, kỹ năng của học sinh. Từ đó thấy rõ những khó
khăn, sai sót thường gặp của học sinh trong việc làm bài tập vẽ biểu đồ
địa lí của học sinh để khắc phục kịp thời.
- Trong vẽ biểu đồ Địa lí, phương pháp và dấu hiệu nhận dạng biểu
đồ là yếu tố quan trọng hàng đầu. Vì vậy để vẽ tốt biểu đồ Địa lí học sinh
phải nắm vững kĩ năng nhận dạng và các bước vẽ cụ thể đối với từng
loại biểu đồ.
- Giáo viên cần chọn những bài tập phù hợp với từng dạng biểu đồ
và có độ khó nâng cao dần cho học sinh thực hành.
Mặc dù đã có rất nhiều cố gắng trong q trình dạy học nhưng sẽ
không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Kính mong nhận được những
ý kiến đóng góp q báu của các đồng nghiệp để những kinh nghiệm của
bản thân được hồn thiện và có giá trị thực tiễn cao hơn.

IV. KIẾN NGHỊ:
1. Đối với học sinh:
- Muốn nâng cao, củng cố kỹ năng vẽ biểu đồ thì trước tiên học
sinh phải chuẩn bị đầy đủ đồ dùng cho học tập. Thực hiện tốt các bước,
các thao tác theo sự hướng dẫn của giáo viên. Học sinh có thể tổ chức
các nhóm, đơi học tập để trao đổi nhận xét, đánh giá kết quả của nhau.
2. Đối với giáo viên bộ môn:

Giáo viên: Trần Văn Ly

Trường THCS Vĩnh Mỹ A


12
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

- Trong các giờ thực hành vẽ biểu đồ phải thường xuyên quan sát,
hướng dẫn sửa chữa các lỗi sai của học sinh. Có những phương pháp dạy
học phù hợp: Hướng dẫn các bước, các thao tác sao cho học sinh dễ hiểu
và dễ thực hiện. Ngồi thời gian chính khóa những giờ tự chọn theo chủ
đề, giáo viên có thể dành hẳn một chuyên đề về rèn luyện kỹ năng vẽ
biểu đồ cho học sinh để các em nắm được các dạng biểu đồ thường gặp.
Khơng ngừng học tập nâng cao trình độ chun môn, đặc biệt học tập
bồi dưỡng về ứng dụng công nghệ thông tin trong bài giảng và trong việc
rèn luyện kỹ năng vẽ biểu đồ cho học sinh.
3. Đối với nhà trường:
- Có những biện pháp thiết thực động viên, giúp đỡ những nghèo,
khó khăn có đủ đồ dùng học tập. Tổ chức các chuyên đề dạy học rèn kỹ
năng vẽ biểu đồ cho học sinh.
- Yêu cầu giáo viên bộ môn kiểm tra, đánh giá thường xuyên để

thấy được sự tiến bộ của học sinh
Tôi đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của bạn bè đồng nghiệp và
tổ chun mơn để tơi thực hiện và hồn thành đề tài này. Tuy nhiên với
kinh nghiệm giảng dạy và tuổi đời cịn non trẻ, chắc chắn cịn nhiều thiếu
sót, rất mong được sự đóng góp ý kiến chân thành của bạn bè đồng
nghiệp để đề tài nghiên cứu này được hoàn thiện hơn, thiết thực hơn
trong việc giảng dạy bộ mơn Địa lí.
Xin chân thành cảm ơn!

Giáo viên: Trần Văn Ly

Trường THCS Vĩnh Mỹ A


13
Một số giải pháp rèn luyện kỹ năng nhận dạng để vẽ biểu đồ địa lý

Vĩnh Mỹ A, ngày 10 tháng 01 năm
2015
Xác nhận của cơ quan, đơn vị

Người viết

Trần Văn Ly

Giáo viên: Trần Văn Ly

Trường THCS Vĩnh Mỹ A




×