Nghiên cứu ứng dụng một số tiêu chuẩn quốc tế về du lịch bền vững tại Vườn Quốc Gia Bái Tử Long

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
==================



PHẠM THỊ THỦY HƯỜNG






NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG MỘT SỐ TIÊU CHUẨN
QUỐC TẾ VỀ DU LỊCH BỀN VỮNG TẠI
VƯỜN QUỐC GIA BÁI TỬ LONG







LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH

Hà Nội - 2013



ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
==================



PHẠM THỊ THỦY HƯỜNG





NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG MỘT SỐ TIÊU CHUẨN
QUỐC TẾ VỀ DU LỊCH BỀN VỮNG TẠI
VƯỜN QUỐC GIA BÁI TỬ LONG

Chuyên ngành: Du lịch
(Chương trình đào tạo thí điểm)

LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS NGUYỄN ĐÌNH HÒE













Hà Nội - 2013

1

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 4
1. Lý do chọn đề tài 4
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 6
3. Mục tiêu nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu 7
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 8

5. Phương pha
́
p nghiên cư
́
u 9
6. Lch s nghiên cứu 13
7. Bố cu
̣
c luâ
̣
n văn 16
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN MỘT SỐ TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ VỀ DU LỊCH BỀN
VỮNG 18
1.1 Chƣơng trình Hộ chiếu xanh (Green passport) – dành cho Du khách 18
1.1.1 Khái quát chung 18
1.1.2 Nội dung 19
1.2 Tiêu chuẩn Green Globe dành cho doanh nghiệp du lịch và lữ hành 31
1.2.1 Khái quát chung 31
1.2.2 Nội dung 38
1.3 Thực trạng phát triển chƣơng trình Green Passport và các tiêu chí Green Globe 21 tại
Việt Nam và trên thế giới 43
1.3.1 Trên thế giới 43
1.3.2 Tại Việt Nam 47
CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH TẠI VƢỜN QUỐC GIA BÁI
TỬ LONG 51
2.1 Khái quát chung 51
2.2 Khái quát về tài nguyên du lịch 51
2.2.1 Tài nguyên tự nhiên 51
2.2.2 Tài nguyên nhân văn 54
2.2.3 Một số điểm tham quan chính 55

2.2.4 Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch 61
2.3 Thực trạng hoạt động du lịch tại VQG 68
2.3.1 Hiện trạng khai thác du lịch tại VQG 68
2.3.2 Đánh giá kế hoạch phát triển du lịch 71

2

CHƢƠNG 3 ỨNG DỤNG TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ VỀ DLBV TẠI VQG BÁI TỬ
LONG 78
3.1 Cơ sở ứng dụng các tiêu chuẩn quốc tế về DLBV tại VQG Bái Tử Long 78
3.1.1 Kết quả phỏng vấn du khách (Chương trình Green Passport) 78
3.2.2 Kết quả phỏng vấn Doanh nghiệp, cộng đồng địa phương (Tiêu chuẩn Green Globe) . 83
3.2 Ứng dụng chƣơng trình Greenpasstport (dành cho Du khách) và tiêu chuẩn Green
Globe 21 (dành cho doanh nghiệp ) tại VQG Bái Tử Long 85
3.2.1 Chương trình Green passport dành cho du khách – áp dụng tại các đảo có hoạt động du
lịch phát triển trong khu vực VQG Bái Tử Long 85
3.2.2 Tiêu chuẩn Green Globe dành cho doanh nghiệp, cộng đồng địa phương 93
KẾT LUẬN 105
TÀI LIỆU THAM KHẢO 107
PHỤ LỤC i







3

BẢNG CHỮ VIẾT TẮT

CITES
Convention on international trade in endangered
species of wild fauna and flora.
Hiệp ước Thương mại Quốc tế về những loài động
thực vật hoang dã đang bị đe dọa
DLBV
Du lịch bền vững
VHTTDL
Văn hóa – Thể thao và Du lịch
NĐ-CP
Nghị định – Chính phủ
PGS.TSKH
Phó giáo sư. Tiến sỹ khoa học
PP
Phương pháp
PV
Phỏng vấn
PRA
Paraticipatory rapid appraisal
Phương pháp Phỏng vấn đánh giá nhanh
PTBV
Phát triển bền vững
QĐ – TTg
Quyết định – Thủ tướng
Tr.
Trang
UNEP
United Nation Environment Programme
Chương trình Môi trường Liên hợp quốc
VQG

Vườn quốc gia

DANH MỤC MÔ HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 1.1: Biểu đồ tiêu chuẩn Green Globe ………………. …………….33
Biểu đồ 1.2: Biểu đồ chỉ số tiêu chuẩn Green Globe …………….…. …… 33

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1: Hiện trạng phương tiện vận chuyển khách trên các đảo trong Vườn.64
Bảng 3.1: Kết quả PV “Tiếp thị xanh” của doanh nghiệp đối với du khách (Du
khách nội địa) ………………. ………………. ………………. ……………81
Bảng 3.2: Kết quả PV “Tiếp thị xanh” của doanh nghiệp đối với du khách (Du
khách quốc tế) ………………. ………………. ………………. ……………81
Bảng 3.3: Kết quả phỏng vấn, thảo luận về tiêu chuẩn Green Globe… 83


4

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
T 

c
qd


  Ecolable
xanh (Green pastport21 (Green Globe 21),

trong ng 


,
n
. 
, 















, 

















, 









, 


DLBV 

n 
 trong pDLBV
 DLBV  

5

         Green pastport  o
;  (Green Golbe) 

.
    V  

 DLBV


khu  
            







.


 
DLBV 
PGS – TS Nguyễn Đình
Hòe  
Nghiên cứu ứng dụng một số tiêu chuẩn quốc tế về DLBV tại VQG Bái Tử Long”.

6

2. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
2.1 Đối tượng nghiên cứu:  sau:
-             
Green passportGreen Globe.

-  

            i


2.2 Phạm vi nghiên cứu:         

- Về nội dung nghiên cứu: 


       h      



 
 
- Về không gian nghiên cứu: 

       
, vi


 

7









                

- Về thời gian nghiên cứu: 
 


3. Mục tiêu nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu
g

              
DLBV Green passport, Green Globe 21 

DLBV              


 
DLBV   
  

T Long, 
Green pastport  Green Globe 

8

; 




-        DLBV:   Green
passportGreen Globe


      
p  
- VQG 
 
 Tr
 
  DLBV 
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

p

 







9

5. Phƣơng pha
́
p nghiên cƣ
́

u
5.1 Các phương pháp thu thập và xử lý thông tin được sử dụng chủ yếu trong
luận văn
- 


VQG 

- 


 


.2, 5.3.
-  
   
 
C.
5.2 Phương pháp MiniDelphi (PP chuyên gia và Quy trình Delphi - Thảo
luận nhóm chuyên gia chủ chốt)
MiniDelphi 
 -.
 
 
 6d


10

dcao .
Delphi  
cc 
kh .
Sau mtng hng hay d
n danh cc cng nh  lun im  xung,
n no  thng nhn no cn tho lu  
gia s r t qu co lun tr s tham kho nhng
n c sau m l
tng s gim dn nhng nhi s tr c so hn. Cui
hi dng lng tr n nh v thng
nht v c sp x 

 

 
5.3 Phương pháp đánh giá nhanh (PRA)
PRA (Participatory Rapid Appraisal) 

tr

  PRA
i hp c c 3 ngun tri thc l: hiu bit ca , hiu
bit ca ngi tr l quan im co a ph
ch
 DLBV 

 g, h

11



.





5.3.1.Phỏng vấn (PV) cán bộ và nhân dân địa phương
 PV sâu: PV 

             
. 

 PV bán chính thức: bao gm c 5-
 c s v  
 )
 PV không chính thứcPV t do vi 15 ngi ng
gng kh 


.
5.3.2.Quan sát thực địa
 trong



12



5.3.3. Thu thập tài liệu địa phương khi PV

  


 
.
 Địa điểm phỏng vấn         
       

- 
 Thời gian thực hiện phỏng vấn

 - V

 


 Biên bản, bảng hỏi/đề cương phỏng vấn  
 
 

 Nội dung phỏng vấnq u l

- Khảo sát các nhóm, cá nhân được phỏng vấn về các tiêu chí
Quốc tế về Du lịch bền vững (Green passport, Green Globe).

13

- Lựa chọn du lịch bền vững của người được phỏng vấn, hội thảo
- Các ý kiến đóng góp thực hiện Du lịch bền vững của người
được phỏng vấn tại khu vực VQG Bái Tử Long



        

q du 
 
6. Lịch sử nghiên cứu
6.1 Các nghiên cứu, công bố về các tiêu chí quốc tế về du lịch bền vững
q  

qd
q 
          q    
Green Globe book,
Standard Criteria and Indicators Green Globe, Green passport guide book,….
u   
 
k 

               



14

6.2 Các nghiên cứu về hoạt động du lịch tại VQG Bái Tử Long (khoa Du lịch
học, trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn)
1. 2002), Nghiên cứu tiềm năng, thực trạng, giải pháp
tổ chức phát triển Du lịch sinh thái ở VQG Bái Tử Long,  
.








- 
- 

- T
- 
-  

- 
2. Thực trạng và giải pháp phát triển khu
du lịch sinh thái Bái Tử Long,  





15




- 
- 
- 
-  
- 


3.    Triển vọng khai thác loại hình Kayaking tại
VQG Bái Tử Long,          
.  
 

 
              
 
 
 .
Đánh giá điều kiện tự nhiên Vịnh Bái Tử Long
– Quảng Ninh phục vụ phát triển du lịch, 
.


               


16


 
 
 

 




 

7. Bô
́
cu
̣
c luâ
̣
n văn
 
          , 
 ba :
Chƣơng 1: Tổng quan một số tiêu chuẩn quốc tế về du lịch bền vững
1.1   (Green passport)  
1.2 dl
1.3  q d

Chƣơng 2: Thực trạng hoạt động du lịch tại VQG Bái Tử Long




Chƣơng 3: Ứng dụng tiêu chuẩn Quốc tế về DLBV tại VQG Bái Tử Long

17

3.1  V 
3.2 
3.3 
q 


2 

VQG  
CC
 
 

18

CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN MỘT SỐ TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ VỀ
DU LỊCH BỀN VỮNG

1.1 Chƣơng trình Hộ chiếu xanh (Green passport) – dành cho Du khách
1.1.1 Khái quát chung
  ng
       
trong


Green passport 
 (the International Task
Force on Sustainable Tourism Development- ITF-STD) 
  ; ng
l; 

 khuyn sn phm du lch bn vng
doanh nghip du lch,
y mnh cung cp sn phm bn vng hin  tng kh
nng hin th ch. 
nh          
. 
ng v v, mang n l v i cho
cng ng .
hng dn du lng dng 
 ot ch gim thiu
la chc 

19

trong   ci thin hiu qu nng lng ti im
, i carbon trong chuyn i, v 
cng ng .
UNEP Green passport  ting Anh, B
  Green passport
1

a chn bn vng cung cp  Trung Quc,
c v Hy Lp. Green passport 
   Brazil, Ecuador, Costa Rica,    

nc ngoi, v Nam Phi ( 100,000  Green
passport trong ), v chin dch
c bt u  Hn Quc v Israel.
1.1.2 Nội dung
Theo quan 


i i.
1.1.2.1 Lập kế hoạch cho chuyến du lịch




          n    


  .

1


20

  hoch mt chuyn i:  du lch,
, c hng dn du lch
 Khi ,
 du lch v  tour du lch hay s d v
cm t nh bn vng, m, xanh, , 
 ,   chm,     ,   g bng
thng mhay du l. 

tt c nhng iu ny mt mt: cung
cy ngh  bo v ng v n 
 v  
.
i. Thu thập thông tin:
b:
- 


- 



-  
 
-  
  
  c khi 
.

21

- 
.
- 
 
. (Danh sách tài liệu tham khảo của một số
quốc gia quy định về tác động cá nhân (bao gồm cả quà lưu niệm cho du lịch)
có sẵn trên trang web của Hiệp ước CITES)
2

- Khi la chn im n  dnh        
ch        m, bao gm   
           bo t 
trng, cam k.  

3

-  

  
-  
t du 

 
-  
t 
- 
 trong  trong 

MAST - 

2
(trang web của Hiệp ước Thương mại Quốc tế về những loài động
thực vật hoang dã đang bị đe dọa)
3


22


 hay .
-    
nhim, du lch bn vng. Ch s sinh thdu lch bn
v i (Rainforest Alliance
4
) l m.
  s   “Đặc tích kính doanh ở châu Mỹ Latinh và khu vực
Caribbean được cho là thân thiện với môi trường và xã hội bởi các tổ
chức/chương trình du lịch sinh thái uy tín được chứng nhận. Các trang web
được thiết kế để giúp du khách và đại lý du lịch có trách nhiệm hơn và lựa
chọn điểm đến không chỉ đẹp mà còn mang lại lợi ích cộng đồng, cho các loài
động thực vật tại điểm đến”.
-  thc s t t nc 
.
Nhiu trang web v  cung cp 
-stay) 


. 
, hu ht ch ca Peru  bao gt mt m
mt gia nh a phnho ca H Titicaca.
ii. Đóng gói hành lý
- Khi 
 
  t

  

4

(Tổ chức Liên minh Rừng nhiệt đới)

23

- 

              
 

-      
 

         
ph

           

         .
             

 
l

iii. Lựa chọn phƣơng tiện cho chuyến du lịch
 
n .
i 

thay 
           

  