Phát triển du lịch theo hướng bền vững tại tỉnh Nam Định

1
Đại học Quốc gia Hà Nội
Tr-ờng đại học khoa học xã hội và nhân văn





Vũ thị hoà





Phát triển DU LịCH theo h-ớng bền
vững tại TỉNH nAM ĐịNH




Chuyên ngành: Du lịch
(Ch-ơng trình đào tạo thí điểm)




Luận văn thạc sỹ du lịch

Ng-ời h-ớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn văn l-u






Hà Nội, 2013

2
MỤC LỤC
PHỤ BÌA
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
MỞ ĐẦU
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN DU
LỊCH BỀN VỮNG 12
1.1. Lý luận chung về phát triển du lịch 12
1.1.1. Các khái niệm về cơ bản 12
1.1.2. Những điều kiện để phát triển du lịch 15
1.2. Phát triển du lịch trên quan điểm bền vững 21
1.2.1. Khái niệm phát triển du lịch bền vững 21
1.2.2. Các nguyên tắc cơ bản đảm bảo phát triển du lịch bền vững 24
1.2.3. Các tiêu chuẩn của du lịch bền vững 29
1.2.4. Ý nghĩa của việc phát triển du lịch bền vững 33
1.3. Kinh nghiệm phát triển du lịch bền vững ở trong nước, quốc tế và bài
học vận dụng cho tỉnh Nam Định 33

1.3.1. Một số kinh nghiệm về phát triển DLBV ở trong nước và quốc tế 33
1.3.2. Những bài học vận dụng cho Nam Định 36
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH Ở TỈNH NAM
ĐỊNH TRÊN QUAN ĐIỂM PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG 40
2.1. Lịch sử hình thành và phát triển của tỉnh Nam Định 40
2.2. Điều kiện và tiềm năng phát triển du lịch của tỉnh Nam Định 43
2.2.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên 41
2.2.2. Điều kiện kinh tế, xã hội 43
2.2.3. Cơ sở hạ tầng 45

3
2.2.4. Tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn 50
2.3. Thực trạng phát triển du lịch ở tỉnh Nam Định 60
2.3.1. Số lượng khách du lịch 60
2.3.2. Doanh thu từ du lịch 62
2.3.3. Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch 65
2.3.4. Nguồn nhân lực trong lĩnh vực du lịch 67
2.3.5. Hiện trạng đầu tư cho phát triển du lịch 70
2.3.6. Công tác quản lý và khai thác tài nguyên phát triển du lịch 69
2.3.7. Hoạt động marketing và xúc tiến du lịch 72
2.3.8. Sự tham gia của cộng đồng cư dân địa phương vào hoạt động phát
triển du lịch 72
2.4. Đánh giá thực trạng phát triển du lịch ở tỉnh Nam Định theo quan
điểm phát triển bền vững 74
2.4.1. Những kết quả đạt được và nguyên nhân 74
2.4.2. Những hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân 78
CHƯƠNG 3. MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN
DU LỊCH THEO HƯỚNG BỀN VỮNG Ở TỈNH NAM ĐỊNH 84
3.1. Định hướng phát triển trên quan điểm phát triển bền vững 82
3.1.1. Quan điểm phát triển du lịch tại Nam Định 82

3.1.2. Định hướng phát triển sản du lịch tỉnh Nam Định 82
3.1.3. Định hướng phát triển không phẩm gian du lịch tỉnh Nam Định 83
3.2. Xác định các chỉ tiêu chủ yếu trong phát triển du lịch tỉnh Nam
Định 85
3.2.1. Số lượng khách du lịch 86
3.2.2. Độ dài ngày lưu trú 86
3.2.3. Mức chi tiêu bình quân của một ngày/khách 87
3.2.4. Doanh thu du lịch 87
3.2.5. Công suất buồng phòng 88

4
3.2.6. Nhu cầu lao động 89
3.3. Một số giải pháp chủ yếu nhằm phát triển du lịch theo hướng bền
vững ở tỉnh Nam Định 89
3.3.1. Tăng cường năng lực cho cộng đồng người dân địa phương 89
3.3.2. Nguyên cứu phát triển sản phẩm du lịch 92
3.3.3. Chính sách phát triển nguồn nhân lực 93
3.3.4. Bảo vệ tài nguyên - môi trường, đảm bảo sự phát triển du lịch bền vững
3.3.5. Tăng cường tuyên truyền, quảng bá xúc tiến phát triển du lịch 97
3.3.6. Khuyến khích hợp tác đầu tư 100
3.3.7. Hoàn thiện cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch 101
3.4. Một số kiến nghị 102
3.4.1. Kiến nghị với tỉnh Nam Định và Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch
Nam Định 102
3.4.2. Kiến nghị với chính quyền địa phương 103
3.4.3. Kiến nghị với các công ty du lịch 104

KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

5
BẢNG DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

ASEAN: 
BQL: 
DLBV: 
GDP: 
 n dân
INCN: 
LHQ: 
NGO: 
SNV: 
TAT: 
TMDL: 
TNDL: 
UNWTO: 
UBND: 
USD: 

6
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ

TT
Bảng
Nội dung bảng
Trang
1


42
2


2010
60
3

          
2000-2010

64
4


2010
68
5


87
6


87
7


88
8


88
9



89
10
Bi
 

2010
62
11


-2010
66









7
MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
ua, ngành Du




                 













 







8
 



       




              

 
 môi
 


 
   
               
 

             
 
  “Phát triển du lịch theo hướng bền vững tại tỉnh
Nam Định ” 
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
     



9

 
 
). 






 

c              


3. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài
3.1. Mục đích nghiên cứu:


3.2. Nhiệm vụ:
-              

- 


- 



10
- và 

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu: 
        

4.2. Phạm vi nghiên cứu:

Nam 


- -
2010  
 






5. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Phương pháp thu thập thông tin và xử lý số liệu:  



uan và chính xác.




11



 
               

- Phương pháp phân tích tổng hợp:  
i dung,



  




- Phương pháp thống kê: Trong khuô

- 


           
 
- Phương pháp nghiên cứu, khảo sát thực địa: 

u. 



12
- Phương pháp bản đồ: 







6. Kết cấu luận văn
 

Chƣơng 1. 
Chƣơng 2. 

Chƣơng 3. 

13
CHƢƠNG 1.
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG

1.1. Lý luận chung về phát triển du lịch
1.1.1. Các khái niệm cơ bản
1.1.1.1. Tài nguyên du lịch

 ,
 các vùng  
.

- 
       

 còn 



 

 lý

Theo             “Tài
nguyên du lịch là cảnh quan thiên nhiên, yếu tố tự nhiên, di tích lịch sử - văn
hóa, công trình lao động sáng tạo của con người và các giá trị nhân văn khác
có thể được sử dụng nhằm đáp ứng nhu cầu du lịch, là yếu tố cơ bản để hình
thành các khu du lịch, điểm du lịch, tuyến du lịch, đô thị du lịch”.

14
1.1.1.2. Sản phẩm du lịch


Theo Michael. M. Cotlman: “Sản phẩm du lịch là một tổng thể bao
gồm các thành phần không đồng nhất vừa hữu hình vừa vô hình”

         



Theo   : “Sản phẩm
du lịch là tập hợp các dịch vụ cần thiết để thỏa mãn nhu cầu của khách du
lịch trong chuyến đi du lịch”



“Sản phẩm du lịch là các dịch vụ, hàng hóa cung cấp cho du

khách, được tạo nên bởi sự kết hợp của việc khai thác các yếu tố tự nhiên, xã
hội với việc sử dụng các nguồn lực: cơ sở vật chất kỹ thuật và lao động tại
một cơ sở, một vùng hay một quốc gia nào đó”. [9, tr. 31]
1.1.1.3. Tuyến, điểm du lịch
- Tuyến du lịch: 
            




15
Tuy





g khác nhau (du
               

Tuyến du lịch là lộ
trình liên kết các khu du lịch, điểm du lịch, cơ sở cung cấp dịch vụ du lịch,
gắn với các tuyến giao thông đường bộ, đường sắt, đường thuỷ, đường hàng
không
- Điểm du lịch
ích

 công trình riêng



              2



Điểm du lịch là nơi
có tài nguyên du lịch hấp dẫn, phục vụ nhu cầu tham quan của khách du
lịch.”
1.1.2. Những điều kiện để phát triển du lịch

16
1.1.2.1. Điều kiện chung




- Điều kiện an ninh chính trị và an toàn xã hội:   


 





nha

 [9, tr. 91]
- Điều kiện kinh tế: 





 

x



17

 








và phát 

 [9,
tr. 87]
- Chính sách phát triển du lịch     



 
chính 
- Thời gian rỗi: C


 



      

18


 
- Điều kiện giao thông vận tải: 





vai trò q

    
 [9, tr. 89]

 




 

1.1.2.2. Điều kiện riêng

- Môi trường tự nhiên: 


+ Địa hình: 


19
 

 [9, tr. 96]
+ Khí hậu: 
 


 [9, tr. 96]
+ Thực vật: 
        
                 


[9, tr. 96]
+ Động vật: 



+ Các nguồn nước khoáng: 



            


- Giá trị văn hóa lịch sử, các thành tựu chính trị và kinh tế: 

 

20
 





 [9, tr. 100]


 
n[9, tr. 101]
- Sự sẵn sàng đón tiếp khách du lịch: 




Các điều kiện về tổ chức 
 





n






21


Các điều kiện về kỹ thuật 




          x      



Các điều kiện về kinh tế 




  
     
 [9, tr. 105]
1.2. Phát triển du lịch bền vững
1.2.1. Khái niệm phát triển du lịch bền vững

 







22
 
 






Du

               

 




Phát triển du lịch bền vững là quá trình hoạt động du lịch mà ở
đó có thể duy trì được mức độ tăng trưởng liên tục của các chỉ tiêu kinh tế
trong một khoảng thời gian nhiều năm, hoặc trong một giai đoạn nhất định
[10, tr.48]. 
              

 


Du lịch bền vững là việc
phát triển các hoạt động du lịch nhằm đáp ứng các nhu cầu hiện tại của
khách du lịch và người dân bản địa trong khi vẫn quan tâm đến việc bảo tồn

23
và tôn tạo các nguồn tài nguyên cho việc phát triển hoạt động du lịch trong
tương lai. Du lịch bền vững sẽ có kế hoạch quản lý các nguồn tài nguyên
nhằm thoả mãn các nhu cầu về kinh tế, xã hội, thẩm mỹ của con người trong
khi đó vãn duy trì được sự toàn vẹn về văn hoá, đa dạng sinh học, sự phát
triển của các hệ sinh thái và các hệ thống hỗ trợ cho cuộc sống của con
người
T
tr


 


Các sản phẩm du lịch bền vững là các
sản phẩm được xây dựng phù hợp với môi trường, cộng đồng và các nền văn
hoá, nhờ đó sẽ mang lại lợi ích chắc chắn chứ không phải là hiểm hoạ cho
phát triển du lịch [10, tr.50]
ng 








 Phát
triển du lịch bền vững là hoạt động khai thác có quản lý các giá trị tài nguyên
tự nhiên và nhân văn nhằm thoả mãn các nhu cầu đa dạng của khách du lịch;

24
có quan tâm đến các lợi ích kinh tế dài hạn và đảm bảo sự đóng góp cho công
tác bảo tồn và tôn tạo nguồn tài nguyên, duy trì được sự toàn vẹn về văn hoá,
cho công tác bảo vệ môi trường để phát triển hoạt động du lịch trong tương
lai và góp phần nâng cao mức sống của cộng đồng địa phương [10, tr.55]
 



 
          

1.2.2. Các nguyên tắc cơ bản đảm bảo phát triển du lịch bền vững


 

             

 :
1.2.2.1. Khai thác, sử dụng một cách hợp lý và hiệu quả các nguồn tài nguyên,
giảm thiểu các chất thải ra môi trường









25
                








              

c tính vào
 


1.2.2.2. Phát triển phải gắn liền với việc bảo tồn tính đa dạng sinh học, đa
dạng tính nhân văn
 - 
     


- 

 

- 


 