Nghiên cứu văn bản Phượng Sơn từ chí lược

Nguyễn Thị Ngọc Yến Nghiên cứu văn bản Phượng Sơn từ chí lược
Luận văn Thạc sĩ – Chuyên ngành Hán Nôm

1

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN





NGUYỄN THỊ NGỌC YẾN






NGHIÊN CỨU VĂN BẢN
PHƯỢNG SƠN TỪ CHÍ LƯỢC







LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Hán Nôm

HÀ NỘI - 2010

Nguyễn Thị Ngọc Yến Nghiên cứu văn bản Phượng Sơn từ chí lược
Luận văn Thạc sĩ – Chuyên ngành Hán Nôm

2


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN





NGUYỄN THỊ NGỌC YẾN




NGHIÊN CỨU VĂN BẢN
PHƯỢNG SƠN TỪ CHÍ LƯỢC

Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Hán Nôm
Mã số: 60 22 40


Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS Trịnh Khắc Mạnh



HÀ NỘI - 2010

Nguyễn Thị Ngọc Yến Nghiên cứu văn bản Phượng Sơn từ chí lược
Luận văn Thạc sĩ – Chuyên ngành Hán Nôm

4

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ……………… ……………………………………….………… … ……6
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI …………………………………… …………….…… 6
2. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ………………… ……………… …….… 9
3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ………………………… ….… 10
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU …… ……………………………………… 11
5. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI ……………………… ……… …………… ……11
6. CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN ……………………… …….………….… 12

PHẦN NỘI DUNG …….………………………………………………………….…13
Chương 1: KHẢO SÁT VĂN BẢN PHƯỢNG SƠN TỪ CHÍ LƯỢC ……….… 15
1.1 MÔ TẢ HIỆN TRẠNG CÁC DỊ BẢN ………………………………….…….16
1.1.1 Nhóm văn bản in ……………………………………… ……… … 16
1.1.2 Nhóm văn bản chép tay ………………………………………… … 24

1.2 XÁC ĐỊNH BẢN CƠ SỞ VÀ CÔNG BỐ TÁC PHẨM ……………………32
1.2.1 Bản có niên đại sớm nhất ……………………………….…………… 33
1.2.2 Bản mang tính hoàn chỉnh ……………………………………… …. 33
1.2.3 Bản công bố ………………………………………………… …….… 37
1.3 VẤN ĐỀ SOẠN GIẢ VÀ NIÊN ĐẠI TÁC PHẨM …………… ……… 37
1.3.1 Về soạn giả Nguyễn Bảo .…………………………………… ……….37
1.3.2 Về niên đại tác phẩm … ……….………………………………………40
Chương 2: GIÁ TRỊ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT CỦA TÁC PHẨM
PHƯỢNG SƠN TỪ CHÍ LƯỢC ……….……….…… 43
2.1 GIÁ TRỊ NỘI DUNG CỦA PHƯỢNG SƠN TỪ CHÍ LƯỢC .………… …. 43
2.1.1 Tác phẩm phản ánh về thân thế, sự nghiệp của Chu Văn An gắn liền
với các thời kỳ khác nhau …………………………………………… … 43
2.1.1.1 Thời kỳ ở quê nhà ….……………………….…………………….43
2.1.1.2 Thời kỳ ở kinh thành Thăng Long …………………….…………49

Nguyễn Thị Ngọc Yến Nghiên cứu văn bản Phượng Sơn từ chí lược
Luận văn Thạc sĩ – Chuyên ngành Hán Nôm

5
2.1.1.3 Thời kỳ ở núi Phượng Hoàng - Chí Linh …………………… ….54
2.1.2 Trước tác văn học của Chu Văn An ………………………… ……. 57
2.1.2.1 Số lượng tác phẩm ……………………………………… ……….57
2.1.2.2 Vài nét về giá trị thơ của Chu Văn An ……………………….……64
2.1.3 Đền thờ Chu Văn An qua Phượng Sơn từ chí lược ……………… ….67
2.1.3.1 Điển lệ thờ tự qua các đời ………………………………….….… 67
2.1.3.2 Di tích Chu Văn An ở núi Phượng Hoàng ……………… ………70
2.1.3.3 Di tích Chu Văn An ở Thanh Liệt, Thanh Trì …………… ……72
2.2. TÌM HIỂU GIÁ TRỊ NGHỆ THUẬT CỦA PHƯỢNG SƠN TỪ CHÍ
LƯỢC…………………………………………………………………………………73
2.2.1 Vài nét về thể chí …………………………………………… …………73

2.2.2 Sự vận dụng thể loại chí trong cách làm sách của Nguyễn Bảo………… 75

KẾT LUẬN ……………………………………………………………………….…81

TÀI LIỆU THAM KHẢO ………………………………………….……………….84

PHẦN PHỤ LỤC …………………………………………….…………………… 87

Nguyễn Thị Ngọc Yến Nghiên cứu văn bản Phượng Sơn từ chí lược
Luận văn Thạc sĩ – Chuyên ngành Hán Nôm

6




DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT


Viết tắt
Viết đầy đủ
ĐH KHXH&NV
Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn
HN
Hà Nội
KHXH
Khoa học Xã hội
Nxb.
Nhà xuất bản
STT

Số thứ tự
Tp.
Thành phố
tr.
trang
v.v…
vân vân
Viện NCHN
Viện Nghiên cứu Hán Nôm


Nguyễn Thị Ngọc Yến Nghiên cứu văn bản Phượng Sơn từ chí lược
Luận văn Thạc sĩ – Chuyên ngành Hán Nôm

7



DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1: Đối chiếu số lượng nội dung ba văn bản in
Bảng 1.2: Đối chiếu chữ húy ở ba văn bản in
Bảng 1.3: Đối chiếu số lượng nội dung ba văn bản chép tay
Bảng 1.4: Đối chiếu chữ húy ở ba văn bản chép tay
Bảng 2.5: So sánh số lượng bài thơ trong các sách