Quá trình phát triển của tổ chức an ninh và hợp tác Châu Âu từ 1994 đến nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
======================




ĐỖ QUỲNH ANH



QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
CỦA TỔ CHỨC AN NINH VÀ HỢP TÁC
CHÂU ÂU TỪ 1994 ĐẾN NAY



LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Quan hệ quốc tế





Hà Nội - 2014


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

======================



ĐỖ QUỲNH ANH



QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
CỦA TỔ CHỨC AN NINH VÀ HỢP TÁC
CHÂU ÂU TỪ 1994 ĐẾN NAY




 06










Hà Nội - 2014
LƠ
̀
I CAM ĐOAN









 , 










 . .  trình bày trong




 



















./.
H Ni, ngy 20 thng 10 năm 2014.

Tc giả


Đỗ Quỳnh Anh
LỜI CẢM ƠN




Cô giáo,
TS.  - ình

 

- KXN

Tôi G luôn
t
              



20 tháng 10 4
Tc giả luận văn



Đỗ Quỳnh Anh


1
MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 6
CHƢƠNG 1: TIỀN ĐỀ HÌNH THÀNH TỔ CHỨC AN NINH VÀ
HỢP TÁC CHÂU ÂU (OSCE) 20
1.1 Sự ra đời của Hội nghị An ninh và Hợp tc châu Âu (CSCE) 20
1.1.1 Nguyên nhân ra đời của CSCE 20
1.1.2 Tiến trình Helsinki v Định ước Helsinki (1975) 23
1.1.3 Cc hoạt đng chính của CSCE 27
1.2 Sự chuyển đổi CSCE thành OSCE 32
1.2.1 Những nhân tố tc đng đến qu trình chuyển đổi 32
1.2.2 Hiến chương Paris (1990) v sự hình thnh OSCE (1994) 36
1.2.3 Điểm khc biệt giữa CSCE v OSCE 41

* Tiểu kết Chƣơng 1 43
CHƢƠNG 2: CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA OSCE 44
2.1 Mục tiêu và nguyên tắc hoạt động của OSCE 44
2.2 Cơ cấu tổ chức của OSCE 45
2.2.1 Cc cơ quan hoạch định chính sch 45
2.1.2 Cc cơ chế gim st hoạt đng 48
2.1.3 Cc tổ chức vận hnh hoạt đng trong cc lĩnh vực 50
2.3 Cc lĩnh vực hoạt động của OSCE 52
2.3.1 Chống khủng bố 53
2.3.2 Kiến tạo an ninh hòa bình khu vực Châu Âu - Châu Á 57
2.3.3 Nhân quyền 59
2.3.4 Kinh tế - Môi trường 63
* Tiểu kết Chƣơng 2 66

2
CHƢƠNG 3: ĐÁNH GIÁ TỔ CHỨC OSCE VÀ LIÊN HỆ VỚI MỘT
SỐ CƠ CHẾ HỢP TÁC KHÁC 68
3.1 Quan hệ giữa OSCE với một số tổ chức quốc tế 68
3.1.1 Liên Hợp Quốc (LHQ) 68
3.1.2 Khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) 73
3.1.3 Liên minh Châu Âu (EU) 76
3.1.4 Hi đồng Châu Âu (CoE) 79
3.1.5 Cng đồng cc quốc gia đc lập (CIS/SNG) 81
3.2 Liên hệ với ASEAN 83
3.3 Một số vấn đề tồn tại của OSCE 87
* Tiểu kết chƣơng 3 90
KẾT LUẬN 92
TÀI LIỆU THAM KHẢO 97
Phụ lục 102

3
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN

1.
APEC
Asia - Pacific Economic
Cooperation
Di
châu Á - Thái Bình

2.
ASEAN
Association of Southeast Asian
Nations



3.
ASEM
The Asia - Europe Meeting

- Âu
4.
ARF
ASEAN Regional Forum

ASEAN
5.
CARICO
M
The Caribbean Community and
Common Market


6.
CiO
Chairman-in-Office (OSCE)

7.
CIS
Commonwealth of Independent
States


8.
CPC
Conflict Prevention Centre
(OSCE)

Trung tâm phòng tránh


9.
CSCE
Conference on Security and Co-
operation in Europe


10.
EC
European Commission

11.
ECSC
European Coal and Steel
Community

châu Âu
12.
EU
European Union
Liên minh châu Âu
13.
FAO
Food and Agriculture
Organization of the United



4
Nations


14.
FOM
Representative on Freedom of the
Media (OSCE)



thông
15.
FSC
Forum for Security Co-operation
(OSCE)

ninh
16.
GATT
General Agreement on Tariffs and
Trade


chung
17.
GDP
Gross Domestic Product


18.
IMF
International Monetary Fund
 

19.
LHQ
United Nations
Liên H
20.
NATO
North Atlantic Treaty
Organization


21.
NICs
Newly Industrialized Countries


22.
NGO
Non-governmental organization

23.
ODIHR
Office for Democratic Institutions
and Human Rights (OSCE)


24.
OPEC
Organization of the Petroleum
Exporting Countries



25.
OSCE
Organization for Security and
Co-operation in Europe

tác châu Âu
26.
OSCE
PA
OSCE Parliamentary Assembly

OSCE

5
27.
UNHCR
United Nations High
Commissioner for Refugees
 Liên Hp
 
28.
UNDP
United Nations Development
Programme

Liên H
29.
TBCN


30.
TNC
Trans National Cooperation

31.
WB
World Bank

32.
WTO
World Trade Organization


33.
WWF
World Wide Fund For Nature

Thiên nhiên
34.
XHCN



6
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
 
 
dâ. 
- 

             
    tình hình an ninh



 (Iraq, Afghanistan)         
 
. 
 -  
- 

  
 càng  


 un 
   các   thì         

Ukrai  xun

n ninh liên Châ, có
7 

7
Á - Âu - . 
-
Châu Âu - lâu dài 
Châu Âu và 
 

Giai đoạn 1975 - 1994 
    (CSCE)      
 
- XHCN) - 
TBCN) 
o.
Giai đoạn 1994 - nayQuá



Châu Âu nói
ung.

  có thêm
 



       các
 trong  (ASEAN) 
un


8
un

 Qua   

 trên,  


2. Lịch sử nghiên cứu đề tài
2.1. Ở nước ngoài
 
có 
dày ,  
 
OSCE  là vô cùng phong phú. 
trong quá trình nghiên

  

 The Organization for Security and Co-operation in Europe
(OSCE)David J. Galbreath (2007), NXB. Routledge 



an


  The OSCE System: Institutional Design and Conflict
Management in the 21st Century  Harald Loberbauer (2013), NXB.

9
Grin Verlag 
 i 



 OSCE.
   OSCE Yearbook 2013: Yearbook on the
Organization for Security and Co-operation in Europe (OSCE) 
            
(3/2014)   




phát hành.
  The Osce in the Maintenance of Peace and
Security: Conflict Prevention, Crisis Management, and Peaceful Settlement
of Disputes Michael Bothe, Natalino Ronzitti, Allan Rosas
(1997), NXB. Martinus Nijhoff 
 

           



HQ  Càng
 


10
Cooperative Security, the Osce, and Its Code of Conduct
Gert C. de Nooy (1996), NXB. Martinus Nijhoff có 



 
 -
  
 
trong công tác  
  The UN and the OSCE Approaches and Efforts in
Preventing and Combating Terrorism    Irina Wolf (2009),
NXB. Grin Verlag  HQ thành

 Tuy nhiên, trong khi LHQ 
h chính xác
 

cho nhau. 
 


 
hóa

  European Security in a Global Context: Internal and
External Dynamics      ), NXB. Taylor &
Francis  

11
 
 
        
 


 Intergovernmental Organisations and Security Sector
Reform  David Law (2007), NXB. LIT Verlag Münster   
  
chúng  các  
chung
 
c


 
nên Website thông 
 trong quá trình nghiên
 
 
 cho  tài
trong :
       OSCE”, Over view of the
OSCE, Factsheet (OSCE document) 
có cái nhìn  : Danh

  qua


12

Introduction to the OSCE, US online training for OSCE - Including
react 

 a  

  The Culture of Dialogue - The OSCE Acquis30 Years
after Helsinki”     Frank Evers, Martin Kahl, Wolfgang
Zellner, (2005),  H
 tài uát 
              
Helsinki.


 .
    
  . Các

 



trên thông tin chính xác, phù
 



 

13
viên  cho

2.2. Trong nước:
OSCE là  
 Châu Âu , 

 
  
 .
, trong quá , 
              các tác




Lịch sử thế giới hiện đại từ 1945 đến 1995” 
Anh Thái (1999),     Lịch sử thế
giới, tập 6, thời đương đại (1945-2000)”  Chí Minh


               
- 
- - TBCN



- Tây 

14

Bài báo“Hậu cuc chiến” ở Ápkhadia v Nam Ôxéttia” 


 
             (1996).

- 



  NATO thỏa thuận nhiều mục tiêu chiến lược”  


n

Quan hệ Nga - Mỹ trong vấn đề Chesnia 
 

Nga - 
 và nhân
àn quan sát viên 
 (1996 và 1999).
Sự thật vấn đề dân chủ v nhân quyền trong chiến lược diễn
biến ho bình của phương Tây” (     
biên), 2011, 


15


 



Từ Kosovo v Montenegro đến Nam Ossetia v Abkhazia
cùng những khu vực ly khai khc
 - 
 
 


Vấn đề năng lượng trong quan hệ Nga - EU










 

 Cc tổ chức quốc tế v Việt Nam” (
; Hệ thống Liên Hợp quốc” (Võ

16
 Liên minh châu Âu “
(Kim  (2000), NXB Chính   gia, Hà , “Cng đồng cc quốc
gia đc lập qu trình hình thnh v pht triển”   
 “Cng đồng cc quốc
gia đc lập (SNG): những vấn đề kinh tế - chính trị nổi bật”, (NXB Khoa
Sự mở rng của NATO và các tác
đng của nó” (2008) 
(110)) cun
 
dun
   Hoạt đng ngoại giao của cc nước SNG trong
những năm đầu thế kỉ XXI
 


Sự mở rng Liên minh Châu Âu v tc đng của
nó”    (2008) 

 


   



               


17

3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
3.1. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài


 
khác.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
-  

- Phân tích  và 

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
4.1. Đối tượng nghiên cứu của đề tài

4.2. Phạm vi nghiên cứu của đề tài
- -


- 
-1994.
- 
 : LHQ 
 ; NATO
 ; EU, CoE,




18
5. Phƣơng php nghiên cứu của đề tài




- 
-  
-  tích lôgíc
- 
6. Kết cấu luận văn

Chƣơng 1: Tiền đề hình thành Tổ chức An ninh và Hợp tc Châu Âu
(OSCE)
           
 là CSCE, 
           - XHCN trong
.
Tuy nhiên, d 
 

và   .
Chƣơng 2: Cơ cấu tổ chức và hoạt động của OSCE
Sau khi , OSCE 
.
- nay, ngoài vai trò 
             châu Âu


19
              

Chƣơng 3: Đnh gi tổ chức OSCE và liên hệ với một số cơ chế hợp tc

khác

uy tín 

 
 



này.















20
CHƢƠNG 1: TIỀN ĐỀ HÌNH THÀNH TỔ CHỨC AN NINH VÀ
HỢP TÁC CHÂU ÂU (OSCE)
1.1 Sự ra đời của Hội nghị An ninh và Hợp tc châu Âu (CSCE)
1.1.1 Nguyên nhân ra đời của CSCE


   

 T
Harry   
1




2
. Hai lý do này 
, . 

mình, 
        i
          (1/1949)

viên, kWarsaw (3/1955) 
  NATO.
Warsaw
và SEV




1
, Lịch sử thế giới hiện đại từ 1945 đến 1995, , tr
18
2

  , T/c Nghiên cứu Châu Âu
(110), tr 22

21
 -- 
Khrusov 
 thay Stalin (1953) và Eisenhower
 thay Harry Truman
Xô - un
 - TBCN thông qua 
     un         
Hungary (11/1956), C1954)

3

       Châu Âu    
 và 
-
Thép Châu Âu (ECSC) (3/1951)      

, và là   (1965
 EU sau này.  


 .
- HCN - TBCN

- 
Caribe vào tháng 10/1961.

          
 -1978
   
 và Brezhnev 


3
Lịch sử thế giới, tập 6, thời đương đại (1945-2000), NXB Thành
Minh, tr14