Tải bản đầy đủ (.doc) (27 trang)

SKKN Vai trò quan trọng của Tổng Phụ trách Đội trong trường THCS

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (180.17 KB, 27 trang )

MỤC LỤC
Trang
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ………………………………………………….….…2
PHẦN II: NỘI DUNG VÀ BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ…….….…3
1. Thực trạng ban đầu của vấn đề…………………………………… ….…… 3
1.1 Những thuận lợi chung……………………………………………….…… 3
1.2 Một số khó khăn, thách thức………………………………………….…… 4
2. Biện pháp và quá trình tổ chức tiến hành…………………………….……… 5
3. Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của vấn đề………………………….……… 7
4. Kết quả đạt được…………………………………………………………… 8
5. Tác dụng của Sáng kiến kinh nghiệm qua thực tiễn áp dụng………………….9
6. Phạm vi, tác dụng của Sáng kiến kinh nghiệm…………………………….… 10
7. Những bài học kinh nghiệm…………………………………………… ……12
PHẦN III: KẾT LUẬN……………………………………………………… 14
PHẦN IV: ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ……………………………………… …16
Trang - 1 -
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
Trong những năm qua, lực lượng Tổng phụ trách đội trong huyện Thoại Sơn đã
đóng góp một phần không nhỏ vào những thành tích chung của phong trào thiếu
nhi trong toàn huyện nhà, ngoài tinh thần hăng say, tâm huyết với tuổi thơ, các
anh, chị đã không ngừng phấn đấu vươn lên về mọi mặt, có phương pháp công tác
khoa học và nghệ thuật tiếp cận, giáo dục các em. Góp phần vun đắp cho “Vườn
hoa” thơm ngát những thế hệ con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ.
Trong giai đoạn hiện nay, khi đất nước đang hội nhập và phát triển nhu cầu
chăm sóc, giáo dục thế hệ trẻ ngày càng được nâng cao, do đó đội ngũ giáo viên
Tổng phụ trách Đội đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc giáo dục, rèn luyện
cho những chủ nhân tương lai của nước đất nước, để đáp ứng những nhu cầu của
thực tiễn đòi hỏi người Tổng phụ trách Đội không phải chỉ biết múa hát, tổ chức
trò chơi… mà người Tổng phụ trách đội còn phải nắm vững các phương pháp tổ
chức các hoạt động thực tiễn, có kỹ năng tổ chức tốt, vậy cần phải làm gì để Tổng
phụ trách phát huy tốt vai trò của mình?


Là giáo viên tổng phụ trách Đội cần phải thực sự yêu nghề, mến trẻ, nhưng như
thế vẫn chưa đủ mà phải hiểu trẻ đang cần gì và làm thế nào để trẻ tôn trọng, tin
yêu, phải yêu thương quan tâm, chăm sóc, chia sẻ, tạo cho trẻ một chỗ dựa tinh
thần, sự gần gũi, quý trọng giúp cho trẻ ý thức sâu sắc về lối sống và mục đích của
bản thân. Bên cạnh đó, Tổng phụ trách đội phải nắm chắc được cách thức tổ chức
quản lý và điều hành công tác Đội: tổ chức quản lý bộ máy công tác Đội, tổ chức
quản lý đội ngũ cán bộ phụ trách và lực lượng chỉ huy đội; thiết kế, điều hành và
tổ chức thực hiện các hoạt động Đội.
Thường xuyên làm tốt công tác tham mưu cho chi Bộ, Ban Giám hiệu, chi
đoàn, công đoàn nhà trường; vận động và phối hợp với các tập thể chuyên môn
trong nhà trường, phụ huynh, học sinh, Hội đồng Đội xã…tạo điều kiện tổ chức
các hoạt động Đội đạt kết quả cao. Để thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ của
mình đòi hỏi người tổng phụ trách đội phải không ngừng đổi mới tư duy, sáng tạo
Trang - 2 -
trong cách thức tổ chức các hoạt động, linh hoạt trong cách nhìn, cách đánh giá,
thường xuyên đổi mới về hình thức lẫn nội dung, phương pháp, để phát hiện tài
năng của các em, từ đó định hướng, bồi dưỡng, tạo điều kiện cho các em phát
triển. Ngoài ra, Tổng phụ trách đội cần phải phát huy tốt vai trò tự quản của Đội,
chăm lo, bồi dưỡng động viên đội ngũ phụ trách chi đội tốt, có trách nhiệm và biết
làm công tác Đội; chăm lo xây dựng cả hệ thống tổ chức Đội từ phân đội, chi đội,
liên đội, bồi dưỡng Ban chỉ huy Liên đội, chi đội, các lực lượng nòng cốt; triển
khai thực hiện đạt hiệu quả cao chương trình Rèn luyện đội viên, có kế hoạch xây
dựng và bồi dưỡng phụ trách các chi đội, liên đội đạt tiêu chuẩn Chi đội, Liên đội
vững mạnh.
Đến với Đội bằng tấm lòng nhiệt tình, yêu nghề và yêu trẻ, có như thế người
Tổng phụ trách Đội mới dành nhiều thời gian, công sức mà không màng đến chế
độ thụ hưởng vật chất để thực hiện hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Với tấm
lòng nhiệt huyết vì trẻ thơ, với kiến thức và kỹ năng tổ chức hoạt động Đội vững
chắc, dễ gần gũi với các em học sinh, người Tổng phụ trách Đội sẽ góp công lớn
trong phong trào xây dựng “trường học thân thiện, học sinh tích cực”, tạo cho các

em cảm giác mỗi ngày đến trường là một ngày vui.
PHẦN II: NỘI DUNG VÀ BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Thực trạng ban đầu của vấn đề:
Tăng cường vai trò phụ trách đội TNTP Hồ Chí Minh, chăm sóc, giáo dục
thiếu niên, nhi đồng được tốt hơn. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị -
xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí
Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng
sản Việt Nam, được Đảng giao nhiệm vụ phụ trách Đội TNTP Hồ Chí Minh. Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh phụ trách Đội TNTP Hồ Chí Minh, hướng dẫn thiếu nhi làm
theo năm điều Bác Hồ dạy và phấn đấu để trở thành người công dân tốt, người
đoàn viên TNCS Hồ Chí Minh. Tổng phụ trách Đội cần phải tập trung chỉ đạo
nhiều phong trào, giải pháp nhằm tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo
Trang - 3 -
dục thiếu nhi, xây dựng Đội vững mạnh. Trên tinh thần tất cả vì đàn em thân yêu,
bám sát thực tiễn phong trào và nhu cầu, nguyện vọng của thiếu nhi trong tình
hình mới, đầu tư con người cho công tác Đội và phong trào thiếu nhi. Nhìn lại
chặng đường công tác của bản thân tôi trong 5 năm qua, có thể khẳng định công
tác chăm sóc, giáo dục thiếu nhi và xây dựng Đội đã có những chuyển biến tích
cực, phong trào thiếu nhi có nhiều nét mới và tính sáng tạo. Tuy nhiên, thực tiễn
đang đặt ra cho công tác Đội và phong trào thiếu nhi những yêu cầu và đòi hỏi
mới cần phải nghiên cứu, tổng kết đúc rút kinh nghiệm, bổ sung những giải pháp
chỉ đạo phù hợp nhằm phát huy hơn nữa vai trò của Tổng phụ trách Đội trong
chăm sóc, giáo dục thiếu niên nhi đồng và xây dựng Đội vững mạnh, cũng là xây
dựng Đoàn trước một bước. Với ý nghĩa như vậy, Tổng phụ trách Đội cần phải tập
trung làm rõ 2 vấn đề sau đây:
- Tình hình chung về thiếu nhi (thuận lợi, khó khăn và những thách thức
chính đặt ra).
- Mục tiêu, giải pháp nâng cao vai trò phụ trách Đội TNTP Hồ Chí Minh,
chăm sóc giáo dục thiếu niên, nhi đồng.
1.1 Những thuận lợi chung:

Cùng với sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước, thiếu nhi ngày càng có
điều kiện học tập, sinh hoạt thuận lợi hơn. Nhìn chung các chỉ số về thể chất của
thiếu nhi đều tăng hàng năm, các em có điều kiện tiếp cận các kênh thông tin đa
dạng, có điều kiện dinh dưỡng tốt hơn, vui chơi giải trí ngày càng phong phú hơn
so với trước. Có thể dễ dàng nhận thấy những tiến bộ trong công tác bảo vệ chăm
sóc và giáo dục thiếu niên trên tất cả các phương diện.
Với quan điểm phát triển dựa trên phát huy tiềm năng con người, những
năm qua Đảng và Nhà nước ta luôn dành sự quan tâm chăm lo đặc biệt đối với
công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục thiếu nhi. Việt Nam là một trong những
quốc gia đầu tiên phê chuẩn và thực hiện Công ước quốc tế về Quyền trẻ em; đồng
thời ban hành và thực thi nhiều văn bản, chiến lược, chương trình hành động nhằm
chăm lo cho trẻ em như: Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, Luật giáo dục,
Trang - 4 -
Chiến lược phát triển giáo dục năm 2010 - 2020, chương trình hành động Quốc gia
"Vì trẻ em" giai đoạn 2001-2010, 2011 – 2020, chỉ thị số 20 ngày 05 tháng 11 năm
2012 của Bộ Chính trị về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác
chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em trong tình hình mới” Sự quan tâm đặc biệt
đó của Đảng và Nhà nước đã góp phần tạo ra môi trường ngày càng thuận lợi hơn
đối với công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục thiếu nhi.
Nhìn chung điều kiện sức khoẻ và thể chất của thiếu nhi ngày càng được cải
thiện và nâng cao: Với tỷ lệ tiêm chủng luôn đạt ở mức cao, Việt Nam đã thanh
toán bệnh bại liệt vào năm 2000 cũng như bệnh uốn ván ở bà mẹ và trẻ em sơ sinh
vào năm 2005. Kể từ năm 1990 đến nay, tỷ lệ mắc bệnh sởi đã giảm 95%. Các
trường hợp thiếu vitamin A đã trở nên ngày một hy hữu. Cân nặng và chiều cao
trung bình của trẻ em Việt Nam tăng đều.
Từ khi ban hành Luật phổ cập giáo dục Tiểu học đến nay tỷ lệ học sinh đến
trường ngày một tăng, số thiếu nhi theo học các cấp cơ sở đạt gần 98%. Đặc biệt
tỷ lệ thiếu nhi đến trường ở các khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa, vùng kinh tế
khó khăn có sự gia tăng đáng kể, tỷ lệ thất học, bỏ học, mù chữ ở thiếu nhi ngày
càng giảm.

Điều kiện vui chơi giải trí của thiếu nhi đã có những bước chuyển biến tích
cực: Cả nước hiện có hơn 284 Cung, Nhà thiếu niên các cấp và hàng ngàn điểm
vui chơi tại cộng đồng. Số lượng văn hoá phẩm, sách báo, các chương trình phát
thanh, truyền hình cho thiếu nhi đều có sự gia tăng kể cả về chất lượng và số
lượng. Số thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn từng bước được chăm lo. Khoảng cách
về tiếp cận các điều kiện y tế, học tập của thiếu nhi giữa các khu vực, vùng miền
được rút ngắn hơn. Công tác xã hội hoá các hoạt động bảo vệ chăm sóc và giáo
dục thiếu nhi được đẩy mạnh thu hút nhiều cấp, ngành, đoàn thể và các lực lượng
xã hội tham gia.
1.2 Một số khó khăn, thách thức:
Bên cạnh những thuận lợi chung nói trên, công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo
dục thiếu nhi cũng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Nhìn chung
Trang - 5 -
các điều kiện phát triển của thiếu nhi Việt Nam so với các nước trong khu vực và
trên thế giới còn nhiều mặt hạn chế. Bên cạnh những kết quả đạt được Việt Nam
theo đánh giá của UNICEF vẫn còn bị tụt hậu trong một số lĩnh vực liên quan
chính đến trẻ em. Vẫn còn nhiều trẻ em chưa được tiếp cận đầy đủ với nước sạch
và các phương tiện vệ sinh môi trường phù hợp (51,5% dân số chưa được tiếp cận
với nước sạch; (74,7% chưa có nhà vệ sinh phù hợp). Tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ
em còn quá cao (25% trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng).
Bạo lực với thiếu nhi, trong thiếu nhi đang trở thành một vấn đề được xã
hội lưu tâm. Tuy việc tuyên truyền thực hiện Công ước Quốc tế về quyền trẻ em,
Luật bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng
gần đây vẫn thấy xuất hiện nhiều trường hợp xâm hại và bạo hành với thiếu nhi,
giữa thiếu nhi, cả ngoài xã hội và trong gia đình, nhiều khu vực khác. Tuổi bị xâm
hại ngày càng nhỏ, cá biệt có trường hợp bị xâm hại từ lúc 2 hoặc 3 tuổi.
Thiếu nhi nghiện hút và làm trái pháp luật cũng là một điều đáng lo ngại.
Năm 2012 cả nước có tới gần 5 ngàn trẻ nghiện ma tuý và 8 ngàn trẻ làm trái pháp
luật. Vẫn có nhiều trẻ em phải lao động trong những điều kiện nguy hiểm, độc hại
đối với sức khoẻ và tính mạng. Số lượng thiếu nhi sống trong các hộ gia đình

nghèo còn khá cao. Cả nước có gần 1 triệu trẻ em sống trong các gia đình nghèo
và phần lớn thiếu nhi đặc biệt khó khăn đều không có điều kiện đến trường. Tai
nạn thương tích trẻ em đang trở thành một trong những vấn đề đáng báo động.
Những thống kê gần đây cho thấy tai nạn thương tích chiếm tới hơn 70% các
trường hợp gây tử vong cho trẻ em, trong đó tai nạn giao thông chiếm hơn 60%.
Do tác động của cơ chế thị trường, sự thay đổi một số giá trị xã hội, lỏng lẻo trong
quan hệ và chức năng giáo dục gia đình đã tác động không nhỏ tới trẻ em. Tình
trạng trẻ em phạm tội, nghiện hút và thậm chí lây nhiễm HIV/AIDS có chiều
hướng gia tăng. Sự phân hoá giữa các vùng miền, giữa nông thôn và thành thị
ngày càng nới rộng đã góp phần tạo ra khoảng chênh lệch về cơ hội học tập, sinh
hoạt vui chơi giải trí cũng như các điều kiện phát triển khác của thiếu nhi.
Trang - 6 -
Một bộ phận đáng kể trẻ em học thêm ngay từ độ tuổi còn rất nhỏ, các em
chạy đua với những mục tiêu học tập, không còn thời gian dành cho sinh hoạt, học
tập, rèn luyện và vui chơi giải trí qua các hoạt động tập thể dẫn đến tình trạng trẻ
tự kỷ, trầm cảm, vô cảm có chiều hướng gia tăng. Sự phổ cập công nghệ thông tin
đã mang đến cho các em những cơ hội mới với những trò chơi và ứng dụng
internet đa dạng, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức đối với trẻ em về việc chơi
game, bị tác động bởi các xu hướng bạo lực và các luồng văn hoá không lành
mạnh khác.
Nội dung hoạt động Đội chưa theo kịp với sự biến đổi nhận thức, tâm sinh
lý của thiếu nhi, chưa đáp ứng được yêu cầu của thời kỳ đổi mới đất nước, chưa
đảm bảo hài hòa lợi ích, nhu cầu, nguyện vọng của thiếu nhi với quyền lợi của tập
thể và trách nhiệm của cộng đồng.
2. Biện pháp và quá trình tổ chức tiến hành:
Trong chặng đường 5 năm công tác tôi đã đóng góp cho ngành nhiều ý
tưởng sáng tạo về công tác Đội. Ngay từ đầu năm học, tôi đã xây dựng kế hoạch
hoạt động công tác Đội trong cả năm học, từng tuần trong tháng lại có kế hoạch
chi tiết, thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền trong những ngày lễ lớn,
thông qua các hoạt động, phong trào, cuộc vận động của ngành, các bài hát tuyên

truyền phát trên hệ thống loa sân trường vào các ngày hàng tuần.
Bên cạnh đó, tôi luôn chú trọng đến các hoạt động nhân đạo như tổ chức
quyên góp giúp học sinh nghèo trong trường thông qua Quỹ "Vì bạn nghèo", "Vui
tết cùng bạn nghèo"; phát động nhiều đợt quyên góp tặng quần, áo, sách, vở cho
các em học sinh ở trường. Kết hợp với Công đoàn nhà trường, hàng năm, tôi cùng
các em học sinh đến thăm và tặng quà các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, thân nhân
các thầy giáo là liệt sĩ, các thương binh, bệnh binh, gia đình chính sách… Tổ chức
các sân chơi "Rung chuông vàng", "Vườn cổ tích", "Nét đẹp tuổi hoa" hay "Hội thi
an toàn giao thông" đã mang lại không gian học tập và vui chơi bổ ích cho các em
học sinh.
Trang - 7 -
Tổng phụ trách Đội phải có cách làm hay nâng cao sự hứng thú trong học
tập, rèn luyện cho các em học sinh - đội viên, có tấm lòng yêu mến học trò, đam
mê công việc, không ngừng tìm tòi những cách làm mới, từng bước khẳng định
mình. Để tạo sự hứng thú, khơi dậy hoạt động bổ ích cho các em học sinh trong
giờ ra chơi, mỗi cây được gắn một vòng dây bao quanh, trên đó treo các loại sách,
báo, truyện tranh, truyện cổ tích, một số đồ chơi. Từ đó tạo cho các em có thói
quen đọc sách, báo, trao đổi bài, vừa học vừa chơi. Đổi mới nội dung, hình thức
hoạt động, tránh lối mòn trong các buổi sinh hoạt theo chủ điểm của từng tháng
bằng nhiều hình thức, đem lại hiệu quả, ý nghĩa thiết thực…
Tổng phụ trách Đội cần phải xây dựng chương trình rèn luyện đội viên. Đây
là một nội dung mới nhưng qua thời gian triển khai đã đem lại kết quả tích cực,
nhất là việc nâng cao ý thức tự rèn luyện của các em đội viên. Chương trình rèn
luyện đội viên được tổ chức thông qua các chuyên hiệu như “Khéo tay hay làm”
giúp các em rèn luyện đôi bàn tay sạch sẽ, dẻo dai, khéo léo hơn; chuyên hiệu “An
toàn giao thông” giúp các em nhận biết các tín hiệu giao thông, có ý thức chấp
hành pháp luật về an toàn giao thông; chuyên hiệu “Nghệ sỹ nhỏ tuổi” giúp các em
hát đúng quốc ca, đội ca…Bên cạnh đó, tôi còn xây dựng chương trình phát thanh
đội viên vào sáng và chiều thứ 2, 4, 6 hàng tuần để tuyên dương các em có thành
tích và phê bình các em mắc khuyết điểm. Để nâng cao ý thức học tập và rèn luyện

của các em theo tấm gương Bác Hồ vĩ đại, tôi đã khuyến khích, động viên các em
thể hiện suy nghĩ, ước mơ của mình, tấm lòng đối với cha mẹ, thầy cô, bạn bè qua
mỗi câu chuyện nhỏ ghi trong cuốn nhật ký “Học tập và làm theo lời Bác” của
Liên Đội. Cùng với hoạt động Đội, Tổng phụ trách Đội cần phải thường xuyên
quan tâm trau dồi chuyên môn nghiệp vụ của bản thân mình.
Yếu tố cao đẹp của người giáo viên - Tổng phụ trách Đội là lòng nhiệt tình,
sự say mê công tác Đội và công tác xã hội. Sẽ là tiền đề giúp cho hiệu qủa công
việc của người phụ trách cao hơn. Sự nhiệt tình, say mê công việc sẽ kích thích
người giáo viên tổng phụ trách Đội đi sâu tìm tòi, nghiên cứu, đây chính là yếu tố
cần thiết đối với người giáo viên tổng phụ trách Đội trong giai đoạn hiện nay. Đổi
Trang - 8 -
mới tư duy, cách nhìn, cách đánh giá tạo cho trẻ thêm hứng thú khi tham gia vào
các hoạt động.
Ngày nay, nhu cầu của trẻ rất cao, luôn tạo niềm tin cho mọi người bằng
cách luôn tự khẳng định mình. Vì vậy, các trò chơi ngoài việc giúp trẻ giải trí, còn
phải mang tính giáo dục sâu sắc. Phải thường xuyên đổi mới về hình thức lẫn nội
dung, phương pháp, cách thức tổ chức để phát hiện tài năng của các em, từ đó định
hướng, bồi dưỡng, tạo điều kiện cho các em phát triển tốt hơn, toàn diện hơn về
mọi mặt, cả đạo đức lẫn trình độ học vấn
Chính vì vậy người giáo viên Tổng phụ trách Đội ngày nay cần phải có tay
nghề vững vàng thành thạo về chuyên môn nghiệp vụ, cộng với lòng nhiệt huyết
yêu nghề, mến trẻ, phẩm chất đạo đức cách mạng trong sáng và niềm say mê công
tác thì mới có thể tổ chức thành công mọi hoạt động. Góp phần xây dựng tổ chức
Đội ngày càng vững mạnh.
3. Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của vấn đề:
Nhiệt tình với công tác Đội - là một giáo viên tổng phụ trách Đội cần phải
nhiệt tình với công tác, luôn quan tâm đến hoàn cảnh của từng em học sinh để tìm
hướng giúp đỡ, khuyến khích các em cố gắng đến trường. Tổng phụ trách Đội phải
là người có nhiều sáng kiến hay, góp phần mang lại hiệu quả cao trong công tác
Đội, như: tổ chức các hoạt động về nguồn cho các em học sinh đến tham quan và

tìm hiểu tại các di tích văn hóa, lịch sử; tổ chức kết nạp đội viên mới tại Đền thờ
liệt sĩ cách mạng, có ý nghĩa giáo dục to lớn…
Bên cạnh đó, vào đầu mỗi năm học, tổng phụ trách Đội cần phối hợp cùng
Ban giám hiệu nhà trường tổ chức và phát động phong trào kế hoạch nhỏ thu gom
giấy vụn, quyên góp giúp đỡ học sinh nghèo trong giáo viên và học sinh. Qua đó,
tạo được nguồn kinh phí để khen thưởng cho học sinh có thành tích học tập tốt,
giúp đỡ những học sinh có hoàn cảnh khó khăn được tiếp tục đến trường. Phát huy
mạnh mẽ, phong trào thanh thiếu nhi tỉnh nhà và hưởng ứng cuộc vận động “Tuổi
trẻ Thoại Sơn học tập và làm theo lời Bác”.
Trang - 9 -
Đội Thiếu niên tiền phong (TNTP) Hồ Chí Minh là tổ chức nòng cốt của
phong trào thiếu nhi Việt Nam, là lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, là
lực lượng dự bị của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Cùng với hoạt động
thiếu nhi trên địa bàn dân cư, Đội TNTP Hồ Chí Minh trong nhà trường là một
hoạt động quan trọng không thể thiếu được và có ý nghĩa quyết định đến chất
lượng giáo dục toàn diện của trường THCS Định Mỹ.
Đứng đầu công tác Đội TNTP Hồ Chí Minh trong các trường học là giáo
viên – Tổng phụ trách Đội, chức danh được Nhà nước công nhận. Theo đó, giáo
viên, Tổng phụ trách Đội phải có độ tuổi từ 18 đến 35, có phẩm chất đạo đức tốt,
gương mẫu (nếu còn trong độ tuổi phát triển đoàn viên thì phải là đoàn viên Thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh), nhiệt tình và năng khiếu về tổ chức hoạt động xã
hội, hiểu biết về Đoàn - Đội, có đủ sức khoẻ biết vận động học sinh, các lực
lượng xã hội và mọi người tham gia công tác Đội, có bằng tốt nghiệp sư phạm, đã
được đào tạo hoặc bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác Đoàn - Đội.
Hoạt động Đội trong trường THCS mạnh hay yếu, tốt hay xấu một phần rất
quan trọng phụ thuộc vào phẩm chất và năng lực của người giáo viên Tổng phụ
trách Đội, nhất là trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa như hiện nay. Hai
yêu cầu cần có trong một giáo viên Tổng phụ trách Đội cần phải có, đó là:
*Giáo viên, Tổng phụ trách Đội – Nhà giáo dục toàn diện: Để làm được
“người cán bộ tốt – cái gốc của mọi công việc” như Chủ tịch Hồ Chí Minh căn

dặn, người giáo viên, Tổng phụ trách Đội trước tiên phải có lòng yêu trẻ, hiểu và
say mê với công việc, bản thân luôn là tấm gương sáng ở mọi nơi, mọi lúc, trong
cuộc sống, lao động và trong giao giao tiếp, không chỉ với vai trò là người giáo
viên mẫu mực mà còn “sắm vai” người cha, người mẹ, người anh, người chị để
mình thực sự là chỗ dựa tinh thần cho các em học sinh yêu mến, tâm sự, chia sẻ.
*Giáo viên Tổng phụ trách Đội – Nhà tổ chức: Trước các em thiếu niên, nhi
đồng, trong các hoạt động của tổ chức Đội, người giáo viên, Tổng phụ trách Đội
phải là một người có kỹ năng, trong đó kỹ năng nói (khả năng diễn thuyết, trình
bày trước đội viên, dẫn chương trình, phản biện…), kỹ năng viết (soạn thảo văn
Trang - 10 -
bản: văn bản hành chính, chương trình, kịch bản…), và đặc biệt là kỹ năng làm (tổ
chức các hoạt động: cắm trại, giao lưu, du khảo, dã ngoại, tham quan, hội thi, hội
thao, hội diễn, trò chơi, văn nghệ - thể dục thể thao, học tập…). Với vai trò là nhà
tổ chức, giáo viên, Tổng phụ trách Đội được Nhà nước sắp xếp vào bộ máy quản
lý trong nhà trường, tổ chức Đoàn trong trường và Hiệu trưởng đề nghị, Trưởng
Phòng Giáo dục – Đào tạo các huyện, thị ra quyết định bổ nhiệm, sau khi tham
khảo ý kiến của Ban thường vụ huyện, thị Đoàn.
Được tôi luyện thông qua việc thiết kế, tổ chức các hoạt động thiếu nhi, làm
việc với nhiều thành phần khác nhau trong nhà trường, giáo viên Tổng phụ trách
Đội sẽ tích lũy được nhiều kinh nghiệm, bồi dưỡng được nhiều nghiệp vụ, rèn
luyện được nhiều kỹ năng, học tập nhiều phương pháp, là nguồn bổ sung cho đội
ngũ cán bộ Lãnh đạo ở nhiều ngành, tổ chức khác nhau.
70 năm xây dựng và trưởng thành, cùng với sự lớn mạnh của tổ chức Đội
TNTP Hồ Chí Minh, giáo viên Tổng phụ trách Đội luôn thể hiện vai trò trách
nhiệm của mình, xứng đáng là người cán bộ quản lý “Hai trong Một”. Tự hào
truyền thống vẻ vang của Đội ta…
4. Kết quả đạt được:
Tự hào vai trò Tổng phụ trách Đội, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Bác Hồ kính
yêu và sự dìu dắt của Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Đội Thiếu niên
Tiền phong đã không ngừng lớn mạnh, trưởng thành cả về số lượng và chất lượng.

Những thế hệ đội viên đã bổ sung lực lượng hùng hậu cho Đoàn, họ không ngừng
rèn đức luyện tài để trở thành người công dân, chủ nhân tương lai của đất nước, tô
thắm thêm trang sử vàng vẻ vang của Đội.
Ngày nay các thế hệ Tổng phụ trách Đội luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm,
tích cực định hướng lý tưởng cách mạng, luôn là tấm gương sáng cho học sinh noi
theo; luôn là người anh, người chị thắp lên những ước mơ, hoài bão, niềm tin và
nghị lực giúp các em trở thành chủ nhân của thế kỷ XXI.
Trang - 11 -
Với vai trò là Tổng phụ trách Đội của một trường THCS thuộc một xã khó
khăn tôi luôn tự nhủ mình phải có một cách thức hoạt động hay, bổ ích, thiết thực
để đưa Liên đội mình phụ trách ngày càng vững mạnh. Thực tế, quá trình làm
công tác Đội, tôi đã rút ra một số kinh nghiệm đó là: lòng yêu nghề, mến trẻ, chịu
khó nghiên cứu tài liệu, tích cực tham gia các lớp tập huấn do Hội Đồng đội cấp
trên tổ chức, học hỏi, trau dồi từ đồng nghiệp, bạn bè; chủ động, thường xuyên mở
mang, cập nhật thông tin, kiến thức qua báo chí, đặc biệt là báo “Người Phụ
trách”.
Tổng phụ trách đội có vai trò gắn kết lớn giữa học sinh với nhà trường. Có
như vậy, người tổng phụ trách đội mới có thể tham mưu tốt với các đoàn thể trong
và ngoài nhà trường để tổ chức có hiệu quả các phong trào do cấp trên đề ra; lên
chương trình kế hoạch hoạt động cụ thể, bám sát với chủ đề năm học, báo cáo với
Ban Giám hiệu để nhận được sự quan tâm tạo điều kiện giúp đỡ; đánh giá rút kinh
nghiệm sau mỗi lần tổ chức các phong trào lớn; thường xuyên tập huấn cho đội
ngũ Ban chỉ huy Liên đội, chi đội, phụ trách Sao, đội cờ đỏ; tuyên dương tấm
gương người tốt việc tốt, mô hình hay từ đó giáo dục cho các em về truyền thống
đạo đức, lối sống, nếp sống, thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy để trở thành con
ngoan trò giỏi, đội viên Đội TNTP Hồ Chí Minh.
Nói về việc học hỏi kinh nghiệm từ đồng nghiệp, bạn bè, có thể nói, người
đã đóng góp nhiều nhất cho tôi trong quá trình 5 năm làm tổng phụ trách Đội, đó
là đồng chí Bí thư chi bộ – Hiệu trưởng nhà trường ở 4 trường, đã tạo điều kiện
cho tôi rất tốt để hoàn thành mọi nhiệm vụ mà cấp trên giao. Từ sự quan tâm đó

tôi đã khắc phục mọi khó khăn, non trẻ trong lĩnh vực, quyết tâm đưa Liên đội
mình phụ trách trở thành Liên đội mạnh. Trong nhiều năm liền với vai trò là giáo
viên Tổng phụ trách Đội, tôi luôn hoạt hết mình và là Liên Đội mạnh trong huyện.
Với những thành tích đã đạt được tôi thấy thật tự hào nhưng cái tự hào hơn
đối với tôi đó là sự trưởng thành, vững vàng, sự tự tin, bản lĩnh, đặc biệt là lòng
yêu nghề mến trẻ và phương pháp làm việc khoa học, hiệu quả.
Trang - 12 -
Để việc chăm sóc, giáo dục thiếu niên nhi đồng trở thành con ngoan trò giỏi,
bồi đắp thêm tình yêu quê hương đất nước cho các em thì Tổng phụ trách Đội giữ
vai trò hết sức quan trọng. Họ là nhịp cầu nối giữa học sinh, gia đình, nhà trường
và xã hội, họ luôn đứng bên cạnh các em, chia sẻ với các em niềm vui, nỗi buồn,
những khó khăn cùng tâm sự thầm kín, giúp các em vượt qua những cám dỗ, cạm
bẫy của cuộc đời mà các em chưa đủ sức vượt qua.
Việc giáo dục toàn diện cho các em thiếu niên, nhi đồng là rất cần thiết và
liên tục, không chỉ của riêng vai trò của một Tổng phụ trách Đội mà là của toàn xã
hội. Muốn làm được như vậy chúng tôi rất cần sự quan tâm chia sẻ của các cấp,
các ngành để đưa phong trào Đội trong các nhà trường và của huyện Thoại Sơn
ngày càng vững mạnh, hoàn thiện hơn góp phần thực hiện thắng lợi cuộc vận động
“Tuổi trẻ Thoại Sơn học tập và làm theo lời Bác”.

5. Tác dụng của Sáng kiến kinh nghiệm qua thực tiễn áp dụng:
Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh 70 năm rèn luyện, phấn đấu và
trưởng thành, ngày càng nhiều đội viên trở thành con ngoan trò giỏi, đội viên tốt,
cháu ngoan Bác Hồ. Góp phần vun đắp cho “vườn hoa” thơm ngát, để có được
những kết quả đó chính là nhờ đến đội ngũ giáo viên Tổng phụ trách Đội, những
người anh, người chị là chỗ dựa tinh thần cho lớp lớp đội viên noi theo.
Và trong giai đoạn hiện nay đất nước đang hội nhập và phát triển, nhu cầu vật
chất, tinh thần của con người ngày càng được nâng cao, do đó đội ngũ giáo viên
Tổng phụ trách Đội đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc giáo dục, rèn luyện
cho những chủ nhân tương lai của đất nước.

Ngày nay trước áp lực của nền kinh tế thị trường đòi hỏi người giáo viên -
Tổng phụ trách Đội càng phải tự khẳng định được phẩm chất, đạo đức của mình,
đây là yếu tố quyết định trong công tác, giáo dục thiếu niên nhi đồng. Để tổ chức
Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh ngày càng lớn mạnh, xứng đáng là “thế hệ
cách mạng của đời sau”. Chính vì vậy, người giáo viên tổng phụ trách Đội cần
phải hoàn thiện về mọi mặt. Hơn hết là phải nắm vững những chủ trương, đường
Trang - 13 -
lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, luôn tin tưởng vào con đường mà Bác Hồ
và Đảng đã lựa chọn. Từ đó xác định được mục tiêu phấn đấu và định hướng cho
Đội viên thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh học tập, rèn luyện, phấn đấu để trở
thành con người mới xã hội chủ nghĩa - Vai trò của Tổng phụ trách đội - trong thời
kỳ mới.
Tổng phụ trách Đội phải là người "giỏi việc trường, đảm việc nhà", phải thể
hiện hết vai trò to lớn của mình: góp phần quan trọng vào hoạt động của nhà
trường. Nhà trường có phong trào đi lên hay không là do người Tổng phụ trách
Đội, cần phải cống hiến tuổi xuân của mình cho sự nghiệp giáo dục của tỉnh nhà.
Bằng tất cả tâm huyết của một giáo viên, Tổng phụ trách Đội đã tự vượt lên số
phận, dìu dắt biết bao lớp thế hệ măng non trưởng thành.
Công tác Đội là một nhiệm vụ đặc thù trong giáo dục học sinh, đòi hỏi sự lao
động bền bỉ, liên tục, sáng tạo của người tổng phụ trách. Muốn công tác Đội vững
mạnh thì người tổng phụ trách cần yêu nghề, yêu người, chính vì thế, bản thân
phải kiên trì, tận tâm với nghề, không ngừng tu dưỡng và nâng cao năng lực
chuyên môn, thân thiện với cộng đồng và với học trò, yêu thương và chăm sóc các
em như chính con em mình.
Thông qua hoạt động Đội, chúng ta đã cung cấp cho các em những kỹ năng
sống cần thiết để các em có thể tự tin trước thầy cô và bạn bè. Tạo được môi
trường đoàn kết, thân ái sẽ giúp các em thấy vui và tự giác cống hiến, hoạt động,
giúp các em có bản lĩnh vững vàng trong thế giới muôn màu của cuộc sống. Là
một tổng phụ trách, bản thân tôi phải đóng nhiều vai trò: vừa là người thầy, vừa là
người anh, là người bạn tốt của các em học sinh. Có làm được như vậy mới hiểu

được nội tâm của các em, uốn nắn các em trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên
tốt, cháu ngoan Bác Hồ.

6. Phạm vi, tác dụng của Sáng kiến kinh nghiệm:
Trang - 14 -
Trong nhà trường, Tổng phụ trách Đội vừa là cán bộ, vừa là nhà giáo dục,
vừa là người bạn thân thiết của các em. Là cán bộ Đoàn được giao nhiệm vụ trực
tiếp lãnh đạo Đội, Tổng phụ trách Đội chỉ đạo mọi hoạt động trên cơ sở kế hoạch
chung của Đoàn và của Đội. Là nhà giáo dục, Tổng phụ trách Đội thực hiện chức
trách của nhà giáo thông qua việc dạy học phù hợp với chuyên môn được đào tạo.
Muốn giáo dục các em tốt, Tổng phụ trách Đội phải luôn tự giáo dục mình. Là
người anh, người bạn lớn, Tổng phụ trách Đội phải thường xuyên quan hệ các em
với tình cảm chân thành, biết lắng nghe các em để có những định hướng cho các
em thực hiện ước mơ, hoài bão tốt đẹp, có ích cho xã hội.
Tổng PTĐ vừa là cán bộ, vừa là nhà giáo dục, vừa là người bạn thân thiết của các
em. Là cán bộ Đoàn được giao nhiệm vụ trực tiếp lãnh đạo Đội, Tổng phụ trách
Đội chỉ đạo mọi hoạt động trên cơ sở kế hoạch chung của Đoàn và của Đội. Là
nhà giáo dục, Tổng phụ trách Đội thực hiện chức trách của nhà giáo thông qua
việc dạy học phù hợp với chuyên môn được đào tạo. Muốn giáo dục các em tốt,
Tổng phụ trách Đội phải luôn tự giáo dục mình. Là người anh, người bạn lớn,
Tổng phụ trách Đội phải thường xuyên quan hệ các em với tình cảm chân thành,
biết lắng nghe các em để có những định hướng cho các em thực hiện ước mơ, hoài
bão tốt đẹp, có ích cho xã hội.
Tổ chức xây dựng Đội trên cơ sở xây dựng đội ngũ cán bộ phụ trách Đội. Chỉ
đạo hoạt động toàn diện của Đội trên cơ sở phát huy vai trò tự quản của Đội.
Tham mưu và phối hợp với các tổ chức chính quyền, đoàn thể, các lực lượng giáo
dục trong và ngoài nhà trường để làm tốt vai trò tự quản của Đội. Không ngừng
bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của bản thân mình. Tổng phụ
trách Đội trong trường phổ thông phải thực hiện tốt các mối quan hệ sau:
- Quan hệ với Liên đội TNTP trong nhà trường: Tổng phụ trách Đội lãnh đạo

Liên đội TNTP thông qua các ban chỉ huy liên đội, chi đội và các lực lượng nòng
cốt của Đội, do đó Tổng phụ trách Đội phải:
+ Thiết lập được mối quan hệ chặt chẽ với các BCH liên đội, chi đội, hình
thành được sự hợp tác gắn bó chặt chẽ vì công việc chung giữa các ban chỉ huy
Trang - 15 -
Đội, các lực lượng nòng cốt của Đội trên cơ sở phát huy vai trò tự quản của Đội.
+ Lựa chọn, quy hoạch đội ngũ chỉ huy Đội, tổ chức tập huấn, bồi dưỡng
nghiệp vụ công tác Đội cho các ban chỉ huy Đội nhằm xây dựng một đội ngũ BCH
Đội tốt về phẩm chất, mạnh mẽ về năng lực, đáp ứng cao các yêu cầu, nhiệm vụ
hoạt động Đội. Đó cũng chính là cơ sở để phát huy thực sự vai trò tự quản của
Đội.
- Quan hệ với tập thể phụ trách chi đội TNTP. Đây là mối quan hệ có ý nghĩa
quan trọng không chỉ chi phối chất lượng giáo dục trong nhà trường nói chung,
chất lượng hoạt động Đội nói riêng mà là một yếu tố có quan hệ chặt chẽ với sự
phát triển về chiều sâu của hoạt động Đội trong nhà trường. Vì vậy, người Tổng
phụ trách Đội phải:
+ Xây dựng đội ngũ phụ trách chi đội đoàn kết, thống nhất, hỗ trợ lẫn nhau
trong công việc chung.
+ Xây dựng kế hoạch và tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ công tác Đội
cho phụ trách chi đội phù hợp với kế hoạch chung.
+ Đi sát cơ sở, phối hợp chặt chẽ với các phụ trách chi đội giải quyết các khó
khăn trong công việc của lớp học.
- Kết hợp chặt chẽ với tổ chức Đoàn địa phương làm tốt nhiệm vụ bảo vệ,
giáo dục và chăm sóc trẻ em. Quan hệ với Ban giám hiệu trong trường phổ thông:
Mối quan hệ giữa Tổng phụ trách Đội và Ban giám hiệu được thể hiện thông qua 2
chức năng: Tham mưu và phối hợp.
+ Chức năng tham mưu: Tổng phụ trách Đội tham mưu về hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp và công tác Đội trong nhà trường; tham mưu về lựa chọn, bố
trí đội ngũ giáo viên chủ nhiệm đồng thời đáp ứng được yêu cầu phụ trách chi Đội;
tham mưu đề xuất kinh phí cơ sở vật chất cần thiết cho công tác Đội.

+ Chức năng phối hợp: Phối hợp với Hiệu trưởng trong việc chỉ đạo tổ chức
các hoạt động cụ thể của Liên đội đồng bộ với các hoạt động của nhà trường nhằm
nâng cao hiệu quả giáo dục, đảm bảo tính thống nhất trong công tác giáo dục.
Trang - 16 -
- Quan hệ với Hội đồng sư phạm: Là thành viên của Hội đồng sư phạm, Tổng
phụ trách Đội phải hình thành và phát triển được mối quan hệ mang tính hợp tác
trong việc tổ chức và phối hợp giáo dục thiếu nhi, làm cho hoạt động của Liên đội
và hoạt động của nhà trường nằm trong cùng một hệ thống có mối quan hệ hữu cơ
với nhau, hỗ trợ lẫn nhau cùng phát triển.
- Quan hệ với các lực lượng giáo dục khác: Tổng phụ trách Đội có trách
nhiệm vận động, thuyết phục và tổ chức các lực lượng giáo dục khác trong và
ngoài nhà trường tạo ra sự phối hợp giáo dục đồng bộ thống nhất ở cả 3 môi
trường: nhà trường, gia đình và xã hội. Bên cạnh đó, sáng kiến kinh nghiệm này có
phạm vi rộng, khá là phù hợp với các trường THCS trong huyện của ta
7. Những bài học kinh nghiệm:
Trong hoạt động Đội, muốn tiến hành các hoạt động có kết quả, Tổng phụ
trách Đội phải hiểu rõ các em thiếu nhi, đối tượng chủ yếu của công tác Đội. Để
thực hiện phương pháp tiếp cận tìm hiểu thiếu nhi, người Tổng phụ trách Đội phải:
Đặt mình vào vị trí của các em. Bản thân phải là sự thu hút, hấp dẫn các em. Tôn
trọng trẻ em, có niềm tin vào trẻ em, không được lợi dụng niềm tin của trẻ em.
Phương pháp phát huy dân chủ và vai trò tự quản của Đội. Đây không chỉ là
phương pháp mà còn là nguyên tắc trong hoạt động Đội, để thực hiện hiệu quả
phương pháp này, Tổng phụ trách Đội phải: Tin tưởng vào khả năng của các em,
mạnh dạn giao việc, không được làm thay các công việc trong khả năng của các
em. Phải kiên trì, không nóng vội khi giao công việc và bồi dưỡng các em. Cố
gắng tạo cho các em thói quen tự lập, không ỷ lại vào anh chị phụ trách, cũng
không biến các em thành cái máy, bảo sao nghe vậy.
Bên cạnh đó Tổng phụ trách Đội phải được cử đi học tại các lớp bồi dưỡng
công tác Đội trong những ngày hè. Bồi dưỡng thông qua các hoạt động cụ thể. Bồi
dưỡng thông qua các hoạt động chuyên đề, các lớp tập huấn Đội. Bồi dưỡng năng

lực thực hành chỉ huy thông qua các hội thi, các đợt thao diễn. Bồi dưỡng thông
qua sinh hoạt câu lạc bộ. Trong quá trình bồi dưỡng luôn có biện pháp động viên
Trang - 17 -
khuyến khích các em, tránh chê bai hay quát mắng các em làm các em sợ hãi,
thiếu tự tin, thiếu mạnh dạn trong công việc. Việc phát huy vai trò tự quản của Đội
trước hết và quan trọng nhất vẫn là thông qua Ban chỉ huy Đội. Vì vậy, Tổng phụ
trách Đội phải tập trung bồi dưỡng cho ban chỉ huy Đội về nội dung công tác Đội,
về phẩm chất đạo đức cá nhân, đồng thời giao việc cho các em tự làm trên cơ sở
vừa sức với các em.
Phương pháp lựa chọn, bồi dưỡng ban chỉ huy Đội: Lựa chọn các em vào
Ban chỉ huy Đội là một việc quan trọng đảm bảo thực hiện hiệu quả phương pháp
tự quản. Việc lựa chọn các em vào Ban chỉ huy đội có thể dựa trên các cơ sở sau:
+ Đánh giá qua việc thực hiện nhiệm vụ công tác Đội.
+ Căn cứ vào các quy định và hướng dẫn trong Điều lệ Đội (học tập, đạo
đức, uy tín đối với bạn bè, có năng khiếu tổ chức )
+ Tham khảo ý kiến của giáo viên chủ nhiệm, giáo viên phụ trách chi đội,
thăm dò ý kiến đội viên.
Xây dựng bài tập để kiểm tra cụ thể về năng lực và uy tín của các em.
Sau khi đã chọn được các em vào ban chỉ huy Đội, cần lưu ý phân công công việc
phù hợp với khả năng từng em và có kế hoạch bồi dưỡng kịp thời về kỹ năng,
nghiệp vụ công tác Đội. Nội dung bồi dưỡng bao gồm:
Phương pháp công tác của Ban chỉ huy (năng lực tổng hợp).
+ Nghiệp vụ tổ chức, điều hành của ban chỉ huy.
+ Kỹ năng thực hành nghiệp vụ Đội, hoạt động dã ngoại, văn hóa
TDTT
+ Phương pháp bồi dưỡng cụ thể.
Việc bồi dưỡng phải gắn liền với việc phát huy vai trò dân chủ, tự quản của
Đội. Chính việc phát huy vai trò tự quản của Đội là một phương pháp bồi dưỡng
ban chỉ huy có hiệu quả nhất.
Phương pháp tổ chức, chỉ đạo hoạt động của đội ngũ phụ trách chi đội: Phụ

trách chi đội là những người trực tiếp hướng dẫn các ban chỉ huy thực hiện các
hoạt động Đội, do đó đội ngũ này giữ vai trò hết sức quan trọng trong việc quyết
Trang - 18 -
định chất lượng hoạt động Đội trong nhà trường. Tuy nhiên, phụ trách chi đội hầu
hết là giáo viên và chủ nhiệm lớp, chủ yếu thường tập trung vào công tác chuyên
môn là giảng dạy, ít có nghiệp vụ về công tác Đội, vì vậy cần được lựa chọn và
bồi dưỡng thêm về nghiệp vụ công tác Đội để họ có thể cùng lúc hoàn thành 3
nhiệm vụ nói trên. Đối với vấn đề này, yêu cầu Tổng phụ trách Đội phải:
+ Chọn những giáo viên có khả năng đảm nhận được nhiệm vụ phụ trách
Đội (như nhiệt tình với công tác Đội, có năng lực tổ chức các hoạt động của thiếu
nhi, có năng lực sư phạm vững vàng, có kiến thức chính trị - xã hội tốt, có sức
khoẻ, có thời gian ) để đề xuất với Ban giám hiệu giao nhiệm vụ phụ trách chi
đội.
+ Cần hướng dẫn cho đội ngũ phụ trách chi đội nắm vững chức năng
nhiệm vụ của mình để không biến lớp học thành chi đội và ngược lại.
+ Tiến hành bồi dưỡng và chỉ đạo đội ngũ phụ trách chi đội một cách
thường xuyên và có hệ thống về lý luận và nghiệp vụ công tác Đội.
+ Định hướng cho phụ trách chi đội lựa chọn và bồi dưỡng Ban chỉ huy chi
đội. Đây cũng là biện pháp để nâng cao trình độ nghiệp vụ của phụ trách chi đội.
Phương pháp chỉ đạo điểm, nhân điển hình, tổ chức thí điểm: Chỉ đạo điểm
là tập trung xây dựng một chi đội mạnh làm gương cho các chi đội khác. Kinh
nghiệm khi xây dựng chi đội này sẽ được vận dụng để xây dựng các chi đội khác.
Khi chọn chi đội để chỉ đạo, cần chọn chi đội phản ánh được những nét đặc trưng
của trường, không nên chọn chi đội đặc biệt hoặc có sự ưu tiên thái quá về các
điều kiện.
Khi nhân điển hình, phổ cập kinh nghiệm từ chi đội chỉ đạo điểm, Tổng phụ
trách Đội cần áp dụng những hình thức, phương pháp, biện pháp hoạt động của chi
đội điểm vào các chi đội khác, tuy nhiên việc vận dụng cần căn cứ vào điều kiện
thực tế ở từng chi đội mà điều chỉnh cho phù hợp. Tổ chức thí điểm cũng là nhằm
rút kinh nghiệm cho công tác tổ chức chỉ huy hoạt động đội, nhưng thí điểm khác

chỉ đạo điểm ở chỗ là chỉ đạo điểm hướng tới xây dựng một hình mẫu để rút kinh
Trang - 19 -
nghiệm, còn thí điểm là thử nghiệm một nội dung hoạt động mới, phương pháp
công tác mới.
Phương pháp đánh giá công tác Đội (phương pháp công khai hoá). Đánh giá
là một khâu rất quan trọng trong hoạt động Đội nhằm rút kinh nghiệm công tác
cho phụ trách Đội cũng như động viên khuyến khích phong trào hoạt động. Khi
đánh giá, không được thổi phồng thành tích, cũng không che dấu khuyết điểm. Khi
thực hiện phương pháp này, cần đảm bảo các yêu cầu sau:
+ Việc đánh giá phải tiến hành thường xuyên và toàn diện. Có tiêu chuẩn, chỉ
tiêu rõ ràng, thống nhất và ổn định.
+ Có quy trình đánh giá và xây dựng thang điểm rõ ràng để đảm bảo tính
khách quan, công bằng.
+ Đánh giá phải sát thực, nghĩa là dù có tiêu chuẩn chung nhưng khi đánh giá
cần căn cứ vào tình hình thực tế để đánh giá phù hợp.
+ Đánh giá theo nguyên tắc phát triển, nghĩa là đón trước sự phát triển của
các cá nhân và tập thể để có sự đánh giá phù hợp với xu thế phát triển đó.
+ Khuyến khích việc tự đánh giá của cá nhân và tập thể.
Lưu ý đánh giá bao giờ cũng gắn liền với việc kiểm tra, căn cứ vào kết quả
kiểm tra khảo sát để đánh giá để đạt hiệu quả cao
PHẦN III: KẾT LUẬN:
Chương trình kế hoạch công tác của Tổng phụ trách Đội là toàn bộ những dự
kiến hoạt động của Đội TNTP HCM trong trường phổ thông được vạch ra một
cách có hệ thống trong một thời gian nhất định với cách thức, trình tự và thời hạn
nhất định. Đó là một văn bản thể hiện sự sắp đặt khoa học các công việc của Đội
với các mục tiêu rõ ràng, dựa trên những đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, nhu cầu,
nhiệm vụ, chủ trương, chính sách và cả những khả năng về phương tiện, điều kiện,
hoàn cảnh, thời gian nhằm hoàn thành có hiệu quả những chủ trương, nhiệm vụ
công tác Đội đề ra.
Trang - 20 -

Xây dựng chương trình kế hoạch công tác Đội là một khâu quan trọng trong
chức năng tổ chức, quản lý và điều hành công tác Đội. Nó giúp cho Tổng phụ
trách Đội tập trung sự chỉ đạo của mình vào các mục tiêu chính, kịp thời sửa đổi,
điều chỉnh, xử lý các tình huống khi triển khai thực hiện kế hoạch nhằm đạt mục
tiêu dự kiến đảm bảo chất lượng, nâng cao hiệu quả trong việc tổ chức hoạt động
Đội.
Chương trình kế hoạch công tác Đội là “công cụ” lao động, là phương tiện
giúp Tổng phụ trách Đội nhìn rõ các khâu công tác, biết được từng thời gian cần
tập trung vào khâu chủ yếu nào, vào việc quan trọng nào để có sự định hướng cụ
thể trong từng thời gian hoạt động của mình. Toàn bộ công tác quản lý giáo dục
trong nhà trường phổ thông luôn đòi hỏi phải có nề nếp, có chương trình kế hoạch.
Vì vậy chương trình kế hoạch công tác Đội là nội dung bắt buộc nằm trong kế
hoạch chung của nhà trường, là một nội dung giáo dục mang tính pháp lý cao. Thể
hiện vai trò cực kỳ quan trọng của Tổng phụ trách Đội
Nghị quyết 5 của Ban chấp hành TW Đoàn (Khóa III - 1962) đã khẳng
định: "Nếu nói Đội là biện pháp tốt nhất để giáo dục thiếu nhi thì vấn đề mấu chốt
quyết định cho công tác Đội là vấn đề cán bộ". Vai trò trách nhiệm của người phụ
trách Đội càng quan trọng hơn khi được giao nhiệm vụ giáo dục và hướng dẫn
thiếu nhi thực hiện 5 điều Bác Hồ dạy. Công tác thiếu nhi không phải là một công
tác đơn giản, mà là một lao động khoa học và nghệ thuật, đòi hỏi người phụ trách
Đội phải có năng lực, trình độ và được đào tạo. Không phải bất kỳ ai cũng làm
được công tác này. Bên cạnh một lực lượng không nhỏ thanh niên có nhu cầu
không định mình, trong số họ nhiều anh, chị đã tình nguyện làm phụ trách Đội,
hăng hái, xốc vác và rất năng động, tổ chức cho trẻ em tham gia nhiều hoạt động
vui chơi bổ ích. Nhưng cũng có không ích giáo viên đến với công tác Đội chỉ
mang tính gượng ép. Thực tế trong những năm qua, tỷ lệ phụ trách Đội chỉ chiếm
một lượng rất nhỏ trên tổng số đoàn viên TNCS trong ngành giáo dục - đào tạo.
Điều này chứng tỏ số lượng phụ trách Đội ngày nay quá mỏng, hay nói đúng hơn
là thiếu, nguyên nhân để dẫn đến tình trạng trên là do:
Trang - 21 -

+ Nhận thức về công tác thiếu nhi của đoàn viên giáo viên còn thấp, cho rằng
làm công tác này mất thời gian và công sức mà tiền lương lại không nhiều.
+ Sự quan tâm và nhận thức của một bộ phận trong xã hội đối với công tác
thiếu nhi chưa cao, cho rằng đây là công tác lâu dài nên để tiến hành từ từ, không
cần làm ngay.
+ Một bộ phận không nhỏ giáo sinh các trường Cao đẳng và Đại học sư
phạm khi ra trường chưa được trang bị nhiều về công tác Đội kỹ càng nên tâm lý
thường không thích vai trò Tổng Phụ trách Đội khi về các trường nhận nhiệm sở.
Nếu có chấp thuận chỉ mang tính bắt buộc hay cố nhận việc để có nhiệm sở rồi vài
năm thì xin chuyển ra đứng lớp.
Điều này dẫn đến tình trạng đoàn viên tham gia vào công tác phụ trách
thiếu nhi là do phân công bắt buộc, không mang tính tự nguyện, tự giác.
Nếu như công tác đội và phong trào thiếu nhi được ví như một vườn hoa
tỏa hương sắc thì người phụ trách đội chính là những người ngày đêm âm thầm vất
vả trồng hoa, chăm lo cho những mầm xanh tương lai của đất nước. “Người thanh
niên mang khăn quàng đỏ” xứng đáng với vị trí và vai trò của mình trong nhà
trường THCS
Theo Crupxcaia khi bàn về phụ trách thiếu nhi đã nói: "Ai gần gũi với các
em thiếu nhi? Anh chị phụ trách gần gũi các em thiếu nhi nhất. Vì vậy điều đặc
biệt quan trọng là cán bộ phụ trách cần phải được bồi dưỡng, rèn luyện để học
thực sự ảnh hưởng đến các em thiếu nhi như yêu cầu đòi hỏi".
Người phụ trách Đội sẽ thành công và có thể trở thành người công tác Đội
giỏi nếu bản thân say mê và yêu thích công việc của mình, tha thiết hiểu biết và
yêu mến các em, tự nguyện gánh vác trách nhiệm nặng nề là giáo dục, dìu dắt các
em tiến bộ, giúp các em phát triển một cách toàn diện về thể chất cũng như tinh
thần. Người phụ trách Đội phải biết phương pháp cơ bản khi xây dựng tổ chức Đội
trong nhà trường xã hội chủ nghĩa đó là "giáo dục trong tập thể và bằng tập thể".
Một vấn đề không kém phần quan trọng dẫn đến sự thành công của người
Trang - 22 -
phụ trách Đội, nó xuất phát chủ yếu từ tâm lý xã hội và sẽ giúp cho người phụ

trách Đội tạo được sự thuyết phục trong quan hệ với các em thiếu nhi, như đại thi
hào Đức Gocthe đã nói: "Cách cư xử là tấm gương qua đó mỗi người bộc lộ phẩm
chất của mình".
PHẦN IV: ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ:
BGH ở các trường cần tạo mọi điều kiện tốt nhất để anh em Tổng phụ
trách Đội chúng tôi có cái tâm và cái tầm hoạt động vì “đàn em thân yêu”!

Trang - 23 -
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Theo Http://tinhdoandongthap.org.vn/
2.Theonguồn:upes3.edu.vn/ /PP%20cong%20tac%20doi%20TNTP%20HCM
%20-%20CD .doc ).
3. Theo Tổng phụ trách đội trong trường phổ thông ( A.ST)
4. Phương pháp tiếp cận tìm hiểu thiếu nhi: />thanhhoa/present/same/entry_id/9116442
Trang - 24 -
5. Http://thanhgiong.vn/Home/Tin-tuc/NewsDetailGTN.aspx%3Fid%3D23401
6. Theo PHAN THANH DUẪN Cán bộ Ban TNTH Thành Đoàn.
7. Theo baobacninh.com.vn/news
8. Theo baothaibinh.com.vn/11/22102
NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Trang - 25 -

×