Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên và sự vận dụng tư tưởng này trong quá trình giáo dục thanh niên Việt Nam hiện nay

I HC QUI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN





NGUYỄN THỊ HIỀN




TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC THANH NIÊN VÀ
SỰ VẬN DỤNG TƢ TƢỞNG NÀY TRONG QUÁ TRÌNH GIÁO DỤC
THANH NIÊN VIỆT NAM HIỆN NAY





LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Triết học






Hà Nội – 2014
I HC QUI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

NGUYỄN THỊ HIỀN



TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC THANH NIÊN VÀ
SỰ VẬN DỤNG TƢ TƢỞNG NÀY TRONG QUÁ TRÌNH GIÁO DỤC
THANH NIÊN VIỆT NAM HIỆN NAY




Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành: Triết học
Mã số: 60.22.03.01



Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Thái Sơn




Hà Nội – 2014

1
LỜI CAM ĐOAN

u ci s
ng dn ca PGS.TS Nguyn  liu trong lu
u mt nn
u c

Hà Nội, ngày tháng năm 2014
Học viên



Nguyễn Thị Hiền

2
LỜI CẢM ƠN

 c ti PGS.TS Nguyn
 - ng dn t 
Thc s t hc 
ni hc Khoa h i hc Qu
ging dy, cung cng kin thc  c
s u kin tt nht.

Hà Nội, ngày tháng năm 2014
Học viên



Nguyễn Thị Hiền

1
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
1. Tính cấp thiết của đề tài 1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu 5
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 8
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 8
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu 9
6. Những đóng góp mới của đề tài 9
7. Kết cấu của đề tài 10
NỘI DUNG 11
Chƣơng 1: TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC THANH NIÊN 11
1.1 Quan niệm của Hồ Chí Minh về thanh niên và công tác giáo
dục thanh niên. 11
1.1.1 Quan niệm của Hồ Chí Minh về thanh niên 11
1.1.2. Quan niệm của Hồ Chí Minh về vị trí, vai trò và công tác
giáo dục thanh niên 11
1.2. Nội dung cơ bản của tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên 15
1.2.1. Giáo dục tinh thần yêu nước cho thanh niên 15
1.2.2. Giáo dục lý tưởng cộng sản, tinh thần quốc tế vô sản cho
thanh niên 19
1.2.3. Giáo dục tinh thần đoàn kết, ý thức tổ chức kỷ luật và tinh
thần yêu lao động cho thanh niên 20
1.2.4. Giáo dục ý thức học tập, tinh thần phấn đấu rèn luyện,
không ngừng vươn lên cho thanh niên 23
1.2.5. Giáo dục đạo đức mới, lối sống giản dị, trong sáng, lành
mạnh cho thanh niên 26
Chƣơng 2 GIÁO DỤC THANH NIÊN VIỆT NAM THEO TƢ TƢỞNG
HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY - THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP 31

2
2.1. Thực trạng vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh
niên và những vấn đề đặt ra 31
2.1.1. Quan điểm của Đảng về sự vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh
về giáo dục thanh niên 31
2.1.2. Thực trạng vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục
thanh niên 38
2.2. Một số giải pháp vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về giáo dục
thanh niên trong quá trình giáo dục thanh niên hiện nay 61
2.2.1. Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác
thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. 61
2.2.2. Đổi mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, truyền thống,
lý tưởng, đạo đức và lối sống cho phù hợp với đặc điểm của từng
đối tượng thanh niên 70
2.2.3. Giải pháp đưa tư tưởng Hồ Chí Minh vào cuộc sống, hoạt
động của thanh niên và phong trào thanh niên 73
2.2.4. Tiếp tục đẩy mạnh cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh cho đối tượng là đoàn viên thanh niên 78
KẾT LUẬN 81
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 84

1
MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Ch tch H ng ln c
tha th k ng cng sn Vic khnh
ng to ln cng H i vng
Vii hi bic ln th VII (6-ng
u lng ta ly ch 

ng H n tng, kim ch 
n mi ht sc quan trng trong nhn th
n cng ta.
ng rt quan trng cc. S n ca thanh
ng quan h n vn mc, cc,
ng t, bt c qu 
mun tn tn, mun vng thu phi
n vio th h Nhn thu
H nh: nh hay suy, yu mnh mt
phn l [33, tr. 84]. T nhn thc  
trong s n cc, H t coi trng vic h.
 di sn ca H n vit v c
 cp nhiu. Qua gt g c bi
vii vi thanh c s quan
ng ca H i vt
ng n
thit thng ca H  n quynh
thng li s nghi c ta.
H i tr tuc
 lc x 

2
ngha l t la tu thi k sung sc
n, la tui ham hiu bi th nghi
 m n trong vic thc hing, ni
a tui y cm nhanh v
n bu ng ca nhn c
khng thi, H i tt c nhm
va h, coi h  phn quan trng c
c i mi tip sng cho th

h ng thi ph t th h c
i nh  ra
nhc m, nhng thi thiu tng tri,
thiu kinh nghim trong cuc sng, mt s c tp, mc bnh
c, b cao, t  u mi thanh
i chng, c; Ch
ng, nhi bing, xa x;
cho, gi dy nc
tp vt s c ti to ra
nhu kin vt cht, tinh thn cho s t
 ng sng cao
o sng H
 n tinh th tch H  li cho
t sn, cho nhiu
tng l
 tch H  l
t h 
thing cn phng cho h
to h i tha k i ch a
ng th h t vic rt quan tr

3
rt cn thi47, tr. 498]. Thc hin l
 nghin th h tr nhng s 
mnh m theo nhic bit, trong thi k i mi nhp
quc tng Cng sn Vit ngh quyt ca B 
    quyt ca Ban Ch      
 . Ngh quyt s 25 ca Ban Chp
ng nh m n thanh
p tng th h c, t

c l o
c cht, sc,
bi nhp quc tc khe, tri thc, k 
    ng tp th, tr     t c t
ng ca Ch tch H , Ngh quyt cng,
Ngh quyi h i bi ng sn H 
Minh ln th nh mng c
u nhi nhim k 2012- c
 ng, truyn thng, lch s 
li sc cht cho thanh thiu nhi. nh ni dung
c cp ng, 
p ca   nghi
do v T quc trong thi k m
c, k tht sc s nghing
cng, ca hng, vng ca  
   trng yu,
gn lin vi chin kinh ti Vit Nam
ct trong nhng v cp thi
tm quc gia.

4
ng H i vt h
thng nhnh, th hin s c bii vi
  t t    i vi l ng quan tr 
Theo H ng Cng Sn Vit
Nam ph  
ng ct c            ng
      o v T quc, mt trong nh  
quynh s i ca s nghit
c, hi nhp quc t ng ch t

 v c b n
li.
Ti thng H Ch  quyt Hi
ngh ln th  
i k i mS nghii m
ng Vii ch
ngn lc bi
n th h  s
ct trong nh quynh s i c
mn  n
c, va cp thin, v 
vic cc mc to lc.
Cui th k u th k  gic din
bin rt phc tp. Nhi c tng gi n
c h khng hong nia ch 
i
mi, chuyn sang ph n nn kinh t th     i ch
c nhi 
nhc ca nn kinh t th n

5
ch c ng c ti nhn
thng v ng, lch lc trong
nhn thc v  cuc si bing
ng, chy theo li sng thc d, phai nhng, bt
chp nhng quy phc, truyn thp c
ng, t u hc
tp, thin phc bi
trng ph          
         i gia hc ch   

i, gia hc tp v vn phm ch
t ch vi nhau.
c ph c nhng thanh
 i ca s nghip
i my mc vi mc
 i  c ta. Trong s nghip y,
nh s ng tr
c t, ti hng ta li nhn mi vi
th h trc, bn v 
trc, li s
nghio v T qu, tr. 
i mi, vi
ng H i dung ht sc quan trng.
 Tư tưởng Hồ Chí Minh về
giáo dục thanh niên và sự vận dụng tư tưởng này trong quá trình giáo dục
thanh niên Việt Nam hiện nay”  t nghip c
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
ng H   dc  c.
t nhiu v i nhi

6
tip cu c 
Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên
QuHồ Chí Minh về giáo dục và tổ chức thanh
niên; Vin H  cng (2007), Hồ Chí Minh về
giáo dục, bồi dưỡng thanh, thiếu niên và nhi đồng, ng  i.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh
niên Qun g
 n ca ch tch H   vn
dng H  c thanh n c ta hin nay.

CuHồ Chí Minh về giáo dục và tổ
chức thanh niên bao gm nha H  v 
 ch c tuyn
chn t b   p. Cuc vin:
Pht tp
hn III: Mi quan h 
Cu  tip cn c vi nh
ng ca H  
thp h
u ca tp th  Vin H 
t cng (2007), Hồ Chí Minh về giáo dục, bồi dưỡng thanh, thiếu niên
và nhi đồng, ng  i. Vi kt cu 2 phn: Phn th nht: H
Ci thanh, thip ha H 
Minh v ng; Phn th u, hc tp
n dng H  thanh, thip
ht c  ng H  thanh
thi  ra nhc, bng thanh, thiu
ng trong giai n hip hp nht
 ch  Tư tưởng Hồ Chí Minh về

7
giáo dục thanh niên c c;
Chủ tịch Hồ Chí Minh với sự nghiệp đào tạo, rèn luyện người thanh niên kiểu
mới c Huy; Quan điểm Hồ Chí Minh về nhiệm vụ của thanh
niên ca ThS. Trn Th Huyn; Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục và rèn
luyện đạo đức cách mạng cho thanh niên; Góp phần tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí
Minh về công tác giáo dục thanh niên, học sinh, sinh viên c Nguyn
Tin Th Thu Hng vGiáo dục thanh niên lòng yêu
nước, tự cường dân tộc theo tấm gương đạo đức Hồ Chí MinhBồi dưỡng
chính trị cho thanh niên dưới ánh sáng tư tưởng giáo dục của Bác Hồ - 

  ng thi vi nh  t v n     
  ng H           
nhng gi t
Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng giáo dục thanh niên
theo tư tưởng Hồ Chí Minh Bản chất của thanh niên Việt Nam và nội dung,
phương pháp giáo dục thanh niên c Nguy
 hing H  
tip thu c thanh
ng gi
Nhng v
mkt qu c ng dc tic.
 t hc, ving H 
Minh v n d c
 c ta hin nay, nhp m v ca s
nghihic t  
n.
Luphng k
c chi mt
i nhp quc t.

8
y, ng H   vn
dt Nam hin
 thit thc c mc ti ch n
t nghip.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1 Mục đích của luận văn:
Ma lung H  c
c trtrong bi cnh hin nay c
 t  xut nhng gip vn dng H 

n hin nay.
3.2 Nhiệm vụ của luận văn:
- ng ni
n cng H  
- Lm cng v 
c trc vn dng H 
 c ta hit m
yu. T t s gi yu nh
dn hi ng H 
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
+ Đối tƣợng nghiên cứu: ng H  
n hin nay.
+ Phạm vi nghiên cứu của luận văn:
- u mt s v n cng H  
dt, via H
   cho vic vn dc ti  to
 c ta hin nay.
-   c trng vic vn dng H 
 c ta hit s gii

9
 yu nh 
ng H 
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu
- Lu n ca ch  nin;
ng H  v nhng
mng l cng i v
trong thi k i mi c th hii hi VI, VII, VIII,
IX, X, XIc bi quyt 25-a Ban Chp
 “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối

với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa”
-  d u khoa hc:
 lch s tng hn hc, thng
ki h phc v cho vin cu.
6. Những đóng góp mới của đề tài
-  k thn lc nh 
phm, nhu c  
ng th thbn ca
H    
nhng ch o thc tin ca H , nhm phc v 
 c ta hin nay.
- Lung k 
 chi mi
i nhp quc t.
- n dng H  
d c ta hin nay, luu v
n ch ct Nam
hin nay.

10
-  ra nhng gi y thi trong thc tin, nhm
u qu  c ta hi
c s ng H Minh.
7. Kết cấu của đề tài
n m u, kt luu tham kho, luc kt
cn danh mu tham kho.


11
NỘI DUNG

Chƣơng 1
TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC THANH NIÊN

1.1 Quan niệm của Hồ Chí Minh về thanh niên và công tác giáo dục
thanh niên.
1.1.1 Quan niệm của Hồ Chí Minh về thanh niên
Vi H  ng ct
ca mu d
nhn thi ln nt v  ng vit rt ngn
gc, m
th him c 
c.
 p T
 u t i
khu t tui tr. Tui tr [40, tr. 167].  
 ra tui k p nht, sng nh
y nha sc tr
 p bi  v
  u cho r
t lc kh l
 m
v ng n 
1.1.2. Quan niệm của Hồ Chí Minh về vị trí, vai trò và công tác giáo
dục thanh niên
c ht phnh v 
ci.
 c bit quan trng ch nh

12
c  khc phc nhng

mt yu cn b   v
 nghing cc, H 
Minh cho rng:
t b phn quan trng ci ch 
lai cc.
c lc,
i hu b tin cy cng.
H i k tn
u c h 

  i tip s  ng cho th h    ng th 
i ph t th h - tu n
, tr. 306].
  
c, vi giai c
       ng Cng sn Vi   ng
c, t chng d 
c bit c m cht ct,
mi vin th7, tr.
  ra nhng khuym ca
nh ch quan, t c, thiu thc t,
 xi ch c,
 
chin s t, g nguy hi 
ng c quc,
m hy sinh cho T quc. Phi gi quc t 
snh vng, v

13
[43t cht ch, ph

 nghi
 ng, t ng, t l
a v, ham tin b, ham hc hn ch, tr. 375].
H  s 
p bin, quy[42, tr. 95]i dy
c nh hy sinh
 
i   lc
 chu quy 
nhng vic la v 
i vi vi vic. e) Quy
 mi mt kim, trong sch. f) Ch o, t
 [41, tr. 185 - 186].
c bit, H t nii  
 t s n thi
mt th h 
trong s nghip bo v min Bc, gin Nam, thng nh
[40, tr. 375].
Nha H  
n hip tr; Coi h
n t
l i vi nhng din bic t
t  gin h vnh
lch s c th. Phi nc nhng nhu cu l
. Php tr.
        nh c   i vi s
nghic, H 

14
s c bi p,

ng sn H 
quyn, Ch tch H  
p vi tng thi k c bi mc,
o, gi
 ng b c th t gia
p  
m ni tii tr
i tr
lc, H ng th h 
mc rt quan trt cn thi, tr. 510].
Na Ch tch H 
i k thng ch i va
ng ca H 
suu ch cht nh
 c, k thu.
Tm quan trng ca vic   nghip
 cp ti v t c 
t H a mm c th  c
 ng
nhng m thn s n tinh thn, th cht ca
mng y dn dc nhng phm
ch [4, tr. 395] . Hay theo Phng
i nhng hiu bi
k c, lng thi
gian ca lch s  [14, tr. 9]. T 
t v  c ca H  
ng nhng m thng

15
n s n tinh thn, th cht ca mt li tr tuc

dy ch, dy ngh, di, ti nguc tr 
 c k thup v m cht
c t phc v s nghio v T quc.
1.2. Nội dung cơ bản của tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên
1.2.1. Giáo dục tinh thần yêu nước cho thanh niên
Trong s nhng v c 
u v c tinh thy thi
nu th nh qui v
H  c ht ph qu
tinh thc vng chn quc t 
t li d c mt t
ci. Mc H 
 d
H t coi trng vic truyn thc, ch yu
c cho tng lc bing lp thanh
i nhng mc r
 hc n ng Dc Thanh (Phan Thi
H dn thc lch s tic,
truyn th c cho h     y hai t  


a ai?
c bic ch 
 c sinh nm va hai t Ph
  
  ng ph bin cho h

16
c ca Phan B y  hc sinh
tinh thc.

Trong thi gian   1929), Th
gi ca H y, t chc, vc ki
thi t chc din kch v lch s Vit Nam mt
 
c truyn diu, ch mt thi gian
 u quc c
nh m c c
b nhng c bc; bit v n
 nghiu tranh gi, tr. 193].
Trong sut c cui hong, H 
c nhng truyn thng tp c, cho th
h tri quan nim, vic k thng truyn th
phi d nhn thc cn thit v lch si
Vit Nam.
Trong nhng lp hun luy thi tin kh 
n ra nhi din ca rt d hiu, d nh v lch s  
dc truyn thc s ch
s  u nhn mnh:
Dân ta phải biết sử ta,
Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam.
H n phi hc lch s  dy cho ta nhng chuyn
v vang ca t c l thc Vit Nam
i thc, bit mi chuy gi
lch s   c kia, khi th
 i tri thc Vit Nam rc lch s
n thn thoi ca Hy L

17
khi h  
, tr. 556].

H i Vit Nam cch sc,
n r, tr. 556]. Quych
s t loi s di 
y tinh th
c lng thi, H n
  quc cho
c hc lch s v
c. Tht tht
  m
c truyn thng oanh lit, bt khut c 37, tr. 34].
H u truyn thng t
hc kt tinh nh ca nc. V
ch s Vit Nam vu tranh dc
 y gian nan th y vinh quang rng r, vi nn
 lt
di sn tng cho mc phc,
n t  lp c, tr. 
t c, tr. o,
nhng truyn th, tr. 331].
Truyn thch s u tranh d
c ca d      u Th   
n Quc Ton, Trn Nht Dui, Nguyn Huu
 tu 
n thLch s 
“Thiếu niên ta rất vẻ vang,
Trẻ con Phù Đổng tiếng vang muôn đời” [34, tr. 327].

18
n thc, H c bi
cao ch c, tinh thc lp t 

tinh thc. H 
t truyn tha ta. T n nay, mi khi t
quc b n y l 
 nh m, to ln,  t qua mi s nguy hi   n
 t c        tr. 484  485]. T  c
nhng trang s ng chic. H 
Minh nhc nh mi phi bi c v anh
i ghi nh   
 u cho m [35, tr. 485].
H n thng t c
b t d
 th, tr. 485], m v c
n ra nh c
nghing hin nay. Mun vy, truyn thc, truyn thng
c k th
t tm cao mi, chng mu cng trong tng
thi k lch s c th nh, trong th
un c
, tr. 114]. Mi truyn thc
phng ca giai cn: ch 
 i ch , truyn thng
 c lp t do
cc chuyc lc gn lin vi t do c
 tp th ca
ng.

19
1.2.2. Giáo dục lý tưởng cộng sản, tinh thần quốc tế vô sản cho thanh niên
Theo T n ting Vit, lý tưởng t, tp nht
i ta mong mut t, tr. 873]; T i hc

n vnng v i
hng mong to nhi ta mong mut ti
[75, tr. 182].
ng ph n ci, nhng ca
i, phn ph  phng
ng, nhng, mt mt, va mang
i, vc.
Theo C. i
trong quan nim ca th     c hin   ng
 thu, l
ng v l 
 ci, ca mt th h, mt cng.
Bi vy, g     ng cho th h tr Vi 
t trong nhng v c H 
c biCh tch H n gp g v
c mng cao c c
phu cho T quc lp, cho ch 
thng lc ta, tr. 20]. Theo H ng
c hc nhn th  
c lc gn lin vi ch  y
r ng m hi
 ng cho h ni 
 ng 
 thm cc thc hi
ng th bi