Hoàn thiện cơ cấu tổ chức của công ty cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam.DOC

Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
TÓM LƯỢC
Trong điều kiện hội nhập nền kinh tế toàn cầu ngày nay, sự cạnh tranh giữa các
quốc gia, các khu vực, các tập đoàn kinh tế nói chung và các doanh nghiệp nói riêng
ngày càng gia tăng. Điều này đòi hỏi bất cứ doanh nghiệp nào cũng phải năng động,
bắt kịp với sụ phát triển chung của thế giới. Chính vì vậy việc nghiên cứu hoàn thiện
cơ cấu tổ chức trong công tác tổ chức của mỗi doanh nghiệp là rất cấp thiết, nhằm tạo
cho doanh nghiệp một bộ máy hoạt động hiệu quả, có thể nhanh chóng thích ứng với
sự biến động của môi trường kinh doanh.
Là sinh viên năm cuối, trong đợt thực tập tốt nghiệp tại Công ty Cổ phần đầu tư
thương mại quốc tế Invicom Việt Nam, nhận thấy tầm quan trọng của công tác tổ chức
đối với công ty, cũng như nhận thấy khả năng bản thân có thể thực hiện được đề tài về
công tác tổ chức của công ty nên em đã mạnh dạn thực hiện luận văn tốt nghiệp với đề
tài: “Hoàn thiện cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế
Invicom Việt Nam ”.
Luận văn tốt nghiệp gồm 4 chương:
Chương 1: Tổng quan nghiên cứu đề tài
Luận văn làm rõ sự cần thiết nghiên cứu cơ cấu tổ chức trong các doanh nghiệp
nói chung và Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam nói riêng.
Từ đó xác lập và tuyên bố vấn đề nghiên cứu, mục tiêu nghiên cứu, phạm vi nghiên
cứu và kết cấu của luận văn tốt nghiệp.
Chương 2: Một số lý luận cơ bản về cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp
Chương này trình bày các khái niệm cơ bản về cơ cấu tổ chức trong doanh
nghiệp, các quan điểm và cách tiếp cận khác nhau về cơ cấu tổ chức, tổng quan tình
hình nghiên cứu cơ cấu tổ chức và phân quyền của những công trình năm trước, phân
định nội dung về cơ cấu tổ chức và phân quyền trong doanh nghiệp.
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu và các kết quả phân tích thực trạng cơ cấu
tổ chức của Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam

Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp

Trên cơ sở sử dụng các phương pháp nghiên cứu: Phương pháp thu thập dữ liệu
và phân tích dữ liệu, luận văn đánh giá tổng quan thực trạng và ảnh hưởng của các
nhân tố môi trường đến cơ cấu tổ chức của Công ty. Từ kết quả điều tra trắc nghiệm và
kết quả tổng hợp đánh giá của CBCNV trong công ty, kết quả phân tích các dữ liệu thứ
cấp, luận văn phân tích thực trạng cơ cấu tổ chức của Công ty trong ba năm 2008,
2009 và 2010.
Chương 4: Các kết luận và đề xuất nhằm hoàn thiện cơ cấu tổ chức của Công ty
Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam.
Từ thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền của công ty, đề tài rút ra những kết
luận chung về thành công, tồn tại và những nguyên nhân tồn tại. trên cơ sở dự báo
triển vọng và quan điểm hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền ở công ty, đề tài đề
xuất một số giải pháp hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền ở công ty trong thời
gian tới.
Hà Nội, ngày 25 tháng 5 năm 2011
Sinh viên thực hiện
Nguyễn Thị Thanh Nhàn
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình hoàn thành luận văn tốt nghiệp với đề tài: “Hoàn thiện cơ cấu
tố chức của Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam ” cùng với
sự nỗ lực học hỏi, cố gắng của bản thân, em đã nhận được sự giúp đỡ rất nhiều của nhà
trường, của các thầy cô giáo, cùng ban lãnh đạo và tập thể cán bộ công nhân viên
Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam.
Đầu tiên, em xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu trường Đại học Thương
Mại, các thầy cô giáo khoa Quản trị doanh nghiệp, các thầy cô giáo thuộc bộ môn
Quản trị căn bản cùng toàn thể các thầy cô giáo trong trường Đại học Thương Mại đã
giảng dạy và giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn này.
Em xin chân thành cảm ơn cô giáo ThS. Dương Thị Thúy Nương đã hướng dẫn
em tận tình chu đáo để em có thể hoàn thành tốt luận văn.

Em xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Công ty Cổ phần đầu tư thương mại
quốc tế Invicom Việt Nam, các cô chú thuộc phòng Tổ chức - Hành chính và tập thể
cán bộ công nhân viên Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam
đã tạo điều kiện thuận lợi cho em trong quá trình thực tập.Em đã được tiếp xúc với
môi trường làm việc năng động, tích lũy thêm được nhiều kinh nghiệm quý báu cho
bản thân.
Em xin gửi lời cảm ơn tới gia đình và bạn bè đã luôn bên cạnh ủng hộ để em có
thể hoàn thành tốt bài luận văn này.
Luân văn tốt nghiệp của em đã hoàn thành nhưng không thể tránh khỏi những
thiếu sót. Em kính mong nhận được sự giúp đỡ và góp ý của các thầy cô giáo và các
bạn độc giả để luận văn của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 25 tháng 5 năm 2011
Sinh viên thực hiện
Nguyễn Thị Thanh Nhàn
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
MỤC LỤC
TÓM LƯỢC
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
1.1 Tính cấp thiết của đề tài 1
1.2 Xác lập và tuyên bố vấn đề trong đề tài 2
1.3 Các mục tiêu nghiên cứu 2
1.4 Phạm vi nghiên cứu 2
1.5 Kết cấu luận văn tốt nghiệp 3

CHƯƠNG 2 : TÓM LƯỢC MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CƠ CẤU
TỔ CHỨC CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
INVICOM VIỆT NAM
2.1 Một số khái niệm cơ bản 4
2.1.1 Khái niệm tổ chức 4
2.1.2 Khái niệm cơ cấu tổ chức 4
2.2 Một số lý thuyết về cơ cấu tổ chức 4
2.2.1 Quan điểm về cơ cấu tổ chức của Giáo trình Quản trị học ( Trường đại học
Thương mại năm 2006 ) 4
2.2.2 Quan điểm về cơ cấu tổ chức của Giáo sư Jay W. Lorsch – Giảng viên đại
học Harvard, Mỹ ( Nguồn Tạp chí Nhà quản lý) 5
2.2.3 Một số quan điểm khác 5
2.3 Tổng quan khách thể tình hình nghiên cứu các năm trước6
2.3.1. Đề tài 1 6
2.3.2. Đề tài 2 7
2.3.3. Đề tài 3 7
2.3.4. Đề tài 4 7
2.4 Phân định nội dung vấn đề cần nghiên cứu 8
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
2.4.1 Cơ cấu tổ chức
2.4.1.1 Đặc điểm cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp 8
2.4.1.2 Nguyên tắc xây dựng cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp 9
2.4.1.3 Một số mô hình cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp 10
a. Mô hình cơ cấu tổ chức trực tuyến 10
b. Cơ cấu tổ chức theo chức năng 11
c. Mô hình cơ cấu tổ chức trực tuyến – chức năng 12
d. Mô hình cơ cấu tổ chức theo mặt hàng, ngành hàng kinh doanh 13
e. Cơ cấu tổ chức định hướng theo khách hàng 14
f. Mô hình cơ cấu tổ chức theo khu vực địa lý 14

g. Mô hình cơ cấu tổ chức ma trận 15
2.4.2 Phân quyền 16
2.4.2.1 Các bước tiến hành khi phân quyền 16
2.4.2.2 Các yêu cầu và nguyên tắc khi phân quyền 16
a. Yêu cầu khi phân quyền 17
b. Nguyên tắc khi phân quyền 17
2.4.3 Những nhân tố ảnh hưởng tới cơ cấu tổ chức và phân quyền của doanh
nghiệp 18
2.4.3.1 Chiến lược kinh doanh của tổ chức 18
2.4.3.2 Nhiệm vụ kinh doanh của doanh nghiệp 18
2.4.3.3 Công nghệ kinh doanh của doanh nghiệp 19
2.4.3.4 Quy mô của doanh nghiệp 19
2.4.3.5 Môi trường kinh doanh của doanh của doanh nghiệp 19
2.4.3.6 Con người và trang thiết bị quản trị 19
CHƯƠNG 3 : PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ CÁC KẾT QUẢ PHÂN
TÍCH THỰC TRẠNG CƠ CẤU TỔ CHỨC CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ
THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ INVICOM VIỆT NAM
3.1 Phương pháp nghiên cứu 21
3.1.1 Phương pháp thu thập dữ liệu 21
3.1.1.1 Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp 21
a. Phương pháp điều tra 21
b. Phương pháp phỏng vấn 21
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
3.1.1.2 Thu thập dữ liệu thứ cấp 23
3.1.2 Phương pháp phân tích dữ liệu 22
3.1.2.1 Phân tích dữ liệu sơ cấp 22
3.1.2.2 Phân tích dữ liệu thứ cấp 23
3.2 Đánh giá tổng quan tình hình và ảnh hưởng của nhân tố môi trường đến cơ
cấu tổ chức Công ty cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam 24

3.2.1 Giới thiệu về Công ty cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam
24
3.2.2 Đánh giá tổng quan cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần đầu tư thương mại
quốc tế Invicom Việt Nam 24
3.2.2.1 Khái quát cơ cấu tổ chức của Công ty cổ phần đầu tư thương mại quốc tế
Invicom Việt Nam 25
3.2.2.2 Sự vận dụng các nguyên tắc trong xây dựng cơ cấu tổ chức của Công ty 27
a. Tính tương thích giữa hình thức và chức năng 27
b. Tính thống nhất chỉ huy 27
c. Tính cân đối 28
\d. Tính linh hoạt 28
e. Tính hiệu qủa 29
3.2.2.3 Đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức của Công ty .28
a. Mục tiêu và chiến lược phát triển của doanh nghiệp trong từng giai đoạn 28
b. Quy mô của doanh nghiệp 29
c. Công nghệ kinh doanh của doanh nghiệp 29
d. Trình độ của quản trị viên và trang thiết bị 30
e. Môi trường bên ngoài của doanh nghiệp 31
3.3 Các kết quả điều tra trắc nghiệm về tình hình cơ cấu tổ chức của Công ty 34
3.3.1 Kết quả điều tra trắc nghiệm bằng bản hỏi 34
3.3.2 Kết quả phỏng vấn 34
3.4 Kết quả phân tích dữ liệu thứ cấp 35
3.4.1 Thực trạng cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế
Invicom Việt Nam 35
3.4.1.1 Về cơ cấu tổ chức hiện tại của Công ty 35
3.4.1.2. Chức năng và nhiệm vụ các đơn vị phòng ban trong Công ty 36
3.4.2 Đặc điểm về cơ cấu lao động của Công ty cổ phần đầu tư thương mại quốc
tế Invicom Việt Nam 40
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp

3.4.3 Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần đầu tư
thương mại quốc tế Invicom Việt Nam trong 3 năm 2008, 2009, 2010 41
CHƯƠNG 4 : CÁC KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CƠ
CẤU TỔ CHỨC CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THƯƠNG MẠI QUỐC
TẾ INVICOM VIỆT NAM
4.1 Các kết luận và phát hiện qua nghiên cứu thực trạng cơ cấu tổ chức trong
Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam 44
4.1.1 Các kết luận và thành công, tồn tại và nguyên nhân thực trạng cơ cấu tổ
chức ở Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam 44
4.1.1.1 Những thành công và nguyên nhân 44
a. Những thành công 44
b. Nguyên nhân của những thành công 44
4.1.1.2 Những tồn tại và nguyên nhân 45
a. Những tồn tại 46
b. Nguyên nhân của những tồn tại 46
4.1.2 Những phát hiện qua nghiên cứu thực trạng cơ cấu tổ chức trong Công ty
Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam 47
4.2 Dự báo triển vọng và quan điểm hòan thiện cơ cấu tổ chức trong Công ty Cổ
phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam 48
4.2.1 Dự báo triển vọng hoàn thiện cơ cẩu tổ chức của Công ty Cổ phần đầu tư
thương mại quốc tế Invicom Việt Nam trong giai đoạn 2011 – 2014 48
4.2.1.1 Các mục tiêu và chiến lược phát triển của Công ty 48
a. Các mục tiêu tổng quát 48
b. Mục tiêu cụ thể 48
4.2.1.2 Dự báo triển vọng hoàn thiện cơ cấu tổ chức trong Công ty cổ phần đầu tư
thương mại quốc tế Invicom Việt Nam 48
4.2.2 Các quan điểm hoàn thiện cơ cấu tổ chức trong Công ty Cổ phần đầu tư
thương mại quốc tế Invicom Việt Nam 50
4.3 Các đề xuất, kiến nghị hoàn thiện cơ cấu tổ chức trong công ty Cổ phần đầu
tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam 51

Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
4.3.1 Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện cơ cấu tổ chức của công ty 51
4.3.1.1 Hoàn thiện mô hình cơ cấu tổ chức công ty 51
4.3.1.2Xác định rõ ràng chức năng, nhiệm vụ của các phòng ban mới 53
4.3.1.3 Bố trí và sử dụng hợp lý lao động theo đúng chuyên môn 53
4.3.1.4 Tăng cường sự phối hợp hoạt động giữa ban lãnh đạo, các phòng ban trong
Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam .54
4.3.1.5 Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cán bộ công nhân viên ở Công ty Cổ
phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam 55
4.3.1.6 Hoàn thiện các chính sách đãi ngộ nhân sự, các biện pháp khích lệ, động
viên đối với cán bộ công nhân viên .56
4.3.2 Kiến nghị với Nhà nước 57
PHỤ LỤC
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
1.1 Tính cấp thiết của đề tài
Trong điều kiện hội nhập nền kinh tế toàn cầu ngày nay, sự cạnh tranh giữa các
quốc gia, các khu vực, các tập đoàn kinh tế nói chung và các doanh nghiệp nói riêng
ngày càng gia tăng. Điều này đòi hỏi bất cứ doanh nghiệp nào cũng phải năng động,
bắt kịp với sự phát triển chung của thế giới. Chính vì vậy việc nghiên cứu hoàn thiện
cơ cấu tổ chức trong công tác tổ chức của mỗi doanh nghiệp là rất cấp thiết, nhằm tạo
cho doanh nghiệp một bộ máy hoạt động hiệu quả, có thể nhanh chóng thích ứng với
sự biến động của môi trường kinh doanh.
Ngay từ khi mới thành lập cho đến các giai đoạn phát triển, cơ cấu tổ chức
doamh nghiệp luôn đóng vai trò, ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với hoạt động của
doanh nghiệp. Và để có thể thực hiện được mục tiêu chung của toàn doanh nghiệp,

đảm bảo kinh doanh hiệu quả, thì điểm quan trọng nhất là xây dựng, thiết kế cho mình
một cơ cấu tổ chức thật gọn nhẹ, linh hoạt, nhưng đảm bảo tính khoa học hợp lý, mang
lại hiệu quả hoạt động kinh tế cao và phù hợp với điều kiện đặc trưng của doanh
nghiệp.Bất kỳ một doanh nghiệp, tổ chức kinh doanh nào đều phải lựa chọn cho doanh
nghiệp, tổ chức kinh doanh của mình một cơ cấu tổ chức quản lý riêng.Việc tổ chức bộ
máy quản lý ảnh hưởng lớn tới hiệu quả của quá trình quản trị. Để phù hợp với nhu
cầu và tình hình thực tế ở từng giai đoạn phát triển, Công ty Cổ phần đầu tư thương
mại quốc tế Invicom Việt Nam đã tiến hành cải tiến cơ cấu tổ chức của công ty.Tuy
nhiên việc cải tiến hoàn thiện chưa mang tính khoa học và tính chiến lược lâu dài nên
cơ cấu tổ chức của Công ty còn nhiều bất cập và hạn chế, còn nhiều điểm chưa thực sự
phù hợp. Trong thời gian thực tập tại Công ty em nhận thấy cơ cấu các phòng ban, bộ
phận còn chưa hợp lý, công tác quản lý còn lỏng lẻo, sự phối hợp giữa các phòng ban
còn thiếu gắn kết, phân công nhiệm vụ chưa rõ ràng, trình độ chuyên môn của cán bộ
quản lý và người lao động chưa cao
Như vậy, để đáp ứng những mục tiêu và nhiệm vụ trong thời kỳ mới thì việc
hoàn thiện cơ cấu tổ chức của công ty là một nhu cầu khách quan và cấp bách. Việc
hoàn thiện cơ cấu tổ chức đòi hỏi phải xây dựng được cơ cấu tổ chức khoa học, hợp lý,
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
1
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
năng động; việc phân công nhiệm vụ và quyền hạn của các phòng ban cần rõ ràng, hợp
lý, tạo điều kiện cho việc phối hợp hoạt động giữa Ban lãnh đạo, các phòng ban phân
xưởng diễn ra nhịp nhàng; tăng cường đào tạo nâng cao chất lượng đội ngũ lao động,
tạo động lực khuyến khích nhân viên tích cực lao động sản xuất. Có như vậy Công ty
mới có thể đứng vững và phát triển trong nền kinh tế thị trường, thực hiện tốt các mục
tiêu sản xuất kinh doanh đã đề ra, tiết kiệm chi phí sản xuất, nâng cao năng suất lao
động, phối hợp có hiệu quả các nguồn lực của Công ty để quá trình sản xuất kinh
doanh của Công ty đạt được những hiệu quả cao như mong đợi.
1.2 Xác lập và tuyên bố vấn đề trong đề tài
Như đã nói ở trên, cơ cấu tổ chức có vai trò rất quan trọng đối với các doanh

nghiệp, công ty. Trong thực tế các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và Công ty Cổ
phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam nói riêng, cơ cấu tổ chức chưa thực
sự phù hợp với những biến động của nền kinh tế thị trường. Từ những hiểu biết về
khoa học quản trị, cùng với thực tiễn hoạt động của Công ty , em chọn đề tài: “ Hoàn
thiện cơ cấu tổ chức của công ty cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam
” làm luận văn tốt nghiệp của mình.
1.3 Các mục tiêu nghiên cứu
- Làm rõ một số vấn đề lý luận liên quan về cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp.
- Phân tích, đánh giá thực trạng cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần đầu tư thương
mại quốc tế Invicom Việt Nam
- Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần đầu tư
thương mại quốc tế Invicom Việt Nam
1.4 Phạm vi nghiên cứu
- Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần đầu tư
thương mại quốc tế Invicom Việt Nam trong những năm gần đây, tập trung vào 3 năm
2008, 2009, 2010, từ đó đề xuất một số giải pháp hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân
quyền ở Công ty trong giai đoạn 2011 đến 2013.
- Về không gian: Đề tài nghiên cứu cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần đầu tư
thương mại quốc tế Invicom Việt Nam
- Về nội dung: Đề tài nghiên cứu thực trạng cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần
đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam và đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn
thiện cơ cấu tổ chức của Công ty.
1.5 Kết cấu luận văn tốt nghiệp
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
2
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
Ngoài phần tóm lược, lời cảm ơn, mục lục, danh mục bảng biểu, danh mục sơ
đồ, hình vẽ, danh mục từ viết tắt, danh mục tài liệu tham khảo và các phụ lục, nội dung
của luận văn tốt nghiệp gồm bốn chương :
Chương 1 : Tổng quan nghiên cứu đề tài

Chương 2 : Tóm lược một số vấn đề lý luận cơ bản về bộ máy quản trị của
Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam
Chương 3 : Phương pháp nghiên cứu và các kết quả phân tích thực trạng cơ cấu
tổ chức Công ty Cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam
Chương 4 : Các kết luận và đề xuất hoàn thiện cơ cấu tổ chức trong Công ty Cổ
phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam
CHƯƠNG 2
TÓM LƯỢC MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CƠ CẤU TỔ CHỨC
CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ INVICOM
VIỆT NAM
2.1 Một số khái niệm cơ bản
2.1.1 Khái niệm tổ chức
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
3
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
Tổ chức là việc xác định các công việc cần phải làm và những người làm các
công việc đó, định rõ chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn của mỗi bộ phận và cá nhân
cũng như mối liên hệ giữa các bộ phận và cá nhân này trong khi tiến hành công việc,
nhằm thiết lập một môi trường thuận lợi cho mỗi cá nhân, mỗi bộ phận nhằm đóng
góp vào việc hoàn thành mục tiêu chung của tổ chức.
2.1.2 Khái niệm cơ cấu tổ chức
Cơ cấu tổ chức là tập hợp bao gồm các bộ phận (đơn vị và cá nhân) khác nhau,
có mối liên hệ và quan hệ phụ thuộc nhau, được chuyên môn hóa theo những chức
trách, nhiệm vụ và quyền hạn nhất định nhằm đảm bảo việc thực hiện các mục tiêu
chung đã xác định.
2.2 Một số lý thuyết về cơ cấu tổ chức
2.2.1 Quan điểm về cơ cấu tổ chức của Giáo trình Quản trị học ( Trường đại học
Thương mại năm 2006 )
Cơ cấu tổ chức thể hiện mối quan hệ chính thức hoặc phi chính thức giữa
những con người trong tổ chức. Sự phân biệt hai loại mối quan hệ đó làm xuất hiện hai

dạng cơ cấu tổ chức trong tổ chức là cơ cấu tổ chức chính thức và cơ cấu tổ chức phi
chính thức.
Cơ cấu tổ chức chính thức là tổng hợp các bộ phận (đơn vị cá nhân ) có mối
liên hệ và phụ thuộc lẫn nhau, được chuyên môn hóa, có những nhiệm vụ, quyền hạn
và trách nhiệm nhất định được bố trí theo cấp , những khâu khác nhau nhằm thực hiện
các hoạt động của tổ chức và tiến tới các mục tiêu xác định. Cơ cấu tổ chức thể hiện
cách thức trong đó các hoạt động của tổ chức được phân công giữa các phân hệ, bộ
phận và cá nhân. Nó xác định rõ mối tương quan giữa các hoạt động cụ thể ; những
nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm gắn liền với các cá nhân, bộ phận, phân hệ củâ tổ
chức; các mối quan hệ quyền lực bên trong tổ chức.
2.2.2 Quan điểm về cơ cấu tổ chức của Giáo sư Jay W. Lorsch – Giảng viên đại
học Harvard, Mỹ ( Nguồn Tạp chí Nhà quản lý)
Theo GS Jay W. Lorsch thì cơ cấu tổ chức doanh nghiệp không phải là cái gì
bất biến, ngựợc lại nó là một hiện tượng phức tạp. Theo ông cần phải phân biệt một
cách chính xác “Cơ cấu cơ bản ” và “Cơ chế vận hành ”. Nói đến cơ cấu cơ bản của
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
4
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
một doanh nghiệp người ta cần xem xét đến những vấn đề chủ yếu như sự phân công
trong nội bộ tổ chức, sắp xếp nhiệm vụ công tác cho các phòng ban làm thế nào để tạo
ra sự hài hòa trong công việc và thực hiện tốt nhất mục tiêu của doanh nghiệp. Để thực
hiện việc đó các nhà doanh nghiệp thường dung các biểu đồ để thể hiện cơ cấu tổ chức
của doanh nghiệp. Tuy nhiên các nhà quản trị sử dụng các biểu đồ thể hiện cơ cấu tổ
chức cơ bản là chưa đủ mà cần phải có sự thông qua về cơ chế vận hành để tăng cường
cơ cấu cơ bản. Cơ chế vận hành là trình tự điều khiển, hệ thống thông tin, chế độ
thưởng phạt cũng như các chế độ đã được quy phạm hóa. Một cơ chế vận hành tốt sẽ
khích lệ nhân viên đồng tâm hiệp lực, gắng sức thực hiện mục tiêu của doanh nghiệp,
như vậy cơ chế vận hành đã đem lại nội dung và sức sống cho cơ cấu cơ bản của
doanh nghiệp
2.2.3 Một số quan điểm khác

• Theo PGS.TS Nguyễn Thị Liên Diệp [3]
Cơ cấu tổ chức là sự sắp xếp các bộ phận, các đơn vị trong một tổ chức thành
một thể thống nhất, với quan hệ về nhiệm vụ và quyền hành rõ ràng, nhằm tạo nên một
môi trường nội bộ thuận lợi cho sự làm việc của mỗi cá nhân, mỗi bộ phận, hướng tới
hoàn thành mục tiêu chung của tổ chức.
• Theo TS Chu Hoàng Hà [4]
Cơ cấu tổ chức quản trị là một chỉnh thể các khâu, các bộ phận khác nhau, được
chuyên môn hoá và có những trách nhiệm, quyền hạn nhất định, có mối liên hệ phụ
thuộc lẫn nhau và được bố trí theo các cấp quản trị nhằm thực hiện mục tiêu chung
của tổ chức.
Việc thiết kế cơ cấu tổ chức phải đảm bảo các nguyên tắc: Nguyên tắc gắn với
mục tiêu, nguyên tắc thống nhất chỉ huy, nguyên tắc hiệu quả kinh tế, nguyên tắc cân
đối, nguyên tắc linh hoạt, an toàn trong hoạt động.
• Theo Nguyễn Hải Sản[5]
Cơ cấu tổ chức là một hệ thống các mối quan hệ hoạt động chính thức bao gồm
nhiều công việc riêng rẽ, cũng như tập thể. Sự phân chia công việc thành những phần
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
5
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
việc cụ thể nhằm xác định ai sẽ làm những công việc gì và sự kết hợp nhiều công việc
cụ thể nhằm chỉ rõ cho mọi người thấy họ phải cùng làm việc với nhau như thế nào.
2.3 Tổng quan khách thể tình hình nghiên cứu các năm trước
Cơ cấu tổ chức là vấn đề được nhiều người quan tâm, tìm hiểu và nghiên cứu
nhằm đưa ra những giải pháp hoàn thiện cơ cấu tổ chức bộ máy quản trị trong doanh
nghiệp để đạt được hiệu quả kinh doanh cao. Đã có nhiều sinh viên khối ngành kinh tế
nói chung và sinh viên trường Đại học Thương Mại nói riêng lựa chọn đề tài “hoàn
thiện cơ cấu tổ chức ” để thực hiện luận văn tốt nghiệp. Tổng quan các luận văn tốt
nghiệp của sinh viên trường Đại học Thương Mại liên quan đến cơ cấu tổ chức như
sau:
2.3.1. Đề tài 1:

Sinh viên Phạm Thị Hiên – Lớp K39A7 – Trường Đại học Thương Mại với đề
tài luận văn: “Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và sự phân quyền ở Công ty cổ phần thương
mại và vận tải Sông Đà”, năm 2007
Luận văn đã trình bày những lý thuyết về quản trị doanh nghiệp như: Khái
niệm, phân loại chức năng của quản trị; đưa ra một số mô hình cơ cấu tổ chức điển
hình. Luận văn cũng đã phân tích thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty
cổ phần thương mại và vận tải Sông Đà. Trên cơ sở đó tác giả đã đề xuất một số giải
pháp nhằm hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền ở công ty như: Xây dựng lại cơ
cấu bộ máy quản trị; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ lao động; các giải pháp
hoàn thiện công tác phối hợp hoạt động; hoàn thiện môi trường văn hóa doanh nghiệp.
Tuy nhiên luận văn còn hạn chế trong khi nêu lên các lý thuyết về cơ cấu tổ
chức và phân quyền. Đồng thời còn thiếu sót trong quá trình phân tích thực trạng về cơ
cấu tổ chức và phân quyền của công ty cổ phần thương mại và vận tải Sông Đà.
2.3.2. Đề tài 2:
Sinh viên Nguyễn Thế Chung – Lớp K39A4 – Trường Đại học Thương Mại với
đề tài: “Giải pháp hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại Công ty TNHH Nhà
Nước MTV cơ khí Hà Nội”, năm 2007
Luận văn đưa ra một số vấn đề lý luận về doanh nghiệp và quản trị doanh
nghiệp; về cơ cấu tổ chức và sự phân quyền trong doanh nghiệp: khái niệm, các mô
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
6
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
hình cấu trúc tổ chức, các nguyên tắc và yêu cầu khi thiết kế cơ cấu tổ chức, các nhân
tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức và phân quyền trong doanh nghiệp. Đề tài đã phân
tích được thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại Công ty TNHH Nhà Nước MTV
cơ khí Hà Nội: Những thành công, hạn chế cũng như các nguyên nhân. Từ đó đưa ra
một số giải pháp nhằm hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty .
Luận văn còn hạn chế khi các giải pháp đưa ra chưa cụ thể như: Trong việc đổi
mới cơ cấu cán bộ quản lý theo hướng trẻ hóa; bố trí lại lao động quản lý
2.3.3. Đề tài 3:

“Một số giải pháp hoàn thiện cơ cấu tổ chức tại công ty TNHH Nam Thanh” –
luận văn tốt nghiệp, 2009 của Hà Thị Tình – lớp 41A7 – ThS. Hoàng Thị Phi Yến
hướng dẫn – Trường Đại Học Thương Mại
Trên cơ sở lý luận liên quan đến cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý trong doanh
nghiệp và một số mô hình tổ chức bộ máy quản lý và phân tích thực trạng ở Công ty
về tổ chức bộ máy quản trị, tác giả đã đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện cơ cấu
tổ chức và phân quyền của Công ty: Hoàn thiện cơ chế quản lý, quan tâm đến yếu tố
con người, quản lý tăng cường trong cơ cấu tổ chức bộ máy quản trị của công ty, các
biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng lao động Và đưa ra các kiến nghị với các
cơ quan quản lý Nhà Nước.
Hạn chế của đề tài này là chưa nêu ra được đầy đủ các mô hình cơ cấu quản trị,
phần một số lý thuyết về cơ cấu tổ chức cần bổ xung thêm các quan điểm khác của các
tác giả về cơ cấu tổ chức.
.2.3.4. Đề tài 4:
Hoàn thiện cơ cấu tổ chức công ty cổ phần xây lắp và thương mại Coma 25” –
luận văn tốt nghiệp, 2009 của Mai Thị Hồng Ngọc – PGS.TS Phạm Công Đoàn hướng
dẫn – Trường Đại Học Thương Mại.
Luận văn đã trình bày một số lý luận về cơ cấu tổ chức và phân quyền trong
doanh nghiệp: Khái niệm, vai trò của công tác tổ chức; các đặc trưng, nguyên tắc của
cơ cấu tổ chức. Luận văn cũng đã đánh giá thực trạng cơ cấu tổ chức và phân quyền tại
Công ty tư vấn xây dựng dân dụng Việt Nam. Từ đó đưa ra những giải pháp nhằm
hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại công ty: Hoàn thiện cơ cấu lao động ở các
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
7
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
phòng ban; tăng cường nhận thức về trách nhiệm và quyền hạn của Nhà quản trị; các
giải pháp khác như chế độ đãi ngộ, điều kiện làm việc
Ngoài ra còn rất nhiều các đề tài khác nghiên cứu về cơ cấu tổ chức và phân
quyền nhưng chưa có đề tài nào đi sâu nghiên cứu thực trạng cơ cấu tổ chức và phân
quyền ở Công ty cổ phần đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam. Trên cơ sở

tổng quan tình hình nghiên cứu cơ cấu tổ chức và phân quyền của các công trình năm
trước, em mạnh dạn đi sâu nghiên cứu thực trạng cơ cấu tổ chức tại công ty cổ phần
đầu tư thương mại quốc tế Invicom Việt Nam, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm
hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền tại Công ty.
2.4 Phân định nội dung vấn đề cần nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu những vấn đề lý thuyết liên quan tới cơ cấu tổ chức gồm :
 Các đặc điểm của cơ cấu tổ chức
 Các nguyên tắc xây dựng cơ cấu tổ chức
 Các nhân tố ảnh hưởng tới cơ cấu tổ chức
 Các mô hình cơ cấu tổ chức
2.4.1 Cơ cấu tổ chức
2.4.1.1Đặc điểm cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp
• Tính chính thức
Khía cạnh chính thức muốn chỉ mức độ mà các kì vọng về biện pháp và kết quả
làm việc được xác định cụ thể, được viết thành văn bản và bắt buộc phải thực hiện.
Một cơ cấu tổ chức được mô tả là chính thức hóa cao là một cơ cấu tổ chức có những
bản quy tắc và thủ tục quy định những gì mà cá nhân phải làm.
• Tính tập trung
Chỉ sự phân bổ quyền hạn ra quyết định trong hệ thống thứ bậc của tổ chức.
Nói cụ thể hơn, nó chỉ việc trao quyền hạn đối với các công việc trong tổ chức, phản
ánh mức độ tập trung hay phân tán quyền lực của tổ chức hay bộ phận.
• Tính phức tạp
Là kết quả tự nhiên trực tiếp của việc phân chia việc làm và thành lập các bộ
phận. Khía cạnh này chỉ số những tên công việc khác nhau rõ rệt, hay số nhóm nghề
nghiệp và số những đơn vị hay bộ phận khác biệt rõ rệt. Nếu có nhiều cấp, nhiều khâu
với nhiều mối liên hệ phức tạp, ta nói cơ cấu tổ chức có tính phức tạp cao. Và ngược
lại, nếu cơ cấu tổ chức có ít cấp, ít khâu thì ta nói cơ cấu tổ chức có tính phức tạp thấp.
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
8
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp

• Tính tiêu chuẩn hóa
Phản ánh mức độ ràng buộc các hoạt động các hành vi của mỗi bộ phận và cá
nhân thông qua các chính sách, thủ tục, quy tắc hay các nội quy,quy chế Nếu mức độ
ràng buộc cao cho phép điều hành tổ chức theo những thủ tục, quy tắc chung mà trong
đó mọi thành viên đều hiểu biết và thực hiện.
2.4.1.2Nguyên tắc xây dựng cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp
Việc xây dựng và hoàn thiện cơ cấu tổ chức phải đảm bảo những yêu cầu sau đây:
- Tính thống nhất chỉ huy : Theo nguyên tắc này các thành viên trong tổ chức
chỉ chụi trách nhiệm báo cáo cho nhà quản trị trực tiếp của mình. Trong cơ cấu tổ chức
của công ty đã quy định rõ trách nhiệm của mỗi nhà quản trị, theo đó nhân viên cấp
dưới có nhiệm vụ báo cáo kết quả công việc cho đúng nhà quản trịcó trách nhiệm.
Trong công ty thì Tổng giám đốc chụi trách nhiệm tổ chức thực hiện các kế hoạch
kinh doanh, và chụi trách nhiệm.
- Tính tương thích giữa hình thức và chức năng :Khi xây dựng một cơ cấu tổ
chức, thì các bộ phận, các đơn vị trong cơ cấu tổ chức phải được xây dựng nhằm thực
hiện các chức năng riêng. Và hình thức phải đi sau chức năng.
- Tính cân đối : Thể hiện sự cân đối giữa quyền hành và trách nhiệm, cân đối
về công việc giữa các đơn vị cá nhân. Sự cân đối tạo ra sự ổn định trong tổ chức.
- Tính linh hoạt: Được coi là một hệ tĩnh nên cơ cấu tổ chức phải có khả năng
thích ứng linh hoạt với bất kỳ tình huống nào xảy ra trong tổ chức cũng như ngoài môi
trường.
- Tính hiệu quả: Cơ cấu tổ chức phải đảm bảo thực hiện những mục tiêu của
tổ chức với chi phí nhỏ nhất.
2.4.1.3Một số mô hình cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp
Có nhiều cấu trúc tổ chức doanh nghiệp khác nhau nhưng tựu chung lại có thể
chia thành hai loại:Loại thứ nhất là cấu trúc cổ điển hướng nội như cấu trúc đơn giản,
cấu trúc chức năng. Loại thứ hai là cấu trúc tổ chức hiện đại, hướng ngoại như cấu trúc
tổ chức phân nhánh, cấu trúc tổ chức ma trận, cấu trúc hỗn hợp.
Sau đây chúng ta đi xem xét từng loại hình cơ cấu tổ chức cơ bản trong doanh
nghiệp để thấy được những đặc điểm, ưu và nhược điểm của mỗi loại hình cơ cấu tổ chức.

Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
9
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
a. Mô hình cơ cấu tổ chức trực tuyến
Sơ đồ 2.1: Mô hình cơ cấu tổ chức trực tuyến
Đặc điểm: Là loại hình cấu trúc gần như không có cấu trúc, trong đó có rất ít
các yếu tố được “mô hình hóa”, “công thức hóa”. Tính tập trung của cơ cấu tổ chức rất
cao thể hiện ở chỗ mọi quyền lực quản lý được tập trung vào tay một người. Không có
hoặc có rất ít các cấp quản trị trung gian với rất ít đầu mối quản lý một số lượng nhân
viên không nhiều. Mọi thông tin đều được tập trung về cho người quản lý cao nhất và
mọi quyết định đều phát ra từ đó.
Ưu điểm: Bộ máy gọn nhẹ, linh hoạt, chi phí quản lý thấp do đó có thể đem
lại hiệu quả cao. Việc kiểm soát và điều chỉnh các bộ phận, các hoạt động bên trong
doanh nghiệp dễ dàng, nhanh chóng và có thể hạn chế thấp nhất tình trạng quan liêu
giấy tờ.
Nhược điểm: Chỉ áp dụng với các doanh nghiệp có quy mô nhỏ theo kiểu
doạnh nghiệp cá nhân. Đối với các doanh nghiệp có quy mô lớn hơn, có trình độ
chuyên môn hóa sâu hơn thì cấu trúc này tỏ ra không phù hợp, có thể làm cho bộ máy
quản lý rơi vào tình trạng quá tải, người lãnh đạo phải chịu trách nhiệm hầu như trên
tất cả các lĩnh vực công việc, do đó hạn chế việc sử dụng, khai thác trí tuệ của các
chuyên gia trong quá trình điều hành công việc.
b. Cơ cấu tổ chức theo chức năng
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
10
Lãnh đạo doanh nghiệp
Lãnh đạo tuyến 1 Lãnh đạo tuyến 2
Tổng giám đốc
Giám đốc sản xuất Giám đốc tiếp thịGiám đốc nhân sự
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
Sơ đồ 2.2: Mô hình cơ cấu tổ chức theo chức năng

Đặc điểm: Tiêu biểu cho loại hình cấu trúc tổ chức cổ điển, hướng nội. Đặc
điểm cơ bản của cấu trúc này là chia doanh nghiệp thành các tuyến chức năng, mỗi
tuyến là một bộ phận đảm nhận thực hiện một hay một số chức năng nhiệm vụ nào đó
của doanh nghiệp, mỗi bộ phận này được đặt dưới sụ điều hành của một giám đốc
chức năng.
Ưu điểm: Các khối chức năng gánh vác bớt những phần việc manh tính chất
chuyên môn sâu và đặc thù, tạo điều kiện chuyên môn hóa kỹ năng, giúp cho mỗi cá
nhân phát huy đầy đủ năng lực sở trường của mình, đồng thời tích lũy kiến thức và
kinh nghiệm cho bản thân.
Các bộ phận chức năng được ủy quyền chỉ đạo giải quyết những vấn đề chuyên
môn do mình phụ trách. Nhờ đó có điều kiện sử dụng, khai thác trình độ chuyên môn
của các chuyên gia, nâng cao hiệu quả quản lý. Giúp giảm bớt sự trùng lặp về nguồn
lực và vấn đề phối hợp hoạt động giữa các bộ phận cũng như nội bộ lĩnh vực chuyên
môn.
Nhược điểm: Đôi khi xảy ra tình trạng lỏng lẻo trong phối hợp hoạt động
giữa các bộ phận chức năng, dẫn đến sự khó khăn trong việc điều hành của các cấp
lãnh đạo.Chính sự chuyên môn hóa quá sâu sẽ gây cản trở trong giao tiếp giữa khách
hàng với doanh nghiệp. Cấp dưới chịu sự chỉ đạo của nhiều đầu mối, các mệnh lệnh
nhiều khi trái ngược nhau, không ăn khớp và đồng bộ với nhau, do đó làm suy yếu vai
trò của thủ trưởng,tạo mầm mống gây hiện tượng chia rẽ bè phái mất đoàn kết trong
đơn vị.
c.Mô hình cơ cấu tổ chức trực tuyến – chức năng
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
11
Giám đốc
PGĐ sản xuất PGĐ kinh doanh
Phòng kinh doanh
Phòng kế toán
Phòng tổ chức
hành chính

Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
Sơ đồ 2.3: Mô hình cơ cấu tổ chức trực tuyến – chức năng
Đặc điểm: Để khắc phục các nhược điểm của cơ cấu trực tuyến và cơ cấu chức
năng, hiện nay kiểu cơ cấu liên hợp (trực tuyến – chức năng) được áp dụng phổ biến
và rộng rãi cho các doanh nghiệp. Theo cơ cấu này, người lãnh đạo doanh nghiệp được
sự giúp sức của người lãnh đạo chức năng đề chuẩn bị các quyết định, hướng dẫn và
kiểm tra việc thực hiện quyết định. Người lãnh đạo doanh nghiệp vẫn chịu trách nhiệm
về mọi mặt công việc và toàn quyền quyết định trong phạm vi doanh nghiệp.
Ưu điểm: Cùng một lúc kế thừa toàn bộ những ưu điểm của mô hình trực tuyến
và chức năng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phối hợp hoạt động để hoàn thành mục
tiêu chung. Nó phát huy được năng lực, chuyên môn của các bộ phận chức năng đồng
thời đảm bảo được quyền chỉ huy trực tiếp của lãnh đạo cấp cao trong tổ chức.
Nhược điểm: Cơ cấu phức tạp, người lãnh đạo phải thường xuyên giải quyết
mối quan hệ giữa bộ phân trực tuyến và bộ phận chức năng. Ngoài ra mỗi khi lãnh đạo
chức năng có ý kiến khác nhau, đến nỗi người lãnh đạo doanh nghiệp phải họp hành
nhiều, tranh luận căng thẳng mà không đưa ra được những quyết định hiệu quả như
mong muốn.
d.Mô hình cơ cấu tổ chức theo mặt hàng, ngành hàng kinh doanh
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
12
Tổng giám đốc
Giám đốc
ngành hàng A
Giám đốc
ngành hàng B
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
Sơ đồ 2.4: Mô hình cơ cấu tổ chức theo mặt hàng, ngành hàng kinh doanh
Đặc điểm: Mô hình cơ cấu tổ chức này tiêu biểu cho loại hình cơ cấu tổ chức
hiện đại, hướng ngoại. Cụ thể là doanh nghiệp được chia thành các nhánh mà mỗi
nhánh sẽ đảm nhận toàn bộ hoạt động kinh doanh theo một ngành hàng hay một mặt

hàng nhất định. Đứng đầu mỗi nhánh là một giám đốc quản lý ngành hàng hay mặt
hàng đó.
Ưu điểm: Có thể dễ dàng đổi mới và thích ứng với sự thay đổi của thị trường.
Cơ cấu này tạo điều kiện cho các giám đốc bộ phận có thể linh hoạt xử lý các tình
huống kinh doanh hoặc có thể phản ứng nhanh chóng khi gặp các khó khăn trong quá
trình thực hiện các hoạt động kinh doanh do mình phụ trách. Đảm bảo sự phối kết hợp
và liên kết chặt chẽ giữa các bộ phận, các nhóm trong doanh nghiệp, tạo ra được sự
bao quát chung trong toàn bộ hoạt động kinh doanh, kết hợp được các mục tiêu của cả
doanh nghiệp với các mục tiêu của mỗi bộ phận.
Nhược điểm: Khả năng trao đổi kinh nghiệm trong hoạt động chuyên môn của
các chuyên gia và nhà quản trị có thể bị hạn chế, nhất là khi giữa các bộ phận có sự
trao đổi mua bán với nhau. Nhiều hoạt động hay công việc có thể trùng lặp trong các
bộ phận khác nhau, dẫn tới chi phí và giá thành sản phẩm tăng, lãng phí nguồn lực,
nhất là khi phải sử dụng đến các chuyên gia hoặc các phương tiện kỹ thuật cao. Do đó
làm giảm khả năng cạnh tranh về chất lượng và giá cả hàng hóa dịch vụ.
e. Cơ cấu tổ chức định hướng theo khách hàng
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
13
Tổng giám đốc
Bộ phận bán hàng
cho doanh nghiệp
Bộ phận bán hàng cho
người tiêu dùng
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
Sơ đồ 2.5: Mô hình cơ cấu tổ chức định hướng theo khách hàng
Đặc điểm: Cơ cấu tổ chức theo khách hàng chia doanh nghiệp thành các nhánh
mà mỗi nhánh là một bộ phận đảm nhận toàn bộ mọi hoạt động kinh doanh nhằm phục
vụ một đối tượng khách hàng nào đó (người tiêu dùng trực tiếp, doanh nghiệp sản
xuất, cơ quan chính phủ).
Ưu điểm: Cơ cấu này đòi hỏi các nhà quản trị mỗi nhánh phải hoàn toàn chịu

trách nhiệm đối với từng sản phẩm hoặc dịch vụ cung cấp cho đối tượng khách hàng
của mình. Chính vì vậy nhà quản trị cấp cao nhất không phải bận tâm đến việc điều
hành hoạt động hằng ngày, có nhiều thời gian tập trung vào việc hoạch định các hoạt
động chiến lược dài hạn.
Nhược điểm: Cơ cấu tổ chức này có thể tạo ra nhiều sự trùng lặp về các hoạt
động chức năng và sử dụng các nguồn lực. Điều này gây ra sự lãng phí trong quá trình
kinh doanh làm giảm hiệu quả đạt được.
f.Mô hình cơ cấu tổ chức theo khu vực địa lý
Sơ đồ 2.6: Mô hình cơ cấu tổ chức theo khu vực địa lý
Đặc điểm: Cơ cấu tổ chức này phân chia doanh nghiệp thành các nhánh mà mỗi
nhánh đảm nhận thực hiện hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp theo từng khu vực
địa lý, đứng đầu mỗi nhánh là một giám đốc khu vực. Cơ cấu tổ chức theo khu vực là
một cơ chế phối hợp hữu hiệu để tập trung các đơn vị khác nhau của công ty có sản
phẩm dịch vụ có quan hệ với nhau.
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
14
Tổng giám đốc
Giám đốc khu vực
miền Bắc
Giám đốc khu vực
miền Trung
Giám đốc khu vực
miền Nam
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
Ưu điểm: Giảm bớt phạm vi công việc cần điều hành của cấp quản trị cao nhất,
giúp cho cấp này có thêm điều kiện đầu tư cho hoạt động chiến lược. Tận dụng các
điều kiện thuận lợi do môi trường địa lý tạo ra, nhất là trong việc tạo ra các yếu tố đầu
vào với chi phí thấp và rủi ro ít. Cơ cấu tổ chức này làm giảm bớt phạm vi công việc
cần phải điều hành trực tiếp của cấp quản trị cao nhất, giúp cho cấp này có thêm điều
kiện để đầu tư cho hoạt động chiến lược. Đây là cấu trúc tương đối linh hoạt, dễ thống

nhất các mục tiêu bộ phận với mục tiêu chung của tổ chức. Tiết kiệm chi phí đi lại cho
nhân viên, đặc biệt là nhân viên bán hàng.
Nhược điểm: Phải xây dựng thêm bộ máy quản lý ở các khu vực, do đó gây tốn
kém về chi phí và về nguồn lực, cũng như có nhiều hoạt động trùng lặp trong kinh
doanh làm tăng chi phí, giảm hiệu quả kinh doanh.
g. Mô hình cơ cấu tổ chức ma trận
Sơ đồ 2.7: Mô hình cơ cấu tổ chức ma trận
Đặc điểm: Được tạo ra bởi sự kết hợp của hai cơ cấu tổ chức khác nhau, cơ cấu
theo chức năng và theo mặt hàng hoặc theo chức năng và theo khách hàng hay theo
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
15
Giám đốc
ngành hàng A
Tổng giám đốc
Giám đốc
kinh doanh
Giám đốc
tài chính
Giám đốc
nhân sự
Giám đốc
ngành hàng B
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
khu vực lãnh thổ. Cấu trúc ma trận có hai hệ thống chỉ huy cặp đôi, trong đó bao trùm
lên các nhánh chức năng là các nhà quản trị trung gian chịu trách nhiệm về những mặt
hàng cụ thể, về một dự án hay một chương trình của doanh nghiệp.
Ưu điểm: Tạo môi trường phát triển các kỹ năng quản trị dự án, nhân lực, hành
chính một cách bao quát. Tạo sự linh hoạt cho các nhà quản trị trong việc phân công
nhân sự cho dự án, trong khi vẫn giữ được sự ổn định của tổ chức doanh nghiệp.
Khuyến khích sự hợp tác đa lĩnh vực, tiết kiệm chi phí do chuyên môn hóa đem lại,

cuốn hút và tạo động lực cho nhân viên.
Nhược điểm: Gây khó khăn cho quá trình đánh giá, xác định mức độ hoàn
thành công việc của từng bộ phận, gây khó khăn cho nhân viên. Mô hình quản trị phức
tạp, nhiều người chỉ huy dễ gây sự lộn xộn và có thể là nguyên nhân của sự tranh chấp
quyền lực giữa các bộ phận.
2.4.2 Phân quyền
Phân quyền là quá trình chuyển giao nhiệm vụ và quyền hạn cho những ngừơi (
những bộ phận hay cá nhân) có trách nhiệm hoàn thành nhiệm vụ đó.
Phân quyền có xu hướng phân tán các quyền ra quyết định nhưng không thể có
sự phân quyền tuyệt đối vì nếu các nhà quản trị phải giao phó hết quyền lực thì mức độ
các quyết định được đề ra ở các cấp tổ chức thấp hơn nhiều, các quyết định được đề ra
ở các cấp thấp trong tổ chức càng quan trọng.
Sau khi đã lựa chọn được một cơ cấu tổ chức phù hợp, các nhà quản trị phải
thiết lập mối quan hệ giữa các cấp quản trị và giữa các bộ phận, các thành viên trong
tổ chức với nhau. Công việc này được thực hiện nhờ quá trình phân quyền. Quyền lực
trong tổ chức là mức đoán của họ thông qua việc tạo cho họ quyền ra quyết định hay
đưa ra các chỉ thị. Tuy nhiên, quyền lực này không phải là duy nhất tập trung vào một
người mà theo nguyên tắc để phát triển cần có sự phân quyền.
2.4.2.1 Các bước tiến hành khi phân quyền
Trong quá trình tổ chức và điều hành kinh doanh, các nhà quản trị có thể và cần
phải giao quyền hạn xuống cho nhân viên để họ có điều kiện hoàn thành nhiệm vụ
nhưng đồng thời với đó là phải chịu trách nhiệm trong việc hoàn thành nhiệm vụ được
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
16
Trường đại học Thương Mại Luận văn tốt nghiệp
giao. Để phân quyền hợp lý, đúng người đúng việc, các nhà quản trị cần thực hiện quy
trình phân quyền gồm bốn bước:
- Bước 1: Xác định mục tiêu phân quyền.
- Bước 2: Tiến hành giao nhiệm vụ.
- Bước 3: Giao quyền hạn cho người được giao nhiệm vụ và chỉ rõ cho người

đó thấy được trách nhiệm của mình.
- Bước 4: Tiến hành kiểm tra theo dõi việc thực hiện nhiệm vụ và trách nhiệm.
Giao quyền cần phải rõ ràng nhằm giúp cho người tiếp nhận quyền hạn phân
biệt được rõ ràng giữa cấp trên, cấp dưới hay cùng cấp. Bên cạnh đó, cần tăng cường
lòng tin của người dưới quyền, rèn luyện khả năng làm việc của họ, để họ tín nhiệm và
tôn trọng nhà quản trị.
2.4.2.2 Các yêu cầu và nguyên tắc khi phân quyền
a. Yêu cầu khi phân quyền
Khi tiến hành công tác tổ chức, để quá trình phân quyền được thực hiện có hiệu
quả, đồng thời thể hiện nghệ thuật sử dụng quyền hạn của nhà quản trị, thì các nhà
quản trị cần quan tâm đến những yêu cầu cơ bản sau:
Phải biết tin tưởng ở cấp dưới, có tin tưởng thì nhà quản trị mới tạo điều kiện
cho họ làm việc và cấp dưới làm việc hết mình để đạt hiệu quả cao trong công việc.
Phải biết sẵn sàng trao cho cấp dưới những quyền hạn nhất định, kể cả quyền ra
quyết định.
Phải biết rộng rãi với cấp dưới, không nên quá khắt khe với họ, có như vậy thì
nhà quản trị mới sẵn sàng tạo cơ hội cho họ để tự thể hiện mình.
Phải biết chấp nhận thất bại của cấp dưới, nếu không thì nhà quản trị sẽ mất
lòng tin ở họ, mặt khác lại gây ức chế cho người dưới quyền.
Phải biết cách tổ chức kiểm tra, theo dõi tình hình thực hiện nhiệm vụ và sử
dụng quyền hạn của cấp dưới.
Quyền lực được giao càng lớn thì nhiệm vụ được ủy nhiệm càng rõ ràng. Ngoài
việc xem xét thực hiện các yêu cầu trên, nhà quản trị cũng cấn quan tâm đến việc xác
định tầm hạn quản trị. Đó là việc xác định số lượng cấp dưới mà một nhà quản trị cấp
Nguyễn Thị Thanh Nhàn Lớp: K43A6
17