Quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 tại các doanh nghiệp sản xuất giầy ở Việt Nam thực trạng và khả năng áp dụng

MUC LUC
MODAU
1
CHU'ONG
1: TONG QUAN NGHIEN
ClTU
3
1.1. He thong quan
ly
moi
trirong
theo ISO 14001 3
l.i.l.
Bo tieu
chuSn
ISO 14000 3
1.1.2.
Tieu chuAn
ISO 14001 4
1.1.3. He thong quan ly moi truang theo tieu chuan ISO 14001 6
r
1.1.4.
Lgi
ich cua ap dung He thong quan ly moi truang theo ISO
14001 10
1.1.5.
Tinh hinh ap dung He thong quan ly moi truang theo tieu chuan
ISO 14001 tren the giai va a Viet Nam 12
1.2. Nganh cong nghiep Da giay Viet Nam 14
1.2T.
Giai thieu nganh cong nghiep Da giay Viet Nam 14

1.2.2.
Cac khia canh moi truang trong nganh Da giay Viet Nam
17
CHUONG 2:
DOI TUQNG
VA
PHlTONG
PHAP NGHIEN
CUU
20
2.1.
Doi
tu^ng
20
2.2.
Phirong
phap nghien cuu 22
2.2.1.
Phuang phap thu thap tai lieu thu cap 22
2.2.2. Phuang phap phong van ban chinh thuc 23
2.2.3.
Phuang phap dieu tra nghien cuu thuc
dja
ket hop vai phong
van
true
tiep 24
2.2.4. Phuang phap danh gia, so sanh, hieu chinh so lieu va phan tich
tong hop 24
CHUONG 3: KET QUA NGHIEN

ClTU
26
3.1.
Hien trang quan ly moi
tru^crng
tai cac doanh nghiep
chua duoc
cap
chirng
nhan ISO 14001 26
3.2.
Hien trang quan ly moi truong tai cac doanh nghiep da
du-ac
cap
chiing
nhan ISO 14001
\
39
3.3.
Kha nang trien khai
mo*
rong xay dung he thong quan
ly
moi
truong theo ISO 14001 tai cac doanh nghiep san xuat giay 48
3.3.1.
Thuan
lgi
khi xay dung He thong quan ly moi truang theo ISO
14001 48

3.3.2.
Kho
khan khi xay dung He thong quan ly moi truang theo ISO
14001
^ \
49
3.3.3.
Dieu kien de ap dung He thong quan ly moi truang ISO
14001:
2004
\
50
3.3.4. Cac huong trien khai mo rong xay dung khi xay dung He thong
quan ly moi truang theo ISO 14001 51
3.4.
Quy trinh xay
dirng
va duy tri He thong quan
ly
moi
tru-crng
theo
tieu chuan ISO 14001 51
3.4.1.
Giai doan chuan hi 51
-I
r
3.4.2. Trien khai hoat dong xay dung He thong quan ly moi truang 55
3.4.3.
Theo doi, kiem tra, danh gia ve hoat dong moi truang theo tieu

chu4n
ISO 14001 60
3.4.4. Danh gia cua ben thu 3 va dang ky chung nhan phu hop theo
tieu chuan ISO 14001 ve He thong quan ly moi truang 62
KET LUAN
VA
KIEN
NGHI
64
Ket
luan
64
Kien nghj 65
TAI LIEU THAM KHAO 66
DANH MUC CAC
CHlT
VIET
TAT
BOD5
COD
DV
GC
ISO
Nhu cau oxy sinh hoc
Nhu cau oxy hoa hoc
Dich vu
Gia cong
To chuc Tieu
chi
KCX

Organisation for Standardisation)
Khu che xuat
max
min
MT,
AT & SK
TB
TCCP
TCVN
TCVS
TM
TNHH
TpHCM
sx
XK
Gia tri
Ian
nhat
Gia tri nho nhat
Moi
truang,
An toan va
!
Gia tri trung binh
Tieu chuan cho phep
Tieu chuan Viet Nam
Tieu chuan ve sinh
Thuong
mai
Trach nhiem huu han

Thanh pho Ho Chi Minh
San xuat
Xuat khau
DANH MUC CAC BANG
Bang
1:
Co cau cua bo tieu chuan ISO
Bang 2: Danh sach cac cong ty da giay dugc chung nhan ISO 14001
a
Viet Nam
Bang 3: Danh sach cac cong ty da giay ma de tai da thuc hien khao sat
true
tiep va gian tiep
Bang 4: Ket qua do nong do bui va hoi khi
CO2,
SO2
tai mot so cong ty
san xuat giay
Bang 5: Nong do hoi khi doc va dung moi huu ca tai Cong ty san xuat
hang tieu dung Binh Tan
Bang 6: Chat
lugng nuoc
thai tai Cong ty TNHH Fretrend (san xuat giay
the thao - Khu che xuat Linh Trung)
Bang 7: Muc tieu, chi tieu moi truang cua Cong ty giay Thuy Khue (nam
2003)
Bang 8: Chuang trinh quan ly moi truang cua Cong ty giay Thuy Khue
(nam 2003)
Bang 9: Chat lugng moi truang khong khi cua Cong ty TNHH TaeKuang
Vina (Phan

xuong
de)
Bang 10: Ket qua phan tich chat lugng nuac thai san xuat tai Cong ty
TNHH Duy Hung
Bang
11:
Ket qua thu dugc
lu
hoat dong cai thien cua Cong ty TNHH
Shyang Hung Cheng
DANH MUC CAC HINH
Hinh 1: Chu trinh Deming
Hinh 2: Mo hinh he thong quan ly moi truang theo ISO
14001
Hinh 3: Mo hinh van hanh he thong ISO 14001
Hinh 4: Cong doan chinh trong qua trinh san xuat giay
DANH MUC CAC
BIEU
DO
Bieu do
1:
Cac doanh nghiep da giay phan chia theo thanh phan kinh te
Bieu do 2: Tieng on va nong do bui tai mot so noi tai Cong ty TNHH Sao
Vang
Bieu do 3: Gia tri COD va BOD5 trong nuoc thai tai mot so doanh nghiep
san xuat giay
MODAU
O nhiem moi truang do hoat dong cua con nguai da ton tai tu khi con
nguai mai xuat hien tren trai dat, dac biet ke tu sau cugc
each

mang ve cong
nghiep. Di kem vai viec cac nha may dugc xay dung tren khap cac thanh pho,
tinh thanh la qua trinh phat thai chat 6 nhiem cung vai cac nhan to khac dang
dan tac dong manh me den chat lugng moi truang (khong khi, nuac, dat ).
Vi
vay,
bao ve moi truang hien da tra thanh mot trong nhung yeu cau quan
trgng doi vai cac doanh nghiep va cac nuac, dac biet la trong quan he thuong
f
t
Ik
r
f
mai
giija
cac quoc gia trong xu the hoa toan cau hoa, quoc te hoa hien nay.
Cac nuac phat trien thuang ap dung cac tieu chuan moi truang nhu la rao
can thuang mai doi vai cac nuac dang phat trien (trong do c6 Viet Nam). De
CO
the hoi nhap kinh te quoc te thanh cong, san xuat hang hoa Viet Nam, cu
the la cac doanh nghiep phai dat tieu chuan moi truang chung trong mot he
r
-'
r
r
r
thong tieu chuan dugc ca the giai cong nhan. Trong so he thong cac tieu
chuan quoc te ve moi truang, ISO 14000 dugc coi la he thong tieu chuan tot
dang dugc ap dung pho bien tren the giai va Viet Nam.
Nganh cong nghiep da giay Viet nam tang truang nhanh chong trong thap

ky
vira
qua va tra thanh mot trong nhung nganh xuat khau chu chot cua Viet
Nam. De tham gia thi truang the giai, ngoai cac yeu cau ve chat lugng, cac
doanh nghiep da giay phai tuan thu chat che cac yeu cau khac ve
lao
dong,
moi truang va trach nhiem xa hoi doanh nghiep. Viec dap ung nhung yeu cau
tren the hien thuc tien hoat dong tot cua cac nha san xuat dugc chuan hoa
thanh cac tieu chuan quoc te nhu Tieu chuan - He thong quan ly chat lugng
(ISO 9000), Tieu chuan - He
th6ng
Quan ly moi truang (ISO 14001), Tieu
chuan - He thong quan ly
sue
khoe va an toan lao dong (OHSAS
18001),
Hoat dong quan ly moi truang theo ISO
14001
do do cung da dugc cac doanh
nghiep trong nganh da giay nhan thuc la van de quan trgng.
Tuy nhien, viec ap dung he thong quan ly moi truang theo tieu chuan ISO
r \ t
14001 tai cac doanh nghiep san xuat giay con han che. Cac doanh nghiep
chua
CO sir
hieu biet day du ve quan ly moi truang de dua ra dugc dinh huong
hoat dong ve moi truang. He thong quan ly moi truang trong cac doanh
nghiep chua dugc hinh thanh, ma chi la cac hoat dong kiem soat cu the nham
dap ung cac yeu cau cua cac ca quan quan ly. Cac hinh thuc ho trg tu cac to

chuc ho trg doanh nghiep va cac ca quan quan ly trong viec cung cap, chia se
cac thong tin ve cac he thong quan ly theo cac tieu chuan quoc te con han che.
Do la ly do toi da quyet dinh chon va thuc hien de tai
QUAN LY MOI TRUONG THEO TIEU CHUAN ISO 14001 TAI
CAC DOANH NGHIEP SAN XUAT GIAY
O
VIET NAM
THUC
TRANG VA KHA NANG AP DUNG
. . .
vai muc tieu:
1.
Tim hieu tinh hinh thuc te cua cac doanh nghiep san xuat giay tai khu
vuc Ha noi, Hai phong, thanh pho Ho Chi Minh va cac vung
Ian
can ve
quan ly moi truang tren ca so so sanh thuc te vai cac yeu cau cua tieu
chu^nlSO 14001
2.
Danh gia hieu qua va tinh hieu
lire
cua ISO 14001 trong quan ly moi
truang tai mot so Doanh nghiep san xuat giay
3.
Dua ra nhung giai phap nham quan ly moi truang cua cac doanh nghiep
san xuat giay dap ung dugc cac yeu cau cua tieu chuan ISO
14001.
CHU'DNG
1: TONG QUAN NGHIEN
CUtJ

1.1. HE THONG QUAN LY MOI
TRU'CJNG
THEO ISO 14001
1.1.1. Bo tieu chuan ISO 14000
ISO (International Organisation for Standardisation) la lien doan quoc te
cua cac ca quan tieu chuan hoa quoc gia va la to chuc tieu chuan hoa
Ian
nhat
the giai hien nay. Muc tieu cua ISO la thuc day su phat trien cua cong tac tieu
chuan hoa va cac hoat dong co lien quan nham tao thuan lgi cho viec trao doi
hang hoa va
djch
vu tren pham vi toan the giai va phat trien su hgp tac trong
ITnh
vuc tri tue, khoa hgc cong nghe va kinh te.
Muc dich tong the ISO 14000 la ho trg trong viec bao ve moi truang va
kiem soat 6 nhiem dap ung vai yeu cau cua kinh te, xa hoi. Muc
dich
ca ban
cua ISO 14000 la ho trg cac to chuc trong viec phong tranh cac anh huang
moi truang phat sinh tu hoat dong, san pham hoac dich vu cua to chuc. Hon
nu*a,
to chuc thuc hien ISO 14000 c6 the dam bao rang cac hoat dong moi
truang cua minh dap ung va se tiep tuc dap ung vai cac yeu cau
luat
phap.
Cac tieu chuan ISO khong chi tao ra su khac biet tich cue vai cac nha ky
thuat, nha san xuat ma con gop phan giai quyet cac van de buc xuc cua xa hoi,
dong gop vao su phat trien, san xuat va cung cap cac san pham hieu qua han,
an toan han va sach dep han, dac biet la cung cap cho cac chinh phu nen tang

ky thuat ve
sue
khoe, an toan va phap luat moi truang.
ISO CO
tru so chinh a Thuy Sy vai mot mang
luai
cac thanh vien la cac
vien tieu chuan quoc gia a 157 nuoc tren the giai. ISO chinh thuc hoat dong
T
r r
nam
1947,
nhung da ban hanh tren 15.000 bg tieu chuan quoc te, vai hai bo
ndi tilng
la ISO 9000 va ISO 14000. Du ap dung cac tieu chuan ISO la tu
nguyen,
nhung thuc
te
no
dugc phat trien theo
yeu cau cua thi
truang
va
ciia
cac ben quan tarn.
Co cau cua Bg tieu chuan ISO 14000 dugc the hien
a
bang sau:
Bang 1:
Ca

cau cua
bo
tieu chuan
ISO
14000
[20]
HE THONG QUAN
LY
MOI TRl/ONG
ISO 14000
H$
TH6NG
QUAN
LY
M6I
TRUONG
ISO14001,
ISO14004
c
(
DANH
GIA
HOAT
OONG
M6I
TRUONG
ISO 14031.14032
I
BaHBBBOBnBiaBi
OANH

GIA
H$
TH6NG
QUAN
LY
M6|
TRUONG
ISO 14010.11.12
]
Y^U
CAU
001 Vdl Hf
THONG
c
OANH
GIA
VONG
DOI
SAN
PHAM
ISO14040S
3
Y^u
cAu o6i vcji
SAN
PHAM
Bang 1
cho
thay
moi

quan
he
giiia
cac
tieu chuan trong
bg
tieu chuan
ISO
14000.
Bg
tieu chuan
ISO
14000 cung
cap mot
cong
cu
quan
ly
cho cac
to
chuc muon kiem soat ITnh
vuc moi
truang cung
nhu
nhiJng
tac
dong
den moi
truang
ciia

minh. Trong
do, he
thong quan
ly
moi
truang dong
vai tro
trung
tarn
va
nhung tieu chuan khac
se gop
phan
ho trg cho cac
nhan
to
nho
trong
^ •*
chinh sach moi truang
va he
thong quan
ly
cua
to
chuc.
1.1.2. Tieu chuan
ISO
14001
ISO

14001
dugc
ban
hanh
Ian
dau
tien vao nam
1996,
sau do
dugc
sua
doi,
bo sung
va ban
hanh
Ian
thu 2 vao nam
2004.
ISO
14001
tap
trung
vao
kiem
soat, phong ngua
va
giam thieu
cac tac hai anh
huong
xau den moi

truang
' ••
-,
trong
qua
trinh
san
xuat, hoat dong. Tieu chuan
nay cho
phep
cac
to
chuc
c6
the tiep can mot
each
he thong viec danh gia
xem
nhung hoat dong, san pham
va djch vu cua minh c6 quan he qua lai the nao vai moi truang dong thai c6
the kiem soat
nhCrng
hoat dong do nham dat dugc nhung muc
tieu,
muc dich
de ra.
ISO 14001 cu the hoa cac yeu cau doi vai mot he thong quan ly moi
y f •> •»
truang va la tieu chuan duy nhat trong bg tieu chuan ISO 14000 dung de
chung nhan. Tieu chuan ISO 14001 dugc xay dung theo mot chuoi vai cai ten

thuang dugc biet den la chu trinh Deming - dugc torn tat bang 4 chu PDCA
trong do F la Plan- lap ke hoach; D la Do- thuc
hien,
C la Check- kiem tra va
A la Act- Hanh
dpng
khac phuc.
Hinh
1: Chu
trinh
Deming |7|
Ke hoach
mr
A
N
L
P
• Cai tien
1
Dieu chinh
^^^^^
Thuc hien
D
O
ien tuc
•
^ ft ^
Kiem tra
Theo phuang phap luan
ciia

ISO,
can phai thuc hien Chu trinh Deming
(PDCA),
ihco
do;
P-
Lap ke hoach (Plan): () giai doan nay muc tieu va muc dich khai quat
ciia
cac doanh nghiep dugc thiet lap. va cac phuang thuc de thuc hien chiing
cung dugc
\a\
dung
D-
Thtrc hien (Do): Ke hoach dugc thuc hien va cac tieu chuan da thong
nhat dugc ap dung nham dat dugc cac muc tieu ma doanh nghiep da de ra.
C-
Kiem tra (Check): Cac hoat dong dien ra theo ke hoach dugc danh
gia
hieu qua va tinh hieu qua, va cac ket qua phai dugc so sanh vai ke hoach.
A- Hanh dong khac phuc (Act): Nhung thieu sot hoac nhugc diem tim
thay phai dugc sua
chira,
khac phuc, ke hoach c6 the dugc nhin nhan lai va
dugc thich nghi vai
nhiing
boi canh da thay doi, va cac
thii
tuc dugc cung c6
hoac dugc thay doi neu can thiet.
Ve

CO
ban chu ky nay c6
nghia
la dam bao mot su kiem soat chat che,
huang nhung hoat dong kinh doanh theo ke hoach, kiem tra xem
nhu*ng
yeu
cau de ra da dap ung dugc hay chua va khi can thiet phai tien hanh sua
chiJa.
Thuc chat
ciia
qua trinh nay la
sir
cai tien khong bao gia
ngirng.
ISO
14001
dugc xay dung theo moi chuoi trong chu trinh tren, bugc cac doanh nghiep
phai
lien
tuc cai thien he thong quan ly moi truang de hoat dong
ciia
hg ngay
mot it tac dong den moi truang. Cac muc tieu khong bao gia dugc thuc hien
mot
each
day du va su cai thien qua trinh la khong bao gia ket thuc. Tinh
trang ben trong va ben ngoai cua mot to chuc c6 the da thay doi hoac se thay
doi trong mot tuang lai gan. Vi the ma cac hoat dong dieu chinh co the dugc
r \ r

tien hanh dong thai vai cac hoat dong cai tien.
1.1.3. He thong quan ly moi
tru-crng
theo tieu chuan ISO 14001
r
y
r
He thong quan ly moi truang la mot phan cua he thong quan ly chung bao
>
r r
gom ca
CO
cau, ke hoach, cac hoat dong, trach nhiem, thuc hanh, cac thu tuc,
quy trinh, cac qua trinh de xay dung, ap dung va duy tri he thong quan ly.
Tieu chuan ISO 14001 co the dugc ap dung cho tat ca cac
loai
hinh, quy
mo cua to chuc va no thich hgp vai cac dieu kien xa hoi van hoa, dia ly khac
nhau tren pham
\i
toan cau. Viec ap dung ISO 14001 la tu nguyen, he thong
quan ly moi truang khong tu dam bao cho cac ket qua toi uu. Thanh cong
ciia
viec ap dung tieu chuan phu thugc vao
sir
tham gia
ciia
tat ca cac cap. cac bg
phan chuc nang va dac biet la cam ket tu phia
lanh

dao cao nhat.
He thong nay cung cap mot tiep can co to chuc trong viec lap ke
ho^ch
va
thuc hien cac bien phap bao ve moi truang,
giiip
cac to chuc xem xet lai qua
trinh san xuat
ciia
minh va co cac chinh sach, muc tieu phu hgp de bao ve moi
^ ^ •• /
truang. No co the la buac dau tien cho mot to chuc thuc hien de tien tai cac
cai thien ve moi truang do
h^
thong quan ly moi truang cho phep to chuc xac
djnh
dugc
hi?n
trang moi truang
ciia
minh va danh gia thuang
xuycn
hien
trang va cai thien.
Hinh 2: Mo hinh
h^
thdng quan ly moi
tru-crng
theo ISO 14001
(201

H?
thong quan ly moi truang la nham hinh thanh nen va thuc hien mot
chinh sach moi truang phu hgp trong to chuc. Dua tren 4 buac
ciia
chu trinh
Deming,
he thong quan ly moi truang theo ISO 14001 huang tai
sir
cai thien
lien tuc bao gom nam yeu cau chinh: yeu cau ve chinh sach moi truang. lap
ke hoach, thuc hien, kiem tra va hanh dong khac phuc va xem xet
ciia
lanh
dao.
Hinh
3: Mo hinh van hanh he thong ISO 14001
[20]
DOLL/dNG
VA
KHAC
PHUC
CH?Tl6u
MOI TRUONG
THl/C
Hi$N VA
DliU
HANH
HI$N
TRANG
MOI

TRl/ONG
cAc KH(A
CANH
MOI
TRl/dNG
NOI BAT
Ti£u
M6I
TRUd
ndi
TRJO
LAP
K^
HOACH
t
CAC CHUONG
TRJNH
QUAN
LY
MOI TR JONG
Theo mo hinh tren, chinh
s^ch
moi truang tao nen nen mong co ban cho
tat ca cac phan cau thanh khac cua he thong moi truang. Chinh sach moi
truang dugc dc ra bai cap quan ly cao nhat
ciia
to chuc, va chinh sach phai
dap ung tat ca cac yeu cau toi thieu. Mot trong nhiing yeu cau toi thieu nay la
nhurng cam ket nhu cam ket phu hgp vai luat phap va cac quy tac moi truang
CO

lien quan, phu hgp vai cac quy djnh khac ma to chuc de ra, cam ket ve su
cai
ti6n
lien tuc, va cam ket ve
ngan
ngua 6
nhilm
Tu nhung cam ket do, ke hoach dugc lap ra vai cac muc dich, muc tieu va
cac chi tieu moi truang
nhSm
thiet lap cac qua trinh thuc hanh,
thii
tuc, quy
trinh va quy djnh ro rang trach
nhi^m
de thuc hien va van hanh he thong. Cac
khia canh moi truang quan trong can phai dugc xac djnh. cung nhu cac yeu
chu
vC
su ap
dyng
ve mat luat phap moi truang. ISO
14001
khong yeu chu
doanh
nghiv^p
phai dc
c^p
tat ca cac khia
c^nh,

ma chi nhung gi dugc cho la
quan trgng nhat, nhung khia canh moi truang ma co hoac co
the
co
mpl
lac
dong dang ke den moi truang. Dua tren nhung
nhijng
yeu to
na\',
cac muc
tieu, chi tieu va chuang trinh moi truang de thuc hien cac muc tieu va chi tieu
do dugc xay dung. Ke hoach
cilng
can dugc to chuc va sap xep mot
each
khoa hgc. Day la mot quy trinh quan trgng nham tao ra va duy tri cac dieu
kien cho viec thuc thi ke hoach co hieu qua.
Viec thuc hien cac ke hoach lien quan den viec xac djnh va sap xep mgt
each CO
he thong, moi nhiem vu lien quan den kha nang hoan thanh muc tieu.
Can
CO
ke hoach cho viec tim kiem cac
neuon luc
thuc hien cone viec va
phan bo ca cau trach nhiem, va kiem soat phan cong cong viec theo thu tu uu
tien. Dong thai can phat trien he thong kiem tra cheo
Ian
nhau, kiem soat tai

lieu va kiem soat van hanh nham dam bao rang moi nhiem vu deu dugc hoan
thanh theo
diing
tien do.
Qua trinh trien khai va van hanh phai dugc kiem tra va danh gia tu do phat
hien ra
nhiJng
hanh dong chua phu hgp va chinh sua. Trong suot thai gian
thuc hien ke hoach, co ba van de can phai kiem tra la ke hoach co dugc hoan
thanh theo dung du kien hay khong, mgi cong viec co dugc hoan thanh theo
diing
quy trinh ke hoach de ra hay khong; cac nhiem vu va muc tieu co dugc
hoan thanh theo diing ke hoach khong, va chinh sua doi vai nhung cong viec
thuc thi khong diing theo ke hoach. Ket qua danh gia can dugc ghi lai trong
ho so va
luu
giij.
Tinh phu hgp va hieu qua
ciia
He thong quan ly moi truang phai dugc dinh
ky danh gia bai cac xem xet cua lanh dao va cac tien bg dat dugc. Tu cac ket
qua thu
dugc,
doanh nghiep co the de ra nhung tac dong dieu chinh thich hgp
nham bat dau lai chu trinh vai
nhirng
thong tin dau vao vao mai. Mot quy
trinh thuc hien vai cac buac nhu vay se tao nen mot chu trinh thuc hien va
danh gia thuang xuyen va cai tien lien tuc.
9

1.1.4. Lai ich
ciia
ap dung He thong quan ly moi
tru-ong
theo ISO 14001
ISO 14001 la tieu chuan tu nguyen vai cac to chuc. De xay
dimg
mot he
thong quan ly moi truang phu hgp vai tieu chuan ISO 14001 doi hoi nhiing
no luc va chi phi. Tuy nhien, de bu dap lai cac chi phi va no
lire
do, ISO
14001
mang lai rat nhieu lgi
ich,
do la:
Cai thien chat
lirang
moi
tnr&ng,
gidm o nhiem moi
tru&ng^
gidm rui
ro
Lgi ich dau tien va
Ian
nhat
ciia
tieu chuan ISO
14001

la su cai thien
moi
truang, danh gia va quan ly cac tac dong moi truang
ciia
minh mot each co
hieu qua va cam ket cai tien lien tuc he thong quan ly moi truang. Neu cac to
chuc hoat dong diing theo he thong quan ly moi truang ISO
14001
thi se giam
dugc cac tac dong, su co moi truang, tang cuang hieu qua va cai thien ket qua
hoat dong moi truang. Cac khia canh moi truang cua to chuc dugc xem xet la
viec kiem soat han che cac tac dong cua hoat dong san xuat tai moi truang.
Cac tinh trang khan cap can dugc thuang xuyen kiem tra va cac hanh dong
phong ngua khac phuc
luon
dugc quan tam tien hanh nham
giiip
cac to chuc
kiem soat dugc cac su co ngay tu dau va ke ca khi su co xay ra to chuc da co
ke hoach giai quyet.
Dap
irng
v&i yeu cdu phap luat
De chung nhan he thong quan ly moi truang theo tieu chuan ISO
14001,
to
chuc phai tuan
thii
cac yeu cau phap luat va phai chung minh tinh hieu qua
cua he thong quan ly moi truang, qua do cho thay y thuc chap hanh phap luat

bao ve moi truang cua doanh nghiep.
•r
A
Thay doi nhan thuc ve hdo ve moi
tru&ng
He thong quan ly ISO 14001 gop phan thay doi nhan thuc ve bao ve moi
truang. Chinh nha
\ao
hoat dong nay ma nhan thuc cua can bg cong nhan
vien ve cac hoat dong moi truang
ciia
to chuc noi rieng va van de moi truang
0
toan cau noi chung se dugc nang cao han nua thong qua qua trinh giao
due
dao tao cua to chuc. Dong thai muc tieu pho bien thong tin giao
due,
truyen
thong
cQng
se dugc
Ian
rong ra ben ngoai cong dong, gop phan nang cao nhan
thuc ve bao ve moi truang trong cong dong xa hoi.
Lffi
ich
thirang
mai vd dau
tir^
tang lai the canh tranh thong qua dap

img
nhu cdu khdch hang trong
nir&c
vd quoc te trong van hoa tieu dung
sdn pham sach
ISO
14001
hai hoa cong tac quan ly moi truang va cong viec quan ly kinh
doanh gop phan cai thien moi truang, bao ve
sue
khoe con nguai, can doi
dugc lgi ich kinh te va lgi ich moi truang. Khi ap dung ISO
14001,
su tin cay
mang lai khong chi doi vai khach hang ma con ca cac nha dau tu, cac cong ty
bao hiem, chinh quyen noi to chuc hoat dong nha su chung minh kha nang va
chat lugng san pham di kem vai su bao ve moi truang
ciia
minh. Khi ap dung
He thong quan ly moi truang, doanh nghiep co the chung minh cho cac ben
hiju
quan ve viec co the nang cao nang luc san xuat, giam chi phi, nguon
lire,
nang cao hieu qua san xuat va kinh doanh. Viec chung minh dugc su kiem
soat cac
sir
co co the xay ra, cac hanh dong chuan bi phong ngua se giiip to
chii'c CO
dugc cac hgp dong bao hiem vai mot chi phi re han do muc do an
toan

ciia
to chuc dugc dam bao bai tieu chuan ISO
14001.
Dong thai giiip
doanh nghiep pha bo dugc cac rao can thuang mai trong xuat khau hang hoa
vao thi truang yeu cau bat bugc viec chung nhan he thong quan ly moi truang
phu hgp tieu chuan ISO
1400L
Ngoai ra, He thong quan ly moi truang theo ISO 14001 con giiip to chuc
CO
the tiet kiem va kiem soat bao toan dugc vat lieu va nang lugng nhap vao
san pham mot
each
phu hgp. Vi the no giiip cac doanh nghiep tang kha nang
canh tranh tren
thj
truang do qua trinh kiem soat tot cac quy trinh san xuat.
11
Viec ap dung tieu chuan ISO 14001 huu hieu se tao dieu kien tiet kiem
kinh phi trong tuang lai thong qua giam bat chi phi bao hiem, cai tien quan ly
cac van de moi truang, han che
lang
phi, tiet kiem chi phi xu ly 6 nhiem, ngan
ngua 6 nhiem, giam thieu chat thai, giam chi phi thong qua tai che su dung.
To chuc se tiet kiem dugc nhieu han thong qua cac no
luc
giam thieu chat
thai va ngan ngua 6 nhiem.
Tao mot hinh anh tot ve doanh
nghiep,

xay dung moi quan he tot vai
cong dong xung
quanh,
nang cao uy tin vd kha nang canh tranh tren thi
r r
trir&ng
trong
nir&c
vd quoc te
•I
T
f
f
\
Cac to chuc
CO
the tiep can va duy tri moi quan he vai cong dong xung
quanh khu vuc hoat dong khi tham gia vao xay dung va ap dung tieu chuan
ISO
14001.
Cac doanh nghiep se chung to dugc
sir
quan tam
ciia
minh doi vai
moi truang xung quanh va moi truang cong ty, nang cao hinh anh
ciia
cong
ty. Cac to chuc quan tam den chinh sach va cac hoat dong ve moi truang se
chiem dugc thien y cua cong dong. Khi da dugc cap chung chi ISO

14001,
cac doanh nghiep co dugc quan he tot han vai cac ben huu quan va vi vay
cong tac hoat dong, xin giay phep, vay von cung de dang han nhieu bai cac
ben
hiJu
quan muon dau tu, lam viec vai doanh nghiep co cac hoat dong tich
cue
bao ve moi truang.
1.1.5. Tinh hinh ap dung He thong quan ly moi
trirong
theo tieu chuan
ISO 14001 tren the giai va
a
Viet Nam
Tieu chuan ISO 14001 hien dang ngay cang dugc ap dung rong rai tren
th^
giai.
Xu huang toan cau hoa va y thuc bao ve moi truang co y nghTa rat
Ian
trong viec gia tang cac chung chi ISO 14001 trong thai gian qua a cac nuac
tren the giai. ISO 14001 da hoa nhap vao nen kinh te the giai va dang tiep tuc
khang dinh vai tro toan cau doi vai cac doanh nghiep va to chuc mong muon
hoat dong vai viec dam bao
sir
ben vung cua moi truang. Theo so lieu cong
12
bo ngay 13/
11/
2007 cua To chuc Tieu chuan hoa Quoc te, den cuoi thang 12
nam 2006, da co it nhat 129.199 chung chi ISO

14001:
2004 dugc cap a 140
nuac va nen kinh te, tang khoang
18.037
chung chi (16%) so
vai
nam 2005
(vai
111
962 chung chi cap tai 138 quoc gia va vung lanh tho).
[21]
Con a Viet Nam, tinh den het nam 2006 co khoang
189
to chuc, doanh
nghiep dugc chung nhan ISO
14001,
nhung 2/3 trong so do la cac doanh
nghiep co von dau tu nuac ngoai. [19 va 21]
Cac doanh nghiep da giay Viet Nam ap dung thanh cong he thong nay hien
mai
CO
08 doanh nghiep trong tong so 410 doanh nghiep da giay tren ca nuac
(2,4%),
chu yeu la
nhiJng
cong ty san xuat giay the thao cung cap cho cac
khach hang va nhan hieu noi tieng nhu Nike, adidas, Timberland, Puma.
.\
Bang 2: Danh sach cac cong ty da giay
duoc

chung nhan ISO 14001
a
Viet Nam
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
Doanh nghiep
duoc
chung nhan
Cong ty TNHH Shyang Hung Cheng
Cong ty TNHH Chang Shin Vietnam
Cong ty TNHH Dona Chang
International
Cong ty DONA VICTOR
Cong ty giay Thuy Khue
Cong ty TNHH Duy Hung
Tap doan Pou Yuen quoc te Viet Nam
Cong ty TNHH TaeKwang Vina
— 1
To
chirc
chung nhan
TUV
SGS

SGS
BVQI
Quacert
SGS
SGS
ABS Quality
Evaluation
Ngay chiing
nhan
•
2005
01/08/2003
01/08/2003
01/08/2003
01/09/2002
18/12/2001
18/12/2001
01/01/1999
13
>
t r
So vai mat bang chung cua the giai thi so doanh nghiep Viet Nam dang ky
va dugc cap chung chi la rat thap, ty le xap xi
1/1000
(1.000 doanh nghiep
mai
CO
1 doanh nghiep ap dung). Dieu nay co the giai thich a mot so nguyen
nhan sau:
Cac to chuc, doanh nghiep trong nuac chua that su quan tam va nhan thuc

dugc tam quan trgng cua he tieu chuan quan ly moi truang nen con bang quan
vai no. Nhieu doanh nghiep van chua xac djnh dugc viec bo ra hang tram
trieu dong ap dung tieu chuan ISO 14001 la kinh phi dau tu chu khong phai
kinh
phi
mat di.
De ap dung thanh cong tieu chuan ISO 14000, cac doanh nghiep can phai
dau tu ca ve tien bac
Ian
thai gian. Thai gian toi thieu de tien hanh ap dung
cac tieu chuan bat bugc cua ISO 14000 la 8 thang. Va chi phi de ap dung tieu
chuan ISO 14000
Ien
den hang tram trieu dong, tuy theo quy mo san xuat, loai
r r
hinh san xuat va so lugng cong nhan cua doanh nghiep.
Doanh nghiep Viet Nam
chii
yeu la nho va
vira
nen it doanh nghiep dam
dau tu hang tram trieu dong de thuc hien tieu chuan ISO 14000.
Nha nuac da co mot so van ban, chi thj huang dan va khuyen khich cac
doanh nghiep ap dung ISO 14000 nhung thieu giai phap don doc manh me.
Nhieu doanh nghiep van co tam ly coi van de moi truang la nhiem vu cua Bg
Tai nguyen - Moi truang nen chua chu dong bat tay vao thuc hien
ISO
14000.
1.2. NGANH CONG NGHIEP DA GIAY VIET NAM
1.2.L

Gioi thieu nganh cong nghiep Da giay Viet Nam
Nganh cong nghiep Da giay Viet Nam tang truang nhanh chong trong thap
ky
vira
qua va da dugc
thira
nhan la mot trong nhung nganh cong nghiep dung
dau dong gop dang ke vao
sir
phat trien kinh te cua Viet Nam. Tiep nhan su
14
dich chuyen san
xu4t
va dau tu tu nhung nuac lang gieng trong khu vuc,
nhung doanh nghiep trong nganh cong nghiep Da giay Viet Nam da nhanh
chong
nSm
dugc ca hoi de cai tien ca sa san xuat. dau tu thiet hi, may moc va
1
r r
t
nha xuong hien dai de thu
hiit
cac doi tac tren the giai de gia cong, hgp
tdc
buon ban san xuat giay a Viet Nam.
Nganh cong nghiep Da giay da chuyen sang mot giai doan phat trien hoan
toan mai tao ra viec lam va kim ngach xuat khau dong gop dang ke vao
sir
phat trien kinh te

ciia
Viet Nam. So doanh nghiep toan nganh hien la 410
trong do
CO
315 doanh nghiep san xuat giay dep,
cap,
tiii
xach, nguyen vat
lieu con lai la 35 doanh nghiep va cac ca sa thugc da. Ngoai ra, nganh da giay
hien con co hang nghin
hp
gia dinh va ca so san xuat nho tai cac dja phuang
va lang nghe.
Bieu do 1:
Cdc
doanh
nghifp
da giay phan theo thanh phan kinh te |9|
3^1%
6.09%
40.99%
49.51%
• Doanh
nghlfp nhd nLP<>c
• Doanh
nghiep nooai qij6c
doanh
D
Doanh
nghiep

100% von
nuw:
ngoai
D Doanh
nghiep
lien doanh
Toan nganh da giay hien dang su dung tren 500.000 nhan cong va con so
nay se tang dang ke trong
nh&ng
nam tai. Nganh da giay
hiCm
dung
vj
tri thu
ba ve kim ngach xuat khau, chiem khoang
10%
tong kim ngach xuat khau
ciia
hang hoa Viet Nam. dua Vict Nam tra thanh mot trong
10
nuac san xudt va
xuat khau giay
Ian
nhat the gioi. lu
nam
2004. Viet Nam da tro thanh nuac
dung thu tu the giai ve xuat khau da giay, sau Trung Quoc, Mong Kong va
Italy. Tu nam 2000- 2006, nganh luon dat kim ngach xuat khau nam sau cao
han nam truac vai muc tang binh quan la
18%/

nam va dat
a
muc cao nhat la
3,59 ty do la My nam 2006, vai san lugng xuat khau 579 trieu doi giay dep
cac loai. Den het nam 2006, toan nganh da trang
bj
tren 750 day chuyen dong
bg san xuat cac loai giay dep hoan chinh vai cong suat
715
trieu doi/ nam .
May su dung trong nganh da giay Viet Nam hien phai nhap khau chu yeu
tu cac nuac nhu Y, Han Quoc, Dai Loan va Trung Quoc. Nam 2006 tong kim
ngach nhap khau may moc thiet bi la 57 trieu do la My. Tu nam 2000 nganh
cong nghiep san xuat giay dep phai nhap khau tu 80 - 85% nguyen phu lieu
ciia
the giai, qua mot qua trinh phat trien den 2006, nganh da giam viec nhap
khau nguyen phu lieu tu 80% xuong con 60%. Cac nha may san xuat de,
thugc da,
nhira
trong nuac da co the cung ung day du nguyen phu lieu cho
nganh giay. Cac doanh nghiep chi phai nhap khau nhung nguyen vat lieu co
ham lugng chat xam cao nhu da cao cap
ciia
Y va mot so loai nguyen phu lieu
dac chiing cua Han Quoc, Dai Loan.
Su tham gia tren thj truang quoc te cua cong nghiep Da giay cua Viet Nam
dang dien ra va chac chan se tiep tuc trong tuang lai chung nao lgi the ve lao
dong va cac nguon
lire
khac van con ton tai. Nam 2006 theo thong ke trong 10

doi giay tieu thu tren the giai co tai 2 doi san xuat tai Viet nam. Viet Nam van
tiep tuc dugc xep vao thj truang san xuat giay dep cua the giai chi dung sau
Trung Quoc va An Do a khu vuc Chau A. Thi truang xuat khau chinh cua
nganh Da giay Viet Nam la cac nuac thugc cong dong Chau Au, My va Nhat
la nhung thi truang co doi hoi cao va nghiem ngat khong chi ve mau ma,
ch4t
hrgng
san pham ma ca ve cac tieu chuan ve an toan, ve sinh va moi truang. Vi
vay cac chung
chi
ve ISO 14001 hay ISO 9001, OHSAS 18001 la nhung bang
chung ve su tuan thu
ciia
doanh nghiep doi \'ai cac yeu cau ve chat
lugng.
Hiep
hoi da giay Viet Nam
16
dieu kien lam viec va moi truang, gop phan giiip cac doanh nghiep tiep can va
dat niem tin cho cac khach hang quoc te, phu hgp vai chuan muc hoat dong
thi^c
tien cua cac doanh nghiep ngay nay tren the giai.
1.2.2. Cac khia canh moi
tru-crng
trong Nganh Da giay Viet Nam
Giay dep la loai san pham tieu dung dugc hinh thanh sau nhieu buac cong
viec khac nhau song chiing lai co moi lien quan chat che vai nhau de hinh
T
,
r

r
thanh nen san pham giay dep hoan chinh. Cho den nay, qua trinh san xuat
giay dep noi chung van chia thanh ba cong doan chinh do la cong doan chuan
bi va pha cat nguyen vat lieu; cong doan may mu giay va cong doan go, rap
de giay va hoan chinh san pham. Hau het cac doanh nghiep deu khong thuc
hien khau thugc da hay che bien nguyen lieu lam giay, co so it doanh nghiep
CO
qua trinh san xuat de giay cao su.
Trong nganh da giay, de co nguyen lieu la da thi quy trinh thugc da rat
phii'c
tap va su dung rat nhieu hoa chat trong do co hgp chat
Cr6+.
Do cong
nghe thugc da a Viet Nam con dan gian nen lugng tieu hao Cr
Ian,
nguy ca
nhiem Cr trong khi san xuat va qua duang chat thai cung rat cao. Noi dung
luan van nay khong de cap den cac quy trinh thugc da.
F
-y
Hinh
4: Cong doan
chinh
trong qua
trinh
san xuat giay [13]
Nguyen
vat lieu
Pha
cat

May mu
giay
Boi,
can
Go,
dan, lap
rap,
luu hoa
Mai de, che bien cao
su, keo dan cac loai
Dau vao cua nganh da giay la cac vat lieu tho nhu da, vat lieu nhan tao
thay the da, vai det, chi bong, cao su, nhua, cac tong, cac loai hoa chat, keo
dan, cac loai dung
moi,
chat tay nhu
xang,
con
etyl,
toluen, aceton, MEK va
17
DAI
HOC
QUOC GiA HA
NU.
TRUNG
TAr/
THIONG
TIN
THU
\/IFN

^-1^1139
cac vat lieu dung de chau chuot giay nhu: xi bong, sap. Ngoai ra, dau vao con
CO
nuac, dien, ky thuat, tai chinh, may, cong nghe va sue lao dong.
Mot so nguyen vat lieu dau la cac chat nguy hiem nhu nguy hiem dugc
sir
dung true tiep trong cac cong doan san xuat nhu: keo dan, dung moi, chat xu
ly, chat in mau, cac chat lam sach, cao su va cac hoa chat khac nhu PVC, PU.
NhiJng chat nay co the gay anh huang bat lgi cho nguai lao dong mot khi
dugc su dung ma khong co cac bien phap bao ve day du va thich hgp. Khong
I
s
\ f
chi
dung lai a do, nhirng chat nguy hiem con ton du, hay con ggi la chat thai,
neu khong dugc quan ly tot con gay ra nhieu rui ro nguy hiem han cho cong
dong va moi truang xung quanh. Vi du, cac thung sat da su dung de chua cac
hoa chat nguy hiem va dgc hai nay dugc
sir
dung lai de chua nuac sinh hoat
hay nuac uong se gay nhieu tac hai cho
sue
khoe con nguai, bai vi chiec
thung do khong dugc khu dgc va
rira
sach se truac khi tai
sir
dung. Viec loai
bo chat thai khong diing cung co the lam 6 nhiem dat dai va nguon nuac, gay
anh huang khong nho den

sue
khoe cong dong noi nguon nuac dugc
hiit Ien
1
n f
de dung trong sinh hoat va de uong.
Mac du nganh da giay dugc trang bi vai may moc ngay cang dong bg, tuy
nhien, trong nhieu ca so san xuat giay hien nay con ton tai nhieu cong doan
thu cong, cong nhan tai cac phan xuang dan keo de giay van
sir
dung choi
quet keo dan bang tay. Viec ep de luu hoa de cao su dugc tien hanh ngay sau
khi quet keo mot cac thu cong do do kha nang hai dung moi dgc xa ra xung
quanh khu vuc san xuat la rat
Ian,
gay 6 nhiem moi truang khong khi. Dong
thai nguai cong nhan phai luon dung gan cac khuon ep dan de giay, nen kha
nang
cong nhan true tiep hit cac hoi dung moi dgc a nhiet do cao la rat han.
0 cong doan chuan bi
\'a
pha cat nguyen phu lieu, cac moi nguy hiem co
the gay ra cho moi truang la hoi dgc va mui kho chiu tu xang, keo, cao su
(doi vai san xuat giay vai) va mot so loai duns moi
n2uv
hai nhu
benzen.
toluen (doi vai giay da, giay the thao). Du lugng hoa chat dgc hai tich tu,
tap trung a khu vuc kho nguyen lieu dac biet la kho hoa chat, kho keo, kho
xang Cling

CO
nguy ca gay 6 nhiem moi truang. Ngoai ra qua trinh pha cat
va sap xep ban thanh pham cung lam phat sinh bui va tieng on.
•t
>
X
0 cong doan may mu giay, nhung nguy co ve moi truang dugc gay ra bai
keo dan trong qua trinh phu may nhu gap, dan dinh vi, long co
miit.
Cong
doan lang da, day mep chi tiet gay ra nhieu bui va tieng on phat sinh tu cong
viec due tan 6 de, khoa
cai
O cong doan go, rap de giay va hoan chinh san pham, dung moi
sir
dung
khi boi keo go, dan de, bgc got, bgc mat dep hay qua trinh phun xi mat de
tao bong a cong doan hoan thien giay co nguy co gay anh huong cho sue
khoe nguai lao dong va 6 nhiem moi truang. Ngoai ra, cong doan thao phom
nhat la khi
sir
dung phom nhom gay tieng on
Ian.
Moi truang lam viec nong
buc do nhiet cao toa ra tu cac buong say dac biet la trong mua he.
Ben canh cac cac khia canh moi truang co hai nhu tieng on, bui, hoi khi
dgc,
nhiet, cung vai
nhiJng
san pham mong muon nhu giay cac loai, thu nhap

va viec lam, qua trinh san xuat dong thai
cijng
lam phat sinh khi thai nhu
CO2,
SO2,
NO^
hoa chat thai loai, nuac thai cong nghiep va nuac thai sinh
hoat va chat thai
ran
nhu da thugc, da nhan tao, nhua tong hgp, EVA, nem
mouse, cao su, vai Vi vay, viec quan ly va thai bo hgp ly cac chat thai nguy
hai la moi quan tam dac biet, vi neu khong chiing c6 the gay ra tac hai
lau
dai
cho con nguai va moi truang.
19
CHirONG
2: DOI
TlTgfNG
VA PHlTONG PHAP NGHIEN
CUtJ
2.1.
DOITl/ONG
, ^ ,
De tai dugc thuc hien doi vai 28 Cong ty da giay Viet Nam a Ha Noi, Hai
Phong, thanh pho Ho Chi Minh, Binh Duang, Dong Nai va cac tinh
Ian
can.
Trong so 28 cong ty, co 4 cong ty da dugc cap chung nhan ISO
14001,

cac
cong ty con lai chua co chung nhan quan ly moi truang theo ISO
14001.
Bang 3: Danh sach cac cong ty da giay ma de tai da
thirc
hien
khao sat
true
tiep va gian tiep
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
Ien
cong ty
Cong ty TNHH Thanh
Hung
Cong ty giay Thuy Khe
Cong ty giay Thugng
Dinh
Xi nghiep giay
Phii
Ha
Cong ty TNHH giay dep
EIE

T
\ \
Cong ty
CO
phan giay
Thong Nhat
Cong ty da giay Ha noi
Cong ty Co phan giay
Ngge Ha
Dia
diem
Hai
Phong
Ha
Noi
Ha
Noi
Ha Tay
Hai
Phong
Hai
Phong
Ha
Noi
Ha
Noi
So
lao
dong
2.030

2.240
1.54
1650
828
315
800
1.171
Ap
dung
ISO
9001
chua
da
da
chua
chua
chua
da
chua
Ap
dung
ISO
14001
chua
da
dang
chua
chua
chua
chua

chua
Hinh
thuc
kinh
doanh
Gia
cong
XKva
GC
Xuat
khau
Gia
cong
Gia
cong
Gia
cong
Xu4t
khau
Gia
cong
20