Quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng ngoại thương việt nam

INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM
(leMBA)
Chirang trinh
Cao hoc Quan tri kinh doanh Quoc te
LUAN VAN TOT
NGHIEP
QUAN
TRI RUIRO
TIN DUNG
TAINGAN HANG NGOAI THlTONG
VIET NAM
NGUYEN VAN VIET
IEMBA#3
THANG
05
- 2007
INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM
(leMBA)
Chircmg
trinh Cao hoc Quan tri kinh doanh Quoc
tl
BAN
LUAN
VAN
NAY
Dl/OC
NOP
CHO
TRlTOfNG
DAI HOC IRVINE (MY)

VA
KHOA QUAN TRI KINH DOANH HSB
(DAI HOC QUOC
GIA
HA
NOI)
BAN LUAN VAN
NAY
LA
MQT
PHAN BAT
BUOC
TRONG
CHUONG
TRINH
DAO TAO THAC
St
QUAN
TRI
KINH
DOANH QUOC TE
THANG
05-2007
Phe duyet
ciia Chu-otig trinh
Cao hoc quan tri kinh doanh quoc te
Chu nhiem
chuang
trinh
Toi xac nhan rang ban khoa

luan
nay da dap ung
dugc
cac yeu cau mot khoa
luan
tot
nghiep thuoc chuang trinh dao tao Thac sy Quan tri kinh doanh.
Chu tich Hoi dong
PGS.TS.VuCongTy
Chung toi, ky ten duoi day xac nhan rang chung toi da doc toan bo khoa luan nay va cong
nhan ban khoa luan hoan toan dap ung cac tieu chuan cua mot khoa luan Thac sy quan tri
kinh doanh.
Giao vien
huong
dan
TS.
Chu Thanh
Cac thanh vien Hoi dong
PGS.TS.
VU TRI DUNG
NCS.DANGNGOCSLT
TS.
CHU THANH
TS.
TRAN DOAN KIM
DANH
MUC
Tf VIET
TAT
Ngan hang thuong mai

Ngan hang thuong mai Co phan
Ngan hang Nha nuoc
Cac doanh nghiep vua va nho
Doanh nghiep Nha nuoc
Dong Viet Nam
Dola
My
Doanh nghiep c6 von dau tu nuoc ngoai
Hoi dong quan tri
Ngan hang Ngoai thuong Viet Nam
Du phong rui ro
Trach nhiem
hun
han
NHTM
NHTMCP
NHNN
SMEs
DNNN
VND
USD
FDI
HDQT
Vietcombank
DPRR
TNHH
MUC
LUC
•
•

Trang
PHANMdDAU
1
Ten de
tai 1
Ly
do
chon
de tai 1
Muc tieu
ngiiien cihi
2
Phirongphap
nghien
ciru
2
CHirONGhNGAN
HANG
THUONG
MAI VA QUAN TRI RUI RO TIN DUNG
3
1.1
Tong quan
ve
Ngan hang
thuong
mai
va tin
dung ngan hang
3

1.1.1
Tdngquan viNgdn
hang
thuffng
mai 3
LLLl
Khai niem
ve
Ngan hang thuong mai
3
L L1.2 Dae
trung hoat dong kinh doanh cua Ngan hang thuong mai
5
1.1.1.3 Vai tro
cua
NHTM
doi voi su
phat trien
cua
nen kinh
te 8
1.1.1.4
Nhung
quy che dac
biet doi
voi
Ngan hang thuong mai
10
1.1.1.5
Nhung

rui ro chu
yeu trong kinh doanh ngan hang
11
1.1.2
Tdngquan
vi
Tin
dung
ngan hdng
14
1.1.2.1
Khai niem
va ban
chat
tin
dung ngan hang
14
1.1.2.2 Vai tro cua tin
dung ngan hang trong
nen
kinh
te 15
1.1.2.3
Phan
loai
tin
dung ngan hang
17
1.2
Quan

tri rui so tin
dung ngan hang
19
1.2.1
Rui ro tin
dung
19
1.2.1.1
Khai niem
rui ro tin
dung
19
1.2.1.2 Tac hai cua rui ro tin
dung
21
1.2.2
Quan
tri rui ro tin
dung
22
1.2.2.1
Khai niem
ve
quan
tri rui ro tin
dung
22
1.2.2.2
Nguyen nhan
dan toi rui ro tin

dung
31
1.2.2.3
Cac dau
hieu nhan biet khoan
tin
dung
c6
v4n dk
36
1.2.2.4
Phuong phap
do
luong rui ro/t6n thk
tin
dung
40
1.2.2.5
Mot so
bien phap phong ngira
va
han chS
rui ro tin
dung
43
1.2.2.6
Xu ly
nhung khoan cho
vay c6
v§n

dk 48
1.2.2.7
Cac
bien phap nang
cao
chdt lugng quan
tri rui ro tin
dung
49
56
Tdm
tat
chu'ong
1
CHU'OnVG
2:
THlTC TRANG QUAN
TRI RUI RO TIN
DUNG
TAI
NGAN HANG
NGOAI THl/OfNG VIET NAM
57
2.1 Khai quat
ve
hoat dong kinh doanh
cua
Vietcombank
57
2.1.1 Khai qudt

vi
Vietcombank
57
2.1.2
Mo
hlnh
to
chuc
cua
Vietcombank
60
2.1.3 Hoat dong kinh doanh
cua
Vietcombank
61
2.1.3.1
Hoat dong
huy
dong
va
quan
tri von 52
2.1.3.2 Hoat dong
tin
dung
64
2.1.3.3
Hoat dong thanh toan
va
kinh doanh

von 64
2.1.3.4 Cong nghevasanpham
mai 67
2.1.3.5 Quan
ly rui ro va an
toan
von 67
2.1.3.6 Kit qua tai chinh
68
2.1.4 Vietcombank
voi
tiin trinh cophdn
hod 69
2.1.5
Dinh hu&ngphdt trien
cua
Vietcombank
71
2.1.5.1 Dinh huong phat tridn
cua
Vietcombank
71
2.1.5.2
Phuong huong nhiem
vu nam
2007
72
2.2 Hoat dong tin dung va thuc trang ng xau tai Vietcombank 73
2.2.1 Hoat dong tin dung cua Vietcombank 73
2.2.2 Thuc trqng ngf xau vd xu ly nff xau tai Vietcombank 78

2.2.3
Mgi sd ddnh gid tit kit qua phan loai na vd trich lap DPRR 84
2.3 Thwc trang quan tri rui ro tin dung tai Vietcombank 91
2.3.1
Cot cau to chicc hoat dong tin dung tai Vietcombank hiin nay 91
2.3.1.1 Mo hinh to chuc hoat dong tin dung 91
2.3.1.2 Bo may to chuc quan ly rui ro tin dung 92
2.3.2
Chiin
iirtrc,
dinh
hu&ng,
ki hoach hoat dong tin dung 95
2.3.2.1 Chien luge hoat dong tin dung 95
2.3.2.2 Dinh huong hoat dong tin dung 96
2.3.2.3
Ke hoach hoat dong tin dung 97
2.3.3 Chinh sdch tin d{ingcua Vietcombank 98
2.3.3.1 Nguyen tac chung 98
2.3.3.2 Chinh sach cho vay doi voi khach hang 99
2.3.3.3 Chinh sach quan ly rui ro tin dung 100
2.3.4 Kiem
tra,
kiemsodttin dung 102
2.3.4.1
Kiem tra, kidm soat tin dung tai Hoi so chinh 102
2.3.4.2
Kilm tra, kilm soat tin dung tai Chi nhanh 103
2.3.5
Nhitng han che vd nguyin nhan 103

2.3.5.1
Han chk vk thong tin trong trong viec ra quyet dinh cap tin dung 104
2.3.5.2 Thilu mot s6 han muc gioi han muc do tap trung trong danh muc cho vay 105
2.3.5.3 Chiln luge tin dung chua dugc hoach dinh mot each bai ban 105
2.3.5.4 Kha nang phan tich nganh, mat hang, ITnh virc con yeu 106
2.3.5.5 Chat lugng quan ly ng vay va ngan ngua rui ro tin dung chua cao 106
2.3.5.6 Chua thuc hien danh gia
lai
tai san bao dam cho cac khoan tin dung
107
2.3.5.7 Hieu
lire
kiem tra, kiem soat rui ro tin dung con yeu 107
2.4 Ket luan ve thuc trang quan tri rui ro tin dung 107
2.4.1
vk CO ciu
to chuc 107
2.4.2
vk
danh muc cho vay va trich lap DPRR 107
2.4.3
Ve quan tri rui ro tin dung
110
2.4.4 Ve nhan
lire
va cac van de lien quan
113
2.4.5 Ve
luat,
chinh sach cua Nha nuoc

113
Tom
t^t
chuorng
2 114
CHUONG
3: MOT SO KIEN
NGHI
VE QUAN TRI RUI RO TIN DUNG TAI NGAN
115
HANG NGOAI
Tin/ONG VIET
NAM
3.1 Kien nghi va de xuat
vol
Vietcombank 115
3.1.1 Ve hoach dinh chien
luge
va chinh sach cho vay 115
3.1.2 Ve nhan luc hoat dong trong
ITnh virc
tin dung va cac van de lien quan
116
3.1.3 Hoan thien mo hinh to chuc va quy trinh cap tin dung, quan tri rui ro
118
3.1.4 Nhanh chong trien khai thuc hien viec phan loai ng va trich lap DPRR
119
tin dung theo muc do rui ro cua khoan vay
3.1.5 Ap dung phuong phap tinh
t6n th^t

tin dung dua tren he thong
co
so du
120
lieu danh gia noi bg
3.1.6 Quan tri danh muc tai san bao dam 123
3.1.7 Phong ngua rui ro tin dung thong qua viec mo rgng cac nghiep vu phai
126
sinh, nghiep vu chung khoan hoa bang tong ket tai san
3.2 Kien nghi
vol
Ngan hang Nha
niro^c
126
3.2.1
Tang
cuong
hoat dong cua Trung tarn thong tin Tin dung 126
3.2.2 Thanh lap Cong ty dinh muc tin nhiem Viet Nam 127
3.2.3 Kiem toan de xac dinh ng xau cua he thong Ngan hang Viet Nam 128
3.3 Kien nghj
vol
Nha
nu-o-c
129
3.3.1 Xay dung co che thi truong mua ban ng 129
3.3.2 Thay doi co che phap ly cho Cong ty mua ban ng va tai san
t6n
dong 129
3.3.3 Ve viec NHTM dugc thuc hien to chuc lai, sat nhap, thanh ly doanh

131
nghiep hay yeu cau doanh nghiep tuyen bo pha san
3.4
Nhung
ban che cua luan van va
huong
nghien
cuii
tiep theo
131
3.4.1 Nhung han che 131
3.4.2 Huong nghien cuu tiep theo 131
Tom
tat ChuOTig
3 132
Ket
luan 133
Tai lieu tham khao 134
DANH MUC BANG
BIEU
Trang
So do 1-1 Nhung chuc nang co ban cua ngan hang hien dai 2
So do 1-2 Qua trinh quan tri rui ro tin dung tai NHTM 24
So
db
1-3 Mo hinh he thong Quan tri rui ro tin dung tai NHTM 25
So
d6
1-4 Khung quan tri rui ro tin dung 28
Bang 1-5 Thu

tir
xep hang rui ro tin dung cua doanh nghiep 50
Bang 1-6 Bang diem
quylt
dinh cip tin dung tieu dung ca nhan 52
So do 2-1 Mo hinh to chuc cua Vietcombank 60
Bang 2-2
T6ng
tai san cua Vietcombank 2004-2006 62
Bang 2-3 Co cau nguon von theo thi truong cua Vietcombank 2004-2006 63
Bang 2-4 Co
c4u
ngu6n
v6n
VND/USD cua Vietcombank 2004-2006 63
Bang 2-5 Doanh so va thi phan thanh toan XNK cua Vietcombank 2004-2006 65
Bang 2-6 Mot so chi tieu tai chinh co ban cua Vietcombank 2004-2006 69
Bang 2-7 Muc tieu nam 2007 cua Vietcombank 72
Bang 2-8 Du ng va tong tai san cua Vietcombank 2004-2006 75
Bang 2-9 Phan tich ng vay theo nganh kinh te tai
31/12
cac nam 2004-2006 76
Bang 2-10 Phan tich ng vay theo loai hinh DN tai 31/12 cac nam 2004-2006 77
Bang
2-11
Cac chi so phan anh rui ro tin dung tai Vietcombank 2004-2006 80
Bang 2-12 Quy DPRR va su dung DPRR 2004-2006 82
Bang 2-13 Bang tong hgp ket qua phan loai ng cac nam 2004 - 2006 85
Bang 2-14 Bang
t6ng

hgp
kit
qua phan loai ng tai 31/12/2004 89
So
db
2-15 Mo hinh to chuc hoat dong tin dung tai Vietcombank 91
Bang 2-16
K6
hoach va thuc hien cac muc tieu hoat dong tin dung 2004-2006 97
PHAN MO DAU
1.
Ly do chon de tai
Trong boi canh nen kinh xk cua Viet Nam dang hoi nhap sau rgng vac kinh te the gioi.
Nen kinh te Viet Nam dung truac nhung ca hoi va thach thuc v6 cung to
Ian.
He thong
Ngan hang Viet Nam khong dung ngoai dong chay do, se phai cai
each
toan
dien
va sau
sac de ton tai va phat trien trong boi canh canh tranh va hoi nhap thi truong tai chinh va
nen cong nghiep dich vu tai chinh - ngan hang ngay cang gia tang manh me.
Hoat dong kinh doanh cua cac NHTM Viet Nam dang tra nen phuc tap han, ap luc canh
tranh giua cac ngan hang
Ion
han va cung vai no, muc do rui ro ciing tang
len.
Trong boi
canh do, hieu qua kinh doanh cua NHTM tuy thugc rat nhieu vac nang luc quan

trj
rui ro.
Dac biet la cac NHTM phai nang cao nang luc va chat lugng quan tri rui ro tin dung, bai
vi hoat dong tin dung hien dang chiem ty trong
Ion
nhat trong danh muc tai san va nguon
thu nhap cua ngan hang.
Do do, toi chon de tai
"Qudn
tri
riti
ro tin dung tai Ngan hdng Ngoai
thuo'ng
Viet
Nam"
cho Luan van tot nghiep Chuang trinh Cao hoc Quan tri kinh doanh Quoc te.
2.
Muc dich nghien cuu
- He
thdng
hoa nhung
vdn
de ly
luan
co ban ve tin dung ngan hang, rui ro tfn dung va
quan tri rui ro tin dung trong hoat dong kinh doanh cua NHTM.
- Phan tich, danh gia thuc trang cong tac quan tri rui ro tin dung tai Ngan hang Ngoai
thuong
Viet
Nam.

-
D6
xuat mot so kiln nghi vk cong tac quan tri rui ro tin dung tai Ngan hang Ngoai
thuong Viet Nam,
3.
Phuong
phap nghien cuu
Trong qua trinh nghien cuu de thuc hien Luan van, tac gia su dung tong hgp cac phuong
phap nghien cuu khac nhau nhu phuong phap duy vat bien chung, phuong phap tiep can
he thong, phuong phap thong ke va so sanh de tien hanh nghien cuu de tai.
4.
Ket cau cua Luan van
Ngoai Phan mo dau, ket luan va danh muc tai lieu tham khao, noi dung chinh cua Luan
van dugc ket cau thanh 3 chuang.
Chuang
1:
Ngan hang thuong mai va Quan tri rui ro tin dung,
Chuang 2: Thuc trang quan tri rui ro tin dung tai Ngan hang Ngoai thuong Viet Nam.
Chuong
3:
Mot so kien nghi ve quan tri rui ro tin dung tai Ngan hang Ngoai thuong Viet Nam.
CHU'ONGl:
NGAN HANG
THU^ONG
MAI VA QUAN TRI RUI RO TIN
DUNG
Ngan hang la mot trong nhung
t6
chuc tai chinh quan trong
nhat

cua
nin
kinh tk.
D6i
voi
hdu
hit
cac ngan hang, khoan muc cho vay
chilm
tu 50%-70% gia tri tong tai san va tao ra
tu 1/2
din
2/3
ngudn
thu cua ngan hang.
D6ng
thoi,
rui ro trong hoat dong ngan hang c6 xu
huong tap trung vao danh muc cac khoan cho vay. Do do mot noi dung quan trong
d5i
vai
NHTM la cong tac quan tri rui ro tin dung dk giam
thilu
rui ro
din
muc
th4p
nh^t
va c6
thi

chap nhan dugc, khong anh huong toi kha nang canh tranh va
t6n
tai cua Ngan hang.
Chuang nay bao gom cac noi dung sau:
•
Khai niem, dac trung va vai tro cua NHTM.
•
Tin dung va rui ro tin dung ngan hang.
•
Quan tri rui ro tin dung trong hoat dong kinh doanh tin dung cua NHTM.
1.1
TONG QUAN VE NGAN
HANG
THU^ONG
MAI VA TIN DUNG NGAN
HANG
1.1.1 TONG QUAN VE NGAN
HANG
THU^ONG
MAI
1.1.1.1
Khai niem ve Ngan hang
thuong
mai
Ngan hang la mot loai hinh to chuc co vai tro quan trong trong nen kinh te. Ro rang, cac
Ngan hang co the dugc dinh
nghia
qua cac chuc nang (cac dich vu) ma cac ngan hang
nay cung cap va thuc hien trong nen kinh te. Mot
each

tiep can than trong nhat, thi Ngan
hang la mot hinh thuc to chuc tai chinh cung cap mot danh muc cac dich vu tai chinh da
dang
nhk
- dac biet la tin dung, tiet kiem va dich vu thanh toan - va thuc hien nhieu chuc
nang tai chinh nhat so voi bat ky mot to chuc kinh doanh nao trong nen kinh te.
Nhung viec dua ra mot
djnh nghia
Ngan hang mang tinh thong nhat la rat kho khan, boi
hoat dong cua NHTM rat da dang, phuc tap va
luon
bien dong theo su thay
d5i
chung
ciia
nen kinh te.
Mat khac, do tap quan va luat phap tai moi
qu6c
gia, moi vung
lanh th6
khac nhau da dan
den quan niem ve Ngan hang khong dong nhat giua cac khu vuc tren the gioi.
Tai Viet Nam, thi
""Ngan
hdng la loai hinh to chuc tin dung dugc thuc hien toan bg hoat
dong ngan hang va cac hoat dong kinh doanh khac c6 lien quan. Theo tinh chat va muc
tieu hoat dong, cac loai hinh ngan hang gom NHTM, ngan hang phat trien, ngan hang
dau tu, ngan hang chinh sach, ngan hang hgp tac va cac loai hinh ngan hang khac", va
'"Td
chicc tin dung la doanh nghiep dugc thanh lap theo quy dinh cua Luat nay va cac

quy dinh khac cua phap luat de hoat dong ngan hang" (Dieu 20 - Luat
T6
chuc tin dung
sua doi nam 2004).
Sffddl-1
Nhung chuc nang co ban cua ngan hang hien dai
Churc
nang
Uy
thac
Chuc
nang
Tin
dung
Churc nSng
Bao
hiem
Chuc
nang
Thanh
toan
Chuc
nang
Quan
ly tien
mSt
Chuc
nang
Moi
giai

NGAN HANG
HIEN
DAI
X
J
1 '
Churc
nang ngan hang
dau
tu va bao lanh
Chuc
nang
Lap
ke hoach dau tu
Chuc
nang
Tiet
kiem
(Nguon: Quan tri Ngan hdng thuong
mgi
- Peter S.Rose,
2001)
Trong nen kinh te hien dai, hoat dong cua cac trung gian tai chinh ngay cang phat trien ve
so lugng va quy mo, voi su da dang, phong phu va dan xen
Ian
nhau. Mac du chi co mot
ranh gioi mong manh
giiia
NHTM voi cac ngan hang va cac to chuc tin dung khac.
Nguoi ta van tach NHTM ra thanh mot

nhom
rieng.
Dac trung co ban de phan biet NHTM la
o
cho, NHTM la ngan hang kinh doanh tien gui,
chu yeu la tien gui khong ky han, chinh tu hoat dong do da tao cho NHTM co hoi de tang
boi so tien gui cua khach hang trong he thong ngan hang cua minh.
1.1.1.2
Dac
tru-ng
hoat dong kinh doanh cua Ngan hang
thu'ong
mai
Trong so cac To chuc tai chinh trung gian, he thong NHTM chiem vi tri quan trong nhat,
ca ve quy mo tai san va ve cac thanh phan nghiep vu. Xet ve dac trung hoat dong cua
NHTM, can chu y cac van de quan trong sau:
o Quan hi tin dung ngan hdng dua trin ca
s& hodn
tra
NHTM voi tu
each
la mot doanh nghiep kinh doanh tien te, hoat dong tren co so di vay
de cho vay. Day thuc chat la viec chuyen nhugng
"quyen
su dung cac khoan tien te", chu
khong phai la chuyen nhugng quyen so
hihi.
Do do, cac khoan tin dung ma ngan hang
c4p
ra sau mot thai gian nhat dinh phai dugc hoan tra ngugc tro lai.

o Lai
suht
biiu hiin dac trung vi hoat dong kinh doanh
Lai suit
bilu
hien gia ca khoan
ti^n
ma NHTM doi hoi khi tarn thoi trao quyen su dung
khoan
Xikn
cua minh cho nguoi di vay. Mac du cac dich vu kinh doanh cua ngan hang
cung
c4p
cho khach hang
xkx
da dang. Nhung cong viec kinh doanh chinh cua Ngan hang
van la: thanh toan lai
suit
(lai
X\kn
gui) cho phan tien gui cua khach hang va tinh lai suat
(lai cho vay)
d6i
voi khoan tien cho khach hang vay.
Co hai nhan t6
ciu
thanh trong bit ky mot lai suat nao: thir nhat, do la phan tien tra cho
nguoi cho vay khi nguoi do trao
lai
quyen su dung von; thu

hai,
la phan tien trang trai yeu
to rui ro trong truong hgp von khong dugc hoan tra. Do do, lai suat ap dung doi voi cac
loai cho vay cua ngan hang khac nhau va tang len tuy theo boi canh cua khoan cho vay.
o
Yeu
td long tin trong hoat dong kinh doanh tin dung
Tin dung la su cho vay co hua hen thoi gian hoan tra. Su hua hen bieu hien muc
tin
nhiem cua nguoi cho vay, yeu to tin nhiem la yeu to bao trum trong hoat dong tin dung,
la dieu kien can cho quan he tin dung phat sinh.
o Tin dung ngan hdng tao tien ky
thdc,
tao tai nguyin cho hoat dong kinh doanh
ngan hdng
Chuc nang tao tien va huy tien la chuc nang rieng co cua tin dung ngan hang. Chuc nang
nay da lam cho hoat dong kinh doanh tin dung cua ngan hang khac han vai cac hoat dong
kinh doanh thong thuong khac.
NHTM cho vay (khong bang tien mat) se lam tang lugng tien; ngugc lai, khi thu ng
(khong bang tien mat) se lam giam mot lugng tien.NHTM thong qua hoat dong tin dung
da tao tien va huy tien, cung cap phuong tien thanh toan cho nen kinh te. Khi lam dieu
do,
ngan hang da tao ra tai nguyen quan trong nhat phuc vu cho hoat dong kinh doanh
cua ban than ngan hang.
o Cdng nghi ngan hdng la cdng nghi dac biet - cdng nghi biin ddi ca cau thai han
cua cdc ddng tien
Hoat dong kinh te trong xa hoi luon xay ra tinh trang nhung nguoi thua tien
muon
cho
vay kiem

loi
va nhung nguoi thieu tien muon di vay. Thi truong tai
chinh true
tiep bi be
tic khong giai
quydt
noi, do khong hoa hgp dugc y nguyen cua nguoi cho vay va nguoi
di vay, vi khong trung khop ve thoi han, so lugng von va
nhimg
rui ro
Thong qua hoat dong tin dung, ngan hang tuy cam giu cac tich san (tai san co) kem
linh
hoat (cua nguoi di vay cuoi cung) so voi tieu san (tai san ng) ma ho phat hanh (voi nhung
nguoi cho vay dau tien), nhung van duy tri dugc cac nang luc chi tra.
Khi cac ngan hang cap tin dung cho khach hang, tuc la ngan hang cam ket kha nang
thanh toan theo yeu cau cua khach hang, ngan hang da thiet ke co cau thai han hgp ly de
dam bao kha nang thanh khoan. Cac bien phap nham thay doi thai han ngan quy luon
luon dap ung dugc yeu cau ve kha nang thanh toan cho khach hang, ciing nhu kha nang
thanh khoan cua ngan hang da hinh thanh mot cong nghe dac biet cua ngan hang: cong
nghe thay doi thai han su dung cac dong tien.
o Cdc nghiep vu cd diin vd hiin dai cua NHTM
Mot so cac nghiep vu truyen thong tien hanh tren co so tien mat van dugc cac NHTM
hien dai duy tri. Mat khac, cac nghiep vu hien dai, tuc tao ra cac cong cu thanh toan qua
ngan hang thay tien Trung
uong
(ca so tien te) luon dugc phat minh va bo sung da lam
cho cac nghiep vu ngan hang da dang va phong phu.
o Cdc ly
thuyet
ve can bang ddi nghich

giita
tinh
luu
hoat vd tinh sinh
l&i
cua cdc
khoan muc cho vay cua NHTM
Cac nha ngan hang da co
each
tiep can hien dai, nhan manh tuang tac giiia ly thuyet kinh
xk
va kinh nghiem thuc te, xay dung cac ly thuyet ve can bang doi nghich giua tinh luu
hoat va tinh sinh
lai ciia
cac khoan muc cho vay cua ngan hang, xem xet viec ket hgp
quan ly tai san ng vai quan ly tai san co, tuc la mot phuong thuc quan ly tong hgp cho
hoat dong kinh doanh cua NHTM.
o Hoat ddng
cda
ngan hdng mang tinh qudc te
Hoat dong cua NHTM khong chi gin
li§n
voi
n^n
kinh te trong nuoc, ma con gan chat
voi nhung dien
biln
va thay ddi trong
n^n
kinh te quoc te trong boi canh hoi nhap. Do

vay, cac phuong phap, ky thuat nghiep vu, viec su dung cac cong cu, cac thong
le
giao
dich khong thi
bo hep trong tung qudc gia, ma phai thich ung voi cac tieu chuin,
nguyen tic trong giao dich cua cac ngan hang tren the gioi.
o
NHTM Id
trung
tarn
biin ddi vd tiep nhan rui ro trong nin kinh ti
Trong thuc te, he thong ngan hang va nen kinh te luon co moi quan he tac dong qua lai
Ian
nhau mot each chat che. Quan niem ve NHTM chi thuc su dung dan khi dugc xem
xet gan voi hoat dong cua nen kinh te, dac biet khi dugc xem xet duoi goc
dp
rui ro cua
nen kinh te.
Thong qua cac kenh huy dong, NHTM nhan cac nguon tai chinh tu nhung nguoi cho vay
dau tien; con thong qua cac kenh
tin
dung, NHTM chuyen cac luong tai
chinh
den tay
nguoi di vay sau cung.
Cung bang hai each do, NHTM chuyen di va nhan ve cac luong tai chinh tu cac dinh che
tai chinh khac. Khi lam nhu vay, NHTM cung dong thai tao lap cac kenh dan
riii
ro giua
cac chu the kinh te, cac dinh che tai chinh voi nhau va nhan lay rui ro cho

chinh
minh.
Vi vay, khi mot chu the trong nen kinh te hoac dinh che tai chinh gap rui ro, neu khong
CO
bien phap ngan chan kip thoi, rui ro se
Ian
truyen va thiet hai se nhan rong trong nen
kinh te. Mat khac, khi NHTM gap rui ro, no se su dung cac kenh huy dong va cho vay
chuyen nii ro cho cac chu the trong nen kinh te.
Do do, qua hoat dong tin dung, cac NHTM mo rong
Igi
nhuan, nhung dong thai mo rgng
rui ro cho cac chu the kinh te va cho nen kinh te.
1.1.1.3
Vai tro cua Ngan hang
thyong
mai doi
vol
su*
phat trien cua nen kinh te
o Ngan hdng
Id nai
cung cap von cho nin kinh ti
Chuc nang trung gian tin dung la chuc nang dac trung va co ban nhat cua NHTM va co y
nghia dac biet quan trong trong viec thuc day nen kinh te phat trien.
Thuc hien chuc nang nay, mot mat NHTM huy dong va tap trung cac nguon von tien te
tam thoi nhan roi cua cac chu the trong nen kinh te de hinh thanh cac nguon von cho vay;
mat khac, tren co
scr
so von da huy dong dugc, thong qua nghiep vu tin dung, ngan hang

cung cip von cho mgi hoat dong kinh te, dap ung cac nhu cau von san xuat, kinh
doanh.
tieu dung
.cua
cac chu the,
gop
phan dam bao su van dong lien tuc cua
guong
may kinh
te xa hoi, thuc day tang truong kinh te.
NHTM voi tu
each
la noi tap trung dai bg phan von nhan roi, la trung tam dap ung nhu
cau von cho dau tu phat trien. Nhu vay, tin dung ngan hang vua giup cac doanh nghiep
rut ngan dugc thoi gian tich
luy
von nhanh chong cho dau tu md rgng san xuat, vua gop
phan day nhanh
toe
do tap trung va tich luy von cho nen kinh te.
o Ngan hdng
Id
cau ndi giita cdc doanh nghiep
v&i
thi
tru&ng
Dung
truoc
yeu cau phai ton tai va phat trien trong moi truong canh tranh khoc
liet,

doi
hoi mgi doanh nghiep deu phai khong ngung huy dong va su dung c6 hieu qua nhat cac
nguon luc, nham nang cao chat lugng hoat dong kinh doanh ve mgi mat.
Cac hoat dong
ciia
doanh nghiep doi hoi phai co mot
khoi
lugng
Ion
von dau tu, cac
djch
vu tai chinh, thong tin va tu van chat lugng cao.
Thong qua nghiep vu tin dung, tai trg ngoai thuong va cac dich vu tien tien, hien dai
ciia
minh, NHTM da tro thanh chiec cau noi khong the thieu cua doanh nghiep voi thi truong,
trg
giiip
doanh nghiep dung vung trong moi truong canh tranh day bien dong va khoc liet.
o NHTM
Id
cdng cu
diNhd nu&c
diiu tiit
vimd
nin kinh ti
Trong
nin
kinh
xk
thi truong, viec dieu tiet tien te (bao gom cac chinh sach tien te va cac

cong cu cua no) c6
thi
dieu tiet gian tiep va v6 ciing hieu qua den nhung hoat dong
vT
mo
cua
nin
kinh
tl
qudc gia. Mot ndi dung quan trong
ciia
dieu tiet tien te la dieu hoa khdi tien
te.
Thdng qua hoat ddng tin dung va thanh toan trong he thdng
ciia
minh, cac NHTM da
gdp
phin quan trgng trong viec
dilu
hoa khdi lugng
tiln
cung ung trong luu thdng duoi su
tac ddng
ciia
Ngan hang Trung uong.
Cac NHTM cd vai tro dac biet quan trgng trong viec md rgng hay thu hep khdi lugng
tiln cung ung cho
nin
kinh tl, tu do dn dinh gia tri ddng tien va kiem soat lam phat.
Bang viec cap cac khoan tin dung cho

nin
kinh tl, NHTM thuc hien viec din dit cac
ludng
tiln, tap hgp va phan chia vdn thi truong mot
each
cd hieu qua. Do do, NHTM la
mot cdng cu quan trong
dl
Nha nuoc dilu tilt
vT
md
nin
kinh tl.
o NHTM
Id
cau ndi nin tdi chinh qudc gia
v&i
nin tai chinh qudc te
Trong nen kinh te hien dai, viec phat trien kinh te
ciia
moi qudc gia
ludn
gan lien vdi su
phat trien
ciia
nen kinh te the gioi va la mot
bg
phan ciu thanh nen su phat trien do.
Trong boi canh do, viec giao luu kinh te - van hoa - xa hdi giira cac khu vuc, cac qudc
gia trd thanh nhu cau can thiet va cap bach.

Vi vay, nen tai chinh
ciia
moi qudc gia ciing phai hoa nhap vao nen tai chinh qudc te. He
thdng NHTM ciing voi cac hoat ddng
ciia
minh da ddng mot vai trd vd ciing quan trong
trong su hoa nhap nay, vdi cac nghiep vu kinh doanh hdi doai, tai trg thuong mai, thanh
toan qudc te va cac dich vu ngan hang khac, NHTM da tao dieu kien thuc day ngoai
thuong khong ngung md rgng va phat trien.
Qua do cd the thay, hoat ddng cua cac NHTM khong chi gan lien vdi nen kinh te trong
nude
ma eon gan lien vdi nhung dien bien va thay ddi trong nen kinh te the gioi,
tii
do he
thdng NHTM da thuc hien vai trd dieu tiet nen tai chinh qudc gia
phii
hgp vdi su van
ddng
ciia
nen tai chinh qudc te.
1.1.1.4 Nhirng quy che dac biet doi
vol
Ngan hang
thu'ong
mai
He thdng Ngan hang cd vai trd vd ciing to
Idn
ddi vdi nen kinh te. Nhung ddng thoi la
trung tam bien ddi va tiep nhan
riii

ro trong nen kinh te. Su pha san
ciia
he thdng ngan
hang se gay ra cac cude
khiing
hoang kinh te vdi hau qua vd ciing to Idn, anh huong xau
den tinh hinh kinh te - xa hdi.
Do dd, hoat ddng kinh doanh ngan hang dugc dieu chinh bang cac dao luat va dugc giam
sat chat che nhit. Trong
nin
kinh te hien dai, thuong cd cac quy dinh sau nham dam bao
10
an toan trong kinh doanh ngan hang va nang cao hieu qua kinh te - xa hdi
tir
cac dich vu
ma ngan hang cung cap:
o Quy dinh vi an todn trong hoat ddng kinh doanh
De bao ve ngudi
giii
tien va ngudi vay tien trong truong hgp ngan hang pha san, trong
truong hgp nay se tao ra cac chi phi nhat dinh ddi vdi ngan hang.
o Quy dinh vi thuc thi chinh sdch tiin ti
Day thuc chat lien quan den chuc nang dac biet
ciia
ngan hang, dd la trung gian chuyen
tai
chinh
sach tien te cua Ngan hang Trung uong vao toan bg nen kinh te.
o Quy dinh vi phan phdi tin dung
Nham quy dinh cac ngan hang cap tin dung cho nhiing bg phan nhat dinh

ciia
xa hdi. Cac
quy dinh nay yeu cau cac ngan hang phai duy tri mot khdi lugng cho vay hay mot ty
le
tin dung ddi vdi mot
linh
vuc nhat dinh dugc xac dinh la dac biet.
o Quy dinh vi viec bao vi khdch hdng
Luat
ciia
hau het cac qudc gia deu quy djnh ngan hang khdng dugc cdng bd trong hd so
tin dung ve cac van de ca nhan thugc ddi tu
ciia
khach hang khi chua dugc su ddng y
ciia
khach hang. Ddng thoi, khach hang cd quyen yeu cau ngan hang cung cap nhung thdng
tin chi tiet ve quy che tin dung, va
nhting
ly do tu chdi cap tin dung cho khach hang.
o Quy dinh vi bao vi
ngu&i
dau tu
Trong hau het eae bg luat deu cd lien quan den viec bao ve
Igi
ich
ciia
ngudi dau tu trong
nhimg truong hgp giao dich gian
Ian,
bung bit thdng tin, thdng tin khdng minh bach ro

rang, cac hanh ddng phan biet ddi xu trong dau tu.
o Quy dinh thdnh lap ngan hdng vd cap
gidyphep
kinh doanh
Cac quy dinh ve viec thanh lap ngan hang nham lap ra cac rao can de han che lap cac
ngan hang moi khdng cd
dii
nang
lire
tai chinh va cac ngudn luc khac dam bao cho su
hoat ddng hieu qua va ben vung cua ngan hang.
11
1.1.1.5
Nhirng
rui ro chu yeu trong kinh doanh ngan hang
Do kinh doanh ngan hang la loai hinh kinh doanh dac biet, nen nhirng nii ro ddi vdi hoat
ddng kinh doanh ngan hang
cGng
rat dac thu. Sau day la khai quat ve nhirng nii ro chu
yeu ma mot ngan hang hien dai phai ddi mat:
o
Rdi
ro lai suat
Mot trong nhung chuc nang dat biec co ban cua ngan hang la qua trinh chuyen hoa tai
san. Qua trinh nay gdm viec mua ban cac chung khoan so cap,
tiic
la su dung vdn; va
phat hanh cac chung khoan so cap, tuc la huy ddng vdn. Ky han va do thanh khoan
ciia
cac chung khoan so cap trong danh muc dau tu thugc tai san cd thuong khdng can

xiing
vdi cac chung khoan thu cap thugc tai san ng. Su khdng can
xiing
ve ky han giua tai san
cd va tai san ng lam cho ngan hang phai hung chiu
riii
ro ve lai suat.
o Rui ro ngoai hdi
Viec da dang hoa danh muc dau tu qudc te
ciia
cac ngan hang thdng qua viec tham gia
hoat ddng dau tu
nude
ngoai true tiep va gian tiep se cd the tang them dugc
Igi
nhuan va
giam dugc nii ro so vdi chi dau tu trong
nude.
Nhung cd hai nguyen nhan khien cac muc
Igi
nhuan tu dau tu
nude
ngoai va dau tu trong
nude khdng cd mdi
tuong
quan chat che vdi nhau la: thu nhat, trinh dd va cdng nghe dac
trung giua cac nen kinh te khac nhau la khac biet; thu hai,
sir
bien ddng ve ty gia hdi doai
giua cac ddng tien khdng cd mdi tuong quan chat che vdi nhau.

Nhu vay, de cd the phdng ngua nii ro hdi doai, ngan hang phai lam can xung giua tai san
cd va tai san ng ddi vdi mdi loai ngoai te trong bang can ddi tai san. Nhung the thi ngan
hang cung chi mdi loai tru dugc nii ro ty gia, cdn nii ro lai suat ngoai te van phat sinh
nlu
cac ky han
ciia
tai san cd va tai san ng bang ngoai te khdng can xung vdi nhau.
12
Do dd, vi cac ty gia va lai suat
giija
cac qudc gia
(giiia
cac ddng tien) cd mdi tuong quan
khdng chat che vdi nhau, cac ngan hang cd the tan dung de da dang hoa co cau tai san cd
va tai san ng bang ngoai te de nham giam bdt nii ro hdi doai.
o Rui ro tin dung
Dugc trinh bay tai phan 1.2.1 -
Riii
ro tin dung (trang
16).
o
Rdi
ro thanh khodn
Rui ro thanh khoan phat sinh khi
nhiing
ngudi gui tien ddng thoi cd nhu cau nit tien
giii
tai ngan hang ngay lap
tiic
va cung vao mot thai diem. Trong khi dd, ngan hang da dem

sd tien huy ddng dugc
sii
dung vao cac muc
dich
va vdi cac co cau thai han khac nhau cd
do thanh khoan thap hon. Do dd, dap ung dugc nhu cau nit tien
giii
vdi sd lugng
Idn
la
cue ky khd,
liic
nay ngan hang phai ddi mat vdi nii ro thanh khoan.
Trong truong hgp nii ro thanh khoan nghiem trgng, nhu truong hgp tat ca ngudi gui tien
ddng
loat
yeu cau ngan hang chi tra toan bg tien
giii
cua hg, thi dan ngan hang chi dang
tiir
chd phai ddi phd vdi rui ro thanh khoan den cho phai ddi mat vdi nii ro pha san.
o
Rdi
ro hoat ddng ngoai bang
Xuat phat tu tinh chat
ciia
cac hoat ddng ngoai bang (cac cam ket, bao lanh) la ngan hang
thu dugc phi trong khi khdng phai su dung den vdn kinh doanh cho nen cac ngan hang da
phat trien cac hoat ddng ngoai bang. Nhung hoat ddng ngoai bang lai cung
tilm

in rit
nhieu nii ro do nd cd the anh hudng den trang thai tuong lai
ciia
bang can doi tai san ndi
bang, boi vi cac hoat ddng ngoai bang cd the tao ra cac tai san cd va tai san ng cd chit
lugng xau bd sung cho bang can ddi ndi bang.
o Rui ro cdng nghi vd hoat ddng
Lgi ich tu dau tu cdng nghe la tao cho ngan hang mot
siic
bat quan trgng trong cudc canh
tranh dii ddi ve thi phan va ddng thoi cho phep ngan hang phat trien cac san pham mdi,
tien tiln, hien dai
giiip
ngan hang tdn tai va phat trien ben vung. Ben canh do, hieu qua
13
kinh te nhd md rgng quy md hoat ddng bao ham kha nang ngan hang giam thap dugc gia
thanh hoat ddng binh quan bang
each
md rgng dau ra
ciia
cac dich vu tai chinh - ngan
hang do ngan hang cung cap. Hieu qua do tang cudng khai thac tiem nang cdng nghe bao
ham kha nang
ciia
ngan hang vdi quy md cdng nghe nhat dinh cd the cung cap nhieu hon
cac dich vu khac nhau cho ngan hang.
Riii
ro cdng nghe phat sinh khi nhung khoan dau tu cho phat trien cdng nghe khdng tao
ra dugc khoan tiet kiem trong chi phi nhu da du tinh khi md rgng quy md hoat ddng.
Riii

ro ve cdng nghe cd the gay hau qua la kha nang canh tranh cua ngan hang giam xudng
dang ke va la nguyen nhan tiem an
ciia
su pha san ngan hang trong tuong lai.
Rui ro hoat ddng cd mdi lien he chat che vdi nii ro cdng nghe va cd the phat sinh bat
eii
khi
nao he thdng cdng nghe bi true trac, hoac la khi he thdng hd trg ben trong ngung hoat
ddng.
o Rui ro qudc gia vd rui ro khac
Ngoai cac loai nii ro neu tren, cac ngan hang hien dai ngay nay eon phai ddi mat vdi mot
so loai nii ro khac:
Riii
ro
qudc
gia:
khi ngan hang tham gia dau tu nude ngoai ciing cd the chiu rui ro, day goi la
nii ro qudc gia, nd lien quan den luat phap qudc gia dia phuong, luat phap qudc te va du tru
ngoai hdi qudc gia ma ngan hang tham gia dau tu nude ngoai, hoac vi cac ly do chinh tri dan
den viec thu hdi vdn va lai tu dau tu
nude
ngoai eham, khdng day
dii
hoac tdn that.
Rui ro khac: nii ro nay la nguyen nhan
ciia
cac dieu kien thi truong tai chinh
bj
thay ddi
dot ngdt, su sup dd

ciia
thi truong chung khoan, hoac bat ngudn tu yeu td kinh te
vT
md.
14