Xây dựng và phát triển đội ngũ Công nhân tỉnh Phú Thọ trong quá trình Công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay

1
đại học quốc gia hà nội
Tr-ờng đại học khoa học xã hội và nhân văn




l-u hữu hiếu


xây dựng và phát triển đội ngũ công nhân
tỉnh phú thọ trong sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa


luận văn thạc sĩ
Chuyên ngành: Chủ nghĩa xã hội khoa học
Mã số: 60 22 03 08
Ng-ời h-ớng dẫn khoa học: GS.TS D-ơng Xuân Ngọc

Hà Nội - 2014

2
MỞ BÀI
1. Lý do và tính cấp thiết của đề tài
Xây dng giai cp công nhân Vit Nam ln mnh trong thi k y mnh
công nghip hóa , hii hóa c là nhim v quan trng và cp bách ca
c,  mi công nhân và toàn xã hi. Trong s
nghip xây dng và bo v T quc hin nay, giai cp công nhân không ch là giai
co mà còn là lu, trc tip thc hin thng li s nghip
công nghip hóa , hii hóa c. Giai cp công nhân Vit Nam có nhng s
chuyn bin ht sc quan trng, phát trin nhanh v s ng, chng a dng
v u, hình thành mo. V trí ca giai cp
c khc vai trò là giai co
cách mng cng sn Vit Nam, va tiên phong trong s nghip xây
dng ch i, là lu trong s nghip công nghip hóa , hin
i hóa. Tuy nhiên s phát trin ca giai cc yêu cu
ca s nghip công nghip hóa , hii hóa và hi nhp quc t c v s ng và
ch hc vn, chuyên môn, k  nghip, thiu các
chuyên gia k thut, cán b qun lý gii, công nhân lành ngh Mt b phn công
nhân chm thích nghi vi  th o bài bn, có h thng.
Giác ng giai cp và b ca giai cu, s
hiu bit chính tr, pháp lut còn nhiu hn ch. Vì vy, v xây dng giai cp
công nhân không ngng ln mnh v mi mt là mt nhim v ht sc quan trng

cc ca giai cp công nhân và toàn th nhân dân.
Là mt b phn ca giai cp công nhân Vit Nam, tri qua mt thi gian phát
triTnh Phú Th không ngng thành, có vai trò ln
trong ti  u tranh gii phóng dân tc, xây dng và bo v  c nói
 phát trit T y
mnh công nghip hóa , hii hóa c,  tip tc
khnh vai trò quan trp công nhân c i
 bc l nhng nhng hn ch và yi

3
phi t c khc ph  có th   c yêu cu ca s nghip công
nghip hóa , hii hóa c. Vì vy, nghiên cu v phát tri
công nhân Phú Th là vic làm vn lâu dài, va cp bách.
Chính vì vy tác gi a chn và thc hi tài: “ Xây dựng và phát
triển đội ngũ công nhân tỉnh Phú Thọ trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại
hóa”, hy vng góp mt phn nh vào vic làm rõ bn cht, vai trò ca giai cp công
nhân Vit Nam, góp phn xây dng và phát tri Tnh Phú Th.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan tới đề tài
2.1. Các công trình nghiên cứu về giai cấp công nhân và xây dựng giai cấp
công nhân Việt Nam trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa
Trong nhqua, v giai cp công nhân và s mnh lch s ca nó
c nhiu công trình khoa hc nghiên cu vi nhi và phm vi khác
nht s công trình nghiên cu: giai cp công nhân là gì? Thc
trng giai cp công nhân và s mnh lch s ca giai cp công nhân Vit Nam
Mt s công trình nghiên cu có liên quan t tài nghiên cu ca tôi:
- Tích cc hóa nhân t ch  giai cp công nhân hoàn thành s mnh
lch s cn Th Bích Liên- Lun án ti
- V a công nhân  c ta him Th Xuân
n án Ti
- ng bing giai cp công nhân Vit Nam trong nhu

th k ng Vit nam- Vi
ng Hà Ni, 2001)
- V giai cp công nhân hii, phong trào cng sn và công nhân, trào
i dân ch trong ch n hi  tài khoa hc cc,

- ng giai cp công nhân Vit Nam n 2011- ng
Ngc Tùng,  tài khoa hc cc, 
- p công nhân Vit Nam  thc trng và suy ng
Long, Tp chí Cng sn s 

4
- m bo vic làm, ci thiu kin làm vic ca công nhân
các khu công nghip  Vit Nam hi TS. Lê Thanh Hà tài khoa hc cp
T
Các công trình nêi toàn din nhng v liên
quan tng bing ca nó trong thi k  lên Ch 
xã hi, m ra nhng gii pháp nhm xây d
ngng ln mnh nhng yêu cu cy mnh công nghip hóa,
hii hóa.
Gt s công trình khác nghiên cu trc tin mi quan gh
gia công nghip hóa, hi i hóa vi s phát trin ca giai cp công nhân;
vai trò ca giai cy mnh công nghip hóa, hii

- p hóa, hii hóa và s phát trin giai c
ng( ch biên)- Nxb Chính tr Quc Gia, Hà Ni, 2001)
-  phát trin ca giai cp công nhân Vit nam và vai trò ca nó trong s
nghip công nghip hóa, hin Ng- Lun án ti
2001).
- K yu hi th giai ct nam trong s
nghip công nghip hóa, hii ht nam, Hà

Nôi, 2002).
- Giai cp công nhân trong s nghip công nghip hóa, hit
c- Nxb Chính tr Quc gia, Hà Ni, 2004)
- ng giai cp công nhân Vit Nam vng mng yêu cu cúa
s phát tri   ng Ngc Tùng- Tham lun ti: Phiên hp sáng
14/01/2011, i hi biu toàn quc ln th XI cng Cng sn Vit Nam).
- Xây dng giai cp công nhân vng mnh trong thi k   t
 ( ng Ngc Tùng- Bài phng vn v    
nhân ngày 1/5/2009)

5
Trong các công trình các tác gi     c n mi
quan h bin chng gia quá trình công nghip hóa, hic vi s
phát trin ca giai ct ra nhng yêu cu nhm phát trin giai cp
công nhân c v s ng, ch có th c nh
hi ca thc tit ra.
2.2. Các công trình nghiên cứu về đội ngũ công nhân và xây dựng đội
ngũ công nhân Phú Thọ
i vi tình hình nghiên cu v        
công nhân Phú Th trong thu, tip cn vi mt s bài
báo, các nghiên cu c th 
- ch phát trin công nghin 2011 - a bàn tnh
Phú Thv.vn/ , 2011.
- Thc trng công nghip tnh ta: Nguyên nhân và gii pháp  
, 2012.
- Qui hoch tng th phát trin kinh t - xã hi tnh Phú Th ,

- y ban nhân dân Tnh Phú Th(2009), Báo cáo tình hình thc hin nhim
v phát trin kinh t- xã hng nhim v 2010.
- y ban nhân dân Tnh Phú Th(2010), Báo cáo tình hình thc hin nhim

v phát trin kinh t- xã h vng nhim v n
- y ban nhân dân Tnh Phú Th(2011), Báo cáo tình hình thc hin nhim
v phát trin kinh t- xã h ng nhim v 
- Cc thng kê- Liên ng Tnh Phú Th(2010), Thc tr
công nhân Tnh Phú Th theo kt qu u tra xã hi hc
Trong các bài báo ch  cp ti vic phát trin, quy hoch chung v công
nghip, v vic phát trin nn kinh t chung ca Tnh Phú Th, còn vi cp ti
nh là rt ít. u vào mc
tiêu nghiên c tài nghiên cu trên ch yu nêu v và gii quyt v
nm  tm v u c th v 

6
nhân Tnh Phú Th mt cách khoa hc và toàn din. Chính vì v tài này tác gi
s ch ng, gii pháp xây dng và phát trinh
Phú Th trong quá trình công nghip hóa, hii hóa, hi nhp và phát trin.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
3.1 Mục tiêu nghiên cứu
  lý lugiá thc trng vic xây dng và phát
tri, lu xung và gii pháp ch
yu nhm tip tc xây dng và phát tri ng yêu
cu s nghip y mnh công nghip hóa, hic.
3.2 Nhiệm vụ
 c m nh và gii quyt nhng nhim v:
-  lý lun v vic xây dng và phát trin giai cp công nhân Vit
 nói riêng trong s nghip công nghip
hóa, hii hóa.
- c trng xây dng và phát trin , tìm
ra nhng nguyên nhân và nhng v t ra trong quá trình xây dng và phát trin

-  xung và gii pháp ch yu nhm xây dng và phát trin

 trong s nghip công nghip hóa, hii hóa.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài.
4.1 Đối tượng nghiên cứu:
 tài nghiên cu vic xây dng và phát tri
trong s nghip công nghip hóa , hii hóa.
4.2 Phạm vi nghiên cứu:
 tài nghiên cu quá trình xây dng và pht tri
Th trong quá trình công nghip hóa , hii hóa, ch yu trong thi k y mnh
công nghip hóa , hii hóa (t i hi VIIIn nay.
5. Cơ sở lý luận và hệ phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn.

7
- Luu d ch - ng H
m cng v giai cp công nhân và s mnh lch s ca
nó, v công nghip hóa, hii hóa. Kt qu u tra thc trng công nhân  các
doanh nghia bàn tnh Phú Th.
- Vn dng tng ht bin chng và duy vt lch s.
Coi tr- lch s; kt hthu thp thông tin, phân
tích, tng hp, so sánh, thng kê,
- K tha mt cách chn lc các thành tu nghiên cn lun
.
6. Đóng góp mới của luận văn
-   tài nghiên c     c mt cách h
thng thc tr; thc trng xây dng và pht tri
Th trong quá trình công nghip hóa, hii hóa.
- Kt qu nghiên cu ca lun to l khoa h các
c o, qun lý  tnh Phú Th tham kho, vn dng trong vic xây dng
chính sách nhm xây dng và phát tria bàn toàn tnh.
- Lu dùng làm tài liu tham kho, phc v ging dy nghiên cu
v giai cp công nhân  ng chính tr Tnh, Thành ph.

7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phn M t lun, Danh mc tài liu tham kho và Ph Lc, lun
t.



8
CHƢƠNG 1
GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM VÀ ĐỘI NGŨ CÔNG NHÂN PHÚ
THỌ TRONG QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA

1.1. Giai cấp công nhân Việt Nam trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện
đại hóa
1.1.1. Khái lƣợc về giai cấp công nhân và giai cấp công nhân Việt Nam
1.1.1.1. Khái niệm về giai cấp công nhân
 
 


- 
sao? T
 - 

              


 


làm g[4, tr.56].



               




9
                


 


            


Vị trí của giai cấp công nhân trong lực lượng sản xuất






[7, tr.605].
Vị trí trong quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa:
 


Giai cấp tư sản, tức là tư bản, mà lớn lên thì giai cấp vô sản, giai cấp công

nhân hiện đại - tức giai cấp chỉ có thể sống với điều kiện là kiếm được việc làm, nếu
lao động của họ tăng thêm tư bản cũng phát triển theo. Những công nhân ấy, buộc
phải tự bán mình để kiếm ăn từng bữa một, là một hàng hóa, tức là món hàng đem
bán như bất cứ món hàng nào khác; vì thế, họ phải chịu hết sự may rủi của cạnh
tranh, mọi sự lên xuống của thị trường [5, tr.605].



10

 - 






Những vấn đề chính trị - xã hội
của cơ cấu xã hội - giai cấp ở nước ta
- 

 


Đổi mới chính sách xã hội, luận cứ và giải
pháp

 



 [37, tr.31].
         
               

Giai cấp công nhân là một tập đoàn người ổn định, hình thành và phát triển
cùng với nền sản xuất công nghiệp ngày càng hiện đại, là lực lượng sản xuất cơ bản
và tiên tiến của thời đại ngày nay, là lực lượng lãnh đạo và là động lực chủ yếu của
quá trình chuyển biến cách mạng từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội ở mỗi

11
nước và trên phạm vi toàn thế giới. Trong các nước tư bản chủ nghĩa do không có
hoặc cơ bản không có những tư liệu sản xuất chủ yếu của xã hội, họ phải bán sức
lao động làm thuê cho giai cấp tư sản và bị bóc lột giá trị thặng dư; trong các nước
xã hội chủ nghĩa, họ cùng nhân dân lao động làm chủ các tư liệu sản xuất chủ yếu
và cùng nhau hợp tác lao động sáng tạo vì lợi ích chung toàn xã hội và của bản
thân giai cấp mình.
1.1.1.2. Đặc điểm giai cấp công nhân Việt Nam


, 
 



Khi nghiên c

Giai cấp công nhân Việt Nam, sự hình thành
và phát triển của nó từ giai cấp tự mình đến giai cấp cho mình 



.
Đổi mới chính sách đối với công nhân và thợ thủ công" 
Tr






12

[51, tr.113].
T
             


Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời từ đầu thế kỷ XX gắn liền với sự xuất
hiện các cơ sở kinh tế của tư sản Pháp, là một tập đoàn gồm những người lao động
trên lĩnh vực công nghiệp với trình độ kỹ thuật hiện đại và xã hội hóa ngày càng
cao, thu nhập chủ yếu của họ là tiền công. Họ là lực lượng tiên phong trong quá
trình cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và đang lãnh đạo quá trình công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước nhằm xây dựng một nền kinh tế hiện đại, xây dựng nước
Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh; đảm bảo giữ
vững độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, góp phần vào sự nghiệp cách mạng thế
giới vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.
1.1.2. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa và sự phát triển của giai cấp công
nhân Việt Nam
1.1.2.1. Về khái niệm công nghiệp hóa, hiện đại hóa
Công nghip hóa , hii hóa  
h


công nghip hóa mà công nghip hóa 

              


công nghip hóa 



13


công nghip hóa 
.
 
công nghip hóa 

công nghip hóa t quá trình phát


ng
 [2, tr.6]
Tóm lạicông nghip hóa 

Một làcông nghip hóa 



Hai làcông nghip hóa 

 




công nghip hóa , hii hóa
  công nghip hóa       

công nghip hóa 

14

.
 

công nghip hóa 

công nghip hóa 
Công nghip hóa 



 
-  [46, tr.63].
        công
nghip hóa công nghip hóa. Công nghip hóa chính là
 


công

nghip hóa 
công nghip hóa 
công nghip hóa 
- 


- công nghip hóa hii hóa. Công nghip hóa và hin
i hóa 
công nghip hóa , hii hóa 

15


Trên 
công nghip hóa , hii hóa 
là:
Công nghip hóa , hii hóa 

         
côn
- 
cao [13, tr.65].
1.1.2.2. Sự tác động qua lại giữa quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa
và sự phát triển của giai cấp công nhân
-




công nghip hóa , hii hóa và

công nghip hóa ,
hii hóa 
công nghip hóa , hii hóa. 

 
công nghip hóa , hii hóa 
công nghip hóa , hii hóa.
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa là điều kiện để giai cấp công nhân phát
triển và lớn mạnh về mọi mặt.

16
Công nghip hóa , hii hóa  
             
công nghip hóa , hii hóa 



công nghip hóa , hii hóa,
công
nghip hóa , hii hóa 

công nghip hóa , hii hóa



Thứ nhất, công nghiệp hóa , hiện đại hóa là điều kiện để giai cấp công nhân
phát triển về số lượng.
Quá trình công nghip hóa , hii hóa 
công nghip hóa , hii hóa 
                



 






 

17
 





Thứ hai, công nghiệp hóa, hiện đại hóa là điều kiện để nâng cao chất lượng
giai cấp công nhân


ao, tính tiên




công nghip hóa , hii hóa 

 


[13, tr.43].
- 
kin


- 
 - 




18

              
[37
- 
       

          


Vai trò tích cực của giai cấp công nhân Việt Nam đối với sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
- Giai cấp công nhân Việt Nam thông qua Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh
đạo sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

 





 


 


 


    -      

19
 

- Giai cấp công nhân là lực lượng lao động cơ bản đi đầu trong sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Giai c


 

công nghip hóa , hii hóa




 







 
hóa" [13, tr.67].


 

         

20

 [14, tr.124-125]


- Giai cấp công nhân là nhân tố đảm bảo cho việc giữ vững ổn định chính trị
- xã hội là chỗ dựa vững chắc của Đảng và Nhà nước.
       
- 
 
- nông dân - 

ng vào








1.2. Tính đặc thù của đội ngũ công nhân Phú Thọ trong quá trình công
nghiệp hóa, hiện đại hóa
1.2.1. Đặc điểm đội ngũ công nhân Phú Thọ

 






21
- Đội ngũ công nhân Phú Thọ ra đời sớm


           -     
Tây
Yên Bái, phía Nam giáp Hòa 

   


- - 
- - 




 

òa
Thanh Th-
- 

Phú Th là tnh mia hình b chia cc chia thành
tiu vùng ch yu. Tiu vùng núi cao phía Tây và phía Nam ca Phú Th, tuy gp
mt s  vi vùng này li có nhiu ti
trin lâm nghip, khai thác khoáng sn và phát trin kinh t trang tri. Tiu vùng gò,
i thp b chia ct nhiu, xen k ng rung và dng bng ven sông Hng,
Hu Lô, T n li cho vic trng các loi cây công nghip, phát
tri

22
Phú Th nm trong vùng khí hu nhii gió mùa, có mnh.
Nhi  ng 23
0
   ng
 i ln, khong 85  87%.
Nhìn chung khí hu ca Phú Th thun li cho vic phát trin cây trng, v
dng.

2


%




o

Din tích rng hin nay ca Phú Th ni các tnh trong c
c xp vào nhng t che ph rng ln (42% din tích t nhiên).
Vi din tích rng hing t nhiên, 74.704
ha rng trng, cung cp hàng vn tn g cho công nghip ch bi
loi cây ch y  , keo, b  và mt s loài cây b
trong phát trit vn là nhng cây phc v cho ngành công nghip
sn xut giy).
 











23


 

.
- Đội ngũ công nhân Phú Thọ là bộ phận công nhân các tỉnh phía Bắc
sớm nhanh chóng thoát khỏi cơ chế bao cấp, chuyển biến nhanh sang cơ chế
mới.

 nhân 
Phú


- 2000, 

-1995



--
- 



  -            
3 là 9,20%;


g


24


 khu công nghi 







- 
 

Ph

- Đội ngũ công nhân Phú Thọ đa dạng về thành phần dân tộc cũng nhƣ
về thành phần xuất thân.
              
 có 2 
               




 





 :  , sông Lô , 

,


, 
















: 250 km. 








 :  ,  ,  ,  , 
.  





  

90 km.


t 

25
chuyê
       
 nhân 
a
bàn tnh có 28 dân tt là dân tc Kinh vi s i,
chim 85,89% dân s ca tnh. Dân s i dân tc thiu s i,
chim 14,11% s dân toàn tnh. Trong s các dân tc thiu s dân tng có
i, chim 13,62%; dân ti, chim 0,92%; dân tc
i, chim 0,22%; dân tc Tày có i, chim 0,15%;
dân t    i, chim 0,05%; dân t    i, chim
0,04%; dân ti, chim 0,03%; dân ti, chim
0,02%; dân tc Th i, chim 0,01%; dân ti, chim
0,008% Phú






             


côn       [10,
               không



công nghip
hóa , hii hóa    Tuy
nhiên    xu       