Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường tiểu học

Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I/LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Từ xưa đến nay Đảng và Nhà nước ta đã đặt giáo dục và đào tạo thành “Quốc
sách hàng đầu, là tương lai của dân tộc”, “một trong những động lực quan trọng để
thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, là điều kiện phát huy nguồn lực
con người, yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh chóng và
bền vững”
Bác Hồ muôn vàn kính yêu của chúng ta luôn mong cho mọi tầng lớp nhân dân
một điều rằng “ai cũng được học hành”, đó là một quyền lợi cơ bản của mỗi người.
Trong những năm gần đây tình trạng học sinh bỏ học diễn ra phổ biến trong cả
nước, việc học sinh bỏ học chủ yếu tập trung ở vùng cao, biên giới và hải đảo. Đặc
biệt tình trạng học sinh bỏ học cũng diễn ra ngày càng nhiều tại vùng đồng bào dân
tộc thiểu số, điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng đặc biệt khó khăn của chính
phủ.
Đặc biệt trường TH Hồ Thị Kỷ A nằm trong địa bàn xã Hồ Thị Kỷ, trong những
năm qua tình hình bỏ học chiếm 1,5%, gây ảnh hưởng đến công tác phổ cấp giáo
dục.
Qua những con số nêu trên khi nhìn vào không khỏi làm chúng ta băn khoăn và
đặt ra hàng loạt câu hỏi. Nguyên nhân nào làm cho tỉ lệ học sinh bỏ học vẫn còn ở
mức cao như vậy? Tại sao chúng ta đã có nhiều biện pháp nhằm giảm tỉ lệ học sinh
bỏ học nhưng tình trạng học sinh bỏ học vẫn còn ở mức cao? Những biện pháp đó
thực sự đã hiệu quả chưa? Có biện pháp nào hiệu quả hơn không? Rất nhiều câu hỏi
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
1
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
đặt ra trong đầu chúng ta. Trước tình hình đó trong quản lý cần phải tăng cường phối
hợp với các lực lượng xã hội, các ban ngành đoàn thể để có biện pháp phù hợp nhằm
ngăn ngừa, và vận động học sinh trở lại trường. Cố gắng huy động để 100% học sinh
trong năm học tốt nghiệp Tiểu học, đủ điều kiện tuyển sinh vào lớp 6, qua đó thực
hiện tốt nhiệm vụ giáo dục về mọi mặt

- Với trách nhiệm của một nhà quản lí tôi luôn mong muốn sao chất lượng nhà
trường ngày một đi lên, và đặc biệt mảng phổ cấp giáo dục mà tôi đảm nhận đạt kết
quả tốt nhất. Từ những lý do nêu trên tôi đã nghiên cứu đề tài “Biện pháp khắc phục
hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH”, nhằm góp phần đưa ra những biện
pháp trong quá trình chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ giáo dục để giảm bớt tỉ lệ học sinh
bỏ học.
Hạn chế tình trạng học sinh bỏ học và thực hiện đúng mục tiêu PCGD tiểu học
đúng độ tuổi, góp phần xây dựng một xã hội Dân trí – Văn minh – Dân giàu – Nước
mạnh.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
- Bỏ học là hiện tượng xảy ra trong phạm vi nhà trường.Đó là hiện tượng học
sinh rời khỏi ghế nhà trường khi đang ở giai đoạn được giáo dục thuộc cấp học mà
học sinh đó được tuyển sinh.
- Bỏ học trước hết là ảnh hưởng đến bản thân học sinh sau đó ảnh hưởng đến gia
đình và xã hội
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
2
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
- Trong những năm gần đây, hiện tượng nghỉ học, bỏ học ở học sinh diễn ra khá
phổ biến ở nhiều nơi và đó cũng là mối quan tâm trăn trở của những người làm nghề
“trồng người” và cũng là mối quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh.
- Câu hỏi: “Làm thế nào để ngăn ngừa, khắc phục tình trạng học sinh nghỉ học,
bỏ học?” là vấn đề muôn thuở của nhà trường, đồng thời không ít cán bộ quản lý
trường học, giáo viên đã dành một thời gian khá lớn cho công việc này.
- Bỏ học ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của xã hội hiện nay. Nguyên nhân
tạo ra thực trạng trên từ nhiều phía vì tất cả đều có nguồn gốc phức hợp. Đó có thể
từ gia đình, nhà trường, xã hội, bạn bè Học sinh thường có học lực yếu kém hoặc
thiếu căn bản dẫn đến lưu ban, bỏ học… Tuy nhiên, với chức năng là một cơ quan
giáo dục chuyên biệt, nhà trường vẫn luôn giữ vai trò chủ đạo trong việc giúp các em
yên tâm học tập mà không nghỉ học, bỏ học cũng như vận động thuyết phục học sinh

bỏ học trở lại trường và xem việc đến trường để học các môn học là (mục tiêu) của
chính các em. Tóm lại học sinh bỏ học có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của
đất nước, nhất là ảnh hưởng đến mục tiêu hoàn thành phổ cập THCS.
- Để học sinh thực hiện tốt mục tiêu đến trường, trong những năm học qua, bản
thân tôi đã chủ động tìm hiểu, áp dụng nhiều biện pháp, cách thức và bước đầu đã
đạt được hiệu quả.
- Chính vì vậy, tôi viết nên sáng kiến “Một số biện pháp duy trì sỉ số học sinh”
để mọi người cùng tham khảo và có biện pháp tốt nhất trong việc hạn chế tình trạng
bỏ học của học sinh.
III. CƠ SỞ THỰC TẾ:
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
3
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
- Với vai trò là một nhà quản lý tôi rất đau lòng khi thấy các em học sinh hiện
nay mới chỉ lớp 4 – 5 mà đã có tâm trạng không muốn đến trường, chỉ mong được
nghỉ học sớm để la cà lêu lỏng, chơi bời cùng lũ bạn xấu, lao vào những trò chơi vô
bổ: nghiện game, đánh bài,…
- Một câu hỏi đặt ra với tôi là: “Làm thế nào để học sinh ham thích đến trường và
hăng say hòa nhập vào các hoạt động vui chơi học tập ở trường hơn?”, để các em có
thể cảm thấy “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Từ những trăn trở đó, tôi
quyết định đem hết khả năng cùng lòng nhiệt quyết của nhà sư phạm của những
người mang trên vai sự nghiệp “trồng người” cao cả để giúp đỡ các em trở lại trường
học tập.
- Dưới sự nỗ lực của bản thân cùng sự giúp đỡ của nhà trường và đồng nghiệp,
đặc biệt là sự cố gắng của các em học sinh nên đã mang lại kết quả rất khả quan.
Mang lại cho bản thân tôi niềm phấn khởi vô cùng. Và chính điều đó là động lực để
tôi viết nên sáng kiến kinh nghiệm này, và trên thực tế đã mang lại kết quả đáng trân
trọng. Mong rằng những kinh nghiệm này phần nào giúp ích cho các đồng nghiệp
nhất là các em học sinh.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

I. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH:
1/ Đặc điểm tình hình địa phương và nhà trường:
- Tình hình địa phương:
+Đặc điểm tình hình kinh tế xã hội:
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
4
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
Xã Hồ Thị Kỷ là một xã thuộc xã có điều kiện đặc biệt khó khăn của huyện Thới
Bình nằm cách thị trấn huyện hơn 14 km. Hiện nay đang được sự quan tâm của các
cấp các ngành để xây dựng xã đạt các tiêu chí xây dựng Nông thôn mới, đời sống
nhân dân từng bước phát triển về kinh tế xã hội.
+Đặc điểm truyền thống văn hoá giáo dục:
Có truyền thống cách mạng lâu đời trong kháng chiến chông Mỹ cứu nước,là một
xã anh hùng luôn được ưu tiên về các chế độ chính sách. Phong trào văn hoá giáo
dục tại địa phương luôn được quan tâm và ngày một phát triển người dân hiếu học,
phong trào thi đua học tập ở địa phương luôn được duy trì và ngày một phát huy
hiệu quả hơn
+ Đặc điểm nhà trường:
Trường Tiểu học Hồ Thị Kỷ A đựoc thành lập từ năm 1992 và đến năm 2006 thì
được Ngân Hàng Đông Á đầu tư xây dựng dãy phòng học khang trang với 5 phòng
học. Đén năm 2011 trường được xây dựng thêm 6 phòng của giai đoạn II kiên cố
hóa trường lớp. Và hiện nay đang được chương trình Segap đầu tư xây dựng nhà đa
năng phục vụ cho việc học tập của các em ngày một tốt hơn.
Năm học 2012-2013 toàn trường có 450 em, chia làm 20 lớp với một đội ngũ cán
bộ quản lý gồm: 03 đồng chí và 27 đồng chí giáo viên thực dạy, trong đó có 03 giáo
viên dạy giỏi cấp tỉnh và 04 giáo viên day giỏi cấp huyện dưới sự lãnh đạo của chi
bộ gồm có 15 đồng chí.
Cơ sở vật chất của nhà trường : Diện tích đất được cấp 7766m
2
, bình quân mỗi

học sinh 17,25m
2
.
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
5
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
2/ Thuận lợi - Khó khăn:
a/Thuận lợi:
Thứ nhất: Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của của lãnh đạo Phòng giáo dục,
UBND xã Hồ Thị Kỷ và chính quyền địa phương. Trong những năm qua các hoạt
động dạy và học của nhà trường đã không ngừng đi lên, cơ sở vật chất được đầu tư
cơ bản đáp ứng nhu cầu dạy và học.
Thứ hai: Đội ngũ cán bộ giáo viên nhà trường đa số là người địa phương có tuổi
đời bình quân còn trẻ, yêu nghề, 100% đạt chuẩn và trên chuẩn, nhiều giáo viên đã
công tác lâu năm tại trường nên có nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy và quản lí học
sinh.
Thứ ba: Học sinh nhà trường là những học sinh có đạo đức tốt luôn ngoan ngoãn,
chăm chỉ học tập, lễ phép với thầy cô giáo, có ý chí vượt khó vươn lên trong học tập.
b/Khó khăn:
Thứ nhất: Trường TH Hồ Thị Kỷ A nằm trong một xã khó khăn đang hưởng chế
độ 135 của chính phủ. Có địa bàn trải rộng, dân cư đông đúc, một phần là con em
người dân tộc
Thứ hai: Đời sống kinh tế của người dân còn khó khăn, đa số phải lo làm ăn xa,
trình độ dân trí thấp. Còn một số phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến việc học của
con em mình, vì vậy nên họ chưa kiểm tra nhắc nhở con em họ học tập.
Thứ 3: Học sinh của trường thuộc nhiều địa bàn trong xã tập trung về học, đôi lúc
thông tin về gia đình học sinh chưa kịp thời, việc nắm bắt tình hình học sinh và gia
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
6
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH

đình học sinh còn hạn chế. Trong những năm học trước tỉ lệ học sinh bỏ học của nhà
trường vẫn còn ở mức cao
Thứ tư: Phần lớn học sinh trong lớp là con em nông dân nên ngoài việc học các
em còn phải phụ giúp gia đình. Ý thức tự học của các em chưa cao
3/ Thực trạng học sinh bỏ học ở trường TH Hồ Thị Kỷ A:
Qua điều tra thu thập số liệu về học sinh bỏ học của nhà trường trong những năm
học trước được thống kê như sau:
Năm học
Tổng số

học sinh
Khối 4 Khối 5
T.số H.s
bỏ học
Tỉ lệ
%
Tổng số Số hs
bỏ học
Tỉ lệ
%
Tổng số Số hs
bỏ học
Tỉ lệ
%
2009-2010 432 85 1 1,2 67 2 2,9 3 1,9
2010-2011 444 78 1 1,3 82 1 1,2 2 1,3
2011-2012 447 93 2 2,2 71 3 4,2 5 3,0
Qua bảng thống kê ta nhận thấy tỉ lệ học sinh bỏ học ở trường TH Hồ Thị Kỷ A
trong những năm trước đây có xảy ra nhưng ở mức độ thấp được duy trì ở mức dưới
1,5%. Riêng năm học 2009-2010 và 2010-2011 số học sinh bỏ học của nhà trường

vẫn duy trì ở tỉ lệ thấp. Nhưng dến năm 2011-2012 số học sinh bỏ học tăng lên đáng
kể chiếm 3,0% . Do vậy việc tìm hiểu nguyên nhân học sinh bỏ học để tiếp tục thực
hiện có hiệu quả tỉ lệ học sinh bỏ học không quá 1,5% là một yêu cầu cấp bách. Vì
vậy tìm ra giải pháp chống học sinh bỏ học nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm
học 2012-2013. Qua tìm hiểu cán bộ giáo viên trong hội đồng nhà trường tôi đựơc
biết trong năm học 2012-2013 có nhiều đối tượng học sinh có nguy cơ bỏ học nhưng
với sự quyết tâm của lãnh đạo nhà trường, lòng nhiệt tình của giáo viên chủ nhiệm
với sự giúp đỡ của chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể trong xã hội tác
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
7
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
động đến các đối tượng học sinh giúp đỡ động viên các em kịp thời các em đã quay
lại trường để tiếp tục học tập.
Mặc dầu chưa kết thúc năm học nhưng việc vận dụng các giải pháp chống học
sinh bỏ học đã phát huy được hiệu quả. Đến nay chỉ có 2 em học sinh nghỉ học,
chiếm tỉ lệ dưới 1,5%.
II/ NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN HỌC SINH NGHỈ, BỎ HỌC:
1/ Do khó khăn trong quá trình học tập:
- Với cấp tiểu học mục đích dạy học là giúp các học sinh nắm được năm kỹ năng
cơ bản như: đọc, đánh vần, làm toán, viết và nói. Nhưng trong thực tế có nhiều học
sinh không nắm được các kỹ năng cơ bản trên, dù đã có cố gắng nhiều. Từ đó gây
cho các em sự chán nản, mặc cảm với các bạn bè cùng trang lứa, dẫn đến mất tự tin
và cuối cùng là nghỉ, bỏ học.
- Một số biểu hiện như:
+ Một số học sinh gặp khó khăn trong việc đọc do thuật ngữ tiếng địa phương,
hay do khuyết tật nên đã tự ti, mặc cảm khi phải đọc trước bạn bè và đã tỏ ra e ngại,
sợ sai bị thầy cô rày la.
+ Một số trường hợp khác là học sinh gặp trở ngại trong việc làm toán như:
những khó khăn khi thực hiện phép đếm, phép cộng, phép trừ, một vài trường hợp
khác là việc lưu giữ kiến thức trong trí nhớ không được bền vững. Từ đó, những con

số, những bài toán trở thành sự khó khăn, vất vả trong môn học và những bài kiểm
tra không đạt được kết quả cao làm cho các em thấy như có một bức rào ngăn cách
đối với các em.
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
8
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
+ Một số học sinh tỏ ra tự ti khi bạn bè trêu ghẹo vì khi chính tả có quá nhiều lỗi
sai, tập làm văn thì bị điểm thấp và dẫn đến cảm thấy mình lúc nào cũng thua kém
bạn bè, sự mặc cảm ngày càng lớn.
2/ Do sự tự ti, mặc cảm vì bệnh hay một khuyết tật:
- Một số học sinh vì những ảnh hưởng của chiến tranh như chất độc màu da
cam, hoặc một khuyết tật nào đó do di truyền của bố mẹ để lại…bên cạnh một số
ảnh hưởng của sự phát triển cơ thể không được bình thường. Các em đến trường,
thường xuyên bị bạn bè chọc ghẹo bởi một khiếm khuyết đó trên cơ thể… Ban đầu
khi các em còn nhỏ còn rất vô tư, nhưng càng lớn lên các em bắt đầu có suy nghĩ lớn
dần, biết so sánh giữa mình và bạn bè cùng trang lứa. Các em cảm thấy mình không
được may mắn như các bạn, và sự mặc cảm đó ngày càng tăng cao khiến em tách rời
mình với các bạn. Sự tách rời đó dần đẩy các em ra xa tập thể dẫn đến em cảm thấy
lẻ loi, cô độc và cũng từ đó em cảm thấy mình không thích nghi với môi trường hiện
tại là lớp học, nhà trường dẫn đến việc nghỉ, bỏ học xảy ra.
3/ Do hoàn cảnh gia đình:
Gia đình là cái nôi nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, gia đình là yếu tố rất cần thiết cho
sự phát triển của trẻ. Thực tế cho thấy những trẻ em sống trong một gia đình ấm êm,
ba mẹ yêu thường hòa thuận gắn bó với nhau sẽ tạo cho các em những thuận lợi
trong học tập. Nhưng cũng có những vấn đề ngược lại với những trẻ sống trong một
gia đình có sự bất hòa giữa cha và mẹ (có khi ba mẹ thường bất đồng, hoặc là ly thân
với nhau). Và đặc biệt hơn khi nền kinh tế càng phát triển con người lại bận rộn với
công việc của mình mà quên đi vai trò làm cha me, không có thời gian để chăm sóc
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
9

Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
kiểm tra việc học tập của con em mình. Bên cạnh đó một số trẻ em sống trong gia
đình gặp nhiều khó khăn về kinh tế, cha mẹ thường ốm đau bệnh tật…
- Từ những thực tế nêu trên đã dẫn đến cho trẻ bị ức chế về mặt tinh thần, cảm
xúc bất ổn, đôi lúc có hành vi nông nổi, sống gian dối… những hành vi đó không
phù hợp với môi trường giáo dục của nhà trường và tất nhiên trẻ cảm thấy mình bị
cô lập, mất lòng tin và chuyện nghỉ, bỏ học là điều tất nhiên.
4/ Tác động của môi trường, xã hội:
- Những bậc làm cha mẹ có mấy ai mà không muốn con em mình là những đứa
trẻ ngoan nhất, học giỏi nhất. Khi một đứa trẻ sinh ra và lớn lên là một học sinh
ngoan lễ phép có đạo đức tốt là niềm vui chung của các bậc cha mẹ, và cho xã hội.
Thế nhưng ngày nay khi xã hội càng phát triển, thời đại của khoa học kỹ thuật ngày
càng cao sự phát triển của giới truyền thông (sách, báo, phim ảnh), một số học sinh
đã bị cuốn vào đó do sự hiếu kỳ đã học theo cách nói, cách làm mà những gì mình
đã biết …Các em muốn thể hiện cái “bản lĩnh” của mình theo cái gọi là “mốt” thời
đại. Từ đó thể hiện tính ương ngạnh, thiếu lễ phép, bất cần sự dạy dỗ của gia đình,
thầy cô, chỉ nghe lời bạn bè và tự phát của bản thân, nhằm đáp ứng nhu cầu nhất
thời. Sự tác động của môi trường xã hội làm cho các em cảm thấy vui hơn, thích
hơn. Từ đó việc nghỉ, bỏ học là không tránh khỏi.
* Từ những nguyên nhân trên, bản thân tôi đã mạnh dạn đề ra và áp dụng các
biện pháp đó là:
III/ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
10
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
*Từ việc nắm bắt được các nguyên nhân dẫn đến học sinh bỏ học lãnh đạo nhà
trường đã kết hợp với chủ nhiệm các lớp, giáo viên bộ môn và các tổ chức đoàn thể
trong nhà trường và ngoài xã hôi tìm ra những biện pháp hữu hiệu để giáo dục học
sinh
1/Đối với học sinh:

-Việc học ở nhà: Học sinh cần thực hiện theo đúng yêu cầu của giáo viên: tập
trung học bài, làm bài tập đầy đủ, chuẩn bị bài mới trước khi đến lớp, thực hiện giờ
giấc học tập theo kế hoạch, thời khóa biểu
-Việc học ở trường: Khi đến lớp các em phải nghiêm túc thực hiện theo đúng nội
quy của nhà trường: đi học đúng giờ, chuyên cần, nghỉ học phải xin phép, đi học
phải mang theo đầy đủ sách vở, dụng cụ học tập. Trong giờ học phải lắng nghe thầy
cô giảng bài, tham gia phát biểu ý kiến xây dựng bài. Đồng thời, phải tham gia
thường xuyên đầy đủ các phong trào thi đua của trường của lớp, tham gia các hoạt
động ngoài giờ lên lớp, tham gia các sinh hoạt của đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí
Minh. Mỗi học sinh cần phải có ý thức tự vươn lên trong học tập bằng cách tự rèn
lyuện và nỗ lực của bản thân, khắc phục mọi khó khăn để đạt kết quả cao trong học
tập.
- Cần phát huy vai trò tự quản của các em, chọn những học sinh có năng lực phân
công làm cán sự lớp, Ban chỉ huy Đội, phải có niềm tin đối với trẻ, từ đó giao việc
cho các em hoàn thành dễ dàng hơn. Vì những học sinh được thầy cô giao việc đều
là học sinh học giỏi, ngoan lễ phép, có tinh thần trách nhiệm với công việc. Trong
quá trình tham gia các sinh hoạt tập thể tạo cho học sinh sự gẫn gũi trở thành những
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
11
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
người bạn tốt, có tinh thần đoàn kết tập thể. Từ đó khi các em có những biểu hiện
dẫn đến tình trạng bỏ học thì bạn bè cũng có thể động viên khuyên nhủ. Vì vậy, cần
định hướng cho các em biết cách tự quản lớp học của mình, báo cáo kịp thời những
học sinh bỏ giờ, tạo ra dư luận tập thể, giúp đỡ và tạo điều kiện để các em khắc phục
những tồn tại thiếu sót mà tiếp tục việc học.
2/Đối với giáo viên :
- Giáo viên chủ nhiệm: Khi được phân công phụ trách chủ nhiệm thì ngay từ đầu
năm học cần tìm hiểu đầy đủ các thông tin về đối tượng học sinh của lớp mình: cần
quan tâm đặc biệt đến đối tượng học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, học sinh
học lực yếu kém, học sinh cá biệt .Với những học sinh đặc biệt của lớp Giáo viên

chủ nhiệm cần phải xây dựng kế hoạch hàng tuần, tháng, học kì và cả năm một cách
cụ thể và báo cáo kịp thời với nhà trường với các học sinh lười học, bỏ giờ , bỏ tiết,
nghỉ học, học lực yếu để nhà trường có biện pháp xử lý một cách kịp thời.
- Đối với một số học sinh có sự tự ti mặc cảm GVCN cần phải đưa các em em
thoát khỏi sự tự ti để hòa nhập với cuộc sống tập thể. Lúc này vai trò của giáo viên
hết sức quan trọng đối với tâm hồn trẻ. Người giáo viên vừa là người thầy vừa là cha
mẹ vừa là người bạn để các em có thể gần gũi và sẽ chia những khó khăn mà các em
gặp phải. Và điều đó sẽ giúp cho các em vượt qua khó khăn. Chính vì vậy, mỗi
người thầy là người tương tác với các em trong việc học tập, sinh hoạt và cốt yếu là
luôn cân bằng giữa tư cách là người giữ kỷ cương, là người bạn tâm tình mỗi khi các
em cần sự giúp đỡ. Do vậy, mỗi lời hỏi thăm, mỗi cử chỉ chăm sóc của thầy (cô) sẽ
giúp các em thoát khỏi mọi tự ti, mặc cảm.
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
12
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
- Ngoài ra thường xuyên, tổ chức tốt các buổi sinh hoạt lớp, các buổi hoạt động
ngoài giờ lên lớp, tổ chức cho lớp có kế hoach giúp đỡ những em có hoàn cảnh khó
khăn, phân công giúp đỡ lẫn nhau trong học tập bằng hình thức “đôi bạn cùng
tiến”học sinh có học lực khá, giỏi cùng nhóm với học sinh có học lực yếu , kém để
nhằm giúp đỡ các em vươn lên trong học tập. Tổ chức và phát động các phong trào
thi đua trong học tập, thi đua giữa các tổ trong lớp có hình thức khen thưởng động
viên kịp thời những em học sinh có tiến bộ.
- Giáo viên chủ nhiệm là người gần gũi thường xuyên gắn bó với các em học sinh
nhất, chính là người tác động nhiều nhất đến từng cá nhân học sinh. Vì vậy bằng tình
thương và trách nhiệm luôn luôn gần gũi với các em để nắm bắt hoàn cảnh từng em,
hiểu được tâm tư nguyện vọng; nắm vững và kịp thời nguyên nhân dẫn đến học sinh
bỏ học mà đề xuất các biện pháp giáo dục thích hợp để nhà trường có biện pháp xử
lý, hạn chế học sinh bỏ học.
- Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa nhà trường với phụ huynh, thường xuyên
thông báo kết quả rèn luyện và học tập của học sinh ở trường đến với phụ huynh học

sinh, đồng thời cũng thăm hỏi nắm bắt việc học tập ở nhà của học sinh. Lưu ý giữa
giáo viên chủ nhiệm với phụ huynh học sinh phải liên hệ chặt chẽ kịp thời, thống
nhất các biện pháp để giáo dục các em.
3/ Đối với nhà trường
Ngay từ đầu năm học nhà trường chỉ đạo tổ chức khảo sát chất lượng đầu năm
của học sinh ở từng khối lớp. Từ đó phân lọai trình độ của học sinh, chú trọng đến
học sinh yếu kém để có kế hoach phụ đạo, dạy kèm cho các em. Tổ chức bồi dưỡng
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
13
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên, thường xuyên theo dõi giờ lên lớp của giáo
viên, tiến hành dự giờ thăm lớp, kiểm tra hồ sơ giáo viên, phân công giáo viên có
năng lực, nhiệt tình trong công tác đảm nhận từng khối lớp cụ thể phù hợp với khả
năng và trình độ.
Chỉ đạo cho từng giáo viên chủ nhiệm theo dõi sát sao việc học tập của học sinh,
sỉ số học sinh, báo cáo quá trình học tập và rèn luyện của học sinh ở lớp cho nhà
trường hàng tuần. Từ đó nắm được những đối tượng học sinh yếu kém, học sinh có
nguy cơ bỏ học. Nhà trường phối hợp với chính quyền địa phương, các ngành, các
cấp, các tổ chức xã hội, phụ huynh học sinh trên địa bàn để giúp đỡ, từ đó giáo dục
các em, hỗ trợ các em có hoàn cảnh khó khăn về tinh thần và vật chất. Nhà trường
cũng đã tiến hành miễn giảm các khoản thu, nộp đối với học sinh nghèo, xây dựng
quỹ tình thương vì học sinh nghèo, tham mưu với hội khuyến học, hội phụ huynh để
cùng phối hợp giáo dục các em, từ đó tạo niềm tin tạo sự nhận thức đúng đắn về giáo
dục cho mỗi phụ huynh để họ hiểu rằng sự học là cần thiết cho mỗi con người.
4/ Đối với đoàn thể trong nhà trường:
Các tổ chức đoàn thể trong nhà trường: Công đoàn, Đoàn thanh niên, Đội thiếu
niên tiền phong… Đây là những tổ chức có nhiều phong trào hoạt động sôi nỗi thu
hút học sinh tham gia, từ đó giúp đỡ các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn hòa
nhập với tập thể. Và qua việc tổ chức các hoạt động vui chơi mang tính chất: câu lạc
bộ, tổ, nhóm… đã vận động những em học sinh yếu có mặc cảm trước đây cùng

tham gia để tạo sự hoà nhập, cảm hoá các em, tạo niềm tin cho các em. Bên cạnh đó
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
14
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
tổ chức các cuộc tham quan dã ngoại, hội diễn văn nghệ, thể dục thể thao… để lôi
cuốn học sinh.
5/ Đối với cộng đồng xã hội:
- Công tác giáo dục ở địa phương rất được sự quan tâm của các ngành, các cấp,
sự nghiệp giáo dục ở địa phương đang ngày càng phát triển. Nhà trường đã tiến hành
kết hợp với các tổ chức đoàn thể ở địa phương tuyên truyền, vận động mọi lực lượng
tham gia vào công tác giáo dục, xem sự nghiệp giáo dục là sự nghiệp của mọi người,
mọi tầng lớp, mọi đối tượng cùng tham gia.
- Từ việc tìm hiểu xác định những nguyên nhân bỏ học của học sinh trong các
năm học vừa qua, trường TH Hồ THị Kỷ A đã đề ra các biện pháp quản lý ngăn
ngừa hiện tượng bỏ học của học sinh và đã mang lại những kết quả rất khả quan. Tỉ
lệ học sinh bỏ học trong năm học này chỉ dưới 1%. Có được kết quả trên là do nỗ lực
rất lớn của đội ngũ cán bộ giáo viên trong nhà trường. Qua đó cũng phản ánh được
sự quan tâm của các ngành, các cấp, chính quyền địa phương trong công tác giáo
dục. Việc ngăn ngừa hiện tượng bỏ học của học sinh đạt kết quả, phần nào đó cũng
góp phần đáng kể vào việc nâng cao chất lượng dạy và học ở nhà trường.
- Từ những kết quả đạt được cũng mang lại cho bản thân tôi nhiều bài học kinh
nghiệm để bổ sung, áp dụng vào công tác quản lý thực tế tại đơn vị mình.
- Để khắc phục tình trạng học sinh bỏ học trước hết phải tìm hiểu rõ nguyên nhân
bỏ học của học sinh và tìm hiểu những đối tượng có nguy cơ bỏ học. Từ đó khoanh
vùng đối tượng, tiến hành giúp đỡ, động viên, theo dõi sự tiến bộ của từng đối
tượng, đề ra các biện pháp hợp lý để giáo dục học sinh.
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
15
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
- Người quản lý phải biết khai thác, phát huy khả năng của đội ngũ giáo viên.

Biết tôn trọng lắng nghe ý kiến từ giáo viên, tạo tinh thần đoàn kết nhất trí trong nội
bộ. Thông qua giáo viên để nắm tình hình học sinh và cùng kết hợp với giáo viên để
giải quyết các vấn đề nhằm đem lại hiệu quả cao nhất trong công tác. Đồng thời
cũng khuyến khích đội ngũ giáo viên tham gia tích cực các hoạt động xã hội, tham
gia học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của bản thân họ.
- Là một nhà quản lí ngoài sự kết hợp với giáo viên, các bộ phận tổ chức đoàn thể
trong nhà trường còn phải biết kết hợp chặt chẽ với các lực lượng khác trong cộng
đồng xã hội. Tranh thủ sự giúp đỡ về vật chất và tinh thần của các tổ chức cá nhân
để đạt được mục tiêu giáo dục.
IV/ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:
- Với những biện pháp nêu trên tôi đã thực hiện một cách kiên trì và nhẫn nại.
Tôi thấy có sự tiến bộ rõ rệt, kết quả đạt được như sau:
Năm học Sĩ số Đầu năm Cuối năm Bỏ học
2009 – 2010 432/190 432/190 429/188 3
2010 – 2011 444/201 444/210 442/209 2
2011 – 2012 447/209 447/209 442/207 5
2012 - 2013 450/210 450/210 450/210 2
V/ KẾT LUẬN:
Việc học sinh bỏ học ảnh hưởng lớn đến chất lượng giáo dục, vì vậy đòi hỏi sự
chỉ đạo của các cấp lãnh đạo, của toàn xã hội. Song với thực tế thời gian qua là
người làm công tác quản lý trường học.
Qua thực tế quản lý trường học tại trường TH Hồ Thị Kỷ A bản thân tôi đã thu
thập được nhiều vấn đề rất bổ ích, liên quan đến công tác quản lý. Đồng thời cũng
Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
16
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp khắc phục hạn chế tình trạng học sinh bỏ học ở trường TH
học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm trong công tác quản lý trường học. Qua thực tế
nhiều vấn đề trọng tâm mà tôi được nghe, cũng như qua tìm hiểu: nâng cao chất
lượng giáo dục, giáo dục đạo đức cho học sinh, ngăn ngừa hiện tượng bỏ học của
học sinh….

Tôi chọn viết nên sáng kiến kinh nghiệm “Biện pháp khắc phục hạn chế tình
trạng học sinh bỏ học ở trường TH” vì tôi nghĩ đây là một vấn đề quan trọng được
sự quan tâm lớn của ngành giáo dục và cực kỳ phức tạp đối với người làm công tác
quản lý. Qua tìm hiểu nguyên nhân và các biện pháp ngăn ngừa hiện tượng bỏ học
của học sinh ở trường TH Hồ Thị Kỷ A cũng như những kinh nghiệm quản lý của
nhà trường phần nào giúp tôi bổ sung thêm một số kinh nghiệm vào công tác quản
lý.
Qua thực hiện đề tài số học sinh có nguy cơ bỏ học đã giảm rõ rệt, tỉ lệ học sinh
nghỉ học chỉ chiếm dưới 1,5%. Kết quả đó đã góp phần quan trọng trong việc nâng
cao chất lượng dạy và học, số lượng học sinh yếu kém ở học kì 1 giảm đáng kể, số
học sinh khá giỏi của trường ngày một tăng.
 Những biện pháp trên đây cũng còn nhiều hạn chế, rất mong các anh, chị
đồng nghiệp vui lòng góp ý bổ sung để sáng kiến kinh nghiệm của tôi ngày càng
hoàn thiện hơn và có tác dụng tích cực đến công tác chủ nhiệm của lớp mình.
Hồ Thị Kỷ, ngày 05 tháng 04 năm 2013
Người viết

Người thực hiện: Vương Hiệp Đoàn – Trường Tiểu học Hồ Thị kỷ A
17