SKKN Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trung học phổ thông thông qua công tác chủ nhiệm lớp

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
"GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRUNG
HỌC PHỔ THÔNG THÔNG QUA CÔNG TÁC CHỦ
NHIỆM LỚP"
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Đứng trước sự phát triển nhanh chóng của nhiều lĩnh vực xã
hội thì giáo
dục thời đại mới đã và đang phấn đấu đổi mới về nội dung,
chất lượng và phương pháp sao cho đạt được hai mục tiêu lớn
là đào tạo nguồn nhân lực và đào tạo kĩ năng sống cho học
sinh. Cụ thể là giáo dục kĩ năng sống đã được xác định là một
trong những nội dung cơ bản của phong trào thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực giai đoạn 2008 -
2013 “.
Tuy nhiên bên cạnh những thành quả đã đạt được của
ngành thì gần đây chúng ta đều thấy thực trạng của học sinh
phổ thông có xu hướng gia tăng về bạo lực học đường, về sự
liều lĩnh, ứng phó không lành mạnh, dễ mắc các tệ nạn xã hội,
sống ích kỉ, vô tâm, khép mình…đồng thời kĩ năng thực hành
giao tiếp, kĩ năng phục vụ bản thân…giảm. Hơn nữa đứng
trước thềm hội nhập quốc tế đòi hỏi thế hệ trẻ phải tự tin, nắm
bắt kịp thời các cơ hội . Với lí do đó chúng ta lại càng thấy sự
cần thiết phải giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trung học
phổ thông.
Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh đã được tích hợp,
lồng ghép vào nhiều môn học ở các nội dung: giáo dục môi
trường, phòng chống ma tuý, giáo dục giới tính…Song vẫn là
chưa đủ bởi lượng kiến thức nhiều, áp lực của thi cử, áp lực
thành tích đòi hỏi giáo viên và học sinh phải tập trung thời gian

vào việc học kiến thức thi hơn là giáo dục kĩ năng sống. Hơn
nữa trong quá trình công tác tôi nhận thấy vai trò của giáo viên
chủ nhiệm lớp đối với sự hình thành nhân cách, đạo đức của
học sinh là vô cùng quan trọng: là tấm gương, là người mẹ,
người bạn, nhà tâm lí, luật sư… GVCN lớp là cầu nối giữa
hiệu trưởng nhà trường với học sinh, với cha mẹ học sinh và
các đoàn thể mà các em sinh hoạt.
Trước thực tế trên tôi mạnh dạn đưa ra đề tài :
“Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trung học phổ thông
thông qua công tác chủ nhiệm lớp”.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1.Cơ sở lí luận
Thực chất cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa rõ
ràng và đầy đủ về kĩ năng sống( mặc dù đã có các định nghĩa
của WHO, UNICEF, UNESCO…) nhưng nếu hiểu đơn giản
thì kĩ năng sống là năng lực của mỗi người giúp giải quyết
những nhu cầu và thách thức của cuộc sống một cách có hiệu
quả.
Về bản chất thì giáo dục kĩ năng sống cho học sinh là đưa
nhận thức thành hành động ( hành vi tích cực).
2.Thực trạng của vấn đề
Việc rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh là việc làm không
mới vì từ xưa cha ông ta đã có câu “ Tiên học lễ, hậu học văn”
nhưng do sức ép lớn về chương trình, điểm số hoặc nhiều
nguyên nhân khác mà nó bị sao nhãng. Đứng trước thực tế đó
lại càng thấy tính cấp bách của giáo dục kĩ năng sống cho học
sinh đặc biệt là học sinh trung học phổ thông trước ngưỡng cửa
bước vào đời. Vì ở lứa tuổi này:
- Các em thích tìm tòi, học hỏi cái mới, điều lạ và không phân
biệt được là nó tốt hay xấu dẫn đến giảm sút về học tập cũng

như đạo đức.
- Đã phát triển tình yêu nam nữ dẫn đến các quan hệ không
đúng mực trong quan hệ khác giới.
- Không kìm chế được cảm xúc dẫn đến cãi lộn, bất hoà thậm
chí đánh nhau với bạn mình.
- Thích bộc lộ cái tôi của mình…
Với học sinh trung học phổ thông cần rèn luyện những kĩ năng
gì? Theo tôi cần rèn luyện những kĩ năng sau đây trong công
tác chủ nhiệm lớp.
1. Kĩ năng xác lập mục tiêu cuộc đời.
2. Kĩ năng điều chỉnh và quản lí cảm xúc.
3. Kĩ năng hợp tác, chia sẻ và rèn luyện sức khoẻ.
4. Kĩ năng thể hiện sự tự tin trước đám đông.
5. Kỹ năng nhận thức, đánh giá bản thân và đánh giá người
khác.
3.Giải pháp và tổ chức thực hiện
Việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh giáo viên chủ nhiệm
lớp là người khởi sướng và cũng là người thấy được rõ nhất sự
chuyển biến hành vi theo hướng tích cực của học sinh. Kĩ năng
sống thường gắn với một bối cảnh để học sinh có thể hiểu và
thực hiện một cách cụ thể, đi liền với một tình huống sư phạm
mà giáo viên chủ nhiệm lớp là người tham gia cùng với học
sinh giải quyết vấn đề để từ đó học sinh hình thành được kĩ
năng sống cho mình. Các bước thực hiện: Khám phá - kết nối -
thực hành - vận dụng.
Các
bước
Mục đích Mô tả quá
trình thực hiện
Vai trò của GV -

HS
1.Khám
phá
- Kích thích học
sinh tìm hiểu
cách giải quyết
một vấn đề, một
tình huống phát
sinh trong
nhiệm vụ mới
của học sinh:
hoạt động hội
trại, chào mừng
ngày 20/11,
26/3, cán bộ
lớp, lao động ,
thi học sinh
giỏi, thi học
kì…
- GV phân công
nhiệm vụ phù hợp
với năng lực học
sinhàHS lập kế
hoạch thực hiện
nhiệm vụ.
- HS trình bày ý
tưởng, kế họạch
và biện pháp thực
hiện nhiệm vụ
được giao à GV

giúp HS chỉnh sửa
bằng các trải
nghiệm à Đưa ra
được kế hoạch và
biện pháp thực
- GVCN đóng vai trò
khởi động, đưa ra
các tình huống, nêu
vấn đề, ghi nhận, cầu
nối…
-HS hưởng ứng, chia
sẻ, trao đổi, xử lí
thông tin, ghi chép.
Biện pháp chính:
+ Tư vấn tâm lí.
+Xử lí những cảm
xúc gây cản trở việc
học.
+ Sử dụng kĩ năng
mời gọi trẻ hợp tác.
hiện nhiệm vụ của
học sinh tối ưu.
+ Cùng nhau giải
quyết vấn đề.
2.Kết
nối
- Giới thiệu kế
hoạch, quy định
mới của nhà
trường, của các

tổ chức đoàn
thể trong nhà
trường thông
qua việc tạo cầu
nối liên kết giữa
cái đã biết về
nội quy trường
học, thi cử với
cái mới.
- Xử lí các tình
huống phát sinh
như đánh nhau,
mất đoàn kết,
học tập giảm
sút nghiêm
- GV triển khai kế
hoạch mới của nhà
trường à lấy ý
kiến về việc thực
hiện kế hoạch mới
của học sinh
àhướng dẫn học
sinh thực hiện.
- Kiểm tra việc
thực hiện của học
sinh àphân tích
ưu, nhược điểm
àhướng học sinh
thực hiện theo
hướng tích cực.

- GVCN đóng vai trò
là người chỉ đạo
hoặc quan toà, luật
sư…
- HS là người phản
hồi, trình bày ý kiến,
quan điểm, giải thích
về hành vi của
mình…
trọng…
3.Thực
hành
- Tạo cơ hội
cho HS vận
dụng vốn hiểu
biết của mình,
kĩ năng vốn có
để giải quyết
tình huống .
- Hướng dẫn
học sinh thực
hiện đúng cách,
tích cực, có ý
nghĩa.
- Điều chỉnh
những hành vi
còn sai lệch,
chưa chuẩn
mực.
- GV phân công

nhiệm vụ, chuẩn
bị hoạt động mà
theo đó HS phải
sử dụng kĩ năng,
hành vi đúng để
thực hiện.
- HS làm theo
nhóm hoặc cá
nhân để hoàn
thành nhiệm vụ.
- GV giám sát mọi
hoạt động, điều
chỉnh khi cần.
- Khuyến khích
HS thể hiện những
điều mà các em
suy nghĩ và mới
học được.
- GV đóng vai trò là
người chỉ đạo,
hướng dẫn, hỗ trợ.
- HS là người thực
hiện.
Phương pháp thực
hiện:
+Thảo luận nhóm.
+Hoạt động độc lập
của HS.
+Vấn đáp - gợi mở.
4.Vận

dụng
- Tạo cơ hội
cho học sinh
được thể hiện kĩ
năng của mình
học được trong
tình huống mới.
- GV cùng với học
sinh lập kế hoạch
để giải quyết các
tình huống phát
sinh trong quá
trình thực hiện
nhiệm vụ của lớp,
trong việc ổn định
nền nếp học
đường và phong
trào học tập của
học sinh.
- GV đóng vai trò là
người hướng dẫn,
giám sát.
- HS là người thực
hiện kế hoạch, người
sáng tạo, giải quyết
vấn đề và là người
đánh giá.
Phương pháp:
+ Hoạt động nhóm.
+ Hợp tác.

+Trình bày cá nhân.
Sau đây tôi xin giới thiệu một số kĩ năng sống mà học sinh
học được thông qua việc giáo dục trong các tình huống sư
phạm cụ thể mà cá nhân tôi đã thực hiện trong thời gian
qua.
3.1.Hình thành kĩ năng xác lập mục tiêu cuộc đời
Mục đích Quá trình thực hiện Vai trò của
GV - HS
- HS xác
định
được mục
tiêu cuộc
đời, mục
tiêu phấn
đấu trong
từng giai
đoạn của
bản thân:
mình sẽ là
ai? làm gì?
đạt được
gì trong
tương lai
à lập kế
hoạch thực
hiện mục
tiêu của
mình.
- GV: khi nhận lớp 10, GV có bản điều
tra thông tin về mọi mặt của học sinh

+Học lực, hạnh kiểm của cấp THCS.
+Những môn học có thế mạnh (sở
trường), yếu(sở đoản).
+Năng khiếu.
+Dự định khối thi.
+ Dự định ngành nghề, trường thi đại
học…
+Mục tiêu phấn đấu ở lớp 10, 11,12.
+Kế họach thực hiện mục tiêu của bản
thân.
- HS: hoàn thành bảng thông tin.
- GV: dựa vào điểm thi vào 10, kết quả
kì thi khảo sát kết quả đầu năm, học bạ
THCS sơ lược đã nắm bắt được trình
độ học sinh đầu vào của lớp mình và
đánh giá được bước đầu:
+ HS nào là xác định đúng( vd HS có
- GV: đóng
vai trò là
người tổ
chức, giám
sát.
-HS:là người
thực hiện
Phươngpháp:
+Hoạt động
nhóm.
+Hợp tác.
+Trình bày
cá nhân.

sở trường toán, lí, hoá dự thi khối A,
toán, lí vẽ dự thi khối V…)à giúp HS
chuẩn hoá kế hoạch và biện pháp thực
hiện mục tiêu từng giai đoạn( vd giúp
HS tìm hiểu những kiến thức, thông tin
mà em lựa chọn như thông tin về
ngành, trường, điểm đầu vào của các
năm gần đây, sách tham kháo, kĩ năng
cần thiết như giỏi tiếng anh, nhanh
nhẹn…)
+ Đối với những HS xác định mục tiêu
chưa hợp lí yêu cầu HS tìm hiểu những
thông tin mà mình lựa chọn …àtừ đó
các em nhận ra lựa chọn của mình chưa
đúng àlựa chon đúng và lập kế hoạch
thực hiện nó.
* Trong các hoạt động giáo dục cụ
thể GVCN tạo cơ hội cho HS được
thể hiện khả năng, sở trường của các
em để các em khẳng định việc lựa
chọn của mình.
Vd: Đoàn trường phát động làm tập san
chào mừng 80 năm thành lập trường.
GVCN phân công nhiệm vụ như sau:
. Biên soạn nội dung, viết lời dẫn, sưu
tập tư liệu … cho nhóm học sinh có dự
định thi khối C, D lập kế hoạch, biện
pháp thực hiện > GV thẩm định, đánh
giá và quyết định giao nhiệm vụ thực
hiện.

. Trang trí, bố cục, lồng ghép hình
ảnh… giao nhiệm vụ cho nhóm HS có
dự định thi môn vẽ như kiến thúc, mĩ
thuật…
3.2. Hình thành kĩ năng điều chỉnh và quản lí cảm xúc
Mục đích Quá trình thực hiện Hoạt động
GV - HS
- HS kiểm soát
được cảm xúc
tức là nhận thức
* Trong mọi tình huống GVCN
cần:
- GV là người
lắng nghe, định
hướng quá
rõ được cảm
xúc của mình
trong một tình
huống nào đó
và hiểu được sự
ảnh hưởng của
cảm xúc với
bản thân và
người khác như
thế nào.
- HS biết cách
điều chỉnh sự
thể hiện cảm
xúc một cách
phù hợp.

1.Hãy lắng nghe cảm xúc và
nhu cầu của học sinh.
2.Tóm tắt những quan điểm của
học sinh.
3.Bày tỏ cảm xúc và nhu cầu
của mình.
4.Mời gọi cả lớp cùng suy nghĩ
để tìm ra giải pháp.
5.Viết tất cả các ý kiến ra –
không đánh giá.
6.Cùng nhau quyết định xem sẽ
dùng ý kiến nào và sẽ lập kế
hoạch thực hiện ý kiến đó ra
sao.
trình điều
chỉnh cảm xúc
của học sinh.
- HS thực hiện
quá trình điều
chỉnh cảm xúc
theo sự định
hướng của học
sinh.
Phương pháp
+ GVCN với
vai trò là “nhà
tâm lí”, “quan
toà”, “luật
sư”…
• Tình huống cụ thể

Đoàn trường có kế hoạch tổ chức hội thi cắm trại chào mừng
80 năm thành lập trường đến các chi đoàn ở các lớp. Cả lớp
xôn xao, ồn ào khi nghe bí thư chi đoàn phổ biến kế hoạch :
ban đầu là bàn kế hoạch để thực hiện nhiệm vụ nhưng do
không kìm chế được cảm xúc dẫn đến chỉ trích, gièm pha và
không em nào chịu nhận nhiệm vụ. Trước tình huống đó tôi đã
làm như sau:
Bước 1: Lắng nghe cảm xúc và nhu cầu của học sinh
Cô thấy khi bàn kế hoạch thực hiện nhiệm vụ của đoàn trường
giao các em hay ngắt lời và chỉ trích nhau.Cô muốn biết tại sao
các em lại làm như thế?
+ Học sinh 1: Cô ơi, em ngắt lời bạn vì sợ mình sẽ quên ý
muốn nói.
+ Học sinh 2: nhưng như vậy là không công bằng, cậu ngắt lời
tớ nên tớ cũng quên ý đang nói.
+ Học sinh 3: em rất ghét khi đang nói ý kiến của mình bị chê
là “vớ vẩn”.
+ Học sinh 4: đúng rồi cô ơi! bọn em cụt cả hứng, chẳng muốn
nói muốn bàn luận gì nữa thậm chí có ý kiến hay cũng chẳng
muốn nói nữa vì sợ người khác cười cợt.
Bước 2: Tóm tắt những quan điểm của học sinh: tóm lại khi
đang nói mà bị ngắt lời hoặc bị gièm pha thì các em:
1.Quên mất mình đang định nói gì.
2.Cảm thấy nản lòng và chẳng muốn tham gia gì nữa.
Bước 3: Bày tỏ cảm xúc và nhu cầu của mình.
Cô không hề vui mỗi khi nghe thấy bất cứ em nào bị châm
biếm hoặc bị người khác ngắt lời. Mọi người nên lắng nghe
nhau với thái độ tôn trọng cho dù có đồng ý với ý kiến đó hay
không.
Bước 4: Mời gọi cả lớp tìm giải pháp

Cô muốn biết các em có cách gì để chúng ta thôi không ngắt
lời nhau và chê bai nhau nữa.
GV viết tất cả các ý kiến đó ra và không đánh giá
Những giải pháp dự kiến
1. Đưa ra quy định “ không được ngắt lời ”.
2. Nếu sợ quên mất ý kiến của mình thì ghi ra giấy.
3. Ai ngắt lời bạn thì bị hạ hạnh kiểm trong tháng.
4. Đưa ra quy định “ không được gièm pha ”.
5. Mỗi người được trình bày ý kiến của mình trong 5 phút.
6. Cả lớp mỗi người một ý tưởng liệt kê những điều có thể
nói thay cho lời gièm pha và chê bai.
Bước 5: Cùng nhau quyết định xem chúng ta thích ý kiến (ý
tưởng ) nào, lập kế hoạch thực hiện nó ra sao?
Học sinh 1: ý kiến 1,2, 4,6 thì được còn 3 thì không nên.
Học sinh 2: Theo em ý kiến 4. 6 hay ta nên theo.
Học sinh 3: em thích ý kiến 6 à chúng ta lấy biểu quyết và
thực hiện ý kiến 6 đó là :
“ Thay những lời châm chích, gièm pha bằng dùng lời nói
tôn trọng”.
Châm chích Thay
bằng
lời nói tôn trọng
Đồ ngu → Tớ không nghĩ như vậy
Không đúng → Sao bạn lại nghĩ như thế nhỉ
Bạn nói thiếu rồi → Tớ muốn bổ sung thêm
Ý kiến mà dở thấy
ớn
→ Ý kiến đó thế nào
“ Sai bét “, dễ bị
“khê “ lắm.

→ Có cách khác, cậu thử nghe
xem có được không nhé.
Giải quyết vấn đề như thế đã dẫn đến sự thay đổi quan trọng.
Số các lần các em ngắt lời nhau giảm, sự gièm pha chỉ trích
nhau không còn nữa. Sau thảo luận các em biểu quyết thông
qua ý tưởng trại của Lan Hương và thống nhất để bạn làm đội
trưởng đội làm trại của lớp. Kết quả là trại của lớp 10B11 do
tôi làm GVCN đã đạt giải ba và được đánh giá là trại ấn tượng
được nhiều cựu học sinh vào tham quan, chụp ảnh lưu niệm.
3.3 Kĩ năng hợp tác, chia sẻ và rèn luyện sức khoẻ
a. Mục đích
- Hợp tác là cùng chung sức làm việc, giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau
trong công việc hoặc một lĩnh vực nào đó vì mục đích chung.
- Cá nhân học sinh biết chia sẻ trách nhiệm, cùng làm việc có
hiệu quả với các thành viên khác trong tổ nhóm của mình.
à Từ đó lợi ích của mỗi cá nhân và tập thể được đáp ứng giúp
cá nhân học sinh sống hài hoà với tập thể, tránh xung đột với
người khác.
b.Quá trình thực hiện:
* Tình huống cụ thể
3.3.1 Khám phá: GVCN phổ biến kế hoạch của nhà trường yêu
cầu các lớp tổ chức dọn vệ sinh, bảo dưỡng cơ sở vật chất cuối
năm để bàn giao cho nhà trường trước kì nghỉ hè.
Nội dung công việc: làm sạch sàn nhà, hành lang, trần nhà, hệ
thống cửa kính, cửa chớp phía bắc, phía nam, lau chùi bàn
ghế…
3.3.2 Kết nối: GV phân công công việc cho 4 tổ nhóm như sau:
Tổ 1: làm sạch trần nhà, sàn nhà và hành lang.
Tổ 2: làm sạch bàn ghế.
Tổ 3: làm sạch hệ thống cửa chớp, cửa kính phía bắc của

phòng học.
Tổ 4: làm sạch hệ thống cửa chớp, cửa kính phía nam của
phòng học.
Yêu cầu các tổ thảo luận theo yêu cầu:
+ Kế hoạch phân công nhiệm vụ cho các thành viên của tổ theo
năng lực.
+ Biện pháp để thực hiện nhiệm vụ được giao: chuẩn bị dụng
cụ( xô, chậu, chổi…), trình tự công việc…
Học sinh thảo luận và thống nhất cử đại diện nhóm trình bày
kế hoạch phân công nhiệm vụ và biện pháp thực hiện à Giáo
viên chủ nhiệm điều chỉnh và đi đến kết luận cụ thể như sau:
Tổ 1: làm sạch trần nhà, sàn nhà và hành lang
Người
đảm nhiệm
Dụng cụ Công việc Điểm
Hiếu, Kiên,
Đạt
chổi lông gà,
khăn lau
Quét trần nhà,
lau quạt trần
Đức, thế Anh Dao cùn Dựng bàn,
nạo bã kẹo
cao su ở sàn.
Huyền, P.Linh chổi lau Quét sàn nhà,
hành lang.
N.Quỳnh,
Trang
chổi lau nhà Lau sàn nhà
và hành lang.

Thứ tự công Lau trần nhà, quạt à dựng bàn, nạo bã kẹo
việc àquét nhà, hành lang à lau nền nhà( sau khi
các tổ khác hoàn thành nhiệm vụ ra về).
Tổ 2: làm sạch bàn ghế
Người đảm
nhiệm
Dụng cụ Công việc Điểm
Cường,T.Anh,
Tùng
Xô đựng nước Lấy nước
Hương, Hạnh,
Linh, Thuý…
Khăn lau Lau sạch mặt
bàn, ghế, chân
bàn, chân
ghế…
Trình tự công
việc
Bắt đầu làm sau khi tổ 1 quét xong nền nhà và
hoàn thành trước khi tổ 1 bắt đầu lau nhà.
Tổ 3: Làm sạch hệ thống cửa phía bắc của phòng học.
Người đảm
nhiệm
Dụng cụ Công việc Điểm
Khánh, Huy,
Lộc, Trung,
chổi nhựa,
khăn lau, chậu
Đánh bụi ở
khe cửa chớp,

Đức đựng nước. ôvăng àlau
sạch.
Mai, Linh,
Thuỳ, Hạnh…
Nước phun
kính, khăn
sạch, báo.
Lau cửa kính
Trình tự công
việc
Đánh bụi cửa chớp àtổ 1 quét sạch sàn nhà à
lau sạch cửa trước khi tổ 1 lau sàn nhà.
Tổ 4: Làm sạch hệ thống cửa phía nam của phòng học
Người đảm
nhiệm
Dụng cụ Công việc Điểm
Nam,Q.Huy,
Lộc, Trung,
Đức
chổi nhựa,
khăn lau, chậu
đựng nước.
Đánh bụi ở
khe cửa chớp,
ôvăng àlau
sạch.
Mai, Linh,
Thuỳ, Hạnh…
Nước phun
kính, khăn

sạch, báo.
Lau cửa kính
Trình tự công
việc
Đánh bụi cửa chớp àtổ 1 quét sạch sàn nhà à
lau sạch cửa trước khi tổ 1 lau sàn nhà.
3.3.3 Thực hành
Sau khi điều chỉnh và duyệt kế hoạch, GVCN định thời gian
phù hợp để học sinh thực hiện nhiệm vụ. GVCN là người giám
sát, hỗ trợ, nghiệm thu, đánh giá và chấm điểm cho từng tổ để
các em thấy được thành quả của sự hợp tác và rút ra bài học
cho bản thân.
3.3.4 Vận dụng
Khi nhà trường giao nhiệm vụ như chuẩn bị cho lễ chào cờ đầu
tháng hay lao động trực thi tốt nghiệp…sau khi phổ biến nhiệm
vụ, GVCN để học sinh tự lập kế hoạch thực hiện thông qua
thảo luận à GVCN điều chỉnh cho hợp lí và tổ chức cho các
em thực hiện trong sự chủ động hợp tác giữa các thành viên.
Với phương pháp tổ chức thảo luận nhóm, vấn đáp, kích
thích sự sáng tạo, hợp tác nhóm. Tôi đã tổ chức được những
buổi lao động hiệu quả trong không khí vui vẻ và kết quả là
phòng học của lớp tôi chủ nhiệm đã được nhà trường chấm đạt
điểm 10 về vệ sinh môi trường và bảo quản cơ sở vật chất.
3.4.Kĩ năng tự tin khi thể hiện trước đám đông
a. Mục đích
- Tìm hiểu điểm mạnh ở những học sinh nhút nhát, ít nói, thiếu
sự tự tin à khuyến khích, tạo cơ hội để các em mạnh dạn, tự
tin khi trình bày ý kiến của mình trước tổ nhóm và tập thể.
- Khi có kĩ năng tự tin thể hiện mình trước đám đông thì học
sinh sẽ quyết đoán hơn trong việc ra quyết định và giải quyết

vấn đề theo hướng tích cực và lạc quan trong cuộc sống.
b.Quá trình thực hiện
* Tình huống cụ thể
3.4.1. Khám phá
Lớp 10B11 thời gian sau tết nguyên đán có dấu hiệu đi xuống
về nền nếp cũng như học tập, cụ thể nền nếp từ vị trí số 1 đã
tụt xuống thứ 6 của khối, học tập từ thứ 3 tụt xuống thứ 5.
Trước tình hình đó GVCN chủ toạ buổi sinh hoạt lớp nhằm tìm
ra nguyên nhân và phương pháp khắc phục tình trạng trên. Khi
hỏi học sinh từ cán bộ lớp đến các thành viên khác không em
nào chịu nói, cả lớp rơi vào tình trạng căng thẳng.
3.4.2. Kết nối
Đây không phải lần đầu sinh hoạt lớp nhưng là lần đầu giải
quyết tình huống khó.GVCN phát cho mỗi HS một tờ giấy yêu
cầu các em viết câu trả lời cho một câu hỏi chung:
- Hãy cho biết nguyên nhân dẫn đến tình trạng sa sút về
nền nếp và học tập của cá nhân em và của lớp?
- Kế hoạch và biện pháp khắc phục tình trạng đó của cá
nhân em và tập thể lớp?
- Kiến nghị với giáo viên chủ nhiệm và các thầy cô bộ
môn.
à GVCN tổng hợp các ý kiến, tìm ra ý kiến hay, giải pháp tốt
à Yêu cầu những học sinh có ý kiến hay trình bày trước tập
thể lớp.
3.4.3 Thực hành
Cử các em học sinh có ý kiến hay làm nhóm trưởng nhóm cải
cách à các em tự tin khi biết rằng ý kiến của mình là đúng, là
hay được đánh giá cao từ đó tự tin thực hiện nó.
3.4.4. Vận dụng
Mỗi giờ sinh hoạt lớp, sau khi phổ biến kế hoạch mới của nhà

trường tôi thường yêu cầu các tổ trưởng điều hành tổ thảo luận
nhiệm vụ của tổ mình à trình bày kế hoạch và biện pháp thực
hiện nhiệm vụ, người trình bày có thể là tổ trưởng hoặc tổ viên
nếu đó là ý tưởng của học sinh đó.
Dần dần thành thói quen, khi có ý kiến xây dựng cho kế
hoạch của lớp thực hiện nhiệm vụ với nhà trường là các em
chủ động xin được trình bày trước lớp và kêu gọi sự ủng hộ
của cô giáo và các bạn.
Kết quả là phong trào học tập và nền nếp của lớp 10B11
đã tiến bộ rất nhiều, cụ thể là kì thi cuối kì đã lên bốn bậc xếp
hạng, nền nếp đã trở về thứ hạng dẫn đầu của khối 10 và đặc
biệt học sinh của tôi đã tự tin hơn với bản thân mình giúp các
em có thể vươn xa hơn trong con đường học tập và tu dưỡng
đạo đức.
3.5. Kĩ năng nhận thức tự đánh giá bản thân và đánh giá
người khác.
a. Mục đích
- Học sinh hiểu rõ được giá trị của bản thân mình (đạo đức,
thái độ, năng lực học tập…) từ đó đặt mục tiêu cho tương lai
và tìm biện pháp thực hiện nó cho phù hợp.
- Học sinh có được kĩ năng đánh giá người khác(đạo đức, nhân
cách, học tập…) từ đó quyết định xem có hợp tác, chia sẻ hành
động với người đó hay không.