Kế toán ngân hàng thương mại

KẾ TOÁN NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
NGUYỄN THỊ HẢI BÌNH
KHOA KTTC
TÀI LIỆU THAM KHẢO

KẾ TOÁN NGÂN HÀNG- TS TRƯƠNG THỊ HỒNG, TRƯỜNG
ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

GIÁO TRÌNH KẾ TOÁN NGÂN HÀNG- TS NGUYỄN THỊ
THANH HƯƠNG, HỌC VIỆN NGÂN HÀNG
GIỚI THIỆU MÔN HỌC

2 phần:
-
Tổng quan
-
Kế toán một số nghiệp vụ cơ bản
CẤU TRÚC CHƯƠNG TRÌNH

Chương 1: Tổng quan về KTNH

Chương 2: Báo cáo tài chính của các TCTD

Chương 3: Ngân quỹ

Chương 4: TSCĐ trong NHTM

Chương 5: Nghiệp vụ tín dụng

Chương 6: Nghiệp vụ huy động vốn


Chương 7: Hoạt động thanh toán qua ngân hàng

Chương 8: Hoạt động huy động vốn và xác định kế quả
kinh doanh của NHTM
CẤU TRÚC CHƯƠNG TRÌNH

Đối với thời lượng 45 tiết:
-
Chương 2 và chương 8 sinh viên đọc tài liệu tham khảo

Đối với thời lượng 30 tiết:
-
Chương trình chủ yếu tập trung nghiên cứu chương 5,6,7
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ
KẾ TOÁN NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

Giới thiệu về hệ thống ngân hàng Việt Nam
Lịch sử hình thành và phát triển

Lịch sử hình thành
Nhu cầu đổi tiền
Cho vay lấy lãi Hình thành ngân
hàng
Nhu cầu cất giữ tiền
….
Lịch sư hình thành và phát triển (tt)

Lịch sử phát triển
-
Ngân hàng của các thợ vàng

-
Ngân hàng thương mại của các nhà buôn
-
Ngân hàng tiền gửi
-
Các loại hình ngân hàng khác: NH tiết kiệm, NH đầu tư, NH phát
triển, NH nhà nước…
NH truyền thống => NH hiện đại
Hệ thống tổ chức hoạt động của NH trong
nền kinh tế Việt nam
Theo luật ngân hàng, hệ thống ngân hàng Việt Nam hiện nay
được tổ chức theo mô hình ngân hàng hai cấp:
-
Ngân hàng nhà nước Việt Nam
-
Các tổ chức tín dụng trực thuộc Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam
Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam

Bản chất:
- Thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tiền tệ và hoạt động
ngân hàng

Tổ chức hoạt động:
- Bộ máy hoạt động của ngân hàng nhà nước Việt Nam được tổ
chức thành hệ thống tập trung thống nhất
Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam(tt)

Những hoạt động chủ yếu:
-
In và phát hành tiền

-
Là ngân hàng của các ngân hàng
-
Thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia
-
Thay mặt chính phủ ký kết các hợp đồng về
tiền tệ, tín dụng và ngân hàng với nước
ngoài
Ngân hàng thương mại

Bản chất:
- Là tổ chức tín dụng được thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng
và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan

Tổ chức hoạt động:
-
NHTM quốc doanh
-
NHTM cổ phần
-
NHTM liên doanh với nước ngoài
-
CNhánh NHTM nước ngoài đặt tại VN
Ngân hàng thương mại (tt)

Chức năng:
-
Trung gian tài chính của nền kinh tế
-
Trung gian thanh toán

-
Kinh doanh ngoại hối
-
Kiểm soát các hoạt động của nền kinh tế thông qua các nghiệp vụ
kinh doanh
Ngân hàng thương mại (tt)

Các nghiệp vụ của NHTM
* NV tài sản nợ: là NV tạo lập nguồn vốn và huy động vốn,
bao gồm:
. Nguồn vốn pháp định
. Nguồn vốn quản lý và huy động
. Nguồn vốn đi vay
* NV tài sản có: NV sử dụng vốn, bao gồm:
. Dự trữ sơ cấp
. NV cho vay
. NV đầu tư
. NV tài sản có khác
Ngân hàng thương mại (tt)

Các nghiệp vụ của NHTM (tt)
* NV trung gian( dịch vụ ngân hàng)
. Dịch vụ thanh toán và ngân quỹ
. Dịch vụ tư vấn
. Dịch vụ khác: bảo quản tài sản, cho thuê két sắt…
* NV kinh doanh ngoại hối

Kết quả kinh doanh của NHTM
Khái niệm kế toán
Nghiệp vụ kinh tế Giá trị/hiện vật Sổ kế toán cung

cấp
(tăng/giảm Tài sản của đơn vị) thông tin
VẬY KẾ TOÁN NGÂN HÀNG LÀ GÌ?
Nhận diện
Đo lường
tính toán
Ghi
chép
Báo cáo
kế toán
Kế toán ngân hàng thương mại

Hoạt động kế toán

Thực hiện trong NHTM

Cung cấp thông tin kinh tế tài chính về hoạt động của NHTM cho
các đối tượng quan tâm
Đối tượng của KT NHTM

Là công cụ quản lý kinh tế-tài chính, đối tượng phản
ánh trước hết của kế toán ngân hàng là vốn và sự vận
động của vốn trong hoạt động về tiền tệ, thanh toán, tín
dụng đối nội đối ngoại của hệ thống NH
-
Vốn của hệ thống NH nói chung hay từng đơn vị NH
nói riêng luôn tồn tại dưới hai hình thức là nguồn vốn
và sử dụng vốn
-
Đối tượng của KTNH còn là kết quả của sự vấn động

của vốn của NH
Nguồn vốn của NHTM

Vốn tự có và coi như tự có:
-
Vốn điều lệ
-
Quỹ dự trữ
-
Các loại quỹ của NH
-
Lãi chưa phân phối
-
Vốn cố định

Vốn quản lý và huy động

Các loại vốn khác
Sử dụng vốn của NHTM

Chi mua sắm TCSĐ

Chi cho công tác quản lý

Cấp vốn cho đơn vị phụ thuộc

Gửi tiền tại NHNN

Nộp quỹ dự trữ bắt buộc tại NHNN


Sử dụng vốn cho vay

Dùng vốn liên doanh liên kết, đầu tư…

Dùng vốn để kinh doanh ngoại tệ vàng bạc đá quý

Sử dụng vốn vào các mục đích khác…
Sự vận động của vốn

Đối tượng của KTNH còn là kết quả của sự vận động của vốn của
NH, nói cách khác KTNH phải phản ánh các khoản thu nhập chi
phí và kết quả của hoạt động ngân hàng
Đặc điểm đối tượng KTNH

Chủ yếu tồn tại dưới hình thái giá trị

Có mối quan hệ chặt chẽ, thường xuyên với đối tượng của các đơn
vị, tổ chức kinh tế, cá nhân

Có quy mô và phạm vi lớn và có sự tuần hoàn thường xuyên liên
tục

Có sự khác biệt giữa đối tượng KTNHTM và KTNHNN
Đặc điểm của KTNH

Tính tổng hợp cao

Xử lý nghiệp vụ theo quy trình công nghệ nghiêm ngặt chặt chẽ

Tính kịp thời và chính xác cao độ


Khối lượng chứng từ lớn và phức tạp

Tập trung và thống nhất cao độ
Nhiệm vụ KTNH TM

Phản ánh các nghiệp vụ kịp thời, chính xác trung thực, khách
quan toàn diện…theo các nguyên tắc và chuẩn mực kế toán

Phân tích và cung cấp thông tin cho nhà quản lý

Giám sát nghiêm ngặt mọi nghiệp vụ của ngân hàng, đảm bảo an
toàn tài sản cho ngân hàng và khách hàng