Tài liệu về bệnh thương hàn

ΤΗ√ΝΓ ΗΑ¬Ν


Ι. ∇ΝΗ ΝΓΗΑ:
Τηνγ ηαν λα µοτ βενη νηιεµ τρυνγ ηυψε〈τ τ 〉νγ τιευ ηοα, τηνγ γαψ
το∑ν τηνγ 〉α χ θυαν, νγυψεν νηαν δο Σαλµονελλα τψπηι.
ΙΙ. ΧΗΑ⊕Ν ∇ΟΑ∧Ν:
1. Χονγ ϖιεχ χηα∑ν 〉οαν:
α) Ηοι βενη σ  τιε◊ν σ:

!
Σο〈τ χαο λιεν τυχ > 5 νγαψ
!
Ρο〈ι λοαν τιευ ηοα: οι, 〉αυ βυνγ, τηαψ 〉ο∑ι τνη χηα〈τ πηαν: τιευ χηαψ, ταο
βον ηαψ τιευ 〉αµ µαυ, τιευ πηαν 〉εν
!
Σο〈νγ τρονγ ϖυνγ δ∫χη τε ηαψ χο 〉ι 〉ε〈ν ϖυνγ δ∫χη τε τηνγ ηαν τρονγ
ϖονγ 3 τυα◊ν.
β)

Κηαµ
λαµ σανγ
!
ςε µατ νηιεµ τρυνγ νηιεµ 〉οχ: µοι κηο, λ⌡ι 〉ο.
!
Βυνγ χηνγ: χο τηε∑ α〈ν 〉αυ ηα σν πηαι, γαν το, λαχη το.
!
∆α〈υ ηιευ κηαχ: τηιε〈υ µαυ, ϖανγ δα, πηυ, τραν δ∫χη 〉α µανγ, δα〈υ µανγ
να⌡ο.
!
∆α〈υ ηιευ βιε〈ν χηνγ νανγ:

− Ρο〈ι λοαν τρι γιαχ.
− Τρυψ µαχη.
− Ρο〈ι λοαν νη∫π τιµ (µαχη χηαµ, γαλλοπ).
− Ξυα〈τ ηυψε〈τ τιευ ηοα: τιευ πηαν 〉εν, οι ρα µαυ.
− Τηυνγ ρυοτ: 〉αυ βυνγ, πηαν νγ τηανη βυνγ.
χ) ∇ε◊ νγη∫ ξετ νγηιεµ:
Ξετ νγηιεµ 〉ε∑ χηα∑ν 〉οαν:
!
Χονγ τηχ µαυ.
!
Χα〈ψ µαυ: νεν τηχ ηιεν σµ ϖα τρχ δυνγ κηανγ σινη.
!
Ωιδαλ: χη τηχ ηιεν σαυ 1τυα◊ν µαχ βενη.
!
Χα〈ψ τυψ χη τηχ ηιεν  χαχ τρνγ ηπ χηα∑ν 〉οαν κηο κηαν (λαµ σανγ
κηονγ 〉ιε∑ν ηνη, κηονγ 〉απ νγ ϖι 〉ιε◊υ τρ∫, χα〈ψ µαυ ϖα ωιδαλ αµ
τνη).
!
Χα〈ψ πηαν, χα〈ψ νχ τιε∑υ.
!
Σιευ αµ βυνγ.
Ξετ νγηιεµ 〉ε∑ τηεο δο⌡ι πηατ ηιεν βιε〈ν χηνγ:
!
Ηχτ κηι χο νγηι νγ ξυα〈τ ηυψε〈τ τιευ ηοα.
!
Ιον 〉ο◊ κηι χο ρο〈ι λοαν τρι γιαχ ηοαχ συψ κιετ.
!
Τεστ γαν κηι χο ϖανγ δα (νγηι νγ βιε〈ν χηνγ ϖιεµ γαν).
!
Χηοχ δο τυψ σο〈νγ κηι νγηι νγ ϖιεµ µανγ να⌡ο.

!
∇ιεν ταµ 〉ο◊ κηι χο ρο〈ι λοαν νη∫π τιµ.
!
Ξ θυανγ βυνγ 〉νγ κηι νγηι νγ τηυνγ ρυοτ.
2. Χηα∑ν 〉οαν ξαχ 〉∫νη:
Σο〈τ, τηαψ 〉ο∑ι τνη χηα〈τ πηαν, βυνγ χηνγ, γαν το + Χα〈ψ µαυ ηαψ χα〈ψ πηαν:
Σαλµονελλα τψπηι (+).
3. Χηα∑ν 〉οαν χο τηε∑:
!
Σο〈τ, τηαψ 〉ο∑ι τνη χηα〈τ πηαν, βυνγ χηνγ, γαν το + Ωιδαλ ΤΟ ηαψ ΤΗ
∀

1/80 ηαψ 2 λα◊ν χαχη νηαυ 1 τυα◊ν τανγ γα〈π 4 λα◊ν + Σιευ αµ γι ψ τηνγ
ηαν (δα◊ψ ϖυνγ ηο◊ι τρανγ, ηαχη ο∑ βυνγ ϖυνγ ηο◊ι τρανγ, δ∫χη ο∑ βυνγ, δα〈υ
ηιευ το∑ν τηνγ 〉νγ µατ).
!
Σο〈τ, τηαψ 〉ο∑ι τνη χηα〈τ πηαν, βυνγ χηνγ, γαν το + ∆∫χη τε∑ νγηι νγ +
Σιευ αµ γι ψ, χα〈ψ µαυ αµ τνη, Ωιδαλ <1/80:
-
Νε〈υ τνη τρανγ λαµ σανγ κηονγ χηο πηεπ τηεο δο⌡ι, 〉ιε◊υ τρ∫ νη τηνγ
ηαν σαυ κηι χα〈ψ µαυ.
-
Νε〈υ τνη τρανγ λαµ σανγ χηο πηεπ τηεο δο⌡ι, χη κε〈τ θυα χα〈ψ µαυ, νε〈υ
βενη νηαν 〉α⌡ 〉ιε◊υ τρ∫ κηανγ σινη νγνγ κηανγ σινη 48 γι χα〈ψ µαυ ϖα
χη κε〈τ θυα χα〈ψ µαυ.
4. Χηα∑ν 〉οαν πηαν βιετ:
!
Νηιεµ τρυνγ ηυψε〈τ δο ϖι τρυνγ κηαχ τ 〉νγ τιευ ηοα, δα ϖαο κε〈τ θυα
χα〈ψ µαυ.
!

Σο〈τ ρετ: σο〈νγ τρονγ ϖυνγ δ∫χη τε σο〈τ ρετ, τηιε〈υ µαυ, ξετ νγηιεµ ΚΣΤΣΡ κηι
σο〈τ ηαψ µοι 6 γι.
!
Λαο: Σο〈τ κεο δαι, το∑νγ τρανγ γα◊ψ ο〈µ, τιε◊ν χαν τιε〈π ξυχ λαο + Ξετ νγηιεµ:
Ξθυανγ πηο∑ι, ςΣ, Ι∆Ρ.
!
Βενη ηε τηο〈νγ: ξετ νγηιεµ τε〈 βαο ΛΕ , ΑΝΑ, ςΣ.
!
Βενη λψ ηυψε〈τ ηοχ νη συψ τυψ, λευχεµια: τυψ 〉ο◊.
ΙΙΙ. ∇ΙΕℵΥ ΤΡ:
1. Νγυψεν ταχ 〉ιε◊υ τρ∫:
!
∇ιε◊υ τρ∫ 〉αχ ηιευ: Κηανγ σινη νηαψ χαµ ϖι Σαλµονελλα τψπηι, χο ταχ
δυνγ νοι βαο ϖα χο κηα νανγ κηυε〈χη ταν 〉ε〈ν νηιε◊υ χ θυαν.
!
∇ιε◊υ τρ∫ ηο τρ: δινη δ⌡νγ, 〉ιε◊υ χηνη 〉ιεν γιαι, πηατ ηιεν 〉ιε◊υ τρ∫ βιε〈ν
χηνγ.
2. Ξ τρ βαν 〉α◊υ:
α) Ξ τρ χα〈π χυ:
Ξ τρ σο〈χ:
!
Σο〈χ τιµ δο βιε〈ν χηνγ ϖιεµ χ τιµ (Πηαχ 〉ο◊ 〉ιε◊υ τρ∫ σο〈χ)
!
Σο〈χ νηιεµ τρυνγ: 〉ιε◊υ τρ∫ νη σο〈χ νηιεµ τρυνγ (Πηαχ 〉ο◊ 〉ιε◊υ τρ∫ σο〈χ)
!
∇ιε◊υ χηνη ρο〈ι λοαν 〉ιεν γιαι: χηυ ψ  βενη νηι χο ρο〈ι λοαν τρι γιαχ.
(Πηαχ 〉ο◊ 〉ιε◊υ τρ∫ ρο〈ι λοαν 〉ιεν γιαι)


β) Ξ τρ 〉αχ ηιευ:

Κηανγ σινη:
!
Χεφοταξιµε: 200 µγ/Κγ/νγαψ χηια 4 λα◊ν, ΤΜ, ηαψ Χεφτριαξονε: 80 −
100 µγ/Κγ/νγαψ χηια 1−2 λα◊ν ΤΜ, ηαψ
!
Φλυορο Θυινολονε δυνγ χηο τρε λν > 7 τυο∑ι: Χιπροφλοξαχινε 20−30
µγ/Κγ χηια 2 λα◊ν, υο〈νγ, ηαψ Οφλοξαχινε 15− 20 µγ/Κγ χηια 2 λα◊ν,
υο〈νγ, ηαψ Πεφλοξαξιν 15 −20µγ/κγ/νγαψ χηια 2 λα◊ν, υο〈νγ ηοαχ πηα
τρονγ γλυχοσε 5% τρυψε◊ν τ⌠νη µαχη τρονγ τρνγ ηπ νανγ (νηαπ ϖιεν
τρε, χο βιε〈ν χηνγ).
3. Ξ τρ τιε〈π τηεο:
!
Νε〈υ λαµ σανγ ο∑ν 〉∫νη σαυ 48 γι (σο〈τ γιαµ, τιε〈π ξυχ το〈τ ην, αν 〉χ),
τιε〈π τυχ κηανγ σινη 〉υ λιε◊υ: κηονγ βιε〈ν χηνγ: 7 νγαψ; χο βιε〈ν χηνγ:
14 νγαψ.
!
Νε〈υ λαµ σανγ κηονγ ο∑ν σαυ 48 γι (σο〈τ κηονγ γιαµ, χηα αν 〉χ, ϖα
χον 〉):
-
Νε〈υ κηανγ σινη 〉ανγ σ δυνγ 〉νγ υο〈νγ: 〉ο∑ι κηανγ σινη σανγ
〉νγ τ⌠νη µαχη.
-
Νε〈υ σ δυνγ Χεπηαλοσπορινε ΙΙΙ 〉ο∑ι σανγ Φλυορο θυινολονε τ⌠νη µαχη.
4. ∇ιε◊υ τρ∫ ηο τρ:
!
Ηα σο〈τ: σ δυνγ Παραχεταµολ 10  15 µγ/Κγ/λιε◊υ.
!
Χορτιχοιδε : χη σ δυνγ κηι χο σο〈χ ηαψ χο ρο〈ι λοαν τρι γιαχ σαυ κηι 〉α⌡
λοαι τρ ηα 〉νγ ηυψε〈τ ϖα ρο〈ι λοαν 〉ιεν γιαι: ∆εξαµετηασονε 3µγ/κγ
λιε◊υ 〉α◊υ λαπ λαι 1 µγ/κγ µοι 6−8 γι τρονγ 3−5 νγαψ. Χηο〈νγ χη 〉∫νη:

ξυα〈τ ηυψε〈τ τιευ ηοα.
!
∆ινη δ⌡νγ: χηε〈 〉ο αν γιαυ νανγ λνγ. Χη νη∫ν αν κηι χο νγηι νγ
τηυνγ ρυοτ ηοαχ ξυα〈τ ηυψε〈τ τιευ ηοα νανγ.
5. ∇ιε◊υ τρ∫ βιε〈ν χηνγ:
!
Τηυνγ ρυοτ: χαν τηιεπ νγοαι κηοα.
!
Ξυα〈τ ηυψε〈τ τιευ ηοα νανγ (ξεµ πηαχ 〉ο◊ ξυα〈τ ηυψε〈τ τιευ ηοα).
Ις. ΤΗΕΟ ∆Ο∏Ι ςΑ¬ ΤΑ∧Ι ΚΗΑ∧Μ:
!
Τηεο δο⌡ι τνη τρανγ χηνγ βυνγ, 〉αυ βυνγ, τνη τρανγ πηαν 〉ε∑ πηατ
ηιεν βιε〈ν χηνγ τηυνγ ρυοτ ϖα ξυα〈τ ηυψε〈τ τιευ ηοα.
!
Τηεο δο⌡ι 〉ανη για 〉απ νγ λαµ σανγ: σο〈τ, αν υο〈νγ, τρι γιαχ.
!
Ται κηαµ σαυ 1 −2 τυα◊ν 〉ε∑ πηατ ηιεν ται πηατ.

ςα〈ν 〉ε◊ Μχ 〉ο◊ χηνγ χ
Χορτιχοιδεσ χο χη 〉∫νη δυνγ
τρονγ τηνγ ηαν χο τριευ χηνγ
τηα◊ν κινη ηοαχ σο〈χ
Ι
Μανδελλ 2000, Νελσον 2000, Χονν 2000

Τηεο δο⌡ι σατ 48 γι

Χα〈ψ µαυ, Ωιδαλ, σιευ αµ

(+)

(
−
)

(+)

(
−
)

(
−
)

(+)

Λ√Υ ∇Οℵ ΧΗΑ⊕Ν ∇ΟΑ∧Ν ςΑ¬ Ξ√⇔ ΤΡ⊆ ΤΗ√ΝΓ ΗΑ¬Ν



ΛΑℜΜ ΣΑ¬ΝΓ ςΑ¬ ∆ΧΗ ΤΕ⊕

ΒΙΕℑΝ ΧΗ√∧ΝΓ

Τηεο δο⌡ι σατ χη κε〈τ θυα ΞΝ

Χα〈ψ
µαυ (+) ηαψ

Ωιδαλ
∀
1/100 (ΤΟ)
Λαµ σανγ ξα〈υ (βιε〈ν χηνγ)
∇ιε◊υ τρ∫ κηονγ 〉αχ ηιευ

∆ιεν τιε〈ν το〈τ, κηονγ βιε〈ν χηνγ

∇ιε◊υ τρ∫ 7

10 νγαψ

Ξ τρ χα〈π χυ

∇ιε◊υ τρ∫ 〉αχ ηιευ