Tiểu Luận Đôi nét về chính sách đối ngoại của Anh

KILOBOOKS.COM
1

I. TNG QUAN V CHNH SCH I NGOI CA ANH
TRONG THI K I MI
L mt quc o nm tõy Bc chõu u, gm 4 vựng lch s dõn tc:
Anh, Scotland, Bc Ireland v Wales. Lch s ngoi giao Anh l nhng cuc
xõm chim thuc a m ó cú thi h ngng cao u vi th gii v t ho
rng: Mt tri khụng bao gi ln trờn t nc Anh (The sun never set upon
on Empire)
Bc vo thp niờn cui cựng ca th k ca th k XX, trc nhng bin
i mnh m v sõu sc ca tỡnh hỡnh th gii núi chung, ca CNTB núi riờng
v nhng ng thỏi mi trong mt ng xó hi- dõn ch chõu u, mt khỏi nim
c nhiu nh nghiờn cu trờn th gii thng xuyờn núi n t cui thp niờn
90 tr li õy.nh l mt phỏt kin mi ca CNXH dõn ch hin i, ú l mt
khỏi nim Con ng th ba. Theo nhiu nh nghiờn cu, õy thc cht l s
tỡm kim mt mụ hỡnh chớnh tr c nhiu ngi tỏn thnh cỏc ng Dõn
ch- xó hi chốo lỏi t nc vt qua th k XXI.
Mt trong nhng ngi nhit thnh nht c suý cho t tng Con ng
th ba l th tng Anh Tonny Blair cựng cỏc cng s trong Cụng ng Anh.
Con ng th ba theo cỏch hiu ca Tonny Blair hon ton khỏc vi khỏi nim
Con ng th bao dựng gi con ng trung gian gia CNXH v CNTB
m cỏc ng xó hi- dõn ch a ra ti i hi thnh lp Quc t xó hi nm
1951. Tonny Blair gii thớch: Con ng th ba l con ng xó hi- dõn ch
c khụi phc v ó thnh cụng. Nú hon ton khụng phil con ng tho
hip gia cỏch t v cỏnh hu. Cỏi m nú tỡm kim l quan nim giỏ tr gia phớa
gia v phỏi trung t. Nú phự hp vi nhng ci cỏch kinh t v xó hi c bn
trờn ton th gii v khụng chu s chi phi quỏ mc ca ý thc h t tng.
T cỏch núi ca Tonny Blair cú th d dng nhn ra, thc cht s iu chnh
chin lc, chớnh sỏch ca Cụng ng Anh t khi Tonny Blair lờn cm quyn l
t tng v con ng th ba a CNXH- dõn ch hin i ti i mi v

thnh cụng.

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
2

Nc Anh di s lãnh đo ca T. Blair đã có mt khơng khí mi trong
quan h vi các đi tác thuc liên minh châu Âu (EU) vn rt ti t vào cui
thi kì cm quyn ca ng Bo th. Mc dù T. Blair vn gi thái đ mp m
đi vi nhng vn đ c bn (đng tin chung Euro, các th ch, s m rng
EU…), nhng ơng đã tng bc thc hin s hồ nhp ca nc Anh vào châu
Âu.
Trong bi cnh 13 nc thuc Liên minh Châu Âu trong tng s 25 nc
là do các đng xã hi- dân ch cm quyn hoc liên hip nm quyn, T. Blair đã
đa ra mt khái nim, đó là, “mơ hình xã hi thng nht ca châu Âu”, nhm
mc đích to ra hình nh ca mt CNTB da trên nhiu ngun tc bình đng và
tin b hn so vi CNTB mang tính phân cc và khơng đáng tin cy ca Bc
M. Mt trong nhng ni dung ch yu ca quan đim này là t tng “kh
nng cnh tranh có tính tin b ca Châu Âu”, hay còn gi là “ch ngha cc b
mang tính cnh tranh”. Ch ngha này xut hin nhm đ thích ng vi q trình
liên kt châu Âu. Nó là bin pháp đc bit đ thúc đy sn xut, bo đm s
thích ng nhanh hoc phân phi li thu nhp mt cách có li cho các nhà t bn
nh lao đng. Nó mang nhng nét đc thù v chính sáh xã hi và s phân phi
kinh t quc t trên c s Cng đng châu Âu.
Cơng đng Anh ng h mt châu Âu m rng v phía ơng, mt châu Âu
đc phân quyn mnh m đ có th nâng cao hiu qu trong tt c các vn đ
xun biên gii, nhng s hồ nhp ch đc tin hành trong lnh vc cn thit.
T. Blair phn đi vic nht th hố hồn tồn châu Âu v mt chính tr. Ơng đã
tng nói: “Tơi thích mt siêu th châu Âu hn là mt nhà nc châu Âu”.
Trên bình din quc t, Cơng đng nhn mnh, mi đe do ca chin

tranh lnh đã xố b và các nguy c mi nh ti phm có t chc, ch ngha
khng b, ma t và ơ nhim mơi trng đã chuyn sang hng khó lng.
iu đó đòi hi mt khn kh hp tác quc t mi, linh hot đ có th đi phó
đc vi nguy c này.
Da trên quan đim ca “Ch ngha can thip mi”, T. Blair ch trng
đy mnh “chính sách ngoi giao tồn cu” nhm bo v an ninh, phn vinh và

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
3

mơi trng ca tt c các nc. T. Blair u cu chính sách đi ngoi ca Anh
cn phi đc qn trit trong mt “b khung lý lun”, trong đó “Ln lí và
quan nim giá tr” gi mt vai trò quan trng. ây thc s là mt bc tin mi,
vì trong sut my thp niên trc đó, cha bao gi trong đng li đi ngoi
ca Anh li có mt khái nim có mc đích rõ ràng đn nh vy. Tuy nhiên,
nhng lí lun đó còn mang nhiu mu sc lí tng và t bin.
Khơng dng li  đó, trong quan đim đi vi tình hình quc t, đc bit
là sau s kin Kosovo, T. Blair li tip tc nhn mnh lý lun “s mnh ngoi
giao” ca Anh. Ngày 26/4/1999, ti cuc gp cp cao ca các nhà lãnh đo
NATO  Whington, T. Blair đã có bài phát biu khá ni ting vi đu đ “Ch
ngha cng đng quc t” (Doctrine of International Community). Ni dung
quan đim mà T. Blair nêu ra trong bài phát biu này tu trung là: Xu th tồn
cu hố đã làm thay đi c bn tình hình th gii, dn ti mt s ph thuc ln
nhau, da vào nhau sâu sc c v chính tr, kinh t và anh ninh gia các quc
gia.
Cơng vic ca mt nc có nh hng đn quc t vì nó gn cht đn c
ch th trng. Do vy tồn cu hố dn ti quc t hố cơng vic ni b ca
mt nc là l tt nhiên. iu này có ngha là, li ích quc gia ch đc thc
hin bng cách thơng qua hp tác quc t và do biên gii gia các quc gia có

xu hng lng lo nên cơng vic ni b ca mt nc hay mt khu vc tt nhiên
s có “hiu ng rò r” lan to sang các nc khu vc và lân cn. Vì l đó, Anh
và các nc phng Tây cn phi hành đng đ đi phó vi nhng thách thc
ca tồn cu hố. T. Blair cho rng, ngun tc “khơng can thip vào cơng vic
ni b’ là mt thch ngha bit lp đã li thi, cn phi thay đi bng vic duy
trì mt s can thip quc t trong nhng tiêu chí ph bin nào đó, phi ci cách
nhng c ch, nhng t chc quc t khơng còn phù hp, trên c s xây dng
li mt trt t anh ninh- chính tr tồn cu mi. Theo quan đim đó thì hành
đng qn s ca NATO  Kosovo đc T. Blair bin minh là mt s cn thit.
Vy “Con đng th ba” có thành cơng hay khơng? T. Blair đã có nhng
chính sách đi ngoi nh th nào và quan đim ca Anh ra sao đi vi các t

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
4

chc liên qn quc t? Có th thy, xét v thc cht, chính sách đi ngoi ca
T. Blair là tìm kim mt s “hp tác quc t” vi M đ chi phi đi sng chính
tr quc t. T. Blair k vng vào mt trt t quc t mi, trong đó nhng quan
nim và kinh nghim ca phng Tây đc tun truyn rng rãi nhm xây
dng mt xã hi th dân tồn cu nm trong qu đo ca CNTB. iu này lí gii
vì sao, nc Anh tích cc ng h M trong cuc chin chng khng b 
Afghanistan và cuc chin  Iraq.
II. QUAN H I NGOI CA ANH VI CÁC I TÁC QUAN
TRNG
1. Quan h đi ngoi Anh - M
Mi quan h v chính tr: T trong lch s Anh và M đã có nhng mi
quan h đc bit, đó là mi quan h gia chính quc và thuc đa. Sau này, khi
nhng khái nim v thuc đa đã dn b lãng qn thì ngi M vn ln t hào
v ngun gc ca mình và cơng lao to ln mà h đã là nên  Tân th gii. Trong

cuc chin th gii th hai, M và An ln đng trên mt chin tuyn. M trên
danh ngha ch là mt nc có chc nng bn bán v khí cho các nc nhng
trên thc t M ln có nhng chính sách và hot đng bí mt cung cp v khí
cho Anh chng li trc Fatxit.
Ngày nay, chúng ta khơng th ph nhn mi quan h ngày mt vng chc
hn gia Anh và M, đc bit là t khi ơng Tonny Blair lên cm quyn. Anh đã
ng h và theo sau tt c nhng k hoch qn s ca Anh, và càng ngày Anh
càng t rõ là mt cánh tay phi đc lc ca chính quyn Bush. Chin s Iraq
bùng n, c th gii đng lên đu tranh cho hồ bình và cuc sng ca nhng
ngi dân vơ tơi Iraq, nhng Anh khơng nhng khơng phn đi mà còn gi
4000 qn lính tr giúp M trong cơng cuc tái thit. Trái ngc rt nhiu vi
các thành viên trong EU, Anh Quc đang vp phi tình trng tin thối lng
nan, la chn EU hay là M.
Tr li cuc chin Vng Vnh nm 1991, Anh đã tích cc hành đng đ
cung cp v khí, ngun liu phc v cho cuc chin ca M hn là nhng gì
Anh đã làm cho EU.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
5

i vi hu ht cơng chúng, đây vn là mt mi quan h mp m.  bình
din này thì nhng hot đng trên chính là cách Anh đang tái khng đnh mi
quan h ngoi giao mt thit vi mt cng quc mnh nht th gii và điu này
khin mi ngi hiu hn v tình anh em vi nc M rut tht. Th nhng, k
t khi Anh gia nhp EU, Anh đã phi đi mt vi nhiu thách thc ln, mt s
suy gim rõ rt đang xy ra trong mi quan h này. Trong các cuc đàm phán
thng mi th gii đu thp niên ca nhng nm 90, khơng có s khác bit nào
gia Anh và M. Và đây cng chính là mt phn trong k hoch ca khi
thng mi EU. n 1994, các cuc hp đc m ra càng nhn mnh hn na

mi liên kt chính ca Anh đu la EU.
n nm 2001, khng b đã din ra trên đt M buc M phi lơi kéo
đng minh cùng các nc trên th gii h tr v mi mt đ khơi phc đt nc
sau thm ho kinh hồng này. Và Anh là quc gia đng bên M mnh nht, là
tr th đc lc nht giúp M thốt khi khng hong này. Có th nói mi quan
h Anh- M đang đc hâm nóng tr li sau khi th tng Anh Tonny Blair lên
cm quyn.
Mi quan h v kinh t: Th trng xut khu ln nht ca Anh trên th
gii là M; chim 15,7% trong tng s mt hàng xut khu ca sang các nc.
Tip theo đó là c 10,5%, Pháp 9,5%, Hà Lan 6,9%, Ireland 6,5%, B 5,6%,
Tây Ban Nha 4,4% và Italia cng là 4.4% (nm 2003). Anh cng nhp khu t
M vi s lng ln ch sau c vi 10,2%.
Ngc li M cng coi Anh là th trng xut khu ln ca mình. Hai bên
đã dành cho nhau nhng ch đ u đãi, thu hút đu t đ thúc đy hn na
khơng nhng là nhng mi quan h v chính tr mà còn v kinh t và vn hố.
Mi quan h v vn hố: Vào th k XV, Christoph Colombo đã đt bc
chân đu tiên lên min đt nm  phía bên kia Thái Bình Dng, đánh du mt
bc ngot lch s v nhng phát kin đa lí. Cng trong thi đim này mâu
thun gia nhng tng lp nhân dân vi ch đ phong kin đã lên ti đnh đim
và Châu M là mnh đt dng chân ca nhng ngi chng li chính quyn Anh
và h đã to nên mt vùng kinh t mi. Khi h sang đây, h đã mang theo c

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
6

bn sc vn hố và phog tc tp quan, rt nhiu ngi M sau này đã quay tr
v An đ thm li ci ngun ca mình. iu này đac khng đnh hn na mi
quan h đc bit và lâu đi đã tn ti t trong lch s cho ti ngày nay.
2. Quan h đi ngoi Anh - Canada

Cng tng t nh M, Anh cng ó mi quan h bn cht vi Canada t
trong lch s. Mi quan h này khơng ch đn thun  trong lnh vc chính tr
mà còn c  kinh tê và trên mt trn an ninh.
V mt chính tr: T nhng ngày đu ca nm 1497, khi Jonh Cabot đt
chân lên vùng đt Newfoundland thì gia Anh và Canada đã có nhng mi quan
h nh mu quc vi thuc đa. Ti nm 1867, ngi Anh đã thit lp  Bc M
mt vùng đt có tên Canada và coi đây là liên bang đu tiên ca đ ch Anh.
Cho ti ngày nay c hai nc vn đang thúc đy mi quan h ngày càng
vng mnh hn và h đã đt đc nhng tin trin tích cc. Anh và Canada
cng tip tc chia s ch quyn và nhng truyn thng trong dân ch ngh vin.
Anh đã thit lp  Canada ch đ tồn quyn. Vy tồn quyn ca Anh 
Canada là gì?
Tồn quyn ca Anh  Canada là ngi đi din cho n hồng Anh t
Canada. Tồn quyn Anh do th tng Canada la chn và đc b nhim làm
N hồng. Tuy nhiên, vai trò ch mang tính cht nghi thc.
- Tồn quyn là ngi đi din cho triu đình Anh  Canada
- Tồn quyn là ngi thúc đy ch quyn Anh  Canada
i vi vn đ qn s và an ninh quc gia, Anh gi rt nhiêù qn sang
Canada hc tp và rèn luyn. Trong đó có đi bay t RAF đang tin hành mt
cuc tp rt nh  Goose Bay, Labrador và trung tâm đào to qn đi Anh 
Canada (BATIC). Nhng bài tp này là vơ cùng cn thit và cp bách nhm duy
trì th trn ca qn đi Anh.
Vào tháng 6 nm 1997, th tng Canada- Chretien và Blair đã kí bn
tun b Joint nhm tái khng đnh li sc mnh ca mi quan h song phng
và hng ti mt tng lai tt đp, hp tác trên mi lnh vc. c bit hn na,
mi dàng buc gia hai quc gia càng đc tht cht hn na khi tham gia vào

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
7

các t chc quc t cng nh khu vc: Khi thnh vng chung (Common
Wealth), G-8, Liên hp quc, NATO…
V kinh t: Anh và Canada ging nh hai thành viên trong mt gia đình
hồ thun vi nhng đim tng đng v vn hố và s chia s v quyn lc
chính tr dân ch là mt điu vơ cùng quan trng trong quan h gia hai nc
nhm phát trin thng mi và đu t. Canada là đi tác quan trng đng th hai
trên th gii ch sau M. Anh là đim đn an tồn ca các nhà đu t Canada.
Anh cng là th trng xut khu ln th 3 th gii ca Canada ch sau M và
Nht Bn. Anh và Canada- nhng thành viên ca NAFTA và EU. ngày càng
hp tác và phát trin mnh m hn.
Nm 2003, hàng hố Canada xut khu sang Anh đt 5,7 t USD, tng
30% so vi cùng kì nm 2002. Xut khu Canada đang tng dn trên đt nc
này.
Hin nay có khong 650 cơng ty ln nh ca Anh đang hot đng ti
Canada. Nm 2003, Anh đu t vào Canada đng th 3 th gii sau M và
Pháp. Còn đu t trc tip ca Canada vào Anh c tính đt 40,7 t $ Canada,
tng 1,2% so vi cùng kì nm 2002, và có hn 500 cơng ty Canada đang hot
đng ti đây.
V vn hố: Hp tác vn hố là mt phng tin hu ích đ tht cht
thêm tình hu ngh và hiu bit ln nhau. Anh Quc là th trng xut khu các
n phm vn hố quan trng nht ca Canada và th trng này cng ch đng
th hai sau M. Các ngh s Canada và nghành cơng nghiêp vn hố phm ca
đt nc này đang to nên nhng tác đng đy ý ngha ti Anh. Nh: các n
phm v sách, âm nhc, phim nh và cơng nghip thit k. Nm 2002, Anh đã
tr thành đi tác thng mi quan trng th hai ca Canada v vic xut khu
các n phm vn hố vi tr giá 14,5 triu $ Canada. Giá tr xut khu sách sang
Anh lên ti 6.3 triu $ Canada.
Ngồi ra hai nc này còn có nhng hp tác v giáo dc, y t, khoa hc k
thut…

3. Quan h vi Vit Nam

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
8

Ngồi các mi quan h mt thit trong liên minh châu Âu và các mi quan
h trong lch s Anh còn thit lp mi quan h vi rt nhiu nc trên th gii
trong đó có Vit Nam. Sau 30 nm k t ngày thit lp quan h ngoi giao chính
thc (11/6/1973), mi quan h hp tác hu ngh gia Vit Nam- Anh quc tuy
cng có lúc chìm lng bi các yu t lch s, song s hp tác phát trin mnh m
trên tt c các lnh vc ca đi sng xã hi gia hai nc rtong thi gian gn
đây càng khng đnh đng li đi mi tin ti hi nhp vi các khu vc và trên
th gii ca c hai quc gia, Vit Nam và Anh quc.
Mi quan h v chính tr ngoi giao: K t ngày quan h ngoi giao
chính thc gia hai nc đc thit lp đn nay, đc bit ngày 22/11/1990, khi
vai trò và v th ca Vit Nam do liên minh châu Âu chính thc ni la quan h
thì quan h ngoi giao, chính tr, các hot đng hp tác kinh t gia hai nc
ngày càng phát trin. Các cuc ving thm chính thc cp cao gia hai chính
ph ngày càng gia tng mnh m. S kin có ý ngha quan trng, đánh mt mc
son trong lch s quan h phát trin Vit Nam- Anh quc vào nhng nm đu
thp k 90 là chuyn thm chính thc đu tiên ca th tng Vit Nam Võ Vn
Kit ti Anh tháng 7/1993, tip đó Ngoi trng Anh Doglas Hurd cng đã ti
Vit Nam vào ngày 15/4/1994. Các cuc ving thm ca các nhà lãnh đo cao
nht gia hai nc trong thi k đu ca cơng cuc cơng nghip hố ti Vit
Nam đã phn nào cho thy mt chng mi đã m ra trong quan h hp tác
song phng gia hai nc.
Vit Nam là mt trong nhng nc ít i trên th gii thuc phe xã hi ch
ngha, còn Anh vn là mt đng minh rt thân cn ca M. Nhng do q trình
hi nhp ca tồn cu hố và do nhng chuyn đi trong chính sách đi ngoi

ca Anh- “Con đng th ba” và CNXH khơng còn là mt mi nguy him trong
quan đim c h ca Anh na mà “Con đng th ba” là con đng đa
CNXH- dân ch hin đi ti đi mi và thành cơng”. Phía Anh đã kí kt rt
nhiu các khon vin tr khơng hồn li cho Vit Nam nh: Ký vi b trng
giáo dc và đào to Nguyn Minh Hin v khon vin tr khơng hồn li tr giá

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
9

11 triu USD, d án xố đói gim nghèo vi th trng B k hoch và đu t
Võ Hng Phúc…
Có th thy vào thi đim đu th k XXI, quan h Vit Nam- Anh quc
đã bt đu dn chuyn t hình thái mang tính cht chính tr ngoi giao, vin tr
phát trin sang hình thái hp tác kinh t thng mi đơi bên cùng có li, đáp
ng li ích ca hai dân tc… Mơ hình chuyn bin này thy rõ trong các chuyn
cơng cán ca các cp b trng ca hai nc nh: Chuyn sang thm Vit Nam
ngày 1/7/2002 ca B trng cơng thng Anh Alan Johnson cng nh chuyn
thm Anh ca B trng B k hoch và đu t Trn Xn Giá ký thành cơng
hip đnh Khuyn khích và bo tr đu t song phng. Hip đnh này nhm
thúc đy các ngun đu t và cng c nim tin ca các nhà đu t. Vi thành
cơng này Vit Nam tr thành quc gia th 95 mà chính ph Anh có tho thun
v bo h và đu t, là c s bo h quyn li ca các nhà đu t Anh quc
cng nh Vit Nam khi đu t vào th trng ca nhau.
Lnh vc hot đng ngoi giao gia hai nc càng khi sc khi cơng chúa
Anne, con gái ca N hồng Anh Elizabeth  nh đã sang thm chính thc Vit
Nam trong 5 ngày k t ngày 4-8/2004. ánh giá v s kin này, i s Anh ti
Vit Nam, ơng Warwick Morris bày t: “Chúng tơi rt vui khi cơng chúa Anne
sang thm Vit Nam đúng vào nm k nim 50 nm ngày lên ngơi ca n hồng
Anh. Tơi chc Bà s có đc nhng n tng tt đp trc nhng thành tu mà

chính ph và nhân dân Vit Nam đt đc … Chuyn thm này s đánh du mt
bc tin quan trng trong quan h hp tác ngày mt ln mnh gia Anh quc
và Vit Nam.
Quan h v kinh t thng mi gia hai nc: Hin nay Anh đang đng
th 10 trong danh sách nhng nhà đu t ln nht vào Vit Nam và đng  v trí
th hai trong Liên minh châu Âu. Các cơng ty và tp đồn kinh t ca Anh đã có
mt ti th trng Vit Nam t rt sm ngay t khi có lut đu t nc ngồi.
Tính cho đn tháng 7 nm 2002, Anh có 35 d án đc cp giy phép vi tng
s vn đu t là 1.14 t USD. Nhìn chung các d án ca Anh đc hình thành
tng đi đng đu v s lng và ch yu thơng qua các hình thc: Hp doanh

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
10

có 10 d án vn đu t đt 653 triu USD, chim 56,4% vn đu t; Liên doanh
vi 9 d án, vn đu t là 217 triu USD, chim 18,7% vn đu t nc ngồi
đang đc trin khai vi 6 d án, vn đu t là 16 triu USD chim 1,4% .
Qua các con s trên chúng ta có th thy, các nhà đu t Anh cng đã góp
mt phn đáng k vào s đóng góp chung ca Liên minh châu Âu đi vi phát
trin kinh t, xã hi ca Vit Nam trong sut nhng nm qua. Các nhà đu t
Anh ni ting là thn trng và tính tốn k lng trong vic la chn th trng
đu t, h đã la chn Vit Nam là đim đn cho các k hoch lâu dài, điu đó
chng t h đã vt qua tt c nhng rào cn v s khác bit chính tr, vn
hố… c bit h đã b qua nhng cm vn ca M  Vit Nam, b qua nhng
hn thù mà M đang lơi kéo đng minh ca mình đ áp đt cho Vit Nam.
Hn th na gia hai nc còn có các chng trình hp tác v giáo dc
và hp tác phát trin.  thúc đy ph cp hn na hình nh đt nc Anh cng
nh xúc tin Vit Nam hi nhp vi th gii và khu vc, xố đói gim nghèo 
các khu vc min núi, chính ph Anh mi đây đã thơng qua b phát trin quc

t (DEID) vin tr cho Vit Nam khon vin tr phát trin tr giá 30 triu USD.
Hp tác giáo dc, nâng cao nng lc cho các nhà nghiên cu, hoch đnh
chính sách cng đã và đang đc đng lot trin khai thơng qua mt chng
trình mang tên “Chng trình liên kt giáo dc cao” di s giám sát điu phi
bi hi đng Anh.
ánh giá v nhng hot đng liên kt c v chính tr xã hi và giáo dc
ca đơi bên, Th trng thành ph London Michel Oliver, trong chuyn thm
Vit Nam ngày 22/4/2002, đã nói: “Tơi cm thy tht tuyt vi khi tip xúc vi
ngi dân Vit Nam trong 3 ngày qua ti Hà Ni… y mnh hn na hp tác
giáo dc đào to và tng cng hiu bit ln nhau s vn là trng tâm cho tng
lai quan h ca hai nc.”
III. CHÍNH SÁCH I NGOI CA ANH I VI CFSP
1. Nhng quan đim ca Anh v CFSP
Ngay t khi CFSP mi ra đi, Anh quc đã nhn thc ngay đc vai trò
lãnh đo ca mình trong liên minh châu Âu và các vn đ quc phòng, an ninh

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
11

v i ngoi i vi ton cu. S suy gim tng i quyn lc ca Anh t 1945
ó buc Anh phi hp tỏc a phng v s dng EU nh lm mt cụng c
theo ui trỏch nhim v li nhun ton cu. Vỡ lớ do ny m Anh thng xem
CFSP nh l mt phng tin nõng cao li nhun ca mỡnh v do ú s tham
gia ca Anh vo CFSP c xem nh l mt s iu chnh hn l phỏ v nhng
quyn u tiờn chớnh sỏch ngoi giao. Mi quan h c bit ny ó e do mi
quan h c bit vi M ca Anh. Anh va kớ vi NATO mt bn cam kt lõu
di v iu ny cú v nh ỏng tin cy v Anh tr thnh ngi tr ct bo v an
ninh vụ cựng hiu qu ca EU.
Nhỡn chung khi so sỏnh s hi nhp chõu u, Anh vn khụng t rừ bt c

mt ý kin no v vic tỏch ri khi CFSP t trc ti nay. Hn th na, Anh
li l mt trong nhng thnh viờn cú mi quan h lõu di nht trong h thng
quc phũng v an ninh chung ca chõu u k t nm 1945. Vn nan gii ó
tng khi s hp tỏc ny tr nờn l mt t chc mang tớnh hỡnh thc nhiu hn l
nhng hot ng thc t v h thng chớnh tr chõu u ang a ra nhng li
ngh v mt chõu u siờu quc gia. a s dõn chỳng ó t ra nghi ng v iu
ny v kt qu l chng cú mt xu hng thc s no dn ng cho chớnh sỏch
i ngoi v an ninh chung ny c. Cỏc cuc tranh cói thng xuyờn xy ra v l
tõm im ca cỏc cuc tranh lun v õu l ch quyn thc s ca mt quc gia.
Cũn v phớa Anh, chớnh ph nc ny luụn thỳc ộp buc cỏc chớnh ph luõn
phiờn phi tham gia vo cỏc tuyờn b phũng v t xa hay cựng tham gia vo mt
chõu u nh mt nh nc thng nht v b qua ch quyn riờng ca quc gia.
Nhng thc t li khụng nh mong mun, cỏc cuc tranh cói thng xuyờn xy
ra v ngh vin chõu u nờu bt mt thc t rng EU cú th ó cú c nhng
c im riờng bit ca tng quc gia nh h thng cỏc tng thng hay cỏc b
trng. iu ny cng l nguyờn nhõn chớnh gõy nờn cỏc cuc tranh cói t cỏc
quc gia. Vớ d: Anh ng ý v luụn mun tin hnh nhanh cỏc chng trỡnh
hot ng cho CFSP nhng mt s nc li khụng mun ỏnh mt bn sc riờng
ca mỡnh trong mt chõu u thng nht.

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
12

So sỏnh vi mt s cỏc quc gia thnh viờn khỏc thỡ cụng chỳng Anh cú
v nh rt sn sng cho vic a nc Anh nm gi vai trũ quan trng trong
chớnh sỏch i ngoi v an ninh chung ca EU. Cựng vi ú l s lng l v
nhng ý kin khụng kiờn nh ca Anh Quc v vai trũ lónh o ca mỡnh. Vn
liờn quan õy xoay quanh nhng mi lo ngi v mt ch ngha quc m
Anh cho rng nú khụng thuc phm vi nh hng ca mỡnh. Theo nh ụng

Tonny Blair thỡ vic tr thnh mt th tng lỳc no cng phi rong rui trờn
khp cỏc no ng chõu u chm lo cho mt chớnh sỏch an ninh chung thỡ
l mt iu khụng nờn. M iu quan trng i vi ụng lỳc ny to nờn mt
chõu u vng chc v an ton thỡ cỏc nc phi tp trung hn na vo cụng vic
i ni ca mỡnh. V ý mun ca ụng Blair l lm sao va úng vai trũ quan
trng trong chng trỡnh hot ng ca CFSP va khụng phi lo lng nhiu v
mt nhiu cụng sc. ễng cng mun cỏc nc lm sao thỳc y mnh m hn
na nhng chớnh sỏch i ni. iu ny cho thy nhng quan im vụ cựng mõu
thun ca Anh v CFSP. Nú khin cho cụng chỳng Anh chuyn t thỏi ho
hng xõy dng cho mt chớnh sỏch an ninh khu vc chung sang nhng mi nghi
ng sõu sc v cõu hi m h t ra l liu CFSP l s t nguyn ca cỏc quc
gia hay l mt s ộp buc t phớa nhng nh lónh o ca EU cú ting núi ln?
Nc Anh cú mt lch s lõu i v cỏc liờn minh quõn s v õy cng
chớnh l lớ do vỡ sao Anh cú quyn kiờu hónh v cỏc lc lng quõn s ca mỡnh
c trang b v khớ mt cỏch y . H cú th ra tay v hnh ng bt c lỳc
no nu cn thit. Hn th na Anh cũn mun chng minh cho th gii v
nhng cỏc bn cam kt m anh ang thc hin t c mc tiờu v tham
vng ca mỡnh. Tuy nhiờn, nhim v ny dng nh vt quỏ sc ca Anh.
Tham vng ca h l nm gi vai trũ lónh o ton cu cng nh trong cỏc vn
thuc phm vi gii quyt ca liờn minh chõu u.
Tuy nhiờn khụng phi lỳc no Anh cng thc hin c tham vng ca
mỡnh, Anh ang phi i mt vi mt i th khỏ ln, ú l Phỏp. C hai bờn
u mun cú c v trớ cao nht trong Liờn minh chõu u, mt v trớ lónh o
mang tm nh hng ca mỡnh quyt nh ti ton s phn chõu u. H u

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
13

mun s dng EU nh mt cung c đ giúp mình tin xa hn trong phm vi tồn

th gii. Nhng nhìn chung c Anh và Pháp đu đng tình và sn sàng tr
thành nhng đi tác tích cc trong vic xây dng mt EU thng nht và thnh
vng, mt EU an tồn trong CFSP.
2. Nhng quyn li mà Anh đc hng trong CFSP
Mc dù s gn gi gia Anh và M đã có t rt lâu và ngày càng t ra mt
thit hn na nhng Anh vn thng cung cp cho EU v nhng quan đium và
chính sách đi ngoi cng nh trng pht kinh t ca M vi các nc trên th
gii nh: Các vn đ  Cuba, Libya, Iran, Israel- Palestin, hay các cuc đàm
phán quc t v mơi trng và thng mi… Anh đã s dng EU nh mt tm
mn ph đ thit lp nên mt chính sách trc mt cng nh lâu dài đ chng li
đng minh ngay c nhng đng minh thân cn nht ca mình. Anh ln tìm
kim s tr giúp t EU trong các vn đ  Zimbabwe hay  đo Síp và EU phn
nào đã xố bt đi ni lo s và e ngi ca các nc đi vi “đ quc” Anh  các
khu vc này.
Trong cuc chin  Iraq, chính ph Anh phi đi mt vi các khó khn
liên tip và gic m v sc mnh qn s tồn cu ca Anh đã b sp đ. Nhng
bt c lúc nào Anh cng có đc s tr giúp ca EU và NATO trong vic khơi
phc li sc mnh cng nh v th ca mình. Chính vì lí do này mà Anh tham
gia rt tích cc vào các chng trình an ninh qn s trong khu vc cng nh
trong các khi liên hip nh NATO. Bn tun b Joint kí nm 1997, trong đó
có s tham gia c ca M và Canada v vic chng tên la đn đo WMD. Th
tng Anh Tonny Blair ng h rt nhit tình vi chng trình này. Ơng nói:
“ây là mt c hi tuyt vi đ Anh đy mnh hn na và nhn mnh tm quan
trng ca khi liên minh Xun Thái Bình dng”. Ơng Peter Hain,mt ngh s
ca Anh đã phát biu “S khác bit gia quan đim ca Anh trong CFSP vi rt
nhiu quc gia khác là chúng ta nhìn thy s bin thiên gia chúng. Nu chính
sác đi ngoi ca chúng ta thành cơng thì EU s tr thành mt khu vc thnh
vng và an tồn nht th gii. Nhng nu nh chúng ta tht bi, chính sách an
ninh chung b đ v thì chính nhng ngi lính ca chúng ta phi đi thu dn và

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
14

nht tng mnh v y v chớnh sỏch h tr ca chỳng ta s phi mang trờn vai
gỏnh nng s phn v mt nn ho bỡnh, an ninh khụng nhng trong EU m cũn
trờn ton cu.
Chớnh ph ca ụng Blair s phi tip tc tin hnh phỏt trin v a ra
nhng thun li chớnh sỏch i ngoi ca mỡnh cho cụng chỳng. c bit ụng
Blair phi nht quyt v chc chn v vai trũ lónh o ca mỡnh trong EU, trong
cỏc vn thuc phm vi ca CFSP. Anh s phi t rừ quan im hn na i
vi M vỡ trong trng hp ny Anh khụng th la chn c hai, hoc l EU,
hoc l M. Ni dung chớnh ca CFSP l nhm mang li ho bỡnh v an ninh
cho ton khu vc v cho c th gii ch khụng phi i theo cỏc bc chõn ca
M gõy nờn cỏc cuc chin nh Iraq hay Afghanistan C EU lờn ting
phn i chớnh sỏch ca M v nhng gỡ m ụng Bush ang tin hnh Iraq, ch
cú Anh ng h v t nguyn gi quõn vi s lng khỏ ụng sang Iraq thc
hin cụng vic tỏi thit Iraq. Núi túm li quan im ca Anh v CFSP cú nhng
im chớnh sau:
Th nht, chỳng ta khụng th ph nhn v nhng úng gúp m Anh ó
lm xỳc tin nhanh quỏ trỡnh thc hin CFSP.
Th hai, Anh mun c chõu u phỏt trin trong mt h thng chớnh tr v
an ninh chung nhng Anh li khụng mun mt i bn sc ca mỡnh. Chớnh vỡ th
m Anh ó khuyn khớch cỏc nc trong Liờn minh phỏt trin cụng tỏc i ni.
Cng vỡ lớ do ny m Anh ó t chi khụng gia nhp h thng tin t chung chõu
u m vn gi nguyờn ng bng Anh ca mỡnh.
Th ba, Anh luụn mun cú c v tr lónh o trong CFSP hng con
ng chõu u i theo chớnh sỏch ca mỡnh. Mt phn khụng kộm quan trng
ú l Anh mun to dng mi quan h vi M kỡ vng vo mt trt t th
gii mi trong ú Anh nm vai trũ ch cht.

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
15



THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM
16

KT LUN

Khỏch quan m núi thỡ Anh l mt trong nhng quc gia cú nhiu kinh
nghim trong hp tỏc an ninh. B quc phũng Anh ó cú rt nhiu cỏc hot ng
chng t cho s tn ti ca chớnh sỏch ny. Cú th vin dn ra mt s hnh ng
nh sau: Anh l mt trong nhng thnh viờn sỏng lp ca khi quõn s Bc i
Tõy dng NATO. T khi tham gia n nay, vai trũ ca Anh trong khi ny
ngy cng ln, bờn cnh ng minh khng l l Hoa K. V vi tim lc kinh t
ca mỡnh Anh cng ang nm gi vai trũ ch cht trong CFSP. Anh ó t c
rt nhiu thun li trong cỏc chng trỡnh hp tỏc a phng ny. Nhng bờn
cnh ú Anh cng phi i mt vi khụng ớt nhng thỏch thc c trong quan h
ngoi giao, kinh t v lc lng quõn s, c bit l v trớ lónh o m nc no
cng mun dnh git ly. Anh ang phi ng trc hai ng ng vụ cựng khú
khn la chn. Nhim v ln nht ca Anh lỳc ny l phi lm sao cú c
nhng sỏng to trong vn dng v thc hin, cng nh xõy dng nhng nguyờn

tc ch o c bn cỏc hot ng c bn ca chớnh sỏch chung ny. Chỳng ta cú
th ti tng vo mt chõu u thng nht, an ninh va thnh vng, khụng ch bi
s úng gúp vụ cựng tớch cc ca cỏc quc gia t nguyn tham gia v chin lc
phũng th chung m cũn do tỡnh hỡnh ngy cng phc tp ca th gii, buc cỏc
quc gia phi liờn kt li chụng li nhng th lc hũng lt ho bỡnh trũn
ton liờn minh.






THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
17



TÀI LIU THAM KHO
1.

2.

3.
4.

5. Tp chí nghiên cu châu Âu- Vin nghiên cu châu Âu
6. Britain- James O’Driscoll

MC LC


I. TNG QUAN V CHÍNH SÁCH I NGOI CA ANH TRONG
THI K I MI 1
II. QUAN H I NGOI CA ANH VI CÁC I TÁC QUAN
TRNG 4
1. Quan h đi ngoi Anh - M 4
2. Quan h đi ngoi Anh - Canada 6
3. Quan h vi Vit Nam 7
III. CHÍNH SÁCH I NGOI CA ANH I VI CFSP 10
1. Nhng quan đim ca Anh v CFSP 10
2. Nhng quyn li mà Anh đc hng trong CFSP 13
KT LUN 16
TÀI LIU THAM KHO 17
MC LC 17


THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN