Tiểu Luận Những nguyên tắc cơ bản của hệ thống thương mại của WTO và những thách thức đối với Việt Nam

KILOBOOKS.COM

1
LI M U

Cùng vi xu th tồn cu hố hin nay, T chc thng mi th gii (WTO)
k tha Hip đnh chung v thu quan và mu dch (GATT) bt đu hot đng
t 1/1/1995 nhm to điu kin hn na cho s phát trin ca h thơng thng
mi đa biên, đm bo cnh tranh cơng bng, lành mnh, xố b dn các rào cn
trong thng mi quc t. T đó cho đn nay, WTO đã khơng ngng m rng
c v quy mơ ln phm vi hot đng ca mình, đã thc s khng đnh đc vai
trò quan trng ca mình trong q trình t do hố thng mi quc t.
Cùng vi h thng các quy tc, ngun tc, các Hip đnh ca mình,WTO đã
to ra mt hành lang pháp lý đ t đó các nc có th đy nhanh tin hành tin
trình tồn cu hố, t do thng mi, đng thi tip nhn nhng c hi thun
li đ phát trin nn kinh t ca mình. Tuy nhiên, hot đng ca WTO cùng vi
h thơng các ngun tc và hip đnh ca mình khơng phi lúc nào cng có li
và đm bo đc s cơng bng cho các nc thành viên, đc bit là đi vi các
nc đang phát trin.
 có th tìm hiu rõ hn v nhng nh hng ca WTO đn s phát trin
nn kinh t ca Vit Nam, em đã la chn đ tài: Nhng ngun tc c bn
ca h thng thng mi ca WTO và nhng thách thc đi vi Vit Nam
làm tiu lun ca mình.
Do tính phc tp ca vn đ nghiên cu và do trình đ có hn ca ngi
vit khố lun này khơng tránh đc nhiu thiu sót. Vì vy em rt mong nhn
đc s góp ý ca các thy cơ giáo đ bài tiu lun này đc hồn chnh hn.
Em xin chân thành cm n.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

2
NI DUNG

I. TNG QUAN V WTO
T chc thng mi th gii (WTO) là c quan quc t duy nht gii
quyt các qui đnh v thng mi gia các quc gia vi nhau. Ni dung chính
ca WTO là các hip đnh đc hu ht các nc có nn thng mi cùng nhau
tham gia đàm phán và ký kt. Các vn bn này qui đnh các c s pháp lý làm
nn tng cho thng mi quc t. Các tài liu đó v c bn mang tính ràng buc
các chính ph phi duy trì mt ch đ thng mi trong mt khn kh đã
đc các bên thng nht. Mc dù các tho thun đt đc là do các chính ph
đàm phán và ký kt nhng mc đích li nhm giúp các nhà sn xut kinh doanh
hàng hố và dch v trong nc; các nhà hot đng xut nhp khu có th tin
hành các hot đng kinh doanh d dàng hn.
1. Mc tiêu
Mc tiêu chính ca h thng thng mi th gii là nhm giúp thng
mi đc lu chuyn t do  mc ti đa, chng nào nó còn nm trong gii hn
khơng gây ra các nh hng xu khơng mun có.
Ngồi ra, WTO còn có nhng mc tiêu sau:
+ Nâng cao mc sng ca con ngi.
+ Bo đm to đy đ cơng n vic làm, tng trng vng chc thu nhp và nhu
cu thc t ca ngi lao đng.
+ Phát trin vic s dng hp lý ca ngi lao đng.
+ Phát trin vic s dng hp lý các ngun lc ca th gii .
+ M rng vic sn xut và trao đi hàng hóa dch v trên phm vi tồn th
gii.
2. Chc nng ca WTO
WTO có nhng chc nng sau đây:
Chc nng th nht ca WTO: Là t chc các cuc đàm phán mu dch đa biên
mà ni dung ca nó rt đa dng đ cp ln ti nhiu lnh vc khác nhau. Thơng

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

3
qua các cuc đàm phán nh vy, vic t do hố mu dch ca các nc trên th
gii đc phát trin, đng thi nhng qui tc quc t mi cng đc xây dng
và sa đi theo u cu ca thi đi.
Chc nng th hai ca WTO: Là mt lut l quc t chung đc các nc
thành viên cùng nhau ký kt. WTO đ ra nhng qui tc quc t v thng mi
và đm bo các nc thành viên ca WTO phi thc hin các ngun tc đó.
c trng ca các quyt đnh và qui tc ca WTO là nó có hiu lc bt buc tt
c các thành viên và có kh nng làm cho mi thành viên có ngha v bt buc
phi thc hin. Bt c mt nc thành viên nào mt khi đã tha nhn "hip
đnh WTO" và nhng hip đnh ph khác ca WTO thì nc đó cn phi điu
chnh hay chuyn các quy đnh pháp lut và các th tc hành chính ca mình
theo các quy đnh ca WTO.
Chc nng th ba ca WTO: Là kh nng gii quyt các mâu thun và tranh
chp mu dch quc t. WTO có chc nng nh là mt tồ án gii quyt các
tranh chp ny sinh gia các thành viên trong các lnh vc liên quan. Bt c
mt thành viên nào ca WTO khi thy li ích ca nc mình đang b xâm hi
trong hot đng kinh t  mt th trng nào đó vì có thành viên khác đang
thc hin chính sách trái vi các qui tc ca WTO thì có quyn khi t lên c
quan gii quyt mâu thun mu dch ca WTO và u cu nc đó ngng các
hot đng kinh t xâm hi đn li ích ca mình. Bt c thành viên nào cng
phi chp nhn khi b các thành viên khác khi t lên WTO vì đây là mt trong
nhng ngha v ca mi thành viên, khơng nc nào có th tránh khi.
Chc nng th t ca WTO: Là phát trin nn kinh t th trng.  nn kinh t
th trng hot đng và nâng cao đc hiu qu, WTO xúc tin vic gim nh
qui ch. Phn ln các nc trc kia theo c ch qun lý kinh t k hoch hố

tp trung hin nay đu đang chuyn sang nn kinh t th trng đã và đang làm
th tc đ xin gia nhp WTO. Qua các cuc đàm phán cn thit đ gia nhp
WTO, các nc này có th tìm hiu đc v h thng kinh t th trng và

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

4
đng thi xp xp li nhng ch đ và qui tc đ có th qun lý nn kinh t theo
c ch th trng.
II. CÁC NGUN TC C BN CA WTO.
Các hip đnh ca WTO mang tính cht lâu dài và phc tp đó là vì
nhng vn bn pháp lý bao trùm nhiu lnh vc hot đng rng ln. Các hip
đnh này gii quyt các vn đ liên quan đn: nơng nghip, hàng dt may, ngân
hàng, bu chính vin thơng, mua sm chính ph, tiêu chun cơng nghip, các
qui đnh v v sinh dch t, s hu trí tu và nhiu lnh vc khác na. Tuy nhiên
có mt s các ngun tc ht sc c bn và đn gin xun sut tt c các hip
đnh. Các ngun tc đó chính là nn tng ca h thng thng mi đa biên.
Sau đây là chi tit các ngun tc đó.
Ngun tc th nht: Là thng mi khơng phân bit đi x. Ngun tc
này đc áp dng bng hai loi đãi ng song song, đó là đãi ng ti hu quc
và đi x quc gia.
Ngun tc đãi ng ti hu quc (MFN): đi x mi ngi bình đng
nh nhau. Theo qui đnh ca các hip đnh WTO, ngun tc này đc áp dng
nh sau: Mi thành viên đi x vi mi thành viên khác bình đng vi nhau
nh là các bn hàng đc u đãi nht. Nu nh mt nc cho mt nc khác
đc hng li nhiu hn thì đi x "tt nht" đó phi đc giành cho tt c
các nc thành viên WTO khác đ các nc khác vn tip tc có đc đi x
ti hu quc. Ngun tc MFN đm bo rng mi thành viên WTO đi x trên
140 thành viên khác tng t nhau.

Ngun tc này rt quan trng vì vy nó đc ghi nhn ti điu đu tiên
ca hip đnh chung v quan thu và thng mi GATT v thng mi hàng
hố. Ngun tc MFN cng đc đ cao trong hip đnh chung v dch v
GATS, hip đnh v quyn s hu trí tu liên quan đn thng mi TRIMs tuy
có khác nhau mt ít  tng hip đnh.
i x quc gia (NT): đi x ngi nc ngồi và ngi trong nc nh
nhau. Hàng nhp khu và hàng sn xut trong nc phi đc đi x nh nhau,

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

5
ít nht là sau khi hàng hố nhp khu đã đi vào đn thì trng ni đa. Theo
ngun tc này, khi áp dng nhng qui ch trong nc và thu ni đa đi vi
hàng nhp khu thì phi cung cp các điu kin tng t nh đi vi sn phm
trong nc. Vì th các thành viên ca WTO khơng đc áp dng thu ni đa
đ bo v sn xut trong nc và khơng đc phân bit đi x đi vi hàng
nhp khu t các nc thành viên WTO khác.
Ngun tc này cng áp dng cho dch v nhãn hiu thng mi, bn
quyn và quyn phát minh sáng ch trong nc và ca nc ngồi. i x quc
gia ch áp dng đc khi hàng háo dch v và đi tng ca quyn s hu trí
tu đã vào đn th trng. Vì vy, vic đánh thu nhp khu hàng hố khơng vi
phm ngun tc này mc dù hàng ni đa khơng chu thu tng t.
Ngun tc th hai: Thng mi phi ngày càng đc t do thơng qua đàm
phán.WTO đm bo thng mi gia các nc ngày càng t do hn thơng qua
q trình đàm phán h thp hàng rào thu quan đ thúc đy bn bán. Hàng rào
thng mi bao gm thu quan, và các bin pháp khác nh cm nhp khu,
quota có tác dng hn ch nhp khu có chn lc, đơi khi vn đ khác nh t
quan liêu, chính sách ngoi hi cng đc đa ra đàm phán.
K t khi GATT, sau đó là WTO đc thành lp đã tin hành 8 vòng đàm

phán đ gim thu quan, d b hàng rào phi thu quan và m ca th trng.
 thc hin ngun tc t do thng mi này, WTO đm nhn chc nng là
din đàn đàm phán thng mi đa phng đ các nc có th liên tc tho lun
v vn đ t do hố thng mi.
Ngun tc th ba: WTO to ra mơi trng cnh tranh ngày càng bình
đng. WTO là mt h thng các ngun tc nhm thúc đy cnh tranh t do,
cơng bng và khơng b bóp méo. Các quy đnh v phân bit đi x đc xây
dng nhm đm bo các điu kin cơng bng trong thng mi. Các đu khon
v chng phá giá, tr cp cng nhm mc đích tng t. Tt c các hip đnh
ca WTO nh Nơng nghip, dch v, quyn s hu trí tu liên quan đn thng

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

6
mi đu nhm mc đích to ra đc mt mơi trng cnh tranh ngày càng bình
đng hn gia các nc.
Ngun tc th t: Tính tiên liu đc thơng qua ràng buc thu. Các cam
kt khơng tng thu cng quan trng nh vic ct gim thu vì cam kt nh
vy to điu kin cho các doanh nghip có th d đốn tt hn các c hi trong
tng lai.
Trong WTO, khi các nc tho thun m ca th trng cho các hàng
hố và dch v nc ngồi, h phi tin hành ràng buc các cam kt thu. i
vi thng mi hàng hố, các ràng buc này đc th hin di hình thc thu
trn.
Mt nc có th thay đi mc thu ràng buc, tuy nhiên điu này ch có th
thc hiên đc sau khi nc đó đã đàm phán vi các nc bn hàng và có
ngha là phi bi thng cho khi lng thng mi đã b mt. Qua vòng đàm
phán Uruguay, mt khi lng thng mi ln đc hng cam kt v ràng
buc thu. Tính riêng trong lnh vc hàng nơng sn 100% sn phm đã đc

ràng buc thu. Kt qu là WTO đã to đc s đm bo cao hn cho các
doanh nghip và các nhà đu t.
Ngun tc th nm: Các tho thun thng mi khu vc. WTO tha nhn
các tho thun thng mi khu vc nhm mc tiêu đy mnh t do hố thng
mi. Các liên kt nh vy là mt ngoi l ca ngun tc đãi ng Ti hu quc
theo nhng tiêu chun nghiêm ngt, nhm bo đm các tho thun này to
thun li cho thng mi các nc liên quan song khơng làm tng hàng rào cn
tr thng mi vi các nc ngồi liên kt.
Ngun tc th sáu: Các điu kin đc bit dành cho các nc đang phát
trin. WTO là mt t chc quc t vi hn 2/3 tng s nc thành viên là các
nc đang phát trin và các nn kinh t đang chuyn đi, vì th mt trong
nhng ngun tc c bn ca WTO là khuyn khích phát trin, dành nhng
điu kin đi x đc bit và khác bit cho các nc này, vi mc tiêu đm bo
s tham gia sâu rng hn ca h vào h thng thng mi đa biên.  thc

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

7
hin đc ngun tc này, WTO dành cho các nc đang phát trin và các nn
kinh t đang chuyn đi nhng linh hot và các u đãi nht đnh trong vic thc
thi các hip đnh, đng thi chú ý đn vic tr giúp k thut cho các nc này.
III. TIN TRÌNH GIA NHP WTO  VIT NAM, NHNG C HI VÀ
THÁCH THC
1.S cn thit ca vic gia nhp WTO.
Trong hai thp k gn đây, q trình tồn cu hố là mt q trình đc din
ra vi mt tc đ nhanh chóng. Tồn cu hố là q trình hi nhp ca các nn
kinh t, nó khơng ch là s gia tng thng mi gia các nc mà còn to ra s
gia tng rt mnh m ca các dòng tài chính liên biên gii. Nhng dòng di
chuyn vn và đu t đã kéo theo mt s thâm nhp ln nhau sâu sc hn na

gia các doanh nghip. Mc đ liên kt th trng th gii ngày càng tng vi
tc đ tng trng cao hn nhiu ln tc đ tng trng ca sn xut. Th
trng quc t đc m rng, các quc gia nhanh chóng m rng quan h kinh
t quc t, xích li gn nhau hn, t do và bình đng hn. K ngun tồn cu
hố đã m ra đc nhiu c hi cho mi quc gia cng nh cho hàng triu
ngi trên tồn th gii, đc bit là vi các nc có nn kinh t đang phát trin.
Mu dch th gii gia tng, phân cơng lao đng quc t cng nh chuyn giao
cơng ngh và các dòng vn đu t ca nc ngồi đã kích thích cho q trình
phát trin ca nn kinh t th gii nói chung cng nh ca mi quc gia nói
riêng. Cuc sng xã hi con ngi đã bc sang mt trang mi,  đó con ngi
t do hn, có quyn t ch hn và có th phát huy đc sc mnh ca mình 
mi ni trên th gii. Tt c nhng tim nng to ln đó giúp cho mi quc gia
có th tip thu đc các cơng ngh, k thut cao cng nh hc hi đc nhiu
kinh nghim ca nhiu nc trên th gii. iu này rt có li cho s phát trin
kinh t ca tt c các nc, nht là các nc có nn kinh t đang phát trin.
Chính vì vy, có th nói tồn cu hố là q trình rt quan trng và cn thit
nht đi vi các nc. Xu hng tồn cu hố là mt xu hng tt yu. Trên
th gii, các nc đã và đang c gng đ hi nhp vào q trình tồn cu hố

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

8
này. Hin nay, t chc thng mi th gii WTO cùng vi mi hot đng ca
nó đ th hin đc rõ nét nht q trình tồn cu hố. Tính đn ht tháng
1/2000, WTO đã có đn 141 nc thành viên và hn 20 nc đ đn xin gia
nhp. Chính vì vy, gia nhp WTO là điu rt cn thit vi các nc, đc bit là
các nc đang phát trin trên con đng xây dng nn kinh t theo hng cơng
nghip hố, thay đi tình trng bt bình đng trên th gii, thu hp đc khong
cách vi các nc phát trin. Gia nhp WTO chính là con đng ngn nht và

hiu qu nht đ đc hi nhp vi q trình tồn cu hố.
2.Nhng c hi và thách thc trong tin trình gia nhp WTO ca Vit
Nam.
2.1 Nhng c hi.
Tham gia WTO là mt bc ngot quan trng dn đn s thành cơng ca
chng trình ci cách nn kinh t đang chuyn đi và các nn kinh t chm
phát trin vì bên cnh vic thúc đy ngoi thng phát trin, nó còn kích thích
vic thit lp đc c ch th trng ngay trong khu vc ni đa.
Th nht, Vit Nam khi là thành viên ca WTO s đc hng mi u đãi
nh các thành viên khác, đc bit là u đãi cho các nc đang phát trin, đó là
quyn đc hng các ch đ khơng phân bit đi x nh qui ch đãi ng quc
gia, đãi ng ti hu quc đi vi hàng xut khu ca mình sang th trng các
nc thành viên. GATT sau đó đn WTO đu gi vng ngun tc “có đi có li
tng đi” trong quan h gia các nc đang phát trin vá các nc phát trin
thay vì áp dng ngun tc “có đi có li thơng thng”. Vì vy trong quan h
kinh t gia các nc, Vit Nam cng đc áp dng ngun tc “có đi có li
tng đi”. Theo ngun tc này, Vit Nam có th đc chu mt mc đ bi
thung ít khi vi phm các qui tc ca WTO hay khi các nc phát trin gim
mc thu đi vi hàng nhp khu t Vit Nam thì nc ta cng khơng b ép
phi gim tng t mc thu ca mình đ bi hồn cho các nc phát trin.
Th hai, Vit Nam đc hng nhiu thun li trong thng mi quc t:

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

9
Trc ht, Vit Nam có th hi nhp sâu rng hn vào th trng các nc
trên th gii. Khi hàng rào thu quan và phi thu quan đc tháo b, Vit Nam
có nhiu c hi m rng th trng bn bán, hàng hố và dch v ca ta s có
ch đng tt hn trên th trng quc t:

Vi mt hàng nơng sn, vi nhng yu t mi v m ca th trng và
gim thu quan, Vit Nam s có nhiu th trng xut khu hn, khi lng
hàng nơng sn s tng lên rt nhiu do các hn ch v s lng s đc chuyn
sang thu. c bit vi sn phm go, Vit Nam s có li nhiu hn khi th
trng go th gii m ca, các nc trc đây rt ít nhp khu go ca ta nh
Hàn Quc cng bt buc phi m ca th trng ca h .
i vi mt hàng dt may, hip đnh v hàng dt may ATC đã thay th hip
đnh đa si MFA đã to rt nhiu điu kin tt cho các sn phm dt may ca
Vit Nam, gia tng c hi xut khu hàng dt may ca các doanh nghip trong
nc. Khi tham gia WTO, sau nm 2001 Vit Nam s khơng b các nc áp đt
hn ngch na, dó đó các doanh nghip s có c hi tip cn nhiu hn vi th
trng th gii mà hồn tồn khơng b hn ch đnh lng.
Vic gim thu quan và tin đn múc thu bng khơng vi mi hàng hố s
thun li cho vic nhp khu ca Vit Nam nht là đi vi các loi hàng hố
mà sn xut trong nc cha đt hiu qu cao nh: hàng tân dc, thit b y t,
hố cht, st thép
Th ba, nhng qui đnh và ngun tc ca WTO giúp cho Vit Nam có th
t bo v và đòi đc s cơng bng trong bn bán quc t. Vit Nam có quyn
thng lng vi các đi tác và có quyn khiu ni h khi thng lng khơng
có kt qu. C ch gii quyt ca WTO tht s đm bo cho Vit Nam có v trí
ngang hàng vi mi quc gia thành viên khác trong vic gii quyt tranh chp
khi có tranh chp xy ra.
Th t, vic gia nhp WTO làm tng đ tin cy và khng đnh đc tính nht
qn trong đng li phát trin ca ng và nhà nc Vit Nam, quyt tâm
chuyn t nn kinh t k hoch hố tp trung bao cp sang nn kinh t th

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

10

trng, m ca theo đnh hng XHCN. ây là nhân t ht sc quan trng làm
gia tng lòng tin ca các doanh nhân( đc bit là các nhà đu t nc ngồi)
vào s n đnh v chính tr và xã hi  Vit Nam. Tt c s to nên mt trng
thun li cho s phát trin kinh t ca Vit Nam, hi nhp vào xu th tồn cu
hố hin nay. Vit Nam có th khng đnh đc v trí ca mình trên trng
quc t.
Th nm, gia nhp vào WTO Vit Nam có th tip nhn d dàng khoa hc
cơng ngh cao ca các nc phát trin cng nh nâng cao đc kh nng thu
hút đc lung vn ca nc ngồi trong cơng cuc xây dng nn kinh t theo
hng cơng nghip hố và hin đi hố.
Cui cùng, nhng li ích t trong vic thúc đy phát trin kinh t đi ngoi,
quan h hp tác vi các nc thành viên WTO. Quan h ca Vit Nam vi các
nc thành viên đc m rng c v kinh t đn chính tr và lnh vc vn hố.
Vit Nam có điu kin đ hc hi đc kinh nghim và rút ra đc nhiu bài
hc t các nc đi trc.
2.2.Nhng thách thc
Bên cnh nhng c hi ca tin trình gia nhp WTO, Vit Nam cung phi
đi mt vi mt s thách thc sau:
Th nht, Vit Nam là đang trong q trình chuyn đi t nn kinh t bao
cp sang nn kinh t nhiu thành phn vn hành theo c ch th trng. Ta cha
th thích ng nhanh đc vi tin trình hi nhp kinh t tồn cu vì nn kinh t
ca ta cha n đnh, các chính sách ca Nhà nc cha thc s hot đng có
hiu qu trong nn kinh t th trng rt non tr. Bên cnh đó các vn đ bt
bình đng gia khu vc doanh nghip nhà nc và doanh nghip t nhân vn
cha th gii quyt tho đáng. Các doanh nghip nhà nc vn nhn đc rt
nhiu u đãi t phía Chính ph. Hàng nm, nhà nc ta phi chi ra mt khon
ngân sách rt ln đ bù l cho các hot đng sn xut kinh doanh khơng hiu
qu ca khu vc này. Trong khi đó, các doanh nghip t nhân cha đc nhà
nc to điu kin đ phát trin, s phn bit còn tn ti rt ln gia hai khu

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

11

vc này. Doanh nghip t nhân ca Vit Nam do cha th phát trin ln mnh
đc, nh hng ln đn sc cnh tranh so vi các cơng ty nc ngồi khi Vit
Nam hi nhp nn kinh t th gii.
Th hai, nn sn xut ca ta còn non yu, các thành phn kinh t hot đng
trong mt c ch th trng cha dày dn kinh nghim, hàng hố dch v ca ta
có cht lng cha cao, mu mã cha đp, sc cnh tranh còn thp so vi hàng
ngoi nhp. Chúng ta m ca th trng là phi chp nhn cnh tranh gay gt
vi hàng nhp khu. iu này là mt thách thc rt ln đi vi các doanh
nghip trong q trình gi vng đc th phn ca mình khơng ch ti các th
trng nc ngồi mà ngay c đi vi th trng ni đa.
Th ba, ngun lc phát trin kinh t ca ta khá di dào nhng s dng đt
hiu qu cha cao. Viêt Nam có rng vàng bin bc gia tr rt to ln nhng do
tình trng khai thác ba bãi, cng vi thiu vn và cơng ngh phù hp nên giá
tr thu đc còn hn ch.Bên cnh đó, ngun nhân lc ca ta cng cha đáp
ng vi nhu cu ca tình hình hin nay.Vì ngun lao đng nhiu, lao đng có
trình đ đi hoc giai đon hin nay tng lên nhiu so vi giai đon trc nhng
s lng lao đng trình đ thp tay ngh cha cao vn nhiu, tác phong cơng
nghip yu , nh hng ln đn s phát trin ca ta.
Th t, Vit Nam s vp phi nhiu khó khn khi thc hin nhng ngun
tc, nhng hip đnh ca WTO:
Thu quan: Vit Nam buc phi ct gim thu nhp khu và hàng rào phi
thu theo các kt qu đàm phán gia nhp tu theo tng lnh vc đi vi hàng
ngoi nhp.
Khó khn khi thc hin các quy tc v v sinh dch t, bao bì, quyn s

hu trí tu, đu t cho thng mi
Các bin pháp chng phá giá, thu đi kháng và t v: Vit Nam cha có
lut liên quan đn vn đ này, vì vy ta phi đa ra các quy đnh v vn đ này
đ tránh mi lo ngi ca các nc thành viên WTO.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

12

Th nm, cỏc c ch chớnh sỏch qun lý kinh t ca ta cũn yờu kộm, thiu
s n nh, thiu s tin cy. Cỏc th tc cp giy phộp rm r, khụng cn thit
v thiu tớnh rừ rng.
Cui cựng, trỡnh v kinh nghim m phỏn ca ta cũn yu. m phỏn l
cụng vic rt khú khn, ũi hi thi gian di, s chun b k lng v mi mt,
ng thi nhng ngũi tham gia m phỏ phi cú trỡnh nng lc cao. Vỡ vy,
tng cng kin thc cho cỏc cỏn b nc ta v chin thut, k thut m phỏn
l rt cn thit.
3 Cỏc bin phỏp nhm y nhanh tin trỡnh gia nhp WTO ca Vit Nam.
Th nht, Chớnh ph Vit Nam cn khn trng xõy dng mi h thng
phỏp lut y , chớnh xỏc, cú kh nng m bo cho mi hot ng thng
mi quc t gia Vit Nam vi cỏc nc thnh viờn WTO khỏc c thc hin
bỡnh thng.
Th hai, Vit Nam cn xõy dng h thng thu quan thớch ng cho tt c
lnh vc kinh t, nụng nghip, cụng nghip cng nh mi ngnh dch v. Vit
Nam phi sm ct gim v loi b cỏc ro cn phi thu quan theo ỳng cỏc
Hip nh ca WTO, nhm m rng th trng cho cỏc nc thnh viờn l bn
hng. Nh vy Vit Nam mi th hin c chớnh sỏch t do húa mu dch,
tranh th c s ng tỡnh ca cỏc quc gia trờn th gii. Nhng bờn cnh ú,
chớnh ph Vit Nam cng cn phi nghiờn cu v ỏnh giỏ c c th nhng

thit hi i vi nn kinh t nc nh do thc hin tt c cỏc bin phỏp trờn,
nh ct gim thu v hng ro phi thu quan t ú cú nhng hnh ng,
bin phỏp khc phc gim thiu nhng thua thit cú th cú.
Th ba, trong m phỏn cỏc hip nh thng mi, Vit Nam cn quan tõm cỏc
iu kin ói ng Ti hu quc (MFN) v ói ng quc gia (NT), cỏc iu kin
ũi hi phi to c nhng iu kin kinh doanh bỡnh ng vi tt c cỏc
doanh nghip trong v nc ngoi .Vỡ vy chớnh ph cn phi thay i chớnh
sỏch i vi cỏc doanh nghip trong nc, to iu kin cho tt c mi doanh
nghip c bỡnh ng trong mi hot ng sn xut kinh doanh, quyn li,

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM

13

ngha v i vi doanh nghip nhà nc, điu kiên trên đòi hi phi loi b
các u đãi mà chính ph đang ch dành cho khu vc này, nh cp vn, cp
quota, các th tc pháp lí Chính ph phi đi x bình đng vi tt c mi
thành phn kinh t trong nc, đc bit là đi vi các doanh nghip t nhân.
Vit nam phi sm to mi điu kin cho các doanh nghip t nhân phát trin,
vì các doanh nghip này là lc lng quan trng trong s phát trin ca nn
kinh t, nh đó các doanh nghip t nhân mi có đ điu kin đ đi mt vi s
canh tranh gay gt ca qúa trình t do thng mi th gii. i vi doanh
nghip nc ngồi, chúng ta phi loi b tt c mi phân bit đi x vi h,
nht là ch đ hai giá hay là ch đ u đãi thu cho các doanh nghip trong
nc.
Th t, la chn các chin lc ngoi thng nh th nào đ thúc đy mu
dch, đng thi chú trng thích đáng, kích thích sn xut trong nc phát trin.
u t phát trin sn xut các lnh vc, các ngành hàng mà nà chúng ta có tim
nng.

Chin lc phát trin cơng nơng nghip đnh hng xut khu, nhm đa
Vit Nam to đc đng lc thúc đy cơng nơng nghip, cng nh nn kinh t
Vit Nam phát trin ln mnh thơng qua canh tranh vi các nc khác trên th
gii. Chúng ta cn tn dng tt đc các yu t đu vào nh vn, đu t, cơng
ngh k thut hin đi đ thc hin tt chính sách này. ng thi phi kim sốt
đc mc đ canh tranh th trng ni đa đ có th tránh đc tình trng cnh
tranh khơng cân sc ca các doanh nghip trong nc so vi các doanh nghip
nc ngồi.
 nhm mc tiêu thác đy mu dch theo hng xut khu cn phi c cu
li sn xut, khơng ngng đa dng hóa, nâng cao cht lng sn phm, đáp ng
đc nhu cu ca th trng trong nc và quc t. Chú trng đn 3 vn đ
quan trng có ý ngha then cht trong thng mi quc t là: cht lng, giá c
và điu kin bn bán. Mc dù nó đòi hi c mt q trình lâu dài và nhiu
ngun lc, nhng cn phi tin hành tt, khn trng, rút ngn đc nh có th

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

14

thì hàng hóa và dch v ca Vit Nam mi có ch đng trên th trng quc t.
Nhng mt hàng Vit Nam ta nên chú trng :
- Hàng nơng sn: Quy hoch vùng sn xut cây con có th mnh v khí hu,
th nhng , có truyn thng v tp qn canh tác ni trng, kt hp vi áp
dng k thut, thâm canh, tng nng sut đ to ra sn lng ln và cht lng
thích hp vi th trng đ đa đi xut khu. Trc mt nên quan tâm ti: go,
chè, cà phê, đu phng, cao su, mía đng, rau qu v đơng, tơm cá, gia cm,
bò, ln, t tm
u t đ đy mnh vic ch biên, nâng cao giá tr các mt hàng trên, nhng
phi đáp ng đc tiêu chun quc t, và các u cu thng mi mà các hip

đnh ký ti Uruguay quy đnh.
Nhng vic làm trên cn tin hành tng bc, trc mt xây dng mt s
chng trình thí đim đ rút kinh nghim c v mt t chc sn xut và xây
dng bn hàng truyn thng, s lng ln, n đnh lâu dài.
- Hàng dt may: ây là mt hàng có th mnh ca Vit Nam. Khi Vit Nam
gia nhp WTO thì s m rng đc th trng. Tuy vy, mt hàng này có tiêu
th đc hay khơng vn còn tu thuc vào cht lng giá c vì vy cn phi
đu t đi mi k thut, qui hoch li ngành cơng nghip này: to ra nhng đn
v sn xut (cơng ty, nhà máy, xí nghip) có qui mơ tng đi ln, hồn chnh
đng b, tp trung th có tay ngh cao, đ có th to nhng lc lng sn xut
ch đo cung cp hàng đ sc cnh tranh cho xut khu. Xố b hoc thu gom
li nhng c s sn xut dt may yu kém hin nay. Ngồi ra, hip đnh hàng
dt may ATC khng ch mnh nht là hàng si bơng, len, gai. Vì vy chúng ta
nên to ra các loi si mi đc ngi tiêu dùng u chung mà có th tránh
đc hàng rào bo h.
-Lnh vc dch v: ây là mng cơng vic ln trong khn kh ca Hip
đnh WTO. Các ngành có liên quan cn t chc nghiên cu sâu hn các qui ch
ca các hip đnh đ vn dng thích hp trong giao dch quc t ca ta trong
lnh vc này. i vi lnh vc dch v, Vit Nam ch có mt con đng duy

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

15

nht là nâng cao nng lc cnh tranh đ tn ti vì nhiu dch v là thit yu cho
nn kinh t quc dân.
Ngun liu thơ là sn phm mà ta có nhiu li th đ xut khu, vì vy ta
cn phi đ ra chin lc nhm có th khai thác, s dng các tim nng hin có
nh lao đng, tài ngun, v trí đa lý thun li th nào đ có hiu qu nht.

Nu làm đc nh vy, chúng ta có th gii quyt đc các vn đ: gii quyt
đc tình trng khai thác ba bãi tài ngun, to cơng n vic làm cho ngi
lao đng và thu đc ngoi t nh xut khu các sn phm này.
Áp dng chin lc hng v xut khu đng thi thay th nhp khu 
nhng lnh vc cn thit. Chúng ta cn phát huy mi ngun lc đ sn xut
trong nc, hn ch nhp khu t nc ngồi bên cnh tng cng xut khu.
Chin lc này giúp ta có th tit kim mt lng khá ln ngoi t và có th to
đng lc, bo v cho các ngành trong nc đ sc đ phát trin và cnh tranh
vi nc ngồi.
Th nm, cuc ci cách mu dch phi đng thi gii quyt hai vn đ :
chính sánh tài chính, t giá hi đối và chính sách ngoi thng. Chính vì vy
bên cnh phát trin chính sách ngoi thng cn phi thay đi và phát trin
chính sách v tài chính và t giá hi đối. i vi chính sách t giá chúng ta
nên kt hp vi chính sách bo lãnh tín dng, nh vy vic thip lp ra mt h
thng t giá c đnh s an tồn cho nn kinh t ca ta, nht là khi có khng
hong. i vi chính sách tài chính, nhà nc đã ch chng s dng các bin
pháp kích cu t nm 1999 nhng hiu qu đt đc khơng đáng k. Vì vy,
mun gii pháp kích cu thc hin đc phi h lãi sut tin gi và lãi sut tin
vay đ dòng vn chy thng vào các d án đu t. Lãi sut tin gi và tin vay
do c quan ngân hàng t điu tit và quyt đnh, nhà nc khơng nên can thip
vào.
Th sáu, Vit Nam cn duy trì s n đnh chính tr, nhng nguy c bt n
chính tr còn có th xy ra trong ni b quc gia đó nu nh dân ch hố khơng
đc thc hin, phân cách giàu nghèo ngày càng tng, quyn li các dân tc

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

16

khơng đc đm bo, t quan liêu tham nhng tràn lan khơng th ngn chn
đc. Do vy, chúng ta cn phi gii quyt mi quan h gia tng trng kinh
t và cơng bng xã hi. S nghip cơng nghip hố khơng phi ch tp trung
phát trin ti các khu đơ th, các khu cơng nghip.Cn phi đu t vào nơng
thơn, kt cu h tng c s nh: h thng thu nơng, đng sá, trng hc,
bnh vin giúp nơng thơn phát trin, nơng dân gim đói nghèo.
Gim bt bình đng v đi sơng vt cht cng nh tinh thn ca ngi dân
cng nh gim bt bình đng v mc đ phát trin gia các vùng. Nhà nc
cn đa ra các gii pháp đ điu hồ thu nhp, to c hi và vic làm mi,
chng tham nhng
Th by, Vit Nam phi d tính mt tho thun chuyn đi khi tham gia
WTO. Tho thun này phi đc rút ngn thi hn trong thi gian các cuc
thng lng đ Vit Nam nhn đc các li ích sm hn ca t do hàng hố
thng mi theo các hip đnh ca vòng đàm phán Urugoay. Ngồi ra, các ci
cách thng mi ca Vit Nam phi gn vi s hng dn ca WTO trong thi
kì chuyn đi.
Th tám, tip thu và hc tp kinh nghim ca các nc thành viên WTO
trong phát trin kinh t cng nh trong tin trình gia nhp WTO trc đây.
Th chín, tip tc tin hành các cuc đàm phán vi các nc thành viên
WTO nhm xúc tin q trình xin gia nhp ca mình.
Th mi, Vit Nam tham gia vào WTO đòi hi các th ch mi và nhu cu
mi v kin thc và k nng ca b máy qun lý. Nht là nhng ngi trc tip
tham gia vào q trình đàm phán gia nhp WTO và nhng ngi hoch đnh
các chính sách ca nn kinh t. Ngồi ra, tt c các thành phn kinh t ca ta
cng nh mi ngi dân đu phi nm rõ các vn đ v WTO và q trình hi
nhp ca Vit Nam. Vì vy, ta nên chú trng vào cơng tác đào to cán b, giáo
dc ngi dân có đ kin thc v WTO đ chúng ta có th thích ng nhanh
chóng vi tin trình hi nhp và đy nhanh tin trình đàm phán gia nhp ca ta.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

KILOBOOKS.COM

17

Hin ti, Vit Nam đã lp ban ch đo v WTO, thc hin c ch đ rà sốt
tồn b c ch chinh sách, pháp lut ca ta theo các quy đnh ca WTO, tham
gia các cuc hp ca WTO vi chc nng quan sát viên. Vit Nam cn tng
cng quan h vi các nc thành viên đ tranh th đc s ng h ca h đi
vi tin trình gia nhp ca ta.
Vic tr thành thành viên ca WTO đc bit quan trng đi vi Vit Nam.
Mc dù chúng ta phi đi mt vi nhiu khó khn khi thc hin các quy đnh
ca WTO nhng đc là thành viên s là đng lc đ phát trin nn kinh t ca
ta, thu hp đoc khong cách vi các nc trên th gii, hồ nhp vi xu hóng
tồn cu hố hin nay.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

18


KT LUN
Trong l trnh tham gia thng mi quc t, v trí ca các khu vc doanh
nghip cng có nhiu thay đi, xut phát t s thay đi li th so sánh ca quy
mơ và t chc doanh nghip. Tr nhng tp đồn xun quc gia đang có xu
hng hp nht hố đ tp trung tim lc pht trin cng ngh mi nhn th
tnh d thch ng, mc đ bin hố linh hot và vn đ gii quyt lao đng,
vic làm tt hn đó mang li v tr quan trng hn cho các doanh nghip va
và nh trong nn kinh t và trong xut khu ca các nc k c phát trin và
đang phát trin.

Trong qu trnh xõy dng và ch đo thc hin các chin lc xut khu
quc gia, nhà nc phi có các bin pháp chính sách c th và thit thc đ
phát trin xut khu ca khu vc doanh nghip này nhm đm bo thc hin
thng li các mc tiêu xut khu, đóng góp cho s nghip cơng nghip hố,
hin đi hố đt nc.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

19
TÀI LIU THAM KHO

1 . Ch quyn kinh t trong mt th gii đang tồn cu hố, NXB chính tr
quc gia -1999.
2 . Hi tho v WTO và các nc đang phát trin, B ngoi giao - 1999.
3 . Tồn cu hố và khu vc hố. C hi và thách thc đói vi các nc đang
phát trin, Trung tâm KHXH và NV Quc gia - 2000.
4 . T do hố và tồn cu hố. Rút ra nhng kt lun đi vi cơng cuc phát
trin, Vin nghiên cu qun lí kinh t TW -2000.
5 . T din đàn Siatn. Tồn cu hố và t chc thng mi th gii, NXB
chính tr quc gia - 2000.
6 . Vit Nam và các t chc kinh t quc t, NXB chính tr quc gia -2000.
7 . WTO - future organization.
8 . Phan Th Thanh Hà, Hi nhp kinh t quc t vi vic điu chnh mt s
chính sách thng mi, tp chí Kinh t và d báo - s 4/2000.
9 . TS Võ i Lc, Nhng vn đ đt ra cho q trình hi nhp kinh t quc
t ca Vit Nam, tp chí Nhng vn đ kinh t th gii -
10 . PGS, PTS  Hồi Nam; PTS  ình Thiêm, Xu hng tồn cu hố
và tác đng ca nó đn Vit Nam, tp chí Nhng vn đ kinh t Th gii - s
2(58) /1999.

11 . Nguyn Duy Khiên, T chc thng mi th gii và nhng thách thc
đi vi các nc đang phát trin, tp chí Nghiên cu kinh t - s 276, tháng
5/2001.
12 . Nguyn Xn Thng, Tồn cu hố & vn đ c cu li nn kinh t tronh
các nc đang phát trin và chuyn đi, tp chí Nhng vn đ kinh t th gii
- s 5 (61) /1999.




THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

20
LI M U
NI DUNG
I. TNG QUAN V WTO
1. Mc tiêu
2. Chc nng ca WTO
II. CÁC NGUYÊN TC C BN CA WTO
III. TIN TRÌNH GIA NHP WTO  VIT NAM, NHNG C HI
VÀ THÁCH THC
1. S cn thit ca vic gia nhp WTO
2. Nhng c hi và thách thc trong tin trình gia nhp WTO ca Vit
Nam.
2.1. Nhng c hi
2.2. Nhng thách thc
3. Các bin pháp nhm đy nhanh tin trình gia nhp WTO ca Vit Nam
KT LUN

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN