LIÊN KẾT HYĐRÔ TRONG HÓA HỮU CƠ

1
1
LIÊN KẾT HYĐRÔ TRONG HÓA HỮU CƠ
TIỂU LUẬN
GV hướng dẫn:
GS.TS. Đào Hùng Cường
GS.TS. Đào Hùng Cường
Học viên thực hiện:
Nguyễn Thị Lan
Nguyễn Thị Lan
Go
2
2
LIÊN KẾT HYĐRÔ
Khái niệm
Khái niệm
Liên kết hyđrô là loại liên kết
Liên kết hyđrô là loại liên kết
mà trong đó hyđrô làm cầu
mà trong đó hyđrô làm cầu
nối giữa hai nguyên tử có độ
nối giữa hai nguyên tử có độ
âm điện lớn, bán kính nguyên
âm điện lớn, bán kính nguyên
tử nhỏ.
tử nhỏ.
3
3
BẢN CHẤT CỦA LIÊN KẾT HYĐRÔ.
Liên kết hyđrô xuất hiện giữa hai nguyên tử có
Liên kết hyđrô xuất hiện giữa hai nguyên tử có

tính âm điện như ôxy, nitơ, flo, v.v trong đó ít
tính âm điện như ôxy, nitơ, flo, v.v trong đó ít
nhất một nguyên tử phải có cặp electron chưa sử
nhất một nguyên tử phải có cặp electron chưa sử
dụng.
dụng. Bản chất của các nguyên tử X và Y là một
điều kiện rất cơ bản. X phải là nguyên tử của
nguyên tố có độ âm điện, có khả năng hút
electron chưa sử dụng với số lượng tử n nhỏ (Y
và X có thể chỉ là một nguyên tố). Như vậy X –
H có tính chất axít còn Y phải có tính bazơ.
4
4

Về năng lượng:
Về năng lượng:

Năng lượng của liên kết hyđrô chỉ vào khoảng 3 –
Năng lượng của liên kết hyđrô chỉ vào khoảng 3 –
8 kcal/mol (xem bảng II-6). Vì thế liên kết hyđrô
8 kcal/mol (xem bảng II-6). Vì thế liên kết hyđrô
dễ bị đứt ra. Trừ một số liên kết hyđrô mạnh như
dễ bị đứt ra. Trừ một số liên kết hyđrô mạnh như
FH…F
FH…F
-
-
có năng lượng là 50kcal/mol.
có năng lượng là 50kcal/mol.
ĐẶC TÍNH CỦA LIÊN KẾT HYĐRÔ

ĐẶC TÍNH CỦA LIÊN KẾT HYĐRÔ

Về chiều dài liên kết.
Về chiều dài liên kết.
Chiều dài liên kết hyđrô thường nhỏ hơn tổng chiều
Chiều dài liên kết hyđrô thường nhỏ hơn tổng chiều
dài liên kết cộng hóa trị X – H và bán kính
dài liên kết cộng hóa trị X – H và bán kính
vander Waals của H và Y:
vander Waals của H và Y:
5
5
ĐẶC TÍNH CỦA LIÊN KẾT HYĐRÔ
ĐẶC TÍNH CỦA LIÊN KẾT HYĐRÔ
.

Momen lưỡng cực của phức
Momen lưỡng cực của phức
Momen lưỡng cực của phức có liên kết hyđrô luôn luôn
lớn hơn tổng momen lưỡng cực của hai cấu tử tạo phức
vì liên kết là cho – nhận. Momen lưỡng cực khi tạo phức
tăng thì năng lượng tạo liên kết hyđrô tăng.
6
6
ĐẶC TÍNH CỦA LIÊN KẾT HYĐRÔ
ĐẶC TÍNH CỦA LIÊN KẾT HYĐRÔ
.

Entanpi tạo thành liên kết hyđrô.
Entanpi tạo thành liên kết hyđrô phụ thuộc vào tính axit –

bazơ của các cấu tử
tương tác theo sự phụ thuộc đơn giản:
tương tác theo sự phụ thuộc đơn giản:

Đặc tính phổ của liên kết.
Đặc tính phổ của liên kết hyđrô cũng thay đổi.
Nếu
Nếu
thì hợp chất có ở phức liên kết hyđrô trong dung môi trơ.
thì hợp chất có ở phức liên kết hyđrô trong dung môi trơ.
7
7
PHÂN LOẠI LIÊN KẾT HYĐRÔ.
PHÂN LOẠI LIÊN KẾT HYĐRÔ.

Liên kết hyđrô nội phân tử
Liên kết hyđrô nội phân tử

Liên kết hyđrô ngoại phân tử
Liên kết hyđrô ngoại phân tử
8
8
TÍNH CHẤT CÁC HỢP CHẤT CÓ LK
TÍNH CHẤT CÁC HỢP CHẤT CÓ LK
HYĐRÔ
HYĐRÔ

Nhiệt độ sôi và nhiệt độ nóng chảy
Nhiệt độ sôi và nhiệt độ nóng chảy


Độ tan

Độ bền của đồng phân
9
9
Ý NGHĨA CỦA LIÊN KẾT HYĐRÔ
Ý NGHĨA CỦA LIÊN KẾT HYĐRÔ

Là nền tảng của sự sống
Là nền tảng của sự sống

Liên kết hyđrô trong cấu trúc của axit nucleic và phân tử protein
Hình 3: Liên kết hyđrô giữa các cặp bazơnitric trong phân tử AND

Giải thích các tính chất bất thường về tính chất vật lý –
hóa học của hợp chất.
10
10
Ý NGHĨA CỦA LIÊN KẾT HYĐRÔ
Ý NGHĨA CỦA LIÊN KẾT HYĐRÔ

Liên kết hyđrô giúp cho nước vận chuyển được trong cây

Liên kết hyđrô giúp nhiệt độ ôn hòa, chống lại sự đốt nóng

Liên kết hyđrô giữa các phân tử nước tạo sức căng bề mặt
Hình 2: Con nhện nước đang lợi dụng sức căng bề mặt
của nước để di chuyển trên mặt nước

Có ý nghĩa quan trọng trong các công trình xây dựng.

Có ý nghĩa quan trọng trong các công trình xây dựng.
11
11
XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN !