Tài liệu Ngữ văn ôn thi THPT chuẩn

THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
MỤC LỤC.
1. PHẦN I : NHỮNG KIẾN THỨC CƠ BẢN.
 Phần Văn bản Trang 2
 Phần Tiếng Việt Trang 7
 Phần Tập làm văn Trang 8

2. PHẦN II : MỘT SỐ ĐỀ THI THAM KHẢO Trang 10
3. PHẦN III: GỢI Ý LÀM BÀI.
 Đề 1 Trang 16
 Đề 2 Trang 17
 Đề 3 Trang 19
 Đề 4 Trang 20
 Đề 5 Trang 21
 Đề 6 Trang 22
 Đề 7 Trang 23
 Đề 8 Trang 24
 Đề 9 Trang 25
 Đề 10 Trang 25
 Đề 11 Trang 26
 Đề 12 Trang 27

PHÙNG VĂN TIÊM Page 1
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
PHẦN MỘT
NHỮNG KIẾN THỨC CƠ BẢN TRONG CT NGỮ VĂN 9
A. PHẦN VĂN BẢN.
I. VĂN HỌC VIỆT NAM TRUNG ĐẠI ( TK X – TK XIX )
 Yêu cầu chung:
- Nắm chắc nét chính về tác giả, tác phẩm; những nét chính về nội dung, nghệ thuật của từng tác phẩm.
- Thuộc thơ (đoạn trích); xác định định được giá trị nhân đạo – hiện thực của từng đoạn trích ( Truyện Kiều).

STT Văn bản Tác giả Thể loại
Thời
gian
Những nét chính về nội dung và nghệ
thuật
1
Chuyện người
con gái Nam
Xương
( trích Truyền kì
mạn lục )
Nguyễn Dữ Truyền kì Thế kỉ
16
Kể về số phận bi thương của Vũ Nương :
đẹp người, đẹp nết nhưng bị chồng nghi oan
đến mức phải tự vẫn để minh oan.
Nghệ thuật xây dựng tình huống, miêu tả
nhân vật, kết hợp tự sự-trữ tình.
2
Chuyện cũ trong
phủ Chúa Trịnh
( trích Vũ trung
tùy bút )
Phạm
Đình Hổ
Tùy bút Đầu
TK 19
Phê phán lối sống xa hoa, hưởng lạc của
vua chúa, sự tác oai tác quái của quan lại
Ghi chép sự việc cụ thể, chân thực, sinh

động.
3
Hoàng Lê nhất
thống chí
(trích hồi thứ 14 )
Ngô Gia Văn
Phái
Tiểu thuyết
lịch sử
Cuối tk
18 –đầu
tk 19
Tái hiện chân thực hình ảnh người anh
hùng dân tộc Nguyễn Huệ cùng chiến thắng
thần tốc đánh tan 20 vạn quân Thanh ; sự
thảm bại của quân Thanh và vua tôi Lê
Chiêu Thống .
Trần thuật kết hợp miêu tả chân thực,
sống động.
4
Truyện Kiều
( Đoạn trường
tân thanh )

Các đoạn trích
- Chị em Thúy
Kiều

- Cảnh ngày xuân
- Mã Giám Sinh

mua Kiều
Nguyễn Du Truyện thơ
Nôm
Đầu Tk
19
Bức tranh hiện thực sinh động về xã hội
đương thời; tấm lòng nhân đạo cao cả của
nhà thơ.
Nghệ thuật tự sự bậc thầy; ngôn ngữ chau
chuốt, tinh tế; …
……………………………
- Ca ngợi vẻ đẹp, tài năng và dự cảm về số
phận của Thúy Vân, Thúy Kiều.
Sử dụng bút pháp ước lệ
- Cảnh đẹp ngày xuân và không khí lễ hội
náo nhiệt của ngày thanh minh.
Nghệ thuật tả cảnh giàu chất tạo hình.
- Phê phán, vạch trần bản chất đê tiện, xấu
xa của Mã Giám Sinh; lên án thế lực tàn bạo.
PHÙNG VĂN TIÊM Page 2
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
- Kiều ở lầu
Ngưng Bích
Khắc họa nhân vật qua ngoại hình, hành
động, cử chỉ, ngôn ngữ.
- Cảnh ngộ cô đơn, buồn tủi và tấm lòng
thủy chung, hiếu thảo của Kiều.
Miêu tả nội tâm nhân vật qua ngôn ngữ
độc thoại, độc thoại nội tâm; bút pháp vịnh
cảnh ngụ tình .

5 Truyện Lục Vân
Tiên
Các đoạn trích
- Lục Vân Tiên
cứu Kiều
Nguyệt Nga.
- Lục Vân Tiên
gặp nạn.
Nguyễn Đình
Chiểu
Truyện thơ
Nôm – lục
bát
Giữa
TK 19
Truyện viết nhằm răn dạy đạo lý làm người
:
+ Xem trọng tình nghĩa giữa con người
với con người (tình bạn bè, tình cảm gia
đình,…)
+ Đề cao tinh thần nghĩa hiệp, ca ngợi
những người anh hùng trọng nghĩa khinh tài.
+ Thể hiện khát vọng về một xã hội
công bằng, tốt đẹp của nhân dân.
Giá trị nghệ thuật :
+ Xây dựng hình tượng nhân vật qua
hành động, cử chỉ, ngôn ngữ của họ.
+ Ngôn ngữ mộc mạc, bình dị, đậm
chất Nam bộ.
Nội dung : Ca ngợi và khẳng định đạo

lí coi trọng tình nghĩa giữa con người với
con người; đề cao tinh thần nghĩa hiệp; ca
ngợi vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ.
Nghệ thuật : khắc họa tính cách nhân
vật qua hành động, cử chỉ, ngôn ngữ phù hợp
với từng đối tượng.
………………………………………
Nội dung : sự đối lập giữa cái thiện
(đại diện là ông ngư) và cái ác ( đại diện là
Trịnh Hâm); khẳng định một chân lí : thiện
thắng ác, chính nghĩa thắng phi nghĩa.
Nghệ thuật : đoạn trích giàu cảm xúc,
khoáng đạt; ngôn ngữ bình dị, dân dã; xây
dựng tình huống đối lập.
II. VĂN HỌC VIỆT NAM HIỆN ĐẠI ( từ 1945 đến 1975 đến nay )
1. THƠ VIỆT NAM HIỆN ĐẠI
 Yêu cầu chung:
- Nắm chắc tên tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm + những nét chính về nội dung, nghệ thuật +
chủ đề.
- Thuộc thơ; phân tích được một số hình ảnh thơ tiêu biểu ( đoạn cuối bài Đồng chí; đoạn cuối Bài thơ về tiểu
đội xe không kính; đoạn đầu bài Bếp lửa; …)
PHÙNG VĂN TIÊM Page 3
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
TT Tên bài thơ Tác giả
Năm
sáng tác
Tóm tắt nội dung Đặc sắc nghệ thuật
1.
Đồng chí Chính Hữu 1948
Vẻ đẹp chân thực giản dị của anh

bộ đội thời chống Pháp và tình
đồng chí sâu sắc, cảm động.
Chi tiết, hình ảnh tự
nhiên, bình dị, cô đọng,
gợi cảm.
2.
Đoàn thuyền
đánh cá
Huy Cận 1958
Vẻ đẹp tráng lệ, giàu màu sắc lãng
mạn của thiên nhiên, vũ trụ và con
người lao động mới.
Từ ngữ giàu hình ảnh,
sử dụng các biện pháp
ẩn dụ, nhân hóa.
3.
Con cò Chế Lan Viên 1962
Ca ngợi tình mẹ và ý nghĩa lời ru
đối với cuộc sống con người.
Vận dụng sáng tạo ca
dao, biện pháp ẩn dụ,
triết lí sâu sắc.
4.
Bếp lửa Bằng Việt 1963
Tình cảm bả cháu và hình ảnh
người bà giàu tình thương, giàu
đức hi sinh.
Hồi tưởng kết hợp với
cảm xúc, tự sự, bình
luận.

5.
Bài thơ về tiểu
đội xe không
kính
Phạm
Tiến Duật
1969
Vẻ đẹp hiên ngang, dũng cảm của
người lính lái xe Trường Sơn.
Ngôn ngữ bình dị, giọng
điệu và hình ảnh thơ
độc đáo.
6.
Khúc hát ru
những em bé
lớn trên lưng
mẹ
Nguyễn Khoa
Điềm
1971
Tình yêu thương con và ước vọng
của người mẹ dân tộc Tà ôi trong
cuộc kháng chiến chống Mĩ.
Giọng thơ tha thiết, hình
ảnh giản dị, gần gũi.
7.
Viếng lăng Bác Viễn Phương 1976
Lòng thành kính và niềm xúc động
sâu sắc đối với Bác khi vào thăm
lăng Bác.

Giọng điệu trang trọng,
thiết tha, sử dụng nhiều
ẩn dụ gợi cảm.
8.
Sang thu Hữu Thỉnh 1977
Những cảm nhận tinh tế của tác giả
về sự chuyển biến nhẹ nhàng của
thiên nhiên từ cuối hạ sang thu.
Hình ảnh thơ giàu sức
gợi cảm.
9.
Ánh trăng Nguyễn Duy 1978
Gợi nhớ những năm tháng gian
khổ của người lính, nhắc nhở thái
độ sống “Uống nước nhớ nguồn”
Giọng tâm tình, hồn
nhiên. Hình ảnh gợi
cảm.
10.
Nói với con Y Phương Sau 1975
Tình cảm gia dình ấm cúng, truyền
thống cần cù, sức sống mạnh mẽ
của quê hương và dân tộc, sự gắn
bó với truyền thống.
Từ ngữ, hình ảnh giàu
sức gợi cảm.
11.
Mùa xuân nho
nhỏ
Thanh Hải 1980

Cảm xúc trước mùa xuân của thiên
nhiên, vũ trụ và khát vọng làm mùa
xuân nho nhỏ dâng hiến cho đời.
Hình ảnh đẹp, gợi cảm,
so sánh và ẩn dụ sáng
tạo. Gần gũi dân ca.
2. TRUYỆN VIỆT NAM HIỆN ĐẠI
 Yêu cầu chung:
- Nắm chắc tên tác giả, tác phẩm (đoạn trích), hoàn cảnh ra đời của tác phẩm + nắm nội dung chính; nghệ thuật
cơ bản, nổi bật + chủ đề + tình huống truyện.
- Tóm tắt ngắn gọn đoạn trích được học trong sgk.
- Xác định chính xác ngôi kể, cách kể trong từng văn bản = tác dụng của việc lực chọn ngôi kể, cách kể đó.
PHÙNG VĂN TIÊM Page 4
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
TT
Tên
tác phẩm
Tác giả
Năm
sáng tác
Tóm tắt nội dung
1 Làng Kim Lân 1948
Qua tâm trạng đau xót, tủi hổ của ông Hai ở nơi tản cư khi
nghe tin đồn làng mình theo giặc, truyện thể hiện tình yêu
làng quê sâu sắc, lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến
của người nông dân.
Tình huống (TH) : ông Hai ở nơi tản cư đột ngột nghe tin
làng mình theo giặc.
Chủ đề (CĐ): ca ngợi tình yêu làngquê, lòng yêu nước.
2 Lặng lẽ Sapa Nguyễn Thành

Long
1970
Cuộc gặp gỡ tình cờ của ông họa sĩ, cô kĩ sư mới ra trường
với người thanh niên làm việc một mình tại trạm khí tượng
trên núi cao Sapa. Qua đó, ca ngợi những người lao động
thầm lặng, có cách sống đẹp, cống hiến sức mình cho đất
nước.
TH: cuộc gặp gỡ tình cờ của ông họa sĩ, cô kĩ sư với
người thanh niên làm việc một mình tại trạm khí tượng
trên núi cao Sapa.
CĐ: ca ngợi người lao động mới
3 Chiếc lược
ngà
Nguyễn Quang
Sáng
1966
Câu chuyện éo le và cảm động về hai cha con : ông Sáu và
bé Thu trong lần ông về thăm nhà và ở khu căn cứ. Qua
đó, truyện ca ngợi tình cha con thân thiết trong hoàn cảnh
chiến tranh.
TH : bé Thu mong cha nhưng cha về lại không nhận ra;
lúc Thu nhận ra cha cũng là lúc cha phải ra đi rồi hy sinh.
CĐ: ca ngợi tình cha con, tình cảm gia đình
4 Bến quê Nguyễn Minh
Châu
Trong tập
“Bến quê”
(1985)
Qua những cảm xúc và suy ngẫm của nhân vật Nhĩ vào lúc
cuối đời trên giường bệnh, truyện thức tỉnh ở mọi người sự

trân trọng những giá trị và vẻ đẹp bình dị, gần gũi của
cuộc sống, của quê hương.
TH : Nhĩ đang sống những ngày cuối cùng của cuộc đời
sau khi bệnh liệt giường 2 năm.
CĐ : Thức tỉnh ở mọi người sự trân trọng những vẻ đẹp
bình dị và giá trị đích thực của gia đình, quê hương.
5 Những ngôi
sao xa xôi
Lê Minh Khuê 1971
Cuộc sống, chiến đấu của ba cô gái thanh niên xung phong
trên một cao điểm ở tuyến đường Trường Sơn trong những
năm chiến tranh chống Mĩ cứu nước. Truyện làm nổi bật
tâm hồn trong sáng giàu mơ mộng, tinh thần dũng cảm,
cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ hi sinh nưng rất hồn
nhiên, lạc quan của họ.
TH : Phương Định cùng đồng đội đối mặt với bom đạn, sự
hi sinh để hoàn thành nhiệm vụ.
CĐ: Ca ngợi các nữ TNXP thời kháng chiến chống Mĩ.
3. VĂN BẢN NGHỊ LUẬN VÀ VĂN BẢN NHẬT DỤNG .
PHÙNG VĂN TIÊM Page 5
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
Kiểu văn
bản
Tên văn bản Tác giả Năm st Nội dung cơ bản
Nghị luận
Tiếng nói của văn
nghệ
Nguyễn Đình
Thi
1948

Văn nghệ là sợi dây đồng cảm kì diệu. Văn
nghệ giúp con người sống phong phú và tự hoàn
thiện nhân cách.
Bài văn có lập luận chặt chẽ, giàu hình ảnh và
cảm xúc.
Nghị luận
Chuẩn bị hành
trang vào thế kỉ
mới
Vũ Khoan

2001
Lớp trẻ Việt Nam cần nhận ra điểm mạnh,
điểm yếu của người Việt Nam. Cần phát huy
điểm mạnh, khắc phục điểm yếu để bước vào
một thế kỷ mới.
Lời văn mạnh mẽ, dễ hiểu, giàu sức thuyết
phục.

Nhật dụng Phong cách Hồ
Chí Minh
Lê Anh Trà 1990
Vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh :
kết hợp hài hòa giữ hiện đại và dân tộc ; nếp
sống thanh cao và giản dị. thể hiện lòng kính yêu
và tự hào về Bác.
Phương thức biểu đạt : nghị luận + biểu cảm.
III. VĂN HỌC NƯỚC NGOÀI.
TT Văn bản Tác giả
Quốc

gia
Thế
kỉ
Thể
loại
Nội dung cơ bản
1 Cố hương Lỗ Tấn
Trung
Quốc
XX
Truyện
ngắn
Trong chuyến về thăm quê lần cuối cùng, nhân vật
“tôi” đã vô cùng đau xót trước sự tàn tạ của quê
hương, đặc biệt là của Nhuận Thổ. Truyện phê
phán xã hội phong kiến suy tàn, đặt ra việc tìm
con đường đi mới cho người nông dân.
2
Những đứa trẻ
( Thời thơ ấu)
M.Go-rơ-ki Nga XX
Truyện
ngắn
Bất chấp những rào cản do phân biệt giai cấp,
Aliôsa vẫn có một tình bạn rất thân thiết với ba
đứa trẻ hàng xóm, con lão đại tá. Tất cả đám trẻ
đều thiếu thốn tình thương nên chúng dễ đồng
cảm, gắn bó và thân thiết với nhau.
3
Rô-bin-xơn

ngoài đảo
hoang
( Rô-bin-xơn
Cru-xô)
Đ.Đi-phô Anh XVIII
Tiểu
thuyết
Rô-bin-xơn sống một mình trên đảo hoang đầy
khó khăn suốt mười mấy năm nhưng anh vượt qua
tất cả để phấn đấu cho cuộc sống ngày càng tốt
hơn với một nghị lực và tinh ần lạc quan phi
thường.
4
Bố của Xi-
mông
G.Mô-pa-
xăng
Pháp XIX
Truyện
ngắn
Xi-mông bị bọn trẻ trong làng ném đá vì em
không có bố. Em muốn chết vì buồn chán nhưng
may mắn đã được bác thợ rèn Phi-líp thương cảm,
ản ủi và nhận làm cha của em, cho em một chỗ
dựa tinh thần vững chắc.
5
Con chó Bấc
(Tiếng gọi nơi
hoang dã)
Giắc Lân-

đơn
Mĩ XX
Tiểu
thuyết
Bấc là con chó thông minh và có một tình cảm đặc
biệt, gần như là sự tôn thờ dành cho người chủ
Thooc-tơn. Mọi suy nghĩ, hành động của nó đều
dành hết cho chủ. Bấc có một đời sống nội tâm vô
cùng phong phú.
6 Mây và Sóng Ta-go Ấn
Độ
XX Thơ Mây và Sóng cùng những trò vui đã vô cùng hấp
dẫn đối với em bé. Nhưng tình mẫu tử thiêng
liêng, bất diệt đã giúp em từ chối mọi lời mời gọi
PHÙNG VĂN TIÊM Page 6
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
hấp dẫn ấy và giúp em nghĩ ra nhiều trò vui cùng
mẹ.
7
Đấu tranh cho
một thế giới
hòa bình
G. Mác-két
Cô-
lôm-
bi-a
XX
Nhật
dụng
Nguy cơ chiến tranh hạt nhân và hậu quả khủng

khiếp của nó. Trách nhiệm ngăn chặn chiến tranh
vì hòa bình thế giới của nhân loại.
Phương thức biểu đạt: nghị luận + biểu cảm.
8
Tuyên bố TG
về sự sống còn,
quyền được bảo
vệ và phát triển
của trẻ em.
Tuyên bố
của Hội
nghị cấp cao
thế giới về
trẻ em.
XX
Nhật
dụng
Trách nhiệm chăm sóc, bảo vệ và phát triển cho
trẻ em của cộng đồng quốc tế.
Phương thúc biểu đạt : nghị luận, thuyết minh
+ biểu cảm.
9 Bàn về đọc
sách
Chu Quang
Tiềm
Trung
Quốc XX
Nghị
luận
Đọc sách là con đường quan trọng để tích lũy kiến

thức. Phải biết chọn sách khi đọc và có phương
pháp đọc đúng mới thu được kết quả tốt.
10
Chó sói và cừu
trong thơ ngụ
ngôn LaPhông-
ten
H. Ten Pháp XX
Nghị
luận
Đặc trưng của sáng tác nghệ thuật là in đậm dấu
ấn, cách nhìn riêng mang cái nhìn nhân hậu,giàu
tình cảm của nhà văn
B. PHẦN TIẾNG VIỆT.
I. Nội dung chương trình :
 HK I.
1. Phương châm hội thoại:
- PC về lượng, PC về chất, PC quan hệ, PC cách thức, PC lịch sự.
- Xưng hô trong hội thoại : lựa chọn từ xưng hô phù hợp với đối tượng, hoàn cảnh, môi trường giao
tiếp.
2. Loại từ:
- Xét theo cấu tạo: từ đơn, từ phức.
- Xét theo nguồn gốc: từ thuần Việt, từ mượn.
- Xét về nghĩa: nghĩa của từ, từ nhiều nhiều nghĩa, từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, từ đồng âm, cấp độ
khái quát nghĩa của từ, trường từ vựng.
- Xét về chức năng: từ tượng thanh - từ tượng hình, thuật ngữ.
3. Sự phát triển của từ:
- Phát triển về mặt nghĩa : phương thức ẩn dụ - hoán dụ.
- Phát triển về số lượng: tạo từ mới, mượn từ từ tiếng nước ngoài.
4. Trau dồi vốn từ:

- Hiểu nghĩa từ và cách dùng từ cho đúng.
- Học hỏi làm tăng vốn từ.
5. Biện pháp tu từ: so sánh, ẩn dụ, nhân hóa, hoán dụ, chơi chữ, nói quá, nói giảm – nói tránh, điệp ngữ.
 HK II.
1. Khởi ngữ.
2. Thành phần biệt lập : thành phần tình thái, thành phần cảm thán, thành phần gọi - đáp, thành phần
phụ chú.
3. Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp.
4. Nghĩa tường minh, hàm ý.
PHÙNG VĂN TIÊM Page 7
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
5. Từ loại : danh từ, động từ, tính từ, số từ, lượng từ, đại từ, chỉ từ, trợ từ, quan hệ từ, phó từ, thán từ,
tình thái từ.
6. Cụm từ : cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ.
7. Câu :
- Thành phần câu : Thành phần chính; thành phần phụ; thành phần biệt lập.
- Các kiểu câu : câu đơn – câu đặc biệt, câu ghép; biến đổi câu ( câu rút gọn, câu bị động, tách trạng
ngữ thành câu riêng )
- Câu chia theo mục đích nói : câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán, câu trần thuật.
8. Các phép liên kết câu : phép nối, phép lặp, phép thế, phép đồng nhĩa, trái nghĩa, liên tưởng.
II. Yêu cầu chung:
1. Xem lại toàn bộ các đơn vị kiến thức đã học, đã ôn tập ( lí thuyết + bài thực hành )
2. Tập làm lại các bài tập trong sgk ( chú ý dạng bài tổng hợp kiến thức => sgk / 158, 204 – HK1; sgk /
109, 130, 145 – HK2 )
3. Xem kĩ phần tiếng việt 9 HK1 ( phương châm hội thoại, phát triển từ ) + các biện pháp tu từ từ
vựng (nhận biết bptt + phân tích giá trị trong thơ, văn )
4. Xem kĩ phần tiếng việt 9 HK2 => KHỞI NGỮ, CÁC TPBL, LIÊN KẾT CÂU VĂN - ĐOẠN VĂN, HÀM
Ý ( nhận biết + phân tích giá trị trong thơ, văn ; đặt câu, viết đoạn văn )

=> Chú ý : rèn luyện kĩ năng dựng đoạn ( viết đoạn văn nghị luận ).

C. PHẦN TẬP LÀM VĂN.
I. VĂN THUYẾT MINH.
 Yêu cầu chung :
- Xác định chính xác đối tượng cần thuyết minh ( xác định trọng tâm cần giới thiệu).
- Mọi thông tin phải chính xác, khách quan, khoa học; lời giới thiệu phải rõ ràng, mạch lạc, giàu sức thuyết
phục.
- Khi có yêu cầu kết hợp các yếu tố miêu tả, biểu cảm, biện pháp nghệ thuật thì cần xác định rõ :
+ Miêu tả một số chi tiết chính, cần làm rõ.
+ Cảm xúc chân thành, hợp lí ( nên đưa vào phần giới thiệu công dụng, cách bảo quản, chăm sóc, mối
quan hệ, …)
+ Lựa chọn biện pháp nghệ thuật phù hợp (kể chuyện nhân hóa; kể chuyện có dùng ẩn dụ; xây dựng hội
thoại; …)
 Một số dạng bài thuyết minh thường gặp :
- Giới thiệu đồ dùng, cây cối, con vật ( cây viết, cặp, sách, hoa – trái ngày tết, chó, mèo, …)
- Giới thiệu danh lam thắng cảnh ( biển Vũng Tàu; núi Minh Đạm; Nhà Tròn Bà Rịa; … )
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm ( Nguyễn Du + Truyện Kiều; Nguyễn Đình Chiểu + Truyện Lục Vân Tiên )
II. VĂN TỰ SỰ. ( kể chuyện, tin tức, thông báo, …)
 Tập trung vào kể chuyện.
 Yêu cầu chung :
- Đọc kĩ đề, xác định chính xác nội dung, đối tượng cần kể.
PHÙNG VĂN TIÊM Page 8
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
- Lập dàn ý trước khi làm bài => bố cục đủ 3 phần; sắp xếp các ý lớn theo trình tự hợp lí; xác định các nội
dung sẽ kết
hợp theo yêu cầu của đề ( kết hợp : miêu tả, miêu tả nội tâm, nghị luận, …)
- Khi có yêu cầu kết hợp miêu tả, miêu tả nội tâm, nghị luận, … trong quá trình kể chuyện thì cần :
+ Miêu tả cảnh, tả ngoại hình, hành động, …
+ Miêu tả nội tâm bằng hai cách :
 Tả trực tiếp ( dùng từ ngữ diễn tả trực tiếp tâm trạng : buồn, vui, hạnh phúc, lo lắng, …)

 Tả gián tiếp ( thông qua tả cảnh, tả diện mạo cử chỉ, ngôn ngữ, … => hình thức đối thoại, độc
thoại, độc thoại nội tâm) để thể hiện tâm trạng, tâm lí, lột tả bản chất nhân vật.
+ Xác định yếu tố nghị luận sẽ kết hợp, vị trí bài sẽ đưa nghị luận vào; … ( nghị luận : đưa nhận xét,
đánh giá về 1 điểm nào đó của câu chuyện hay nhân vật rồi lập luận để bảo vệ ý kiến vừa đưa ra. )
- Lựa chọn ngôi kể phù hợp nội dung câu chuyện ( xem lại bài học sgk / 192 )
 Một số dạng bài tự sự thường gặp:
1. Kể chuyện đời thường
- Tưởng tượng 20 năm sau trở lại thăm trường cũ…
- Một kỉ niệm ghi dấu ấn sâu sắc thời học sinh.
- Kể về một người thân xa cách lâu ngày vừa gặp lại.
2. Kể chuyện chuyển thể từ tác phẩm văn học.
- Dựa vào nội dung đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều kể lại bằng lời của mình.
- Tưởng tượng mình được gặp những chiến sĩ lái xe trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính – Phạm Tiến
Duật và nghe họ kể chuyện mình. Em hãy kể lại cuộc gặp gỡ thú vị đó.
- Xây dựng một văn bản tự sự dựa vào nội dung bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt.
- Bằng lời của bà Hai (vợ ông Hai – truyện Làng của Kim Lân ) em hãy kể lại những ngày gia đình sống ở
nơi tản cư.
III. NGHỊ LUẬN XÃ HỘI.
 Yêu cầu chung :
- Xác định chính xác vấn đề cần nghị luận.
- Luận điểm phải chính xác, rõ ràng; luận cứ phải tiêu biểu, giàu sức thuyết phục.
- Lưu ý => khi có yêu cầu viết đoạn văn thì : viết đúng hình thức 1 đoạn văn ( lùi vào một ô + viết hoa
đầu dòng + chấm xuống dòng khi hết đoạn. )
+ Đoạn diễn dịch : câu đầu tiên sẽ nêu vấn đề cần nghị luận =>các câu tiếp theo sẽ triển khai vấn đề =>
câu cuối là câu kết đoạn.
+ Đoạn qui nạp : triển khai vấn đề ngay từ câu đầu; 1,2 câu cuối đoạn sẽ tổng kết, nêu bật vấn đề vừa
nghị luận.
 Bài tập.
1. Viết đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về nạn ô nhiễm môi trường .
2. Xây dựng một đoạn văn ( từ 7 đến 10 câu ) đánh giá về hiện tượng học qua loa đối phó ở một số học sinh

hiện nay.
3. Uống nước nhớ nguồn ! Hãy viết đoạn văn ngắn ( khoảng ½ trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của em về
đạo lí đó.
4. Có chí thì nên! Em hiểu như thế nào về tư tưởng này? Trình bày thành một đoạn văn khoảng 10 câu.
II. NGHỊ LUẬN VĂN HỌC (nghị luận về nhân vật văn học; đoạn thơ, bài thơ )
 Yêu cầu chung :
- Đọc kĩ đề, xác định chính xác nội dung, đối tượng cần nghị luận
- Lập dàn ý trước khi làm bài => bố cục đủ 3 phần; sắp xếp các ý lớn theo trình tự hợp lí.
PHÙNG VĂN TIÊM Page 9
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
- Với nghị luận về nhân vật văn học :
+ Xác định các đặc điểm chính của nhân vật (VD: ông Hai = tình yêu làng, yêu nước hòa quyện một
cách cảm động)
+ Trình bày những nhận xét, đánh giá, bình luận, … liên quan đến những đặc điểm của nhân vật + chọn
dẫn chứng tiêu biểu, phù hợpchứng minh ( 1 câu văn miêu tả, một lời nói, 1 ý nghĩ của nhân vật, …)
+ Chỉ ra và làm sáng tỏ tư tưởng, chủ đề của truyện qua nhân vật + bài học của bản thân.
- Với nghị luận về thơ :
+ Xác định nội dung chính của đoạn thơ, bài thơ cần phân tích (vd: khổ 1 bài Sang thu = những dấu hiệu
đầu tiên của thời điểm giao mùa qua cảm nhận tinh tế của nhà thơ )
+ Lần lượt phân tích từng ý thơ hoặc từng khổ, từng đoạn thơ ( phân tích cái hay của từ ngữ, cách dùng
từ, dùng biện pháp tu từ; phân tích ý nghĩa nội dung của các hình ảnh thơ; … => vd : khổ 1 bài Sang thu =
cách dùng từ bỗng, hình như; phép tu từ nhân hóa; ý nghĩa của hương ổi, gió se,…)
+ Đưa nhận xét, bình luận, …đan xen trong quá trình phân tích các ý thơ.
+ Bài học hay suy ngẫm của bản thân rút ra từ chủ đề, tư tưởng của đoạn thơ, bài thơ.
 Bài tập
1. Phân tích bài Sang thu của Hữu Thỉnh để thấy cảm nhận tinh tế của nhà thơ về thời điểm giao mùa của
thiên nhiên.
2. Phân tích khổ thơ đầu trong bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải.
3. Phân tích khổ thơ 4 &5 trong bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải.
4. Cảm nhận và suy nghĩ của em về đoạn thơ thứ hai trong bài thơ Nói với con của Y Phương.

Từ “ Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn ….” đến hết.
5. Phân tích diễn biến tâm trạng của “ông Hai” trong truyện Làng của Kim Lân để làm nổi bật tình yêu
làng, yêu nước đầy cảm động của người nông dân miền Bắc thời kì đầu kháng chiến chống Pháp.
6. Anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn (Lặng lẽ SaPa – Nguyễn
Thành Long) đã để lại nhiều ấn tượng đẹp trong lòng người đọc.
PHẦN HAI
MỘT SỐ ĐỀ THAM KHẢO
KÌ THI TUYỂN SNH VÀO LỚP 10 THPT
MÔN : NGỮ VĂN
Thời gian làm bài : 120 phút

Câu 1(1đ):
Chép lại nguyên văn khổ cuối bài thơ “Tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật
Câu 2 (1đ):
PHÙNG VĂN TIÊM Page 10
Đề 1
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
Tìm lời dẫn trong đoạn trích sau và cho biết đó là lời nói hay ý nghĩ được dẫn, là lời dẫn trực tiếp
hay lời dẫn gián tiếp.
“Anh hạ giọng, nửa tâm sự, nửa đọc lạ i một điều rõ ràng đã ngẫm nghĩ nhiều:
- …Và, khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của cháu gắn
liền với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu
buồn đến chết mất….”
(Nguyễn Thành Long - Lặng lẽ Sa Pa)
Câu 3 (3đ) :
Viết đoạn văn ngắn chủ đề về « lòng nhân ái ».
Câu 4 (5đ) :
Phân tích nhân vật Vũ Nương trong Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ. Từ đó em
cảm nhận được điều gì về thân phận và vẻ đẹp của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến.

Câu 1:
Giới thiệu những nét chính về Nguyễn Duy và nêu xuất xứ, chủ đề của bài thơ “Ánh trăng”
Câu 2:
Gạch dưới thành phần tính thái trong câu sau và nói rõ tác dụng của thành phần tình thái đó:
Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh.
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
Câu 3:
Viết đoạn văn trình bày suy nghĩ của em về đức hy sinh
Câu 4:
Phân tích nhân vật Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê.
Câu 1:
Cho câu thơ “ Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm” (Bằng Việt - Bếp lửa)
a. Em hãy viết tiếp 4 câu kế cho hoàn chỉnh khổ thơ
b. Nêu ý nghĩa ẩn dụ của hình ảnh “Bếp lửa” trong khổ thơ vừa chép.
Câu 2:
Viết đoạn văn nói về tình cảm gia đình
Câu 3:
Phân tích hình ảnh anh bộ đội Cụ Hồ thời kháng chiến chống Pháp trong bài thơ “Đồng chí” của
Chính Hữu
PHÙNG VĂN TIÊM Page 11
Đề 2
Đề 3
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
Câu 1 :
Chép nguyên văn khổ thơ 4 & 5 trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” - Thanh Hải.
Câu 2:
a. Chỉ ra thành phần biệt lập trong các câu sau. Cho biết tên gọi của mỗi thành phần biệt lập đó.
Ngoài cửa sổ bấy giờ những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt-cái giống hoa ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt
nhạt. Hẳn có lẽ vì đã sắp hết mùa, hoa đã vãn trên cành, cho nên mấy bông hoa cuối cùng còn sót lại trở nên đậm sắc
hơn.

(Nguyễn Minh Châu -Bến quê).
b. Cho biết phép liên kết câu và liên kết đoạn văn được sử dụng trong phần trích sau ( Chỉ ra từ ngữ
thực hiện mỗi phép liên kết đó và cho biết đó là phép liên kết gì?)
Trường học của chúng ta là trường học của chế độ dân chủ nhân dân, nhằm mục đích đào tạo những công
dân và cán bộ tốt, những người chủ tương lai của nước nhà.Về mọi mặt, trường học của chúng ta phải hơn hẳn
trường học của thực dân và phong kiến.
Muốn được như thế thì thầy giáo, học trò và cán bộ phải cố gắng hơn nữa để tiến bộ hơn.
(Hồ Chí Minh-Về vấn đề giáo dục).
Câu 3:
Suy nghĩ về ý nghĩa của tình u thương.( Viết thành đoạn văn khoảng 10 – 15 câu ).
Câu 4:
Chất trữ tình trong tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long.
Câu 1:
Giải thích nhan đề Những ngơi sao xa xơi của Lê Minh Kh.
Câu 2:
Đọc đoạn văn sau:
“Mặt lão đột nhiên co rúm lại, Những vết nhăn xơ lại với nhau ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu
lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu máo như con nít. Lão hu hu khóc”
(Nam Cao- Lão Hạc)
PHÙNG VĂN TIÊM Page 12
Đề 4
Đề 5
Đề 6
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
a. Các câu trong đoạn văn được liên kết chủ yếu bằng phép liên kết nào?
b. Những từ ngữ nào trong đoạn văn cùng trường từ vựng. đặt tên cho trường từ vựng đó
Câu 3:
Viết một đoạn văn nghị luận ngắn bàn về tính trung thực
Câu 4:
Nghệ thuật miêu tả vẻ đẹp Thúy Kiều của Nguyễn Du qua đoạn trích “Chị em Thúy Kiều”

Câu 1: Cho đoạn trích:
Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một
cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn.Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm” !
(. . .)
1. Những câu văn này được rút từ tác phẩm nào? Tác giả là ai? Nêu thời gian ra đời của tác phẩm ấy?
2. Xác đònh lời dẫn trục tiếp trong đoạn trích trên.
Câu 2:
Trong các từ gạch chân sau đây, từ nào được dùng với nghóa chuyển? Xác định phương thức chuyển nghóa?
a. Đề huề lưng túi gió trăng
Sau chân theo một vài thằng con con. (Nguyễn Du - Truyện Kiều)
b. Buồn trong nội cỏ rầu rầu
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh. (Nguyễn Du - Truyện Kiều)
Câu 3:
Viết đoạn văn ngắn (8- l0 câu), trình bày ý kiến của em về lợi ích của việc thực hiện tốt an toàn
giao thông.
Câu 4:
“Bài thơ Nói với con thể hiện tình cảm thắm thiết của cha mẹ đối với con cái,tình u q hương sâu năng cùng
niềm tự hào với sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của dân tộc”. (Sách Ngữ văn 9,tập 2)
Phân tích bài thơ Nói với con của Y Phương để làm sáng rõ ý kiến trên.
Câu l :
Chép thuộc lòng 8 câu thơ cuối trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích (Truyện Kiều-Nguyễn Du).
Câu 2:
Tìm thành phần phụ chú trong đoạn trích sau và cho biết chúng bổ sung điều gì:
PHÙNG VĂN TIÊM Page 13
Đề 7
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
Bước vào thế kỉ mới, muốn “sánh vai với các cường quốc năm châu” thì chúng ta phải lấp đầy hành
trang bằng những điểm mạnh, vứt bỏ những điểm yếu. Muốn vậy thì khâu đầu tiên, có ý nghĩa quyết định
là hãy làm cho lớp trẻ - những người chủ thực sự của đất nước trong thế kỉ mới - nhận ra điều đó, quen
dần với những thói quen tốt đẹp ngay từ những việc nhỏ nhất.

(Vũ Khoan - Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới)
Câu 3:
Một mùa xn nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
( Thanh Hải - Mùa xn nho nhỏ )
Đoạn thơ gợi cho em suy nghĩ gì về khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ ngày nay? Hãy viết văn bản
nghị luận ngắn trình bày những suy nghĩ đó.
Câu 4:
Phân tích giá trị nhân đạo của “Truyện Kiều” được thể hiện qua 2 đoạn trích Chị em Th Kiều và
Kiều ở lầu Ngưng Bích.
Câu 1: “ Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
”
Em hãy viết tiếp 5 câu thơ để hoàn chỉnh đoạn và cho biết đoạn thơ đó thuộc tác phẩm nào? Tác giả là ai?
Câu 2:
Xác đònh các thành phần biệt lập trong những trường hợp sau:
a. Nhưng còn cái này nữa mà ông sợ, có lẽ còn ghê rợn hơn những tiếng kia nhiều. (Kim Lân - Làng).
b. Chao ôi, bắt gặp một con người như anh ta là một cơ hội hạn hữu cho sáng tác, nhưng hoàn thành sáng tác
còn là một chặng đường dài. (Lặng lẽ SaPa - Nguyễn Thành Long).
Câu 3:
Trong bài thơ Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính, nhà thơ Phạm Tiến Duật đã viết “Chỉ cần trong xe có
một trái tim” để khép lại bao nhiêu khó khăn, gian khổ một thời đánh giặc.
Em hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 10-15 câu) trình bày suy nghĩ của em về sức mạnh của tình
u nước.
Câu 4: Vẻ đẹp của những cơ gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê.
Câu 1 ( 1,5đ ) :
Chép lại ngun văn khổ thơ đầu trong bài thơ Mùa xn nho nhỏ của Thanh Hải. Cho biết nội dung
cơ bản của khổ thơ ?
Câu 2 ( 1,5đ ) :

PHÙNG VĂN TIÊM Page 14
Đề 8
Đề 9
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
Đọc kĩ đoạn văn sau rồi trả lời các câu hỏi bên dưới .
“ Ngoài cửa sổ bấy giờ những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt – cái giống hoa ngay khi mới nở, màu
sắc đã nhợt nhạt(1). Hẳn có lẽ vì đã sắp hết mùa, hoa đã vãn trên cành, cho nên mấy bông hoa cuối cùng
còn sót lại trở nên đậm sắc hơn(2).” ( Nguyễn Minh Châu )
a. Chỉ ra một thành phần phụ, một thành phần biệt lập.
b. Xác định hai phép liên kết.
Câu 3 ( 2đ ) :
Viết đoạn văn nghị luận ( từ 10 – 12 câu ) trình bày suy nghĩ của em về tác hại của việc quá ham mê
trò chơi điện tử.
Câu 4 ( 5đ ) :
Phân tích bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh.
Câu 1 ( 1,0đ ) :
Đọc kĩ đoạn văn sau rồi trả lời các câu hỏi bên dưới.
“ Việc của chúng tôi là ngồi đây. Khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm
bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Người ta gọi chúng tôi là tổ trinh sát mặt đường.”
a. Đoạn văn trên trích từ tác phẩm nào? Tác giả là ai?
b. Xác định ngôi kể của truyện ? Tác dụng?
Câu 2 ( 2,0đ ) :
a. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý ? Xác định hàm ý trong câu tục ngữ sau :
Lời chào cao hơn mâm cỗ.
( Nói với con - Y Phương )
b. Thành ngữ Dây cà ra dây muống có liên quan đến phương châm hội thoại nào?
Câu 3 ( 2đ) :
Viết đoạn văn nghị luận khoảng 10 câu trình bày suy nghĩ của em về hiện tượng học qua loa, đối phó
ở một số học sinh .
Câu 4 ( 5đ ) :

Phân tích khổ thơ đầu trong bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải.


PHÙNG VĂN TIÊM Page 15
Đề 10
Đề 11
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
Câu 1 ( 1,0đ ) :
Chép nguyên văn bốn câu thơ đầu trong đoạn trích Cảnh ngày xuân ( trích Truyện Kiều) của
Nguyễn Du.
Câu 2 ( 1,5đ ) :
Xác định và phân tích giá trị của các biện pháp tu từ chính có trong hai câu thơ sau :
“ Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng,
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.”
( Viếng lăng Bác – Viễn Phương )
Câu 3 ( 2,5đ ) :
Viết đoạn văn nghị luận ( khoảng 10 câu ) bàn về tinh thần tự học. Trong đoạn văn có sử dụng ít nhất
hai phép liên kết ( chỉ ra cụ thể ) .
Câu 4 ( 5đ ) :
Phân tích hình ảnh người thanh niên trong Lặng lẽ SaPa của Nguyễn Thành Long.
Câu 1( 2đ) :
a. Khổ thơ sau trích trong bài thơ nào? Ai là tác giả?
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
a. Tìm khởi ngữ và hàm ý của câu sau : Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo : “ Cô có cái nhìn sao mà xa
xăm !” ( Những ngôi sao xa xôi, Lê Minh Khuê )
Câu 2 (3đ) :
Viết đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ về câu tục ngữ Có chí thì nên.

Câu 3 (5đ) :
Phân tích tình yêu làng, yêu nước của ông Hai ( truyện Làng – Kim Lân ).
PHÙNG VĂN TIÊM Page 16
Đề 12
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
PHẦN BA
GỢI Ý LÀM BÀI CHO 12 ĐỀ Ở PHẦN 2
Đề 1.
Câu 1 : Khổ cuối :
Không có kính, rồi xe không có đèn
Không có mui xe, thùng xe có xước
Xe vẫn chạy vì miền nam phía trước :
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
(Phạm Tiến Duật)
Câu 2 : « … Và, khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của
cháu gắn liền với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất
nó đi, cháu buồn đến chết mất….” là lời dẫn trực tiếp, là lời nói của nhân vật anh thanh niên lúc tâm sự với
ông họa sĩ.
Câu 3 :
• Hình thức : Dạng nghị luận xã hội. Viết đủ 3 phần : nêu vấn đề, triển khai vấn đề, kết thúc vấn đề
• Nội dung : thể hiện sự hiểu biết, nhận thức đúng về lòng nhân ái :
- Giải thích thế nào là lòng nhân ái ( là tình yêu thương con người)
- Nêu biểu hiện về lòng nhân ái trong đời sống, sách báo văn học và phân tích ý nghĩa quan trọng của
lòng nhân ái đối với cuộc sống (tình yêu thương con người của Nguyễn Du, Bác Hồ…)
- Có thể phê phán một vài biểu hiện thiếu tình yêu thương con người
- Nhận thức, suy nghĩ và hành động của bản thân
Câu 4 :
• Yêu cầu chung :
- Đây là bài nghị luận về tác phẩm truyện, yêu cầu bàn về nhân vật Vũ Nương với thao tác nghị luận
phân tích là chính, nên bài làm ngoài việc nắm vững những đặc điểm nhân vật, cần trình bày những

nhận xét, đánh giá cụ thể chính xác và sự cảm thụ riêng về nhân vật.
- Từ đó cảm nhận khái quát về thân phận và vẻ đẹp của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến
- Bố cục đủ 3 phần
• Gợi ý : Có nhiều cách trình bày vấn đề, nhưng cần chú ý những kiến thức cơ bản sau :
MB : Giới thiệu tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh sáng tác và nhân vật (sơ bộ nêu nhận xét, đánh giá)
- Vũ Nương có nhiều phẩm chất tốt đẹp nhưng vẫn không tránh khỏi bi kịch của người phụ nữ trong
xã hội phong kiến
TB : Phân tích các đặc điểm của nhân vật :
a. Vũ Nương : đẹp người, đẹp nết :
- Tên là Vũ Thị Thiết, quê ở Nam Xương, gia đình « kẻ khó », « tính đã thùy mị nết na, lại thêm tư
dung tốt đẹp »
PHÙNG VĂN TIÊM Page 17
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
- Lấy chồng con nhà hào phú không có học lại có tính đa nghi. Sau khi chồng bị đi lính, nàng phải
một mình phụng dưỡng mẹ chồng, nuôi dạy con thơ -> hoàn cảnh đó càng làm sáng lên những nét
đẹp của nàng :
+ là nàng dâu hiếu thảo : khi mẹ chồn bị ốm, nàng « hết sức thuốc thang » « ngọt ngào khôn khéo
khuyên lơn », khi bà mất, nàng « hết lới thương xót », lo ma chay tê lễ « như đối với cha mẹ đẻ
mình »
+ là người vợ đảm đang, giữ gìn khuôn phép, hết mực thủy chung, không màng danh vọng : ngày
chồng đi trận chỉ mong hai chữ « bình yên » chứ không mong đeo ấn phong hầu mặc áo gấm trở
về ; « cách biệt ba năm giữ gìn một tiết » « chỉ có cái thú vui nghi gia nghi thất », mong ngày
« hạnh phúc xum vầy »……
+ là người mẹ hết mực thương con muốn con vui nên thường trỏ bóng mình mà bảo là cha Đản.
b. Vũ Nương : người phụ nữ dám phản kháng để bảo vệ nhân phẩm, giá trị của mình :
- Chồng trở về, bị hàm oan, nàng đã kiên trì bảo vệ hạnh phúc gia đình, bảo vệ nhân phẩm giá trị của
mình qua 3 lời thoại đầy ý nghĩa
- Khi không thể minh oan, nàng quyết định dùng cái chết để khẳng định lòng trinh bạch
- Đòi giải oan, kiên quyết không trở lại với xã hội đã vùi dập nàng « Đa tạ tình chàng, thiếp chẳng thể
trở về nhân gian được nữa »

c. Vũ Nương : là người có số phận bất hạnh :
- Là nạn nhân của chế độ nam quyền, của cuộc chiến tranh phong kiến phi nghĩa
- Bi kịch hạnh phúc gia đình bị tan vỡ và quyền sống bị chà đạp : Bi kịch nảy sinh khi con người
không thể giải quyết được mâu thuẫn giữa mơ ước khát vọng và hiện thực khắc nghiệt, mặc dù con
người đã hết sức cố gắng để vượt qua. Vũ Nương đẹp người đẹp nết đáng lẽ phải được hưởng hạnh
phúc mà lại không được. Vũ Nương đã hết sức vun đắp hạnh phúc gia đình, hi vọng vào ngày xum
vầy, ngay cả khi nó sắp bị tan vỡ. Nhưng cuối cùng nàng đành phải chấp nhận số phận: hạnh phúc
gia đình tan vỡ không bao giờ còn có được , bản thân đau đớn, thất vọng, phải chết một cách oan
uổng.
KB :
- Những tính cách trên được xây dựng thông qua nghệ thuật : tạo tình huống truyện đầy kịch tính,
những đoạn đối thoại và những lời tự bạch của nhân vật, có yếu tố truyền kì.
- Nhận định đánh giá chung về ý nghĩa của nhân vật đối với tác phẩm :
+ Vũ Nương hội tụ những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ lí tưởng trong xã hội phong kiến,
đồng thời cũng tiêu biểu cho bi kịch đáng thương của người phụ nữ trong chế độ nam quyền, trong
chiến tranh phong kiến phi nghĩa ->góp phần làm nên giá trị hiện thực và nhân đạo cho tác phẩm.
+ Có thể liên hệ với hình ảnh người phụ nữ trong tác phẩm Truyện Kiều (Nguyễn Du)…và với
cuộc đời người phụ nữ trong xã hội mới.
Đề 2
Câu 1:
a. Nét chính về Nguyễn Duy
PHÙNG VĂN TIÊM Page 18
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
- ND tên khai sunh là Nguyễn Duy Nhuệ, sinh 1948, quê ở Thanh Hóa
- 1966, gia nhập quân đội, vào binh chủng Thông tin, tham gia chiến đấu ở nhiều chiến trường
- Sau 1975, ông chuyển về làm báo Văn nghệ giải phóng.
- Từ 1977, ND là đại diện thường trú báo Văn nghệ tại TP HCM
- ND được trao giải nhất cuộc thi thơ của báo văn nghệ năm 1972-1973. Ông trở thành một gương
mặt tiêu biểu trong lớp nhà thơ trẻ thời chống Mĩ.
b. Xuất xứ: Bài thơ “Ánh trăng” được ông sáng tác năm 1978, tại TP HCM

c. Chủ đề: “Ánh trăng” của ND như một lời tự nhắc nhở về những năm tháng gian lao đã qua của cuộc
đời người lính gắn bó với thiên nhiên, đất nước bình dị, hiền hậu. Bài thơ có ý nghĩa gợi nhắc, củng
cố ở người đọc thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”, ân nghĩa thủy chung cùng quá khứ.
Câu 2:
- Thành phần tính thái trong câu: chắc
- Tác dụng: Từ “chắc” biểu thị cách nhìn của người nói đối với sự việc “anh nghĩ rằng, con anh
sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh.” là có khả năng diễn ra. Nếu không có thành
phần tình thái này thì nghĩa của câu chỉ mang tính chất thông báo sự việc.
Câu 3: Yêu cầu: Đây là dạng nghị luận xã hội (tư tưởng, đạo lí). Bài làm cần có mở đoạn, thân đoạn và kết
đoạn. Có thể diễn đạt bằng nhiều cách, song cần đảm bảo một số một số ý chính sau:
- Giải thích sơ lược, nêu biểu hiện của đức hi sinh: là những suy nghĩ, hành động vì người khác,
vì cộng đồng. Người có đức hi sinh không chỉ có tấm lòng nhân ái mà còn là người biết đặt
quyền lợi của người khác, của cộng đồng lên trên quyền lợi của bản thân.
- Khẳng định: Đức hi sinh là tình cảm cao đẹp, là phẩm chất cao đẹp của con người. Người có đức
hi sinh luôn được mọi người yếu mến, trân trọng.
- Liên hệ thực tế để thấy:
+ Có nhiều tấm gương giàu đức hy sinh, quên mình vì người khác, vì sự nghiệp bảo vệ và xây
dựng đất nước. Bác Hồ chính là biểu tượng cao đẹp nhất của con người hi sinh quên mình vì
nhân dân, vì Tổ Quốc.
+ Tuy nhiên trong cuộc sống cũng còn một số người có lối sống ích kỉ, chỉ nghĩ đến quyền lợi
của cá nhân mình….
- Đức hi sinh từ lâu đã trở thành tình cảm có tính chất truyền thống đạo lí của con người, dân tộc
VN. Mỗi người cần ý thức được điều này để góp phần làm cho cuộc sống có ý nghĩa hơn, tốt
đẹp hơn.
Câu 4:
1. Yêu cầu chung:
- Phương pháp: Nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích.
- Nội dung: Phân tích nhân vật Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi - Lê Minh Khuê.
2. Yêu cầu cụ thể:
 Về nội dung:

* Mở bài:
- Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm.
- Giới thiệu nhân vật (nêu đặc điểm của nhân vật Phương Định).
* Thân bài:
PHÙNG VĂN TIÊM Page 19
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
- Giới thiệu nhân vật Phương Định:
+ Một cô gái Hà Nội xinh đẹp, tình nguyện vào chiến trường và trở thành một nữ thanh niên xung
phong trên tuyến đường Trường Sơn trong những năm tháng kháng chiến chống Mĩ của đất nước.
+ Làm việc ở tổ trinh sát mặt đường, nơi trọng điểm của tuyến đường Trường Sơn.
+ Công việc: đo khối lượng đất đá cần san lấp sau những đợt bị bom địch cày xới, phát hiện bom chưa
nổ và phá bom -> công việc nguy hiểm, cận kề với cái chết.
- Tính cách nhân vật Phương Định:
+ Dũng cảm, không sợ hi sinh (thể hiện rõ trong một lần Phương Định phá bom).
+ Quý trọng, yêu thương đồng đội (yêu thương, cảm phục những chiến sĩ mà cô gặp trên đường vào mặt
trận; chăm sóc tận tình khi Nho bị thương).
+ Nhạy cảm, hồn nhiên, hay mơ mộng (hay hồi tưởng về những kỉ niệm: thời học sinh, ngôi nhà, người
mẹ, ; vui và tự hào khi biết mình đẹp, được nhiều người để ý; hay làm duyên, thích ngắm mình trong
gương; thích hát, thích ngồi bó gối mơ màng; thích thú khi thấy mưa đá;
* Kết bài:
- Đánh giá nhân vật: Phương Định - cô gái có thế giới nội tâm phong phú: nhạy cảm, hồn nhiên, trong sáng
nhưng gan dạ, dũng cảm -> tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong giai đoạn kháng chiến chống Mĩ cứu
nước.
- Khẳng định giá trị của tác phẩm: Truyện viết về chiến tranh khốc liệt nhưng chủ yếu vẫn hướng vào thế
giới nội tâm của nhân vật làm hiện lên vẻ đẹp tâm hồn của con người trong hoàn cảnh chiến tranh.
Đề 3
Câu 1:
a. Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm
Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi
Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui

Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ
Ôi kì lạ và thiêng liêng-bếp lửa!
b. Ý nghĩa ẩn dụ của hình ảnh “Bếp lửa”: gợi liên tưởng đến cuộc đời vất vả, giàu đức hi sinh của
người bà, đến tình yêu thương, niềm vui, lạc quan bà dành cho con cháu và mọi người
Câu 2: Học sinh có thể viết bằng nhiều cách nhưng nên có các ý sau:
- Trong cuộc sống của mỗi người, tình cảm gia đình là thứ tình cảm hết sức thiêng liêng
- Tình cảm gia đình nảy nở từ mối quan hệ máu thịt rất được đề cao qua những câu ca dao, tục
ngữ như “Anh em như thể tay chân” “Chị ngã em nâng”, “Sẩy cha còn chú, sẩy mẹ bú dì”, “máu
chảy ruột mềm”….
- Tình cảm gia đình có sức mạnh nâng đỡ mỗi người trên đường đời
- Cần phải biết nâng niu, quý trọng và vun đắp cho tình cảm gia đình ngày càng thêm tốt đẹp, vẹn
tròn.
Câu 3:
• Yêu cầu chung:
PHÙNG VĂN TIÊM Page 20
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
Đây là bài nghi luận về một bài tơ, u cầu bàn về hình ảnh anh bộ đội thời khàng chiến chống P
trong bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu, nên khi bài làm cóp thể kết hợp nhiều thao tác nghị luận
và cần nêu được các nhận xét, đánh giá cũng như sự cảm thụ riêng về hình tượng.
• Gợi ý: có nhiều cách trình bày, nhưng cần chú ý những nội dung cơ bản sau:
a. MB: giới thiệu tác giả, tác phẩm, vấn đề nghị luận (hình ảnh anh bộ đội thời kháng chiến chống P
giản dị, chất phác, tinh thần chịu đựng gian khổ và tình đồng đội đồng chí sâu sắc)
b. TB: Trình bày những nhận xét, đánh giá về hình ảnh anh bộ đội trong bài thơ:
- Anh bộ đội xuất thân từ nơng dân nghèo khổ: “Q hương anh… đá”
- Anh bộ đội rất gắn bó với làng q “giếng nước….lính”. Nhưng khi Tổ Quốc cần, họ sẵn sàng
hi sinh tất cả để lên đường vì nghĩa lớn, tì tình u đất nước: “Ruộng nương….lay”
- Anh bộ đội có tinh thần chịu đượng vượt lên gian khổ vượt lên nguy hiểm. Tuy thiếu thốn về
vật chất: áo rách, quần vá, chân khơng giày và cả sự hành hạ của những cơn sốt run người,
nhưng họ vẫn lạc quan “miệng cười buốt giá”
Tuy phải chiến đấu trong hồn cảnh “Đêm nay….muối” đầy hiểm nguy nhưng họ vẫn điềm

tĩnh, mộng mơ: “Đứng cạnh… treo”
- Tình đồng chí đồng đội sâu sắc, thắm thiết:
+ tình đồng chí được hình thành trên cơ sở vững chắc: cùng giai cấp, lí tưởng, hồn cảnh và
nhiệm vụ chiến đấu…
+ tình đồng chí được thể hiện rất giản dị, chân thực, cảm động. Đó là sự cảm thơng nỗi lòng,
chia sẻ những gian khổ, là sự sát cánh bên nhau nơi chiến hào “súng bên súng….đầu”, là cử chỉ
“thương nhau….tay” để truyền hơi ấm, niềm tin, nghị lực cho nhau lúc cam go nhất.
c. KB:
- Nghệ thuật: chi tiết thực, hình ảnh gợi cảm, cơ đúc mà giài ý nghĩa biểu tượng
- Vẻ đẹp của các anh là ở sự bình dị, bình thường, chân thật mà cũng rất phi thường. Các anh tiêu
biểu cho vẻ đẹp của người chiến sĩ thời chống P. Ở các anh còn là sự kết tinh những phẩm chất
cao q, mang hơi thở thời đại của người dân kháng chiến
Đề 4
Câu 1 :
Chép đúng 2 khổ thơ trong bài “Mùa xn nho nhỏ”- Thanh Hải theo u cầu.
Câu 2:
a. -Ngoài cửa sổ bấy giờ những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt - cái giống hoa ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt
nhạt. thành phần phụ chú
- Hẳn có lẽ: thành phần tình thái.
b. - phép lặp: “ trường học của chúng ta”( c2-c1)
- phép thế: “ như thế” (câu 3 - câu 1&2)
Câu 3:
PHÙNG VĂN TIÊM Page 21
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
Trình bày được các ý chính:
-Tình yêu thương đem đến cho con người niềm vui hạnh phúc, lòng tin yêu; tiếp thêm sức mạnh để con người có
thể vượt qua mọi khó khăn thử thách.
-Tình yêu thương giúp con người biết thông cảm, hấu hiểu, vị tha…để con người có cơ hội hiểu nhau, sống tốt đẹp,
thân ái với nhau hơn.
-Tình yêu thương có thể cảm hoá cái xấu; bắc nhịp cầu nhân ái, xóa bỏ những ngăn cách, hận thù…

Câu 4:
*Yêu cầu về kiến thức:
1.MB:
Nêu vấn đề cần nghị luận.
2.TB:Biểu hiện của chất trữ tình:
-Nhan đề : Lặng lẽ Sa Pa thấm đẫm chất thơ.
-Khung cảnh thiên nhiên: thơ mộng qua những nét vẽ tinh tế,những hình ảnh đẹp,gợi cảm.
-Tình huống truyện: Cuộc gặp gỡ tình cờ giữa anh thanh niên,bác lái xe,ông hoạ sĩ và cô gái trong cái lạnh của SaPa
nhưng vẫn nồng ấm tình người,để lại dư vị ngọt ngào.
-Vẻ đẹp của người lao động: tâm hồn trong sáng,bình dị,cư xử tinh tế,lịch lãm,sâu lắng;miệt mài lao động,trách
nhiệm,yêu công việc đến say mê;sống có hoài bão,lí tưởng,thầm lặng cống hiến,có những suy nghĩ chân thành về
con người,cuộc sống và nghệ thuật.
-Gịong văn nhẹ nhàng,mượt mà,ngôn ngữ văn xuôi trong sáng,giàu màu sắc hội hoạ.
3.KB:
-Chất trữ tình tạo nên vẻ đẹp riêng cho tác phẩm.
-Lặng lẽ Sa Pa là một truyện ngắn hay,tiêu biểu cho phong cách Nguyễn Thành Long: nhẹ nhàng,kín đáo mà rất sâu
sắc và thấm đẫm chất trữ tình.
Đề 5
Câu 1:
Nhan đề Những ngôi sao xa xôi gợi hình ảnh đẹp về những ngôi sao nhỏ, sáng trong, lấp lánh trên bầu
trời cao vời vợi. Từ đó liên tưởng tới vẻ đẹp trong sáng trong tâm hồn của những cô gái thanh niên xung
phong trên tuyến đường Trường Sơn những năm đánh Mĩ: dũng cảm, hồn nhiên, yêu đời, lãng mạn và giàu
tình cảm….Tâm hồn sáng trong của họ vẫn mãi mãi như những ngôi sao kia tỏa sáng bất tận.
Câu 2:
- Các câu trong đoạn văn được liên kết chủ yếu bằng phép lặp từ “lão” ở câu 1,3,4
- Những từ cùng trường từ vựng:
+ đầu, mặt, mắt, miệng (chỉ bộ phận cơ thể)
+ co rúm, xô lại, ép, ngoẹo, mếu, khóc (chỉ hoạt động)
Câu 3: Cơ bản đảm bảo các ý sau:
- Giải thích tính trung thực: sự thẳng thắn, chân thật, không gian dối. tính trung thực thuộc về đạo

đức của con người.
PHÙNG VĂN TIÊM Page 22
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
- Nêu một số biểu hiện của tính trung thực trong cuộc sống, sách báo, văn học… và phân tích ý
nghĩa, vai trò quan trọng của nò trong đời sống tư tưởng, tình cảm của con người, tạo được niềm
tin và sự thanh thản trong tâm hồn.
- Suy nghĩ, nhận thức, hành động của bản thân về vấn đề này
Câu 4:
• Yêu cầu chung: Đây là bài nghị luận về một đoạn thơ, yêu cầu bàn về nghệ thuật miêu tả vẻ đẹp
Thúy Kiều của Nguyễn Du (thao tác nghị luận phân tích là chính), nện bài làm cần nêu lên được các
nhận xét, đánh giá và sự cảm thụ riêng bên cạnh việc phân tích các biểu hiện nghệ thuật miêu tả của
Nguyễn Du
- Bố cục đủ 3 phần
• Gợi ý: Một số ý cơ bản sau:
a. MB: giới thiệu tác giả, hoàn cảnh sáng tác tác phẩm và đoạn thơ (vị trí, khái quát nội dung, sơ bộ
nêu ý kiến nhận xét)
Nghệ thuật miêu tả nhân vật đặc sắc của Nguyễn Du vừa mang nét truyền thống vừa có những sáng
tạo riêng. Qua đó thể hiện tình yêu thương con người-đặc biệt đối với người phụ nữ của nhà thơ
b. TB:
- Nhận xét kết cấu đoạn thơ:
+ bốn câu đầu: giới thiệu khái quát hai chị em
+ bốn câu tiếp: gợi tả vẻ đẹp Thúy Vân
+ 16 câu còn lại: gợi tả vẻ đẹp Thúy Kiều
 Thể hiện sự tinh tế của Nguyễn Du khi miêu tả Kiều bằng phương pháp đ2n bẩy: vẻ đẹp của
Thúy Vân được gợi tả trước, chỉ trong 4 câu, chủ yếu là ngoại hình, còn vẻ đẹp của Thúy
Kiều được cực tả sau trong 12 câu càng làm nổi bật cả nhan sắc, tài năng, tâm hồn của Kiều.
vân đã đẹp, Kiều càng đạp gấp bội phần
- Bút pháp ước lệ tượng trưng cổ điển:
+ Cũng như tả Vân, câu đầu khái quát đặc điểm nhân vật:”Kiều càng…mà” về trí tuệ và tâm hồn
+ 4 câu tiếp mược vẻ đẹp thiên nhiên như: hoa, liễu, núi mùa xuân, nước mùa thu để gợi tả vẻ

đẹp diện mạo của Kiều. Tùy theo trí tưởng tượng và sự cảm nhận của người đọc về vẻ đẹp của
làn nước mùa thu, nét núi mùa xuân mà hình dung ra vẻ đẹp của đôi mắt, gương mặt kiều: long
lanh, mơ màng, gợi cảm, trẻ trung….
+ 6 câu tiếp gợi tả tài năng đạt đến mức lí tưởng của kiều: cầm kì thi họa theo quan niệm thẩm
mĩ phong kiến. Đặc biệt năng khiếu đàn của Kiều đã vượt lên trên mọi người. Cực tả tài đàn của
Kiều cũng chính là để ngợi ca vẻ đẹp của một tâm hồn nghệ sĩ đa sầu, đa cảm, tài hoa mà bạc
mệnh.
+ Tả thái độ ghen ghét, đố kị của thiên nhiên “hoa ghen” “liễu hờn”, qua sự đánh giá nhận xét
của tác giả: Một hai… họa hai”
c. KB: Chân dung mang tính cách và dự báo số phận của Kiều đã góp phần thể hiện cảm hứng nhân
đạo của Nguyễn Du. Đó là thái độ nhiệt tình ngợi ca vẻ đẹp nhan sắc, tài năng, tâm hồn người phụ
nữ trong xã hội phong kiến của nhà thơ. Nghệ thuật lí tưởng hóa hoàn toàn phù hợp cảm hứng
ngưỡng mộ, đề cao giá trị con người của tác giả.
PHÙNG VĂN TIÊM Page 23
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
Đề 6
Câu 1:
1. - Những câu văn này được rút từ tác phẩm : Những ngơi sao xa xơi-Lê Minh Kh.
- Thời gian ra đời : kháng chiến chống Mĩ.
2. Xác đònh :
- Lời dẫn trục tiếp:“Cô có cái nhìn sao mà xa xăm”
Câu 2:
Tìm nghóa chuyển và phương thức chuyển nghóa của từ:
Buồn trong nội cỏ rầu rầu
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh. (Nguyễn Du-Truyện Kiều)
- nghóa chuyển và phương thức chuyển nghóa : ẩn dụ
Câu 3:
*HS nêu được những lợi ích về sức khỏe-tinh thần-kinh tế… cho :
-Bản thân.
-Gia đình

-Xã hội
Câu 4:
*Cần thể hiện các ý cơ bản sau:
1.MB:
-Gíơi thiệu về tác giả-tác phẩm.
-Nêu vấn đề cần nghị luận.
2.TB:
a.Bài thơ thể hiện tình cảm thắm thiết của cha mẹ đối với con cái.
b.Bài thơ thể hiện tình cảm thiết tha,tự hào về nguồn cội q hương.
c.Bài thơ ca ngợi những đức tính cao đẹp của “người đồng mình” và ước mong của người cha.
3.KB:
Khẳng định lại vấn đề.
Đề 7
Câu l :
Chép thuộc lòng 8 câu thơ cuối trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích
từ : “Buồn trơng cửa bể chiều hơm” đến “ Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi”.
Câu 2:
- Thành phần phụ chú trong đoạn trích : “những người chủ thực sự của đất nước trong thế kỉ mớ”i .
- Chúng giải thích cho : “lớp trẻ”.
Câu 3:
PHÙNG VĂN TIÊM Page 24
THCS CHỈ ĐẠO – VĂN LÂM
HS cần làm rõ các ý cơ bản sau:
- Đoạn thơ thẻ hiện khát vọng chân thành,thiết tha của tác giả muốn làm một mùa xn nho nhỏ để hiến dâng cho
đời,hồ cùng mùa xn của dân tộc.Lí tưởng ấy cũng là ước nguyện chung của nhiều người,ở mọi lứa tuổi.
- Mỗi cuộc đời phải là một mùa xn.
Ý nghĩa cuộc sống của con người ,đặc biệt ở thế hệ trẻ,là sống để dâng hiến,có thể là sự dâng hiến lớn lao song
cũng có khi là sự dâng hiến lặng lẽ,tự nguyện,khiêm nhường.
-Liên hệ cách sống của bản thân.
Câu 4:

MB: - Gt Truyện Kiều, tác giả Nguyễn Du.
- Nêu giá trị nội dung - > giá trị nhân đạo nổi bật.
- Giới thiệu hai đoạn trích.
TB: phân tích lần lượt từng ý; lấy dẫn chứng ở xen kẽ 2 đoạn trích.
- Đề cao vẻ đẹp của con người, đặc biệt là người phụ nữ ( Nhan sắc, tài năng)
- Thương cảm cho những con người bị chà đạp, bị xem như một món hàng.
- Lên án thế lực tàn bạo đã vùi dập con người: bọn chủ chứa, bọn bn người; quan lại vì tiền, …
KB: - Khẳng định nghệ thuật bậc thầy của đại thi hào Nguyễn Du.
- Khẳng định giá trị nhân đạo của tác phẩm.
Đề 8
Câu 1
-Viết 5 câu thơ tiếp theo: ”Sống trên đá….khơng lo cực nhọc”.
-Đoạn thơ đó thuộc tác phẩm : Nói với con -Tác giả : Y Phương.
Câu 2:
Xác đònh các thành phần biệt lập :
l. Thành phần tình thái : có lẽ
2. Thành phần cảm thán: chao ôi
Câu 3:
Đây là bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo đức.HS cần trình bày các ý cơ bản:
- Câu thơ của Phạm Tiến Duật muốn khẳng định sức mạnh của tình u đối với đất nước và đồng bào miền
Nam.Chính lòng u nước đó đã trở thành sức mạnh tinh thần to lớn cho các chiến sĩ vượt qua những khó
khăn,thiếu thốn,gian khổ trên đường ra trận.
- Từ vấn đề về lối sống của thế hệ trẻ những năm gian khổ,thử thách,đoạn văn cần khẳng định vai trò của lòng u
nước trong mọi mặt cuộc sống đương đại.
- Cần khẳng định: khơng có lòng u nước dù trong bất cứ hồn cảnh nào cũng là thiếu thốn,mất mát to lớn.
-Liên hệ với bản thân.
Câu 4:
*HS cần trình bày các ý cơ bản sau:
1.MB:
-Gíơi thiệu về tác giả-tác phẩm.

-Gíơi thiệu về ba cơ gái thanh niên xung phong và những phẩm chất chung của họ.
PHÙNG VĂN TIÊM Page 25