Bài giảng Kỹ thuật chụp khớp háng ThS. Phạm Mạnh Cường

K thut chp khp háng
TS P M C
K CĐHA-BV B M
Mc tiêu
1. K đc dng c, chun b bnh nhân đ chp khp
háng
2. Trình bày k thut chp khp háng
3. Nhn đnh mt phim chp khp háng đt yêu cu
Ch đnh
• Chn thng trt khp háng, gy c xng đùi
• Các bnh khp háng: viêm khp, thoái hóa,…
Chun b
• Dng c
– Máy X quang na sóng hoc c sóng
– Phim c 18x24 hoc 24x30cm
– Gi đm, bao cát, li chng m cùng c phim
– H tên bnh nhân, du phi trái, ngày tháng nm
chp.
• Bnh nhân
– Gi bnh nhân vào phòng, đi chiu tên tui, k thut
chp, gii thích
– Bc l vùng cn chp
G   
Các k thut chp
• T th thng
– Bnh nhân nm nga
– Bnh nhân nm sp
• T th nghiêng bnh nhân còn c đng đc
khp háng
– T th niu đo
– T th Ducroquet

• T th nghiêng bnh nhân không c đng
đc khp háng
– T th tia t trong ra
– T th tia t ngoài vào (ít dùng)

T th thng
BN nm nga (hay dùng)
• T th bnh nhân
– Nm nga trên bàn
– Phim và li lc đt trên hoc di bàn
– iu chnh hai gai chu trc trên song song vi mt bàn hoc phim
– Chân cn chp dui thng bàn chân xoay nh vào trong 20 đ (gãy c xng đùi
đ theo t th c nng)
– Mông bên chp sát phim hoc bàn, chnh sao cho khp háng bên chp vào khong
trung tâm phim
– Chp so sánh hai khp, dùng phim to xoay ngang, đt hai khp vào trung tâm
phim, hai gót chân cách nhau 20cm, hai ngón chân cái chm vào nhau.
• Tia trung tâm
– i t trên xung, vuông góc vi phim
– Tia vào cách đim gia đng ni lin gai chu trc trên vi khp mu bên chp
4cm ra ngoài.
– Trong thc t tia đi vào gia np bn bên cn chp, nu chp so sánh tia đi vào
đim gia đng ni đim gia hai lim bn.
– Tia ra gia phim
• Liu chp
– U=70kV, I=50mAs, D=1m
– Có li chng m
T th thng
BN nm nga (hay dùng)
T th thng

BN nm sp (ít dùng)
• T th bnh nhân
– Nm sp chch v bên chp
– Phim và li lc đt trên hoc di bàn
– iu chnh mt phng đng ngang 50 đ so vi mt bàn
– Chân và tay bên không cn chp co nh t lên bàn, k gi đm
cánh chu bên đi din
– Chnh khp háng bên cn chp vào khong trung tâm phim
• Tia trung tâm
– i t trên xung chch 15 đ v phía đu so vi phng thng
đng
– Tia vào trên đim gia mông 5cm.
– Tia ra gia phim
• Liu chp
– U=70kV, I=50mAs, D=1m
– Có li chng m
T th thng
ánh giá phim chp
• Khp háng vào khong
trung tâm phim, c xng
đùi rõ
•  nét, đ tng phn rõ
ràng
• Trên phim đy đ h tên
bnh nhân,du phi trái,
ngày tháng nm chp
(không chng lên xng).
T th thng
ánh giá phim chp
T th nghiêng

T th niu đo (hay dùng)
• T th bnh nhân
– BN nm nga chch v phía cn chp
– Chân bên không chp đa ht sc v phía sau và chng lên
bàn
– ùi bên cn chp dng ra mt ngoài đùi sát mt bàn, đu gi
gp nh
– Phim và li chng m đt dc trên bàn hoc di bàn
– Mông và vai bên không cn chp kê cao bng gi sao cho mt
phng đng ngang to góc 45-50 đ so vi mt bàn
– Chnh khp háng bên cn chp vào trung tâm phim
• Tia trung tâm
– i t trên xung vuông góc vi phim
– Tia đi vào gia np bn bên cn chp
– Tia ra trung tâm phim
• Liu tia
– U=75 kV, I=60mAs, D=1m
– Có li chng m
T th nghiêng
T th niu đo (hay dùng)
T th nghiêng
T th Ducroquet
• T th bnh nhân (nghiêng ngoài)
– BN nm nga, chân bên không chp dui thng
– Chân bên chp co lên sao cho đùi và thân ngi to thành góc
90 đ và dng ra ngoài 30 đ so vi phng thng đng
– Cng chân bên chp gác lên gi đm
– Phim và li chng m đt dc trên bàn hoc di bàn, chnh
khp bên cn chp vào trung tâm phim
• Tia trung tâm

– i t trên xung vuông góc vi phim
– Tia đi vào gia np bn bên cn chp
– Tia ra trung tâm phim
• Liu tia
– U=75 kV, I=60mAs, D=1m
– Có li chng m
T th nghiêng
Tiêu chun phim chp
• Khp háng bên cn chp vào khong trung tâm
phim
• Chm xng đùi tròn, c xng đùi ngn li
•  nét tng phn rõ ràng
• Trên phim đy đ h tên bnh nhân,du phi
trái,ngày tháng nm chp (không chng lên xng).
T th nghiêng
Tiêu chun phim chp
T th nghiêng
T th tia t trong ra
• T th bnh nhân
– BN nm nga, mông và đùi bên cn chp kê cao
– Chân bên chp đ theo th c nng, c đnh chc bng bao cát
 c chân
– Chân bên không chp co lên bng và đc bnh nhân gia ly
hoc dng ra ti đa
– Phim dng đng áp sát vào h chu ngoài bên cn chp
– iu chnh khp háng vào khong trung tâm phim và tay bên
cn chp gia ly phim, k lên gi đm cho chc.
• Tia trung tâm
– i ngang và chch lên đu, thng góc vi phim
– Tia đi vào mt trong đùi

– Tia qua khp háng và ti phim
• Liu tia
– U=75 kV, I=60mAs, D=0.8m
– Có li chng m
T th nghiêng
T th tia t trong ra
T th nghiêng
T th tia t ngoài vào (ít dùng)
• T th bnh nhân
– BN nm nghiêng v phía không cn chp
– Chân bên cn chp nhc cao theo t th c nng và có ngi nhà gi
– Hoc bnh nhân nm nga kê cao mông và đùi bên cn chp
– Chân bên không chp dng ra ti đa hoc co lên bng
– Phim áp sát vào mt trong đùi sao cho phim gn sát khp háng nht
(nu phim cong thì tt hn)
– iu chnh khp háng vào khong trung tâm phim
– C đnh phim và BN cho chc bng bao cát hoc gi đm
• Tia trung tâm
– Chiu ngang vào h chu ngoài
– Tia đi qua khp háng
– Tia ra trung tâm phim
• Liu tia
– U=75 kV, I=60mAs, D=1m
– Có li chng m
ánh giá phim chp
• Khp háng bên cn chp vào
khong trung tâm phim
•  nét tng phn rõ ràng
• Trên phim đy đ h tên bnh
nhân,du phi trái,ngày tháng

nm chp (không chng lên
xng).
ánh giá phim chp

Chú ý

• Bnh nhân bó bt phi tng 10kV
• So sánh hai bên: đt bnh nhân nm nga, 2 đùi
dng ti đa, gi gp, 2 din bàn chân sát nhau, tia
đi vào đim ni gia hai np bn
• Gãy c xng đùi cn vn chuyn BN nh nhàng