1
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
"ĐỔI MỚI CÁCH TỔ CHỨC ĐỂ DẠY HIỆU QUẢ CHỦ ĐỀ
THÁNG 1: “THANH NIÊN VỚI VIỆC GIỮ GÌN BẢN SẮC VĂN
HOÁ DÂN TỘC” GDNGLL - LỚP 10"
2
A.ĐẶT VẤN ĐỀ.
Tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một đòi hỏi tất yếu của quá trình
giáo dục. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp giúp học sinh mở rộng tri thức, rèn luyện
các kỹ năng Là dịp để học sinh có cơ hội tham gia các hoạt động làm giàu thêm vốn
sống cho mình. Hoạt động GDNGLL là phương tiện rất tốt để học sinh rèn luyện các
phẩm chất, nhân cách và dần hoàn thiện mình đáp ứng mục tiêu giáo dục đề ra là phát
triển con người toàn diện.
Đánh giá tổng quan thì đây là môn học rất hay nó không những đem lại cho người
học kiến thức tổng hợp qua các chủ đề mà còn giúp học sinh linh hoạt hơn khi tiếp cận
chủ đề và rèn luyện các kĩ năng. Bên cạnh đó còn giúp cho giáo viên giảng dạy bổ sung
rất nhiều kiến thức rất hữu ích cho lĩnh vực chuyên môn mà mình đảm nhiệm.
Hiện nay, các giờ dạy trên lớp với lượng kiến thức nhiều và được phân loại thành
nhiều ban làm cho học sinh mệt mỏi, căng thẳng và đôi khi chán học. Song song tồn tại
với các ban và khối lượng kiến thức đó thì học sinh còn phải tham gia học nghề, hướng
nghiệp và Hoạt động GDNGLL. Như vậy, áp lực học tập đối với học sinh đẩy lê đỉnh
điểm khiến việc học của học sinh khi tham gia chỉ mang tính chiếu lệ, đối phó.
Trước đây việc giảng dạy NGLL mà giáo viên được phân công đảm nhiệm chỉ
được thực hiện theo các gợi ý trong mỗi chủ đề lớn. Một vài năm đầu do học sinh mới
tiếp cận và thấy mới lạ được bày tỏ quan điểm, thái độ nên tinh thần học tập tích cực.
Nhưng mấy năm trở lại đây khi mạng truyền thông phát triển với nhiều chương trình
truyền hình với các Live show mới lạ hấp dẫn đã tạo nên sự thoái trào của học sinh trong
buổi NGLL.
Để tạo nên sự hứng thú, sôi nổi tham gia hoạt động bản thân người giáo viên phải
biết tìm tòi, sáng tạo, tránh những mô típ tổ chức hoạt động mà nhận thấy nhàm chán
kém hiệu quả để tạo ra cách thức tổ chức hoạt động mới không như mô típ có sẵn nhưng
vẫn đảm bảo mục tiêu giáo dục đề ra.
Việc học Hoạt động GDNGLL ở trường THPT Cẩm Thuỷ 1 cũng nằm trong thực
trạng nêu trên. Suốt phát từ lí do đó mà tôi chọn đề tài: “Đổi mới cách tổ chức để dạy
hiệu quả chủ đề tháng 1 thanh niên với việc giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc ”
GDNGLL - lớp 10 .
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN.
1.Khái niệm HĐGDNGLL.
3
Hoạt động GDNGLL là môn học được tổ chức theo mục tiêu giáo dục đề ra, là sự
tiếp nối hoạt động giáo dục trên lớp, là con đường gắn lí thuyết với thực tiễn, tạo nên sự
thống nhất giữa nhận thức và hành động của học sinh.
2.Vị trí, vai trò, mục tiêu của HĐGDNGLL ở trường THPT.
2.1.Vị trí, vai trò.
HĐGDNGLL là môn học có vị trí và ý nghĩa hết sức quan trọng trong công tác
giáo dục học sinh, đặc biệt là việc tự giáo dục, tự rèn luyện.
Bên cạnh vị trí mà môn học đạt được, bản thân môn học còn có vai trò rất quan
trọng trong quá trình giáo dục vì nó lôi cuốn học sinh vào các hoạt động nhằm phát huy
khuynh hướng tự lập, hình thành các cá tính sáng tạo, rèn luyện được những phẩm chất
tốt của cá nhân, phẩm chất xã hội, hình thành ý thức tập thể, cuảng cố kết quả dạy học
trên lớp, phát triển quan hệ giao tiếp giữa các lớp trong trường, qua đó thực hiện mục tiêu
giáo dục của cấp học giúp học sinh hoàn thiện và phát triển nhân cách.
2.2. Mục tiêu.
HĐGDNGLL là sự tiếp nối hoạt động dạy học trên lớp, là con đường gắn lí thuyết
với thực tiễn, tạo nên sự thống nhất giữa nhận thức với hành động. Quá trình đó sẽ là con
đường giáo dục giúp con người phát triển toàn diện.
Với ý nghĩa đó, mục tiêu giáo dục của HĐGDNGLL thể hiện những điểm sau:
- Nâng cao hiểu biết về các giá trị truyền thống, tiếp thu những giá trị tốt đẹp của nhân
loại; củng cố mở rộng kiến thức, có ý thức trách nhiệm với bản thân, gia đình, nhà trường
và xã hội.
- Củng cố vững chắc các kĩ năng cơ bản trên cơ sở đó tiếp tục hình thành các năng lực
chủ yếu như: Năng lực tự hoàn thiện, năng lực thích ứng, năng lực giao tiếp, năng lực
hoạt động chính trị xã hội.
- Có thái độ đúng đắn trước những vấn đề của cuộc sống, biết chịu trách nhiệm về hành
vi của bản thân, đấu tranh tích cực với những biểu hiện sai trái của bản thân và của người
khác để tự hoàn thiện mình, biết cảm thụ và đánh giá cái đẹp trong cuộc sống.
3.Nhiệm vụ, nội dung và hình thức của HĐGDNGLL ở trường THPT.
3.1. Nhiệm vụ.
- Giáo dục về nhận thức: Thông qua việc củng cố và hoàn thiện các tri thức đã học trên
lớp, mở rộng tầm nhìn ra thế giới xung quanh; Giúp học sinh vận dụng những tri thức đã
học để giải quyết vấn đề do thực tiến đời sống đặt ra, bổ sung kinh nghiệm thực tế, xã hội
4
cho học sinh; Giúp học sinh tự điều chỉnh hành vi đạo đức, có lối sống phù hợp với định
hướng chính trị, xã hội.
- Giáo dục về thái độ: Tạo cho học sinh hứng thú và lòng ham muốnhoạt động một cách
tự giác; tong bước hình thành niềm tin vào các giá trị mà các em phải vươn tới; Bòi
dưỡng cho học sinh những tình cảm đạo đức trong sáng, biết yêu ghét phân minh, xây
dung cho học sinh lối sống phù hợp với đạo đức pháp luật, truyền thóng của địa phương,
đất nước.
3.2. Nội dung và hình thức.
HĐGDNGLL hiện nay được phát triển hết sức phong phú và đa dạng ngày càng
phát triển dưới nhiều hình thức tổ chức hấp dẫn và được chính thức đưa vào giảng dạy ở
trường THPT thông qua các hoạt động sau:
-Hoạt động xã hội và nhân văn.
-Hoạt động tìm hiểu khoa học.
-Hoạt động văn hoá nghệ thuật và thẩm mĩ.
-Hoạt động vui khoẻ giải trí.
-Hoạt động lao động công ích.
4. Đặc điểm của học sinh THPT nói chung, học sinh lớp 10 nói riêng.
Đây là lứa tuổi mà học sinh có bước nhảy vọt về chất trong quá trình học tập và rèn
luyện. Các em mạnh dạn hơn, suy nghĩ táo bạo hơn, có những nhu cầu mới hơn, đặc biệt
là nhu cầu về hoạt động. Do đó đòi hỏi các em tính năng động và độc lập cao hơn, tư duy
logíc nhiều hơn. Những yêu cầu đó vừa phải được thể hiện trong việc học tập của cá
nhân, vừa phải được cụ thể hoá trong các hoạt động của tập thể. Đây là đặc điểm rõ nét
của học sinh THPT. Vì vậy, việc tổ chức các Hoạt động GDNGLL với những hình thức
đa dạng đòi hỏi giáo viên phải đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động tránh áp đặt một
chiều chỉ cực đoan ở một vài hình thức hoạt động quá quen thuộc, gây nhàm chán cho
học sinh. Yêu cầu đổi mới phương pháp giáo dục phổ thông là phải “khuyến khích tự
học”, phải “bồi dưỡng cho học sinh năng lực tư duy sáng tạo, năng lực giải quyết vấn
đề”. Vì vậy, đổi mới phương pháp cách thức tổ chức HĐGDNGLL vừa là một tất yếu,
vừa gắn với đặc điểm học sinh THPT hiện nay.
5. Định hướng đổi mới và đa dạng hoá các phương pháp tổ chức HĐGDNGLL ở
trường THPT.
5.1.Định hướng đổi mới phương pháp.
5
HĐGDNGLL là môn học luôn thể hiện ở đó tính chủ động, tích cực, sáng tạo của
học sinh; khả năng hoạt động độc lập, khả năng tự đề xuất và giải quyết vấn đề trong hoạt
động cũng như khả năng tự kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động của các em. Nhưng
không phải lớp nào cũng thể hiện và khẳng định được tính chủ động, tích cực sáng
tạo…trong các hoạt động theo chủ đề đưa ra. Vì vậy, đổi mới phương pháp tổ chức
HĐGD NGLL phải kiên quyết khắc phục tính chất áp đặt bao biện, làm thay học sinh. Cụ
thể là:
-Phải đưa học sinh vào tình huống cụ thể với những công việc được giao cụ thể. Có
như vậy mới giúp các em có điều kiện và cơ hội trưởng thành.
-Phát huy cao độ đội ngũ cán bộ lớp, ban chấp hành chi đoàn, đồng thời khéo léo
toạ điều kiện lôi cuốn mọi thành viên trong lớp cùng tham gia vào các khâu của quá trình
hoạt động.
5.2. Đa dạng hoá các phương pháp tổ chức.
Căn cứ vào đặc thù bộ môn mà trong từng hoạt động cần phải sử dụng linh hoạt các
phương pháp sau:
-Phương pháp thảo luận.
-Phương pháp đóng vai.
-Phương pháp giải quyết vấn đề.
-Phương pháp giao nhiệm vụ.
Từ việc sử dụng linh hoạt các phương pháp cần phải đa dạng hoá các hình thức HĐGD
NGLL nhằm khắc phục tính đơn điệu, lặp đi lặp lại một vài hình thức đã quá quen thuộc
và gây ra sự nhàm chán, tẻ nhạt. Để đạt được điều đó cần phải cụ thể hoá các đặc điểm
sau:
-Nắm chắc chủ đề của từng tháng, xác định mục tiêu giáo dục nhằm xây dung nội
dung cho hoạt động.
-Lựa chọn các hình thức hoạt động cho phù hợp với nội dung của từng tuần, từng
tháng.
-Gắn đổi mới các hình thức hoạt động với đổi mới phương pháp tổ chức
HĐGDNGLL.
Ngoài ra còn phải thực hiện đổi mới đánh giá kết quả hoạt động. Khi đánh giá phải
bám sát vào mục tiêu, đối chiếu với mục tiêu để xem xét mức độ thực hiện hoạt động của
học sinh. Bởi khi đánh giá là dịp giúp học sinh tự đánh giá nhìn nhận được những tiến bộ
6
cũng như những tồn tại cần khắc phục. Đánh giá hoạt động cần nhấn mạnh kĩ năng, hành
vi, thái độ coi đó là những yêu cầu cơ bản cần đạt được sau hoạt động.
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ.
1. Tình hình tổ chức HĐGDNGLL ở trường THPT hiện nay.
Trên thực tế, có nhiều trường đã chú ý cải tiến về nội dung và hình thức hoạt động
nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục và thu hút sự tham gia của học sinh. Song những cải
tiến đó mới chỉ dừng lại ở các bộ phận, thiếu tính hệ thống và tính đồng bộ và nhất là
chưa khai thác hết tiềm lực của học sinh. Vì vậy, vai trò chủ thể của học sinh bị mờ nhạt.
Giáo viên chỉ lặp đi lặp lại một vài hình thức, thiếu tính đa dạng, đổi mới do đó dễ gây sự
nhàm chán, uể oải trong hoạt động.
2.Thực trạng học HĐGDNGLL ở trường THPT Cẩm Thuỷ 1.
Môn học HĐGDNGLL được BGH chỉ đạo và đưa vào giảng dạy từ năm học 2006 -
2007. Việc giảng dạy môn học này do nhóm bộ môn GDCD đảm nhiệm. Khi thực hiện ở
năm học đầu tiên, học sinh chủ động và tích cực tham gia. Giáo viên phụ trách bám vào
các gợi ý hoạt động trong các chủ đề để thực hiện tổ chức hoạt động. Khi cách tổ chức đó
cứ lặp đi lặp lại theo một mô típ có sẵn khiến học sinh thấy nhàm chán và đôi khi còn
lảng tránh không muốn tham gia hoạt động. Mặc dù giáo viên phụ trách môn học này rất
nhiệt tình chịu khó tổ chức. Mục tiêu đặt ra cho quá trình giáo dục là người học phải luôn
chủ động, sáng tạo trong hoạt động, giáo viên chỉ là người hướng dẫn, định hướng hoạt
động.
Do cách tổ chức hoạt động không có sự đổi mới nên học sinh dần lãng quên vai trò
của mình hoạt động trầm xuống đôi khi mục tiêu giáo dục đặt ra không mang lại hiệu
quả. Từ năm học 2011 - 2012; 2012 - 2013 nhận thấy cần phải phát huy tính chủ động
sáng tạo của học sinh đưa hoạt động GDNGLL trở về đúng quỹ đạo, đạt được hiệu quả
mục tiêu đề ra mang lại tác dụng giáo dục tốt cho học sinh. Vì vậy, việc nâng cao nhận
thức về đổi mới phương pháp cách thức tổ chức hoạt động là việc làm cần thiết trong quá
trình giáo dục ở trường THPT Cẩm Thuỷ 1.
III.GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN.
Chủ đề hoạt động tháng 1:
THANH NIÊN VỚI VIỆC GIỮ GÌN BẢN SẮC VĂN HOÁ DÂN TỘC.
Trong chủ đề này SGV có gợi ý 4 hoạt động như sau:
Hoạt động 1: Tìm hiểu di sản văn hoá.
Hoạt động 2: Hội thi thời trang.
7
Hoạt động 3: Tìm hiểu truyền thống văn hoá của địa phương, của đất nước.
Hoạt động 4: Nét đẹp văn hoá tuổi thanh niên.
Từ năm học 2006 đến năm học 2009 bản thân tôi cũng thường bám SGV thực hiện
theo gợi ý của 4 hoạt động nêu trên nhưng thấy rằng việc tham gia hoạt động của học
sinh như lắng xuống, ít sôi nổi và nhất là học sinh không mấy hứng thú. Từ lí do này tôi
thiết nghĩ phải chăng học sinh chịu áp lực học tập của nhiều môn học nên các em mệt
mỏi do đó chỉ tham gia mang tính chiếu lệ hình thức. Hay hình thức tổ chức hoạt động
thiếu sáng tạo, đổi mới không gần thực tế khiến các em không hào hứng.
Với trăn trở như vậy tôi đã mạnh dạn thay đổi hình thức hoạt động, tránh mô típ
trong SGV mà tự thiết lập cho mình hình thức tổ chức hoạt động mới. Kết quả đạt được
giúp tôi phần nào trả lời được câu hỏi: Việc tham gia hoạt động NGLL sôi nổi, hào hứng,
đạt mục tiêu giáo dục đề ra hay không phụ thuộc vào việc đổi mới cách thức hoạt động
chứ không phải do học sinh học quá nhiều môn ở trên lớp.
Dưới đây là hình thức hoạt động mà tôi xây dựng cho chủ đề tháng 1 như sau:
A.Mục tiêu giáo dục:
-Hiểu được một số đặc điểm cơ bản của nền văn hoá dân tộc; quyền và trách nhiệm của
học sinh trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc.
-Phát triển được kĩ năng thu nhận thông tin, kĩ năng nghiên cứu,biểu đạt các vấn đề văn
hoá XH.
-Có thái độ trân trọng nền văn hoá, lịch sử của dân tộc mình; tôn trọng tất cả các dân tộc
và các nền văn hoá.
B.Nội dung hoạt động.
Chủ đề: “Giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc qua trò chơi dân gian và trang phục truyền
thống”
Trên cơ sở mục tiêu của hoạt động, bản thân tôi đã thực hiện chủ đề này qua buổi
hoạt động NGLL của 2 lớp: 10A1 &10CC5, trong thời gian 2 tiết (90 phút) như sau:
Phần 1: Giá trị, sức sống và nét đẹp của trò chơi dân gian.
-Thứ nhất: GV tổ chức cho học sinh 2 lớp khởi động chương trình bằng việc chơi một số
trò chơi dân gian được chuẩn bị sẵn như: Thi đẩy gậy; thi kéo co, nhảy bao bố, chơi ô ăn
quan,bịt mắt bắt dê…
8
(Đẩy gậy) (Kéo co)
GV chuẩn bị gậy và dây thừng để học sinh thực hiện ngay trên sân khấu lớp học.
Mỗi đội lựa chọn 2 đội chơi với 2 hạng cân 45 và 50 thi tài với nhau. Chính việc thi loại
trực tiếp này mà các đội chơi lựa chọn rất kĩ về thành viên tham gia, thành viên còn lại sẽ
là những cổ động viên cho đội thi lớp mình. Với sự hứng khởi và tinh thần chiến
thắng nên các đội chơi đều cố gắng sử dụng hết khả năng để đạt được niềm tin mà lớp đã
giao. Sự cổ vũ của các cổ động viên làm cho phần thi gây hào hứng, quyết liệt hơn. Ở
phần thi này học sinh tham gia rất sôi nổi.
-Thứ hai: GV cho 2 lớp thực hiện trò chơi dân gian mà các em biết trong cuộc sống sinh
hoạt cộng đồng. Hình thức thực hiện phần này là mỗi đội kể các trò chơi dân gian bằng
cách viết tên các trò chơi dân gian vào giấy mà ban tổ chức phát cho mỗi lớp. Thời gian
ghi trò chơi dân gian vào giấy là 5 phút, sau đó nộp lại cho ban tổ chức. Sau đó ban tổ
chức trao ngược lại giấy kể tên trò chơi dân gian và yêu cầu các đội chơi thực hiện tối
thiểu 2 trò chơi và tối đa 3 trò chơi. Lớp nào thực hiện được yêu cầu trên sẽ dành chiến
thắng.
(Chơi ô ăn quan) (Chơi chuyền)
9
(Nu na nu nống) (Bịt mắt bắt dê)
(Nhảy bao bố) (Đi cà kheo)
-Thứ 3: Sau khi thực hiện xong một số trò chơi dân gian GV hỏi cảm súc của học sinh
bằng một số câu hỏi sau:
Câu 1: Em có thích chơi các trò chơi dân gian không?
HS lớp 10A1 trả lời: Em rất thích chơi các trò chơi dân gian vì các trò chơi dân
gian rất dễ chơi, gần gũi, đời thường và nhất là nó phản ánh cuộc sống sinh hoạt cộng
đồng.
Câu 2: Lí do gì mà các trò chơi dân gian luôn được lưu giữ lại trong cuộc sống?
HS lớp 10CC5 trả lời: Vì các trò chơi dân gian rất phù hợp với lứa tuổi, dễ thực
hiện, phản ánh phong tục tập quán của cộng đồng người Việt Nam chúng ta.
Câu 3: Việc thực hiện các trò chơi dân gian của lớp em như thế nào?
HS lớp 10A1 trả lời: Việc thực hiện các trò chơi dân gian của lớp em rất tốt các bạn
biết chơi, biết phối hợp nhịp nhàng và thể hiện được tinh thần cộng đồng, tập thể lớp.
Câu 4: Tại sao các trò chơi dân gian lại có giá trị, sức sống và nét đẹp như vậy?
HS lớp 10CC5 trả lời: Vì sau những ngày làm việc vất vả con người đã xây dựng
nên các trò chơi dân gian thể hiện giá trị tinh thần nhưng nó lại phản ánh cuộc sống lao
10
động tạo ra niềm vui, sự lạc quan, yêu con người và thiên nhiên. Đây là hình thức sinh
hoạt cộng đồng của người dân nên nó rất gần gũi, đời thường và nó là nét đẹp của con
người Việt chúng ta.
Phần trả lời câu hỏi đã cho thấy rõ cảm xúc của học sinh rất yêu các trò chơi dân gian và
nhất là khi GV hỏi :
Hỏi: Em biết chơi trò chơi dân gian khi nào? Qua trò chơi dân gian gợi lại điều
gì trong em?
Với câu hỏi này có rất nhiều cánh tay giơ lên xung phong trả lời do thời gian có hạn nên
người điều hành chỉ gọi 5 học sinh trả lời và rất hay là cả 5 học sinh đều trả lời như sau:
Em biết đến một số trò chơi dân gian từ khi em còn nhỏ chơi cùng với các bạn và một số
trò chơi được các cô giáo dạy ở lớp mầm non và tiểu học. Qua các trò chơi trên, em được
sống lại tuổi thơ của em và hình thức sinh hoạt cộng đồng nơi em ở.
Kết thúc phần 1 là một tiết mục văn nghệ với bài hát: “Trống cơm” do tam ca nữ lớp
10CC5 thể hiện.
Phần 2: Trang phục truyền thống và bản sắc văn hoá.
-Thứ nhất: GV sử dụng máy chiếu cho học sinh xem hình ảnh các trang phục
truyền thống của dân tộc Việt Nam. Thời gian 10 phút.
Sau khi xem xong người điều hành yêu cầu thành viên 2 lớp kể tên 54 dân tộc ở
Việt Nam. Về phần này người điều hành đề nghị mỗi lớp chọn 1 thành viên cùng đứng
lên kể theo thứ thự lẻ trước(10A1), chẵn sau(10CC5) và cho thư kí ghi lại kết quả. Đội
nào kể được nhiều thì dành chiến thắng.
-Thứ hai: GV đặt câu hỏi chung cho cả 2 lớp: Em hãy kể tên các dân tộc sống
trên địa bàn huyện Cẩm Thuỷ?
HS liệt kê: Kinh, Mường, Dao, Thái.
Sau khi 2 đội kể tên xong người điều hành cho 2 đội bốc thăm giới thiệu về những đặc
điểm cơ bản của một dân tộc sống trên địa bàn huyện Cẩm Thuỷ.
Lớp 10A1 giới thiệu về dân tộc Mường.
Lớp 10CC5 giới thiệu về dân tộc Dao.
Do HS được chuẩn bị chủ đề nên HS của 2 lớp thực hiện phần giới thiệu rất tốt. Với yêu
cầu này HS đã giành thời gian của mình để tìm kiếm thông tin về các dân tộc Việt Nam
11
cụ thể là dân tộc Mường, Dao. Qua việc tìm hiểu học sinh phần nào nắm bắt được đặc
điểm của 2 dân tộc và sẽ yêu quý hơn về các dân tộc trân trọng những giá trị mà các dân
tộc đã tạo dựng bởi đây chính là linh hồn cốt cách của dân tộc.
-Thứ ba: Vẽ trang phục 2 dân tộc thiểu số (Mường, Dao) thời gian thực hiện 15
phút.
(Dân tộc Mường) (Dân tộc Dao)
Sau khi các thành viên thực hiện các phần xong người điều hành đưa ra các câu hỏi
cho cổ động viên 2 lớp như sau:
Câu 1: Em nhận xét gì về trang phục dân tộc mà lớp em và lớp bạn đã vẽ?
HS trả lời: Theo 2 hướng vừa khen trang phục lớp mình vẽ và đôi khi có khen (chê) trang
phục của lớp tham gia thi với mình.
Câu 2: Tại sao các trang phục này lại thể hiện giá trị văn hoá của các dân tộc?
HS 10A1 trả lời: Các trang phục gồm những đường nét hoa văn rất tinh tế, tinh xảo,
thể hiện sự cần cù, chịu khó và mỗi hoạ tiết trên trang phục phản ánh đời sống vật chất và
đời sống tinh thần của dân tộc đó. Đó là tinh hoa của dân tộc.
Câu 3: Ngày nay các trang phục này có còn phản ánh được bản sắc và giá trị
của dân tộc không?
HS 10CC5 trả lời: Dù thời đại nào thì các trang phục này vẫn phản ánh đầy đủ bản
sắc và giá trị của dân tộc. Vì bản sắc và giá trị văn hoá là cái cốt lõi, gốc rễ và là hồn cốt
của dân tộc đó. Dù có đi đâu làm gì con người vẫn luôn hướng về nguồn cội trong đó có
bản sắc văn hoá dân tộc.
12
Câu 4: Em nghĩ gì khi một số ít giới trẻ thể hiện cách sống thiếu văn hoá như:
ăn mặc hở hang, màu mè, quái dị và cách sống tự do buông thả…?
HS 10A1 trả lời: Đa số các em lên án về lối sống nêu trên và cho rằng cần phải
chấn chỉnh bởi lối sống đó làm mất đi bản sắc giá trị làm người của con người.
Trong sự hào hứng, sôi nổi, ganh đua của 2 lớp về các phần thi với mục tiêu dành
chiến thắng thì phần trả lời câu hỏi của các thành viên cổ động lại thể hiện tinh thần trân
trọng, biết ơn những thế hệ cha anh, cội nguồn đã tạo ra những giá trị văn hoá, những nét
đặc trưng độc đáo, sự say mê sáng tạo để có được những nét giá trị văn hoá đầy bản sắc
và tinh thần con người Việt Nam cần cù, say mê, sáng tạo, chịu thương, chịu khó vượt
qua những khó khăn để tạo dựng cuộc sống tốt đẹp hơn.
Với cách làm này học sinh tìm đến chủ đề một cách tự nhiên hơn, không bị gò bó,
ép buộc. Từ các phần thi mà các em tìm hiểu dần về chủ đề đặt ra qua đó các em tự cảm
nhận và rút ra những kết luận cho mình. Mặt được lớn nhất ở đây là các em tự xác nhận
giá trị bản sắc văn hoá, để rồi tự đưa ra quan điểm nên hay không nên giữ gìn nó. Từ đó
thái độ đặt ra cho người học là cần phải giữ gìn, bảo tồn và phát huy các di sản, giá trị,
bẳn sắc văn hoá địa phương và đây cũng là việc để giữ gìn nét văn hoá chung nhất là
trong điều kiện phát triển kinh tế hiện nay văn hoá lai căng thương mại đang xâm nhập
vào nước ta.
IV. KẾT QUẢ
Với hình thức tổ chức như trên, học sinh tham gia rất hào hứng, sôi nổi. Đặc biệt,
học sinh chủ động tìm hiểu về chủ đề để hiểu rõ hơn và có thái độ, hướng đi cho mình
một cách đúng đắn khi mà hiện nay xu thế hội nhập khiến nhiều bạn trẻ đã có những lệch
lạc trong suy nghĩ vì thiếu hiểu biết về giá trị bản sắc dân tộc.
Với tiết học này, học sinh không những rèn kĩ năng giao tiếp, tinh thần tập thể, sự hòa
đồng mà còn chứng tỏ sự hiểu biết của mình về văn hóa, đây là một trong những yêu cầu
mà nhà trường hướng đến cho học sinh vì học sinh hiện nay đang yếu và thiếu các kĩ
năng để bổ trợ trong học tập cũng như trong cuộc sống.
Sau tiết HĐNGLL, tôi cũng đã điều tra ý kiến của học sinh về tiết học cũng như các
tiết HĐNGLL khác mà các em tham gia, hầu hết học sinh đều tỏ ra rất hứng thú với các
hình thức nêu trên. Và nhất là các em rất chờ đợi đến tiết học Hoạt động GDNGLL. Tôi
nhận thấy đây là bước đầu của sự thành công.
V. KẾT LUẬN
Mỗi hình thức tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp đều có ưu thế riêng của nó. Vấn đề
là trong thời gian cụ thể cho phép, giáo viên có thể chọn lựa và sáng tạo thêm các hình
13
thức cho phù hợp với mỗi chủ đề, với hứng thú, với nhận thức và khả năng có thể có của
học sinh.
Lựa chọn những hình thức như trên, tôi nghĩ rằng đã đáp ứng được điều đó. Bởi phần
thưởng xứng đáng với giáo viên không gì hơn lời nhận xét của học sinh: “Chúng em thích
học hoạt động NGLL bởi được tham gia hoạt động, có thêm niềm vui, sự thú vị và chúng
em luôn mong sớm đến tiết học hoạt động NGLL”.
VI. KIẾN NGHỊ
-Việc tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp hiện nay vẫn còn lúng túng về
phương pháp, hình thức, vẫn còn tư tưởng xem tổ chức hoạt động GDNGLL như là tiết
sinh hoạt đơn thuần. Tránh hiện tượng làm qua loa, chiếu lệ. Cần phải tổ chức tập huấn
cho giáo viên các kĩ năng tổ chức một cách chuyên nghiệp hơn.
- Cần tăng cường thêm tài liệu tham khảo để phục vụ cho hoạt động này.
XÁC NHẬN CỦA THỦ
TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Cẩm Thuỷ, ngày 18 tháng 5 năm
2013.
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
tôi viết, không sao chép nội dung
của người khác.
(Ký và ghi rõ họ tên)
Nguyễn Văn Huệ