Một số biện pháp cơ bản chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp ở trường tiểu học

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phần I
Mở đầu
I-/ Lý do chọn đề tài:
Đất nớc ta đang tích cực tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện. Trong
chiến lợc phát triển kinh tế - xã hội, cùng với việc đẩy mạnh phát triển các
ngành kinh tế mũi nhọn Đảng và Nhà nớc ta đã đặc biệt chú trọng phát triển sự
nghiệp Giáo dục - Đào tạo. Giáo dục - Đào tạo đợc xem là quốc sách hàng đầu
trong giai đoạn cách mạng mới của đất nớc.
Trên đà đổi mới đó, hội nghị lần thứ VII Ban chấp hành trung ơng khoá
VII Đảng CSVN đã quyết định đa nớc ta tiến vào một thời kỳ phát triển theo h-
ớng CNH, HĐH. Để tiến hành sự nghiệp đổi mới này Đảng và Nhà nớc ta hết
sức coi trọng nhân tố con ngời. Không phải đến bây giờ mà ngay từ buổi đầu
cuộc cách mạng Đảng và Bác Hồ kính yêu đã đặc biệt chú trọng đến công việc
đổi mới con ngời coi đó là cơ sở là nền tảng để xây dựng và phát triển đất nớc
và cũng không phải ngẫu nhiên mà Nghị quyết TW2 khoá 8 lại một lần nữa
Đảng ta khẳng định Giáo dục - Đào tạo là quốc sách hàng đầu. Điều đó
chứng tỏ rằng đờng lối phát triển đất nớc đã đợc Đảng và Nhà nớc ta xác định là
đúng đắn.
Nh vậy giáo dục có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội
mà nòng cốt, yếu tố quan trọng của sự phát triển ấy là nguồn nhân lực. Muốn
tiến hành CNH - HĐH thắng lợi phải phát triển mạnh giáo dục - đào tạo, phát
huy nguồn lực con ngời yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững
(Nghị quyết TW2 khoá VIII). Một trong những nhiệm vụ cơ bản của giáo dục -
đào tạo hiện nay là hình thành và phát triển nhân cách học sinh toàn diện theo
mục tiêu phát triển nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp CNH - HĐH đất nớc. Để
tạo ra những con ngời có tài năng phẩm chất là trách nhiệm to lớn của hệ thống
giáo dục nói chung và nhà trờng phổ thông nói riêng.
Muốn có một nền giáo dục tiên tiến phải có một cơ sở vững chắc, cơ sở
này chính là hệ thống giáo dục tiểu học. Không có một hệ thống giáo dục tiểu
học vững chắc, không thể có một hệ thống giáo dục quốc dân lành mạnh. Muốn

có một hệ thống quốc dân lành mạnh thì phải chú ý tới việc rèn luyện đạo đức,
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nhân cách học sinh tiểu học bởi vì bậc tiểu học có vị trí trọng yếu là bậc học
nền tảng của hệ thống giáo dục quốc dân, là bậc học có nhiệm vụ hình thành ở
học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển toàn diện nhân cách con ngời
Việt Nam XHCN, cho mục tiêu giáo dục tiểu học. Vì vậy đội ngũ giáo viên tiểu
học là một bộ phận rất quan trọng. Khác với các bậc học khác, công tác chủ
nhiệm lớp là một trong những nhiệm vụ không thể thiếu đợc của mỗi ngời giáo
viên tiểu học. Bởi vì mỗi ngời giáo viên đảm nhiệm một lớp vừa làm công tác
giảng dạy vừa làm công tác chủ nhiệm luôn ở lớp đó. Vì vậy vai trò phụ trách
lớp ở tiểu học rất to lớn, nó quyết định đến chất lợng giáo dục toàn diện của học
sinh. Là ngời thay mặt hiệu trởng làm công tác quản lý và giáo dục học sinh của
một lớp, là ngời chịu trách nhiệm trớc hội đồng giáo dục về chất lợng giáo dục
toàn diện của học sinh lớp mình và là một thành phần rất quan trọng trong mạng
lới thông tin của nhà trờng. Những tin này giúp cho ngời quản lý nắm đợc tình
hình thực hiện kế hoạch cũng nh những thông tin cơ sở để ngời quản lý ra đợc
những quyết định đúng đắn và chính xác.
Nhà trờng hiện nay đang tự phấn đấu vơn lên để giảm những tác động tích
cực từ bên ngoài vào nhà trờng trong đó có tệ nạn ma tuý. Mỗi nhà trờng cần
phải xây dựng để thực sự là trung tâm văn hoá, là nơi giáo dục và đạo tạo thế hệ
trẻ. Muốn vậy việc xây dựng và quản lý một đội ngũ giáo viên phụ trách lớp có
năng lực tổ chức, có nghiệp vụ s phạm và say mê với công việc là việc làm cần
thiết cho các nhà quản lý trờng học bởi họ chính là thành phần chủ đạo của nhà
trờng. Thực tế cho thấy rằng ở nơi nào, lớp nào,giáo viên phụ trách lớp có năng
lực, có trình độ, có tinh thần trách nhiệm rất cao thì ở đó sẽ có chất lợng giáo
dục tốt.
Xuất phát từ quan điểm chỉ đạo trên của Đảng và Nhà nớc với những kinh
nghiệm qua một số năm làm công tác chủ nhiệm lại đợc trang bị thêm lý luận
và nghiệp vụ quản lý. Tôi mạnh dạn chọn vấn đề Một số biện pháp cơ bản

chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp ở trờng tiểu học làm đề tài nghiên cứu khoa
học trong đợt thực tập này để nâng cao nghiệp vụ quản lý cho bản thân và góp
phần nhỏ bé vào sự nghiệp giáo dục nớc nhà.
II-/ Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
2.1-/ Mục đích:
Nghiên cứu đề tài này để tìm ra những biện pháp có tính khả thi về chỉ đạo
công tác chủ nhiệm lớp ở trờng tiểu học nhằm nâng cao chất lợng hình thành và
phát triển nhân cách cho học sinh tiểu học.
2.2-/ Nhiệm vụ nghiên cứu:
Đề tài tập trung thực hiện 3 nhiệm vụ chính sau đây:
2.2.1 - Nghiên cứu những lý luận có liên quan đến đề tài.
2.2.2 - Tìm hiểu thực trạng về công tác chỉ đạo đội ngũ giáo viên làm
công tác chủ nhiệm lớp ở ba trờng tiểu học: Trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão,
Trờng tiểu học Hải Trạch, Trờng tiểu học số 2 Thanh Trạch.
2.2.3 - TRên cơ sở lý luận và thực tiễn đề xuất những biện pháp có tính
khả thi về chỉ đạo đội ngũ giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp ở trờng tiểu
học nhằm nâng cao chất lợng giáo dục học sinh.
III-/ Phạm vi nghiên cứu.
Đề tài tập trung nghiên cứu những biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm
lớp ở ba trờng: Trờng tiểu học 2 Hoàn Lão, Trờng tiểu học Hải Trạch, Trờng
tiểu học Thanh Trạch.
IV-/ Phơng pháp nghiên cứu
Để nghiên cứu đề tài này chúng tôi sử dụng hai nhóm phơng pháp sau:
4.1-/ Nhóm phơng pháp nghiên cứu lý luận:
Nghiên cứu những bài giảng, tài liệu đã đợc học về công tác quản lý trờng
học, các văn bản chỉ thị của Đảng, Nhà nớc và của ngành giáo dục và đào tạo về
công tác quản lý và chỉ đạo trờng tiểu học.
4.2-/ Nhóm phơng pháp nghiên cứu thực tiễn.

4.2.1 - Phơng pháp điều tra:
Khảo sát thực tế về chất lợng công tác chủ nhiệm lớp và thực tế công tác
quản lý trờng học của hiệu trởng.
4.2.2 - Phơng pháp phỏng vấn, trao đổi.
4.2.3 - Phơng pháp tổng kết kinh nghiệm.
V-/ Khách thể và đối tợng nghiên cứu
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
5.1-/ Khách thể
Công tác quản lý của ngời hiệu trởng, công tác chủ nhiệm lớp.
5.2-/ Đối tợng nghiên cứu.
Các biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp ở trờng tiểu học.
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phần II
Nội dung
Chơng I
Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu.
I-/ Bậc tiểu học, nhà trờng tiểu học.
1.1. Vị trí tầm quan trọng của giáo dục tiểu học.
Trong hệ thống giáo dục quốc dân tiểu học là bậc học có ý nghĩa vô cùng
quan trọng bởi tiểu học ngày nay là bậc học tơng đối độc lập và hoàn chỉnh, bậc
học dành cho 100% dân c của đất nớc Việt Nam. Đây là bậc học có tính phổ
cập đối với tất cả trẻ em 6 đến 14 tuổi. Tốt nghiệp tiểu học là trình độ tối thiểu
bắt buộc phải đạt tới của mọi ngời dân, tạo nên mặt bằng dân trí của cả dân tộc.
Trình độ này liên quan đến việc nâng cao chất lợng cuộc sống và hạnh phúc của
mọi ngời, cải thiện đội ngũ ngời lao động, đặt nền móng vững chắc cho việc đào
tạo nguồn nhân lực bồi dỡng nhân tài, đáp ứng yêu cầu cao của công cuộc CNH
- HĐH đất nớc. Vì thế dạy học và giáo dục ở bậc tiểu học không chỉ đặt nền
móng cho giáo dục phổ thông mà con đặt nền móng cho toàn bộ sự hình thành

nhân cách con ngời. Điều đó cho thấy rằng những gì hình thành và định hình ở
học sinh tiểu học sẽ theo suốt cuộc đời mỗi ngời và rất khó thay đổi, khó cải tạo
lại vì vậy những gì trẻ em không đạt đợc ở bậc học này khó có thể bù đắp ở
những bậc học sau. Hiện nay không chỉ riêng nớc ta mà tất cả các quốc gia trên
thế giới đều đặc biệt quan tâm đến giáo dục tiểu học bởi vì Đây là bậc học tạo
nên bộ cốt thép làm chỗ dựa vững chắc và chi phối hớng phát triển toàn bộ
nhân cách của cả đời ngời (Makarencô) giáo s Phạm Tất Dong cũng đã từng
khẳng định: Giáo dục tiểu học là bộ phận nền tảng để trên đó chúng ta xây
dựng toà nhà học vấn cho toàn dân.
Nh vậy giáo dục tiểu học ngày càng khẳng định vị trí của mình trong hệ
thống giáo dục quốc dân là cấp học nền tảng đặt cơ sở ban đầu cho việc hình
thành và phát triển toàn diện nhân cách con ngời, đặt nền móng vững chắc cho
giáo dục phổ thông và toàn bộ hệ thống giáo dục quốc dân.
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1.2. Mục tiêu của bậc tiểu học:
Xuất phát từ vị trí vai trò của bậc tiểu học cũng nh đặc điểm tâm sinh lý
của học sinh tiểu học, nhu cầu phát triển toàn diện của các em mà mục tiêu giáo
dục tiểu học qui định:
Hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn
và lâu dài về tình cảm, trí tuệ, thể chất và các kỹ năng cơ bản để học tiếp trung
học hoặc đi vào cuộc sống lao động. Nh vậy học xong tiểu học học sinh phải
đạt yêu cầu:
- Có lòng nhân ái mang bản sắc con ngời Việt Nam: yêu quê hơng đất nớc
hoà bình và công bằng bác ái, kính trên nhờng dới, đoàn kết và sẵn sàng hợp tác
với mọi ngời; có ý thức về bổn phận của mình đối với ngời thân đối với bạn bè,
đối với cộng đồng và môi trờng sống; tôn trọng và thực hiện đúng pháp luật và
các qui định ở nhà trờng, khu dân c, nơi công cộng; sống hồn nhiên, mạnh dạn
tự tin, trung thực.
- Có kiến thức cơ bản về tự nhiên xã hội, con ngời và thẩm mĩ, có khả năng

cơ bản về nghe, nói, đọc, viết, tính toán, có thói quen rèn luyện thân thể, giữ gìn
vệ sinh và bảo vệ sức khoẻ.
- Biết cách học tập, biết tự phục vụ, biết sử dụng một số đồ dùng trong gia
đình và công cụ lao động thông thờng; biết vận dụng và làm một số việc giúp
gia đình.
Mục tiêu giáo dục tiểu học ở trên đợc quán triệt trong mọi hoạt động đợc
thể hiện qua nội dung giáo dục. Nội dung giáo dục tiểu học bao gồm nội dung
dạy học và nội dung hoạt động ngoài giờ lên lớp.
II-/ Trờng tiểu học:
2.1. Vị trí chức năng của trờng tiểu học:
Trờng tiểu học có vị trí chức năng vô cùng quan trọng trong sự nghiệp
trồng ngời Trờng tiểu học là đơn vị cơ sở của hệ thống giáo dục quốc dân nớc
cộng hoà XHCN Việt Nam, trực tiếp đảm nhiệm việc giáo dục từ lớp 1 đến lớp
5 cho trẻ em từ 6 đến 14 tuổi nhằm hình thành ở học sinh cơ sở ban đầu cho sự
phát triển toàn diện nhân cách con ngời Việt Nam XHCN theo mục tiêu giáo
dục tiểu học (Điều 1 - Điều lệ trờng tiểu học).
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
2.2. Nhiệm vụ của trờng tiểu học:
2.2.1. Thực hiện kế hoạch PCGD tiểu học và tham gia xoá mù chữ trong
phạm vi cộng đồng (huy động hết trẻ từ 6-14 tuổi tới trờng tiểu học tham gia
học tập, lao động và rèn luyện, đạt yêu cầu của chơng trình PCGD tiểu học,
thực hiện XMC cho tất cả dân c trên địa bàn từ 15-35 tuổi).
2.2.2. Thực hiện đầy đủ có chất lợng chơng trình, nội dung kế hoạch giáo
dục theo qui định thống nhất của Bộ giáo dục - Đào tạo.
2.2.3. Góp phần xây dựng môi trờng giáo dục thống nhất giữa nhà trờng, gia
đình và xã hội, khai thác mọi tiềm năng của cộng đồng tham gia giáo dục học sinh,
phát huy tác dụng của một số cơ sở giáo dục đối với cộng đồng.
Muốn thực hiện đợc tốt nhiệm vụ trên của nhà trờng tiểu học đòi hỏi ở ng-
ời quản lý, cán bộ giáo viên của trờng thực hiện tốt nhiệm vụ của mình vứi t

cách là một nhà s phạm để tạo đồng bộ cho toàn bộ bậc tiểu học trong cả nớc có
những nét khởi sắc về chất lợng đáp ứng yêu cầu về nguồn nhân lực phục vụ
cho công cuộc CNH-HĐH đất nớc, tạo sức bật mới về mặt kinh tế, chính trị và
ổn định xã hội trong thế kỷ XXI của nớc Việt Nam XHCN.
2.3. Hiệu trởng trờng tiểu học:
2.3.1. Hiệu trởng trờng tiểu học : là ngời đợc lựa chọn trong số giáo viên
có tín nhiệm về chính trị, đạo đức và chuyên môn, có năng lực quản lý trờng
học (là nhà s phạm có tầm nhìn xa và đặc biệt có khả năng tạo giá trị). Là ngời
có t duy s phạm sâu sắc biết khuyến khích giáo viên trong trờng phát huy tiềm
năng sáng tạo trong hoạt động s phạm của họ, biết tạo lập và nuôi dỡng, duy trì
phát triển hệ thống các giá trị giáo dục tơng hợp với các giá trị xã hội.
Hiệu trởng trờng tiểu học do giám đốc Sở Giáo dục - Đào tạo bổ nhiệm
theo đề nghị của trởng phòng Giáo dục - Đào tạo ... Với t cách là thủ trởng tr-
ờng tiểu học đại diện cho nhà trờng về mặt pháp lý, có trách nhiệm và có thẩm
quyền cao nhất về hành chính và chuyên môn trong nhà trờng, chịu trách nhiệm
trớc phòng Giáo dục và Đào tạo về tổ chức và quản lý toàn bộ hoạt động của
nhà trờng với vị trí trên hiệu trởng trờng tiểu học có nhiệm vụ sau:
2.3.2 Nhiệm vụ của hiệu trởng trờng tiểu học
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
i, Lập kế hoạch năm học và tổ chức chỉ đạo tập thể cán bộ giáo viên học
sinh nhà trờng thực hiện. Kế hoạch năm học phải quán triệt đầy đủ nhiệm vụ
của trờng tiểu học.
ii, Trực tiếp quản lý công tác của giáo viên nhân viên theo nhiệm vụ đã
giao, thờng xuyên kiểm tra giáo viên trong công tác giảng dạy và trong các hoạt
động giáo dục khác.
iii, Chỉ đạo công tác hành chính quản trị, bảo đảm các điều kiện vật chất -
tài chính cho hoạt động giảng dạy và giáo dục của nhà trờng.
iiii, Thờng xuyên cải tiến công tác quản lý trờng học theo tinh thần dân
chủ hoá nhà trờng đảm bảo các hoạt động giáo dục đợc tiến hành đồng bộ có

hiệu quả.
2.4. Ngời giáo viên tiểu học
2.4.1 Chức năng của ngời giáo viên tiểu học.
Ngời giáo viên tiểu học có một tầm quan trọng đặc biệt. Lao động của ng-
ời giáo viên tiểu học là một lao động mang tính khoa học, tính nghệ thuật và đòi
hỏi sự công phu. Giáo viên tiểu học chính là hình ảnh trực quan gần gũi sinh
động và toàn diện để các em học sinh noi theo và học tập góp phần hoàn thiện
nhân cách của mình. Do đặc thù ở cấp tiểu học giáo viên tiểu học là ông thầy
tổng thể, mỗi lớp học có một giáo viên vừa giảng dạy hầu hết các môn, vừa có
trách nhiệm giáo dục học sinh nội khoá, ngoại khoá, vừa quản lý giáo dục toàn
diện học sinh trong mối quan hệ với các lớp trong trờng, với gia đình và xã hội.
Có thể nói rằng, giáo viên tiểu học có 2 chức năng chính: giảng dạy và làm
công tác chủ nhiệm lớp. Hai chức năng này gắn bó, bổ sung cho nhau tạo nên
hiệu quả và chất lợng giáo dục. Trong trờng tiểu học, mỗi giáo viên phụ trách
lớp là ngời thay mặt hiệu trởng, hội đồng nhà trờng và cha mẹ học sinh quản lý
toàn diện tập thể lớp mình phấn đấu theo mục tiêu chung của toàn trờng. Đồng
thời giáo viên phụ trách lớp là ngời lãnh đạo, tổ chức điều hành, kiểm tra mọi
hoạt động và các mối quan hệ ứng xử thuộc lớp mình phụ trách. Là nhân vật
trung tâm để hình thành nhân cách cho học sinh và là cái cầu nối liền giữa nhà
trờng - gia đình và xã hội.
ở trong nhà trờng tiểu học, ngời giáo viên làm công tác chủ nhiệm có
những chức năng cơ bản sau:
- Quản lý giáo dục học sinh lớp mình phụ trách.
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Xây dựng, tổ chức tập thể thành một đơn vị vững mạnh.
- Tổ chức, điều khiển lãnh đạo các hoạt động giáo dục nhằm nâng cao chất
lợng giáo dục toàn diện.
- Thiết lập và phát triển quan hệ với các lực lợng giáo dục trong và ngoài
nhà trờng để giáo dục học sinh.

Nh vậy giáo viên phụ trách lớp, ngoài công tác giảng dạy đúng và đủ chơng
trình, nội dung kế hoạch giáo dục, họ còn gánh vác một trách nhiệm vô cùng to lớn
nhằm giáo dục toàn diện cho học sinh đó là công tác chủ nhiệm lớp.
2.4.2 Nhiệm vụ của ngời giáo viên tiểu học:
- Thực hiện nghiêm chỉnh, có chất lợng nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục
toàn diện cho học sinh, giảng dạy đúng và đủ chơng trình, nội dung, kế hoạch
giáo dục, soạn bài, chấm bài đầy đủ, lên lớp đúng giờ, không tuỳ tiện bỏ giờ, bỏ
buổi, quản lý chu đáo học sinh trong mọi hoạt động học tập và rèn luyện ở
trong và ngoài nhà trờng.
- Thờng xuyên học tập văn hoá, bồi dỡng chuyên môn nghiệp vụ, rèn
luyện đạo đức tác phong để đáp ứng ngày càng cao theo tiêu chuẩn quy định đối
với ngời giáo viên tiêu học.
- Chấp hành nghiêm chỉnh mọi quy định của Nhà nớc, tôn trọng pháp luật,
thực hiện các quyết định của ngời hiệu trởng và của các cấp quản lý giáo dục.
- Thơng yêu tôn trọng học sinh, đối xử công bằng với học sinh góp phần
xây dựng tập thể s phạm thành một tập thể đoàn kết thân ái, giúp đỡ nhau cùng
tiến bộ.
- Phối hợp chặt chẽ với Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, với gia
đình học sinh trong hoạt động giáo dục và dạy học.
2.5. Những nội dung cơ bản của công tác chủ nhiệm lớp ở trờng tiểu học.
2.5.1 (Công tác với tập thể học sinh) tìm hiểu phân loại học sinh.
- Ngời giáo viên phải nắm vững đối tợng học sinh lớp mình phụ trách
(trích yếu lý lịch học sinh, hoàn cảnh của từng em; đặc điểm KT - XH của địa
bàn dân c nơi học sinh c trú; đặc điểm tâm sinh lý của từng em nhất là những
điểm nổi bật về tính cách, năng khiếu hay hạn chế...,
2.5.2 Xây dựng và phát triển tập thể học sinh:
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Tuân thủ các quy luật của quá trình phát triển tập thể học sinh; đề ra yêu
cầu cụ thể đối với tập thể học sinh lớp mình phụ trách; bồi dỡng những nhân tố

tích cực; chú trọng công tác giáo dục cá biệt.
- Tổ chức các phong trào thi đua tự giác, tích cực trong tập thể học sinh
theo các chủ đề cụ thể của năm học.
- Chỉ đạo việc học tập của học sinh.
- Giáo dục phẩm chất đạo đức cho học sinh.
- Giáo dục lao động, hớng nghiệp.
- Tổ chức các hoạt động vui chơi, rèn luyện thể lực, bảo vệ sức khoẻ.
2.5.3 Liên kết với các lực lợng giáo dục trong và ngoài nhà trờng
a, Kết hợp và giúp đỡ tổ chức Đội thiếu niên tiền phong HCM thực hiện
các mục tiêu giáo dục.
b, Với các giáo viên khác trong trờng để lắng nghe ý kiến của đồng nghiệp
về lớp mình, hợp tá đồng bộ với các giáo viên khác trong việc giáo dục học
sinh. Mặt khác cũng cần lắng nghe, theo dõi mọi mặt hoạt động của lớp bạn đối
chiếu với lớp mình để có những điều chỉnh phù hợp.
c, Cộng tác với hội cha mẹ học sinh, giúp cha mẹ học sinh hiểu rõ mục
đích và nội dung giáo dục ở bậc tiểu học nói chung và ở mỗi khối lớp nói riêng.
Thờng xuyên thông báo và kịp thời kết quả học tập và rèn luyện của từng học
sinh tới gia đình để phối hợp giáo dục.
Tổ chức các buổi họp phụ huynh nhằm để thống nhất nội dung, phơng
pháp giáo dục học sinh.
Thăm hỏi gia đình học sinh để hiểu rõ hoàn cảnh, thiết lập mối quan hệ
tốt với gia đình để phối hợp giáo dục học sinh.
2.6. Học sinh tiểu học.
Nh chúng ta đã biết bậc tiểu học là bậc học dành cho trẻ em từ 6 --> 14
tuổi. Trẻ tròn 6 tuổi đó là cái mốc vô cùng ý nghĩa đánh dấu bớc ngoặt trong đời
sống trẻ thơ, rời vòng tay mẹ cắp sách đến trờng, trẻ bắt đầu với những phơng
pháp của nền văn minh để tiếp thu những cái mới cha hề có trớc đây trong đời
sống hàng ngày. Hoạt động học tập đã trở thành hoạt động chủ đạo của lứa tuổi
học sinh tiểu học. Nh vậy về tâm lý học sinh có những đặc điểm sau:
10

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Mỗi học sinh tiểu học là một chỉnh thể, thực thể hồn nhiên:
Nhân cách học sinh tiểu học tuy cha hoàn chỉnh song luôn luôn tồn tại nh
một chỉnh thể, một đơn vị độc lập, một cấu trúc thống nhất trọn vẹn. Trong sự
phát triển nhân cách bình thờng của một học sinh tiểu học, các mặt thể chất và
tâm lý luôn luôn quyện lẫn vào nhau hợp thành một chỉnh thể thống nhất.
Cùng với sự phát triển về thể chất, tâm lý trẻ em cũng hình thành và phát
triển. Trong tâm lý trẻ em, các quá trình, các thuộc tính, những nét tâm lý đợc
hình thành bộc lộ ra rất hồn nhiên chân thực.
- Trong mỗi học sinh tiểu học tiềm năng khả năng phát triển:
Nhìn chung ở mỗi học sinh tiểu học đều tiềm ẩn nhiều khả năng phát triển
mà thờng là cha đợc đánh giá và khai thác đúng, tuy cha có một cách đánh giá
chính xác nhng chúng ta có thể cảm nhận đợc học tiểu học ngày nay thông
minh hơn và có sự phát triển tâm lý tốt hơn học sinh tiểu học cách đây mời năm
và với nhịp độ phát triển nh thế thì xét cả mặt thể chất và tâm lý của học sinh
tiểu học trong những năm đầu của thế kỷ XXI chắc chắn sẽ có sự phát triển cao
hơn học sinh tiểu học hiện nay. Sở dĩ có đợc nh vậy là do trẻ sớm đợc tiếp xúc
với các trờng thông tin ngày càng mở rộng nó tác động mạnh mẽ lên cơ cấu trí
tuệ của các em. Trẻ em là một thực thể trí tuệ tiềm tàng vì vậy cần phải có cách
giáo dục đúng đắn để trẻ tiếp cận và phát triển tiềm năng trí tuệ này một cách
đúng quy luật.
- Mỗi học sinh tiểu học là một nhân cách đang hình thành và phát triển.
Trẻ em ở lứa tuổi học sinh tiểu học là một thực thể hồn nhiên, một chỉnh
thể trọn vẹn nhng lại cha đợc định hình, cha đợc hoàn thiện mà là một thực thể
đang lớn lên, đang phát triển.
Vì vậy những gì đa đến cho trẻ phải chuẩn mực không đợc sai lệch, nếu
không khi đã định hình sai thì sẽ rất khó uốn nắn, khó sửa chữa. Có thể nói
rằng, trẻ đợc sống trong một môi trờng giáo dục lành mạnh thì nhân cách của
trẻ đợc định hớng tốt, trẻ sẽ có những ớc mơ hoài bão vơn tới những điều tốt
đẹp.

Ba đặc điểm cơ bản trên cho thấy rằng học sinh tiểu học dễ tiếp thu sự
nuôi dỡng, sự giáo dục, dễ thích nghi với điều kiện sống và học tập, học sinh
tiểu học phát triển theo hớng hình thành nhân cách, định hình và hoàn thiện dần
con ngời mình theo hớng mục tiêu giáo dục.
11
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Với những phần lý luận đã trình bày ở trên ta thấy ngời giáo viên phụ trách
lớp có tầm quan trọng đặc biệt: vừa phải là nhà s phạm vừa là nhà tâm lý, vừa là
nhà bảo mẫu, vừa là ngời tổ chức để giúp học sinh phát triển một cách hài hoà toàn
diện. Vì vậy lao động của ngời thầy giáo tiểu học là lao động vừa mang tính khoa
học, vừa mang tính nghệ thuật và đòi hỏi sự công phu.
Nh vậy giáo viên phụ trách lớp ở tiểu học nó có đặc trng riêng biệt mà ở các
bậc học khác không có đợc. Sự phát triển và trởng thành của mỗi cá nhân học
sinh ra sao ? giáo dục có đáp ứng đợc trọng trách mà xã hội giao phó hay không?
vấn đề này phụ thuộc vào bậc tiểu học mà giáo viên phụ trách lớp là phần chủ
đạo. Nếu mỗi một giáo viên làm tốt công tác này thì nhà trờng chính là trung tâm
văn hoá là nơi giáo dục đào tạo thế hệ trẻ. Ngợc lại nếu không làm tốt vấn đề này
sẽ không thực hiện đợc mục tiêu giáo dục, chất lợng giáo dục sẽ phiến diện. Đặc
biệt trong điều kiện kinh tế thị trờng hiện nay nó sẽ ảnh hởng rất nhiều nếu nh
năng lực làm công tác phụ trách lớp của giáo viên bị hạn chế. Mỗi lớp học đợc
coi nh một đơn vị, một tế bào hữu cơ của nhà trờng bởi vậy sự trởng thành của nó
gắn liền với sự trởng thành của nhà trờng, mỗi lớp vững mạnh sẽ góp phần làm
cho nhà trờng vững mạnh. Vì vậy đòi hỏi ngời hiệu trởng cần quan tâm quản lý
tốt công tác chủ nhiệm để có những lớp học tốt, có chất lợng giáo dục toàn diện,
thực hiện mục tiêu giáo dục đào tạo nói chung và mục tiêu của bậc tiểu học nói
riêng.
Chơng II
Thực trạng chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp ở các
trờng tiểu học: số 2 Hoàn Lão, Hải trạch, số 2 thanh
trạch thuộc huyện Bố trạch - Tỉnh quảng bình.

I-/ Tình hình chung của nhà trờng.
1-/ Khái quát về tình hình kinh tế xã hội, văn hoá nơi các trờng đóng.
- Trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão đóng ở trung tâm thị trấn Hoàn Lão. Dân ở
đây chủ yếu là cán bộ công nhân viên Nhà nớc và buôn bán. Địa bàn tơng đối
rộng phơng tiện giao thông đi lại thuận tiện có nhiều cơ quan Nhà nớc đóng trên
địa bàn này.
12
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Với những đặc điểm trên của địa phơng cùng với đờng lối và chủ trơng
đúng đắn của Đảng và Nhà nớc đã đợc cụ thể hoá bằng các chính sách của
chính quyền địa phơng về đờng lối phát triển kinh tế nên trong những năm gần
đây đời sống vật chất, văn hoá tinh thần của nhân dân đợc nâng lên rất nhiều.
- Trờng tiểu học số 2 Thanh Trạch và trờng tiểu học Hải Trạch là hai trờng
thuộc hai xã Thanh Trạch và Hải Trạch. Đây là các xã thuộc vùng biển. Địa bàn
của hai xã tơng đối hẹp (đặc biệt là Hải Trạch) nhng lại trải dài dọc theo quốc lộ
1A, lại có cảng lớn nên giao thông đi lại rất thuận tiện. Vì vậy dân ở đây phát
triển chủ yếu là nghề biển và buôn bán. Đời sống nhân dân khá cao. Ngợc lại
chính những thuận lợi trên cũng gây cho tình hình xã hội rất lộn xộn và phức
tạp. Tàu bè, xe cộ qua lại đông đúc, ngời cũng đầy đủ các thành phần cho nên
các hoạt động cũng sôi nổi diễn ra đầy đủ các hình thức. Điều kiện khách quan
này tác động vào làm ảnh hởng rất lớn đến các em học sinh...
Với những đặc điểm trên nên Đảng và chính quyền những năm gần đây đã
quan tâm đến đờng lối phát triển kinh tế đồng thời đẩy mạnh công tác giáo dục
vì vậy đời sống kinh tế - văn hoá xã hội của hai xã cũng đã đợc tăng lên rất
nhiều.
2-/ Tình hình chung của ba trờng tiểu học trên.
Nói chung cả ba trờng tiểu học này đợc tách ra từ các trờng tiểu học của
xã, ngày đầu cũng gặp rất nhiều khó khăn nhng đợc sự giúp đỡ của Đảng và
chính quyền xã và sự nỗ lực phấn đấu của tất cả các thành viên trong tập thể s
phạm nên các trờng ngày nay ổn định và khang trang hơn nhiều. Tất cả các tr-

ờng đủ các phòng học cho học sinh. Riêng trờng số 2 Hoàn Lão đủ phòng để
cho các em học 2 buổi/ngày. Bàn ghế đầy đủ, quang cảnh trờng khá đẹp và sạch
sẽ. Số lợng học sinh của trờng tiểu học Hải Trạch tuy đông hơn nhiều song tr-
ờng vẫn hoạt động tốt và nhiều năm đạt trờng tiên tiến cấp huyện. Giáo viên của
các trờng chủ yếu là nữ, tất cả đều nằm trong biên chế Nhà nớc với 100% đạt
chuẩn về trình độ chuyên môn. Trờng tiểu học 2 Hoàn Lão và trờng tiểu học 2
Thanh Trạch mỗi trờng có hai đồng chí trong ban giám hiệu (một đồng chí Hiệu
trởng và một đồng chí Phó hiệu trởng) riêng trờng Hải Trạch gồm một đồng chí
Hiệu trởng và hai đồng chí phó hiệu trởng. Đa số các đồng chí này có năng lực
làm công tác lãnh đạo tốt, nhiệt tình say mê với công việc và là những ngời mẫu
mực...
Các trờng luôn luôn vợt mọi khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ, nâng cao
chất lợng dạy và học thực hiện mục tiêu giáo dục ... Vì vậy trờng đã liên tục đạt
danh hiệu trờng tiên tiến.
13
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
II-/ Thực trạng về việc chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp ở ba
trờng tiểu học trên.
Nh đã phân tích ở trên ta thấy công tác chủ nhiệm lớp ở tiểu học rất quan
trọng trong trờng tiểu học. Vì vậy ngoài việc giáo viên nhiệt tình hăng say với
nghề nghiệp thì đòi hỏi ngời hiệu trởng cũng phải biết vận dụng để phân công
ngời cho hợp lý để đạt kết quả cao. Qua một thời gian tìm hiểu thực trạng về
công tác chủ nhiệm lớp ở trờng tiểu học tôi có một vài nhận xét sau:
1-/ Trờng tiểu học số 2 Hoàn Lão:
Là một trờng đợc xem là trờng trọng điểm chất lợng cao, tuy mới thành lập
nhng trờng tơng đối đi vào quy cũ. Đợc có những kết quả trên ban giám hiệu
nhà trờng không ngừng nghiên cứu, tìm hiểu quy trình làm việc, phân công hợp
lý cho từng giáo viên. Trờng đã chú trọng vào công tác nề nếp, tự quản của mỗi
tập thể học sinh. Đặc biệt trong công tác hoạt động xã hội cho học sinh trờng đã
tham gia và hởng ứng một cách có hiệu quả nh công tác Trần Quốc Toản (dọn

vệ sinh đờng làng, đờng rục của xã nhân dịp tết nguyên đán...) làm tốt công tác
từ thiện, nhân đạo giúp bạn nghèo vợt khó... Bởi vậy khi gặp đồng chí Hiệu tr-
ởng Lê Văn Thái hỏi về công tác giáo viên phụ trách lớp trong trờng đồng chí
trả lời rằng: Đây là một vấn đề rất quan trọng mà các nhà quản lý trong trờng
học không thể không quan tâm, đây chính là vấn đề then chốt. Chất lợng có
chiều hớng tăng hay giảm là tuỳ thuộc nhiều vào nề nếp hoạt động của mỗi tập
thể mà ở đó là giáo viên phụ trách lớp chịu trách nhiệm hoàn toàn.
Trớc nhận thức đúng đắn của ngời quản lý, nhà trờng đã nghiên cứu kỹ và
phân công giáo viên phụ trách lớp rất cẩn thận. Ngay từ cuối năm học trớc nhà
trờng đã có kế hoạch cho năm học sau, tuỳ thuộc kinh nghiệm, năng lực trình
độ của giáo viên để phân công cho hợp lý. Ban giám hiệu đã vận dụng tất cả các
cách phân công để phù hợp tình hình thực tế của trờng, của giáo viên. Vì vậy
giáo viên hăng say nhiệt tình với lớp, nhà trờng đã kết hợp chặt chẽ với đội để
từng đợt xếp thi đua, phân loại cho từng lớp và có khen thởng động viên giữa
các lớp có sự thi đua cao cho nên phong trào của liên đội rầm rộ, hiệu quả cao,
đặc biệt là vấn đề tự quản của học sinh rất cao.
2-/ Trờng tiểu học Hải Trạch.
Là một trờng có số lợng học sinh tơng đối khá đông vì vậy việc quản lý chỉ
đạo trong trờng học cũng tơng đối khó khăn và phức tạp. Nhìn chung trờng đã
14
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
chú trọng công tác xây dựng tập thể vững mạnh và xây dựng tập thể học sinh tự
quản cho nên nhà trờng cũng khá đi vào nề nếp. Để có đợc nh vậy, hiệu trởng
đã quan tâm nhiều đến cách phân công giáo viên phụ trách đầu năm, việc vận
dụng khá hợp lý, hiệu trởng phân công theo cách giáo viên phụ trách chuyên
theo khối lớp kết hợp với cách phân theo u tiên. Khi hỏi đến vấn đề này hiệu tr-
ởng Nguyễn Ngọc Mai đã nói: xem đây là mảng kế hoạch nằm trong bản kế
hoạch của nhà trờng...
Tuy nhiên trong chỉ đạo cũng không tránh khỏi những thiếu sót nhỏ ví dụ
nh cha chú ý đến từng cố gắng nhỏ của các em để kịp thời động viên khen th-

ởng. Việc phối hợp với đội có những nét cha đồng nhất. Có nhiều hạn chế trong
công tác kiểm tra.
Giáo viên phần lớn là nhiệt tình say mê với công việc nhng bên cạnh đó có
một số giáo viên (phần ít) tuổi tơng đối cao có suy nghĩ bảo thủ nên công tác
này có nhiều hạn chế. Mặt khác do điều kiện gia đình cũng làm ảnh hởng đến
công tác. Cũng có nhiều trờng hợp giáo viên cho rằng công tác chủ nhiệm lớp là
quan trọng, là cần thiết nhng do điều kiện hoàn cảnh gia đình đời sống còn khó
khăn vì vậy còn bao lo toan cho công việc gia đình nhất là trong điều kiện kinh
tế thị trờng hiện nay. Bên cạnh đó cũng còn một vài giáo viên quan niệm: giảng
dạy tốt mới là việc phải làm, phải phấn đấu. Từ đó dẫn đến hình thức làm việc
theo mẫu sẵn không có tính sáng tạo. Tuy nhà trờng cũng đã có nhiều biện pháp
để giải quyết những vấn đề khó khăn trớc mắt của công tác chỉ đạo nhng đây là
vấn đề lâu dài đòi hỏi ngời quản lý có tính kiên trì.
3-/ Trờng tiểu học số 2 Thanh Trạch.
Nhìn chung trong năm học này, trờng cũng đã có nhiều cố gắng để khắc
phục những tồn tại trong công tác giáo dục học sinh. Qua tìm hiểu bản thân tôi
đợc biết năm ngoái trờng rất bê trệ luôn bị phòng giáo dục - đào tạo của huyện
nhắc nhở. Hiệu trởng là đồng chí Ngô Minh Phấn làm việc cha có kế hoạch
khoa học, việc làm chồng chéo, không quan tâm đến đội ngũ giáo viên phụ
trách lớp... Vì vậy dẫn đến tình trạng các lớp trong nhà trờng rời rạc, có nhiều
học sinh cá biệt, chất lợng giáo dục toàn diện thấp.
Năm học này 1999 - 2000 trờng đợc bổ nhiệm hiệu trởng mới thầy Lê
Ngọc Lĩnh qua một kỳ học, trờng đã có nhiều tiến bộ trong mọi mặt. Hiệu trởng
đã quan tâm hơn về công tác giáo dục toàn diện cho học sinh ví dụ nh đã phân
công lại cho đội ngũ giáo viên phụ trách lớp cho phù hợp. Với cách phân công
15