Đổi mới xây dựng kế hoạch năm học của Hiệu trưởng trường Mầm non Yên lễ-huyện Như Xuân -Tỉnh Thanh Hóa

PHẦN 1: MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1.1Lý luận
Thời đại ngày nay, thời đại của nền thông tin khoa học - kỹ thuật, nền
kinh tế - xã hội cũng như khoa học công nghệ của các nước tiên tiến trên thế
giới đạt đến thành tựu rực rỡ.
Để đưa đất nước ta từng bước tiến kịp cùng với họ đòi hỏi các nhà
quản lý phải phát huy vai trò lãnh đạo của mình để hoàn thành tốt các nhiệm
vụ. Trong cơ chế hiện nay, yêu cầu người quản lý phải luôn luôn làm việc có
kế hoạch. Trước khi làm một công việc gì phải lập kế hoạch rõ ràng, cụ thể,
từ đó thực hiện theo kế hoạch đã định. Khi nghiên cứu về kế hoạch các nhà
khoa học đã khẳng định: “Xây dựng kế hoạch có một vai trò hết sức quan
trọng, ảnh hưởng đến công việc; “không có kế hoạch một doanh nghiệp hay
bất kỳ một tổ chức nào khác sẽ như con thuyền không lái, chỉ chạy vòng
quanh”, lập kế hoạch sơ sài có lẽ vẫn là nguyên nhân gây ra nhiều thất bại
trong quản lý”. [7 - Trang 119].Trong hệ thống xã hội ngành giáo dục là một
bộ phận quan trọng xã hội. Nhiệm vụ của ngành giáo dục là đào tạo những
con người có đủ phẩm chất đạo đức và năng lực đáp ứng nền sản xuất mới
của xã hội. Đảng ta coi trọng con người - coi “nguồn lực người là quý báu
nhất, có vai trò quyết định, [2 - Trang 9] cũng chính là coi trọng giáo dục
và đào tạo.
Ở nước ta,nghĩa cử "Tôn sư trọng đạo" là truyền thống quý báu của
dân tộc, nhà giáo luôn được xã hội yêu mến, kính trọng .Các Nghị quyết Đại
hội Đảng lần thứ VII, VIII, IX ,X,XI đều xác định"Giáo dục là quốc sách
hàng đầu"giáo dục phải đi trước một bước để phát triển kinh tế - xã hội, định
hướng phát triển nguồn nhân lực cho đất nước. Giáo dục và đào tạo là bộ
phận quan trọng trong sự nghịêp cách mạng của Đảng, là một trong các yếu
tố quyết định sự thành công của công cuộc công nghiệp hoá - hiện đại hoá
1
đất nước.Để đáp ứng yêu cầu đó phải nâng cao chất lượng và hiệu quả Giáo
dục.Một trong những giải pháp mang tính chiến lược là việc" Đổi mới công

tác quản lí Giáo dục" từ cấp Trung ương đến cấp cơ sở. Để thực hiện việc
đổi mới đó đòi hỏi các nhà quản lí phải thực sự năng động, sáng tạo linh hoạt
nhạy bén trong công tác lãnh đạo của mình.
Trong thực tế, mỗi người khi làm bất cứ công việc gì, dù ở lĩnh vực nào
cũng cần có kế hoạch" Kinh tế có kế hoạch, Giáo dục cũng cần phải có kế
hoạch".( Lời phát biểu của Bác Hồ trong Đại hội Giáo dục phổ thông toàn
quốc).Xác định rõ tầm quan trọng của kế hoạch trong sự nghiệp phát triển
đất nước Đảng ta chỉ rõ : " Đổi mới hơn nữa công tác kế hoạch hóa"[2;120]
"đổi mới nội dung phương pháp lập và thực hiện kế hoạch"[2;328] ;Đổi mới
mạnh mẽ công tác kế hoạch hoá nâng cao tính định hướng, dự báo nâng cao
chất lượng của công tác quản lí và kế hoạch, gắn quản lí kế hoạch với kinh tế
thị trường - hoàn thành thông tin dự báo phục vụ kế hoạch, gắn kế hoạch với
cơ chế chính sách". ( Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX,) [trang
325].Văn kiện Đại hội IX.Trang [2;102] Kế hoạch hóa được xem như là một
trong các" công cụ pháp lí vĩ mô của nhà nước đối với nền kinh tế".
Trong sự nghiệp phát triển Giáo dục phải kể đến vai trò Giáo dục của
các nhà trường trong đó phải nói đến vai trò quan trọng của người quản lí
Giáo dục với các chức năng cơ bản của nó : Chức năng kế hoạch, chức năng
tổ chức, chức năng chỉ đạo, chức năng kiểm tra.Chức năng kế hoạch là một
trong những chức năng quan trọng và có quan hệ biện chứng hữu cơ với các
chức năng khác. Không có kế hoạch người quản lí không thể chỉ dẫn, lãnh
đạo người dưới quyền hành động một cách chắc chắn với những kì vọng đặt
vào kết quả mong đạt tới được.Không có kế hoạch không thể xác định được
tổ chức hướng tới đúng hay chệch mục tiêu và không biết khi nào đạt được
mục tiêu và sự kiểm tra trở thành vô căn cứ.Việc xây dựng kế hoạch càng cụ
thể, chi tiết, khoa học thì tính hiệu quả càng cao.
2
Việc quản lí một nhà trường là công việc phức tạp,phải quản lí nhiều
mặt.Sự phân chia công việc thành những nhiệm vụ đơn giản và thiết lập
nhưng nguyên tắc rõ ràng để hoàn thành nhiệm vụ.Kế hoạch hóa là một

trong những biện pháp để lãnh đạo nhà trường có hiệu quả.Do vậy đòi hỏi
người quản lí có một kế hoạch hết sức cụ thể,xác đáng phù hợp với điều kiện
nhà trường và điều kiện kinh tế của địa phương. Trong hệ thống giáo dục
quốc dân, giáo dục Mầm non là một bộ phận và là bộ phận quan trọng nhất
có tính chất nền tảng.
Bậc học Mầm non là bậc học đầu tiên dành cho tất cả mọi người dân ở
khắp mọi miền đất nước, là bậc học tạo cơ sở ban đầu để thực hiện mục tiêu
“nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”, tạo nguồn nhân lực
con người cho xã hội. Như vậy, nhất thiết phải nâng cao chất lượng giáo dục
Mầm non Muốn nâng cao chất lượng, đảm bảo thực hiện tốt các mục tiêu,
nhiệm vụ của bậc học Mầm non thì việc xây dựng kế hoạch nói chung và kế
hoạch năm học nói riêng là công việc hết sức quan trọng và cần thiết.
Trong quản lý trường học bản kế hoạch năm học được xem như là một
cương lĩnh hoạt động trong năm học của nhà trường. Trong chu trình quản lý
thì xây dựng kế hoạch là chức năng đầu tiên và cũng là chức năng nền tảng.
Nếu xây dựng một bản kế hoạch chặt chẽ, phù hợp và tổ chức thực hiện kế
hoạch một cách khoa học sẽ hạn chế sự bất ổn định trong quá trình tổ chức,
giúp cho người Hiệu trưởng nhìn thấy những thay đổi từ bên ngoài, tạo khả
năng thực hiện công việc một cách hiệu quả nhất, tập trung được sự cố gắng
của mọi người vào việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ năm học. Khi có kế
hoạch sẽ giúp cho Hiệu trưởng dễ dàng thực hiện các chức năng quản lý
khác. Có thể nói rằng tính kế hoạch là đặc điểm của quản lý, có kế hoạch là
nguyên tắc của quản lý, quản lý bằng kế hoạch là phương pháp chủ đạo của
quá trình quản lý.Mục đích của quản lý trường học là nâng cao chất lượng và
hiệu quả các hoạt động của nhà trường, trong đó dạy và học là hoạt động chủ
3
đạo. Để hoạt động của nhà trường đạt hiệu quả, ngay từ đầu năm học, Hiệu
trưởng phải tổ chức xây dựng một bản kế hoạch đầy đủ, chi tiết, phù hợp với
điều kiện hiện có của nhà trường, yêu cầu của ngành và thực tế địa phương
nơi trường đóng, bản kế hoạch có khả năng thực thi cao.

1.2. Thực tiễn
Như Bác Hồ kính yêu đã nói: “ Giáo dục mầm non tốt sẽ mở đầu cho
một nền giáo dục tốt. Trường mầm non có nhiệm vụ chăm sóc, nuôi dưỡng,
giáo dục các cháu, bồi dưỡng cho các cháu trở thành người công dân có ích".
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc
dân, là nền tảng đầu tiên của ngành Giáo dục đào tạo. Chất lượng chăm sóc,
giáo dục trẻ ở trường mầm non tốt có tác dụng rất lớn đến chất lượng giáo
dục ở bậc học tiếp theo. Giáo dục mầm non có mục tiêu, nhiệm vụ quan
trọng nhằm giáo dục toàn diện cho trẻ về thể chất, tình cảm, đạo đức, thẩm
mỹ, trí tuệ là cơ sở để hình thành nên nhân cách con người mới XHCN Việt
Nam và chuẩn bị những tiền đề cần thiết cho trẻ bước vào trường tiểu học
được tốt.
Để giáo dục mầm non phát triển một cách vững bền, người hiệu trưởng
ở các cơ sở cần có tinh thần trách nhiệm cao, năng lực quản lý và tổ chức các
mặt hoạt động phù hợp với điều kiện có được của cơ sở giáo dục do mình
phụ trách.Một trong những nhân tố quan trọng để tạo lên sự vững chắc của
nền móng đó là đội ngũ các cô giáo và để đội ngũ đó phát huy tốt vai trò của
mình thì người hiệu trưởng phải xây dựng được một bản kế hoạch chi tiết, cụ
thể,rõ ràng phù hợp với đặc điểm tình hình nhà trường, địa phương, phải
bám sát yêu cầu, chỉ thị nhiệm vụ năm học của ngành, cấp học đồng thời
phải mang tính khả thi cao.
Ở trường Mầm non , muốn nâng cao chất lượng giáo dục đòi hỏi phải
có nhiều yếu tố tác động như cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, sự quan tâm
của ngành và chính quyền địa phương, trong đó, vai trò lãnh đạo của người
4
Hiệu trưởng là quan trọng nhất. Người Hiệu trưởng giỏi tất yếu bộ mặt nhà
trường sẽ có những tiến bộ rõ rệt. Người Hiệu trưởng muốn quản lý tốt thì
luôn luôn phải có kế hoạch và làm việc theo kế hoạch. Trong từng năm học,
việc xây dựng kế hoạch ngay từ đầu sẽ giúp người Hiệu trưởng định hướng
trước được những công việc sẽ làm, phải làm, ai làm, thời gian bao lâu,

Làm như vậy trong quá trình thực hiện nhiệm vụ năm học, người Hiệu
trưởng cũng như đội ngũ cán bộ giáo viên khỏi bị bất cập và không bị bỏ sót
một công việc nào hoặc làm qua loa vì không có thời gian. Xây dựng kế
hoạch năm học là biện pháp tốt nhất góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục.
Nhưng qua tìm hiểu thực tế ở một số trường Mầm non hiện nay thì việc
xây dựng kế hoạch năm học chưa được quan tâm đúng mức. Ở các trường
tiểu học hiện nay, Hiệu trưởng tuy đã nhận thức được tầm quan trọng của
việc xây dựng kế hoạch năm học nhưng vì chưa nắm chắc lý luận nên một số
Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch chưa tuân theo các nguyên tắc và quy trình
của nó. Do đó bản kế hoạch phần lớn là sản phẩm riêng của Hiệu trưởng chứ
chưa tập trung được trí tuệ của tập thể dẫn đến nội dung kế hoạch ít mang
tính khả thi, chất lượng hoạt động của nhà trường không cao, chỉ mang tính
bề nổi, không đi vào chiều sâu. Vậy làm thế nào để khắc phục tình trạng
trên? Đó là câu hỏi khiến chúng tôi băn khoăn và suy nghĩ, mong tìm được
giải pháp hữu hiệu để khắc phục nó.
Chính bởi vậy, ở mỗi cơ sở giáo dục mầm non, cần thiết phải có được
người hiệu trưởng biết cách quản lý chuyên môn phù hợp, chặt chẽ, thông
qua các biện pháp quản lý hữu hiệu để từ đó nâng cao chất lượng chăm sóc
giáo dục trẻ trong thời kì bước sang thế kỉ 21,thế kỉ nền văn minh trí tuệ của
nền khoa học hiện đại,do vậy con người cần phải năng động ,sáng tạo để phù
hợp với sự phát triển của thời đại. Muốn thực hiện được điều đó, trước hết
người hiệu trưởng ở các cơ sở cần có tinh thần trách nhiệm cao, năng lực
5
quản lý và tổ chức các mặt hoạt động phù hợp với điều kiện có được của cơ
sở giáo dục do mình phụ trách.
Với trách nhiệm lớn lao của một người cán bộ quản lý, tôi luôn suy
nghĩ làm thế nào để nâng cao năng lực quản lý chung các hoạt động của nhà
trường. Đây là nhiệm vụ quan trọng và cần phải có sự nỗ lực phấn đấu,
quyết tâm cao. Cần phải chú trọng công tác chuyên môn, làm tốt công tác xã
hội hóa giáo dục,công tác nâng cao chất lượng giáo dục trẻ nhằm duy trì và

phát triển chất lượng giáo dục trong nhà trường ngày càng đi lên đáp ứng với
yêu cầu sự nghiệp giáo dục mầm non trong thời đại hiện nay.
Điều lệ trường Mầm non cũng đã nêu rõ nhiệm vụ và quyền hạn của
người hiệu trưởng như sau: "Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch năm
học."chức năng của hiệu trưởng bao gồm:
 Chức năng kế hoạch
 Chức năng tổ chức
 Chức năng chỉ đạo
 Chức năng kiểm tra
Với 4 chức năng trên thì chức năng kế hoạch là chức năng đầu tiên
của một quá trình quản lí.Nó có vai trò khởi đầu định hướng cho toàn bộ các
hoạt động của quá trình quản lí và là cơ sở để huy động tối đa các nguồn lực
cho việc thực hiện các mục tiêu và là căn cứ cho việc kiểm tra đánh giá quá
trình thực hiện mục tiêu,nhiệm vụ,tổ chức của nhà trường.Đây là khâu đầu
tiên là khởi nguồn cho hoạt động của chu trình quản lí.Kế hoạch hóa là biện
pháp lãnh đạo nhà trường có hiệu quả.Hơn nữa kế hoạch mang tính pháp
lệnh,tính kế hoạch là đặc điểm của quản lí,có kế hoạch là có nguyên tắc quản
lí,quản lí bằng kế hoạch là phương pháp chủ yếu của quản lí.Để có thể hòa
nhập và guồng máy phát triển chung của xã hội trong thời đại hiện nay đòi
hỏi người cán bộ quản lí phải năng động,sáng tạo hơn,phát huy hơn nữa vai
trò lãnh đạo của mình và trên hết phải làm việc có kế hoạch,khoa học trong
6
mọi hoạt động.Kế hoạch càng chi tiết,càng cụ thể bao nhiêu thì khả năng
thành công của công việc càng đạt kết quả cao.
Nhận thức rõ trên thực tế trên địa bàn Huyện Như xuân một huyện
vùng cao của tỉnh Thanh Hóa,cụ thể là trường Mầm non Yên lễ nơi bản thân
tôi đang công tác.Sau thời gian nghiên cứu lý luận, mặc dù kinh nghiệm của
bản thân còn ít ỏi sự hiểu biết còn hạn chế nhưng tôi mạnh dạn tìm hiểu đề
tài :"Đổi mới xây dựng kế hoạch năm học của Hiệu trưởng trường Mầm
non Yên lễ-huyện Như Xuân -Tỉnh Thanh Hóa"với mong muốn góp một

phần nhỏ vào việc tìm ra biện pháp xây dựng kế hoạch năm học một cách
hợp lý nâng cao hơn nữa chất lượng việc xây dựng kế hoạch năm học ở các
trường Mầm non trên địa bàn huyện nói chung và trường Mầm non Yên lễ
nói riêng,góp phần nâng cao chất lượng Giáo dục toàn diện ở các trường
Mầm Non trong huyện.
Đây là mảng đề tài khó, bên cạnh đó, hiểu biết của bản thân còn ít,
chắc chắn đề tài sẽ có nhiều sai sót. Kính mong sự góp ý chân thành và sự
chỉ bảo của các thầy giáo, cô giáo.Qua đề tài này tôi hy vọng sẽ góp một
phần kiến thức nhỏ bé của mình cho sự nghiệp giáo dục của quê hương vùng
cao,của sự nghiệp giáo dục tỉnh nhà,đưa giáo dục của quê hương,đất nước
ngày càng đi lên sánh vai ngang tầm với các nước trong khu vực và trên thế
giới.
II.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
Nghiên cứu đề tài này để tìm ra các biện pháp nhằm nâng cao chất
lượng công tác xây dựng kế hoạch năm học ở trường mầm non Yên lễ-huyện
Như Xuân -Tỉnh Thanh Hóa và một số trường lân cận trên địa bàn.Trên cơ
sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý chuyên môn của hiệu trưởng
trường mầm non Yên lễ - huyện Như Xuân -Tỉnh Thanh Hóa.Tiến hành đề
xuất các biện pháp quản lý của hiệu trưởng đối với công tác kế hoach và kế
hoạch hóa trong trường Mầm non Yên lễ huyện Như Xuân Tỉnh Thanh Hóa
7
việc xây dựng kế hoạch năm học một số trường Mầm non trên địa bàn huyện
Như Xuân - Tỉnh Thanh Hóa
III.NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu lý luận về công tác kế hoạch hoá trong GD- ĐT. Nghiên
cứu những vấn đề lý luận về biện pháp quản lý chuyên môn của Hiệu trưởng
nhằm nâng cao năng lực sư phạm cho giáo viên mầm non .
Nghiên cứu thực trạng việc xây dựng kế hoạch năm học ở trường Mầm
non Yên lễ huyện Như Xuân -Tỉnh Thanh Hóa.Tìm hiểu, phân tích thực
trạng các biện pháp quản lý chuyên môn của hiệu trưởng một số trường mầm

non ở Như Xuân -Tỉnh Thanh Hóa
Đối chiếu rút ra ưu, nhược và đề xuất một số biện pháp quản lý chuyên
môn của hiệu trưởng nhằm nâng cao năng lực của Hiệu trưởng trong việc
xây dựng kế hoạch năm học . Nghiên cứu cơ sở lý luận về công tác kế hoach
và kế hoạch hóa trong trường Mầm non
IV.ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng nghiên cứu: Các biện pháp quản lý chuyên môn công tác kế
hoạch và kế hoạch hóa trong trường Mầm non Yên Lễ-Như Xuân-Thanh
Hóa
2.Khách thể nghiên cứu :Thực trạng và biện pháp đổi mới xây dựng kế
hoạch năm học của Hiệu trưởng trường Mầm non Yên Lễ,Như Xuân,Thanh
Hóa.
V.PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Do điều kiện và thời gian có hạn cũng như năng lực nghiên cứu của bản
thân nên tôi chỉ đi sâu nghiên cứu tìm hiểu về Thực trạng và biện pháp đổi
mới xây dựng kế hoạch năm học của Hiệu trưởng trường Mầm non Yên lễ-
huyện Như Xuân -Tỉnh Thanh Hóa trong những năm gần đây.Ngoài ra tham
khảo thêm việc xây dựng kế hoạch năm học của một số trường Mầm non
8
trên địa bàn huyện Như Xuân -Tỉnh Thanh Hóa (Trường Mầm non Thị trấn
Yên Cát,trường Mầm non Cát Tân)
VI.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.
1.Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận
- Nghiên cứu các văn kiện, nghị quyết các cấp của Đảng, các văn bản chỉ
thị của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc xây dựng kế hoạch năm học.
- Nghiên cứu các tài liệu sư phạm có liên quan đến xây dựng kế hoạch
năm học.
2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp đàm thoại.

- Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi.
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
3.Phương pháp nghiên cứu hỗ trợ .
- Phương pháp thống kê toán học.Nhóm phương pháp thống kê toán học là
Đề tài sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lí các kết quả
nghiên cứu thu được.
VII.THỜI GIAN NGHIÊN CỨU
Từ: 19/9 đến 29/9 : Thu thập và xử lý các số liệu, thông tin.
29/9 đến 05/10 : Viết đề cương chi tiết.sơ bộ chương 1.
06/10 đến 20/10 : Viết sơ bộ chương 2 ,duyệt đề cương chi tiết.
21/10đến 25/10 : Viết sơ bộ chương 3,duyệt toàn bộ đề tài.
25/3 đến 27/10 : Viết chính thức,duyệt hoàn chỉnh
VIII.CẤU TRÚC ĐỀ TÀI:
Gồm 3 phần
*Phần I: Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
9
2. Mục đích nghiên cứu
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
4. Đối tượng nghiên cứu
5. Phạm vi nghiên cứu
6. Phương pháp nghiên cứu
7. Cấu trúc đề tài
Phần II: Nội dung
Chương 1
Cơ sở khoa học của công tác kế hoạch hóa trong trường Mầm non
Chương 2
Thực trạng đổi mới xây dựng kế hoạch năm học trong trườngMầm non
Yên lễ Như Xuân- Thanh Hóa

Chương 3
Đề xuất một số biện pháp đổi mới công tác xây dựng kế hoạch năm học
ở Trường Mầm non Yên lễ - Như Xuân- Thanh Hóa
Phần III: Kết luận và khuyến nghị
10
PHẦN 2: NỘI DUNG
CHƯƠNG I:
CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA CÔNG TÁC KẾ HOẠCH HÓA TRONG GIÁO
DỤC VÀ ĐÀO TẠO
1.CƠ SỞ LÝ LUẬN
Chất lượng giáo dục quyết định sự hình thành và phát triển nhân cách
con người. Có thể nói nhân cách con người trong tương lai như thế nào phụ
thuộc lớn vào sự giáo dục của trẻ trong trường mầm non.
Trường mầm non là ngôi nhà thứ hai của trẻ. Vì vậy cần nâng cao chất
lượng giáo dục trẻ toàn diện về Đức - Trí - Thể - Mỹ và lao động với nhiệm
vụ là cán bộ quản lý của nhà trường, chỉ đạo hoạt động chuyên môn, việc
xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực hiện theo kế hoạch, chỉ đạo thực hiện
kiểm tra, đánh giá sự phát triển về giáo dục của trẻ, phương pháp dạy của
giáo viên, đánh giá, khảo sát chất lượng giáo dục, xây dựng kỷ cương, nề
nếp trong nhà trường, phát huy tinh thần tự học, tự bồi dưỡng; Nâng cao
năng lực sư phạm, chỉ đạo thực hiện giáo dục một cách khoa học nhằm thực
hiện tốt nhiệm vụ giáo dục trẻ đáp ứng với yêu cầu đổi mới trong thời kỳ
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
1.1 Một số khái niệm liên quan.
Khái niệm: kế hoạch là gì?: "Trước tiên ta nên hiểu kế hoạch là toàn
bộ nói chung những điều vạch ra một cách có hệ thống với những công
việc,dự định làm trong một thời gian nhất định với cách thức trình tự,thời
hạn tiến hành."(Viện ngôn ngữ-Từ điển Tiếng việt - NXB Đà Nẵng,trung
tâm từ điển học 1997)
Khái niệm: kế hoạch hóa là gì: Kế hoạch hóa có nghĩa là xác định

mục tiêu,mục đích đối với thành tựu tương lai của tổ chức và con đường,
11
biện pháp,cách thức để đạt được mục tiêu đó.Có 3 nội dung chủ yếu cầu
chức năng kế hoạch hóa:
- Xác định,hình thành mục tiêu(phương hướng)đối với tổ chức.
- Xác định và đảm bảo(có tính chắc chắn,có tính cam kết)về các
nguồn lực của tổ chức để đạt được mục tiêu này.
- Quyết định xem những hoạt động nào là cần thiết để đạt được
mục tiêu đó.
+ Kế hoạch hóa là một chức năng quản lý công cụ quản lý được thể
hiện bằng 2 đặc trưng cơ bản là:
- Định hướng có lượng hóa ở mức độ cho phép.
- Giữ được trạng thái cân đối giữa các bộ phận cấu thành của nền
kinh tế (ở tầm vĩ mô)giữa các yếu tố sản xuất và vân hành của sản xuất(ở
tầm vĩ mô)trong từng thời kì.(Bộ KH&ĐT)
+ "Kế hoạch hóa là làm cho phát triển một cách có kế hoạch" [Viện
ngôn ngữ Từ điển Tiếng việt - NXB Đà Nẵng,trung tâm từ điển học
1997]hoặc" Kế hoạch hóa là quá trình chia nhỏ,sắp xếp các công việc cần
thiết để đạt mục tiêu một cách hiệu quả nhất"(Hà Sĩ Hồ những bài giảng về
quản lý)
Khái niệm: kế hoạch hóa giáo dục đào tạo là gì?: "Kế hoạch hóa
trong giáo dục với nghĩa rộng nhất là áp dụng sự phân tích có hệ thống và
hợp lí các quá trình phát triển giáo dục với mục đích làm cho giáo dục đạt
được các kết quả và có hiệu quả phù hợp hơn với những yêu cầu và nhiệm
vụ của người học và xã hội đặt ra."(Education Planning,Meexxico 1990)
Khái niệm: kế hoạch năm học là gì?: Kế hoạch năm học là một hệ
thống chương trình hoạt động của nhà trường trong một năm học nhằm thực
hiện các mục tiêu,nhiệm vụ của nhà trường cùng với các giải pháp,biện pháp
và điều kiện để thực hiện mục tiêu,nhiệm vụ đó.
12

Khái niệm:Lập kế hoạch là gì?: Lập kế hoạch là xây dựng các phương
án về mục tiêu và các hoạt động cụ thể của toàn bộ hệ thống trong một thời
gian nhất định nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra[ ĐH Kinh tế Quốc dân,Hà
Nội 1999]
1.2Vị trí,vai trò,tác dụng và tính chất đặc trưng và nguyên tắc
cơ bản của kế hoạch hóa trong giáo dục và đào tạo.
1.2.1 Một vài đặc điểm của giáo dục Mầm non
*Luật giáo dục năm 2005( sửa đổi).
Điều 18

. Giáo dục mầm non thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc,
giáo dục trẻ em từ ba tháng tuổi đến sáu tuổi.
Điều 19

.Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về
thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của
nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào học lớp một.
Điều 20

. Yêu cầu về nội dung, phương pháp giáo dục mầm non:
1. Nội dung giáo dục mầm non phải bảo đảm hài hoà giữa nuôi dưỡng,
chăm sóc và giáo dục, phù hợp với sự phát triển tâm sinh lý của trẻ em; giúp
trẻ em phát triển cơ thể cân đối, khoẻ mạnh, nhanh nhẹn; biết kính trọng, yêu
mến, lễ phép với ông bà, cha mẹ, thầy giáo, cô giáo và người trên; yêu quý
anh, chị, em, bạn bè; thật thà, mạnh dạn, hồn nhiên, yêu thích cái đẹp; ham
hiểu biết, thích đi học.
2. Phương pháp chủ yếu trong giáo dục mầm non là thông qua việc tổ
chức các hoạt động vui chơi để giúp trẻ em phát triển toàn diện; chú trọng
việc nêu gương, động viên, khích lệ.
Điều 21

. Cơ sở giáo dục mầm non gồm:
1. Nhà trẻ, nhóm trẻ nhận trẻ em từ ba tháng tuổi đến ba tuổi;
2. Trường, lớp mẫu giáo nhận trẻ em từ ba tuổi đến sáu tuổi;
3. Trường mầm non là cơ sở giáo dục kết hợp nhà trẻ và trường mẫu
giáo, nhận trẻ em từ ba tháng tuổi đến sáu tuổi.
13
Điểm b Khoản 2 Điều 22 được bổ sung như sau:".Thực hiện các
nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ theo chương trình giáo dục
mầm non: lập kế hoạch; xây dựng môi trường chăm sóc, giáo dục; tổ chức
các hoạt động và chịu trách nhiệm về chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo
dục trẻ; quản lý và đánh giá sự phát triển của trẻ em. Tham gia các hoạt động
khác của trường. Bảo đảm an toàn cho trẻ trong thời gian ở nhà trường, nhà
trẻ, nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập tư thục; tham gia công tác phổ cập giáo
dục mầm non cho trẻ em năm tuổi"
1.2.2Vị trí của kế hoạch hóa trong quản lý giáo dục và đào tạo.:Như
chúng ta đã biết, sự phát triển có kế hoạch, cân đối là một trong các quy luật
đặc thù hết sức quan trọng của nền kinh tế xã hội chủ nghĩa. Hệ thống giáo
dục là một bộ phận cấu thành của nền kinh tế quốc dân cho nên hệ thống
giáo dục cũng cần được phát triển một cách có kế hoạch giáo dục là một
chức năng cơ bản rất quan trọng của quản lý giáo dục và là cơ sở của quản lý
giáo dục. Đường lối giáo dục vạch ra các mục tiêu và nhiệm vụ tổng quát, kế
hoạch giáo dục có nhiệm vụ diễn tả các nhiệm vụ và mục đích đó thành mục
tiêu cần đạt tới trong từng thời kỳ. Song mọi kế hoạch đều mang tính “tác
chiến” nên nội dung kế hoạch không chỉ bao gồm mục tiêu mà phải bao gồm
cả phương tiện, biện pháp thức hiện để đạt được mục tiêu đó. Các nhà
nghiên cứu đã định nghĩa về kế hoạch và kế hoạch hoá một cách ngắn gọn
như sau:
“Kế hoạch hoá trong giáo dục, với nghĩa rộng nhất là áp dụng việc
phân tích hệ thống và hợp lý các quá trình phát triển giáo dục với mục đích

làm cho giáo dục đạt được các kết quả và có hiệu quả hơn, phù hợp với
những yêu cầu và nhiệm vụ của người học và xã hội đặt ra”. (8).
Có nhiều cánh định nghĩa khác nhau về kế hoạch và kế hoạch hoá
nhưng nói một cách chung nhất thì kế hoạch chính là dự kiến những việc cần
làm, ai làm, làm bằng cách nào, vào thời gian nào sao cho hiệu quả công
14
việc đạt tới mức cao nhất.Kế hoạch là chức năng đầu tiên trong 4 chức năng
của chu trình quản lý.
Chu trình đó được thể hiện qua sơ đồ sau:
Theo sơ đồ ta thấy, kế hoạch là chức năng đầu tiên của chu trình quản
lý. Nó có mối quan hệ mật thiết với các chức năng khác tạo nên một chu
trình khép kín từ khâu xây dựng kế hoạch đến tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra.
Trong quản lý kinh tế cũng như trong quản lý giáo dục, kế hoạch có
vai trò hết sức quan trọng. Không thể quản lý tốt nếu không có kế hoạch.
Nhiều lý thuyết gia cho rằng: “Kế hoạch là cái khởi nguyên của mọi hoạt
động, mọi chức năng quản lý khác. Họ ví kế hoạch như một chiếc đầu tàu
kéo theo các toa “tổ chức”, “chỉ đạo”, “kiểm tra” hoặc như cái thân cây sồi
trên đó có các chức năng “tổ chức”, “chỉ đạo”, “kiểm tra” đam cành, kết
nhánh”. Có thể sự ví von đó hơi quá nhưng nếu không có kế hoạch thì người
quản lý sẽ không biết tổ chức nhân sự và các nguồn lực khác như thế nào,
không biết chỉ dẫn, lãnh đạo người thuộc quyền mình ra sao để đạt được kết
quả như mong muốn. Không có kế hoạch không thể xác định đúng mục tiêu
cần đạt và sự kiểm tra sẽ trở thành vô căn cứ.
Có thể nói kế hoạch có ý nghĩa to lớn cả về lý luận và thực tiễn, cả tầm
vĩ mô và vi mô trong quản lý. Kế hoạch là chức năng cơ bản, quan trọng và
cũng là một chức năng bắt buộc trong quản lý nói chung và quản lý giáo dục
nói riêng.Trong trường học, muốn thực hiện tốt mục tiêu giáo dục - đào tạo
thì quản lý không thể không có kế hoạch. Kế hoạch giáo dục phổ thông
nhằm mục tiêu xây dựng nền tảng dân trí của đất nước, cung cấp giáo dục cơ
15

Lập kế hoạch
Chỉ đạo
Kiểm tra Tổ chức
I
bản cho mọi người dân. Việc xây dựng kế hoạch nhằm để phối hợp các hoạt
động trong tổ chức trường học khẳng định sự phát triển của một tổ chức
trong tương lai, đảm bảo cơ sở hợp lý cho hoạt động của tổ chức, kế hoạch
được xem là một công cụ quản lý. Chính bản kế hoạch là quyết định đầu tiên
của người quản lý để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục - đào tạo. Kế
hoạch giúp người quản lý hạn chế sự bất ổn định trong hệ thống trước những
thay đổi của mục tiêu, tạo khả năng thực hiện công việc một cách kinh tế,
tập trung sự cố gắng của mọi người vào mục tiêu và tạo điều kiện tối đa cho
người quản lý kiểm tra, đánh giá hoạt động của mọi người.
Khi xem cấu trúc hoạt động của trường phổ thông theo quan điểm hệ
thống, ta thấy ở trường phổ thông bao gồm các thành tố sau:
1. Mục đích. 5. Giáo viên.
2. Nội dung. 6. Học sinh.
3. Phương pháp. 7. Cơ sở vật chất.
4. Phương tiện. 8. Kết quả.
Các thành tố này tạo thành một hệ thống toàn vẹn, chúng tác động và
bổ sung cho nhau theo một quy luật nhất định. Muốn hoàn thành các mục
tiêu giáo dục thì phải điều hành tốt các hoạt động của các thành tố trên cơ sở
các mối quan hệ chặt chẽ có tác động hỗ trợ cho nhau cùng phát triển. Chính
vì vậy, việc xây dựng kế hoạch được xem là một chức năng nền tảng nhằm
định hướng cho quản lý giáo dục đi đến đích và đạt được kỳ vọng như mong
muốn.
1.2.3 Vai trò của kế hoạch hóa trong quản lý giáo dục và đào tạo
- Hạn chế sự không ổn định trong hệ thống trước những thay đổi của
môi trường.
-Tạo khả năng thực hiện kế hoạch một cách tinh tế.

- Tập trung sự cố gắng của mọi người vào mục tiêu.
16
- Tạo điều kiện cho người quản lý kiểm tra,đánh giá thực hiện của
mọi người trong nhà trường.
-Người quản lý nhớ có kế hoạch sẽ biết quản lý,biết tổ chức chỉ dẫn
lãnh đạo cấp dưới hoạt động một cách chắc chắn với những kì vọng đặt vào
kết quả mong đạt tới.
- Nếu không có kế hoạch người quản lý không xác định được tổ chức
của mình cụ thể là Trường học đi đúng hay chệch mục tiêu.Sự kiểm tra sẽ
trở nên vô căn cứ.
1.2.4Tác dụng của kế hoạch hóa trong quản lý giáo dục và đào tạo
Những người quản lý ít quan tâm đén lập kế hoạch,lý giải rằng tương
lai là cái chưa rõ và ít nhất cũng chưa xác định được chính xác việc đương
đầu với nó hãy để đến ngày mai.Nhất là khi các nhà quản lý đang bận rôn
với công việc ngày hôm nay thì họ ưu tiên giải quyết công iệc ngày hôm nay
để cho cái ngày mai chờ đợi.Như vậy lập kế hoạch hay xây dựng kế hoạch
có tác dụng gì cho các nhà quản lý.
 Xây dựng kế hoạch để phối hợp các hoạt động trong trường học.kế
hoạch tập trung vào thực hiện các mục tiêu của tổ chức.Sự phối hợp có thể
thực hiện nhờ những cách khác nhau,thông qua thông tin của những người
thực hiện,bằng các chuẩn mực và tiêu chuẩn văn hóa của một dân tộc,một
quốc gia hay một tổ chức qua sự giám sát của một lãnh đạo.
 Xây dựng kế hoạch để khẳng định sự phát triển của một tổ chức
trong tương lai.Lý do đầu tiên để xem xét trong tương lai một cách hệ thống
là biết được sự ảnh hưởng vào hiện tại của sự kiện tương lai.Xây dựng kế
hoạch là hệ thống(tổ chức trường học)trong một tương lai gần đối với kế
hoạch ngắn hạn và tương lai xa đối với kế hoạch dài hạn.
 Xây dựng kế hoạch để đảm bảo cơ sở pháp lý cho hoạt động của tổ
chức và tạo khả năng thực hiện các hoạt động một cách tinh tế.Khi xây dựng
17

kế hoạch chúng ta phải phân bổ các nguồn nhân lực một cách hợp lý và cân
đối,chú ý ưu tiên cho những hoạt động trọng tâm trọng điểm…
 Kế hoạch có tác dụng kiểm tra nên nó được xem như là một công
cụ quản lý.Kế hoạch tạo điều kiện cho người quản lý kiểm tra,đánh giá việc
thực hiện các hoạt động của cá nhân và tập thể trong tổ chức.
1.2.5Tính chất đặc trưng của kế hoạch hóa trong quản lý giáo dục và
đào tạo .
o Tính khái quát: Là tính tổng số học sinh trên địa bàn quản lý lấy đó
làm yếu tố để cân đối khái quát với khả năng kinh tế,nhân lực,cơ sở vật
chất,tính khái quát thường được xây dựng để xây dựng kế hoạch dài hạn.
o Tính tỉ mỉ cụ thể: Là những chỉ tiêu biện pháp cụ thể chính xác.Tính
tỉ mỉ thường dùng việc lâp kế hoạch ngắn hạn và làm kế hoạch hàng năm.
1.3Các nguyên tắc của kế hoạch hóa và lập kề hoạch
1.3.1Nguyên tắc của kế hoạch
*Nguyên tắc đảm bảo tính Đảng của kế hoạch: Kế hoạch đảm bảo cho
sự nghiệp chính trị: Nội dung là sự cụ thể hóa các chủ trương ,chính
sách,đường lối của Đảng,Nhà nước (từ Trung ương đến địa phương).Các
biện pháp của kế hoạch đảm bảo các chủ trương của Đảng được thực
hiện.Các chỉ tiêu biện pháp kế hoạch phải được bàn bạc và thông qua tổ
chức Đảng trước khi đưa ra quần chúng.
*Nguyên tắc phát huy dân chủ:
- Là nguyên tắc sáng tạo của quần chúng.Đảm bảo sự tối ưu
trong quan hệ tập trung dân chủ và dân chủ nhằm thực hiện dân chủ hóa
trường học.
- Xây dựng kế hoạch đảm bảo tính hai chiều,phát huy dân chủ và
sáng tạo quần chúng.
*Nguyên tắc khoa học, cụ thể, vừa sức:
18
Khoa học: Xây dựng kế hoạch phải gắn với tình hình phát triển kinh
tế của địa phương .Coi công tác điều tra cơ bản xuất phát từ căn cứ cụ thể, cố

gắng lượng hoá áp dụng nhiều thành tựu khoa học và việc tính toán các chỉ
tiêu.
Cụ thể: Kế hoạch lập ra các chỉ tiêu phải được định hướng vào công
việc, con người cụ thể , có phân công, phân nhiệm rõ ràng.
Ai làm?
Làm gì?
Làm như thế nào?
Khi nào làm
Vừa sức: Các chỉ tiêu đặt ra trong kế hoạch phải đạt ở mức phấn đấu
cao.
*Nguyên tắc pháp lệnh linh hoạt:
Pháp lệnh: Sau khi bản kế hoạch đã được cấp trên duyệt thì được trở
thành pháp lệnh buộc mọi người liên quan tới phải tuân thủ, phải chấp hành,
ai làm sai và không thực hiện phải chịu trách nhiệm.
Linh hoạt: Trong quá trình thực hiện kế hoạch ta nên dựa vào tình
hình thực tế khách quan để có thể điều chỉnh một vài điểm cho phù hợp.
Khi điều chỉnh phải có tổ chức, không tự tiện điều chỉnh theo hướng
phù hợp với tình hình thực tế của đơn vị mình để đảm bảo các tính chất của
kế hoạch
1.3.2.Nguyên tắc lập kế hoạch: Kế hoạch được xây dượng và trình bày
dưới nhiều hình thức khác nhau. Các nguyên tắc mà khi lập kế hoạch phải
tuân theo là:
*Mục đích của kế hoạch phải xây dựng rõ ràng: Nêu rõ những mục
đích hay nhiệm vụ cần giải quyết, mục tiêu hay kết quả mong muốn cần đạt
được các hoạt động hay công việc chi tiết cần thực hiện các nguồn nhân lực
cần thiết đã dược bàn bạc thống nhất và dẫn tới lợi ích rõ ràng.
19
*Lập kế hoạch phải dựa trên cơ sở khoa học và số lệu đáng tin
cậy: Các quyết định khi lập kế hoạch phải dựa vào phân tích vấn đề, xác
định những nguyên nhân, đánh giá các tác động của nhiều yếu tố theo

phương khoa học, dựa vào số liệu và dự báo đáng tin cậy.
∗ Kế hoạch phải đề ra phải đo đếm được khi triển khai thực
hiện. Muốn vậy phải có các chỉ tiêu chính xác, các dự báo hoặc chuẩn mực
rõ ràng để đo đếm các sản phẩm đầu ra.
∗ Các kế hoạch phải linh hoạt. Tức là kế hoạch phải phù hợp với
thay đổi môi trường,muốn vậy phải xây dựng nhiều tình huống để các hoạt
động của kế hoạch được tiến hành theo sự thay đổi đó.
∗ Kế hoạch cần có tính khả thi: Kế hoạch phải phù hợp với tình
hình thực tế, năng lực thực hiện và khả năng có thể của nguồn lực. Nếu kế
hoạch dựa vào những mong muốn chủ quan sẽ làm tổn hại đến các mục tiêu
khác và ảnh hưởng tới tất cả chức năng khác của quản lý.
∗ Mọi kế hoạch cục bộ của các bộ phận cần được lồng ghép
trong kế hoạch chung. Việc lồng ghép thể hiện sự thích ứng với mục đích và
nhiệm vụ của chương trình, thể hiện trong mối quan hệ ngang và dọc của
một tổ chức và trong sự tác động tương hỗ lẫn nhau giữa các kế hoạch cục
bộ.
∗ Kế hoạch phải được công khai hoá: Bằng cách cung cấp đầy đủ
thông tin cho các cơ quan có liên quan, các cấp thực hiện về những công
việc cụ thể, tiến độ, nguồn lực.
1.4. Các giai đoạn xây dựng kế hoạch:
1.4.1. Xây dựng kế hoạch năm học
a. Tiền kế hoạch
+Xác định nhu cầu và thu thập thông tin.
+ Xác định các thủ tục xây dựng kế hoạch
20
+ Thành phần nhóm xây dựng kế hoạch. Nhóm này có thể khởi thảo
hoặc tập hợp kế hoạch của cán bộ trong trường.
+ Thu thập, phân tích và sử lý thông tin phục vụ cho việc xây dựng kế
hoạch.
∗ Các loại chỉ thị, nghị quyết của các cấp đảng và Chính

quyền.
∗ Thành tích của nhà trường, kết quả thực hiện các chỉ tiêu
của năm học trước.
∗ Các số liệu về địa phương nơi trường đóng
+ Xác định nhu cầu : Số lượng trẻ em, phân bổ nhóm lớp, cơ sở vật
chất, tài chính.
∗ Dự báo, chuẩn đoán
+ Phân tích đánh giá thực trạng nhà trường (điểm mạnh, điểm yếu,
nguồn lực).
+ Phân tích tình hình môi trường xã hội để biết được các cơ hội cần
tận dụng các nguy cơ thách thức cần tránh.
+ Dự báo các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, chỉ tiêu phát triển dân
số địa phương nơi trường đóng và của khu vực (xã, huyện, thành phố, tỉnh).+
Dự báo chiều hướng phát triển về các chỉ tiêu cần có trong kế hoạch (chỉ tiêu
huy động trẻ, trẻ tiêu chăm sóc giáo dục ở các khối lớp, chỉ tiêu trẻ em 5- 6
tuổi sẽ lên lớp 1, chỉ tiêu về xây dựng cơ sở vật chất ).
+ Dự báo các hoạt động của nhà trường nhằm góp phần thực hiện các
mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
b. Xây dựng kế hoạch sơ bộ.
 Xây dựng hệ thống mục tiêu, chỉ tiêu cần đạt được.
 Xây dựng các điều kiện cần thiết (nhân lực, trang thiết bị,
phương tiện tài chính) cho kế hoạch.
21
 Dự thảo các phương án, dự án về kế hoạch. Trong kế hoạch sơ bộ
ta có thể đề xuất nhiều phương án khác nhau để lựa chọn.
c. Xây dựng kế hoạch chính thức.
 Trên cơ sở của kế hoạch sơ bộ, tiến hành xây dựng kế hoạch
chính thức. Có thể chọn một trong các phương án tổng hợp các phương án
đã được nêu ra ở bước xây dựng kế hoạch sơ bộ.
 Cho thảo luận tập thể (cán bộ cốt cán, toàn thể cán bộ nhân viên,

giáo viên của trường, có thể thông qua hội nghị cán bộ viên chức đầu năm
học).
 Xét duyệt cấp trên (phòng giáo dục, Sở giáo dục, chính quyền địa
phương ). Sau khi được duyệt thì tiến hành tổ chức thực hiện kế hoạch.
1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch.
 Phân công thực hiện, sắp xếp nhân lực, phân bổ kinh phí và các
điều kiện vật chất cho việc thực hiện kế hoạch. Cần chú ý các hoạt động có
tính ưu tiên.
 Lập phương trình hoạt động (tức là kế hoạch cụ thể) cho việc
thực hiện các việc đã nêu trong kế hoạch. Phần này có thể sử dụng các sơ đồ
Gantt PERT để vạch ra kế hoạch thực hiện.
 Giao kế hoạch cho các bộ phận: Truyền đạt, giải thích cho các bộ
phận, cá nhân thực hiện kế hoạch.
 Giao quyết định thực hiện kế hoạch.
1.4.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch
22
Hoạch định Kiểm soát
(Chu trình hoạch định - kiểm soát cơ bản)
Chỉ đạo thực hiện kế hoạch trong trường mầm non là một hoạt động
thường xuyên liên tục và được tiến hành trong suốt cả năm học. Đối với hiệu
trưởng phải được tổ chức chỉ đạo trên tất cả các hoạt động của nhà trường.
Trong phần nghiệp vụ quản lý trường mầm non, những chỉ đạo cơ bản là chỉ
đạo các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ từ 18-72 tháng tuổi.
Ví dụ: Chỉ đạo các hoạt động dạy trong lớp, các hoạt động giáo dục
ngoài trời, các hoạt động chăm sóc trẻ Chỉ đạo kiểm tra giám sát quá trình
thực hiện kế hoạch để quản lý và điều chỉnh. Trong bước chỉ đạo người ta
thường sử dụng phương pháp gọi là: "Chu trình hoạch định - kiểm soát"
(như hình vẽ trên).
1.4.4. Kiểm tra đánh giá.
 Kiểm tra định kỳ để đánh giá tiến độ thực hiện kế hoạch. Trong

bước này sau khi kiểm tra và đánh giá sơ bộ, nếu thầy cần thiết và điều chỉnh
kế hoạch .
 Kiểm tra giai đoạn cuối kì và đánh giá tổng kết kế hoạch và đây
là một trong những dữ liệu để xây dựng kế hoạch cho chu trình mới(giai
đoạn mới, năm học mới )
23
A
Lập kế hoạch
Điều chỉnh sự chệch
hướng của kế hoạch
đang thực hiện
B
Thực hiện kế hoạch
C
So sánh các kết quả
đạt được với kế hoạch
D
Tiến hành các hoạt
động điều chỉnh
1.5. Các phương pháp sử dụng trong việc xây dựng kế hoạch.
Để tính toán các chỉ tiêu kế hoạch,người ta sử dụng nhiều phương
pháp tính toán khác nhau.Sau đây là một số phương pháp cơ bản nhất còn
gọi là truyền thống không được áp dụng để tính toán nhu cấu trong kế hoạch.
1.5.1. Phương pháp định mức:Đây là một trong những phương pháp
tính toán chủ yếu trong khi lập kế hoạch. Việc xác định phương pháp này
cho phép và tuân thủ các tỷ lệ giữa nhu cầu và nguồn lực, so sánh chi phí và
kết quả.
Công thức: N= Qi x di x qi.
N : là nhu cầu
Qi : là khối lượng hoặc nhiệm vụ của hoạt động

di :là định mức sử dụng thứ i
qi: là quan hệ số giữa định mức thứ i so với định mức đạt chuẩn.
Định mức và sử dụng có thể là định mức tổng hợp hoặc định mức chi
tiết tuỳ theo khối lượng hoặc nhiệm vụ của hoạt động. Tuỳ theo tính chất của
mỗi cấp lập kế hoạch cũng như tuỳ thuộc từng loại hoạt động mà sử dụng
các loại định mức tổng hợp hoặc chi tiết.
Phương pháp định mức thường sử dụng để tính các nhu cầu về vật tư,
trang thiết bị, kinh phí. .v v.Chẳng hạn để tính nhu cầu cho một năm học
của một trường ta xét các tiêu chí:
Qi : là số lượng học sinh trong năm học của toàn trường
di :là định mức của nhà nước chi cho một học sinh của năm toàn khóa.
qi: là hệ số định mức quy định riêng biệt (theo đối tượng,theo vùng địa
lý).Trên cơ sở đó ta tính được kinh phí dùng cho kế hoạch năm học.
1.5.2. Phương pháp tiêu chuẩn định biên:Phương pháp này đòi hỏi sử
dụng một hệ thống các định mức có tiêu chuẩn, có căn cứ khoa học làm cơ
sở cho các tính toán kế hoạch người ta có thể tiến hành dựng mô hình hóa về
cán bộ chuyên môn cho đơn vị điển hình.Trên cơ sở nhiệm vụ ,khối lượng
24
công việc và đặc điểm trang thiết bị của đơn vị mà quy định biên chế,chỉ
tiêu.Sau khi lập xong biên chế,chỉ tiêu rút ra cho những quan hệ tỉ lệ mà định
mức chỉ tiêu cần thiết từ đó tính toán áp dụng cho toàn ngành.
Tiêu chuẩn định biên là nhu cầu nhân lực cần thiết của đơn vị chuẩn
hoạt động ,phương pháp tiêu chuẩn định biên thường sư dụng để tính nhu
cầu nhân lực cần thiết cho việc thực hiện các hoạt động.
Công thức: N=Đ x Tc x
T
Tsd
Trong đó: N : là nhu cầu
Đ : là số đơn vị chuẩn
Tc : là tiêu chuẩn định biên

Tsd:là thời gian mà đơn vị chuẩn hoạt động
T : là thời gian theo chế độ
5.1.3.Phương pháp tỉ lệ cố định: Thực tế hầu như mọi yếu tố trong
giáo dục đều biến động.Tuy nhiên có thể chọn một số bình quân nhiều năm
của một yếu tố nào đó trong giáo dục và coi đó là cố định.Từ các cố định
tương đối đó có thể tính ra các con số của những yếu tố khác.Đó là nội dung
của phương pháp tính tỉ lệ cố định.Phương pháp này thường dùng trong việc
tính toán các chỉ tiêu theo những quan hệ tỷ lệ.Việc xác định các tỉ lệ cần
chính xác và càng chi tiết thì mức độ tính toán càng chính xác.
Công thức N= Q
i
x h
i
N : Là nhu cầu
Qi : Là khối lượng hoặc nhiệm vụ
hi: Là tỉ lệ cần thiết
Trong xây dựng kế hoạch ở tầm vĩ mô và dài hạn, phương pháp này
dùng để tính nhu cầu cán bộ chuyên môn trên cơ sở cán bộ định mức chuyên
25