1
PHÒNG GD - ĐT QUẬN CẦU GIẤY
TRƯỜNG MẦM NON HOA HỒNG
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số biện pháp phát triển thẩm mỹ cho trẻ Mẫu giáo bé
thông qua hoạt động tạo hình ở Trường Mầm non Hoa Hồng
Lĩnh vực/ Môn: Giáo dục mẫu giáo
Tên tác giả: Nguyễn Thị Dung
Giáo viên mẫu giáo
Tài liệu kèm theo:
NĂM HỌC 2012 - 2013
2
Mục lục
I.Đặt vấn đề
Trang
2
II.Giải quyết vấn đề
1. Cơ sở lí luận và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu
2. Thực trạng những vấn đề tồn tại trong quá trình thực hiện tổ chức
dạy trẻ hoạt động tạo hình ở trẻ Mẫu giáo bé
3. Một số biện pháp phát triển thẩm mỹ cho trẻ mẫu giáo bé thông qua
hoạt động tạo hình.
4- Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
3
3
4
5
17
III Kết luận và khuyến nghị
1.Kết luận chung
2. Khuyến nghị
18
18
19
3
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THẨM MỸ CHO TRẺ
MẪU GIÁO BÉ THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH Ở
TRƯỜNG MẦM NON HOA HỒNG
I - Đặt vấn đề
Phát triển thẩm mỹ là một trong những nội dung quan trọng trong những nội
dung quan trọng của giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ, là việc cần phải tiến hành
một cách nghiêm túc từ lứa tuổi mẫu giáo, có thể coi trẻ mẫu giáo là thời kỳ “
hoàng kim” của giáo dục thẩm mỹ. Ở lứa tuổi này tâm hồn trẻ rất nhạy cảm và dễ
xúc động với thế giới xung quanh, trí tưởng tượng của trẻ bay bổng, phong phú.
Trẻ thường nhạy cảm với những thay đổi và tác động của môi trường cảnh vật
xung quanh: có nhiều màu sắc, những đồ chơi ngộ nghĩnh, bức tranh, hình ảnh
sinh động… năng khiếu nghệ thuật và khả năng thẩm mỹ cũng được xuất hiện ở
lứa tuổi này. Do đó, giáo dục thẩm mỹ cần được bồi dưỡng ngay từ tuổi mẫu giáo
để định hướng và ươm mầm cho trẻ phát triển năng khiếu thẩm mỹ nghệ thuật
trong tương lai.
Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động nghệ thuật. Hoạt động tạo
hình đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển thẩm mỹ của trẻ. Hoạt động
này giúp trẻ có điều kiện thuận lợi nhất để phát triển cảm giác, tri giác thẩm mỹ,
giúp trẻ nhận ra màu sắc, hình dạng, đường nét, tỷ lệ, sự sắp xếp trong không
gian…nhận thấy được cái đặc trưng và nét đẹp trong sự vật, hiện tượng mà trẻ
miêu tả, từ đó buộc trẻ phải tư duy và quá trình đó làm phát triển óc tưởng tượng
sáng tạo, ham muốn tạo ra cái đẹp, là yếu tố góp phần giúp trẻ phát triển nhân
cách theo yêu cầu giáo dục toàn diện. Trong các lứa tuổi của trẻ mẫu giáo, lứa
tuổi mẫu giáo bé được coi là quan trọng nhất, lứa tuổi thuận lợi nhất để tạo tiền
đề và phát triển khả năng thẩm mỹ đầu tiên của trẻ đặc biệt là thông qua hoạt
động tạo hình. Đó là lý do tôi chọn đề tài “ Một số biện pháp phát triển thẩm mỹ
cho trẻ 3 tuổi thông qua hoạt động tạo hình ở trường Mầm non Hoa Hồng ”.
II. Giải quyết vấn đề
1. Cơ sở lí luận và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu
* Cơ sở lý luận
Thứ nhất, theo nghiên cứu của tâm lý lứa tuổi - tâm sinh lí của trẻ 3 tuổi -
giai đoạn đầu tuổi mẫu giáo, vận động của trẻ còn ở mức độ thấp các kỹ năng
thao tác ban đầu còn hạn chế, vụng về như thao tác cắt, dán, cầm bút Đồng
thời, trẻ mới rời gia đình đến lớp với cô với bạn, lúc này môi trường sống, sinh
hoạt của trẻ rộng hơn, mọi sự vật hiện tượng xung quanh trẻ còn rất mới lạ, còn
khó khăn trong việc thích ứng.
Thứ 2, vốn ngôn ngữ của trẻ còn quá ít. Trẻ còn khó khăn trong diễn đạt
nguyện vọng của mình bằng ngôn ngữ mạch lạc. Vì vậy hoạt động tạo hình
chính là một thứ ngôn ngữ riêng để trẻ biểu lộ tình cảm, tiếng nói của mình với
mọi người xung quanh, thể hiện tình cảm của mình qua các sản phẩm. Chính từ
các hoạt động đó sẽ làm phát triển tình cảm thẩm mỹ của trẻ.
4
* Cơ sở thực tiễn:
Tuổi mầm non trẻ ham thích được tham gia vào hoạt động tạo hình nhất là
việc sử dụng bút màu tạo thành sản phẩm theo ý của trẻ, bút lông sử dụng màu
nước, dùng giấy để xé, vò… theo ý của trẻ để tạo ra những sản phẩm mà trẻ
thích, dùng đất để nặn thành các đồ vật, con vật mà trẻ yêu thích…chính từ các
sản phẩm trẻ tạo ra, trẻ đặt tên gọi ,và tưởng tượng ra những gì trẻ thích, từ đó
làm nảy sinh tình cảm yêu cái đẹp, hướng tới cái đẹp đây là yếu tố cần thiết góp
phần phát triển toàn diện cho trẻ .
2. Thực trạng những vấn đề tồn tại trong quá trình thực hiện tổ chức
dạy trẻ hoạt động tạo hình ở trẻ Mẫu giáo bé
2.1. Thuận lợi
- Trường mầm non Hoa Hồng là trường có bề dày thành tích, Ban giám
hiệu nhà trường có trình độ chuyên môn cao và có nhiều kinh nghiệm quản lý,
đội ngũ giáo viên trong trường 100% đạt chuẩn và trên chuẩn, nhiệt tình, tâm
huyết với nghề.
- Trường thường xuyên tổ chức các hoạt động cho giáo viên dự giờ rút kinh
nghiệm lẫn nhau trong đó có lưu ý đến việc tổ chức hoạt động tạo hình ở các độ tuổi.
- Bản thân tôi được giảng dạy trong môi trường tương đối đầy đủ về cơ sở
vật chất về môi trường, đồ dùng học tập, phụ huynh quan tâm và kết hợp chặt
chẽ với nhà trường, giáo viên.
- Được sự chỉ đạo sát sao của tổ chuyên môn, với lòng nhiệt tình yêu trẻ
được hàng ngày tiếp xúc cùng trẻ, thảo luận, trò chuyện, tôi đã rút ra nhiều kinh
nghiệm cho bản thân.
- Lớp có 4 cô, trình độ đạt chuẩn và trên chuẩn đều có kinh nghiệm chăm
sóc, giáo dục trẻ. Bốn đều nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, có khả năng sáng tạo,
tổ chức nhiều hình thức trò chơi phong phú, thường xuyên thay đổi các hình
thức dạy linh hoạt, hấp dẫn mới lạ đối với trẻ.
- Giáo viên ở lớp phối kết hợp và thống nhất phương pháp, biện pháp dạy trẻ.
- Nhà trường đã có các lớp cung ứng dịch vụ nên có điều kiện thuận lợi
trong chăm sóc các trẻ nói chung và các hoạt động giáo dục thẩm mỹ cho trẻ,
đặc biệt là hoạt động tạo hình
2.1. Khó khăn
Cơ sở vật chất của Trường đã xuống cấp, học sinh đông 47 cháu nên các
góc dành cho hoạt động tạo hình còn hạn chế.
Quá trình tổ chức còn nặng về kết quả sản phẩm, nhiều khi cô chưa thực
sự chú ý rèn kỹ năng tạo hình cho trẻ hay khả năng tạo cảm hứng cho trẻ khi học
tạo hình, tận dụng môi trường xung quanh để tạo cảm xúc thẩm mỹ cho trẻ còn
hạn chế.
Việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ từ trước tới nay vẫn theo
khuôn mẫu cứng nhắc.
5
3/4 số trẻ trong lớp chưa qua nhà trẻ nên kỹ năng cầm bút, tô vẽ chưa có.
Trẻ còn nhút nhát chưa tích cực hoạt động.
Ngôn ngữ của trẻ còn hạn chế, trẻ phát âm chưa rõ, chưa diễn tả được ý
hiểu của mình đối với người khác.
3. Một số biện pháp phát triển thẩm mỹ cho trẻ mẫu giáo bé thông
qua hoạt động tạo hình.
Qua quá trình thực hiện, chúng tôi đưa ra một số biện pháp sau:
3.1. Xây dựng môi trường trong lớp học và ngoài lớp học tốt để qua đó
cung cấp hiểu biết về cái đẹp, tạo cho trẻ có cảm xúc về cái đẹp.
Trang trí tạo môi trường nghệ thuật để gây cảm xúc, gây ấn tượng cho trẻ
về nghệ thuật tạo hình.
Tạo môi trường đẹp trong lớp là để khi trẻ đến lớp ấn tượng đầu tiên tác
động vào trẻ là toàn bộ sự bài trí, cách sắp xếp trang trí lớp học của bé. Bé quan
sát xung quanh xem lớp mình có khác nhà bé không? Có đẹp hơn nhà bé
không?
Với từng yêu cầu của chủ điểm, căn cứ vào cấu trúc phòng học của lớp
mình và đặc điểm tâm lí của trẻ ở độ tuổi mẫu giáo bé mà tạo môi trường nghệ
thuật xung quanh trẻ. Lớp đẹp, bố cục hợp lý, màu sắc bắt mắt sẽ kích thích giác
quan của trẻ tạo hứng thú cho trẻ vào lớp, khiến tinh thần của trẻ phấn chấn, trẻ
thích hoạt động và có ham muốn tạo ra các sản phẩm tạo hình đẹp giống của cô.
Khung cảnh cô và trẻ cùng trang trí ở cửa lớp dịp Noel
6
Mảng tường gây sự chú ý của trẻ khi đến lớp
Với môi trường trong lớp: Các mảng chính trong lớp như mảng chủ điểm,
các tiêu đề của các góc. Để gây ấn tượng cho trẻ tôi thường vẽ, thiết kế các hình
ảnh ngộ nghĩnh đáng yêu, có màu sắc đẹp, bố cục hợp lí và có tên thật gần gũi
với trẻ.
Các góc hoạt động như góc gia đình: Khi nói về gia đình thì góc trang trí
bằng màu hồng, có nhiều hình ảnh trái tim, tên góc thật gần gũi như Tổ ấm gia
đình, gia đình đầm ấm Hay góc xây dựng tôi lấy tên: Kiến trúc sư tí hon, công
trình xây dựng của bé có hình ảnh các bé hoặc các con vật đang chuyển các vật
liệu xây dựng. Còn phía mảng tường tôi thường làm bằng nhựa trong hoặc thảm
gai trong đó có các sản phẩm do chính tay trẻ làm để gài vào làm tranh trang trí
cho góc đó.
7
Để phát huy tối đa tác dụng của môi trường hoạt động sau khi chuyển chủ
điểm ta cần thay đổi nội dung chủ điểm mới. Tôi đã cùng trẻ thảo luận và đặt tên
cho chủ điểm mới và tên của góc chơi của mình. Nội dung của các góc tôi giới
thiệu cho trẻ về các sản phẩm bằng các ngôn ngữ nghệ thuật để tích luỹ cho trẻ
có vốn hiểu biết về nghệ thuật và say mê nghệ thuật. Từ đó kích thích lòng ham
muốn thích tham gia tạo sản phẩm nghệ thuật để có sản phẩm trang trí lớp học
của mình.
Để gây hứng thú cho trẻ trong góc tạo hình thì tuỳ theo từng chủ điểm tiến
hành mà tôi có thể chuẩn bị mảng cung cấp kiến thức, các nguyên vật liệu phù
hợp và phong phú về chủng loại.
VD: Giấy màu, tranh ảnh cũ, báo tạp chí sáp màu, màu nước, đất nặn, vải
vụn, len sợi, lá cây, cỏ hạt dưa, vỏ trứng…
8
Nguyên vật liệu thì giáo viên luôn để ở trạng thái mở giúp trẻ dễ lấy để sử
dụng khi vào hoạt động. Bên cạnh đó giáo viên chuẩn bị một bức tranh hay 1
sản phẩm tạo hình mà tôi đã cung cấp hoặc sắp cung cấp trên hoạt động chung
để làm mảng cung cấp kiến thức cho trẻ thu hút sự chú ý của trẻ trong các giờ
đón và trả trẻ, giờ hoạt động góc, kết hợp với lời gợi ý trẻ vào góc chơi. Từ đó
giúp trẻ được củng cố và làm quen kiến thức đó giúp trẻ tăng thêm vốn kiến
thức, kỹ năng hơn trong giờ hoạt động chung.
Với chủ đề: “ Thế giới động vật” ở góc tạo hình tôi nặn một số con vật
(Chó, gà, lợn, mèo, trâu, voi…) bày ở giá hoặc tranh một số con vật bằng các
thể loại như vẽ, xé dán, tô màu…để cung cấp kiến thức cho trẻ. Cũng có khi tôi
cho các trẻ mẫu giáo lớn hướng dẫn làm mẫu cho các em trong hoạt động góc để
trẻ học tập. Khi trẻ vào góc chơi hoặc giờ đón trả trẻ tôi thu hút gợi ý trẻ quan
sát những sản phẩm đó.
Trẻ lớp mẫu giáo lớn A1 hướng dẫn các em tô màu và cắt dán đông vật sống dưới nước
+ Góc tạo hình:
Khi làm những bức tranh, loại hoa, dán trang phục cho bạn kết hợp vừa
làm vừa giới thiệu. Sau đó cô yêu cầu trẻ kể lại những đặc điểm chung của nó,
nguyên liệu sử dụng để làm. Những trẻ chậm hay chưa làm được, cô hướng dẫn
tỉ mỉ về cách làm (xé, vẽ, chấm, tô màu ) kết hợp với động viên khuyến khích
trẻ.
Như vậy” khi giáo viên tiến hành cho trẻ thực hiện theo nhiều hình thức
khác nhau sẽ tạo cho trẻ cảm giác thoả mái, không gò bó, chán nản giúp trẻ sẽ
tích cực hoạt động sâu hơn trong góc chơi từ đó đối tượng cô định cung cấp
9
hoặc củng cố cho trẻ sẽ dần dần được hình thành trong tâm trí của trẻ. Từ đó sẽ
giúp trẻ phát triển khả năng, kỹ năng về tạo hình. Không những chỉ có góc tạo
hình mới phát huy khả năng tạo hình của trẻ mà ở các góc chơi khác giáo viên
cũng có thể rèn luyện kỹ năng về tạo hình cho trẻ.
+ Góc học tập:
Góc học tập là góc hoạt động mà qua đó trẻ có thể củng cố lại kiến thức
mà trẻ đã lĩnh hội qua các giờ hoạt động chung, Mặt khác, ở góc chơi này trẻ có
thể chơi, các trò chơi nhằm phát triển trí tuệ. Bởi vậy góc học tập chỉ thực sự có
hiệu quả khi có đồ dùng, đồ chơi.
Việc chuẩn bị đồ dùng cũng là một vấn đề mà giáo viên hết sức quan tâm.
Trước đây, do việc hình thành góc học tập chưa có nên đồ dùng chủ yếu là một
số hột hạt, sỏi Ngày nay, theo từng chủ điểm đồ dùng lại thay đổi khác nhau.
Để chuẩn bị cho từng chủ điểm tôi thường: lên chương trình trước các trò chơi
cho trẻ chơi ở từng chủ điểm đó để chuẩn bị
Trong góc học tập luôn có nội dung cung cấp cho trẻ cung cấp về toán và
môi trường xung quanh thông qua các môn học đó giáo viên thiết kế lựa chọn
các trò chơi, nội dung để củng cố cung cấp cho trẻ. Từ đó giáo viên có thể lồng
ghép rèn luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ.
+ Góc sách: Là một góc yên tĩnh nhất, khi vào góc sách trẻ được xem các
loại sách, tô vẽ, làm tranh chuyện, kể chuyện sáng tạo cùng cô kể về các đồ
dùng có liên quan tới chủ đề đang thực hiện thì giáo viên củng có thể nhẹ nhàng
đưa kiến thức, kỹ năng hoạt động tạo hình rèn thêm cho trẻ.
10
Như vậy ở trong mỗi góc chơi, nhóm chơi chỉ có một nhóm trẻ hoặc một cá
nhân tham gia hoạt động sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên muốn rèn trẻ cá
biệt yếu kém hoặc củng cố kỹ năng cho trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển hơn về khả
năng tạo hình.
Để tạo môi trường tốt vào tạo hứng thú cho trẻ , Cô có thể trang trí xen kẽ
trồng cây xanh, sắp xếp đồ dùng đồ chơi cho hợp lí để tạo môi trường thực sự
phù hợp với tâm lý của trẻ để trẻ hứng thú tham gia hoạt động tạo hình.
Như vậy, tạo môi trường hấp dẫn cho trẻ là một việc làm rất quan trọng
góp phần nâng cao chất lượng tạo hình cho trẻ. Giúp trẻ luôn có hứng thú, say
mê tham ra vào các hoạt động. Thông qua đó không chỉ nâng cao chất lượng tiết
học qua các chủ để mà còn nâng cao hiệu quả giáo dục thẩm mỹ cho trẻ em.
3.2. Dạy một số kỹ năng tạo hình đầu tiên cho trẻ.
Theo tâm lý học lứa tuổi và thực tiễn, Trẻ mẫu giáo bé tri giác sự vật hiện
tượng bằng tư duy trực quan hành động nên rất cần sự hỗ trợ của cô nên dẫn tới
kỹ năng tạo hình của trẻ còn yếu như: Kỹ năng cầm bút còn ngượng, nét vẽ tô
còn vụng, sử dụng đường nét vụng về. Trẻ chưa vẽ được nét gấp khúc mà chỉ
mới sử dụng nét thẳng, nét xiên để vẽ và tô màu. Chính vì vậy mà cô phải đưa ra
các biện pháp rèn kỹ năng tạo hình cho trẻ.
Để giúp trẻ làm được sản phẩm vấn đề đặt ra là cần dạy trẻ một số kỹ năng
cơ bản tạo hình cơ bản sau:
+ Kỹ năng cầm bút tạo ra các đường nét nghệ thuật: Đây là một thao tác
khó, đặc biệt với lứa tuổi này, khi chúng chưa được tiếp cần với bút, do đó khi
11
tiến hành cần kiến nhẫn, từ từ và khéo léo. Dạy trẻ từ những thao tác từ dễ đến
khó, dần dần sẽ hình thành các kỹ năng, kỹ xảo ở trẻ. Chẳng hạn lúc đầu, tập
cho trẻ cách cầm bút, vẽ theo ý thích rồi dần đến dạy những nét cơ bản
Khi trẻ đã cầm bút thành thạo thì hướng dẫn cho trẻ tập vẽ các bức tranh sáng
tạo theo ý thích của trẻ. ở giai đoạn này chưa đòi hỏi trẻ phải tạo được bức tranh
hoàn chỉnh mà chỉ yêu cầu trẻ tưởng tượng và đặt tên cho bức tranh của mình là
được.
+ Cho trẻ làm quen với bút lông, màu nước:
Sau khi trẻ cầm bút chì vẽ khá thành thạo, tôi thực hiện mức độ cao hơn là
cho trẻ làm quen với bút lông, màu nước. ở trẻ 3 tuổi việc sử dụng màu nước là
rất khó, xong thực tế tiếp xúc với trẻ tôi thấy việc cho trẻ sử dụng màu nước trẻ
rất hứng thú. Khi làm tôi tổ chức như sau:
Bước 1: Chọn và sử dụng màu sắc của màu nước đẹp nổi bật. Để gây hứng
thú cho trẻ hoạt động tôi cho trẻ hoạt động ngoài trời không gian thoáng đãng mát
mẻ , bước đầu cho trẻ chơi với màu , in bàn tay bàn chân, in đồ chơi, vẽ những
hình thù đơn giản như ông mặt trời, cỏ cây…
12
Trẻ dùng bút lông vẽ theo ý thích hình ảnh ông mặt trời
Bước 2: Tôi cho trẻ dùng bút lông vẩy màu hoặc phết màu. yêu cầu kỹ năng
trẻ làm: cầm bút chấm vào màu, gạt nhẹ vào mép hộp để màu không vung vãi
lung tung. Sau đó để cách mặt tờ giấy đến bút 1 khoảng cách từ 25 – 30 cm vẩy
nhẹ theo ý của trẻ, có thể đan xen các màu bằng các bút khác nhau. ở kỹ năng
này cô dạy trẻ có thói quen dùng bút nào màu ấy để tạo bức tranh có màu sắc
đẹp. Dùng các nguyên vật liệu chấm màu tạo ra sản phẩm: Dùng bánh mỳ để vẽ
tán lá cây, dùng bông tăm để chấm hoa nhí, dùng chổi quét sơn cỡ nhỏ để phẩy
cỏ cây, dùng bông để vẽ mây…
13
Bé Quang Minh đang sử dụng chổi quét sơn để chấm màu tạo thành tán lá cây
14
Các bé sử dụng bánh mỳ và bông chấm màu thành đám mây
+ Dạy trẻ kỹ năng nặn, xé, dán: Đối với trẻ 3 tuổi vận động tinh của trẻ phát
triển ở mức độ thấp. Vì vậy cần rèn luyện cho trẻ 1 số kỹ năng cơ bản sử dụng
đất để tạo ra sản phẩm. Giống như kỹ năng trên, chúng tôi dạy trẻ từ tập xé đơn
giản đến phức tạp, các thao tác xé khác nhau: xé thẳng, xé vụn, lân tay hình
tròn
Dạy trẻ kỹ năng phết hồ, đây là kỹ năng khó đối với trẻ 3 tuổi. Vì vậy khi
trẻ dán cô dạy trẻ kỹ năng đặt hình sắp xếp bố cục trước sau đó lật nên phết hồ ở
phía sau của giấy. Làm như vậy trẻ dễ thao tác và định hình được sản phẩm của
mình định làm ra nó.
Để dạy kỹ năng tạo hình, cần phải kiên nhẫn, tỉ mỉ dạy trẻ từng thao tác 1. Đây
là những kỹ năng khó đặc biệt trong lứa tuổi mẫu giáo bé. Khi mọi thao tác với trẻ
đều mới. Trong quá trình hướng dẫn cho trẻ cô phải nắm vững nguyên tắc hình
thành kỹ năng , kỹ xảo : Đi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp và kết hợp với
động viên khuyến khích cho trẻ. Cần phải cho trẻ làm nhiều lần cho thuần thục.
3.3. Sáng tạo sử dụng các học liệu, phế liệu dạy trẻ làm đồ chơi:
Mỗi hoạt động tạo hình tạo ra một sản phẩm đặc biệt. Trong sản phẩm nó
chứa đựng tâm hồn, cảm hứng của người tạo ra nó, nó còn là ngôn ngữ riêng để
biểu đạt tình cảm của người sáng tạo ra.
Ngoài những đồ dùng,đồ chơi có sẵn tôi tận dụng những nguyên vật liệu có
sẵn như: thùng cát tông, xốp, giấy báo, chai nhựa, hộp sữa chua, vải vụn, vỏ
ngao sò ốc hến, ống chỉ, que tăm… Tất cả những nguyên vật liệu đảm bảo an
15
toàn tính mạng, không gây độc hại, không sắc nhọn, không nặng nề đối với trẻ.
Từ những nguyên vật liệu trên tôi làm ra rất nhiều đồ chơi cho trẻ.
Để đạt được mục đích này, cần phải phát huy tính sáng tạo cho trẻ mọi nơi,
mọi lúc và với mọi vật liệu xung quanh. Nó không chỉ dạy trẻ sáng tạo, phát huy
khả năng tư duy, tưởng tượng mà còn dạy cách tiết kiệm cho trẻ. Do đó, giáo
viên cần tận dụng các học liệu có sẵn để dạy trẻ làm đồ chơi.
Tạo đồ chơi bằng nguyên liệu thiên nhiên
Cô cho trẻ sử dụng các nguyên liệu tự nhiên: rơm, lá khô, quả khô, các loại
hạt, sỏi… Những nguyên liệu đấy có thể do cô chuẩn bị cho trẻ hoặc trẻ tự tìm
và chuẩn bị để làm theo sáng tạo của trẻ.
Ví dụ: Giáo viên có thể sử dụng lá cây khô rụng ở sân trường ghép dán
thành các bức tranh theo tưởng tượng của trẻ, dán thành các bộ trang phục
Chủ đề phương tiện giao thông: dạy trẻ làm những chiếc tàu, thuyền
buồm… bằng lá cây, hoặc bằng giấy , báo dùng rồi
Tạo đồ chơi bằng nguyên liệu giấy
Cô hướng dẫn trẻ sử dụng nhiều loại giấy khác nhau như giấy màu, bìa
cứng … để tạo những loto, gấp hình gấp thuyền, máy bay, máy ảnh…
Tận dụng giấy báo cũ, giấy in phô tô…cho trẻ vo giấy, mỗi trẻ một ít xếp
chồng lên nhau có sự giúp đỡ của cô ( dùng hồ gắn kết giấy vo lại để tạo thành
hòn non bộ trang trí ở góc tạo hình rất đẹp).
Tận dụng giấy thừa, các tờ lịch cũ cô giúp trẻ đóng thành các quyển sách, sau
đó cho trẻ sưu tầm tranh ảnh cắt hoặc xé dán vào, mỗi trẻ cảm nhận cái đẹp riêng
về quyển sách mình được cô giúp đỡ làm, từ đó có cảm hứng sáng tạo ra những câu
chuyện kể cho cô và các bạn nghe. Cách làm này có tác dụng rất tích cực trong
quán trình hình thành tình cảm thẩm mỹ và phát triển ngôn ngữ độc thoại của trẻ 3
tuổi.
Hay vỏ hạt dưa, giấy màu vụn, vỏ sò, tất cũ cho trẻ cùng trang trí hình ảnh
cùng cô làm chủ điểm, hay cùng trẻ làm những con thú nhồi bông đáng yêu
Như vậy, để giúp trẻ tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình thì giáo viên
phải làm tốt công tác chuẩn bị, chuẩn bị từ tranh ảnh vật mẫu đến các nguyên
vật liệu phù hợp và đủ với số lượng cho tất cả mọi trẻ đều được tham gia hoạt
động. Có như vậy thì giờ hoạt động chung của cô mới đảm bảo, từ đó sẽ thu
được kết quả cao hơn. Tận dụng và sáng tạo những thứ sẵn có, những vật liệu
tưởng như bỏ đi nhưng lại luôn tạo hứng thú cho trẻ, giúp trẻ luôn động não suy
nghĩ, tưởng tượng. Nó không chỉ phát triển khả năng thẩm mỹ ở trẻ, còn nâng
cao tư duy ngôn ngữ trừu tượng, và rèn phẩm chất tiết kiệm và gọn gàng, sạch sẽ
ở trẻ. Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường ở trẻ.
3.4. Công tác giáo dục thẩm mỹ thông qua hoạt động tạo hình thông qua
việc kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường, lớp học với phụ huynh
16
Để nâng cao hoạt động tạo hình cho trẻ và để có sự giáo dục đồng bộ giữa
gia đình và nhà trường để giải quyết những khó khăn trong học tập. Để phụ
huynh hiểu thêm về hoạt động tạo hình giáo viên có thể tổ chức một số hoạt
động tạo hình ngoại khoá ngoài trời có mời phụ huynh tham gia để giúp phụ
huynh có nhận thức sâu sắc hơn về hoạt động này đồng thời giáo viên thường
xuyên gặp gỡ trao đổi với các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của hoạt động
tạo hình trong trường mầm non nói chung và đổi mới trẻ 3 tuổi nói riêng. Hoạt
động tạo hình không chỉ giúp trẻ khả năng thẩm mỹ, biết nhìn nhận cái đẹp và
đánh giá cái đẹp mà còn giúp trẻ rèn luyện đôi bàn tay khéo léo, vững chắc, linh
hoạt hơn tạo tiền đề cho các độ tuổi khác nhau.
Các bé lớp mẫu giáo bé cắm hoa tặng mẹ nhân ngày 8-3
17
Bên cạnh đó trước khi tiến hành các đề tài tạo hình tôi thường xuyên trao
đổi, thông báo với phụ huynh về các đề tài để phụ huynh có thể trò chuyện với
trẻ ở tại gia đình về các đề tài đó, từ đó giúp trẻ hiểu trước, hiểu sâu hơn , có
cảm xúc về đề tài từ đó trẻ sẽ hứng thú hoạt động khi cô đưa đề tài đó ra.
Thông báo với phụ huynh, nhờ họ giữ lại những vật liệu mà nhà không còn
sử dụng nhưng có thể sử dụng trong lớp học để phụ huynh giữ lại, mang đến lớp
để giúp cho các tiết học phong phú hơn, lại tiết kiệm được chi phí. Đồng thời,
giúp trẻ thấy được giá trị của các sản phẩm, giữ gìn cẩn thận và sáng tạo. Các
sản phẩm như các vỏ chai dàu gội, các đồ chơi cũ, các vỏ sò, các hộp vỏ bánh
hay các cuốn lịch cũ đều rất cần thiết trong các hoạt động trên lớp.
Biện pháp này đã giúp phụ huynh nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng
của môn học, từ đó tôi động viên khuyến khích mua thêm đồ dùng, giấy bút, vở
bé tập tô màu, tìm các hình ảnh sinh động trong sách báo, tạp chí để phụ huynh
có thể dạy trẻ. Nặn, tô màu, xé dán, chấm màu trang trí trên các tranh ảnh tạo
cho trẻ có kỹ năng hơn. Nhắc nhở phụ huynh trẻ nên động viên khuyến khích trẻ
kịp thời khi trẻ có sự cố gắng. Việc giáo dục trẻ không chỉ diễn ra ở trường mà
còn chính trong gia đình. Sự phối hợp giúp tạo điều kiện và môi trường tốt nhất
không chỉ cho trẻ học khả năng tạo hình mà hơn nữa giáo dục khả năng thẩm
mỹ sớm cho trẻ- một yếu tố quan trọng để hình thành nhân cách toàn diện cho
trẻ.
4- Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
Qua một thời gian áp dụng những biện pháp trên cùng với sự chỉ đạo của
ban giám hiệu nhà trường, sự hỗ trợ góp ý của các bạn đồng nghiệp trong nhóm
lớp, trong trường qua các buổi dự giờ. Lớp học của tôi đã thu hoạch được những
kết quả như sau.
4.1.
Về phía học sinh
STT
Nội dung Trước khi tác động Sau khi tác động
1
Trẻ hứng thú tham gia hoạt
động
25%
95%
2
Trẻ tạo ra được sản phẩm
40%
85%
3
Trẻ có kỹ năng tham gia vào
hoạt động tạo hình
20%
80%
4
Trẻ gọi được tên sản phẩm
10%
70%
Hình 1. Sơ đồ thể hiện sự thay đổi của trẻ trước và sau khi tác động.
1.
Trẻ hứng thú tham gia hoạt động tạo hình
2.
Trẻ có thể tạo ra sản
3.
Trẻ có kỹ năng tham gia hoạt động
4.
Trẻ có khả năng gọi tên sản phẩm
4.2.
Về phía giáo viên
-
Xây dựng được môi trường phong phú
từng tiết học và chủ điểm
- Ngày nâng cao
trình độ và kinh nghiệm tạo hình
học.
- Lớp học đư
ợc trang trí b
lần thay chủ điểm
-
Tiết kiệm được kinh phí cho lớp và thời gian cho cô
-
Tạo được niềm tin
đánh giá cao.
III Kết luận và khuyến nghị
1.K
ết luận chung:
Hoạt động tạo hình trong trường Mầm non là một trong những phương tiện
phát triển thẩm mỹ cho trẻ
hường tới cái đẹp trong cuộc sống
thân yêu,
hình ảnh cha mẹ
trẻ.Sự sáng tạo của trẻ
trong tạo hình
thức cái đẹp và thể hiện sự phong phú trong tâm hồn ngây thơ của trẻ
hỏi mỗi giáo viên chúng ta nói chung
chú ý .
Từ những kỹ năng cơ bản đầu tiên
mầu, giấy dán
giúp trẻ gần gũi và cảm nhận và có cảm xúc với cái đẹp và giúp
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
1
25
95
18
Trẻ hứng thú tham gia hoạt động tạo hình
Trẻ có thể tạo ra sản
phẩm
Trẻ có kỹ năng tham gia hoạt động
.
Trẻ có khả năng gọi tên sản phẩm
Về phía giáo viên
:
Xây dựng được môi trường phong phú
,
đa dạng phù hợp với nội dung của
từng tiết học và chủ điểm
.
trình độ và kinh nghiệm tạo hình
,
nâng cao chất lượng dạy
ợc trang trí bằng các sản phẩ
m của trẻ,
linh hoạt hơn trong
Tiết kiệm được kinh phí cho lớp và thời gian cho cô
.
Tạo được niềm tin
với phụ huynh và được Ban giám hiệu
III Kết luận và khuyến nghị
:
n chung:
Hoạt động tạo hình trong trường Mầm non là một trong những phương tiện
phát triển thẩm mỹ cho trẻ
, là cơ sở giúp
trẻ có lòng đam mê với nghệ thuật
hường tới cái đẹp trong cuộc sống
. Những đồ chơi, đồ vật,
đám mây
hình ảnh cha mẹ
, cô giáo
đều là đề tài yêu thích trong các bức vẽ của
trong tạo hình
,
bức vẽ sẽ trở thành phương tiện để trẻ nhận
thức cái đẹp và thể hiện sự phong phú trong tâm hồn ngây thơ của trẻ
hỏi mỗi giáo viên chúng ta nói chung
,
đặc biệt giáo viên dạy
Từ những kỹ năng cơ bản đầu tiên
: cầm bút,
sử dụng các chất liệu nước
giúp trẻ gần gũi và cảm nhận và có cảm xúc với cái đẹp và giúp
2 3 4
40
20
10
85
80
70
đa dạng phù hợp với nội dung của
nâng cao chất lượng dạy
linh hoạt hơn trong
mỗi
với phụ huynh và được Ban giám hiệu
, đồng nghiệp
Hoạt động tạo hình trong trường Mầm non là một trong những phương tiện
trẻ có lòng đam mê với nghệ thuật
,
đám mây
, ngôi nhà
đều là đề tài yêu thích trong các bức vẽ của
bức vẽ sẽ trở thành phương tiện để trẻ nhận
thức cái đẹp và thể hiện sự phong phú trong tâm hồn ngây thơ của trẻ
. Do đó, đòi
đặc biệt giáo viên dạy
3 tuổi nói riêng cần
sử dụng các chất liệu nước
,
giúp trẻ gần gũi và cảm nhận và có cảm xúc với cái đẹp và giúp
Trước khi thực hiên
Sau khi th
ự
c hi
ê
n
19
chúng bước đầu khám phá cuộc sống, trong môi trường mới rộng lớn hơn. Từ
ban đầu ngắm những bức tranh, trẻ đã biết tạo ra những sản phẩm theo cách thể
hiện riêng của mình. Đây là tiền đề đầu tiên, là yếu tố cần thiết để giúp trẻ tự tin
học tốt các hoạt động ở độ tuổi tiếp theo.
Để giúp trẻ học tốt, cảm thụ được cái đẹp , nâng cao chất lượng dạy học.
Mỗi giáo viên không ngừng nghiên cứu, học hỏi, tìm tòi sáng tạo và học hỏi
kinh nghiệm của các đồng nghiệp để không ngừng nâng trình độ chuyên môn và
kỹ năng sư phạm của mình. Bên cạnh việc rèn khả năng chuyên môn thì mỗi
giáo viên phải có tâm huyết với nghề, yêu trẻ, luôn kiên trì và khắc phục mọi
khó khăn trong hoạt động.
Để giáo dục toàn diện cho trẻ cần phối hợp với các lực lượng giáo dục. Gắn
chặt giữa nhà trường, lớp học với phụ huynh học sinh trong việc giáo dục trẻ.
Lứa tuổi mẫu giáo bé càng cần có sự gắn chặt giữa các lực lượng giáo dục này.
Từ thực tiễn sử dụng các biện pháp trên vào giảng dạy đạt kết quả tôi rút
ra một số bài học kinh nghiệm sau:
1.Để tạo được cảm xúc yêu vẻ đẹp của thiên nhiên xung quanh trẻ, phù hợp
với đặc điểm lứa tuổi mẫu giáo bé- lứa tuổi đầu tiên trẻ biết cảm thụ và khám
phá cái đẹp, bước đầu tiếp xúc với môi trường mới. Giáo viên cần tạo dựng môi
trường lớp học phong phú phù hợp với đặc điểm thực tế của lớp. Các giáo viên
phải kiên trì, tỉ mỉ và sáng tạo trong mọi tình huống luôn động viên và khuyến
khích sự hứng thú trẻ tham gia vào các hoạt động.
2. Giáo viên cần tạo cho trẻ sự tự tin vào bản thân. Cho trẻ thấy được vai
trò của chúng khi tham gia vào các hoạt động. Tạo cho trẻ có ấn tượng đẹp về
lớp học của mình. Khi trẻ tham gia mỗi hoạt động cần giúp trẻ hiểu về các hoạt
động và vai trò của mình và thu hút tất cả trẻ cùng tham gia.
3. Khi tiến hành luyện kỹ năng cho trẻ. Trẻ 3 tuổi mọi thao tác đều mới và
thực hiện khó khăn nên cần kiên trì, tỉ mỉ hướng dẫn trẻ từng động tác và tuân
theo quy luật trong rèn luyện kỹ năng: Tiến hành từ dễ đến khó, từ từ từng bước,
từ đơn giản đến phức tạp và tiến hành ôn luyện thường xuyên để hình thành kỹ
năng cho trẻ.
4. Tận dụng và sưu tầm các nguyên liêu sẵn có trong thiên nhiên, những đồ
dùng , phế liệu cũ có thể sử dụng được để làm đồ chơi sáng tạo cho trẻ hoạt
động.
5. Phối kết hợp với phụ huynh và nhà trường để có sự giáo dục đồng bộ.
Giúp cho phụ huynh hiểu được ý nghĩ và vai trò của hoạt động và cách thức
phối hợp với nhà trường để tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ phát triển toàn diện.
2. Khuyến nghị
- Ban giám hiệu tiếp tục tạo điều kiện cho giáo viên trong trường được đi
kiến tập, tham quan, dự các lớp tập huấn ở các cơ sở giáo dục mầm non khác
trong cả nước, các Trường quốc tế để giáo viên có cơ hội học hỏi thêm nhiều
20
kinh nghiệm tổ chức các hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo nói chung, mẫu
giáo bé nói riêng.
- Đầu tư kinh phí, thời gian đồng thời hướng dẫn, khuyến khích giáo viên
tích cực nghiên cứu, sáng tạo thêm nhiều học liệu mới, nhiều hoạt động mới,
hấp dẫn trẻ và có hiệu quả để phục vụ cho công tác giáo dục trẻ.
- Hàng năm tổ chức tốt hơn nữa hội thi giáo viên dạy giỏi, tổ chức các hội
nghị để giáo viên trình bày các kết quả nghiên cứu, sáng kiến của mình, thông
qua các sáng kiến kinh nghiệm, tổ chức giới thiệu các sáng kiến kinh nghiệm có
chất lượng để các giáo viên tham gia học hỏi, rút kinh nghiệm trong các hoạt
động giảng dạy nói chung, hoạt động tạo hình nói riêng qua đó nâng cao chất
lượng giảng dạy của các giáo viên trong nhà trường.
Trên đây là một số vấn đề tôi đưa ra để trao đổi cùng đồng nghiệp. Mỗi
giáo viên có thể có một phương pháp giảng dạy khác nhau. Do đó, rất mong sự
đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp và Ban giám hiệu để tôi tổ chức tốt hơn
cho trẻ trong hoạt động tạo hình, mà hơn nữa không ngừng năng lực giảng của
mình.
Xin chân thành cảm ơn !
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Cầu Giấy, ngày 16 tháng 03 năm 2013
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
Nguyễn Thị Dung