Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mac-Lê nin.

Bài giảng thảo luận Chủ nghĩa Mac-Lênin
Câu hỏi:Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức .
Để biết được vật chất và ý thức có mối quan hệ như thế nào
,trước hết ta phải biết khái niệm của nó.
I Khái niệm:
1 Vật chất .
-Vật chất là một phạm trù triết họcdùng để chí thực tại khách
quan,được đem lại cho con người trong cảm giác ,được cảm giác
của chúng ta chép lại chụp lạiphản ánh và tồn tại không lệ thuộc
vào cảm giác.
2 Ý thức :
-Ý thức là sự phản ánh hiện thực khách quan vào trong đầu óc con
người một cách năng đông sáng tạo
*Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức của các nhà triết
học trước Mac
-Chủ nghĩa duy tâm cho rằng ý thức là cái có trước còn vật chất là
cái có sau,không cái nào quyết định cái nào.
-Chủ nghĩa duy vật tầm thường cho rằng vật chtấ là cái có trước
còn ý thưc là cái có sau,vật chất quyết định ý thức ,nhưng họ chỉ
thấy có vậy thôi ,họ không thấy được vai trò tác động trở lại của ý
thức đối với vật chất .
II mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức của chủ
nghĩa Mac-Lê nin
1 Vai trò của vật chất đối với ý thức
• Vật chất là cái có trước còn ý thức là cái có sau
• Vật chất là nguồn gốc của ý thức
• Vật chất quyết định ý thức
• Ý thức la sự phản ánh đối với vật chất
*Để biết được vai trò của vật chất đối với ý thức như thế nào ta đi
sâu vào phân tích như sau:
-Vật chất là cái có trước còn ý thức là cái có sau

+Như ta đã biết ý thức chỉ có ở con người,ý thức là dạng vật chất
có tổ chức cao nhất ,đó là bộ óc người.Con người từ đâu mà có đó
là do mới quan hệ giữa con người và thế giới vật chất
Vd: Từ vượn ⇒ thành người .Đã trải qua một thời kì dài để nhận
thức đó là lao động và ngôn ngữ .
-Vật chất là nguồn gốc của ý thức hiện ở những mặt sau
+Vật chất là những tiền đề ,cơ sở nguồn gốc cho sự ra đời ,tồn tại
và phát triển của ý thức .Điều kiện vật chất như thế nào thì ý thức
như thế đó .Vì thế Phơ-Bach nói rằng ‘Người ở nhà lấu suy nghĩ
khác với người ở liều tranh “.Khi cơ sở vật chất ,điều kiện vật chất
thay đổi thì ý thức cũng thay đổi theo.
⇒Như vậy vật chất quyết định ý thức là quyết định cả nội
dung,bản chất và khuynh hướng vận động ,phát triển của ý thức .
Cơ sở vật chất ,điều kiện vật chất còn là nơi hình thành nên các
công cụ phương tiện,”nối dài “các giác quan của con người để
nhận thức thế giới
Vd:Kính hiển vi ,kính viễn vong nối dài thị giác của con người
Tàu vũ trụ giúp con người tìm hiểu mặt trăng và các tinh thể
khác .
Cơ sở vật chất ,điều kiện vật chất môi trường sống còn là nơi kiểm
nghiệm nhận thức của con người ,xác định nhận thức đúng ,bát bỏ
nhận thức sai
thế giới khách quan (thế giới vật chất ) thì Mac đã bác bỏ cái sai và
nhận thức ra một điều đó là thế giới này không phải là thế giới cùa
thần linh thượng đế
⇒Tất cả những điều trên chứng tỏ rằngtrong mối quan hệ giữa vật
chất và ý thức thì vật chất quyết định ý thức
2 Vai trò của ý thức đối với vật chất
-Triết học Mac-Lênin khẳng định ý thức do vật chất sinh ra.Song ý
thức có tác động to lớn đối với vật chất .

-Sự tác động của ý thức đối với vật chất thông qua hoạt động thực
tiễn của con người theo hai hướng :
+Ý thức phản ánh đúng hiện thực khách quan thì có tác dụng thúc
đẩy hoạt động thực tiễn của con người trong cải tạo thế giới .đi sâu
vào phân tích tìm hiểu ta có thể thấy rằng trong hoạt động thực tiễn
sự vật bao giờ cũng bộc lộ nhiều khả năng.Nhờ có ý thức ,con
người biết lựa chọn những khả năng thực tế phù hợp mà thúc đẩy
sự vật phát triển đi lên.
Vd:-Ngày xưa khi con người nhận thức theo con đường cách
mạng,có nghị lực ,có ý chí thì hành động con người phù hợp với
quy luật khách quanvà ta đã đánh lui được kẻ thù ,giúp đất nước
thoát khỏi ách thống trị thực dân.Và bây giờ cũng vậy khi con
người nhận thức nước ta đi theo con đường XHCN là đúng thì cho
dù nước ta có khó khăn đến đâu thì nước ta dân ta cũng sẽ cố gắng
vượt qua khó khăn đó .
-Như thời kì mới hội nhập WTO nông dân gặp rất nhiều khó
khăn nhưng họ vẫn đứng vững trên lập ttrường của mình và bây
giờ chẳng những họ vượt qua khó khăn mà họ còn trở nên giàu có .
+Ngược lại ý thức phản ánh sai hiện thực khách quan thì ngay từ
lúc đầu thì hành động con người đã đi ngược lại vớithực tiễn khách
quan.
Vd:Ngày xưa khi con người cho rằng theo cách mạng là tư tưởng
sai lầmthì bây giờ nước ta có thoát khỏi ách thống trị hay là lại
thêm nhiều ách thống trị khác nữa?.Hay như thời kì mới va nhập
WTO nông dân họ chĩ ,mới gặp chút ít khó khăn thì họ đã bỏ
cuộc ,thì họ cón phải đã thoát khỏi khó khăn hay chưa,hay là họ
gặp phải khó khăn nhiếu hơn nữa ?
⇒Như vậy bằng việc định hướng cho hoạt động của con người,ý
thức có thể quyết định hành động của con người,,hoạt động thực
tiễn của con người là đúng hay sai ,thành công hay thất bại hiuệ

quả hay không hiệu quả .
Tóm lại sau khi đã tìm hiểuvai trò của vật chất đối với ý thức và
sự tác động trở lại của ý thức đối với vật chất ,không ở đâu và
không bao giờ ý thức lại quyết định vật chất ,trái lại vật chất là
nguồn gốc của ý thứcnó quyết định nội dung và khả năng sáng
tạo của ý thức ;là điều kiện tiên quyết để thực hiện ý thức;ý thức
chì có khả năng tác động trở lại vật chất ,sự tác động ấy không
phải tự nhiên mà có mà phải thông qua hoạt động thực tiển của
con người.