Vận dụng lý luận về giá trị thặng dư vào điều kiện Việt Nam

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Lời mở đầu
Lịch sử loài ngời đã trải qua 5 chế độ xã hội: Nguyên thuỷ, phong
kiến, chiếm hữu nô lệ, t bản chủ nghĩa, chủ nghĩa xã hội. Mỗi chế độ đều
gắn một phơng thức sản xuất riêng, không chế độ nào giống chế độ nào.
Nếu xã hội chủ nghĩa là xã hội của dân, do dân và vì dân thì chủ nghĩa t
bản lại hoạt động theo kiểu bóc lột giá trị thặng d.
Vậy bằng những phơng pháp nào để bóc lột đợc nhiều giá trị thặng d dới
chủ nghĩa t bản và sự vận dụng để làm ra nhiều sản phẩm thặng d ở Việt
Nam.
Với những hiểu biết còn hạn hẹp về môn kinh tế chính trị Mác Lênin
nói chung và những hiểu biết về những giá trị thặng d dới chủ nghĩa t bản
nói riêng em không có tham vọng đa ra những nhận định mới mẻ chỉ mong
vận dụng đợc một phần nào kiến thức để chỉ ra trớc những biện pháp để
tăng cờng bóc lột giá trị thặng d và vận dụng vào điều kiện của Việt Nam.
Bài viết của em đợc chia làm 2 phần
I. Lý luận kinh tế chính trị về giá trị thặng d chớc chủ nghĩa t bản.
II. Vận dụng lý luận về giá trị thặng d vào điều kiện Việt Nam.
Em xin chân trọng cảm ơn thầy đã giúp đỡ em hoàn thành tốt bài tiểu
luận này.
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1. Giá trị thặng d là gì?
Giá trị thặng d là mục đích cuối cùng của bất cứ nhà t bản nào dới
chủ nghĩa t bản. Làm thế nào để thu đợc càng nhiều giá trị thặng d nhất? đó
là câu hỏi mà các nhà t bản luôn luôn đặt ra cho mình, và để trả lời câu hỏi
ấy nhà t bản sẽ làm bất cứ điều gì miễn sao thu đợc càng nhiều giá trị thặng
d càng tốt. Nhng một câu hỏi đợc đặt ra các nhà t bản sản xuất giá trị thặng
d bằng cách nào?. Cũng nh mọi chế độ khác quá trình sản xuất t bản chủ
nghĩa là một quá trình lao động, nhng mang tính đặc thù là quá trình sản
xuất ra của cải đồng thời cũng là sản xuất ra giá trị thặng d. Quá trình sản

xuất ra giá trị thặng d là quá trình sản xuất ra giá trị, nếu quá trình này
dừng lại tại một điểm mà giá trị mới tạo ra ngang bằng với giá trị sức lao
động thì chỉ sản xuất ra giá trị đơn giản. Nếu qúa trình này vợt qua điểm đó
sẽ có sản xuất ra giá trị thặng d, khi ngời công nhân lao động thì sức lao
động của họ đã bán cho nhà t bản từ đây ta có thể định nghĩa đợc giá trị
thặng d.
Giá trị thặng d là phần giá trị mới đổi ra ngoài giá trị sức lao động do
ngời công nhân sáng tạo ra và bị nhà t bản chiếm không.
2. Những biện pháp để tăng cờng bóc lột giá trị thặng d dới chủ
nghĩa t bản.
Để có khối lợng giá trị thặng d ngày càng lớn nhà t bản dùng nhiều
phơng pháp khác nhau tuỳ theo điều kiện kinh tế-kỹ thuật trong từng giai
đoạn phát triển của chủ nghĩa t bản. Tuỳ thuộc vào điều kiện kinh tế-kỹ
thuật trong tong giai đoạn phát triển của chủ nghĩa t bản các nhà t bản đã áp
dụng các biện pháp bóc lột giá trị thặng d khác nhau trong những thời kỳ
khác nhau và trong từng giai đoạn ấy xuất hiện các phơng pháp bóc lột giá
trị thặng d cơ bản trong giai đoạn phát triển kinh tế kỹ thuật của chủ
nghĩa t bản. Trải qua các giai đoạn phát triển kinh tế kỹ thuật các nhà t
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
bản đã áp dụng 2 biện pháp bóc lột giá trị thặng d cơ bản nhất đó là: giá trị
thặng d tuyệt đối và giá trị thặng d tơng đối.
Để tăng thêm giá trị thặng d mỗi nhà t bản đều tìm mọi cách làm thế
nào để tăng thêm phần lao động không đợc trả công cho công nhân. Vì
chúng ta biết rằng giá trị thặng d là một phần giá trị mới dôi ra ngoài giá trị
sức lao động mà ngời công nhân sáng tạo ra và bị nhà t bản chiếm không.
Vì vậy trớc khi xem xét đến 2 biện pháp bóc lột giá trị thặng d cơ bản của
chủ nghĩa t bản chúng ta cần xem đâu là phần lao động không đợc trả công
của công nhân, từ đó ta biết rõ hơn phơng pháp bóc lột giá trị thặng d của
chủ nghĩa t bản.

Chúng ta có thể phân chia ngày lao động của ngời công nhân ra làm
công.
Bộ phận:
+ Bộ phận thứ nhất là thời gian lao động cần thiết.
+ Bộ phận thứ hai là thời gian lao động thặng d.
Trong thời gian lao động cần thiết, ngời công nhân sáng tạo ra giá trị
sức lao động của mình tức là sáng tạo ra một lợng giá trị dủ bảo đảm cho
đời sống bản thân và gia đình họ. Nó cần thiết cho ngời công nhân và cũng
cần thiết cho nhà t bản.
Trong thời gian lao động thăng d, ngời công nhân sáng tạo ra giá trị
thặng d mà nhà t bản chiếm lấy.
Ngày lao động của ngời công nhân có thể phân chia theo sơ đồ sau:
1 2 3 4 5 6 7 8
|--------|--------|--------|--------|--------|--------|--------|--------|
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Thời gian lao động xã hội cần thiết Thời gian lao động thặng d
|---1---| giờ lao động
Sơ đồ đợc tính theo ngày lao động 8 giờ.
Bằng cách phân chia ngày lao động của công nhân nh trên, chúng ta
có thể đi sâu vào phân tích các phơng pháp bóc lột giá trị thặng d của các
nhà t bản dới chủ nghĩa t bản.
2.1 Giá trị thặng d tuyệt đối.
Phơng pháp bóc lột giá trị thặng d tuyệt đối đợc các nhà t bản áp
dụng trong những thời kỳ đàu chủ nghĩa t bản bằng cách kéo dài ngày lao
động một cách tuyệt đối trong lúc vẫn giữ nguyên thời gian lao động cần
thiết huặc tăng cờng độ lao động trong lúc ngày lao động không đổi. Tuy
nhiên phơng pháp này bị giới hạn ở chỗ:
Phơng a TGLDCT b TGLDTD c
Pháp SX 4h 4h

GTTD tuyệt 8
đối h 4
m= 100%=100%
Giả thiết: 4
-Ngày LĐ
biến đổi từ
3h đến 10h 10 a TGLDCT b TGLDTD c c
-TGLĐ cần h 4h (6h=4h + 2h)
thiết không
đổi 6
-TGLĐ m = 100% = 150%
thặng d 4
biến đổi
Trong phơng pháp bóc lột giá trị thặng d tuyệt đối các nhà t bản
không ngừng ding thủ đoạn kéo dài ngày lao động để bóc lột đợc thêm giá
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
trị thặng d vì vậy ngày lao động của công nhân không phải là 8 giờ mà có
khi là 12h, 13h một ngày nhiều khi tới 15h, 16h huặc hơn thế nữa tuy nhiên
việc kéo dài này cũng không thể vợt quá giới hạn đợc vì công nhân cũng
cần phải khôi phục lại sức lao động và cần có những nhu cầu về tinh thần
và xã hội. Nhng mặt khác cũng không thể rút ngắn đến chừng mực chỉ
ngang với giá trị thặng d xã hội cần thiết và do đó thời gian lao động thặng
d biến thành con số không. Nếu nh vậy sản xuất t bản chủ nghĩa sẽ bị chấm
dứt ngay. Do đó đi đôi với việc kéo dài ngày lao động chủ nghĩa t bản còn
áp dụng biện pháp là tăng cờng độ lao động, tuy nhiên đây cũng là một
hình thức tơng đơng với việc kéo dài ngày lao động.
Do đó việc quy định ngày lao động đợc quyết định bởi cuộc đấu
tranh giữa hai giai cấp công nhân và giai cấp t bản. Do hai giai cấp đều dựa
trên luật của trao đổi hàng hoá để giành lấy quyền quy định giờ lao động.

Do đó trong lịch sử các cuốc đấu tranh giữa hai giai cấp kéo dài từ thế kỷ
này sang thế kỷ khác để quy định ngày lao động, và một số ít nớc đã giành
đợc thắng lợi ngày làm 8h.
2.2 Giá trị thặng d tơng đối.
Phơng pháp này đợc áp dụng ở giai đoạn sau của chủ nghĩa t bản
bằng cách rút ngắn thời gian lao động cần thiết, do đó kéo dài tơng ứng thời
gian lao động thặng d khi ngày lao động không đổi bằng cách hạ thấp giá
trị sức lao động tức là tăng nguồn sức lao động trong những ngành sản xuất
t liệu ding sơ đồ dới đây:
5