Tập huấn chuyên đề Trò chơi dân gian

Chuyên đ : T ch c ề ổ ứ
Chuyên đ : T ch c ề ổ ứ
trò ch i dân gianơ
trò ch i dân gianơ




Sa Pa, 5-9/8/2010
Sa Pa, 5-9/8/2010



1.Trò ch i .Mít m t mít dai ơ ậ
* Cách ch i :ơ
-
Ch i theo nhóm, t hai em tr lên.M t ơ ừ ở ộ
em đ t cái que lên hòn đá r i tìm cách ặ ồ
đánh th t m nh cho que b n sang bên ậ ạ ắ
kia. M t em khác ch y theo b t que, ộ ạ ắ
n u b t đ c thì vào đánh que. N u ế ắ ượ ế
không b t đ c thì em đó ph i nh m ắ ượ ả ắ
m t cho em kia đánh văng chi c que đi ắ ế
n i xa, r i v a đi v a hát:ơ ồ ừ ừ

•
Mít m t mít daiậ
•
Là hai th mítứ
•

Vào làng xin th tị
•
Ra ch xin xôiợ
•
Chú ch ng nghe tôiẳ
•
Tôi b t m t chúị ắ
•
n đâu cho kínẨ
•
Bao gi lúa chín thì v .ờ ề

2. Trò ch i : R ng r nơ ồ ắ
•
Cách ch i:ơ
•
Các em x p thành hàng n i đuôi nhau, ế ố
em này n m vào thân áo c a em kia. C ắ ủ ả
đoàn v a đi d o vòng tròn v a hát đ i ừ ạ ừ ố
đáp:
•
- M t em đóng vai th y thu c:ộ ầ ố
•
R ng r n lên mâyồ ắ
•
Có cây núc nác
•
Có nhà hi n ninhể
H i thăm th y thu c ỏ ầ ố
Có nhà hay không?

•
- Th y thu c : Tr l i không có nhà (Đi ấ ố ả ờ
đâu đó…)
•
- C đoàn làm 2-3 l n nh v y . Đ n l n ả ầ ư ậ ế ầ
cu i cùng :ố
•
R ng r n lên mâyồ ắ
•
Có cây núc nác
•
Có nhà hi n ninhể
H i thăm th y thu c ỏ ầ ố
Có nhà hay không?
- Th y thu c tr l i : Có nhà . H i ta có ầ ố ả ờ ỏ
vi c gì ? TL : Ch a b nh cho con.ệ ữ ệ

•
Th y thu c : Nh ng ph i cho ta m t ầ ố ư ả ộ
khúc.
•
Cho ta khúc đ u – TL X ng s uầ ươ ẩ
•
Cho ta khúc gi a – TL máu meữ
•
Cho ta khúc đuôi – TLTha h th y đu iồ ầ ổ
•
* Ng i đ ng đ u đoàn dang tay che ườ ứ ầ
ngăn không cho th y thu c b t đ c . ầ ố ắ ượ

Đ n khi b t đ c thì thôi.ế ắ ượ

3. Trò ch i :Th đ a ba baơ ả ỉ
•
* Cách ch i : Ch i theo nhóm , càng đông ơ ơ
càng vui. Các em quây qu n nhau l i thành ầ ạ
vòng tròn và cùng nhau hát.
•
“ Th đ a ba baả ỉ
•
Ch b t đàn bàớ ắ
•
………………
•
Nhà y ph i ch u”ấ ả ị
•
Trong khi hát các em ch tay vào m t ỉ ộ
b n trong nhóm. Ng i đ c ch cu i ạ ườ ượ ỉ ố
cùng s làm đ a.ẽ ỉ

•
C nhóm t n ra ,x p thành hai hàng đ i ả ả ế ố
di n, gi a t ng t ng là m t con ệ ở ữ ưở ượ ộ
sông. Em làm đ a có nhi m v đ ng ỉ ệ ụ ứ ở
gi a sông và rình b t các b n ch y t ữ ắ ạ ạ ừ
bên b này sang bên b kai. Ch c n ‘’ đ a ờ ờ ỉ ầ ỉ
‘’tóm đ c đúng ng i đang qua sôngthì ượ ườ
ng i b b t s ph i làm thay b n đó ườ ị ắ ẽ ả ạ
làm đ a. Và l t ch i m i l i b t đ u.ỉ ượ ơ ớ ạ ắ ầ
•

Trò ch i t o cho các em s h i h p, ơ ạ ự ồ ộ
nhi u b t ng và rèn luy n cho các em ề ấ ờ ệ
đôi chân nhanh,ch y khéo đ tránh ạ ể
không b ‘’đ a’’ b t .V a ch y qua sông, ị ỉ ắ ừ ạ
các em các em v a reo hò h t s c vui ừ ế ứ
v . ẻ

4. Trò ch i : B khăn tayơ ỏ
•
Cách ch i: C nhóm quây qu n thành ơ ả ầ
vòng tròn. Sau đó c ra m t em đi xung ử ộ
quanh phía sau l ng các b n.Trong khi ư ạ
đó , các b n khác đ ng thanh hát:ạ ồ
Mùi xo mùi xoaả
Ta cho xu ng đ tố ấ
Đ a nào s ph tứ ợ ấ
S l i phía sauừ ạ
Đ a nào s đauứ ợ
Mau mau ch y tr nạ ố

L i d ng các b n không đ ý , em này s nh ợ ụ ạ ể ẽ ẹ
nhàng b khăn vào sau l ng c a 1 b n. Khi ỏ ư ủ ạ
ng i đ c b khăn bi t đ c đi u này thì ườ ượ ỏ ế ượ ề
ngay l p t c đ ng d y ch p l y khăn và đu i ậ ứ ứ ậ ộ ấ ổ
theo ng i v a b khăn v i đi u ki n ph i đu i ườ ừ ỏ ớ ề ệ ả ổ
theo vòng , không đ c đón đ u. Hay ch y ượ ầ ạ
ng c vòng. Còn em b đu i thì ch y th t nhanh ượ ị ổ ạ ậ
ng i vào ch tr ng c a b n đang đu i mình là ồ ỗ ố ủ ạ ổ
đ c . N u ng i b b khăn không bi t sau ượ ế ườ ị ỏ ế
l ng mình có khăn .Thì em b khăn ph i đi h t 1 ư ỏ ả ế

vòng r i l y khăn v t vào l ng ng i b b khăn ồ ấ ụ ư ườ ị ỏ
và ng i b b khăn s thua cu c và đ ng lên đi ườ ị ỏ ẽ ộ ứ
b khăn thay cho ng i th ng.ỏ ườ ắ

.
5.Trò ch i: C p cua b giơ ắ ỏ ỏ
* Cách ch i: Ch i theo nhóm nh t 3-5 em. M i ơ ơ ỏ ừ ỗ
em chu n b 10 viên s i và coi đó là nh ng con ẩ ị ỏ ữ
cua. Góp t t c s “ Cua” c a c nhóm l i ấ ả ố ủ ả ạ
thành 1 đ ng gi a sau đó các em ng i xung ố ở ữ ồ
quanh.
Sau khi o n tù tì, em nào th ng s đ c ả ắ ẽ ượ
ch i đ u tiên . Em đó s v c s cua và tung ơ ầ ẽ ơ ả ố
r i ra, làm nh cua đang ch y t tung, r i b t ả ư ạ ứ ồ ắ
đ u b t cua b vào gi , Hai tay úp cong vào ầ ắ ỏ ỏ
nhau cho khít đ làm gi còn hai ngón tr đ ể ỏ ỏ ể
du i th ng c p cua.Kh c p không đ r i, ỗ ẳ ắ ẽ ắ ể ơ
không đ c ch m vào cua khác. Th cua vào ượ ạ ả
gi t ng con m t. N u r i coi nh b thua và ỏ ừ ộ ế ơ ư ị
ng i khác ti p t c. Cu i cùng đ m ai có s ườ ế ụ ố ế ố
cua nhi u nh t s chi n th ngề ấ ẽ ế ắ

6.Trò ch i: Mèo đu i chu tơ ổ ộ
* Cách ch i: T p h p l p thành vòng tròn, tay dang ngang và ơ ậ ợ ớ
n m l y bàn tay c a nhau t o thành l “h ng” đ cho ắ ấ ủ ạ ỗ ổ ể
“Mèo” và “ Chu t” đu i nhau.ộ ổ
• Ch n 1 em làm mèo, 1 em làm chu t đ ng cách nhau 3m ọ ộ ứ
trong vòng tròn. Cu c ch i b t đ u , các em n m tay nhau ộ ơ ắ ầ ắ
v a l c l v a hát:ừ ắ ư ừ
“ Mèo đu i chu tổ ộ

M i b n ra đâyờ ạ
Tay n m ch t tayắ ặ
Đ ng thành vòng r ngứ ộ
Chu t lu n l h ngộ ồ ỗ ổ
Ch y vôi ch y mauạ ạ
Mèo đu i đ ng sauổ ằ
Tr n đâu cho thoát” Khi ti ng thoát v a r t ố ế ừ ứ
thì chu t b t đ u ch a qua các l h ng, khi đó mèo l p ộ ắ ầ ỵ ỗ ổ ậ
t c đu i theo yêy c u chu t ch y l nào thì mèo ph i ứ ổ ầ ộ ạ ỗ ả
ch y đ ng vào l đó. Khi nào Mèo ch m nh đ c vào ạ ứ ỗ ạ ẹ ượ
chu t thì khi đó mèo s tr thành chu t và ng c l i ộ ẽ ở ộ ượ ạ
Chu t thành mèo và ti p t c đu i nhau…ộ ế ụ ổ

7. Trò ch i: Ch ng đ ng ch ng đeơ ồ ố ồ
• Chu n b : K 3-4 Vòng tròn đ ng kính 2-3mẩ ị ẻ ườ
• Cách ch i :Ch i theo nhóm, m i nhóm t . 4-6 em . Các ơ ơ ỗ ừ
em đ ng thành vòng tròn ( Theo vòng đã v ) tay m m ứ ẽ ắ
thành n m đ m, tay em này ch ng lên tay em kia theo ắ ấ ồ
chi u cao d n. Sau đó c ra m t em v a hát v a ch ề ầ ử ộ ừ ừ ỉ
l n l t vào n m tay c a t ng b n:ầ ượ ắ ủ ừ ạ
“Ch ng đ ng ch n đeồ ố ồ
Con chim lè l iưỡ
Nó ch ng i nàoỉ ườ
Nó ch ng i này.”ỉ ườ
Ti ng cu i cùng c a bài hát r i vài tay ai ng i đó vùng ế ố ủ ơ ườ
d y đu i b t .Còn các em khác nhanh chóng ch y t n ậ ổ ắ ạ ả
ra đ tr n. Em nào b b t s thay th b n mình làm ể ố ị ắ ẽ ế ạ
ng i đu i b t.ườ ổ ắ

•

8. Trò ch i Ô ăn quan.ơ
* Chu n bẩ ị
•
Bàn ch i: bàn ch i Ô ăn quan k trên m t m t b ng ơ ơ ẻ ộ ặ ằ
t ng đ i ph ng có kích th c linh ho t mi n là có ươ ố ẳ ướ ạ ễ
th chia ra đ s ô c n thi t đ ch a quân đ ng th i ể ủ ố ầ ế ể ứ ồ ờ
không quá l n đ thu n ti n cho vi c di chuy n quân, ớ ể ậ ệ ệ ể
vì th có th đ c t o ra trên n n đ t, v a hè, trên ế ể ượ ạ ề ấ ỉ
mi ng g ph ng Bàn ch i đ c k thành m t hình ế ỗ ẳ ơ ượ ẻ ộ
ch nh t r i chia hình ch nh t đó thành m i ô ữ ậ ồ ữ ậ ườ
vuông, m i bên có năm ô đ i x ng nhau. hai c nh ỗ ố ứ Ở ạ
ng n h n c a hình ch nh t, k hai ô hình bán nguy t ắ ơ ủ ữ ậ ẻ ệ
ho c hình vòng cung h ng ra phía ngoài. Các ô hình ặ ướ
vuông g i là ô dân còn hai ô hình bán nguy t ho c vòng ọ ệ ặ
cung g i là ô quan. ọ
•
Quân ch i: g m hai lo i quan và dân, đ c làm ho c ơ ồ ạ ượ ặ
thu th p t nhi u ch t li u có hình th n đ nh, kích ậ ừ ề ấ ệ ể ổ ị
th c v a ph i đ ng i ch i có th c m, n m nhi u ướ ừ ả ể ườ ơ ể ầ ắ ề
quân b ng m t bàn tay khi ch i và tr ng l ng h p lý ằ ộ ơ ọ ượ ợ
đ kh i b nh h ng c a gió. Quan có kích th c l n ể ỏ ị ả ưở ủ ướ ớ
h n dân đáng k cho d phân bi t v i nhau. Quân ch i ơ ể ễ ệ ớ ơ
có th là nh ng viên s i, g ch, đá, h t c a m t s lo i ể ữ ỏ ạ ạ ủ ộ ố ạ
qu ho c đ c s n xu t công nghi p t v t li u ả ặ ượ ả ấ ệ ừ ậ ệ
c ng mà ph bi n là nh a. S l ng quan luôn là 2 còn ứ ổ ế ự ố ượ
dân có s l ng tùy theo lu t ch i nh ng ph bi n ố ượ ậ ơ ư ổ ế
nh t là 25. ấ

• B trí quân ch i: quan đ c đ t trong hai ô ố ơ ượ ặ
hình bán nguy t ho c cánh cung, m i ô m t ệ ặ ỗ ộ

quân, dân đ c b trí vào các ô vuông v i s ượ ố ớ ố
quân đ u nhau, m i ô 5 dân. Tr ng h p không ề ỗ ườ ợ
mu n ho c không th tìm ki m đ c quan phù ố ặ ể ế ượ
h p thì có th thay quan b ng cách đ t s ợ ể ằ ặ ố
l ng dân quy đ i vào ô quan. ượ ổ
•
Ng i ch i: th ng g m hai ng i ch i, m i ườ ơ ườ ồ ườ ơ ỗ
ng i ng i phía ngoài c nh dài h n c a hình ườ ồ ở ạ ơ ủ
ch nh t và nh ng ô vuông bên nào thu c ữ ậ ữ ộ
quy n ki m soát c a ng i ch i ng i bên đó. ề ể ủ ườ ơ ồ
•
Lu t ch iậ ơ
•
Bàn ch i Ô ăn quan cho 2 ng i (2 phe)ơ ườ

•
Bàn ch i ô ăn quan đã s n sàng cho khai cu cơ ẵ ộ
• B t đ u m t l n r i quân, khi đ n quân cu i cùng, nh ng quân ắ ầ ộ ầ ả ế ố ữ
trong ô có đ ng bao l i đ c l y lên đ r i ti pườ ạ ượ ấ ể ả ế
•
Sau khi r i ti p, ô có đ ng bao quân màu đ s b ăn, ô li n đó ả ế ườ ỏ ẽ ị ề
l i đ c l y lên đ ti p t c r iạ ượ ấ ể ế ụ ả
•
M c tiêu c n đ t đ c đ giành chi n th ng: ng i th ng cu c ụ ầ ạ ượ ể ế ắ ườ ắ ộ
trong trò ch i này là ng i mà khi cu c ch i k t thúc có t ng s ơ ườ ộ ơ ế ổ ố
dân quy đ i nhi u h n. Tùy theo lu t ch i t ng đ a ph ng ho c ổ ề ơ ậ ơ ừ ị ươ ặ
th a thu n gi a hai ng i ch i nh ng ph bi n là 1 quan đ c ỏ ậ ữ ườ ơ ư ổ ế ượ
quy đ i b ng 10 dân ho c 5 dân. ổ ằ ặ
•
Di chuy n quân: t ng ng i ch i khi đ n l t c a mình s di ể ừ ườ ơ ế ượ ủ ẽ

chuy n dân theo ph ng án đ có th ăn đ c càng nhi u dân và ể ươ ể ể ượ ề
quan h n đ i ph ng càng t t. Ng i th c hi n l t đi đ u tiên ơ ố ươ ố ườ ự ệ ượ ầ
th ng đ c xác đ nh b ng cách o n tù tì hay th a thu n. Khi ườ ượ ị ằ ẳ ỏ ậ
đ n l t, ng i ch i s dùng t t c s quân trong m t ô có quân ế ượ ườ ơ ẽ ấ ả ố ộ
b t kỳ do ng i đó ch n trong s 5 ô vuông thu c quy n ki m ấ ườ ọ ố ộ ề ể
soát c a mình đ l n l t r i vào các ô, m i ô 1 quân, b t đ u t ủ ể ầ ượ ả ỗ ắ ầ ừ
ô g n nh t và có th r i ng c hay xuôi chi u kim đ ng h tùy ý. ầ ấ ể ả ượ ề ồ ồ
Khi r i h t quân cu i cùng, tùy tình hu ng mà ng i ch i s ph i ả ế ố ố ườ ơ ẽ ả
x lý ti p nh sau: ử ế ư
•
N u li n sau đó là m t ô vuông có ch a quân thì ti p t c dùng ế ề ộ ứ ế ụ
t t c s quân đó đ r i ti p theo chi u đã ch n. ấ ả ố ể ả ế ề ọ

• N u li n sau đó là m t ô tr ng (không phân bi t ô quan hay ế ề ộ ố ệ
ô dân) r i đ n m t ô có ch a quân thì ng i ch i s đ c ồ ế ộ ứ ườ ơ ẽ ượ
ăn t t c s quân trong ô đó. S quân b ăn s đ c lo i ra ấ ả ố ố ị ẽ ượ ạ
kh i bàn ch i đ ng i ch i tính đi m khi k t thúc. N u ỏ ơ ể ườ ơ ể ế ế
li n sau ô có quân đã b ăn l i là m t ô tr ng r i đ n m t ô ề ị ạ ộ ố ồ ế ộ
có quân n a thì ng i ch i có quy n ăn ti p c quân ô này ữ ườ ơ ề ế ả ở
Do đó trong cu c ch i có th có ph ng án r i quân làm ộ ơ ể ươ ả
cho ng i ch i ăn h t toàn b s quân trên bàn ch i ch ườ ơ ế ộ ố ơ ỉ
trong m t l t đi c a mình. Tr ng h p li n sau ô đã b ăn ộ ượ ủ ườ ợ ề ị
l i là m t ô vuông ch a quân thì ng i ch i l i ti p t c ạ ộ ứ ườ ơ ạ ế ụ
đ c dùng s quân đó đ r i. M t ô có nhi u dân th ng ượ ố ể ả ộ ề ườ
đ c tr em g i là ô nhà giàu, r t nhi u dân thì g i là giàu ượ ẻ ọ ấ ề ọ
s . Ng i ch i có th b ng kinh nghi m ho c tính toán ụ ườ ơ ể ằ ệ ặ
ph ng án nh m nuôi ô nhà giàu r i m i ăn đ đ c nhi u ươ ằ ồ ớ ể ượ ề
đi m và có c m giác thích thú. ể ả
•
N u li n sau đó là ô quan có ch a quân ho c 2 ô tr ng tr ế ề ứ ặ ố ở

lên thì ng i ch i b m t l t và quy n đi ti p thu c v ườ ơ ị ấ ượ ề ế ộ ề
đ i ph ng. ố ươ
•
Tr ng h p đ n l t đi nh ng c 5 ô vuông thu c quy n ườ ợ ế ượ ư ả ộ ề
ki m soát c a ng i ch i đ u không có dân thì ng i đó s ể ủ ườ ơ ề ườ ẽ
ph i dùng 5 dân đã ăn đ c c a mình đ đ t vào m i ô 1 ả ượ ủ ể ặ ỗ
dân đ có th th c hi n vi c di chuy n quân. N u ng i ể ể ự ệ ệ ể ế ườ
ch i không đ 5 dân thì ph i vay c a đ i ph ng và tr l i ơ ủ ả ủ ố ươ ả ạ
khi tính đi m. ể

•
Cu c ch i s k t thúc khi toàn b dân và quan hai ô ộ ơ ẽ ế ộ ở
quan đã b ăn h t. Tr ng h p hai ô quan đã b ăn h t ị ế ườ ợ ị ế
nh ng v n còn dân thì quân trong nh ng hình vuông ư ẫ ữ
phía bên nào coi nh thu c v ng i ch i bên y; tình ư ộ ề ườ ơ ấ
hu ng này đ c g i là h t quan, tàn dân, thu quân, kéo ố ượ ọ ế
v hay h t quan, tàn dân, thu quân, bán ru ng. Ô quan ề ế ộ
có ít dân (có s dân nh h n 5 ph bi n đ c coi là ít) ố ỏ ơ ổ ế ượ
g i là quan non và đ cu c ch i không b k t thúc s m ọ ể ộ ơ ị ế ớ
cho tăng ph n thú v , lu t ch i có th quy đ nh không ầ ị ậ ơ ể ị
đ c ăn quan non, n u r i vào tình hu ng đó s b m t ượ ế ơ ố ẽ ị ấ
l t. ượ
• Trong cách ch i truy n th ng có s d ng m t s bài ơ ề ố ử ụ ộ ố
đ ngồ dao, d i đây là m t bài trong s đó:ướ ộ ố
Hàng tr u hàng cau ầ
Là hàng con gái
Hàng bánh hàng trái
Là hàng bà già
Hàng h ng hàng hoa ươ
Là hàng cúng Ph t. ậ

10 .Trò chơi : Đánh bi
*Luật chơi
Bi hòm, hay bi lồ: vẽ một vòng tròn hoặc hình vuông nhỏ (có đường kính hoặc
cạnh khoảng 20-30 cm) gọi là hòm hay lồ, cách đó 1,5-2m vẽ một vạch thẳng.
Mỗi người chơi góp một số lượng bi bằng nhau và cho vào hòm. Những người
chơi lần lượt bắn bi cái từ vạch thẳng về phía hòm. Viên bi của người nào dừng
lại ở gần hòm nhất nhưng không nằm trong hòm thì người đó được quyền chơi
lượt đầu tiên và cứ như thế cho đến người cuối cùng. Trường hợp bi dừng lại
trong hòm thì tính như nó dừng ngay tại vạch. Tiếp theo, người chơi bắn bi cái
từ vị trí của nó vào những viên bi trong hòm nhằm đưa những viên bi đó ra
ngoài. Những viên bi bị bắn ra khỏi hòm sẽ thuộc về người chơi. Khi khai cuộc,
người chơi cũng được quyền bắn thẳng vào bi trong hòm, nếu có ít nhất một
viên bi ở hòm bị đẩy ra ngoài và bi cái không dừng trong hòm thì người đó
được tiếp tục bắn nữa. Người chơi mất lượt khi không đưa được viên bi nào ra
khỏi hòm và/hoặc bi cái bị dừng lại trong hòm. Nếu đưa được bi trong hòm ra
ngoài nhưng bi cái lại nằm trong đó thì những viên bi ấy được đưa trở lại vào
hòm, thậm chí người chơi có thể bị "phạt" phải đưa thêm bi của mình vào.
Những người chơi giỏi thường bắn bi sao cho bi trong hòm bắn ra ngoài còn bi
cái bật trở lại rồi dừng ngay gần hòm để lần bắn tiếp theo thuận lợi hơn. Cuộc
chơi kết thúc khi tất cả bi trong hòm đã hết. Cũng giống như đánh đáo, những
viên bi người nào bắn bi khỏi hòm sẽ của người đấy. Kết thúc cuộc chơi thì có
người còn bi, người hết bi. Trong thể thức này, người chơi hay dùng những
viên bi cái to, nặng để có thể từ vạch bắn ngay được bi từ trong hòm ra ngoài.

•
Bi hào
hay
bi tàng
: v hai v ch th ng song song cách nhau kho ng 2-3 m, ẽ ạ ẳ ả

g i là ọ
hào
. M t v ch làm đi m xu t phát còn m t v ch là đích. v ch ộ ạ ể ấ ộ ạ Ở ạ
đích có th v thêm m t hình ch nh t gi a, dài 20-30cm, r ng 7-ể ẽ ộ ữ ậ ở ữ ộ
10cm g i là ọ
t ngươ
. Nh ng ng i ch i l n l t b n bi t v ch xu t phát ữ ườ ơ ầ ượ ắ ừ ạ ấ
sao cho bi d ng l i trong t ng và càng g n v ch đích càng t t nh ng ừ ạ ở ươ ầ ạ ố ư
không v t quá v ch. Ti p đ n nh ng ng i ch i s xác đ nh th h ng ượ ạ ế ế ữ ườ ơ ẽ ị ứ ạ
c a nh ng viên bi theo lu t sau:ủ ữ ậ
• Bi trong t ng x p trên bi ngoài t ng. ở ươ ế ở ươ
•
Cùng trong t ng ho c ngoài t ng thì bi c a ai g n v ch h n s x p ở ươ ặ ươ ủ ầ ạ ơ ẽ ế
trên. N u bi v t quá v ch thì th h ng đ c x p ng c l i, viên bi nào ế ượ ạ ứ ạ ượ ế ượ ạ
xa v ch h n s x p trên. ạ ơ ẽ ế
•
Khi có hai ng i tr lên cùng có bi d ng đúng v ch ho c cách v ch m t ườ ở ừ ạ ặ ạ ộ
kho ng b ng nhau thì ng i nào b n sau đ c x p trên. Đ do kho ng ả ằ ườ ắ ượ ế ể ả
cách đ n v ch trong nh ng tr ng h p khó xác đ nh b ng m t th ng ế ạ ữ ườ ợ ị ằ ắ ườ
thì tr em hay dùng dây hay que đ đo. Ng i x p đ u tiên đ c quy n ẻ ể ườ ế ầ ượ ề
b n bi c a mình l n l t vào nh ng viên bi x p t th hai tr đi, n u ắ ủ ầ ượ ữ ế ừ ứ ở ế
b n trúng thì đ c "ăn" m t s viên bi c a ng i đó, n u b n tr t thì ắ ượ ộ ố ủ ườ ế ắ ượ
l t ch i chuy n sang cho chính ng i có bi b b n. Do lu t ch i nh ượ ơ ể ườ ị ắ ậ ơ ư
v y nên khi th y m t ng i nào đó có kh năng x p th nh t r t cao (ví ậ ấ ộ ườ ả ế ứ ấ ấ
d đã đ a đ c bi d ng đúng v ch và trong t ng) thì nh ng ng i ụ ư ượ ừ ạ ở ươ ữ ườ
ch i sau s tìm cách gây khó khăn cho ng i đó b ng cách c b n bi sao ơ ẽ ườ ằ ố ắ
cho th h ng c a nh ng viên bi x p li n nhau càng xa nhau càng t t. ứ ạ ủ ữ ế ề ố
Vi c này g i là "gi ng". S l ng bi mà m i l n b n trúng đ c "ăn" do ệ ọ ằ ố ượ ỗ ầ ắ ượ
nh ng ng i ch i th a thu n v i nhau. N u bi d ng trong t ng thì ữ ườ ơ ỏ ậ ớ ế ừ ở ươ
đ c g p lên theo m t h s nào đó (ph bi n là g p đôi bình th ng), ượ ấ ộ ệ ố ổ ế ấ ườ

d ng trong t ng nh ng l i đúng v ch đích l i đ c g p lên ti p.ừ ở ươ ư ạ ở ạ ạ ượ ấ ế

•
Bi bi nể
hay
bi bể
: nh ng ng i ch i v m t đ ng khép kín co hình d ng ữ ườ ơ ẽ ộ ườ ạ
b t kỳ và chu vi t ng đ i r ng. Khi b t đ u cu c ch i, nh ng ng i ấ ươ ố ộ ắ ầ ộ ơ ữ ườ
tham gia tùy ý ch n vi trí đ t viên bi c a mình trong hình v đó. Th ọ ặ ủ ở ẽ ứ
t l t ch i đ c xác đ nh b ng "ự ượ ơ ượ ị ằ o n tù tìẳ ", nh ng ng i ch i tìm cách ữ ườ ơ
b n bi c a ng i khác ra kh i hình v , ng i b b n ra m t cho ng i ắ ủ ườ ỏ ẽ ườ ị ắ ấ ườ
b n m t s bi theo th a thu n. Cái thú v c a th th c này là rình r p ắ ộ ố ỏ ậ ị ủ ể ứ ậ
nhau đ ch c h i khi b n bi trong hình v xác đ nh, b n đ i ph ng ể ờ ơ ộ ắ ẽ ị ắ ố ươ
không ch c trúng s d n đ n nguy c bi c a mình lăn ra ngoài ho c ắ ẽ ẫ ế ơ ủ ặ ở
g n đ i ph ng d b b n trúng. Hình v cũng th ng là hình đa di n ầ ố ươ ễ ị ắ ẽ ườ ệ
lõm, ng i ch i khi b n bi không đ c phép b n viên bi c a mình ra ườ ơ ắ ượ ắ ủ
ngoài v ch k c viên bi đang trong hành trình và cu i cùng v n d ng l i ạ ể ả ố ẫ ừ ạ
trong hình.
•
Bi g yẩ
: là trò ch i c a các bé gái, tên g i ph bi n là ơ ủ ọ ổ ế
khía - đùng
, mô
ph ng nh ng đ ng tác khi ch i. Th th c này r t đ n gi n, nh ng ng i ỏ ữ ộ ơ ể ứ ấ ơ ả ữ ườ
ch i góp vào s bi b ng nhau r i "o n tù tì" đ xác đ nh ng i đ c ch i ơ ố ằ ồ ẳ ể ị ườ ượ ơ
l t đ u tiên. Ng i ch i r i c n m bi lên m t đ t sao cho càng đ u ượ ầ ườ ơ ả ả ắ ặ ấ ề
càng t t và kho ng cách gi a nh ng viên bi v a ph i. Ti p đ n ng i ố ả ữ ữ ừ ả ế ế ườ
ch i s ch n ra m t c p bi, dùng b t kỳ ngón tay nào di trên m t sân ơ ẽ ọ ộ ặ ấ ặ
ch i kho ng cách gi a hai viên bi đó, g i là ơ ở ả ữ ọ
khía

. N u ngón tay ch m ế ạ
vào bi s b m t l t còn n u không, ng i ch i s dùng ngón tay g y ẽ ị ấ ượ ế ườ ơ ẽ ẩ
viên bi này vào viên bi kia, g y trúng (g i là ẩ ọ
đùng
) và c hai không b ả ị
ch m vào b t c viên nào khác s đ c "ăn" hai viên bi này, ng c l i ạ ấ ứ ẽ ượ ượ ạ
thì m t l t. Cu c ch i k t thúc khi toàn b bi đã b "ăn" h t. Do khi ấ ượ ộ ơ ế ộ ị ế
r i th ng có nh ng viên bi n m r t sát nhau, không th ả ườ ữ ằ ấ ể
khía
đ c nên ượ
ng i ch i ph i tìm cách "ăn" d n t ng viên m t đ có th ăn đ c ườ ơ ả ầ ừ ộ ể ể ượ
nhi u bi. Bi g y còn đ c ch i b ng nh ng ề ẩ ượ ơ ằ ữ

•
11.Trò chơi :U
•
Trò ch i u c n s ng i t m i ng i tr lên, chia thành hai đ i ơ ầ ố ườ ừ ườ ườ ở ộ
A & B. M i bên có s đ i viên đ u nhau.ỗ ố ộ ề
•
*Sân ch i : ơ U đ c ch i trên kho nh sân vuông r ng chia đôi, ượ ơ ả ộ
m i bên thu c v m t đ i có l n n đ nh làm "biên gi i". hai ỗ ộ ề ộ ộ ằ ấ ị ớ Ở
đ u sân đ i nhau là "ng c", th ng đ t kho ng năm s i b c ầ ố ụ ườ ặ ả ả ướ
chân bên kia biên gi i.ớ
•
* Cách ch i :ơ Trò ch i b t đ u khi m t đ i viên bên A v t biên ơ ắ ầ ộ ộ ượ
gi i qua B t n công. Đ i viên đó mi ng ph i phát âm "u " liên ớ ấ ộ ệ ả
t c, không đ c ng t h i và l n đ đ đ i ph ng nghe th y. ụ ượ ắ ơ ớ ủ ể ố ươ ấ
Trong khi đó bên B s c xúm vào b t đ i viên này. N u ghì đ c ẽ ố ắ ộ ế ượ
ng i đó và ng i này ng ng phát âm "u " vì c n h i không v ườ ườ ừ ạ ơ ề
đ c bên A thì B đã b t đ c tù nhân bên A. Tuy nhiên n u đ i ượ ắ ượ ế ộ

viên bên A đ ng đ c b t c ai bên B và tr v bên A an toàn ụ ượ ấ ứ ở ề
tr c khi đ t h i "u" thì t t c nh ng ng i bên B b đ ng đ c ướ ứ ơ ấ ả ữ ườ ị ụ ượ
coi nh b b t sang A làm tù binh.ư ị ắ
•
Tù binh thì đem giam vào "ng c".ụ
• Hai bên l n l t v t biên gi i đ b t tù binh. M i bên có th ầ ượ ượ ớ ể ắ ỗ ể
c u tù binh đ ng đ i đ c n u xông vào đ n ng c đ c và đ ng ứ ồ ộ ượ ế ế ụ ượ ụ
đ c đ ng đ i đã b b t. Nh ng ng i b b t thì dang tay n i ượ ồ ộ ị ắ ữ ườ ị ắ ố
nhau thành hàng dài đ v n ra g n biên gi i hòng v i đ c ể ươ ầ ớ ớ ượ
ng i sang c u. Trong khi đó bên phòng th thì c 1) b t ng i ườ ứ ủ ố ắ ườ
đ i ph ng và 2) ngăn không cho đ i ph ng c u đ c tù binh. ố ươ ố ươ ứ ượ
T t c m i di n bi n x y ra trong khi ng i v t tuy n t n công ấ ả ọ ễ ế ả ườ ượ ế ấ
kêu "u "
•
Trò ch i ch m d t khi m t bên b t đ c t t c đ i viên bên kia.ơ ấ ứ ộ ắ ượ ấ ả ộ

12.Trò ch i ''X a cá mèơ ỉ ''. Thu c bài đ ng dao “ X a cá mè”:ộ ồ ỉ
•
X a cá mèỉ
Đè cá chép
Tay nào đ pẹ
Đi b ngôẻ
Tay nào to
Đi d c iỡ ủ
Tay nào nhỏ
Hái đ u đenậ
Tay l lemọ
nhà mà r aỞ ử
•
Cách ch i:ơ Đ ng (ho c ng i) thành vòng tròn quay m t vào ứ ặ ồ ặ

nhau, 2 tay chìa ra đ c bài đ ng dao. Ph trách đ ng gi a vòng ọ ồ ụ ứ ữ
tròn v a đi v a kh đ p vào bàn tay ng i ch i theo nh p bài ca, ừ ừ ẽ ậ ườ ơ ị
m i ti ng đ p vào m t tay.ỗ ế ậ ộ
- Lu t ch i:ậ ơ
Ti ng cu i cùng “R a” r i vào tay ai thì ng i đó ế ố ử ơ ườ
ph i ra kh i hàng ho c b ph t ph i làm m t trò khác r i m i ả ỏ ặ ị ạ ả ộ ồ ớ
đ c vào ch i.ượ ơ

13.R ng r n lên mâyồ ắ
* Cách ch i:ơ
• M t ng i đ ng ra làm th y thu c, nh ng ng i còn l i s p hàng ộ ườ ứ ầ ố ữ ườ ạ ắ
m t, tay ng i sau n m v t áo ng i tr c ho c đ t trên vai c a ộ ườ ắ ạ ườ ướ ặ ặ ủ
ng i phía tr c. Sau đó t t c b t đ u đi l n qua l n l i nh ườ ướ ấ ả ắ ầ ượ ượ ạ ư
con r n, v a đi v a hát: ắ ừ ừ
•
R ng r n lên mâyồ ắ
•
Có cây lúc l cắ
•
H i thăm th y thu cỏ ầ ố
•
Có nhà hay không?
•
Ng i đóng vai th y thu c tr l i: ườ ầ ố ả ờ
•
- Th y thu c đi ch i ! (hay đi ch , đi câu cá , đi v ng nhà tùy ý ấ ố ơ ợ ắ
mà ch ra). Đoàn ng i l i đi và hát ti p cho đ n khi th y thu c ế ườ ạ ế ế ầ ố
tr l i: ả ờ
•
- Có !

•
Và b t đ u đ i tho i nh sau : Th y thu c h i: ắ ầ ố ạ ư ầ ố ỏ
•
- R ng r n đi đâu? ồ ắ
•
Ng i đ ng làm đ u c a r ng r n tr l i: ườ ứ ầ ủ ồ ắ ả ờ
•
- R ng r n đi l y thu c đ ch a b nh cho con. ồ ắ ấ ố ể ữ ệ
•
- Con lên m y ? ấ
- Con lên m t ộ
- Thu c ch ng hay ố ẳ

•
- Con lên hai.
- Thu c ch ng hayố ẳ
•
C th cho đ n khi: ứ ế ế
- Con lên m i.ườ
- Thu c hay v y.ố ậ
K đó, thì th y thu c đòi h i: ế ầ ố ỏ
+ Xin khúc đ u.ầ
- Nh ng x ng cùng x u.ữ ươ ẩ
+ Xin khúc gi a.ữ
- Nh ng máu cùng me. ữ
+ Xin khúc đuôi.
- Tha h mà đu i.ồ ổ
• Lúc đó th y thu c ph i tìm cách làm sao mà b t cho ầ ố ả ắ
đ c ng i cu i cùng trong hàng. ượ ườ ố
Ng c l i thì ng i đ ng đ u ph i dang tay ch y, c ượ ạ ườ ứ ầ ả ạ ố

ngăn c n không cho ng i th y thu c b t đ c cái ả ườ ầ ố ắ ượ
đuôi c a mình, trong lúc đó cái đuôi ph i ch y và tìm ủ ả ạ
cách né tránh th y thu c. N u th y thu c b t đ c ầ ố ế ầ ố ắ ượ
ng i cu i cùng thì ng i đó ph i ra thay làm th y ườ ố ườ ả ầ
thu c.ố
N u đang ch i gi ng co gi a ch ng, mà r ng r n b ế ơ ằ ữ ừ ồ ắ ị
đ t ngang thì t m ng ng đ n i l i và ti p t c trò ứ ạ ừ ể ố ạ ế ụ
ch i. ơ