Phân tích bài Ba c ng hi n v i c a Các Mác c a n g Ghenố ế ĩ đạ ủ ủ Ă
bài: Anh ch hãy vi t m t bài v n phân tích bài Ba c ng hi n v i c a Các Mác c a Đề ị ế ộ ă ố ế ĩ đạ ủ ủ
nhà tri t h c n g-ghen.ế ọ Ă
Phri- rích ng-ghen (1820 – 1895), là nhà tri t h c c , nhà ho t ng cách m ng n i ti ng đ Ă ế ọ Đứ ạ độ ạ ổ ế
c a phong trào công nhân, ng th i là ng i b n thân thi t c a Các Mác. ông ã óng góp ủ đồ ờ ườ ạ ế ủ đ đ
m t ph n quan tr ng vào h c thuy t v ch ngh a c ng s n khoa h c, m ng cho nhân lo i ộ ầ ọ ọ ế ề ủ ĩ ộ ả ọ ởđườ ạ
b c vào k nguyên m i xã h i ch ngh a.ướ ỉ ớ ộ ủ ĩ
V n b n Ba c ng hi n v i c a Các Mác chính là bài i u v n do ng- ghen vi t và c tr c ă ả ố ế ĩ đạ ủ đ ế ă Ă ế đọ ướ
m Mác, ngày 14 – 3 -1895. Có th coi ây là b n t ng k t v toàn b cu c i và s nghi p ộ ể đ ả ổ ế ề ộ ộ đờ ự ệ
l n lao c a v lãnh t ki t xu t Các Mác. i u áng l u ý n m ch bài i u v n c a ng-ghenớ ủ ị ụ ệ ấ Đ ề đ ư ằ ở ỗ đ ế ă ủ Ă
là s ánh giá c a m t v nhân i v i m t v nhân.ựđ ủ ộ ĩ đố ớ ộ ĩ
Bài v n g m b y o n không k câu cu i cùng, có th chia làm ba phân. Ph n m u là hai ă ồ ả đ ạ ể ố ể ầ ởđầ
o n ng n 1 và 2: Th i gian, không gian liên quan t i s ra i c a Các Mác. Các o n 3, 4, 5 đ ạ ắ ờ ớ ự đ ủ đ ạ
và 6 là ph n tr ng tâm, t ng k t ba c ng hi n v i c a Các Mác i v i giai c p vô s n trên ầ ọ ổ ế ố ế ĩ đạ ủ đố ớ ấ ả
toàn th gi i. o n 7 và câu cu i cùng là ph n k t lu n: Kh ng nh giá tr t ng quát các c ng ế ớ Đ ạ ố ầ ế ậ ẳ đị ị ổ ố
hi n c a Các Mác là s h ng n m c tiêu ph c v chung cho nhân lo i.ế ủ ự ướ đế ụ ụ ụ ạ
M u bài i u v n, ng-ghen nêu rõ th i kh c ra i c a Các Mác (1818 -1883), nhà tri t h c ởđầ đ ế ă Ă ờ ắ đ ủ ế ọ
và lí lu n chính tr v i ng i c , lãnh t thiên tài c a giai c p công nhân và nhân dân lao ậ ị ĩ đạ ườ Đứ ụ ủ ấ
ng trên toàn th gi i b ng gi ng v n l u luy n xót th ng: Chi u ngày 14 tháng ba, vào lúc độ ế ớ ằ ọ ă ư ế ươ ề
ba gi kém m i l m phút, nhà t t ng v i nh t trong s nh ng nhà t t ng hi n i ã ờ ườ ă ư ưở ĩ đạ ấ ố ữ ư ưở ệ đạ đ
ng ng suy ngh . Các Mác i vào cõi v nh h ng nh ng thi p i thanh th n – nh ng là gi c ng ừ ĩ đ ĩ ằ ư ủ ế đ ả ư ấ ũ
nghìn thu. ng-ghen ã ánh giá cao c ng hi n to l n c a Các Mác và bi u l tình c m au Ă đ đ ố ế ớ ủ ể ộ ả đ
n, ti c th ng vô h n c a giai c p vô s n tr c t n th t to l n không gì bù p c : Con đớ ế ươ ạ ủ ấ ả ướ ổ ấ ớ đắ đượ
ng i ó ra i là m t t n th t không sao l ng h t c i v i giai c p vô s n ang u tranhườ đ đ ộ ổ ấ ườ ế đượ đố ớ ấ ả đ đấ
châu Âu và châu M , i v i khoa h c, lch s . R i ây, ng i ta s c m th y n i tr ng v ng ở ĩ đố ớ ọ ị ử ồ đ ườ ẽ ả ấ ỗ ố ắ
do s qua i c a b c v nhân y gây ra.ự đờ ủ ậ ĩ ấ
Ti p sau ó, tác gi l n l t nêu lên ba c ng hi n v i c a Các Mác. C ng hi n th nh t: Các ế đ ả ầ ượ ố ế ĩ đạ ủ ố ế ứ ấ
Mác ã tìm ra quy lu t phát tri n c a xã h i loài ng i là trong m i giai o n l ch s , h t ng cđ ậ ể ủ ộ ườ ỗ đ ạ ị ử ạ ầ ơ
s (vi c s n xu t ra nh ng t li u sinh ho t v t ch t tr c ti p, trình phát tri n kinh t ,…) ở ệ ả ấ ữ ư ệ ạ ậ ấ ự ế độ ể ế
quy t nh th ng t ng ki n trúc (th ch nhà n c, tôn giáo, ngh thu t,…). i u này hoàn ế đị ượ ầ ế ể ế ướ ệ ậ Đ ề
toàn ng c l i v i quan i m c a nhi u ng i tr c ây, cho r ng th ng t ng ki n trúc quy t ượ ạ ớ đ ể ủ ề ườ ướ đ ằ ượ ầ ế ế
nh h t ng c s . ng-ghen ã tóm t t quy lu t này b ng nh ng l i l h t s c c th , d hi u:đị ạ ầ ơ ở Ă đ ắ ậ ằ ữ ờ ẽ ế ứ ụ ể ễ ể
Cái s th t n gi n nh ng ã b t ng t ng l p l p các t t ng ph kín cho n ngày nay, ó ự ậ đơ ả ư đ ị ầ ầ ớ ớ ư ưở ủ đế đ
là con ng i tr c h t c n ph i có cái n cái u ng, qu n áo và ch , r i sau ó m i có th làmườ ướ ế ầ ả ă ố ầ ỗở ồ đ ớ ể
chính tr , khoa h c, ngh thu t, tôn giáo, v.v.; vì v y, vi c s n xu t ra nh ng t li u sinh ho t ị ọ ệ ậ ậ ệ ả ấ ữ ừ ệ ạ
v t ch t tr c ti p, và m i giai o n phát tri n kinh t nh t nh c a m t dân t c hay m t th i i ậ ấ ự ế ỗ đ ạ ể ế ấ đị ủ ộ ộ ộ ờ đạ
t o ra c s ng i ta phát tri n các th ch nhà n c, các quan i m pháp quy n, ngh ạ ơ ởđể ườ ể ể ế ướ đ ể ề ệ
thu t và c tôn giáo n a, cho nên ph i xu t phát t c s ó mà gi i thích nh ng cái kia, ch ậ ả ữ ả ấ ừ ơ ởđ ả ữ ứ
không ph i ng c l i, nh t tr c n nay ng i ta ã làm.ả ượ ạ ư ừ ướ đế ườ đ
làm n i b t c ng hi n c a Các Mác trong l nh v c khoa h c xã h i, ng-ghen ã so sánh Để ổ ậ ố ế ủ ĩ ự ọ ộ Ă đ
v i c ng hi n c a nhà bác h c n i ti ng á c-uyn trong l nh v c khoa h c t nhiên. ng-ghen ớ ố ế ủ ọ ổ ế Đ ĩ ự ọ ự Ă
ánh giá c ng hi n c a Các Mác có giá tr to l n gi ng nh ác-uyn ã tìm ra quy lu t phát đ ố ế ủ ị ớ ố ưĐ đ ậ
tri n c a th gi i h u c , khám phá ra s phát tri n và ti n hoá c a các gi ng loài trên c s ể ủ ể ớ ữ ơ ự ể ế ủ ố ơ ở
s ch n l c t nhiên và quá trình u tranh sinh t n.ự ọ ọ ự đấ để ồ
C ng hi n v i th hai c a Mác là phát hi n ra giá tr th ng d , quy lu t v n ng c a ph ngố ế ĩ đạ ứ ủ ệ ị ặ ư ậ ậ độ ủ ươ
th c s n xu t t b n ch ngh a:ứ ả ấ ư ả ủ ĩ
Nh ng không ch có th thôi. Mác c ng tìm ra quy lu t v n ng riêng c a ph ng th c s n ư ỉ ế ũ ậ ậ độ ủ ươ ứ ả
xu t t b n ch ngh a hi n nay và c a xã h i t s n do ph ng th c ó ra. V i vi c phát ấ ư ả ũ ĩ ệ ủ ộ ư ả ươ ứ đ đẻ ớ ệ
hi n ra giá tr th ng d trong l nh v c này, l p t c m t ánh sáng ã xu t hi n, trong khi m i ệ ị ặ ư ĩ ự ậ ứ ộ đ ấ ệ ọ
công trình nghiên c u tr c ây c a các nhà kinh t h c t s n c ng nh c a các nhà phê ứ ướ đ ủ ế ọ ư ả ũ ư ủ
bình xã h i ch ngh a u mò m m trong bóng t i.ộ ủ ĩ đề ẫ ố
V y giá tr th ng d là gì?ậ ị ặ ư
Theo phân tích c a Các Mác thì giá tr th ng d là ph n giá tr dôi ra s n ph m so v i kho n ủ ị ặ ư ầ ị ở ả ẩ ớ ả
ti n ph i chi phí t o ra s n ph m y. Kho n ti n chi phí g m ti n mua nguyên li u, ti n hao ề ả để ạ ả ẩ ấ ả ề ồ ề ệ ề
mòn máy móc và ti n tr l ng công nhân h làm vi c và khôi ph c s c lao ng. Tuy ề ả ươ để ọ ệ ụ ứ độ
nhiên, nhà t b n có nhi u cách nh kéo dài gi làm vi c ho c t ng c ng lao ng c a ư ả ề ư ờ ệ ặ ă ườ độ độ ủ
ng i th , khi n s n ph m làm ra nhi u h n và l i nhu n cao h n. Ph n giá tr dôi ra y là s cườ ợ ế ả ẩ ề ơ ợ ậ ơ ầ ị ấ ứ
lao ng c a công nhân b ch t b n bóc l t.độ ủ ị ủ ư ả ộ
C ng hi n v i th ba c a Các Mác là ông không ch d ng l i lí thuy t mà chuy n thành ố ế ĩ đạ ứ ủ ỉ ừ ạ ở ế ể
hành ng cách m ng. ng-ghen kh ng nh ây là c ng hi n quan tr ng nh t trong ba c ng độ ạ Ă ẳ đị đ ố ế ọ ấ ố
hi n c a Các Mác, nên tác gi ã dành nhi u o n vi t v c ng hi n này:ế ủ ảđ ề đ ạ ế ề ố ế
Con ng i khoa h c là nhu v y ó. Nh ng y hoàn toàn không ph i là i u ch y u Mác. ườ ọ ậ đ ư đấ ả đ ề ủ ế ở
Khoa h c i v i Mác là m t ng l c l ch s , m t l c l ng cách m ng. M i phát ki n m i ọ đố ớ ộ độ ự ị ử ộ ự ượ ạ ỗ ế ớ
trong b t c khoa h c lí lu n nào, th m chí ôi khi ng i ta ch a th y ngay c vi c ng ấ ứ ọ ậ ậ đ ườ ư ấ đượ ệ ứ
d ng nó vào th c t , ã có th em n cho Mác m t ni m vui th c s , nh ng ni m vui c a ụ ự ế đ ểđ đế ộ ề ự ự ư ề ủ
ông còn l n h n n a khi phát ki n ó nhanh chóng có tác ng cách m ng n công nghi p, ớ ơ ữ ế đ độ ạ đế ệ
n s phát tri n lch s nói chung.đố ự ể ị ử
B i l tr c h t Mác là m t nhà cách m ng. B ng cách này hay cách khác, tham gia vào vi c ở ẽ ướ ế ộ ạ ằ ệ
l t xã h i t s n và các thi t ch nhà n c do nó d ng lên, tham gia vào s nghi p gi i ậ đổ ộ ư ả ế ế ướ ự ự ệ ả
phóng giai c p vô s n hi n i mà ông là ng i u tiên em n cho giai c p y ý th c v a ấ ả ệ đạ ườ đầ đ đế ấ ấ ứ ềđị
v và yêu c u c a mình, ý th c v i u ki n t gi i phóng, ó th t s là s m nh thi t thân ị ầ ủ ứ ềđ ề ệ để ự ả đ ậ ự ứ ệ ế
c a cu c i ông. u tranh là hành ng t nhiên c a Mác. Và Mác ã u tranh m t cách ủ ộ đờ Đấ độ ự ủ đ đấ ộ
say s a, kiên c ng và có k t qu , […] d n n s xu t hi n H i liên hi p công nhân qu c t vư ườ ế ả ẫ đế ự ấ ệ ộ ệ ố ế ĩ
i […], y chính là s nghi p mà ai xây d ng nên u l y làm t hào, th m chí dù cho ng i đạ đấ ự ệ ự đề ấ ự ậ ườ
ó không làm gì thêm n a.đ ữ
ph n này, ng-ghen dã kh ng nh tài n ng c a Các Mác trên hai ph ng di n: Con ng i Ở ầ Ă ẳ đị ă ủ ươ ệ ườ
c a phát minh khám phá và con ng i c a hành ng th c ti n.ủ ườ ủ độ ự ễ
B ng l i l chân tình và h t s c khách quan, ng-ghen ã d ng lên m t t ng ài s ng s ng ằ ờ ẽ ế ứ Ă đ ự ộ ượ đ ừ ữ
b ng ngôn ng v Các Mác – con ng i b t t . Các Mác ã tham gia vào vi c l t xã h i t ằ ữ ề ườ ấ ử đ ệ ậ đổ ộ ư
s n và các thi t ch nhà n c do nó d ng lên. Mác tham gia vào s nghi p gi i phóng giai c p ả ế ế ướ ự ự ệ ả ấ
vô s n hi n i mà ông là ng i u tiên em n cho giai c p y ý th c v a v và yêu c u ả ệ đạ ườ đầ đ đế ấ ấ ứ ề đị ị ầ
c a mình, ý th c v i u ki n t gi i phóng. Nh v y là Các Mác c ng quy t ch ng l i ủ ứ ề đ ề ệ đề ự ả ư ậ ươ ế ố ạ
c ng quy n, b t công trong xã h i; ng th i b o v , bênh v c nh ng ng i lao ng, em ườ ề ấ ộ đồ ờ ả ệ ự ữ ườ độ đ
n cho h ni m tin và khát v ng u tranh h ng n xã h i t t p h n trong t ng lai. đế ọ ề ọ đấ ướ đế ộ ố đẹ ơ ươ
Nh ng c ng hi n c a Các Mác ph c v cho s ti n b c a nhân lo i nói chung.ữ ố ế ủ ụ ụ ự ế ộ ủ ạ
Khi nêu c ng hi n th ba c a Các Mác, ng-ghen ã tách thành hai o n ván nh : o n 1 ố ế ứ ủ Ă đ đ ạ ỏ Đ ạ
kh ng nh Các Mác là con ng i khoa h c có nh ng phát ki n m i tác ng t i l ch s phát ẳ đị ườ ọ ữ ế ớ độ ớ ị ử
tri n xã h i loài ng i. o n 2 kh ng nh Mác là con ng i cách m ng. Các Mác ã ng ra ể ộ ườ Đ ạ ẳ đị ườ ạ đ đứ
t ch c, v n ng giai c p công nhân vùng lên t gi i phóng, l t xã h i t b n. i u c ổ ứ ậ độ ấ để ự ả ậ đổ ộ ư ả Đ ề đặ
bi t là Các Mác có m i quan h bi n ch ng gi a khoa h c và cách m ng: Khoa h c i v i ệ ở ố ệ ệ ứ ữ ọ ạ ọ đố ớ
Mác là m t ng l c l ch s , m t l c l ng cách m ng. Các Mác là nhà khoa h c nh ng tr c ộ độ ự ị ử ộ ự ượ ạ ọ ư ướ
h t ông c ng là m t nhà cách m ng: u tranh là ho t ng t nhiên c a Mác. Ông c ng là ế ũ ộ ạ Đấ ạ độ ự ủ ũ
ng i u tiên em n cho giai c p vô s n ý th c v a v và yêu c u c a mình.ườ đầ đ đế ấ ả ứ ề đị ị ầ ủ
o n v n có s c thuy t ph c lòng ng i r t l n b i ng-ghen ã s d ng thành công các bi n Đ ạ ă ứ ế ụ ườ ấ ớ ở Ă đ ử ụ ệ
pháp ngh thu t trong v n ngh lu n nh t ng ti n cùng cách l p lu n lôgíc, m ch l c giúp ệ ậ ă ị ậ ư ă ế ậ ậ ạ ạ
ng i c nh n ra hi u qu rõ ràng c ng hi n c a Mác. Nh ng c ng hi n sau l n h n, v d i ườ đọ ậ ệ ả ố ế ủ ữ ố ế ớ ơ ĩ ạ
h n c ng hi n tr c. Sau c ng hi n th nh t, m u cho l i gi i thi u v c ng hi n th ơ ố ế ướ ố ế ứ ấ để ở đầ ờ ớ ệ ề ố ế ứ
hai, tác gi dùng l i d n: Nh ng không ch th thôi, ho c câu v n chuy n ti p: Nh ng y hoànả ờ ẫ ư ỉ ế ặ ă ể ế ư đấ
toàn không ph i i u ch y u c a Mác i n kh ng nh: Khoa h c i v i Mác là m t ngả đ ề ủ ế ủ để đ đế ẳ đị ọ đố ớ ộ độ
l c l ch s , m t l c l ng cách m ng và Các Mác là m t nhà cách m ng chân chính.ự ị ử ộ ự ượ ạ ộ ạ
ph n k t, m t l n n a ng-ghen kh ng nh tên tu i và s nghi p c a Các Mác là b t di t, Ở ầ ế ộ ầ ữ Ă ẳ đị ổ ự ệ ủ ấ ệ
kh ng nh s tôn kính, c m ph c sâu s c và lòng ti c th ng vô h n i v i Mác. B i Mác ã ẳ đị ự ả ụ ắ ế ươ ạ đố ớ ở đ
ng v phía nhân lo i ti n b , v phía giai c p vô s n toàn th gi i b o v quy n l i c a đứ ề ạ ế ộ ề ấ ả ế ớ để ả ệ ề ợ ủ
h : ó là lí do vì sao Mác là ng i b c m ghét nhi u nh t và b vu kh ng nhi u nh t trong th i ọ Đ ườ ị ă ề ấ ị ố ề ấ ờ
i ông. Các chính ph – c chuyên ch l n c ng hòa – u tr c xu t ông, b n t s n – c b o đạ ủ ả ế ẫ ộ đề ụ ấ ọ ư ả ả ả
th l n dân ch c c oan – u thi nhau vu kh ng và nguy n r a ông. Mác ã g t sang m t ủ ẫ ủ ự đ đề ố ề ủ đ ạ ộ
bên t t c nh ng th ó, coi nh cái m ng nh n v ng chân, ch ng thèm m x a, và ch áp ấ ả ữ ứ đ ư ạ ệ ướ ẳ đế ỉ ỉ đ
l i khi th y h t s c c n thi t mà thôi. Và ông ã m t i, hàng tri u ng i c ng s cách m ng ạ ấ ế ứ ầ ế đ ấ đ ệ ườ ộ ự ạ
v i ông kh p châu Âu và châu M , kh p nh ng h m m Xi-bia n t n Ca-li-phoóc-ni-a ã tônớ ở ắ ĩ ắ ữ ầ ỏ đế ậ đ
kính, yêu m n và khóc th ng ông, và tôi có th m nh d n nói r ng ông có th có nhi u k i ế ươ ể ạ ạ ằ ể ề ẻ đố
ch, nh ng ch a ch c ã có m t k thù riêng nào c .đị ư ư ắ đ ộ ẻ ả
Tên tu i và s nghi p c a ông i i s ng mãi!ổ ự ệ ủ đờ đờ ố
Trong su t cu c i mình, Các Mác ã d ng c m ch ng l i b t công, c ng quy n và b o ố ộ đờ đ ũ ả ố ạ ấ ườ ề ạ
quy n; bênh v c nh ng ng i lao d ng, nh ng ng i cùng kh . Mác em n cho h ni m tin ề ự ữ ườ ộ ữ ườ ổ đ đế ọ ề
vào h nh phúc trong m t th gi i m i, th gi i mà ó, ng i lao d ng th c s là ch nhân ạ ộ ế ớ ớ ế ớ ở đ ườ ộ ự ự ủ
c a xã h i. Ho t ng c a Mác không ph i ph c v cho quy n l i cá nhân mà cho quy n l i ủ ộ ạ độ ủ ả để ụ ụ ề ợ ề ợ
c a toàn nhân lo i. Vì th nên : …ông có th có nhi u k i ch, nh ng ch a ch c ã có m t ủ ạ ế ể ề ẻ đố đị ư ư ắ đ ộ
k thù riêng nào c .ẻ ả
Bài i u v n c a ng-ghen c tr c m Các Mác là m t bài v n ngh lu n m u m c. ng-đ ế ă ủ Ă đọ ướ ộ ộ ă ị ậ ẫ ự Ă
ghen ã kh ng nh Ba c ng hi n v i c a Các Mác i v i s phát tri n c a xã h i loài đ ẳ đị ố ế ĩ đạ ủ đố ớ ự ể ủ ộ
ng i. Các công hi n c a Các Mác là tài s n tinh th n chung vô giá c a nhân lo i. Nó không ườ ế ủ ả ầ ủ ạ
nh ng ch có giá tr lí lu n mà còn có giá tr hành ng, góp ph n m ng cho nhân lo i ữ ỉ ị ậ ị độ ầ ở đườ ạ
không ng ng ti n lên phía tr c.ừ ế ướ