Một số kinh nghiệm gây hứng thú toán cho HS lớp 2

Một số kinh nghiệm gây hứng thú học toán cho HS lớp 2 qua việc tổ chức các trò chơi toán học.
A. Đặt vấn đề
1. Lời mở đầu
ở bậc tiểu học môn Toán là một trong những môn học chiếm vị trí quan
trọng, có nhiệm vụ cung cấp cho học sinh những tri thức khoa học ban đầu,
những nhận thức về thế giới xung quanh nhằm phát triển năng lực nhận thức,
hoạt động t duy và hình thành nhân cách tốt đẹp cho con ngời lao động trong
thời đại mới.
Cũng nh môn Toán ở các lớp tiểu học khác, môn Toán lớp 2 có nhiệm vụ
cung cấp cho học sinh một số kiến thức cơ bản, đơn giản thiết thực về toán học,
hình thành và rèn luyện các kỹ năng thực hành theo yêu cầu của chơng
trình;giúp học sinh tập phát hiện, tìm tòi và tự chiếm lĩnh kiến thức mới theo
mức độ của lớp 2, chăm chỉ, tự tin, hứng thú trong học tập và thực hành Toán.
Để học sinh học tốt môn Toán thì mỗi ngời Giáo viên không chỉ tổ chức hớng
dẫn cho học sinh theo các tài liệu sẵn có của Sách giáo khoa, sách hớng dẫn và
thiết kế bài giảng mà còn phải tích cực tìm hiểu, vận dụng đổi mới phơng pháp
gây hứng thú học toán, kích thích các em tìm tòi, sáng tạo.
Trong xu hớng đổi mới phơng pháp dạy học hiện nay ngời học sinh giữ vai trò
trung tâm, chủ động, tích cực, tự giác lĩnh hội tri thức dới sự tổ chức, định hớng
của ngời thầy; đòi hỏi phải đổi mới phơng pháp dạy học môn toán ở bậc Tiểu
học theo hớng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh. Vì vậy
ngời giáo viên phải gây đợc hứng thú học tập cho các em bằng cách lôi cuốn
các em tham gia vào các hoạt động học tập. Trò chơi học tập là một hoạt động
mà các em hứng thú nhất. Các trò chơi có nội dung toán học lý thú và bổ ích
phù hợp với việc nhận thức của các em. Thông qua các trò chơi các em sẽ lĩnh
hội những tri thức toán học một cách dễ dàng, củng cố, khắc sâu kiến thức một
cách vững chắc, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, trong việc
làm. Khi chúng ta đa ra đợc các trò chơi toán học một cách thờng xuyên, khoa
học thì chắc chắn chất lợng dạy học môn toán sẽ ngày một nâng cao.
Để giúp học tốt môn Toán và gây hứng thú học toán cho học sinh lớp 2 là
một việc làm có ý nghĩa thiết thực nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu môn

Toán. Là một giáo viên lớp 2, tôi luôn trăn trở vấn đề là làm thế nào để nâng
cao hiệu quả dạy và học môn toán của lớp mình phụ trách đồng thời phải tạo đ-
ợc ở các em sự hứng thú, niềm say mê mỗi khi đến giờ học toán. Do đó tôi đã
học hỏi đồng nghiệp, nghiên cứu, tìm tòi vận dụng đổi mới phơng pháp dạy học.
Từ thực tiễn quá trình dạy học trong những năm qua, tôi đã rút ra Một số kinh
nghiệm gây hứng thú học toán cho HS lớp 2 qua việc tổ chức các trò chơi
toán học để góp một phần nhỏ vào việc thực hiện nâng cao hiệu quả giáo dục
nói chung, nâng cao chất lợng dạy và học toán lớp 2 ở Trờng Tiểu học Cẩm Vân
nói riêng.
Ngời thực hiện: Nguyễn Thị Lan- GV Trờng Tiểu học Cẩm Vân
1
Một số kinh nghiệm gây hứng thú học toán cho HS lớp 2 qua việc tổ chức các trò chơi toán học.
2. Thực trạng dạy học toán lớp 2 ở trờng Tiểu học Cẩm Vân
1/ Đối với giáo viên.
a/Ưu điểm
- 100% GV đợc tham gia đầy đủ các chuyên đề thay sách.Đợc tiếp thu chuyên
đề về phơng pháp daỵ học tích cực.Thờng xuyên nghiên cứu, cải tiến nâng cao
chất lợng giảng dạy theo hớng phát huy tính tích cực của HS , đổi mới PPDH
phù hợp với nội dung chơng trình môn Toán.
b/. Một số tồn tại
Giáo viên tổ chức hớng dẫn cho học sinh hoạt động theo các tài liệu sẵn có
của Sách giáo khoa, sách hớng dẫn và thiết kế bài giảng, ít khi tổ chức đợc các
trò chơi toán học nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh.
c/Nguyên nhân:
- Việc tổ chức các trò chơi học tập nếu không đợc chuẩn bị và tổ chức thực hiện
tốt thì sẽ mất rất nhiều thời gian và sẽ khó đạt đợc mục tiêu bài học đặt ra, do
vậy giáo viên ít khi đa trò chơi vào tiết học.
- Mặt khác, có nhiều trò chơi cần phải chuẩn bị đồ dùng, vật liệu phục vụ cho
trò chơi nếu giáo viên không nghiên cứu kỹ để tổ chức thực hiện thì cũng dễ
dẫn đến không đạt đợc mục tiêu đề ra.

2.Đối với học sinh
- Qua việc tìm hiểu điều tra cho thấy phần đông số học sinh thích học toán và
làm toán khá tốt.Đặc biệt các em thích học toán thông qua trò chơi.Mỗi khi tổ
chức trò chơi trong giờ học toán các em đợc lôi cuốn vào quá trình học tập một
cách tự nhiên hơn, hứng thú hơn và có tinh thần trách nhiệm hơn,đồng thời giải
trừ đợc những mệt mỏi , căng thẳng trong học tập.
- Tuy vậy vẫn còn một số học sinh không thích học toán hoặc tỏ thái độ thờ ơ
đối với môn toán khiến tiết học trở nên kém hứng thú.
- Nguyên nhân: Trong quá trình dạy học giáo viên cha gây đợc hứng thú học tập
cho các em bằng cách lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động học tập
thông qua các trò chơi toán học.
Từ những thực trạng trên đây, thì việc gây hứng thú học toán cho HS lớp 2
qua các trò chơi toán học là một việc làm vô cùng cần thiết giúp cho các em
niềm say mê, hứng thú trong học toán, lĩnh hội những tri thức toán học một
cách dễ dàng, tạo điều kiện củng cố, khắc sâu kiến thức một cách vững chắc.
Ngời thực hiện: Nguyễn Thị Lan- GV Trờng Tiểu học Cẩm Vân
2
Một số kinh nghiệm gây hứng thú học toán cho HS lớp 2 qua việc tổ chức các trò chơi toán học.
B. giải quyết vấn đề
I/. Các giải pháp tổ chức thực hiện các trò chơi Trong giờ học toán
1. Xác định rõ mục đích, lựa chọn trò chơi cần tổ chức:
Trong giờ toán, trò chơi học tập không phải chỉ để mua vui cho học sinh mà
còn chứa đựng nội dung học tập, do đó khi tổ chức trò chơi cho học sinh giáo
viên cần xác định rõ mục đích của trò chơi,phải suy nghĩ xem mình tổ chức trò
chơi này nhằm mục đích gì? nhằm ôn luyện, củng cố kiến thức, kỹ năng nào?
Để từ đó có hớng thiết kế trò chơi một cách phù hợp.
* Tổ chức trò chơi học tập để dạy môn toán nói chung và môn toán lớp 2
nói riêng, chúng ta phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗi
tiết học cụ thể để đa ra các trò chơi cho phù hợp. Song muốn tổ chức đợc trò
chơi trong dạy toán có hiệu quả cao thì đòi hỏi mỗi giáo viên phải có kế hoạch

chuẩn bị chu đáo, tỉ mỉ, cặn kẽ và đảm bảo các yêu cầu sau :
+ Trò chơi mang ý nghĩa giáo dục
+ Trò chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nội dung bài học
+ Trò chơi phải phù hợp với tâm sinh lý học sinh lớp 2, phù hợp với khả
năng ngời hớng dẫn và cơ sở vật chất của nhà trờng.
+ Hình thức tổ chức trò chơi phải đa dạng, phong phú.
+ Trò chơi phải đợc chuẩn bị chu đáo
+ Trò chơi phải gây đợc hứng thú đối với học sinh
2.Tiến hành lồng ghép, xen kẽ trò chơi toán học sao cho phù hợp với nội
dung từng bài.
-Học sinh Tiểu học có trí thông minh khá nhạy bén sắc sảo, có óc tởng tợng
phong phú. Đó là tiền đề tốt cho việc phát triển t duy toán học nhng rất dễ bị
phân tán, rối trí nếu bị áp đặt, căng thẳng, quá tải. Chính vì thế nội dung chơng
trình, phơng pháp giảng dạy, hình thức chuyển tải, truyền đạt làm thế nào cho
phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi là điều không thể xem nhẹ. Đặc biệt đối với
học sinh lớp 2, lớp mà các em vừa mới vợt qua những mới mẻ ban đầu chuyển
từ hoạt động vui chơi là chủ đạo sang hoạt động học tập là chủ đạo
-Muốn các em học đợc thì trớc hết giáo viên phải nắm chắc nội dung của mỗi bài
và lựa chọn, vận dụng các phơng pháp sao cho phù hợp, bài nào thì sử dụng các
phơng pháp trực quan, thuyết trình, trò chơi ... hoặc bài nào thì sử dụng phơng
pháp giảng giải, kiểm tra, thí nghiệm ... nhng phải chú ý đến đặc điểm tâm sinh
lý của học sinh Tiểu học.
-Tùy theo nội dung từng bài giáo viên có thể tổ chức trò chơi xen kẽ để củng cố
khắc sâu kiến thức sao cho phù hợp để vừa đảm bảo mục tiêu của tiết dạy vừa
gây hứng thú học tập cho học sinh. Ví dụ:Với bài Luyện tập ( tiết 4) có thể tổ
chức trò chơi Câu cá; Với bài Luyện tập chung ( tiết 9) có thể tổ chức trò
chơiMèo uống sữa
3. Khi xây dựng và tổ chức các trò chơi toán học trong giờ học toán cần
phải đảm bảo tính khoa học và tuân theo quy trình nhất định:
- Việc tổ chức trò chơi trong các giờ học toán là vô cùng cần thiết. Song

không nên quá lạm dụng phơng pháp này. ở mỗi giờ học ta chỉ nên tổ chức cho
các em chơi từ 1 đến 2 trò chơi trong khoảng từ 5 đến 7 phút hoặc cùng lắm là
Ngời thực hiện: Nguyễn Thị Lan- GV Trờng Tiểu học Cẩm Vân
3
Một số kinh nghiệm gây hứng thú học toán cho HS lớp 2 qua việc tổ chức các trò chơi toán học.
10 phút. Do vậy ngời Giáo viên cần có kỹ năng tổ chức, hớng dẫn các em thực
hiện các trò chơi thật hợp lý và đồng bộ, phát huy đợc tối đa vai trò của học
sinh.
- Việc tổ chức trò chơi trong giờ học toán cần đợc phải chuẩn bị chu đáo
theo quy trình nhất định, bao gồm:
+ Xác định tên trò chơi
+ Xác định mục đích của trò chơi : Nêu rõ mục đích của trò chơi nhằm ôn
luyện, củng cố kiến thức, kỹ năng nào. Mục đích của trò chơi sẽ quy định hành
động chơi đợc thiết kế trong trò chơi.
+ Xác định đồ dùng, đồ chơi : Mô tả đồ dùng, đồ chơi đợc sử dụng trong
Trò chơi học tập.
+ Xác định luật chơi : chỉ rõ qui tắc của hành động chơi quy định đối với
ngời chơi, quy định thắng thua của trò chơi.
+ Xác định số ngời tham gia chơi : Cần chỉ rõ số ngời tham gia trò chơi.
+ Nêu lên cách chơi
+Nhận xét kết quả trò chơi.
* Các bớc khi tổ chức trò chơi :
Thời gian tiến hành : thờng từ 5 - 7 phút
- Đầu tiên là giới thiệu trò chơi :
+ Nêu tên trò chơi
+ Hớng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả vừa thực hành, nêu rõ luật chơi.
- Chơi thử và qua đó nhấn mạnh luật chơi
- Chơi thật
- Nhận xét kết quả chơi, thái độ của ngơi tham dự, giáo viên có thể nêu thêm
những tri thức đợc học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh.

- Thởng - phạt : Phân minh, đúng luật chơi, sao cho ngời chơi chấp nhận thoải
mái và tự giác làm trò chơi thêm hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh. Phạt
những học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản, vui (nh chào các
bạn thắng cuộc, hát một bài, nhảy lò cò ....)
II. một số biện pháp cụ thể
Sau đây tôi xin giới thiệu một số trò chơi tiêu biểu mà tôi đã tổ chức thực
hiện trong quá trình dạy và học toán đối với học sinh lớp 2.
Trò chơi 1: Câu cá
Luyện tập (Tiết 4)
(Có thể sử dụng trong nhiều tiết học nh tiết 8, Tiết 9, Ôn tập về phép cộng
và phép trừ ....Sử dụng vào hoạt động củng cố bài)
- Mục đích : Luyện tập và củng cố kỹ năng làm tính cộng nhẩm không nhớ
các số có 2 chữ số.
- Chuẩn bị : Mô hình các con cá , các thẻ ghi các phép tính cộng :
18+21;32+47;71+12;30+8;13+25;22+45 dùng kim kẹp gắn các thẻ này lên
mình cá ;cần câu có gắn dây ,đầu dây buộc nam châm (tất cả gồm 2 bộ),
- Cách chơi : Chọn 2 đội chơi, mỗi đội có 3 em
Ngời thực hiện: Nguyễn Thị Lan- GV Trờng Tiểu học Cẩm Vân
4
Một số kinh nghiệm gây hứng thú học toán cho HS lớp 2 qua việc tổ chức các trò chơi toán học.
Khi nghe hô Hãy câu những con cá có tổng là 39;83;38 ;67 các em phải
tiến hành câu.
- Cách tính điểm nh sau :
+ Câu đợc 1 con cá theo yêu cầu đợc 10 điểm, nếu sai không đợc điểm,
+ Đội nào câu đợc nhiều cá đúng, nhanh, xong trớc là đội thắng cuộc
+ Cả hai đội cùng câu đợc số cá đúng bằng nhau thì đội nào nhanh hơn, xong
trớc là đội thắng cuộc.
Trò chơi 2 : Con số may mắn
(Tiết 29: Luyện tập)
- Mục đích : Luyện tập và củng cố kỹ năng đặt tính và thực hiện các phép

tính cộng có nhớ dạng 7+5;47+5;47+25.
- Chuẩn bị :
+1 hình các ô vuông có đánh số. Chẳng hạn:
1 2 3
4 5 6
7 8 9

+Quy ớc 1 hoặc 2 con số may mắn(là 1 hoặc 2 trong 9 số kể trên)
+Một số câu hỏi(bằng số ô vuông có trong hình), chẳng hạn:
1)Nêu cách đặt tính và thực hiện phép tính 57+28?
2)Một bạn học sinh nói 47 cộng 18 lớn hơn 65, đúng hay sai?
3)Số liền trớc kết quả phép tính 27+25 là bao nhiêu?
4)Có 49 que tính, thêm 7 que tính là bao nhiêu que tính?
-Cách chơi : Chọn 2 đội chơi, mỗi đội có 5 em
Các đội bốc thăm giành quyền chọn số trớc.Mỗi lần các đội chọn một số,GV
đọc câu hỏi tơng ứng với số đó.Nếu trả lời đúng đợc 10 điểm.Nếu trả lời sai đội
kia đợc quyền trả lời.Đội trả lời sau nếu trả lời đúng cũng đợc 10 điểm. Nếu
chọn vào con số may mắn thì không cần thực hiện yêu cầu gì cũng đợc 10
điểm..Kết thúc trò chơi, đội nào đợc nhiều điểm hơn, đội đó thắng cuộc.
Trò chơi 3 : Chim đậu trên cành
(Tiết 24, Tiết 30 : Bài toán về nhiều hơn, ít hơn)
- Mục đích :Luyn gii các bài toán về nhiều hơn, ít hơn
- Chuẩn bị : Vẽ hai đờng tròn đờng kính khá lớn trên sân.Vòng tròn thứ nhất
đánh số 1,tợng trng cho cành cây trên,vòng tròn thứ hai đánh số 2 tợng trng cho
cành cây dới.
-Cách chơi :Các tổ cùng chơi dới sự tổ chức của giáo viên.
Giáo viên hô, chẳng hạn: Cành trên có 5 con chim!, thì mỗi tổ cử ra 5
em,nhanh chóng chạy đến chỗ vòng tròn 1 và vài trong vòng tròn đó, đứng
thành từng nhóm.
Giáo viên hô tiếp Cành dới có ít hơn cành trên 2 con chim!mỗi tổ cử

5-2=3(em), nhanh chóng chạy đến vòng tròn 2 và vào trong vòng tròn đó,
đứng thành từng nhóm.
Ngời thực hiện: Nguyễn Thị Lan- GV Trờng Tiểu học Cẩm Vân
5