giáo án đổi mới phương pháp

Ngày soạn Ngày giảng:
Giáo án cũ
Tiết 61: Đọc văn
CHUYỆN CHỨC PHÁN SỰ ĐỀN TẢN VIÊN
( Tản Viên từ phán sự lục - trích Truyền kì mạn lục)

I. Mục tiêu
1. Kiến thức: Thấy được những nét lớn về tác giả Nguyễn Dữ, tác phẩm
Truyền kì mạn lục, tóm tắt và phân chia được bố cục của truyện
- Bước đầu thấy được nhân vật chính và nhận rthất được lòng dũng cảm, ý chí
kiên cường, bất khuất của nhân vật Ngô Tử Văn trong việc chống trả những thế lực
hắc ám.
2. Kĩ năng: Đọc, tóm tắt, Phát hiện, tìm hiểu, phân tích
3. Thái độ: Càng thêm yêu mến chính nghĩa, ghét gian tà và niềm tự hào về
người trí thức đất Việt
II. Chuẩn bị của GV và HS
1 Chuẩn bị của GV: sgk, sgk, SHD, giáo án, bút, bảng phụ
2.Chuẩn bị của HS: sgk. Vở, bài cũ, bài mới
III. Tiến trình bài học
1. Kiểm tra bài cũ ( không)
2.Bài mới:
(1’) Truyền kì là thể văn xuôi tự sự thời trung đại phán ánh hiện thực qua những
yếu tố kì lạ, hoang đường. Trong truyện truyền kì thế giới con người và thế giới cõi
âm với những thánh thần ma quỷ có sự tương giao. Vậy Truyền kì có sức hấp dẫn
như thế nào, trong gìơ học hôm nay chúng ta cũng nhau tìm hiểu một trong tác
phẩm của Nguyễn Dữ với chuyện Chức phán sự ở đền Tản Viên
Hoạt động của GV Hoạt động
của HS
Nội dung ghi bảng
G hướng dẫn H tìm hiểu phần tiểu
dẫn

Yêu cầu H quan sát lại thông tin
trong phần tiểu dẫn sgk
? Trình bày những nét cơ bản nhất
về tác giả Nguyễn Dữ?
G phát vấn, theo dõi câu trả lời
của H, nhận xét, kháI quát và chốt
lại kiến thức
? Trình bày những hiểu biết của
quan sát
thông tin
phần tiểu dẫn
H làm việc
cá nhâ
H nêu được
những nét cơ
bản về tác giả
Nguyễn Dữ
H trả lời, H
khác bổ xung
I. Giới thiệu chung ( 10’)
1. Tác giả: Sống vào khoảng
thế kỉ XVI (5’)
- Quê: Thanh Miện - Hải
Dương
- Xuất thân trong một gia đình
khoa bảng, từng đi thi và ra
làm quan, nhưng không lâu thì
từ quan lui về ở ẩn
2. Thể loại truyền kì
- Là 1 thể văn xuôi tự sự,

phán ánh hiện thực qua những
yếu tố kì lạ
em về thể loại truyền kì ?
G phát vấn, theo dõi câu trả lời
của H, nhận xét, kháI quát và chốt
lại kiến thức
? : Hãy nêu những nét có bản về
tác phẩm truyền kì mạn lục của
Nguyễn Dữ ?
G phát vấn, theo dõi câu trả lời
của H, nhận xét, kháI quát và chốt
lại kiến thức
G: Các truyện hầu hết ở thời Lí,
Trần, Hồ, Lê sơ, đều có yếu tố
hoan đường. Các nhân vật trong
truyện đều là những nvật có thật
trong l.sử. qua đó thấy được hiện
thực xã hội pk đương thời . Có thể
nói Truyền kì mạn lục thể hiện
quan điểm sống và tấm lòng của
Nguyễn Dữ đối với cuộc đời
G: giải thích nhan đề: TKML có
nghĩa là ghi chép rộng về những
chuyện lạ được lưu truyền. Tác
phẩm thực sự là một sáng tác VH
với sự gia công, hư cầu, chau
chuốt gọt giũa chứ không phải là
một công trình ghi chép đơn thuần
G; chuyển sang hướng dẫn học
sinh tìm hiểu văn bản

G đọc 1 đoạn, gọi H đọc tiếp, Giáo
viên nhận xét học sinh đọc
? Qua việc đọc và tìm hiểu bài ở
nhà Theo em Chuyện chức phán
sự ở đền Tản Viên có thể được
chia làm mấy đoạn? Xác định nội
dung chính của từng đoạn?
và nêu được
nét chính về
thể loại TK
H trả lời, H
khác bổ xung
và đưa ra
được những
nét đáng nhớ
về TKML
H nghe đọc, 1
học sinh đọc,
cả lớp theo
dõi văn bản
sgk
3.Tác phẩm: Truyền kì mạn
lục
+ Viết bằng chữ Hán, gồm 20
truyện, ra đời vào nửa đầu thế
kỉ XVI
+ Các truyện hầu hết ở thời Lí,
Trần, Hồ, Lê sơ, đều có yếu tố
hoan đường, nhưng đằng sau
yếu tố đó là hiện thực XHPK

đương thời
+ Tác phẩm thể hiện inh thần
dân tộc, niềm tự hào về nhân
tài, văn hoá đất Việt, đề cao
đạo đức nhân hậu, thuỷ chung,
khẳng định quan điểm sống “
lánh đục về trong” của lớp trí
thức ẩn dật đương thời
+ Có giá trị hiện thực và nhân
đạo,
II. Tìm hiểu văn bản (32’)
1.Đọc và phân chia bố cục
( 15’)
- Đọc
- Bố cục: Chia làm 3 đoạn
+ Đ1 ( từ đầu -> nhưng chàng
vẫn vung tay không cần gì
cả) : giới thiệu Tv và hành đốt
đền của Ngô Tử Văn
+ Đ2: ( từ “đốt đền xong” ->
“tan tành như c” -> Sự kiên
G: Yêu cầu H về nhà tóm tắt lại
chuyện
G chuyển sang hướng dẫn H đọc
hiểu văn bản
- Hướng dẫn H tìm hiểu sự kiên
định của Tử Văn trong việc trừ tà
G: Gọi học sinh đọc đoạn 1
G: hướng dẫn học sinh tìm hiểu
phần chú thích

? Mở đầu câu truyện Tử Văn được
tác giả giới thiệu như thế nào?
G: Gọi H trả lời
Theo dõi H trả lời, kết hợp ghi
bảng và khái quát lại kiến thức
? Vậy em có nhận xét gì về cách
giới thiệu nhân vật của tác giả?
G: Phát vấn , theo dõi câu trả lời
và chốt lại ý chính
G: Giới thiệu ngắn gọn gây ấn
tượng với người đọc về nhân vật
người trí thức. Chỉ bấy nhiêu thôi ,
người đọc hiểu nhân vật chính với
tính cách cơ bản
? Nguyên nhân vì đâu khiến Tử
văn đốt đền?
G: Phát vấn , theo dõi câu trả lời
và chốt lại ý chính
Vậy việc đốt đền của TV có ý như
thế nào thì chúng ta hãy cùng nhau
tìm hiểu câu hỏi 1 trong sgk
H phát biểu ý
kiến của cá
nhân về cách
phân chia bố
cụccủa truyện
H khác phát
biểu ý kiến
H đọc đoạn 1
của truyện, cả

lớp theo dõi
H trả lời, học
sinh khác
theo dõi và
bổ xung
H đưa ra
nhận xét về
cách giới
thiệu nhân
vật của tác
giả
H trả lời và
chỉ ra được
nguyên nhân
của việc Tử
văn đốt đền
địnám vậy” hành động cứng
cỏi, cương quyết đấu tranh,
vạch mặt gian tà của Tv đã
chiến thắng cái xấu cái ác
+ Đ3: Phần còn lại: TV nhận
chức phán sự đền Tv vf lời
bình của tác giả
2. Phân tích (17’)
a. Nhân vật Ngô Tử Văn
- Tác giả giới thiệu NTV:
+ Tên là: Soạn
+ Quê quán: người Yên Dũng,
đất Lạng Giang
+ Tính tình khảng khái, nóng

nảy “ thấy sự gian tà thì không
chịu được, vùng Bắc vẫn khen
là người cương trực”
-> Giới thiệu ngắn gọn gây ấn
tượng với người đọc về nhân
vật người trí thức.
- Nguyên nhân đốt đền:
Ngôi đền bị hồn ma của tên
tướng bại trận Bắc triều chiếm
giữ, đánh bạt thổ công, đút lót
các đền miếu bên cạnh, tác oai
tác quái cả một vùng
- Việc đốt đền của Tử Văn có
nghĩa:
? Theo em việc Tử Văn đốt đền có
ý nghĩa như thế nào?
G phát vấn H, theo dõi học sinh
phát biểu, khái quát và chốt lại
kiến thức
G lần lượt phát vấn H, theo dõi
học sinh phát biểu, khái quát và
chốt lại kiến thức
G diễn giảng
- Ngô Tử Văn đốt đền, vạch tội tên
tướng giặc ở âm phủ. Đó là một
loại thần ác, không đáng thờ. Tử
Văn không đả phá tập tục thờ cúng
thần linh nói chung và không phải
để thể hiện tính hiếu thắng của
người trẻ tuổi mà thể hiện sự

khảng khái chính trực, dũng cảm
muốn vì dân trừ hại, và thể hiện
tinh thần dân tộc mạnh mẽ muốn
bảo vệ thổ thần nước Việt – người
đã có công giúp vua Lí Nam Đế
chống giặc ngoại xâm
? Vậy em thấy Ngô Tử Văn là
người như thế nào?
G phát vấn H, theo dõi học sinh
phát biểu, khái quát và chốt lại
kiến thức
H trả lời câu
hỏi của GV
H trả lời, H
khác có ý
kiến bổ xung
và nêu được ý
nghĩa việc
làm của Tử
Văn
H đưa ra
nhận xét
chung về
nhân vật Ngô
Tử Văn qua
việc trả lời
câu hỏi trên
H theo dõi G
khái quát lại
kiến thức

+Thể hiện sự khảng khái,
chính trực và dũng cảm muốn
vì dân trừ hại ( ý b)
+ Thể hiện tinh thần dân tộc
mạnh mẽ qua việc trừ hồn ma
của tên tường giặc, bảo vệ thổ
thần nước Việt ( ý d)
=> Ngô Tử Văn là một người
khảng khái, chính trực , nóng
nảy, ghét kẻ gian tà, muôn vì
dân trừ hại
3.Củng cố, luyện tập ( 1’)
- Nắm được các nét lớn về tác giả, tác phẩm, đọc và nắm được cốt truyện
- Bước đầu nắm và phân tích được nhân vật Ngô Tử Văn
4.Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà ( 1’)
- Học và nắm được các nội dung chính trong tiết học
- Chuẩn bị bài: đọc và trả lời các câu hỏi ở cuối bài Chuyện chức phán sự ở đền Tản
Viên
Ngày soạn Ngày giảng:
Giáo án mới
Tiết 61: Đọc văn
CHUYỆN CHỨC PHÁN SỰ ĐỀN TẢN VIÊN
( Tản Viên từ phán sự lục - trích Truyền kì mạn lục)

I. Mục tiêu
1. Kiến thức: Thấy được những nét lớn về tác giả Nguyễn Dữ, tác phẩm
Truyền kì mạn lục, tóm tắt và phân chia được bố cục của truyện
- Bước đầu thấy được nhân vật chính và nhận rthất được lòng dũng cảm, ý chí
kiên cường, bất khuất của nhân vật Ngô Tử Văn trong việc chống trả những thế lực
hắc ám.

2. Kĩ năng: Đọc, tóm tắt, Phát hiện, tìm hiểu, phân tích
3. Thái độ: Càng thêm yêu mến chính nghĩa, ghét gian tà và niềm tự hào về
người trí thức đất Việt
II. Chuẩn bị của GV và HS
1 Chuẩn bị của GV: sgk, sgk, SHD, giáo án, bút, bảng phụ
2.Chuẩn bị của HS: sgk. Vở, bài cũ, bài mới
III. Tiến trình bài học
1 Kiểm tra bài cũ ( không)
2.Bài mới:
(1’) Truyền kì là thể văn xuôi tự sự thời trung đại phán ánh hiện thực qua những
yếu tố kì lạ, hoang đường. Trong truyện truyền kì thế giới con người và thế giới cõi
âm với những thánh thần ma quỷ có sự tương giao. Vậy Truyền kì có sức hấp dẫn
như thế nào, trong gìơ học hôm nay chúng ta cũng nhau tìm hiểu một trong tác
phẩm của Nguyễn Dữ với chuyện Chức phán sự ở đền Tản Viên
Hoạt động của GV Hoạt động
của HS
Nội dung ghi bảng
G hướng dẫn H tìm hiểu phần tiểu
dẫn
Yêu cầu H quan sát lại thông tin
trong phần tiểu dẫn sgk
G: chia lớp làm 3 nhóm
G phát bảng phụ cho 3 bàn thuộc 3
nhóm với các gợi ý , và phát phiếu
học tập cho những bàn còn lại
Nhóm 1: Trình bày những nét cơ
bản nhất về tác giả Nguyễn Dữ?
( Năm sinh, năm mất; hoàn cảnh
xuất thân và con người)
Cả lớp quan

sát thông tin
trong phần
tiểu dẫn
H làm việc
theo nhóm
bàn và cặp
đôi
Đại diện
nhóm 1 trình
bày, các học
I. Giới thiệu chung ( 10’)
1. Tác giả: Sống vào khoảng
thế kỉ XVI (5’)
- Quê: Thanh Miện - Hải
Dương
- Xuất thân trong một gia đình
khoa bảng, từng đi thi và ra
làm quan, nhưng không lâu thì
từ quan lui về ở ẩn
Nhóm 2: Trình bày những hiểu
biết của em về thể loại truyền kì ?
Nhóm 3: Hãy nêu những nét có
bản về tác phẩm truyền kì mạn lục
của Nguyễn Dữ ?
G: gọi ý bằng các câu hỏi thông
qua phiếu học tập
- Viết bằng văn tự gì? gồm bao
nhiêu truyện? Ra đời trong
khoảng thời gian nào?
- Các truyện viết về thời kì nào?

có đặc điểm gì?
- Nội dung phản ánh của truyện
- Tác phẩm có giá trị như thế
nào?
G: gọi đại diện các nhóm trình bày
bài viết của mình, gọi học sinh
phát biểu ý kiến bổ xung
G: Các truyện hầu hết ở thời Lí,
Trần, Hồ, Lê sơ, đều có yếu tố
hoan đường. Các nhân vật trong
truyện đều là những nvật có thật
trong l.sử. qua đó thấy được hiện
thực xã hội pk đương thời . Có thể
nói Truyền kì mạn lục thể hiện
quan điểm sống và tấm lòng của
Nguyễn Dữ đối với cuộc đời
G: giải thích nhan đề: TKML có
nghĩa là ghi chép rộng về những
chuyện lạ được lưu truyền. Tác
phẩm thực sự là một sáng tác VH
với sự gia công, hư cầu, chau
chuốt gọt giũa chứ không phảI là
một công trình ghi chép đơn thuần
G; chuyển sang hướng dẫn học
sinh tìm hiểu văn bản
sinh khác
trong nhóm
bổ xung ý
kiến
Đại diện

nhóm 2 trình
bày, học sinh
khác bổ xung
Đại diện
nhóm 3 trình
bày, học sinh
bổ xung ý
kiến
H nghe giảng
2. Thể loại truyền kì
- Là 1 thể văn xuôi tự sự,
phán ánh hiện thực qua những
yếu tố kì lạ
1. Tác phẩm: Truyền kì
mạn lục
+ Viết bằng chữ Hán, gồm 20
truyện, ra đời vào nửa đầu thế
kỉ XVI
+ Các truyện hầu hết ở thời Lí,
Trần, Hồ, Lê sơ, đều có yếu tố
hoan đường, nhưng đằng sau
yếu tố đó là hiện thực XHPK
đương thời
+ Tác phẩm thể hiện inh thần
dân tộc, niềm tự hào về nhân
tài, văn hoá đất Việt, đề cao
đạo đức nhân hậu, thuỷ chung,
khẳng định quan điểm sống “
lánh đục về trong” của lớp trí
thức ẩn dật đương thời

+ Có giá trị hiện thực và nhân
đạo,
II. Tìm hiểu văn bản (32’)
1. Tóm tắt và phân chia bố
cục ( 15’)
? Qua sự chuẩn bị bài ở nhà, em
hãy tóm tắt lại truyện
G: gọi học sinh tóm tắt và nhận
xét việc tóm tắt của H
G: Tóm tắt lại lần nữa
NTV đốt đền để diệt tà -> về nhà
thấy người khó chịu, trong cơn sốt
chàng giặp 1 người khôi ngô, cao
lớn đầu đội mũ trụ rất giống người
phương Bắc, tự xưng là cư sĩ đến
đe doạ và đòi làm trả lại ngôi đền.
Chiều tối chàng giặp một ông già
áo vải, phong độ nhàn nhã đó
chính là Thổ công, và được Thổ
công kể lại cho nghe tất cả mọi
việc để tìm các đối phó với tên
tướng giặc phương Bắc. Đến đêm
bệnh một nặng và bị 2 tên quỷ xứ
bắt đI gấp kéo ra ngoài thành về
phía đông, rồi bị đưa đI phia bắc
chàng gặp mấy vạn quỷ Dạ Xoa
mắt xanh tóc đỏ, hình dánh nanh
ác, không khí rùng rợn, chành bị
giải đến giặp Diêm Vương. DV đã
phân xử vụ kiện và làm sáng tỏ

ngọn ngành bèm bỏ tên tướng giặc
vào ngục Cửu U, và thả TV về. Là
người có cống nên TV đã được
giữ chức phán sự ở đền Tản Viên
? Qua việc đọc và tìm hiểu bài ở
nhà Theo em Chuyện chức phán
sự ở đền Tản Viên có thể được
chia làm mấy đoạn? Nêu nội dung
chính của từng đoạn?
G: Có thể có nhiều cách phân chia
đoạn khác nhau, tuy nhiên chúng
ta nên căn cư vào nội dung của
từng đoạn để phân chia. Theo cô
chúng ta nên chia làm 4 đoạn
G: chúng ta đã được học bài Tóm
1 đến 2 học
sinh tóm tắt
tác phẩm. Cả
lớp theo dõi
bạn tóm tắt
và có ý kiến
Cả lớp theo
dõi GV tóm
tắt lại truyện
H phát biểu ý
kiến của cá
nhân về cách
phân chia bố
cụccủa truyện
H khác phát

biểu ý kiến
- Bố cục: Chia làm 3 đoạn
+ Đ1 ( từ đầu -> nhưng chàng
vẫn vung tay không cần gì
cả) : giới thiệu Tv và hành đốt
đền của Ngô Tử Văn
+ Đ2: ( từ “đốt đền xong” ->
“tan tành như c” -> Sự kiên
địnám vậy” hành động cứng
cỏi, cương quyết đấu tranh,
vạch mặt gian tà của Tv đã
chiến thắng cái xấu cái ác
+ Đ3: Phần còn lại: TV nhận
chức phán sự đền Tv vf lời
bình của tác giả
2. Phân tích (17’)
a. Nhân vật Ngô Tử Văn
tắt tác phẩm tự sự dựa vào nhân
vật chính. Về nhà chúng ta hãy
tóm tắt truyện này dựa vào nhân
vật Ngô Tử Văn
G chuyển sang hướng dẫn H đọc
hiểu văn bản
- Hướng dẫn H tìm hiểu sự kiên
định của Tử Văn trong việc trừ tà
G: Gọi học sinh đọc đoạn 1
G: hướng dẫn học sinh tìm hiểu
phần chú thích
? Mở đầu câu truyện Tử Văn được
tác giả giới thiệu như thế nào?

G: Gọi H trả lời
Theo dõi H trả lời, kết hợp ghi
bảng và khái quát lại kiến thức
? Vậy em có nhận xét gì về cách
giới thiệu nhân vật của tác giả?
G: Phát vấn , theo dõi câu trả lời
và chốt lại ý chính
G: Giới thiệu ngắn gọn gây ấn
tượng với người đọc về nhân vật
người trí thức. Chỉ bấy nhiêu thôi ,
người đọc hiểu nhân vật chính với
tính cách cơ bản
? Nguyên nhân vì đâu khiến Tử
văn đốt đền?
G: Phát vấn , theo dõi câu trả lời
và chốt lại ý chính
Vậy việc đốt đền của TV có ý như
thế nào thì chúng ta hãy cùng nhau
tìm hiểu câu hỏi 1 trong sgk
G: Treo bảng phụ có nội dung
của câu hỏi 1 ( sgk/60)
H đọc đoạn 1
của truyện, cả
lớp theo dõi
H trả lời, học
sinh khác
theo dõi và
bổ xung
H đưa ra
nhận xét về

cách giới
thiệu nhân
vật của tác
giả
H trả lời và
chỉ ra được
nguyên nhân
của việc Tử
văn đốt đền
- Tác giả giới thiệu NTV:
+ Tên là: Soạn
+ Quê quán: người Yên Dũng,
đất Lạng Giang
+ Tính tình khảng khái, nóng
nảy “ thấy sự gian tà thì không
chịu được, vùng Bắc vẫn khen
là người cương trực”
-> Giới thiệu ngắn gọn gây ấn
tượng với người đọc về nhân
vật người trí thức.
- Nguyên nhân đốt đền:
Ngôi đền bị hồn ma của tên
tướng bại trận Bắc triều chiếm
giữ, đánh bạt thổ công, đút lót
các đền miếu bên cạnh, tác oai
tác quái cả một vùng
- Việc đốt đền của Tử Văn có
nghĩa:
+Thể hiện sự khảng khái,
chính trực và dũng cảm muốn

vì dân trừ hại ( ý b)
+ Thể hiện tinh thần dân tộc
G đọc câu hỏi 1 một lượt , cho
học sinh thảo luận theo bàn ( cặp
đôi)để trả lời câu hỏi
G phát vấn H, theo dõi học sinh
phát biểu, khái quát và chốt lại
kiến thức
? Việc làm của TV thể hiện và thái
độ của người trí thức muốn đả phá
sự mê tín thần linh của quần chúng
bình dân? đúng hay sai? Vì sao?
G lần lượt phát vấn H, theo dõi
học sinh phát biểu, khái quát và
chốt lại kiến thức
- Ngô Tử Văn đốt đền, vạch tội tên
tướng giặc ở âm phủ. Đó là một
loại thần ác, không đáng thờ. Tử
Văn không đả phá tập tục thờ cúng
thần linh nói chung ( ý a)
- Ngô Tử Văn đốt đền để thể hiện
tính hiếu thắng của người trẻ tuổi
( ý c là sai)
G phát vấn H, theo dõi học sinh
phát biểu, khái quát và chốt lại
kiến thức
G: Như vậy việc đốt đền của TV
có nghĩa : chúng ta lựa chon ( ý b
và d)
? Vậy em thấy Ngô Tử Văn là

người như thế nào?
G phát vấn H, theo dõi học sinh
phát biểu, khái quát và chốt lại
kiến thức
H theo dõi
bảng phụ
H trao đổi và
thảo luận
theo bàn ( cặp
đôi) để đưa ra
ý kiến
Đại diện của
nhóm trả lời,
nhóm khác có
ý kiến bổ
xung
H trả lời câu
hỏi của GV
H đưa ra
nhận xét
chung về
nhân vật Ngô
Tử Văn qua
việc trả lời
câu hỏi trên
H theo dõi G
khái quát lại
kiến thức
mạnh mẽ qua việc trừ hồn ma
củ tên tường giặc, bảo vệ thổ

thần nước Việt ( ý d)
=> Ngô Tử Văn là một người
khảng khái, chính trực , nóng
nảy, ghét kẻ gian tà, muôn vì
dân trừ hại
1. Củng cố, luyện tập ( 1’)
- Nắm được các nét lớn về tác giả, tác phẩm, đọc và nắm được cốt truyện
- Bước đầu nắm và phân tích được nhân vật Ngô Tử Văn
2. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà ( 1’)
- Học và nắm được các nội dung chính trong tiết học
- Chuẩn bị bài: đọc và trả lời các câu hỏi ở cuối bài Chuyện chức phán sự ở đền Tản
Viên