51-54 đs

TiÕt 51 Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
§3. Ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn
I.Mơc tiªu
1. VỊ kiÕn thøc: - HS n¾m ®ỵc ®Þnh nghÜa ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn: d¹ng tỉng qu¸t,
d¹ng ®Ỉt biƯt khi b hc c b»ng 0 hc c¶ b vµ c b»ng 0. Lu«n chó ý nhí a ≠ 0.
2. VỊ kü n¨ng:
- HS biÕt ph¬ng ph¸p gi¶i riªng c¸c ph¬ng tr×nh d¹ng ®Ỉc biƯt, gi¶i thµnh th¹o c¸c ph¬ng
tr×nh thc d¹ng ®Ỉc biƯt ®ã.
- HS biÕt biÕn ®ỉi ph¬ng tr×nh d¹ng tỉng qu¸t:
ax
2
+ bx + c = 0 (a ≠ 0) vỊ d¹ng (x +
a
b
2
)
2
=
2
2
4
4
a
acb −
trong c¸c trêng hỵp cơ thĨ cđa a, b, c ®Ĩ gi¶i ph¬ng tr×nh.
3. VỊ tÝnh thùc tiƠn: - HS thÊy ®ỵc tÝnh thùc tÕ cđa ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn.
II. Chn bÞ cđa GV vµ HS
GV: - B¶ng phơ ghi ®Ị bµi c¸c bµi kiĨm tra vµ lun tËp.
- B¶ng phơ kỴ s½n b¶ng hc « líi « vu«ng ®Ĩ vÏ ®å thÞ.
- Thíc th¼ng, phÊn mµu.

HS: - B¶ng phơ nhãm, bót d¹.
- M¸y tÝnh bá tói ®Ĩ tÝnh to¸n.
III. Ph ¬ng Ph¸p
- Nªu vµ gi¶i qut vÊn ®Ị
- T×m tßi lêi gi¶i bµi to¸n
- TÝch cùc, chđ ®éng, s¸ng t¹o
IV. TiÕn tr×nh d¹y häc
1. ỉn ®Þnh tỉ chóc
9C
2. KiĨm tra bµi cò
? Nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn.
ax + b = 0 (a ≠ 0)
¸p dơng gi¶i ph¬ng tr×nh sau :
a/ 2x - 1 = 0
b/ 3x + 4 = 0
3. D¹y häc bµi míi
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn Ho¹t ®éng cđa häc sinh
GV giới thiệu bài toán một cách ngắn gọn
Ta gäi bỊ réng mỈt ®êng lµ x (m),
0 < 2x < 24
ChiỊu dµi phÇn ®Êt cßn l¹i lµ bao nhiªu?
ChiỊu réng phÇn ®Êt cßn l¹i lµ bao nhiªu?
DiƯn tÝch h×nh ch÷ nhËt cßn l¹i bao nhiªu?
H·y lËp ph¬ng tr×nh bµi to¸n.
- H·y biÕn ®ỉi ®Ĩ ®¬n gi¶n ph¬ng tr×nh trªn.
- Gv giíi thiƯu ®©y lµ ph¬ng tr×nh bËc hai
cã mét Èn vµ giíi thiƯu d¹ng tỉng qu¸t cđa
ph¬ng tr×nh bËc 2 cã mét Èn.
Ho¹t ®éng 2: 2.§Þnh nghi·. (7 phót)
? Ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn cã d¹ng nh thÕ

nµo? §iỊu kiƯn
GV cho c¸c vÝ dơ cđa SGK - 40 vµ yªu cÇu
HS x¸c ®Þnh hƯ sè a, b, c.
GV cho bµi ?1 lªn mµn h×nh råi yªu cÇu
HS:
1 - Bài toán mở đa à u : trang 40
2 - Đònh nghóa : trang 40
a) D¹ng ph ¬ng tr×nh bËc hai:
ax² + bx + c = 0 (a ≠ 0)
x lµ Èn
a, b, c lµ c¸c hƯ sè
b) Ví dụ :
a/ x
2
+ 50x - 15000 = 0
(a = 1 , b = 50 , c = -15000)
b/ -2x
2
+ 5x = 0
(a = -2 , b = 5, c = 0)
c/ 2x
2
- 8 = 0
(a = 2 , b = 0 , c = -8)
+ X¸c ®Þnh ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn.
+ Gi¶i thÝch v× sao nã lµ ph¬ng tr×nh bËc 2
mét Èn.
+ X¸c ®Þnh hƯ sè a, b, c.
GV cho lÇn lỵt 5 HS lµm 5 c©u a, b, c, d, e.
Ho¹t ®éng 3: 3. Mét sè vÝ dơ vỊ gi¶i ph-

¬ng tr×nh bËc hai.
Ta sÏ b¾t ®Çu tõ nh÷ng ph¬ng tr×nh bËc hai
khut.
VÝ dơ 1: Gi¶i ph¬ng tr×nh:
3x
2
- 6x = 0
Gv yªu cÇu HS nªu c¸ch gi¶i.
? Mn gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai khut c ta
lµm nh thÕ nµo?
? Ph¬ng tr×nh bËc hai khut c lu«n cã mÊy
nghiƯm?
VÝ dơ 2: Gi¶i ph¬ng tr×nh:
x
2
- 3 = 0
H·y gi¶i ph¬ng tr×nh.
? Mn gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai khut b ta
lµm nh thÕ nµo?
? Ph¬ng tr×nh bËc hai khut b lu«n cã mÊy
nghiƯm?
GV: cho 3 HS lªn b¶ng gi¶i 3 ph¬ng tr×nh
¸p dơng c¸c vÝ dơ trªn bµi ?2, ?3 vµ bỉ sung
thªm ph¬ng tr×nh: x
2
+ 3 = 0
HS cã thĨ gi¶i c¸ch kh¸c:
x
2
≥ 0 ⇔ x

2
+ 3 ≥ 3
x
2
+ 3 kh«ng thĨ b»ng 0.
VÕ tr¸i kh«ng b»ng vÕ ph¶i víi mäi x ph-
¬ng tr×nh v« nghiƯm.
? Tõ bµi gi¶i cđa HS2 vµ HS3 em cã nhËn
xÐt g×?
GV híng dÉn HS lµm ?4 vµ ?5
GV yªu cÇu HS lµm ?6 vµ ?7 qua th¶o ln
nhãm.
HS: Nưa líp lµm ?6
Nưa líp lµm ?7
GV yªu cÇu ®¹i diƯn hai nhãm tr×nh bµy ?6
vµ ?7
GV thu thªm bµi vµi nhãm kh¸c ®Ĩ kiĨm tra
GV gäi HS nhËn xÐt bµi cu¶ nhãm võa
tr×nh bµy.
Gv nhËn xÐt, cho ®iĨm bµi lµm cđa hai
nhãm.
VÝ dơ 3. Gi¶i ph¬ng tr×nh:
2x
2
- 8x + 1 = 0
GV cho HS tù ®äc s¸ch ®Ĩ t×m hiĨu c¸ch
lµm cđa SGK trong thêi gian 2 phót råi gäi
1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy.
3 - Giải phương trình bậc hai một ẩn
a/ Trường hợp c = 0

Giải phương trình : 2x
2
+ 5x = 0

⇔
x(2x + 5) = 0

⇔
x =0 hoặc x = -
2
5
Vậy phương trình có 2 nghiệm là :
x
1
= 0 và x
2
= -
2
5
NhËn xÐt 1: sgk
b/ Trường hợp b = 0
Giải phương trình : x
2
- 3 = 0

⇔
x
2
= 3

⇔
x =
3±
Vậy phương trình có 2 nghiệm là :
x
1
=
3
, x
2
= -
3
GV lu ý HS: Phơng trình 2x
2
- 8x + 1 = 0 là
phơng trình bậc hai đủ. Khi giải phơng trình
ta đã biến đổi vế trái là phơng trình của 1
biểu thức chứa ẩn, vế phải là 1 hằng số.
Tiếp đó tiếp tục giải phơng trình.
c/ Trửụứng hụùp b, c khaực 0
Giaỷi phửụng trỡnh : 2x
2
- 8x + 1 = 0


2x
2
- 8x = -1

x

2
- 4x = -
2
1

x
2
- 2x.2 = -
2
1

x
2
- 2x.2 + 4 = 4 -
2
1

(x - 2)
2
=
2
7

x =
2
144 +
hoaởc x =
2
144
4. Củng cố :

? Qua bài học hôm nay, các em cần nắm chắc những kiến thức gì ?
5. Hớng dẫn về nhà
- Qua các ví dụ giải phơng trình bậc 2 ở trên. Hãy nhận xét về số nghiệm của phơng
trình bậc 2.
- Làm bài tập 11, 12, 13, 14 (SGK- 42, 43).
V. Rút kinh nghiệm
- Tg phân bố cho các mục hợp lý
- ND đúng, đủ, chính xác, khoa học, HS vận dụng đợc vào bài tập
- PP phù hợp với bài dạy
- TBDH đầy đủ
*************************************
Tiết 51 Ngày soạn:
Ngày dạy:
Luyện tập
I. Mục tiêu
- HS đợc củng cố lại khái niệm phơng trình bậc hai một ẩn, xác định thành thạo các hệ
số a, b, c đặc biệt là a 0.
- Giải thạo các phơng trình thuộc hai dạng đặc biệt khuyết b: ax
2
+ c = 0 và khuyết c: ax
2
+ bx = 0
- Biết và hiểu cách biến đổi một số phơng trình có dạng tổng quát ax
2
+ bx + c = 0 để đ-
ợc một phơng trình có vế trái là một bình, vế phải là hằng số.
II. Chun b ca giỏo viờn v hc sinh:
Giỏo viờn: ốn chiu, mỏy chiu, phiu hc tp, thc k cú chia khong.
Hc sinh: ễn kin thc c
III. Phng phỏp: t, gii quyt vn v hp tỏc trong nhúm nh.

IV. Tin trỡnh bi dy.
1. n nh t chc, kim tra s s: ( 01 phỳt) 9C:
2. Kim tra kin thc c: ( 03 phỳt)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
GV gọi 1 HS lên bảng kiểm tra.
a) Hãy định nghĩa bậc 2 một ẩn số và cho
1 ví dụ phơng trình bậc hai một ẩn?
Hãy chỉ rõ hệ số a, b, c của phơng trình.
b) Chữa bài tập 12b, d SGK - 42.
GV gọi 1 HS lên nhận xét phần kiểm tra
bạn: về lý thuyết, về bài tập rồi cho điểm.
- HS: Nêu định nghĩa phơng trình bậc hai
một tr 40 SGK- 40.
Ví dụ: 2x
2
- 4x + 1 = 0
a = 2 , b = -4 , c = 1
b)Bài 12: hãy giải phơng trình:
5x
2
- 20 = 0
5x
2
= 20
x
2
= 4
x = 2
Phơng trình có hai nghiệm:
x

1
= 2 ; x
2
= -2
d) 2x
2
+
2
x = 0
x(2x +
2
) = 0
x = 0 hoặc 2x +
2
= 0
x = 0 hoặc x = -
2
2
Vậy phơng trình có 2 nghiệm:
x
1
= 0 ; x
2
= -
2
2
3. Luyện tập
Hoạt động của GV và HS Ghi bảng
Dạng 1: Giải phơng trình:
Bài tập 15(b,c) (SBT- 40)

(Đề bài đa lên màn hình)
Chú ý: HS dới lớp có thể làm nh sau:
-
2
x
2
+ 6x = 0
-
2
x(x - 3
2
) = 0
-
2
x = 0 hoặc x - 3
2
= 0
x = 0 hoặc x = 3
2
Dạng 1: Giải phơng trình:
Bài tập 15(b,c) (SBT- 40)
b) -
2
x
2
+ 6x = 0
x(-
2
x + 6) = 0
x = 0 hoặc -

2
x + 6 = 0
x = 0 hoặc x =
2
6
= 3
2
Vậy phơng trình có 2 nghiệm là:
Bài tập 16(c, d) SBT- 40.
GV yêu cầu 2 HS lên bảng thực hiện
? Nêu cách giải khác
HS:
Cách 1: Chia cả hai vế cho 1,2 ta có:
x
2
- 0,16 = 0
x
2
= 0,16
x = 0,4
Cách 2: x
2
- 0,16 = 0
(x - 0,4)(x + 0,4) = 0
x = 0,4 hoặc x = -0,4
GV gọi Hs đứng tại chỗ làm bài câu d, GV
ghi bảng, HS dới lớp theo dõi và ghi bài.
GV lu ý HS nào viết bài giải nh sau vẫn
đúng:
Cách 2: 1172,5x

2
+ 42,18 = 0
1172,5x
2
= -42,18
x
2
= -
5,1172
18,42
Vế trái x
2
0, vế phải là số âm phơng
trình vô nghiệm.
Bài tập 17(c, d) SBT- 40 .
GV yêu cầu 2 HS lên bảng thực hiện
GV hỏi HS1: Em có cách nào khác để giải
phơng trình đó?
HS:
(2x -
2
)
2
-(2
2
)
2
= 0
(2x -
2

+ 2
2
)(2x -
2
- 2
2
) = 0
(2x +
2
)(2x - 3
2
) = 0
2x = -
2
hoặc 2x = 3
2
x =
2
23
hoặc x = -
2
2
Vậy kết quả nh trên.
GV và HS chữa bài của HS trên bảng và 1,
2 bài dới lớp.
x
1
= 0 ; x
2
=

2
6
= 3
2
c) 3,4x
2
+ 8,2x = 0
34x
2
+ 82x = 0
2x(17x + 41) = 0
2x = 0 hoặc 17x + 41 = 0
x = 0 hoặc 17x = -41
x = 0 hoặc x = -
17
41
Vậy phơng trình có hai nghiệm:
x
1
= 0 ; x
2
= -
17
41
Bài tập 16(c, d) SBT- 40.
c)1,2x
2
- 0,192 = 0
1,2x
2

= 0,192
x
2
= 0,192 : 1,2
x
2
= 0,16
x = 0,4
Vậy phơng trình có nghiệm là:
x
1
= 0,4 ; x
2
= -0,4
d) 1172,5x
2
+ 42,18 = 0
Vì 1172,5x
2
0 với mọi x.
1172,5x
2
+ 42,18 > 0 với moị x.
Vế trái không bằng vế phải với mọi giá
trị của x phơng trình vô nghiệm.
Bài tập 17(c, d) SBT- 40 .
c) (2x -
2
)
2

- 8 = 0
(2x -
2
)
2
= 8
(2x -
2
)
2
= (2
2
)
2
2x -
2
= 2
2
2x -
2
= 2
2
hoặc 2x -
2
= -2
2
x =
2
23
hoặc x = -

2
2
Vậy phơng trình có 2 nghiệm là:
x
1
=
2
23
; x
2
= -
2
2
d) (2,1x - 1,2)
2
- 0,25 = 0
Bài tập 18 (a,d) SBT- 40.
Gv yêu cầu HS hoạt động nhóm.
Đề bài: Giải các phơng trình sau bằng
cách biến đổi chúng thành những phơng
trình mà vế trái là một bình phơng, còn vế
phải là một hằng số:
a) x
2
- 6x + 5 = 0
b) 3x
2
- 6x + 5 = 0
HS thảo luận nhóm từ 2 đến 3 phút.
Nửa lớp làm câu a.

Nửa lớp làm câu d.
Gv đa bài của một số nhóm lên màn hình
đèn chiếu để chữa rồi cho điểm 1-2 nhóm.
Dạng 2: Bài tập trắc nghiệm.
Gv đa lên màn hình bài tập trắc nghiệm
Bài 1: Kết luận sai là:
a) Phơng trình bậc hai một ẩn số
ax
2
+ bx + c = 0
phải luôn có điều kiện a

0.
b) Phơng trình bậc hai một ẩn khuyết c
không thể vô nghiệm.
c) Phơng trình bậc hai một ẩn khuyết cả b
và c luôn có nghiệm.
d) Phơng trình bậc hai khuyết b không thể
vô nghiệm.
e)
Bài 2: Phơng trình 5x
2
- 20 = 0 có tất cả
các nghiệm là:
A. x = 2
B. x = -2
C. x = 2
D. x = 16
Bài 3: x
1

= 2 ; x
2
= -5 là nghiệm của ph-
ơng trình bậc hai:
A. (x - 2)(x - 5) = 0
B. (x + 2)(x - 5) = 0
C. (x - 2)(x + 5) = 0
D. (x + 2)(x + 5) = 0
(2,1x - 1,2)
2
= 0,5
2
2,1x - 1,2 = 0,5
2,1x - 1,2 = 0,5 hoặc 2,1x - 1,2 = -0,5
2,1x = 1,7 hoặc 2,1x = 0,7
x =
21
17
hoặc x =
3
1
Vậy phơng trình có 2 nghiệm là:
x
1
=
21
17
; x
2
=

3
1
Bài tập 18 (a,d) SBT- 40.
a) x
2
- 6x + 5 = 0
x
2
- 6x + 9 - 4 = 0
(x - 3)
2
= 4
x - 3 = 2
x - 3 = 2 hoặc x - 3 = -2
x = 5 hoặc x = 1
Phơng trình có hai nghiệm là:
x
1
= 5 ; x
2
= 1
d) 3x
2
- 6x + 5 = 0
x
2
- 2x +
3
5
= 0

x
2
- 2x +
3
5
= 0
x
2
- 2x = -
3
5
Cộng cả hai vế với 1
x
2
- 2x + 1 = 1 -
3
5
(x - 1)
2
= -
3
2
Vế phải là số âm, vế trái là số không âm nên
phơng trình vô nghiệm.
Dạng 2: Bài tập trắc nghiệm.
Bài 1: Chọn d.
Kết luận này sai vì phơng trình bậc hai
khuyết b có thể vô nghiệm.
Ví dụ: 2x
2

+ 1 = 0
Bài 2: chọn C.
Bµi 3: Chän C.
4. Cđng cè
5. Híng dÉn vỊ nhµ
- Lµm bµi tËp 17(a,b); 18(b,c), 19 (SBT- 40).
- §äc tríc bµi'' C«ng thøc nghiƯm cđa ph¬ng tr×nh bËc hai''
V. Rót kinh nghiƯm
- Tg ph©n bè cho c¸c mơc hỵp lý
- ND ®óng, ®đ, chÝnh x¸c, khoa häc, HS vËn dơng ®ỵc vµo bµi tËp
- PP phï hỵp víi bµi d¹y
- TBDH ®Çy ®đ
*************************************
TiÕ t 53:
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
§4. C«ng thøc nghiƯm cđa ph¬ng tr×nh bËc hai
I. Mơc tiªu
1. KiÕn thøc
- Häc sinh n¾m ®ỵc c«ng thøc nghiƯm tỉng qu¸t cđa ph¬ng tr×nh bËc hai , nhËn biÕt ®ỵc
khi nµo th× ph¬ng tr×nh cã nghiƯm , v« nghiƯm .
2. KÜ n¨ng
- BiÕt c¸ch ¸p dơng c«ng thøc nghiƯm vµo gi¶i mét sè ph¬ng tr×nh bËc hai .
- RÌn kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai b»ng c«ng thøc nghiƯm .
3. Th¸i ®é:
- HS tÝch cùc häc tËp
II. Chn bÞ cđa GV vµ HS
1. Thµy : - So¹n bµi , ®äc kü bµi so¹n , b¶ng phơ ghi c¸ch biÕn ®ỉi gi¶i ph¬ng tr×nh bËc
hai mét Èn theo c«ng thøc nghiƯm .
2. Trß : - N¾m ®ỵc c¸ch biÕn ®ỉi ph¬ng tr×nh bËc hai vỊ d¹ng vÕ tr¸i lµ mét b×nh ph-

¬ng .
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
Giáo viên: Đèn chiếu, máy chiếu, phiếu học tập, thước kẻ có chia khoảng.
Học sinh: Ơn kiến thức cũ
III. Phương pháp: Đặt, giải quyết vấn đề và hợp tác trong nhóm nhỏ.
IV. Tiến trình bài dạy.
1. Ổn định tổ chức, kiểm tra sĩ số: ( 01 phút) 9C:
2. Kiểm tra kiến thức cũ: ( 03 phút)
- Gi¶i ph¬ng tr×nh : a) 3x
2
- 7 = 0 b ) 2x
2
- 5x + 3 = 0
3. Bài mới
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn häc sinh Ghi b¶ng
- GV treo b¶ng phơ ghi c¸ch biÕn ®ỉi gi¶i
ph¬ng tr×nh bËc hai theo c«ng thøc nghiƯm
.
HS ®äc
? ¸p dơng c¸ch biÕn ®ỉi cđa vÝ dơ 3 ( sgk -
42 ) ta cã c¸ch biÕn ®ỉi nh thÕ nµo
? Nªu c¸ch biÕn ®ỉi ph¬ng tr×nh trªn vỊ
d¹ng vÕ tr¸i lµ d¹ng b×nh ph¬ng ?
? Sau khi biÕn ®ỉi ta ®ỵc ph¬ng tr×nh nµo ?
HS: BiÕn ®ỉi ( sgk )
(1) ⇔
2
2
2
4

2 4
b b ac
x
a a
−
 
+ =
 ÷
 
( 2)
1 - Công thức nghiệm của phương trình
bậc hai ax
2
+ bx + c = 0 (a
≠
0)
∆
= b
2
- 4ac ( ®äc lµ “®enta” )
∆
< 0 : phương trình vô nghiệm
∆
= 0 : phương trình có nghiệm kép
x
1
= x
2
= -
a2

b
∆
> 0 : phương trình có 2 nghiệm phân
biệt
? Nªu ®iỊu kiƯn ®Ĩ ph¬ng tr×nh cã nghiƯm?
- GV cho HS lµm ? 1 ( sgk ) vµo phiÕu häc
tËp c¸ nh©n sau ®ã gäi HS lµm ? 1 ( sgk ) .
- NhËn xÐt bµi lµm cđa mét sè HS .
- 1 HS ®¹i diƯn lªn b¶ng ®iỊn kÕt qu¶ .
- GV c«ng bè ®¸p ¸n ®Ĩ HS ®èi chiÕu vµ
sưa ch÷a nÕu sai sãt .
? NÕu ∆ < 0 nhËn xÐt VT vµVP cđa ph¬ng
tr×nh (2)
? NhËn xÐt nghiƯm cđa ph¬ng tr×nh (1) ?
HS: NÕu ∆ < 0 th× ph¬ng tr×nh (2) cã VT ≥
0 ; VP < 0 → v« lý → ph¬ng tr×nh (2) v«
nghiƯm → ph¬ng tr×nh (1) v« nghiƯm
- GV gäi HS nhËn xÐt sau ®ã chèt vÊn ®Ị .
? H·y nªu kÕt ln vỊ c¸ch gi¶i ph¬ng
tr×nh bËc hai tỉng qu¸t .
GV chèt l¹i c¸ch gi¶i b»ng phÇn tãm t¾t
trong sgk - 44 .
GV ra vÝ dơ yªu cÇu HS ®äc ®Ị bµi .
? Cho biÕt c¸c hƯ sè a , b , c cđa ph¬ng
tr×nh trªn ?
? §Ĩ gi¶i ph¬ng tr×nh trªn theo c«ng thøc
nghiƯm tríc hÕt ta ph¶i lµm g× ?
? H·y tÝnh ∆ ? sau ®ã nhËn xÐt ∆ vµ tÝnh
nghiƯm cđa ph¬ng tr×nh trªn ?
- GV lµm mÉu vÝ dơ vµ c¸ch tr×nh bµy nh

sgk .
- GV ra ? 3 ( sgk ) yªu cÇu HS lµm theo
nhãm ( chia 3 nhãm )
+ Nhãm 1 ( a) ; nhãm 2 ( b) nhãm 3 ( c) .
+ KiĨm tra kÕt qu¶ chÐo ( nhãm 1 → nhãm
2 → nhãm 3 → nhãm 1 )
- GV thu phiÕu sau khi HS ®· kiĨm tra vµ
nhËn xÐt bµi lµm cđa HS .
- GV chèt l¹i c¸ch lµm .
- Gäi 3 HS ®¹i diƯn lªn b¶ng tr×nh bµy lêi
gi¶i ( mçi nhãm gäi 1 HS ) .
? Em cã nhËn xÐt g× vỊ quan hƯ gi÷a hƯ sè
a vµ c cđa ph¬ng tr×nh phÇn (c) cđa ? 3
(sgk) vµ nghiƯm cđa ph¬ng tr×nh ®ã .
? Rót ra nhËn xÐt g× vỊ nghiƯm cđa ph¬ng
tr×nh
- GV chèt l¹i chó ý trong sgk - 45 .
x
1
=
a2
b ∆+−
x
2
=
a2
b ∆−−
2 - Áp dụng
a) VD: Giải phương trình sau :
3x

2
+ 5x - 1 = 0 (a = 3 , b = 5 , c = -1)
∆
= b
2
- 4ac
= 5
2
- 4.3.(-1) = 25 + 12 = 37 > 0
37=∆⇒
Phương trình có hai nghiệm phân biệt :
x
1
=
6
375
3.2
375
a2
b +−
=
+−
=
∆+−
x
2
=
6
375
3.2

375
a2
b −−
=
−−
=
∆−−
b) Chuự yự : SGK/45
4. Cng c
- Nêu công thức nghiệm tổng quát của phơng trình bậc hai .
- áp dụng công thức nghiệm giải bài tập 15 ( a ) ; 16 ( a) - GV cho HS làm tại lớp sau đó
gọi 2 HS lên bảng trình bày bài giải . ( làm nh ví dụ và ? 3 ( sgk )
- BT 15 a) 7x
2
- 2x + 3 = 0 ( a = 7 ; b = - 2 ; c = 3 ) = ( - 2)
2
- 4.7.3 = 4 - 84 = - 80 <
0 phơng trình đã cho vô gnhiệm .
- BT 16 a) 2x
2
- 7x + 3 = 0 ( a = 2 ; b = - 7 ; c = 3 ) = ( - 7)
2
- 4.2.3 = 49 - 24 = 25 >
0
Phơng trình đã cho có hai nghiệm phân biệt là :
1 2
( 7) 25 7 5 ( 7) 25 7 5 1
3 ; x
2.2 4 2.2 4 2
x

+ +
= = = = = =
5. Hớng dẫn về nhà (2 phút)
- Học thuộc công thức nghiệm của phơng trình bậc hai dạng tổng quát .
- Xem lại các ví dụ và bài tập đã chữa . Cách làm của từng bài .
- áp dụng công thức nghiệm là bài tập 15 ; 16 ( sgk )
- HD : BT 15 ( Là tơng tự nh phần a đã chữa ) .
BT 16 ( Làm tơng tự nh phần a đã chữa )
V. Rút kinh nghiệm
- Tg phân bố cho các mục hợp lý
- ND đúng, đủ, chính xác, khoa học, HS vận dụng đợc vào bài tập
- PP phù hợp với bài dạy
- TBDH đầy đủ
*************************************
Tiế t 54:
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Luyện tập
I. Mục tiêu
- HS nhớ kĩ các điều kiện của để phơng trình bậc hai một ẩn vô nghiệm, có nghiệm
kép, có hai nghiệm phân biệt.
- HS vận dụng công thức nghiệm tổng quát vào giải phơng trình bậc hai một cách thành
thạo.
-HS biết linh hoạt với các trờng hợp phơng trình bậc hai đặc biệt không cần dùng đến
công thức tổng quát.
II. Chun b ca giỏo viờn v hc sinh:
Giỏo viờn: ốn chiu, mỏy chiu, phiu hc tp, thc k cú chia khong.
Hc sinh: ễn kin thc c
III. Phng phỏp: t, gii quyt vn v hp tỏc trong nhúm nh.
IV. Tin trỡnh bi dy.

1. n nh t chc, kim tra s s: ( 01 phỳt) 9C:
2. Kim tra kin thc c: ( 03 phỳt)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
- GV gọi 2 HS lên bảng đồng thời.
HS1: 1) Điền vào chỗ có dấu chấm để đợc
kết luận đúng:
Đối với phơng trình ax
2
+ bx + c = 0 (a
0) và biệt thức = b
2
- 4ac:
+ Nếu thì phơng trình có 2 nghiệm
phân biệt :
x
1
= ; x
2
=
HS1: a)Điền vào chỗ có dấu . để đợc kết
luận đúng:
> 0
x
1
=
a
b
2
+
; x

1
=
a
b
2

+ Nếu thì phơng trình có nghiệm kép:
x
1
= x
2
=
+ Nếu thì phơng trình vô nghiệm.
2) Làm bài 15(b,d) (SGK- 45)
Không giải phơng trình, hãy xác định hệ số
a, b, c tính và tìm số nghiệm của mỗi ph-
ơng trình.
- Khi chữa bài cho HS1, GV hỏi xem câu
d) còn cách xác định số nghiệm nào khác
không?
HS trả lời theo cách: có a và c trái dấu nên
phơng trình có 2 nghiệm phân biệt.
- HS2: Chữa bài tập 16 b,c (SGK- 45)
Dùng công thức nghiệm của phơng trình
bậc hai để giải phơng trình.
GV gọi HS nhận xét bài của bạn rồi cho
điểm.
= 0 x
1
= x

2
= -
a
b
2
< 0
- HS: b) 5x
2
+ 2
10
x + 2 = 0
a = 5 ; b = 2
10
; c = 2
= b
2
- 4ac = (2.
10
)
2
- 4.5.2
= 40 - 40 = 0, do đó phơng trình có
nghiệm kép.
d)1,7x
2
- 1,2x - 2,1 = 0
a = 1,7 ; b = -1,2 ; c = -2,1
= b
2
- 4ac = (-1,2)

2
- 4(1,7)(-2,1)
= 1,44 + 14,28 = 15,72 > 0
do đó phơng trình có hai nghiệm phân biệt.
- HS2: b)6x
2
+ x + 5 = 0
a = 5 ; b = 1 ; c = 5
= b
2
- 4ac
= 1 - 4.6.5 = -119 < 0
do đó phơng trình vô nghiệm.
c) 6x
2
+ x - 5 = 0
a = 6 ; b = 1 ; c = -5
= b
2
- 4ac
= 1 - 4.6.(-5) = 121 > 0
do đó phơng trình có hai nghiệm phân biệt

= 11.
x
1
=
a
b
2

+
; x
1
=
a
b
2

x
1
=
12
111+
=
6
5
; x
2
=
12
111
= -1
3. Luyện tập (33 phút)
Hoạt động của GV và HS Ghi bảng
Dạng 1: Giải phơng trình.
GV cho HS giải một số phơng trình bậc
hai.
Bài 21 (b) (SBT- 41)
GV cùng làm với HS.
b) 2x

2
- (1 - 2
2
)x -
2
= 0
GV cho 2 HS làm hai câu b, d của bài 20
(SBT- 40).
Dạng 1: Giải phơng trình.
Bài 21 (b) (SBT- 41)
2x
2
- (1 - 2
2
)x -
2
= 0
a = 2 ; b = - (1 -2
2
) , c = -
2
= b
2
- 4ac
= (1 - 2
2
)
2
- 4.2.(-
2

)
= 1 - 4
2
+ 8 + 8
2
= 1 + 4
2
+ 8 = (1 +
2
)
2
> 0
do đó phơng trình có 2 nghiệm phân biệt

= 1 +
2
x
1
=
a
b
2
+
; x
1
=
a
b
2

x
1
=
4
22
4
21221
=
++
x
2
=
4
23
4
21221
=

GV yêu cầu 2HS lên bảng
? kiểm tra xem có cách làm khác không?
HS làm cách khác:
4x
2
+ 4x + 1 = 0
(2x + 1)
2
= 0
2x = -1
x = -
2

1
- GV nhắc lại cho HS, trớc khi giải phơng
trình cần xem kĩ xem phơng trình đó có
đặc biệt gì không, nếu không ta mới áp
dụng công thức nghiệm để giải phơng
trình.
d) -3x
2
+ 2x + 8 = 0
? Để hệ số a > 0 ta làm thế nào ?.
GV yêu cầu HS trình bày với hệ số a = -3
? So sánh hai cách giải?
Bài 15 (d) (SBT- 40)
Giải phơng trình:
-
5
2
x
2
-
3
7
x = 0
? Nhận dạng phơng trình trên?
? Nêu cách giải phơng trình khuyết c?
GV yêu cầu nửa lớp dùng công thức
nghiệm, nửa lớp biến đổi phơng trình tích.
GV yêu cầu HS so sánh hai cách giải.
Dạng 2: Tìm điều kiện của tham số để
phơng trình có nghiệm, vô nghiệm

Bài 25 (SBT- 41)
(Đề bài đa lên màn hình).
GV yêu cầu HS hoạt động nhóm.
bài 20 (SBT- 40).
b) 4x
2
+ 4x + 1 = 0
a = 4 , b = 4 , c = 1
= b
2
- 4ac
= 16 - 16 = 0, do đó phơng trình có
nghiệm kép: x
1
= x
2
= -
2
1
8
4
2
==
a
b
d) -3x
2
+ 2x + 8 = 0
3x
2

- 2x - 8 = 0
a = 3 , b = -2 , c = -8
= b
2
- 4ac
= (-2)
2
- 4.3.(-8)
= 4 + 96 = 100 > 0, do đó phơng trình có
2 nghiệm phân biệt

=10
x
1
=
a
b
2
+
; x
1
=
a
b
2

x
1
=
6

102 +
= 2 ; x
2
=
3
4
6
8
6
102
=

=

Bài 15 (d) (SBT- 40)
Cách 1: Dùng công thức nghiệm.
-
5
2
x
2
-
3
7
x = 0
5
2
x
2
+

3
7
x = 0
a =
5
2
; b =
3
7
; c = 0
= (
3
7
)
2
- 4.
5
2
.0 = (
3
7
)
2

> 0


=
3
7

Phơng trình có hai nghiệm phân biệt:
x
1
=
5
2
.2
3
7
3
7
+
= 0
x
2
=
5
2
.2
3
7
3
7

= -
6
35
4
5
.

3
14
=
Cách 2: Đa về phơng trình tích.
-
5
2
x
2
-
3
7
x = 0
-x(
5
2
x +
3
7
) = 0
x = 0 hoặc
5
2
x +
3
7
= 0
x = 0 hoặc x = -
3
7

:
5
2
x = 0 hoặc x = -
6
35
HS thảo luận nhóm từ 2 đến 3 phút.
Sau khoảng 3 phút, GV thu bài của 2
nhóm kiểm tra trên màn hình máy chiếu.
Đại diện 1 nhóm trình bày bài.
- GV gọi HS nhận xét bài làm của bạn và
lu ý ở câu a. HS hay quên điều kiện m 0
? Hỏi thêm: phơng trình vô nghiệm khi
nào?
Kết luận nghiệm phơng trình.
Dạng 2: Tìm điều kiện của tham số để
phơng trình có nghiệm, vô nghiệm
Bài 25 (SBT- 41)
a) mx
2
+ (2m - 1)x + m + 2 = 0 (1)
ĐK: m 0
= (2m - 1)
2
- 4m(m + 2)
= 4m
2
- 4m + 1 - 4m
2
- 8m

= -12 + 1
Phơng trình có nghiệm 0
-12m + 1 0
-12 -1
m
12
1

Với m
12
1
và m 0 thì phơng trình (1) có
nghiệm.
b) 3x
2
+ (m +1)x + 4 = 0 (2)
= (m +1)
2
+ 4.3.4
= (m + 1)
2
+ 48 > 0
Vì > 0 với mọi giá trị của m do đó phơng
trình (2) có nghiệm với mọi giá trị của m.
4. Củng cố:
- Đọc mục Có thể em cha biết
- Đọc Bài đọc thêm: Giải phơng trình bậc hai bằng máy tính bỏ túi.
5. Hớng dẫn về nhà (2 phút)
- Làm bài tập 21, 23, 24 (SBT- 41).
- Đọc Bài đọc thêm: Giải phơng trình bậc hai bằng máy tính bỏ túi.

V. Rút kinh nghiệm
- Tg phân bố cho các mục hợp lý
- ND đúng, đủ, chính xác, khoa học, HS vận dụng đợc vào bài tập
- PP phù hợp với bài dạy
- TBDH đầy đủ